HỆ THỐNG MỘT SỐ VĂN BẢN QUY PHẠM PHÁP LUẬT VỀ AN TOÀN THỰC PHẨM DO NGÀNH Y TẾ QUẢN LÝ

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI

VIỆN CNSH VÀ CNTP

TIỂU LUẬN

ĐỀ TÀI: HỆ THỐNG MỘT SỐ VĂN BẢN QUY PHẠM
PHÁP LUẬT VỀ AN TOÀN THỰC PHẨM
DO NGÀNH Y TẾ QUẢN LÝ


Hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật của chúng ta có thể sắp xếp từ cao đến
thấp như sau:
1. Hiến Pháp
2. Các bộ luật
3. Các Nghị định
4. Các thông tư, thông tư liên tịch, …
5. Các quyết định của Bộ trưởng
6. Các văn bản dưới luật khác.

Trong lĩnh vực An toàn thực phẩm, Bộ y tế được giao quản lý chuyên ngành các
nhóm thực phẩm sau: Nước uống đóng chai và nước khoáng thiên nhiên, phụ gia và
chất hỗ trợ chế biến thực phẩm, các thực phẩm chức năng, thực phẩm bổ sung và thực
phẩm dinh dưỡng đặc biệt khác, các dụng cụ chứa đựng thực phẩm.
-

Các bộ luật gần với vấn đề an toàn thực phẩm nhất: Luật Thương Mại, Luật
Chất lượng sản phẩm hàng hóa, Luật Tiêu chuẩn quy chuẩn kỹ thuật, Luật An
toàn thực phẩm.

-

Các bộ luật có liên hệ với vấn đề an toàn thực phẩm: Luật dân sự, luật hình sự,
luật thuế, …..

-

Sau khi ban hành các bộ luật, Chính phủ thường ban hành nghị định để cụ thể
hóa và hướng dẫn chi tiết một số điều trong các bộ luật:
+ Nghị định 74/2000/NĐ-CP ngày 06/12/2000 Về kinh doanh và sử dụng các
sản phẩm thay thế sữa mẹ để bảo vệ và khuyến khích nuôi con bằng sữa mẹ.
+ Nghị định 89/2006/NĐ-CP ngày 30/8/2006 Về ghi nhãn hàng hóa.
+ Nghị định 127/2007/NĐ-CP ngày 01/8/2007 Quy định chi tiết thi hành một
số điều của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật. Nghị định 67/2009/NĐCP ngày 03/8/2009 Về việc sửa đổi một số điều của Nghị định 127/2007/NĐCP.
+ Nghị định 132/2008/NĐ-CP Về việc quy định chi tiết thi hành một số điều
của Luật Chất lượng sản phẩm hàng hóa.


+ Nghị định 38/2012 ngày 25/04/2012 Quy định chi tiết thi hành một số điều
của Luật an toàn thực phẩm.
+ Nghị định số 91/2012/NĐ-CP ngày 08/11/2012 Quy định xử phạt vi phạm
hành chính về an toàn thực phẩm.
+ Nghị định số 94/2012/NĐ-CP ngày 12/11/2012 Về sản xuất và kinh doanh
rượu.
Ngành Y tế đã ban hành một số văn bản quy phạm pháp luật để quản lý các sản
phẩm thực phẩm do ngành quản lý như sau:
1. Các thông tư:
-

Thông tư số 01/2000 ngày 21/01/2000: Hướng dẫn thực hiện công tác kiểm tra,
đăng ký chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm.

-

Thông tư liên tịch 08/2008/TTLT-BYT-BGDĐT ngày 08/07/2008 của Bộ Y tế
và Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc hướng dẫn công tác bảo đảm vệ sinh an
toàn thực phẩm trong các cơ sở giáo dục.

-

Thông tư liên tịch 12/2008/TTLT-BYT-BNV của Bộ Y Tế - Bộ Nội Vụ ngày
30/12/2008 về việc hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức
và biên chế của chi cục an toàn vệ sinh thực phẩm trực thuộc sở y tế các tỉnh,
thành phố trực thuộc trung ương.

-

Thông tư 04/2009/TT-BYT ngày 17/06/2009 của Bộ Y tế ban hành Quy chuẩn
kỹ thuật quốc gia đối với nước ăn uống (QCVN 01:2009/BYT)

-

Thông tư 41/2010/TT-BYT ngày 18/11/2010 của Bộ Y tế ban hành Quy chuẩn
kỹ thuật quốc gia đối với các sản phẩm sữa lên men.

-

Thông tư 44/2010/TT-BYT ngày 22/12/2010 của Bộ Y tế ban hành các Quy
chuẩn kỹ thuật quốc gia về phụ gia thực phẩm:

-

Thông tư 45/2010/TT-BYT ngày 22/12/2010 của Bộ Y tế ban hành Quy chuẩn
kỹ thuật quốc gia đối với các sản phẩm đồ uống có cồn.

-

Thông tư 01/2011/TT-BYT ngày 08/01/2011 của Bộ Y tế ban hành các Quy
chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với phụ gia thực phẩm:

-

Thông tư 02/2011/TT-BYT ngày 13/01/2011 của Bộ Y tế ban hành Quy chuẩn
kỹ thuật quốc gia đối với giới hạn ô nhiễm hóa học trong thực phẩm:


-

Thông tư 03/2011/TT-BYT ngày 13/01/2011 của Bộ Y tế ban hành các Quy
chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với các chất được sử dụng để bổ sung vi chất dinh
duỡng vào thực phẩm:

-

Thông tư 13/2011/TT-BYT ngày 31/3/2011 của Bộ Y tế hướng dẫn phân tuyến
các nhiệm vụ, chỉ tiêu kiểm nghiệm và quy trình kiểm nghiệm phục vụ quản lý
nhà nước về chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm trong ngành y tế.

-

Thông tư 14/2011/TT-BYT ngày 01/04/2011 của Bộ Y tế hướng dẫn chung về

lấy mẫu thực phẩm phục vụ thanh tra, kiểm tra chất lượng, vệ sinh an toàn thực
phẩm.

-

Thông tư 17/2011/TT-BYT ngày 1/05/2011 của Bộ Y tế ban hành quy định
mức giới hạn nhiễm phóng xạ trong thực phẩm.

-

Thông tư 18/2011/TT-BYT ngày 30/5/2011 của Bộ Y tế về việc ban hành các
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với thực phẩm bổ sung vi chất dưỡng.

-

Thông tư 28/2011/TT-BYT ngày 24/6/2011 của Bộ Y tế về việc sửa đổi, bổ
sung một số điều của Thông tư số 13/2010/TT-BYT ngày 12/05/2010 hướng
dẫn quản lý bộ xét nghiệm nhanh thực phẩm.

-

Thông tư số 05/2012/TT-BYT ngày 01/03/2012 của Bộ Y tế về việc ban hành
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với ô nhiễm vi sinh vật trong thực phẩm.

-

Thông tư số 15/2012/TT-BYT ngày 12/09/2012 của Bộ Y tế về việc ban hành
quy định về điều kiện chung bảo đảm an toàn thực phẩm đối với cơ sở sản
xuất, kinh doanh thực phẩm.

-

Thông tư số 16/2012/TT-BYT ngày 22/10/2012 của Bộ Y tế về việc ban hành
quy định về điều kiện an toàn thực phẩm đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh
thực phẩm, dụng cụ, vật liệu bao gói, chứa đựng thực phẩm.

-

Thông tư số 19/2012/TT-BYT ngày 09/11/2012 của Bộ Y tế về việc ban hành
hướng dẫn việc công bố hợp quy và công bố phù hợp quy định an toàn thực
phẩm.

-

Thông tư số 23/2012/TT-BYT ngày 15/11/2012 của Bộ Y tế về việc ban hành
quy chuẩn quốc gia đối với sản phẩm dinh dưỡng chế biến từ ngũ cốc cho trẻ
từ 6 đến 36 tháng tuổi.


-

Thông tư số 22/2012/TT-BYT ngày 15/11/2012 của Bộ Y tế về việc ban hành
quy chuẩn quốc gia đối với sản phẩm dinh dưỡng công thức với mục đích ăn
bổ sung cho trẻ từ 6 đến 36 tháng tuổi.

-

Thông tư số 21/2012/TT-BYT ngày 15/11/2012 của Bộ Y tế về việc ban hành
quy chuẩn quốc gia đối với sản phẩm dinh dưỡng công thức với mục đích y tế
đặc biệt cho trẻ đến 12 tháng tuổi.

-

Thông tư số 20/2012/TT-BYT ngày 15/11/2012 của Bộ Y tế về việc ban quy
chuẩn quốc gia đối với sản phẩm dinh dưỡng công thức cho trẻ đến 12 tháng
tuổi.

-

Thông tư số 27/2012/TT-BYT ngày 30/11/2012 của Bộ Y tế về việc
hướng dẫn quản lý phụ gia thực phẩm ( Quy định danh mục 400 loại
PGTP được phép sử dụng và giới hạn của một số loại phụ gia trong thực
phẩm)

-

Thông tư số 26/2012/TT-BYT ngày 30/11/2012 của Bộ Y tế về việc ban
hành quy định cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực
phẩm đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm chức năng, thực
phẩm tăng cường vi chất dinh dưỡng.

-

Thông tư số 30/2012/TT-BYT ngày 05/12/2012 của Bộ Y tế về việc ban
hành Quy định về điều kiện an toàn thực phẩm đối với cơ sở kinh doanh
dịch vụ ăn uống, kinh doanh thức ăn đường phố.
Các QCVN (50) về các sản phẩm thực phẩm đã được Bộ y tế ban hành có
thể thống kê trong bảng sau:

TT

1
2
3
4
5

QCVN đã ban hành
QCVN 01:2009/BYT
QCVN về Chất lượng nước ăn uống
QCVN 02:2009/BYT
QCVN về Chất lượng nước sinh hoạt
QCVN 3-1:2010/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về các chất được sử dụng để bổ sung kẽm
vào thực phẩm.
QCVN 3-2:2010/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về acid folic được sử dụng để bổ sung
vào thực phẩm.
QCVN 3-3:2010/BYT


6
7
8
9
10
11
12
13
14
15

16
17
18
19
20
21

Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về các chất được sử dụng để bổ sung sắt
vào thực phẩm.
QCVN 3-4:2010/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về các chất được sử dụng để bổ sung calci
vào thực phẩm.
QCVN 3-5:2011/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với các chất được sử dụng để bổ sung
Magnesi vào thực phẩm
QCVN 3-6:2011/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với các chất được sử dụng để bổ sung
Iod vào thực phẩm
QCVN 4-1:2010/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về phụ gia thực phẩm – Chất điều vị.
QCVN 4-2:2010/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về phụ gia thực phẩm – Chất làm ẩm.
QCVN 4-3:2010/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về phụ gia thực phẩm – Chất tạo xốp.
QCVN 4-4:2010/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về phụ gia thực phẩm – Chất chống đông
vón.
QCVN 4-5:2010/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về phụ gia thực phẩm – Chất giữ màu.
QCVN 4-6:2010/BYT

Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về phụ gia thực phẩm – Chất chống oxy
hoá.
QCVN 4-7:2010/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về phụ gia thực phẩm – Chất chống tạo
bọt.
QCVN 4-8:2010/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về phụ gia thực phẩm – Chất ngọt tổng
hợp.
QCVN 4-9:2010/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về phụ gia thực phẩm – Chất làm rắn
chắc.
QCVN 4-10:2010/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về phụ gia thực phẩm – Phẩm màu.
QCVN 4-11:2010/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về phụ gia thực phẩm – Chất điều chỉnh
độ acid.
QCVN 4-12:2010/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về phụ gia thực phẩm – Chất bảo quản.
QCVN 4-13:2010/BYT


22
23
24
25
26
27
28
29
30

31
32
33
34
35
36
37
38

Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về phụ gia thực phẩm – Chất ổn định.
QCVN 4-14:2010/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về phụ gia thực phẩm – Chất tạo phức
kim loại.
QCVN 4-15:2010/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về phụ gia thực phẩm – Chất xử lý bột.
QCVN 4-16:2010/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về phụ gia thực phẩm – Chất độn.
QCVN 4-17:2010/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về phụ gia thực phẩm – Chất khí đẩy.
QCVN 4-18:2011/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về Phụ gia thực phẩm - Nhóm chế phẩm
tinh bột
QCVN 4-19:2011/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về Phụ gia thực phẩm - Enzym
QCVN 4-20:2011/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về Phụ gia thực phẩm - Nhóm chất làm
bóng
QCVN 4-21:2011/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về Phụ gia thực phẩm - Nhóm chất làm
dày

QCVN 4-22:2011/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về Phụ gia thực phẩm - Nhóm chất nhũ
hóa
QCVN 4-23:2011/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về Phụ gia thực phẩm - Nhóm chất tạo
bọt
QCVN 5-1:2010/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với các sản phẩm sữa dạng lỏng.
QCVN 5-2:2010/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với các sản phẩm sữa dạng bột.
QCVN 5-3:2010/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với các sản phẩm phomat.
QCVN 5-4:2010/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với các sản phẩm chất bột từ sữa.
QCVN 5-5:2010/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với các sản phẩm sữa lên men.
QCVN 6-1:2010/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với nước khoáng thiên nhiên và nước
uống đóng chai.
QCVN 6-2:2010/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với các sản phẩm đồ uống không cồn.


39
40
41
42
43
44
45

46
47
48
49
50

QCVN 6-3:2010/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với các sản phẩm đồ uống có cồn.
QCVN 8-1:2011/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với giới hạn ô nhiễm kim loại nặng
trong thực phẩm
QCVN 8-2:2011/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với giới hạn ô nhiễm độc tố vi nấm
trong thực phẩm
QCVN 9-1:2011/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với muối Iod
QCVN 10:2011/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với nước đá dùng liền.
QCVN 11-1:2012/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với sản phẩm dinh dưỡng công thức
cho trẻ đến 12 tháng tuổi.
QCVN 11-1:2012/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với sản phẩm dinh dưỡng công thức
với mục đích y tế đặc biệt cho trẻ đến 12 tháng tuổi.
QCVN 11-3:2012/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với sản phẩm dinh dưỡng công thức
với mục đích ăn bổ sung cho trẻ từ 6 đến 36 tháng tuổi.
QCVN 11-4:2012/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với sản phẩm dinh dưỡng chế biến
từ ngũ cốc cho trẻ từ 6 đến 36 tháng tuổi.

QCVN 12-1:2011/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn vệ sinh đối với bao bì, dụng cụ
tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm bằng nhựa tổng hợp
QCVN 12-2:2011/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn vệ sinh đối với bao bì, dụng cụ
tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm bằng cao su
QCVN 12-3:2011/BYT
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn vệ sinh đối với bao bì, dụng cụ
tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm bằng kim loại
2.

Các quyết định:

-

Quyết định số 3742/2001/QĐ-BYT ngày 31/8/2001 CỦA BỘ TRƯỞNG
BỘ Y TẾ Về việc ban hành "Quy định danh mục các chất phụ gia được
phép sử dụng trong thực phẩm".( Đến 01/02/2013 hết hiệu lực)


-

Quyết định 3616/2004/QĐ-BYT ngày 14/10/2004 của Bộ Y tế về việc
ban hành "Quy định vệ sinh an toàn đối với thực phẩm bảo quản bằng
phương pháp chiếu xạ.

-

Quyết định 43/2005/QĐ-BYT ngày 20/12/2005 của Bộ Y tế về việc ban
hành "Quy định yêu cầu kiến thức về vệ sinh an toàn thực phẩm đối với

người trực tiếp sản xuất, kinh doanh thực phẩm"
Quyết định 818/QĐ-BYT ngày 05/03/2007 của Bộ Y tế về việc ban hành
Danh mục hàng hoá nhập khẩu phải kiểm tra về vệ sinh an toàn thực
phẩm theo mã số HS
Quyết định 46/2007/QĐ-BYT ngày 19/12/2007 của Bộ Y tế về việc ban
hành "Quy định giới hạn tối đa ô nhiễm sinh học và hoá học trong thực
phẩm"
Quyết định 38/2008/QĐ-BYT ngày 01/12/2008 của Bộ Y tế về việc ban
hành “Quy định mức giới hạn tối đa của melamine nhiễm chéo trong thực
phẩm”
Quyết định số 2204/2011/QĐ-BYT ngày 29/06/2011 quy định tạm thời
về mức giới hạn về DEHP trong thực phẩm.
Ngoài các văn bản nêu trên, tùy từng thời điểm, Bộ Y tế có thể ban
hành các văn bản Quy phạm pháp luật khác để giải quyết các vấn đề phát
sinh.
Theo luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật thì các vùng, địa phương
có các sản phẩm đặc thù có thể ban hành các Quy chuẩn vùng cho các
sản phẩm của địa phương. Tuy nhiên theo nhóm tìm hiểu thì hiện tại chưa
thấy có Quy chuẩn vùng về vấn đề thực phẩm và an toàn thực phẩm được
ban hành.

-

-

-

-

KẾT LUẬN:

Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về An toàn thực phẩm của nước
ta đã và đang được xây dựng ngày càng hoàn thiện hơn. Tuy nhiên các
văn bản QPPL hiện nay của chúng ta nhiều khi không có tính thực tiễn và
các văn bản còn có sự sai khác đôi khi là trái ngược nhau. Vì vậy chúng
ta cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp lý nói chung và về vấn đề An
toàn thực phẩm nói chung để đảm bảo sức khỏe và sự phát triển của nòi
giống Việt Nam.