Bài giảng ngữ văn 7 bài 5 tìm hiểu chung về văn biểu cảm 4

BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 7

TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN
BIỂU CẢM

TaiLieu.VN


TIẾT 20 :

TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BIỂU CẢM

I.Nhu cầu biểu cảm và Bài 1:Thương thay con cuốc giữa trời
văn biểu cảm:
Dầu kêu ra máu có người nào nghe
1.Nhu cầu biểu cảm của - Thương xót người lao động khổ đau,
con người:
phận hèn gặp nhiều oan trái.
Bài 2: Đứng

bàiví dụ
HãyMỗi
đọc các
Người
ta
ca
dao
trong sgk trang71

thổbiểu
lộ

trên
tình
cảm
lộ tình
cảm,
làmcảm
gì?
xúc gì?

TaiLieu.VN

bên ni đồng, ngó bên tê
đồng mênh mông bát ngát
Đứng bên tê đồng, ngó bên ni đồng
bát ngát mênh mông
Thân em như chẽn lúa đòng đòng

Phất phơ dưới ngọn nắng hồng ban mai

- Thể hiện lòng yêu mến, tự hào, say đắm
vẻ đẹp của cảnh và người lao động.
=> Để giãi bày tình cảm của mình với
người khác và mong muốn ở người
khác sự đồng cảm.


TIẾT 20 :

TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BIỂU CẢM

I.Nhu cầu biểu cảm và
văn biểu cảm:
- Khi con người nuốn giãi bày tâm tình,

1.Nhu cầu biểu cảm
khơi gợi sự đồng cảm của người khác.
của con người:
-> Đối tượng biểu cảm trong 2 bài ca dao:
Những bài
Người
ta
ca
daotượng
trên
Đối
Vậybiểu
cảm
là biểu
văn
biểu
cảm
bằng
người
ta
cảm.
Vậy
trong
hai
những
theo

em khi
thường
phương
nào
cần
bài
ca
dao
biểu
cảm
tiệnvăn
gì gì?
?
làm
trên
là
về
cái gì?
biểu cảm?

TaiLieu.VN

Bài 1: mượn hình ảnh con chim cuốc để nói
về thân phận gặp nhiều oan trái, bất công
Bài 2: cảnh đẹp cánh đồng quê và hình ảnh
người lao động.
- Con người thường biểu cảm về thế giới

xung quanh mình.
- Có nhiều cách biểu cảm: ca hát, sáng


tác tranh, nhạc, viết thư, làm thơ ….


TIẾT 20 :

TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BIỂU CẢM

I.Nhu cầu biểu cảm và
văn biểu cảm:
1.Nhu cầu biểu cảm
*Kết luận 1: Văn biểu cảm
của con người:
-
Là Ghi
văn bản
nhớviết
1 – 2ra(Sgk)
nhằm biểu đạt tình
cảm, cảm xúc, sự đánh giá của con người
đối với thế giới xung quanh và khêu gợi
Vậy
theo
Có những
lòng đồng cảm nơi người đọc.

em,
thể thế
loại
nào

là
văn biểu
cảmbiểu
nào
văn
em biết?
cảm?

TaiLieu.VN

- bao gồm các thể loại văn học như thơ trữ
tình, ca dao trữ tình, tùy bút… ( còn gọi là
văn trữ tình)


TIẾT 20 :

TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BIỂU CẢM

I.Nhu cầu biểu cảm và
văn biểu cảm:
1.Nhu cầu biểu cảm của con người:
2.Đặc điểm chung của
văn biểu cảm:
Hãy
đọc
các ví dụ
Hai
đoạn
Nội Hai

dungđoạn
của văn
hai
trong
sgk
trang72
văn
trêncó đặc
2 cách
đoạncóvăn
trên biểu
biểu
đạt
nội
khác
điểm dung
gìcảm
khác
so
với nội
gì
?
nhau. Hãy chỉ
dungracủa
vănkhác
bản tự
điểm
sự và văn
bản
miêu tả?

nhau
đó?

TaiLieu.VN

Ví dụ: (sgk – trang 72)

Đoạn 1: biểu hiện nỗi nhớ và nhắc
lại những kỷ niệm.

-> biểu cảm trực tiếp kết hợp tự sự


Đoạn 2: biểu hiện tình cảm gắn bó
với quê hương,đất nước.


-> biểu cảm gián tiếp kết hợp miêu tả
 Điểm khác nhau:

Tự sự: kể một câu chuyện hoàn chỉnh
Miêu tả: chỉ có miêu tả
Biểu cảm: không kể hoàn chỉnh câu
chuyện hoặc có sử dụng miêu tả để so
sánh liên tưởng và gợi cảm xúc


TIẾT 20 :

TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BIỂU CẢM

I.Nhu cầu biểu cảm và
văn biểu cảm:
1.Nhu cầu biểu cảm của con người:
2.Đặc điểm chung của
văn biểu cảm:
Qua tìm hiểu. Hãy
cho biết tình cảm
trong văn biểu cảm
thường có tính chất
như thế nào? Văn
biểu cảm có những
cách biểu hiện nào ?
TaiLieu.VN

Ví dụ: (sgk – trang 72)
Kết luận 2:

Ghicảm
nhớ trong
3-4 (sgk)
- Tình
văn biểu cảm thường là
những tình cảm đẹp, thấm nhuần tư tưởng
nhân văn (như yêu con người, yêu thiên
nhiên, yêu tổ quốc, ghét những thói tầm
thường, độc ác…)
- Ngoài cách biểu cảm trực tiếp như tiếng
kêu, lời than, văn biểu cảm còn sử dụng các
biện pháp tự sự, miêu tả để khêu gợi tình

cảm


TIẾT 20 :

TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BIỂU CẢM

I.Nhu cầu biểu cảm và
văn biểu cảm:
1.Nhu cầu biểu cảm của con
người:
2.Đặc điểm chung của văn biểu
cảm:

II. Luyện tập:

TaiLieu.VN

Bài tập 1:


So sánh hai đoạn văn sau và cho biết đoạn nào là văn biểu cảm. Vì
sao? Hãy chỉ ra nội dung biểu cảm của đoạn văn ấy.
a. Hải đường: loài cây nhỡ, họ chè, lá dày. Mặt trên bóng, mép có nhiều răng, cưa. Hoa
mọc từ 1 đến 3 đoá ở gần ngọn cây, ngọn cành, có cuống dài, tràng hoa màu đỏ tía, nhị
đực rất nhiều…. làm cảnh.
(Theo từ điển Bách Khoa nông nghiệp)
b. Từ cổng vào, lần nào tôi cũng phải dừng lại ngắm những cây hải đường trong mùa hoa
của nó, hai cây đứng đối nhau trước tấm bình phong cổ, rộ lên hàng trăm đoá ở đầu cành
phơi phới như một lời chào hạnh phúc. Nhìn gần, hải đường có một màu đỏ thắm rất

quý,
hân hoan, say đắm. Tôi vốn không thích cái lối văn hoa của các nhà nho cứ muốn tôn
xưng hoa hải đường bằng hình ảnh của những người đẹp vương giả. sự thực ở nước ta
hải đường đâu phải chỉ mọc nơi sân nhà quyền quý, nó sống khắp các vườn dân, cả đình,
chùa, nhà thờ họ. Dáng cây cũng vậy, lá to thật khỏe, sống lâu nên cội cành thường sần
lên những lớp rêu da rắn màu gỉ đồng, trông dân dã như cây chè đất đỏ. Hoa hải đường
rạng rỡ, nồng nàn, nhưng không có vẻ gì là yểu điệu thục nữ, cánh hoa khum khum như
muốn phong lại cái nụ cười má lúm đồng tiền. Bỗng nhớ năm xưa, lần đầu từ miền Nam
ra Bắc lên Đền Hùng, tôi ngẩn ngơ đứng ngắm hoa hải đường nở đỏ núi Nghĩa Lĩnh.
(Theo Hoàng Phủ Ngọc Tường, Hoa trái quanh tôi)

TaiLieu.VN


TIẾT 20 :

TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BIỂU CẢM

I.Nhu cầu biểu cảm và Bài tập 1:
văn biểu cảm:
 Đoạn b là văn biểu cảm vì đoạn văn
1.Nhu cầu biểu cảm của tả hoa để bộc lộ cảm xúc
con người:
Bài tập 2:
2.Đặc điểm chung của
Bài
Nội dung biểu cảm

văn biểu cảm:
Sông núi Khẳng định chủ quyền về lãnh thổ

II. Luyện tập:
nước
của đất nước. Nêu cao ý chí quyết
Nam
tâm bảo vệ tổ quốc trước mọi kẻ
thù xâm lược
Hãy chỉ ra nội
dung biểu cảm
Phò giá thể hiện hào khí chiến thắng của
trong bài thơ
về kinh quân dân ta và khát vọng thái bình
Sông núi nước
Nam và Phò
thịnh trị của dân tộc
giá về kinh ?
Bài tập 3-4 : về nhà làm
TaiLieu.VN


Bài tập củng cố
Bài tập 1: bài văn “ cổng trường mở ra” thuộc
phương thức biểu đạt nào?
A. Tự sự
B. Miêu tả
C. Biểu cảm
D. Nghị luận
Bài tập 2: vì sao em biết bài văn “ cổng trường mở
ra” thuộc phương thức biểu đạt mà em đã chọn?
A. Vì truyện tái hiện trạng thái sự vật con người
B. Vì truyện trình bày diễn biến sự việc

C. Vì truyện nêu ý kiến đánh giá bàn luận
D. Vì truyện bày tỏ tình cảm, cảm xúc

TaiLieu.VN


Dặn dò
• Học thuộc lòng ghi nhớ làm bài tập 3. SGK/ 74
• Đọc văn bản “Bài ca Côn Sơn”. Đọc chú thích
và trả lời các câu hỏi phần đọc- hiểu văn bản
trang 78-79-80
• Đọc văn bản: “Buổi chiều đứng ở phủ Thiên
Trường trông ra” .Đọc phiên âm, dịch nghĩa,
dịch thơ, chú thích và trả lời các câu hỏi phần
đọc- hiểu văn bản trang 75-76-77

TaiLieu.VN