Bài giảng ngữ văn 7 bài 10 cảm nghĩ trong đêm thanh tịnh (tĩnh dạ tứ) 7

• Tiết 37
• Văn bản
• CẢM NGHĨ TRONG
ĐÊM THANH TĨNH
• (TĨNH DẠ TỨ)

• LÝ BẠCH


CẢM NGHĨ TRONG ĐÊM THANH TĨNH
Lý Bạch

LYÙ BAÏCH (701 – 762)

I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
Lí Bạch (701 – 762) nhà thơ nổi
tiếng Trung Quốc đời Đường, hiệu
Thanh Liên cư sĩ.
Oâng được mệnh danh là “tiên thơ”.
Thơ ông biểu hiện một tâm hồn tự
do hào phóng, hình ảnh thơ tươi
sáng, kì vĩ, ngôn ngữ tự nhiên mà
điêu luyện.
2. Tác phẩm:
Bài thơ sáng tác trong hoàn cảnh ông
ở xa quê nhà
Thể thơ: ngũ ngôn (cổ thể)
Chủ đề: Vọng nguyệt hoài hương
(trông trăng nhớ quê)

CẢM NGHĨ TRONG ĐÊM THANH TĨNH
Lý Bạch
I. Tìm hiểu chung
II. Tìm hiểu văn bản
1. Đọc:
- Giọng đọc rõ ràng, chậm buồn, tình cảm.
- Nhịp 2/3


TĨNH DẠ TỨ
Phiên âm:
Sàng tiền minh nguyệt quang,
Nghi thị địa thượng sương.
Cử đầu vọng minh nguyệt,
Đê đầu tư cố hương.
Dịch nghĩa:
Ánh trăng sáng đầu giường,
Ngỡ là sương trên mặt đất.
Ngẩng đầu ngắm vầng trăng sáng
Cúi đầu nhớ quê cũ.
Dịch thơ:
Đầu giường ánh trăng rọi
Ngỡ mặt đất phủ sương
Ngẩng đầu nhìn trăng sáng
Cúi đầu nhớ cố hương


CẢM NGHĨ TRONG ĐÊM THANH TĨNH

Lý Bạch
I. Tìm hiểu chung
II. Tìm hiểu văn bản
1. Đọc:
2. Phân tích:
a. Hai câu đầu:
Đầu giường ánh trăng rọi
Ngỡ mặt đất phủ sương
(Sàng tiền minh nguyệt quang,
Nghi thị địa thượng sương.)

1/ Hình ảnh ánh trăng được tác giả liên tưởng như thế nào?
2/ Hình ảnh ánh trăng sáng như sương phủ trên mặt đất đã gợi
đêm trăng có vẻ đẹp như thế nào?
3/ Có phải hai câu thơ chỉ thuần túy tả cảnh? Vì sao?


CẢM NGHĨ TRONG ĐÊM THANH TĨNH
Lý Bạch
I. Tìm hiểu chung
II. Tìm hiểu văn bản
1. Đọc:
2. Phân tích:
a. Hai câu đầu:
b. Hai câu cuối:
Ngẩng đầu nhìn trăng sáng
Cúi đầu nhớ cố hương
(Cử đầu vọng minh nguyệt,
Đê đầu tư cố hương.)
1/ Chỉ ra biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong hai câu cuối?

phép đối
ngẩng >< cúi
nhìn >< nhớ


Cử
T
Đê
B

đầu vọng minh nguyệt
B T
B
T
đầu tư cố hương
B B
T
B

- Số lượng chữ: bằng nhau
- Cấu trúc cú pháp: giống nhau
- Từ loại: tương ứng
-> Tăng nhạc tính, tạo vẻ đẹp cân đối, hài hòa.
2/ Ngẩng đầu và cúi đầu, hai cử chỉ đó thể hiện cảm xúc gì của tác giả?
3/ Mỗi hành động thấm đẫm tâm trạng của tác giả. Đó là tâm trạng gì?


CẢM NGHĨ TRONG ĐÊM THANH TĨNH
Lý Bạch
I. Tìm hiểu chung

II. Tìm hiểu văn bản
1. Đọc:
2. Phân tích:
a. Hai câu đầu:
b. Hai câu cuối:
* Ghi nhớ: Học Sgk
III. Luyện tập:
Thảo luận
Có người dịch “Tĩnh dạ tứ” thành hai câu thơ như sau:
Đêm thu trăng sáng như sương
Lí Bạch ngắm cảnh nhớ thương quê nhà
Dựa vào những điều đã phân tích ở trên, em hãy nhận xét về hai câu thơ
dịch ấy. Nếu có thể, thử dịch thành bốn câu thơ theo nguyên thể hoặc theo
thể thơ lục bát.


• Giống: Nêu được tương đối
đủ ý, tình cảm của nhà thơ
• Khác:
• Tĩnh dạ tứ
• - Lí Bạch không dùng phép
so sánh,
• - Bài thơ ẩn chủ ngữ.
• -Bài thơ có 5 động từ : nghi,
cử, vọng, đê, từ

Bản dịch phần luyện tập
- Chỉ còn 3 động từ
- Cho biết tác giả ngắm cảnh
như thế nào.

Dịch bài thơ “Tĩnh dạ tứ” theo thể thơ lục bát
Trước giường ngắm ánh trăng soi
Ngỡ là mặt đất sương rơi nhẹ nhàng
Ngẩng đầu thấy ánh trăng vàng
Cúi đầu thương nhớ vô vàng cố hương


-

Hướng dẫn về nhà:
Học thuộc bản dịch thơ. Phân tích được nội dung, nghệ
thuật của bài.
Tập so sánh để thấy sự khác nhau giữa bản dịch thơ và
nguyên tác
Soạn bài: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
+ Đọc phiên âm, dịch nghĩa, dịch thơ.
+ Trả lời các câu hỏi Sgk để tìm hiểu nội dung và nghệ
thuật của bài