Bài giảng ngữ văn 7 bài 10 ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê (hồi hương ngẫu hứng) 16

NGẪU NHIÊN VIẾT NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ

( HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ)
-HẠ TRI CHƯƠNG-


Tiết 38: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê

( Hồi hương ngẫu thư)
I

Tiếp xúc văn bản:

-Hạ Tri Chương-

 Đọc: Giọng chậm, buồn
 Tìm hiểu chú thích:
*Tác giả: (659-744) quê Chiết Giang (Trung Quốc)
-Đỗ tiến sĩ, làm quan cho nhà Đường trên 50 năm

*Tác phẩm:
- Bài thơ được viết khi tác giả vừa đặt chân về làng sau bao năm
làm việc xa quê


Tiết 38: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê

( Hồi hương ngẫu thư)
I

Tiếp xúc văn bản:

 Đọc:
 Tìm hiểu chú thích:
 Thể thơ:
Thất ngôn tứ tuyệt Đường luật

-Hạ Tri Chương-


Tiết 38: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê

( Hồi hương ngẫu thư)
I

Tiếp xúc văn bản:

-Hạ Tri Chương-

II Phân tích văn bản:

* Nhan đề bài thơ
Ngẫu nhiên viết
“Ngẫu thư”
( Trong tình huống bị coi là khách duyên cớ

viết thơ)


Tiết 38: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê

( Hồi hương ngẫu thư)
I

Tiếp xúc văn bản:

II

Phân tích văn bản:

1. Hai câu thơ đầu:

Thiếu tiểu li gia lão đại hồi
-> biểu cảm qua tự sự

-Hạ Tri Chương-


Tiết 38: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê

( Hồi hương ngẫu thư)
I

Tiếp xúc văn bản:

II

Phân tích văn bản:

-Hạ Tri Chương-

1. Hai câu thơ đầu:

Thiếu tiểu li gia lão đại hồi
C

V

C

V

-> Đối (vế câu,từ loại, cấu trúc ngữ pháp)


Tiết 38: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê

( Hồi hương ngẫu thư)
I

Tiếp xúc văn bản:

II

Phân tích văn bản:

-Hạ Tri Chương-

1 Hai câu thơ đầu:

Thiếu tiểu li gia lão đại hồi

-> Câu kể, biểu cảm qua tự sự
-> Đối (vế câu,từ loại, cấu trúc ngữ pháp)
=> Làm nổi bật sự thay đổi về vóc dáng, tuổi tác của một con
người cả đời xa quê đồng thời hé lộ tình cảm quê hương của
nhà thơ


Tiết 38: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê

( Hồi hương ngẫu thư)
I

Tiếp xúc văn bản:

II

Phân tích văn bản:

-Hạ Tri Chương-

1. Hai câu thơ đầu:

Hương âm vô cải mấn mao tồi
->

biểu cảm qua miêu tả


Tiết 38: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê

( Hồi hương ngẫu thư)
I

Tiếp xúc văn bản:

II

Phân tích văn bản:

-Hạ Tri Chương-

1 Hai câu thơ đầu:

Hương âm vô cải mấn mao tồi
Giọng quê

-> Đối

Tiếng nói mang bản sắc giọng riêng của một vùng
quê(nghĩa hẹp)
Là chốn quê, hồn quê(nghĩa rộng)

Không đổi: Vẫn mang bản sắc quê, chốn quê hồn quê không thay đổi


Tiết 38: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê

( Hồi hương ngẫu thư)
I

Tiếp xúc văn bản:

II

Phân tích văn bản:

-Hạ Tri Chương-

1. Hai câu thơ đầu:

Hương âm vô cải mấn mao tồi
-> Câu miêu tả, biểu cảm qua miêu tả
-> Đối
=>Tình quê hương bền vững đời đời không phai.


Tiết 38: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê

( Hồi hương ngẫu thư)
I

Tiếp xúc văn bản:

-Hạ Tri Chương-

Phân tích văn bản:
1 Hai câu thơ đầu:
II

Thiếu tiểu li gia lão đại hồi

Hương âm vô cải mấn mao tồi
* Tóm lại:
Hai câu thơ đầu nhà thơ chân thành thổ lộ tấm lòng
son sắt, chung thuỷ, sự gắn bó thiết tha của tác giả đối với
nơi chôn rau, cắt rốn của mình.


Tiết 38: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê

( Hồi hương ngẫu thư)
I

Tiếp xúc văn bản:

II

Phân tích văn bản:

-Hạ Tri Chương-

1 Hai câu thơ đầu:
2.Hai câu thơ cuối:
Nhi đồng tương kiến bất tương thức,
Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai ?
-> biểu cảm qua tự sự


Tiết 38: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê

( Hồi hương ngẫu thư)

I

Tiếp xúc văn bản:

II

Phân tích văn bản:

-Hạ Tri Chương-

1 Hai câu thơ đầu:
2.Hai câu thơ cuối:
Nhi đồng tương kiến bất tương thức,
Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai ?
-> Đối, tình huống bất ngờ(kịch tính)
Trẻ con: Có lí (ngây thơ, hồn nhiên)
Tác giả- nhà thơ: nghịch lí (khách lạ giữa quê hương)



Tiết 38: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê

( Hồi hương ngẫu thư)
I
II

Tiếp xúc văn bản:
Phân tích văn bản:

-Hạ Tri Chương-

1.Hai câu thơ đầu:
2. Hai câu thơ cuối:
Nhi đồng tương kiến bất tương thức,
Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai ?
* Hình ảnh đối lập:
Trẻ con
Hớn hở, tươi cười,
đón tiếp

Tác giả
Ngậm ngùi, chua xót,
tan nát cõi lòng


Tiết 38: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê

( Hồi hương ngẫu thư)
I
II

Tiếp xúc văn bản:
Phân tích văn bản:

-Hạ Tri Chương-

1. Hai câu thơ đầu:
2.Hai câu thơ cuối:

Nhi đồng tương kiến bất tương thức,

Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai ?

-> Biểu cảm qua tự sự
-> Đối, tình huống bất ngờ(kịch tính)

Tóm lại:

Câu hỏi hồn nhiên ngây thơ của trẻ con để lại bao man mác bâng khuâng
trong lòng li khách.
Vì cảnh ngộ mà phải xa quê, tuổi già sức yếu vẫn trở lại cố hương


Tiết 38: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê

( Hồi hương ngẫu thư)
-Hạ Tri ChươngI Tiếp xúc văn bản:
II Phân tích văn bản:
III Tổng kết - ghi nhớ:
*Nghệ thuật: -Tiểu đối thành công
-Thơ hàm súc, nói ít gợi nhiều
-Tình huống bất ngờ
* Nội dung :
*Ghi nhớ:

Tình yêu thắm thiết, chân thành, son sắt và
thuỷ chung của tác giả đối với quê hương.
SGK(Trang 128)


Tiết 38: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê

( Hồi hương ngẫu thư)
I Tiếp xúc văn bản:
II Phân tích văn bản:
III Tổng kết - ghi nhớ:
IV Luyện tập:

-Hạ Tri Chương-

Câu 1: Đánh dấu X vào các ô sau :

PT biÓu
®¹t
C©u 1

Tù sù

Miªu t¶

BiÓu c¶m

BiÓu c¶m
qua tù sù

BiÓu c¶m
qua miªu
t¶

X

C©u 2

X

C©u 3

X

C©u 4

X


Tiết 38: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê

( Hồi hương ngẫu thư)
I Tiếp xúc văn bản:
II Phân tích văn bản:
III Tổng kết - ghi nhớ:
IV Luyện tập:

-Hạ Tri Chương-

Câu 2: Bài thơ được tác giả viết trong hoàn cảnh
A. Mới rời quê ra đi
nào?
B. Xa nhà xa quê đã lâu
C. Xa quê rất lâu nay mới trở về
D. Sống ở ngay quê nhà

Tiết 38: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê

( Hồi hương ngẫu thư)
I Tiếp xúc văn bản:
II Phân tích văn bản:
III Tổng kết - ghi nhớ:
IV Luyện tập:

-Hạ Tri Chương-

Câu 3: Tâm trạng của tác giả trong bài thơ là?
A. Vui mừng, háo hức khi trở về quê
B. Buồn thương trước cảnh quê hương có nhiều thay đổi
C. Ngậm ngùi, hẫng hụt khi trở thành khách lạ giữa quê
hương
D. Đau đớn luyến tiếc khi phải rời xa chốn kinh thành


Tiết 38: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê

( Hồi hương ngẫu thư)
I Tiếp xúc văn bản:
II Phân tích văn bản:
III Tổng kết - ghi nhớ:
IV Luyện tập:

-Hạ Tri Chương-

Câu 4: Phương thức biểu đạt chủ yếu trong bài

thơ
“ A.
Ngẫu
viếttiếp
nhân buổi mới về quê” là:
Biểunhiên
cảm trực
B. Biểu cảm gián tiếp
C. Tự sự
D. Miêu tả


Tiết 38: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê

( Hồi hương ngẫu thư)
I Tiếp xúc văn bản:
II Phân tích văn bản:
III Tổng kết - ghi nhớ:
IV Luyện tập:

-Hạ Tri Chương-

Câu 5:Theo em tác giả cảm thấy tình quê hương
từ sự việc nào?
A.
B.
C.
D.

Từ cuộc đời chính mình

Từ bọn trẻ làng
Cả A,B đúng
Cả A,B sai


Tiết 38: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê

( Hồi hương ngẫu thư)
I Tiếp xúc văn bản:
II Phân tích văn bản:
III Tổng kết - ghi nhớ:
IV Luyện tập:

-Hạ Tri Chương-

Câu 6: Nhà thơ Hạ Tri Chương và nhà thơ Lí
Bạch giống nhau ở điểm nào?
A.
B.
C.
D.

Cùng trông trăng nhớ quê
Cùng thể hiện tình yêu quê hương thắm thiết
Yêu thiên nhiên
Cả A,B,C đúng


Tiết 38: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê

( Hồi hương ngẫu thư)
I Tiếp xúc văn bản:
II Phân tích văn bản:
III Tổng kết - ghi nhớ:
IV Luyện tập:

-Hạ Tri Chương-

Câu 7: Hai bài thơ “ Tĩnh dạ tứ” và “ Hồi hương
ngẫu thư” giống nhau ở?
A.
B.
C.
D.

Hoàn cảnh sáng tác
Tình huống nảy sinh cảm xúc
Chủ đề
Cả A,B,C


Tiết 38: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê

( Hồi hương ngẫu thư)
I Tiếp xúc văn bản:
II Phân tích văn bản:
III Tổng kết - ghi nhớ:
IV Luyện tập:

-Hạ Tri Chương-

Câu 8: Dòng nào là dòng dịch nghĩa của câu thơ
“ Hương âm vô cải, mấn mao tồi”
A.
B.
C.
D.

Rời nhà từ lúc còn trẻ, già mới quay về
Giọng quê không đổi, nhưng tóc mai đã rụng
Trẻ con gặp mặt, không quen biết
Cười hỏi: khách nơi nào đến?