Đề bài: Giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo của “Bài ca nhà tranh bị gió thu phá” của Đỗ Phủ.

Đề bài: Giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo của “Bài ca
nhà tranh bị gió thu phá” của Đỗ Phủ.
Bài làm
Đỗ Phủ là một trong những nhà thơ hiện thực vĩ đại của văn học
Trung Hoa với những sáng tác chạm sâu vào trái tim người đọc. Thơ
ông là những bức tranh sinh động, chân thực về xã hội phong kiến,
về những mảnh đời cơ cực và về những khát khao có cuộc sống
bình dị nhất. Ông hiểu và thấu nỗi đau của muôn kiếp vì chính bản
thân mình cũng đã trải qua. “Bài ca nhà tranh bị gió thu phá” được
sáng tác khi ông đã nếm trải biết bao nhiêu cay đắng ở đời, phản ánh
được hiện thực khốc liệt và tình yêu thương đồng loại của Đỗ Phủ.
Những năm tháng Đỗ Phủ phải sống trong cảnh nghèo khó, cơ cực.
Cuộc sống gia đình ông túng thiếu, sông trong một mái nhà tranh bên
cạnh khe Cán Hoa phía Tây Thành Đô.
Những ngày mưa mùa thu gió lùa đã khiến cho mái nhà tốc mái. Có
lẽ đây chính là cảm hứng, cũng chính là hiện thực để cho ông viết
lên những dòng thơ này.
Đoạn thơ đầu tiên viết về một trận cuồng phong tháng tám:
Tháng tám, thu cao, gió thét gào
Cuộn mất ba lớp tranh nhà ta
Tranh bay sang sông rải khắp bờ
Mảnh cao treo tót ngọn rừng xa
Mảnh thấp quay lộn vào mương xa
Chỉ với mấy câu thơ nhưng đã khái quát được hiện thực tàn khốc từ
thiên nhiên, những cơn gió tháng tám đã lật tung mái nhà tranh
nghèo. Thật cảm cảnh cho mái nha ftranh rách nát của Đỗ Phủ, ông
đành bất lực nhìn thiên nhiên tàn phá. Một hiện thực đầy xót xa mà
người đọc nhận ra chính là thiên nhiên cứ vô tình với cuộc đời nhiều
đắng cay của một người vẫn mải miết cống hiến cho đời những vần
thơ thật đẹp.

Bài ca nhà tranh bị gió thu phá – Đỗ Phủ
Đây cũng chính là thời điểm loạn lạc mà nhân dân Trung hoa phải
đối mặt và trải qua. Binh biến loạn lạc, người dân mất nhà mất cửa,
mất người thân, đạo đức suy thoái nghiêm tròng. Đỗ Phủ bất lực
nhìn xã hội đnag rơi vào ngõ cụt:
Môi khô, miệng cháy gào chẳng được
Quay về chống gậy lòng ấm ức
Nhà thơ già dẫu có “gào” khô cả môi cũng không ai thấu, không ai
hiểu, đành ngậm ngùi “chống gậy lòng ấm ức”. Nỗi xót xa hiển hiện
ngay trong từng câu từng chữ càng khiến người đọc không kìn được
cảm xúc. Xã hội tàn khốc, lòng người lạnh lẽo làm sao cứu vãn nổi.
Và tác giả như trào ra sự căm tức và oán hận:
Ngoài biên máu chảy thành biển đỏ
Mở cõi nhà vua ý chưa bỏ
Hiện thực chiến tranh tàn khốc đang phô bày ra trước mắt nhưng
nhà vua nào đâu có thấu, có hiểu. Những năm tháng chinh phạt đã
khiến cho cuộc sống của nhân dân thêm lầm than và rơi vào ngõ cụt
không thể cứu vãn.
Cảnh mưa gió ngày thu tàn phá căn nhà khiến cho Đỗ Phủ không thể
chợp được mắt, thương vợ, thương con và thương chính bản thân
mình:
Từ trải cơn loạn ít ngủ nghê


Đêm dài ướt át sao cho trót
Câu thơ như cứa vào lòng người nỗi khắc khoải, xót xa cho một kiếp
người, kiếp nghèo long đong lận đận.
Nỗi đau đớn, tủi nhục của một người tài giỏi nhưng lận đận, tù tùng,
cái nghèo cứ bám riết lấy. Ông tự trách bản thân mình vô dụng

không thể đỡ dần, giúp đỡ cho vợ con. Đất nước chiến tranh loạn
lạc, nhân dân lầm thân. Một bức tranh hiện thực xã hội trung hoa
nhiều xót xa và nước mắt. Bằng ngòi bút chân thực, ông đã vẽ lên
trước mắt người đọc hiện thực xã hội nhiều ám ảnh.
Và rồi ông càng mong muốn, càng khát khao được ấm no và mong
và nhân dân qua khỏi cơ cực, nhọc nhằn:
Ước được nhà rộng muôn ngàn gian
Che khắp thiên hạ kẻ sĩ nghèo đều hân hoan
Gió mưa chẳng núng vững vàng như thạch bàn
Than ôi bao giờ nhà ấy sừng sững dựng trước mắt
Riêng lều ta nát chịu chết rét cũng được.
Đây là một khổ thơ giàu giá trị nhân đạo, là tấm lòng cao cả, vị tha và
đầy yêu thương của nhà thơ nghèo Đỗ Phủ dành cho nhân dân
Trung Hoa.Niêm ao ước có căn nhà rộng “muôn ngàn gian” để giúp
cho nhân dân đỡ lạnh, đỡ khổ trong những ngày mưa gió. Ước muốn
nhỏ nhoi ấy đã nói lên tấm lòng yêu thương vô bờ bến của ông dành
cho những người nghèo khổ như ông. Tuy nhiên điều đáng nói ở đây
là ông không “ước’ cho mình, chỉ ước cho mọi người. Câu thơ cuối
thực sự khiến người đọc nghẹn ngào:
Riêng lều ta nát chịu chết rét cũng được
Dù nghèo đói, dù cơ cực nhưng ông vẫn tràn đầy lòng vị tha. Dù chịu
cánh “chết rét” ông cũng can tâm để mang lại cuộc sống ấm no cho
nhân dân.
Bài thơ “Bài ca nhà tranh bị gió thu phá” của Đỗ Phủ đã phản ánh
được hiện thực của xã hội Trung Quốc thời bấy giờ, đồng thấy người
đọc thấy được tấm lòng nhân ái, vị tha của ông đối với cuộc đời, với
mọi người.