TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY KIỂM TOÁN VÀ DỊCH VỤ TIN HỌC AISC – CHI NHÁNH HÀ NỘI

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp GVHD: Th.S Bùi Minh Hải
MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU.........................................................................................1
NỘI DUNG.............................................................................................3
CHƯƠNG I : TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY KIỂM TOÁN VÀ DỊCH
VỤ TIN HỌC AISC – CHI NHÁNH HÀ NỘI......................................3
1. Lịch sử hình thành và đặc điểm của chi nhánh AISC Hà Nội............3
1.1. Vài nét về Công ty Kiểm toán và Dịch vụ tin học Thành phố Hồ chí
Minh – AISC:............................................................................................3
1.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển:...............................................3
1.1.2 Tổ chức Bộ máy quản lý:...........................................................4
1.2. Về Chi nhánh Công ty Kiểm toán AISC tại Hà Nội..........................7
1.2.1. Lịch sử hình thành và đặc điểm Chi nhánh AISC Hà Nội..........7
1.2.2. Tổ chức bộ máy quản lý của Chi nhánh AISC Hà Nội...............8
2. Các hoạt động kinh doanh của Chi nhánh AISC Hà Nội:...................9
CHƯƠNG II. KIỂM TOÁN CHU TRÌNH BÁN HÀNG –
THU TIỀN TRONG KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH
TẠI MỘT SỐ KHÁCH HÀNG DO CHI NHÁNH
AISC HÀ NỘI THỰC HIỆN...............................................................11
1. Lập kế hoạch kiểm toán chu trình bán hàng – thu tiền tại AISC
Hà Nội:........................................................................................................15
2. Thực hiện kiểm toán chu trình bán hàng – thu tiền...........................29
2.1 Kiểm toán các khoản tiền..................................................................29
2.2. Kiểm toán Doanh thu.......................................................................31
2.3. Kiểm toán các khoản phải thu khách hàng.......................................42
3. Kết thúc kiểm toán................................................................................53
SV: Nguyễn Mai Thoan Lớp: Kiểm toán 47B
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp GVHD: Th.S Bùi Minh Hải
CHƯƠNG III: BÀI HỌC KINH NGHIỆM VÀ

PHƯƠNG HƯỚNG NHẰM HOÀN THIỆN QUY TRÌNH KIỂM
TOÁN CHU TRÌNH BÁN HÀNG – THU TIỀN
TRONG KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH
TẠI CHI NHÁNH AISC HÀ NỘI.......................................................57
1. BÀI HỌC KINH NGHIỆM TRONG QUÁ TRÌNH KIỂM TOÁN
CHU TRÌNH BÁN HÀNG – THU TIỀN TẠI AISC HÀ NỘI..............57
1.1. Giai đoạn chuẩn bị kiểm toán...........................................................57
1.2. Giai đoạn thực hiện kiểm toán.........................................................59
1.3. Giai đoạn kết thúc kiểm toán...........................................................60
2. SỰ CẦN THIẾT CỦA VIỆC HOÀN THIỆN KIỂM TOÁN CHU
TRÌNH BÁN HÀNG – THU TIỀN..........................................................61
2.1. Kiểm toán trước yêu cầu phát triển và hội nhập quốc tế..................61
2.2. Sự cần thiết phải hoàn thiện chu trình kiểm toán chu trình bán hàng -
thu tiền.....................................................................................................61
3. MỘT SỐ KIẾN NGHỊ NHẰM HOÀN THIỆN QUY TRÌNH KIỂM
TOÁN CHU TRÌNH BÁN HÀNG – THU TIỀN TẠI CHI NHÁNH
AISC HÀ NỘI............................................................................................63
3.1. Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện chu quy trình kiểm toán chu trình
bán hàng – thu tiền tại AISC Hà Nội......................................................63
3.2. Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện quy trình kiểm toán bán hàng và
thu tiền.....................................................................................................70
KẾT LUẬN...........................................................................................73
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.............................................74
SV: Nguyễn Mai Thoan Lớp: Kiểm toán 47B
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp GVHD: Th.S Bùi Minh Hải
SV: Nguyễn Mai Thoan Lớp: Kiểm toán 47B
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp GVHD: Th.S Bùi Minh Hải
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

KTV Kiểm toán viên.
BCTC Báo cáo tài chính.
TK Tài khoản.
TNHH Trách nhiệm hữu hạn
KSNB Kiểm soát nội bộ.
SV: Nguyễn Mai Thoan Lớp: Kiểm toán 47B
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp GVHD: Th.S Bùi Minh Hải
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU
SƠ ĐỒ 1.1: SƠ ĐỒ BỘ MÁY TỔ CHỨC TOÀN CÔNG TY:............5
Sơ đồ 1.2: Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý của Chi nhánh:....................8
Bảng 2.1: Tình hình hoạt động kinh doanh của Công ty được thể hiện
qua bảng sau:........................................................................................17
Sơ đồ 2.2: Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán tại Công ty ABC:...............17
Bảng 2.3: Báo cáo lỗ lãi năm 2008.......................................................20
Bảng 2.4: Bảng so sánh một số chỉ tiêu trên bảng cân đối kế toán.....26
Bảng 2.5:Bảng so sánh một số chỉ tiêu trên Báo cáo kết quả
hoạt động kinh doanh...........................................................................27
Bảng 2.6: Kết quả Doanh thu các mặt hàng........................................33
Bảng 2.7: Bảng kê doanh thu chịu các mức thuế suất GTGT............38
Bảng 2.8: Bảng tổng hợp Doanh thu năm 2008(Đơn vị VNĐ)...........39
Bảng 2.9: Kết quả Doanh thu tiêu thụ qua các năm...........................40
Bảng 2.10: Bảng tổng hợp các khoản giảm trừ...................................41
Bảng 2.11: Bảng tổng hợp sai sót khi kiểm toán khoản phải thu của
ABC....................................................................................................... 44
Bảng 2.12: Bảng kê nợ phải thu Tài khoản 131 tính đến ngày
31/12/2008.............................................................................................. 44
Sơ đồ 2.13: Sơ đồ các bước gửi thư xác nhận.....................................46
Bảng 2.14: Bảng khách hàng nợ Công ty XYZ...................................52
Bảng 3.1: Bảng câu hỏi đối với hệ thống KSNB..................................66

SV: Nguyễn Mai Thoan Lớp: Kiểm toán 47B
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp GVHD: Th.S Bùi Minh Hải
LỜI MỞ ĐẦU
---o0o---
Trong giai đoạn hiện nay, hội nhập kinh tế đang là xu thế tất yếu cho mọi
nền kinh tế. Nền kinh tế Việt Nam với những bước chuyển mình mạnh mẽ
như một dòng sông đang hoà vào biển lớn WTO. Trong xu thế đó, nhu cầu về
thông tin đang ngày một trở nên tối quan trọng và không có giới hạn, những
thông tin cần thiết đó phải là những thông tin chính xác, trung thực. Hoạt
động kiểm toán nhằm làm minh bạch, thanh khiết nền kinh tế do đó đang rất
phát triển để qua đó làm tăng sức đề kháng cho nền kinh tế và làm lành mạnh
hoá tại các doanh nghiệp được kiểm toán.
Các doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh hay cung cấp dịch vụ,
mục đích cuối cùng của họ là bán hàng, cung cấp dịch vụ cho khách hàng để
thu tiền qua đó làm tăng doanh thu và tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp.
Chính vì thế chu trình bán hàng – thu tiền luôn là một mắt xích quan trọng
trong hoạt động của oanh nghiệp.Chính vì vậy mà các gian lận hay sai sót
trọng yếu thường tập trung nhiều tại chu trình này, vì các mục đích khác nhau
mà có thể làm cho doanh nghiệp trình bày không đúng với những gì có trên
thực tế.
Yêu cầu kiểm toán chu trình bán hàng – thu tiền trong kiểm toán BCTC
vì vậy luôn phải được coi trọng. Chu trình này liên quan tới nhiều chỉ tiêu
khác trên Báo cáo kết quả kinh doanh và Bảng cân đối kế toán nên khi tiến
hành kiểm toán chu trình này các Công ty kiểm toán cần hết sức cẩn thận để
tránh khỏi những kết luận cuối cùng không đúng với tình hình thực tế tại đơn
vị khách hàng.
SV: Nguyễn Mai Thoan 1 Lớp: Kiểm toán 47B
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp GVHD: Th.S Bùi Minh Hải

Vì tầm quan trọng của Chu trình bán hàng – thu tiền nên khi thực tập tại
Chi nhánh AISC Hà Nội em đã quyết định lựa chọn đề tài “Kiểm toán chu
trình bán hàng – thu tiền trong kiểm toán Báo cáo tài chính do Chi nhánh
Công ty kiểm toán AISC Hà Nội thực hiện” làm đề tài nghiên cứu.
Trong chuyên đề của em, ngoài phần Mở đầu và Kết luận còn có những
Nội dung chính sau đây:
Chương I : Tông quan về Chi nhánh Công ty kiểm toán AISC Hà Nội
Chương II: Kiểm toán chu trình bán hàng – thu tiền trong kiểm toán
BCTC tại một số khách hàng do AISC Hà Nội thực hiện.
Chương III: Bài học kinh nghiệm và phương hướng nhằm hoàn thiện
quy trình kiểm toán chu trình bán hàng – thu tiền tại AISC Hà Nội.
SV: Nguyễn Mai Thoan 2 Lớp: Kiểm toán 47B
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp GVHD: Th.S Bùi Minh Hải
NỘI DUNG
---o0o---
CHƯƠNG I : TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY KIỂM TOÁN VÀ
DỊCH VỤ TIN HỌC AISC – CHI NHÁNH HÀ NỘI
1. Lịch sử hình thành và đặc điểm của chi nhánh AISC Hà Nội
1.1. Vài nét về Công ty Kiểm toán và Dịch vụ tin học Thành phố Hồ chí
Minh – AISC:
1.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển:
* Trước năm 2001:
Công ty kiểm toán và dịch vụ tin học Thành Phố Hồ Chí Minh(AISC) là
một doanh nghiệp Nhà nước trực thuộc Sở Tài chính Thành phố Hồ Chí
Minh, là một tổ chức kiểm toán độc lập, hợp pháp có quy mô lớn hoạt động
trong lĩnh vực kiểm toán, tư vấn tài chính kế toán và dịch vụ về tin học.
Công ty AISC được thành lập theo Thông báo sô 637/TC/CĐKT ngày
21/03/1994 của Bộ Tài Chính và Quyết định số 1292/QĐ-UB-TM ngày
29/04/1994 của UBND Thành phố Hồ Chí Minh, theo Giấy phép kinh doanh

số 103020 ngày 04/05/1994 của Trọng tài kinh tế Thành Phố Hồ Chí Minh.
Trụ sở giao dịch của Công ty đặt tại 142, đường Nguyễn Thị Minh Khai, quận
3, Thành phố Hồ Chí Minh. Đến nay sau 15 năm hoạt động Công ty đã có
những kết quả hết sức khả quan và đang khẳng định là một trong những Công
ty có chất lượng cao trong lĩnh vực kiểm toán.
Tên gọi : Công ty Kiểm toán và dịch vụ tin học.
Tên giao dịch quốc tế: Auditing and Informatic Services Company(AISC).
SV: Nguyễn Mai Thoan 3 Lớp: Kiểm toán 47B
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp GVHD: Th.S Bùi Minh Hải
Địa chỉ : 142, Nguyễn Thị Minh Khai, Quận 3, TPHCM.
Tài khoản giao dịch : 710A02227 tại Ngân hàng Công thương.
Đến nay sau 15 năm thành lập và hoạt động công ty đã có thêm các chi nhánh
tại các thành phố lớn: Tại Hà Nội, Đà Nẵng, Cần Thơ, và Hải Phòng.
AISC là Công ty kiểm toán đầu tiên tại Việt Nam có liên doanh với một
Công ty kiểm toán Quốc tế Price Waterhose Cooper trong lĩnh vực kiểm toán
để cùng tham gia kiểm toán, trao đổi, học hỏi kinh nghiệm kiểm toán quốc tế.
AISC là thành viên của tổ chức kế toán quốc tế Inpact Asia Pacific. AISC
cũng là một trong các công ty kiểm toán độc lập được Ngân Hàng Nhà Nước
cho phép kiểm toán các tổ chức tín dụng và ngân hàng thương mại tại Việt
Nam.
AISC cũng là một trong những công ty kiểm toán độc lập đầu tiên tại Việt
Nam được Uỷ ban chứng khoán nhà nước cho phép kiểm toán các tổ chức
phát hành và kinh doanh chứng khoán theo quyết định số 51/2000/QĐ-
UBCK2 ngày 19/6/2000 của chủ tịch Uỷ ban chứng khoán nhà nước.
Hình thức vốn sở hữu vốn Công ty thuộc nhà nước, Công ty hoạt động
theo nguyên tắc tự chủ về tài chính, được Ngân sách cấp vốn ban đầu và được
trích lập các quỹ theo quy định của nhà nước.
* Từ năm 2001 đến nay:
Ngày nay do xu thế thị trường, mô hình Doanh nghiệp nhà nước không

còn phù hợp. Trước tình hình đó, Công ty quyết định chuyển đổi thành hình
thức Công ty cổ phần vào tháng 8/2001 và đổi tên thành công ty Trách nhiệm
hữu hạn.
1.1.2 Tổ chức Bộ máy quản lý:
Đứng đầu Công ty là Ông Nguyễn Hữu Trí - Tổng giám đốc Công ty.Công
ty có đội ngũ chuyên viên, KTV có trình độ nghiệp vụ cao được đào tạo hệ
thống tại Việt Nam, Anh, Bỉ, Ailen.Có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực
SV: Nguyễn Mai Thoan 4 Lớp: Kiểm toán 47B
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp GVHD: Th.S Bùi Minh Hải
kiểm toán, tài chính kế toán, tư vấn, quản lý doanh nghiệp, tin học.Công ty
không ngừng nâng cao chất lượng cũng như số lượng cán bộ công nhân viên
của mình qua các năm.Hiện nay công ty có trụ sở chính đặt tại Thành phố Hồ
Chí Minh và có 4 chi nhánh tại các thành phố trên toàn cõi Việt Nam.
SƠ ĐỒ 1.1: SƠ ĐỒ BỘ MÁY TỔ CHỨC TOÀN CÔNG TY:

Trụ sở chính Công ty đặt tại: 142, Đường Nguyễn Thị Minh Khai, Quận 3,
Thành phố Hồ Chí Minh.
Điện thoại: (08) 9 305 163.(10 lines).
Giám đốc: Ông Nguyễn Hữu Trí.
Các chi nhánh trên toàn quốc:
* Chi nhánh tại Hà Nội:
Địa chỉ : C2,Tầng 24,Toà nhà VIMECO,Lô E9,Phạm Hùng,Hà Nội.
Điện thoại: (04) 847 3960.
Giám đốc chi nhánh: Ông Đào Tiến Đạt.
SV: Nguyễn Mai Thoan 5 Lớp: Kiểm toán 47B
Tổng giám đốc
Phòng
Kiểm
toán và

Tư vấn
Phòng
Đào
tạo
Phòng
Tin
học
Phòng
Dự án
đầu tư
Phòng
Hành
chính
tổng
hợp
Phòng
Kế
hoạch và
marketing
Chi
nhánh
Cần
Thơ
Chi
nhánh
Đà
Nẵng
Chi
nhánh
Hà Nội

Chi
nhánh
Hải
Phòng
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp GVHD: Th.S Bùi Minh Hải
* Chi nhánh tại Thành phố Đà Nẵng:
Địa chỉ:92A,Quang Trung,Thành phố Đà Nẵng.
Điện thoại: 0511 895 620.
Giám đốc chi nhánh: Ông Nguyễn Vĩnh Lợi.
* Văn phòng đại diện tại Cần Thơ:
Địa chỉ: 64, Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Thành phố Cần Thơ.
Điện thoại: (071) 813 004.
Trưởng đại diện: Ông Trần Ngọc Khôi.
* Văn phòng đại diện tại Hải Phòng:
Địa chỉ: 21,Lương Khánh Thiện,Ngô Quyền,Thành phố Hải Phòng.
Điện thoại: (031) 920 973.
Trưởng đại diện: Bà Đào Thị Kim Liên.
Các chi nhánh của toàn Công ty hoạt động độc lập, do đó chức năng nhiệm
vụ của các chi nhánh này cũng giống như của chức năng và nhiệm vụ của
Công ty ở TPHCM. Các chi nhánh được quyền tự do ký kết hợp đồng và triển
khai hợp đồng với tất cả các khách hàng sau đó lãi chuyển về Công ty tiến
hành hạch toán. Trong một số trường hợp, nếu các chi nhánh cần hỗ trợ về
nhân lực, công nghệ Công ty sẽ hỗ trợ để chi nhánh ký kết và tiến hành hợp
đồng. Các chi nhánh đều có tư cách pháp nhân, có nghĩa vụ thực hiện nghĩa
vụ với nhà nước độc lập như Thuế thu nhập Doanh nghiệp, thuế GTGT và các
nghĩa vụ khác tại nơi chi nhánh đặt.
Như vậy mạng lưới chi nhánh Công ty đã và đang được thành lập và hoạt
động có hiệu quả đáp ứng nhu cầu cung cấp dịch vụ khách hàng ở khắp các
tỉnh trên cả nước, tất cả các khách hàng hoạt động trong các lĩnh vực, ngành

nghề khác nhau.
Trong bộ máy toàn Công ty, các phòng ban hoạt động độc lập nhưng có
quan hệ mật thiết với nhau trong suốt quá trình thực hiện các hoạt động của
SV: Nguyễn Mai Thoan 6 Lớp: Kiểm toán 47B
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp GVHD: Th.S Bùi Minh Hải
Công ty, đặc biệt là lĩnh vực kiểm toán.Khi tiến hành thực hiện các chương
trình kiểm toán tại các đơn vị, công ty của khách hàng các bộ phận chức năng
tại các phòng ban được phân công nhiệm vụ rõ ràng, chi tiết, có sự đối chiếu,
gắn kết các bộ phận, đặc biệt có sự kiểm tra thường xuyên để nâng cao chất
lượng kiểm toán.
1.2. Về Chi nhánh Công ty Kiểm toán AISC tại Hà Nội
1.2.1. Lịch sử hình thành và đặc điểm Chi nhánh AISC Hà Nội
Chi nhánh AISC tại Hà Nội được thành lập theo quyết định số 4485/QĐ-
UB ngày 09/08/2001 của UBND Thành phố Hà Nội. Chi nhánh hoạt động
theo giấy phép kinh doanh số 314886 do Sở kế hoạch đầu tư Hà Nội cấp ngày
04/08/2001.
Địa chỉ chi nhánh : C2, Tầng 24, Toà nhà VIMECO, Lô E9, Đường
Phạm Hùng, Thành phố Hà Nội.
Tài khoản của Chi nhánh: 720A 02227 tại Sở giao dịch I Ngân hàng
Công thương Việt Nam.
Mặc dù mới được thành lập nhưng với sự lãnh đạo sáng suốt của Giám
đốc cùng sự nỗ lực không ngừng của cán bộ nhân viên trong Chi nhánh sau
khoảng thời gian hoạt động của mình, Chi nhánh đã thu được rất nhiều thành
công và đang tạo được chỗ đứng vững chắc trong làng nghề Kiểm toán Việt
Nam, Chi nhánh còn cố gắng mở rộng phạm vi hoạt động của mình không chỉ
trong mảnh đất hình chữ S mà còn ra nước ngoài.
Khách hàng của Chi nhánh bao gồm tất cả các doanh nghiệp thuộc
các thành phần kinh tế, các đơn vị có vốn đầu tư nước ngoài, các cơ quan nhà
nước, các tổ chức kinh doanh phát hành chứng khoán, các đoàn thể công

cộng, các tổ chức kinh tế xã hội...Các khách hàng của Chi nhánh cũng rất đa
dạng, họ hoạt động trong tất cả các lĩnh vực, ngành nghề như Ngân hàng,
SV: Nguyễn Mai Thoan 7 Lớp: Kiểm toán 47B
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chuyờn thc tp tt nghip GVHD: Th.S Bựi Minh Hi
thng mi, xõy dng dch v, bu chớnh vin thụng, cụng nghip, d ỏn phi
chớnh ph...cng nh tt c cỏc thnh phn kinh t trong ton cừi Vit Nam.
S lng nhõn viờn ca Chi nhỏnh khong 50 nhõn viờn, h u l
nhng nhõn viờn cú trỡnh nghip v cao v cú o c ngh nghip. Chi
nhỏnh cũn cú i ng cỏn b v cng tỏc viờn ụng o bao gm cỏc chuyờn
gia cú kinh nghim nhiu nm cụng tỏc trong ngnh Qun lý kinh t, k toỏn,
kim toỏn, phỏp lý, t vn...
Nguyờn tc hot ng ca chi nhỏnh l c lp v nghip v chuyờn
mụn, t ch v ti chớnh, khỏch quan, chớnh trc, chu s kim tra kim soỏt
ca c quan chc nng Nh nc theo lut phỏp nc Cng ho xó hi ch
ngha Vit Nam. Chi nhỏnh chu trỏch nhim trc phỏp lut v tớnh trung
thc, chớnh xỏc, bớ mt v nhng ti liu m Chi nhỏnh kim tra v cung cp
cho cỏc doanh nghip cng nh cỏc ng nghip cỏc Cụng ty kim toỏn
khỏc. Chi nhỏnh phi cú trỏch nhim kinh doanh cú lói bo ton v phỏt trin
vn theo c ch th trng. Vi giỏ c, l phớ dch v hp lớ, cht lng m
bo Chi nhỏnh AISC H Ni ngy cng cú uy tớn trong lnh vc kim toỏn v
t c nhng hiu qu kinh doanh ht sc thnh cụng.
1.2.2. T chc b mỏy qun lý ca Chi nhỏnh AISC H Ni
S 1.2: S t chc b mỏy qun lý ca Chi nhỏnh:
SV: Nguyn Mai Thoan 8 Lp: Kim toỏn 47B
Ban Giám đốc
Phòng
Hành
chính, tổ
chức, kế

toán ,
marketing
Phòng
Kiểm
toán I
Phòng
Kiểm
toán II
Phòng
Kiểm
toán
XDCB
Phòng
ào tạo
và Tư vấn
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp GVHD: Th.S Bùi Minh Hải
Chi nhánh AISC Hà Nội do Giám đốc Đào Tiến Đạt lãnh đạo, Giám đốc
chi nhánh có toàn quyền điều hành và quyết định mọi hoạt động của Chi
nhánh theo đúng luật pháp Nhà nước Việt Nam. Tuỳ theo tình hình kinh
doanh của Chi nhánh, Giám đốc có quyền tổ chức bộ máy gọn nhẹ và có hiệu
quả kinh doanh cao. Giám đốc phải chịu trách nhiệm về tình hình của Chi
nhánh. Chi nhánh còn có một Phó Giám đốc và một Kế toán trưởng, những
người này chịu trách nhiệm trước Giám đốc về việc được Giám đốc phân
công và phải chịu trách nhiệm cá nhân trước pháp luật về hành vi vi phạm
pháp luật như các cá nhân khác. Phó Giám đốc và Kế toán trưởng đều do
Giám đốc đề nghị cấp trên bổ nhiệm.
Mỗi phòng ban trong Chi nhánh đều có một trưởng phòng, phó phòng,
trưởng nhóm, các kiểm toán viên, và các trợ lý kiểm toán.
Trưởng phòng kiểm toán I là : Bà Nguyễn Thị Thanh Huế.

Trưởng phòng kiểm toán II là : Ông Nguyễn Hồng Dư.
Trưởng phòng kiểm toán XDCB là : Ông Trần Lâm.
Các phòng nghiệp vụ thực hiện chức năng theo đúng như tên gọi của
mình. Tuy nhiên, việc phân chia thánh các phòng ban chủ yếu nhằm thuận
tiện cho công tác quản lý vì khi ký kết hợp đồng kinh tế Ban Giám đốc
thường lựa chọn những cán bộ, kiểm toán viên phù hợp với yêu cầu công việc
trong từng hợp đồng cụ thể để giao nhiệm vụ sao cho phù hợp nhất với khả
năng và đặc biệt là tiến trình công việc của Chi nhánh.
2. Các hoạt động kinh doanh của Chi nhánh AISC Hà Nội:
* Các dịch vụ về kiểm toán:
- Cung cấp dịch vụ Báo cáo tài chính (bao gồm cả báo cáo các dự án)
- Cung cấp dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính hoàn thành.
- Kiểm toán các tổ chức phi chính phủ.
- Kiểm toán báo cáo của nhóm đồng quan điểm.
SV: Nguyễn Mai Thoan 9 Lớp: Kiểm toán 47B
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp GVHD: Th.S Bùi Minh Hải
- Kiểm toán các dự án hoàn thành (theo chuẩn mực 1000: kiểm toán dự
án hoàn thành sử dụng nguồn vốn nhà nước, vốn vay ưu đãi ODA).
* Dịch vụ xác định giá trị Doanh nghiệp:
* Các dịch vụ tư vấn:
- Tư vấn về tài chính doanh nghiệp.
- Tư vấn về thuế.
- Tư vấn về cổ phần hoá.
- Hướng dẫn về lập báo cáo hợp nhất.
* Cung cấp dịch vụ kiểm toán tuân thủ:
Cung cấp dịch vụ kiểm toán hoạt động cho các doanh nghiệp có nhu cầu.
Các hoạt động mà Chi nhánh cung cấp và thực hiện đã thu được
những thành công và tạo cho Chi nhánh kinh doanh có lãi. Cụ thể Doanh thu
của Chi nhánh vài năm gần đây nhất như sau:

Chỉ tiêu Năm 2006 Năm 2007 Năm 2008
Doanh thu 18 tỷ đồng. 25 tỷ đồng. 38 tỷ đồng.
Tỷ lệ lãi/doanh thu ước đạt khoảng 20%.
Trong tình hình nền kinh tế thế giới nói chung cũng như kinh tế Việt
Nam nói riêng đang gặp rất nhiều khó khăn và bất lợi, kinh tế các nước đang
trên đà suy thoái nghiêm trọng như hiện nay trong năm 2009 tới Chi nhánh
chỉ đề ra mục tiêu doanh thu đạt khoảng từ 40-42 tỷ đồng.
Mặc dù doanh thu thu được là một con số không nhỏ trên, nhưng
trong khoản doanh thu đó, doanh thu từ hoạt động kiểm toán chiếm tới 80%
(trong đó doanh thu kiểm toán báo cáo tài chính chiếm 70% còn 30% là từ
kiểm toán tuân thủ và kiểm toán dự án hoàn thanh) còn doanh thu từ hoạt
động tư vấn chỉ chiếm khoảng 20%. Để phát triển Chi nhánh trong thời gian
tới và hướng tới sự cân bằng trong kiểm toán và tư vấn, Ban giám đốc sẽ đề ra
chiến lược kinh doanh sao cho Doanh thu từ hoạt động kiểm toán chiếm 60%
còn Doanh thu từ dịch vụ tư vấn sẽ chiếm khoảng 40%.
SV: Nguyễn Mai Thoan 10 Lớp: Kiểm toán 47B
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp GVHD: Th.S Bùi Minh Hải
CHƯƠNG II. KIỂM TOÁN CHU TRÌNH BÁN HÀNG –
THU TIỀN TRONG KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH
TẠI MỘT SỐ KHÁCH HÀNG DO CHI NHÁNH
AISC HÀ NỘI THỰC HIỆN
Việc tìm hiểu quy trình của một công ty kiểm toán đòi hỏi phải có thời
gian nghiên cứu và tích luỹ kinh nghiệm, vì với mỗi khách hàng khác nhau có
đặc điểm kinh doanh và ngành nghề khác nhau thì việc kiểm toán chắc chắn
không giống nhau. Với khuôn khổ của đợt thực tập tốt nghiệp không thể cho
phép nghiên cứu tất cả các quy trình kiểm toán cũng như không thể nghiên
cứu cuộc kiểm toán ở tất cả các loại hình Doanh nghiệp của khách hàng. Tuy
nhiên với tinh thần học hỏi các KTV trong công ty cùng với việc nghiên cứu
tài liệu áp dụng trong thực tiễn của hai khách hàng sản xuất và cung cấp dịch

vụ mà em đã trực tiếp tham gia kiểm toán, hy vọng rằng qua đây em đã trình
bày được tương đối đầy đủ và trung thực quy trình kiểm toán bán hàng – thu
tiền trong kiểm toán BCTC của Chi nhánh tại hai khách hàng.
Khách hàng được đề cập đến là Công ty TNHH ABC và Công ty nhà
nước XYZ.
Công ty TNHH ABC
Công ty TNHH ABC là khách hàng thường xuyên của Chi nhánh AISC
Hà Nội nên thông qua nhiều năm kiểm toán tại đây AISC Hà Nội thường thực
hiện cập nhật các thông tin về sự thay đổi của công ty. Hợp đồng kiểm toán
thường được ký lại sau một năm, nó là căn cứ pháp lý trong đó xác định rõ
mục tiêu, phương thức, thời gian, phạm vi và trách nhiệm của mỗi bên trong
cuộc kiểm toán. AISC Hà Nội thường yêu cầu Ban giám đốc của Công ty
khách hàng hoặc bộ phận có liên quan đưa ra bản báo cáo KSNB của Công ty
SV: Nguyễn Mai Thoan 11 Lớp: Kiểm toán 47B
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp GVHD: Th.S Bùi Minh Hải
để KTV xem xét và đánh giá nhằm đưa ra các nhận định ban đầu cũng như là
báo cáo kiểm toán và các ý kiến tư vấn thích hợp sau cuộc kiểm toán.
Công ty XYZ
Công ty XYZ là khách hàng mới của AISC Hà Nội, do đó các KTV của
Chi nhánh phải tiến hành tìm hiểu kỹ lưỡng về hoạt động kinh doanh của
khách hàng đông thời nghiên cứu hồ sơ kiểm toán của các năm trước nhằm
hiểu rõ hơn tình hình hoạt động kinh doanh của khách hàng. Vì là khách hàng
mới nên Công ty được các KTV và trưởng nhóm kiểm toán của AISC Hà Nội
đánh giá rủi ro rất tỉ mỉ và thận trọng để giảm thiểu những sai sót trong quá
trình kiểm toán đồng thời nâng cao chất lượng của báo cáo kiểm toán.
Quy trình kiểm toán BCTC tại Chi nhánh AISC Hà Nội được thực
hiện theo các bước sau:
Hàng năm AISC đều gửi thư chào hàng đến cho các khách hàng có nhu
cầu kiểm toán, thư chào hàng là bức thông điệp giới thiệu về Công ty, về các

dịch vụ mà AISC cung cấp cũng như chất lượng và uy tín của mình đến với
khách hàng.
SV: Nguyễn Mai Thoan 12 Lớp: Kiểm toán 47B
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chuyờn thc tp tt nghip GVHD: Th.S Bựi Minh Hi
Di õy l mu th cho hng ca AISC:
Cụng ty Kim toỏn v Dch v tin hoc AISC

Th chào hàng
Hà nội, ngày tháng năm
Kính gửi: Ban giám đốc công ty A
Trớc hết chúng tôi xin chân thành cảm ơn sự quan tâm của quý công ty
đến hoạt động kiểm toán của chúng tôi, chúng tôi xin phép đợc giới thiệu với
quý công ty về AISC của chúng tôi.
AISC là một trong những tổ chức hợp pháp đầu tiên và lớn nhất của
Việt Nam hoạt động trong lĩnh vực kế toán, kiểm toán và t vấn tài chính.
AISC có kỹ năng cung cấp cho các doanh nghiệp Nhà nớc, doanh nghiệp t
nhân, doanh nghiệp có vốn đầu t nớc ngoài, các tổ chức trong nớc và quốc tế
hiện đang hoạt động tại Việt nam các hoạt động sau:
- Kiểm toán báo cáo tài chính
- Kiểm toán báo cáo quyết toán vốn công trình xây dựng cơ bản hoàn
thành
- Kiểm toán xác định giá trị tài sản, giá trị doanh nghiệp
- Kiểm toán hoạt động dự án
- Kiểm toán góp vốn liên doanh
- Lập hồ sơ đăng ký chế độ kế toán với Bộ tài chính
- T vấn tài chính kế toán, thuế
- Bồi dỡng nghiệp vụ quản trị kinh doanh, kế toán, tin học, kiểm toán
nội bộ
- Xây dựng cài đặt và hớng dẫn phần mềm tin học phục vụ công tác

quản lý tài chính, kế toán và kiểm toán tránh đợc những rủi ro và đạt hiệu quả
cao trong kinh doanh.
Mục tiêu hoạt động của AISC là nhằm giúp các doanh nghiệp Việt
Nam và các doanh nghiệp có vốn đầu t nớc ngoài, các tổ chức xã hội, các cơ
quan đoàn thể và các tổ chức quốc tế hoạt động taị Việt Nam nắm bắt các
quy định pháp lý của nhà nớc nâng cao chất lợng của công tác kế toán và
giúp các chủ doanh nghiệp, các thành viên của hội đồng quản trị và Ban lãnh
SV: Nguyn Mai Thoan 13 Lp: Kim toỏn 47B
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chuyờn thc tp tt nghip GVHD: Th.S Bựi Minh Hi
đạo doanh nghiệp có đợc thông tin tin cậy để thực hiện tốt công tác quản lý
kinh tế tài chính.
Chất lợng của các dịch vụ mà chúng tôi cung cấp đợc khẳng định bằng
số lợng các khách hàng của chúng tôi: Tổng công ty, doanh nghiệp Nhà nớc,
doanh nghiệp có vốn đàu t nớc ngoài, doanh nghiệp t nhân, tổ chức tín dụng
quốc tế (WB, ADB, UNFA... )
Chúng tôi đợc biết Quý công ty đang tìm hiểu và lựa chọn đơn vị cung
cấp các dịch vụ kiểm toán và tài chính kế toán.
Chúng tôi tin tởng tài liệu này sẽ giúp Quý ngài có thêm điều kiện lựa
chọn đơn vị phục vụ mình
Chúng tôi hy vọng chứng minh khả năng của mình và làm hài lòng Quý
công ty.
Xin gửi tới Quý công ty lời chào trân trọng.

Kính th
Giám đốc
Sau khi nhn c th cho hng, khỏch hng ng ý h s phỏt th mi
kim toỏn. Th mi kim toỏn cú th bng vn bn hoc bng ming. Khi
nhn c th mi kim toỏn, i din ca AISC s tin hnh gp g trao i
vi Ban Giỏm c t ú tin hnh ký hp ng vi khỏch hng.

Cuc gp g di hay ngn ph thuc vo tng khỏch hng, vớ d nu l
khỏch hng mi cuc gp g s c tin hnh cn thn hn so vi cỏc khỏch
hng quen thuc ca AISC. Vi khỏch hng XYZ AISC s tin hnh tỡm hiu
chi tit hn khỏch hng ABC. Tip theo ú, KTV ca AISC s tin hnh cỏc
cụng vic tip theo:
+ Lp k hoch kim toỏn v qun lý cụng vic kim toỏn:
- ỏnh giỏ khỏch hng.
SV: Nguyn Mai Thoan 14 Lp: Kim toỏn 47B
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp GVHD: Th.S Bùi Minh Hải
- Đánh giá môi trường kiểm soát đối với khoản mục phải thu.
- Tìm hiểu môi trường kinh doanh.
- Cử KTV phụ trách kiểm toán.
- Các thủ tục phân tích chính.
- Đánh giá rủi ro tiềm tàng.
- Lập kế hoạch và chương trình kiểm toán cụ thể.
+ Thực hiện kiểm toán:
* Đối chiếu số phát sinh, số dư của từng tháng trên hệ thống sổ chi tiết,
sổ Cái, nhật ký, bảng cân đối kế toán.
* Kiểm tra chi tiết các khoản phải thu
+ Kết thúc kiểm toán:
- Thảo luận với khách hàng một số vấn đề.
- Lập báo cáo kiểm toán.
1. Lập kế hoạch kiểm toán chu trình bán hàng – thu tiền tại AISC
Hà Nội:
Kế hoạch kiểm toán chu trình bán hàng – thu tiền là một bộ phận của kế
hoạch kiểm toán. Vì vậy những thông tin trình bày bên dưới có thể thuộc chu
trình khác, nhưng do tính liên đới tới chu trình bán hàng – thu tiền nên có thể
xem nó cũng là một phần kế hoạch của chu trình bán hàng – thu tiền.
Trong quá trình tiếp cận với khách hàng, Chi nhánh tiến hành giao dịch

với khách hàng, gửi cho khách hàng nội dung, cách thức tiến hành cuộc kiểm
toán cùng với giá phí kiểm toán để kiểm toán đơn vị của khách hàng. Sau khi
nhận được lời mời kiểm toán của khách hàng, Chi nhánh tiến hàng khảo sát
tổng quan để đưa ra quyết định có nhận lời kiểm toán đơn vị của khách hàng
hay không? Trong lần khảo sát này KTV của Chi nhánh chủ yếu khảo sát quy
mô và đặc điểm kinh doanh của khách hàng cùng với những rủi ro tiềm tàng
từ việc đánh giá sơ qua hệ thống kiểm soát nội bộ của khách hàng. Sau khi đã
SV: Nguyễn Mai Thoan 15 Lớp: Kiểm toán 47B
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp GVHD: Th.S Bùi Minh Hải
quyết định sẽ kiểm toán, Chi nhánh sẽ ký hợp đồng với khách hàng và tiến
hành chọn đội ngũ KTV sẽ tham gia kiểm toán. Tất cả các công việc đó được
thực hiện trong bước công việc trước kiểm toán. Sau khi tiến hành ký hợp
đồng kinh tế với khách hàng, các KTV sẽ thực hiện các quy trình kiểm toán
để tiến hành cuộc kiểm toán nói chung và kiểm toán khoản mục bán hàng –
thu tiền nói riêng.
Thu thập những thông tin cơ sở về khách hàng:
Công việc này được thực hiện nhiều hơn với những khách hàng mới của
Chi nhánh, những khách hàng cũ thì Chi nhánh chỉ cần thu thập những thông
tin thay đổi về đặc điểm kinh doanh hay các điểm có thể ảnh hưởng trọng yếu
đến tiến trình cuộc kiểm toán.
Những thông tin tóm lược về khách hàng bao gồm những điểm chủ yếu
như: Tên công ty hay đơn vị khách hàng được kiểm toán, địa chỉ, loại hình và
ngành nghề kinh doanh, Quyết định thành lập, nguồn vốn kinh doanh, Hội
đồng quản trị và ban giám đốc các đơn vị thành viên, Kế toán trưởng, hình
thức sổ kế toán, quá trình hình thành và phát triển, KTV tiền nhiệm,...
Cụ thể được áp dụng với hai khách hàng cụ thể:
Công ty TNHH ABC
Là Doanh nghiệp 100% vốn đầu tư nước ngoài, hoạt động theo giấy
phép số 23/CP _ ACP _ HL ngày 30/3/2000. Công ty chuyên sản xuất, cung

cấp các sản phẩm phụ tùng và mũ bảo hiểm xe máy. Sản phẩm của Công ty
chủ yếu tiêu thụ ở thị trường Hà Nội và các tỉnh giáp Hà Nội cùng với một
phần xuất khẩu.
Trụ sở chính và văn phòng đại diện của công ty tại đường Nguyễn Trãi,
Hà Nội. Công ty hoạt động theo Luật Đầu tư nước ngoài tại Việt Nam và tuân
thủ theo pháp luật Việt Nam. Hàng năm, BCTC của Công ty phải được kiểm
SV: Nguyễn Mai Thoan 16 Lớp: Kiểm toán 47B
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chuyờn thc tp tt nghip GVHD: Th.S Bựi Minh Hi
toỏn theo quy nh ca Lut u t nc ngoi trc khi c gi ti c
quan chc nng cụng khai.
Bng 2.1: Tỡnh hỡnh hot ng kinh doanh ca Cụng ty c th hin
qua bng sau:
Nm Doanh thu thun
Li nhun t hot ng sn
xut kinh doanh
T sut li nhun t hot
ng sn xut kinh doanh
trờn doanh thu thun
2007 38.021.654.250 1.493.974.500 25,45
2008 65.511.310.275 2.061.400.575 31,78
Hi ng qun tr ca Cụng ty c sp xp tng i hp lý. B mỏy
k toỏn c t chc tp trung v cú s phõn cụng rừ rng.
S 2.2: S t chc b mỏy k toỏn ti Cụng ty ABC:
SV: Nguyn Mai Thoan 17 Lp: Kim toỏn 47B
Phó Tổng Giám đốc
phụ trách Tài chính
Phó Tổng Giám đốc
phụ trách Tài chính
Kế toán trưởng

Kế toán trưởng
Kế
toán
thanh
toán
Kế
toán
thanh
toán
Kế
toán
chi
phí
Kế
toán
chi
phí
Kế toán
xác
định kết
quả
Kế toán
xác
định kết
quả
Kế toán
giá
thành
sản
xuất

Kế toán
giá
thành
sản
xuất
Kế
toán
tổng
hợp
Kế
toán
tổng
hợp
Thủ
quỹ
Thủ
quỹ
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp GVHD: Th.S Bùi Minh Hải
Công ty áp dụng chế độ kế toán Việt Nam. Niên độ bắt đầu từ ngày 1/1
và kết thúc vào ngày 31/12 hàng năm.
Hình thức mở sổ là Nhật ký chứng từ.
Mọi nghiệp vụ phát sinh bằng ngoại tệ đều được quy đổi sang đồng Việt
Nam theo tỷ giá hạch toán, cuối kỳ theo tỷ giá thực tế chênh lệch tỷ giá phát
sinh trong thanh toán được kết chuyển vào kết quả hoạt động kinh doanh
trong kỳ. Các khoản nợ phải thu, phải trả chưa được thanh toán tại ngày 31/12
có số dư ngoại tệ được quy đổi bằng Việt Nam đồng theo tỷ giá bình quân
liên ngân hàng.
Các thông tin về hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty được báo
cáo hàng tuần và được kế toán trưởng kiểm tran. Báo cáo này chứa đựng

những đánh giá về doanh thu, chi phí của doanh nghiệp.
Khấu hao tài sản được trích theo nguyên tắc đường thẳng và tỷ lệ khấu
hao năm được ước tính theo quy định của Bộ Tài chính.
Doanh thu được ghi nhận khi các sản phẩm, dịch vụ của công ty cung
cấp cho khách hàng, có biên bản thanh lý hợp đồng hoặc giấy nhận nợ của
khách hàng. Hoá đơn GTGT chỉ được phát hành cho khách hàng khi đã thu
được tiền. Chi phí thực tế phát sinh được ghi nhận phù hợp với doanh thu
trong kỳ.
Phương thức bán hàng: Công ty chủ yếu thực hiện các nghiệp vụ bán
hàng trực tiếp theo phương thức trả chậm. Sở dĩ Công ty chấp nhận việc bán
hàng cho khách hàng như vậy vì như thế mới cạnh tranh được với các Công ty
khác trong cùng ngành với mình. Khi nghiệp vụ bán hàng phát sinh, trưởng
phòng kinh doanh sẽ trực tiếp trao đổi với khách hàng về giá cả cũng như các
điều khoản về chiết khấu thương mại, chiết khấu thanh toán, ...Tiếp đó là sự
ký kết hợp đồng mua bán, lập hoá đơn, giao hàng cho khách hàng. Cuối cùng
là chuyển chứng từ lên phòng tài chính kế toán, ở đó kế toán viên sẽ lập phiếu
SV: Nguyễn Mai Thoan 18 Lớp: Kiểm toán 47B
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp GVHD: Th.S Bùi Minh Hải
thu và nhập tiền vào quỹ (nếu khách hàng thanh toán ngay) hoặc ghi nhận các
khoản nợ phải thu của khách hàng (nếu khách hàng trả chậm). Đối với các
khoản phải thu khó đòi Công ty lập dự phòng theo chế độ quy định.
Công ty XYZ
Công ty XYZ là một doanh nghiệp nhà nước được thành lập theo Quyết
định 563/QĐ – TTg ngày 10/10/1994 của Thủ tướng Chính phủ. Là một
doanh nghiệp nhà nước có tư cách pháp nhân, có tài khoản tại ngân hàng, có
con dấu riêng và hạch toán độc lập.
Nguồn vốn kinh doanh chủ yếu do ngân sách nhà nước cấp, một phần
vốn vay từ ngân hàng và phần còn lại được bổ sung từ lợi nhuận để lại. Công
ty phải trích lập các quỹ theo các quy định như sau:

- Trích lập quỹ đầu tư và phát triển 50% lợi nhuận để lại.
- Trích 10% lợi nhuận để lại để lập quỹ dự phòng.
Về ngành nghề kinh doanh: Công ty chuyên sản xuất các sản phẩm đóng
hộp như thịt hộp, cá hộp, patê.
Đơn giá bán các sản phẩm của Công ty:
Loại sản phẩm Đơn giá
Thịt hộp 24000
Cá hộp 22500
Patê 22000
Về tình hình Tài sản và Nguồn vốn của Công ty trong năm 2008 được
thể hiện trên Bảng cân đối kế toán, tình hình kinh doanh của Công ty được thể
hiện trên bảng báo cáo lỗ (lãi).
SV: Nguyễn Mai Thoan 19 Lớp: Kiểm toán 47B
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp GVHD: Th.S Bùi Minh Hải
Bảng 2.3: Báo cáo lỗ lãi năm 2008
Đơn vị VNĐ
Chỉ tiêu Số tiền
Tổng Doanh thu
- Trong đó Doanh thu xuất khẩu
77.037.472.500
125.422.500
Các khoản giảm trừ Doanh thu 155.031.000
Doanh thu thuần 76.882.441.500
Giá vốn hàng bán 70.403.505.000
Lãi (lỗ) gộp 6.478.936.500
Chi phí hoạt động 3.371.784.000
Lãi (lỗ) ròng từ hoạt động sản
xuất kinh doanh
3.107.152.500

Tìm hiểu hệ thống kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng – thu tiền:
Các thông tin về hệ thống kiểm soát nội bộ của đơn vị khách hàng luôn
là yếu tố quan trọng hàng đầu trong bước công việc lập kế hoạch của các
KTV vì chính hiệu lực của hệ thống kiểm soát nội bộ là căn cứ để xác định
chương trình kiểm toán cũng như khối lượng công việc trong mỗi cuộc kiểm
toán nhất định. Để đạt được sự hiểu biết về hệ thống kiểm soát nội bộ của chu
trình bán hàng – thu tiền, KTV cần dựa vào:
+ Kinh nghiệm kiểm toán của KTV đối với mỗi khách hàng.
+ Phỏng vấn nhân viên của khách hàng, công việc này giúp KTV thu
thập được những thông tin cần thiết ban đầu (đối với các khách hàng mới) hay
SV: Nguyễn Mai Thoan 20 Lớp: Kiểm toán 47B