Bài giảng ngữ văn 7 bài 14 một thứ quà của lúa non cốm 12

Tiết 57:


Chọn đọc thuộc một đoạn
trong bài thơ Tiếng gà trưa của Xuân Quỳnh.
 Bài thơ có nhan đề là Tiếng gà trưa nhưng
cảm xúc trong bài là cảm xúc gì?


Tiết 57: MỘT THỨ QUÀ CỦA LÚA NON: CỐM
Thạch Lam

 I/ Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
Thạch Lam (1910 – 1942)
- Sinh tại Hà Nội, tên thật là
Nguyễn Tường Lân.
- Cây bút văn xuôi đặc sắc,
tinh tế, nhạy cảm, có biệt tài
về truyện ngắn và tuỳ bút.
2. Tác phẩm:
* Xuất xứ:
“Một thứ quà của lúa non:Cốm”
rút từ tập tuỳ bút Hà Nội băm
sáu phố phường (1943)


Tiết 57: MỘT THỨ QUÀ CỦA LÚA NON: CỐM
Thạch Lam

Tuỳ bút: Là một thể văn, thường

 I/ Tìm hiểu chung:
miêu tả, ghi chép những hình
1. Tác giả:
ảnh, sự việc có thực mà nhà văn
2. Tác phẩm:
Phần 1:sát,
Từ “Cơn
gió.kiến
. . thuyền
rồng”lộ
quan
chứng
để bộc
* Xuất xứ:
cảm
suy của
nghĩ
 Sự xúc,
hình thành
cốm.của mình
trước các hiện tượng và vấn đề
* Thể loại: Tuỳ bút
Phần 2: Từ “Đợi đến. . . nhũn nhặn”
của
đời sống.
* Phương thức biểu đạt chính: Biểu cảm
 Giá trị của cốm.
Đặc điểm tuỳ bút: thiên về
* Bố cục: 3 phần
Phần

Đoạn còn
lại chất trữ tình
biểu3:cảm,
đậm
nên
thơ.thức
Bêncốm.
cạnh đó

Bàngần
về sựvới
thưởng
cũng có các yếu tố nghị luận,
suy tư, triết lí. Tuỳ bút không
có cốt truyện nhưng đều có cảm
hứng chủ đạo.


Tiết 57: MỘT THỨ QUÀ CỦA LÚA NON: CỐM
Thạch Lam

 I/ Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:

II/ Đọc - Hiểu văn bản:
1. Sự hình thành của cốm:

Tác giả đã huy động nhiều giác quan
đểTác

cảm
đốiđầu
tượng,
là
giảnhận
đã mở
bài đặc
viết biệt
về cốm
dùng
khứu
cảm
nhận
hương
bằng
những
hìnhđểảnh
chimiêu
tiết
nào?
Hãy
tìm giác
những
từ và
ngữ
tả
vị.
. nếp non làm nên cốm.
hạt. lúa
Cách cảm nhận cũng thật tinh tế:

cảm nhận từ trong ra ngoài, thấy cả
mùi vị bên trong và cả sự lớn dần lên
-của
Trong
cái vỏ xanh, có giọt sữa
hạt lúa.
trắng
phất cảm
hương
Đoạn thơm,
văn nàyphảng
thấm đậm
xúc vị
ngàn
sữa
của táchoa
giả,cỏ,
bộcgiọt
lộ rõ
sựdần
tinh đông
tế và lại,
bông
lúacảm
càng
cong
nặng vì
thiên về
giác
của xuống,

Thạch Lam,
cái
chất
tronglọc(1
sạchloạt
củatính
Trời.
dùng
từ quí
có chọn
từ gợi
tả), câu văn có nhịp điệu giống như
một đoạn thơ văn xuôi.


Tiết 57: MỘT THỨ QUÀ CỦA LÚA NON: CỐM
Thạch Lam

 I/ Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:

II/ Đọc - Hiểu văn bản:
1. Sự hình thành của cốm:
Hương thơm tinh khiết
Từ lá
những
thiên
của
sen,tinh

củatuý
lúacủa
non
gợi
nhiênđến
để cócốm.
hạt cốm
còn cần
nhớ
Cốm
được
bao công sức và sự khéo léo
tạo
ra từ những tinh tuý
của con người:
của
thiên
và lúa
sự khéo
- Chọn
thờinhiên
điểm gặt
léo
củaloạt
con
người.
- Một
cách
chế biến
- Các cô hàng cốm đến với

mọi người


Tiết 57: MỘT THỨ QUÀ CỦA LÚA NON: CỐM
Thạch
Lam
Thạch
Lam

Sự hoà hợp

 I/ Tìm hiểu chung:
II/ Đọc - Hiểu văn bản:
1. Sự hình thành của cốm:
Hương thơm tinh khiết của lá
sen, của lúa non gợi nhớ đến
cốm. Cốm được tạo ra từ
những tinh tuý của thiên nhiên
và sự khéo léo của con người.

2. Giá trị đặc sắc của cốm:
Cốm là thức quà riêng biệt của
đất nước, là sản phẩm chứa
đựng giá trị văn hoá gắn liền với
tục lệ sêu tết.

sắcSự hòa hợp,Hương
ThảoMàu
luận:
tươngvịxứng

của lễ vật hồng, cốm trong tục lệ
sêuXanh
tết đượcĐỏtác giảThanh
phân tích Ngọt
trên
tươi
thắm
đạm
sắc
những
phương
diện
nào?
Nhận
xét
như
như
ngọc
ngọc tích đó của tác giả?
gì về
cách phân
thạch

lựu

Nâng đỡ hạnh phúc được bền lâu

Việc dùng cốm, hồng làm lễ vật thật thích
hợp và có ý nghĩa sâu xa. Cách so sánh của
Thạch Lam thật sắc sảo, tài hoa làm nổi bật

giá trị của cốm. Cốm như một nhân chứng,
một sứ giả của tình yêu, góp phần làm cho
nhân duyên đôi lứa thêm bền đẹp.


Tiết 57: MỘT THỨ QUÀ CỦA LÚA NON: CỐM
Thạch Lam

Từ cách thưởng thức cốm, tác
 I/ Tìm hiểu chung:
giả đã đưa ra lời đề nghị gì để
xứng
với
giá
trịgiả
củađãcốm?
II/ Đọc - Hiểu văn bản:
Trả
lời:
Tác
có một
cách
Sự tinh tế và thái độ trân
trọng
nhìn
thấu
đáogiả
vàkêu
mộtgọi:
tháiHỡi

độ các
văn
1. Sự hình thành của cốm:
Trả
của
táclời:
giảTác
đối
với
việc
thưởng
hóa
khihàng!
bàn về
thức
bà mua
Chớsự
cóthưởng
thọc
2. Giá trị đặc sắc của cốm:
thức
cốm
được
thể
hiện
nhưtay
thế
cốm:
“…mê
ănthức

cốmquà
phải
ăntiên
từng
hay
mân
thần
nào?
Cốm là thức quà riêng biệt của
chút
ít, nhẹ
thong
thả mà
và ngẫm
nghĩ.
ấy, hãy
nhàng
nâng đỡ,
đất nước, là sản phẩm chứa đựng
Lúc
mớive.
thấy
thunên
lại cả
chút bấy
chiugiờ
màtavuốt
Phải
giá trị văn hoá gắn liền với tục lệ
trong

hương
ấy,của
cáiTrời,
mùi cái
thơm
sêu tết.
kính trọng
cáivịlộc
phức
củacủa
lúangười,
mới, của
hoacốcỏ
dại
khéo léo
và sự
sức
3.Bàn về sự thưởng thức cốm:
ven
trong
màunại
xanh
cốm,
tiềmbờ;
tàng
và nhẫn
củacủa
thần
Thưởng thức cốm là cả một nghệ
cái

tươi
mát
củathức
lá non,
và
trong
Lúa.
Sự
thưởng
của
các
bà
thuật, một nét văn hoá ẩm thực. Từ
chất
ngọt
của nhã
cốm,
cái
dịu
dàng
sẽ
được
trang
và
đẹp
đẽ
đó tác giả nhắn gửi mọi người phải
thanh
của cũng
loài thảo

mộc”.
hơn, vàđạm
cái vui
sẽ tươi
sáng
biết trân trọng món quà quý giá này.
hơn nhiều lắm.


Tiết 57: MỘT THỨ QUÀ CỦA LÚA NON: CỐM
Thạch Lam

 I/ Tìm hiểu chung:
II/ Đọc - Hiểu văn bản:

Hãy chọn nhận xét mà em cho
là đúng về nét đặc sắc của ngòi
bút Thạch Lam qua bài tuỳ bút:

1. Sự hình thành của cốm:
2. Giá trị đặc sắc của cốm:
A. Lập luận chặt chẽ.
3. Bàn về sự thưởng thức cốm:
B. Thiên về cảm giác tinh tế, nhẹ
Thưởng thức cốm là cả một nghệ nhàng
màmà
sâusâu
sắcsắc.
nhàng

thuật, một nét văn hoá ẩm thực. Từ
đó tác giả nhắn gửi mọi người phải
biết trân trọng món quà quý giá này.

III/ Tổng kết:
* Nghệ thuật:

* Nội dung:
Ghi nhớ: trang 163 /SGK

C. Xây dựng cốt truyện hấp dẫn.
D. Cả A, B, C đều đúng.


Tiết 57: MỘT THỨ QUÀ CỦA LÚA NON: CỐM
Thạch Lam

 I/ Tìm hiểu chung:

Sáng mát trong như sáng năm xưa

II/ Đọc - Hiểu văn bản:

Gió thổi mùa thu hương cốm mới

1. Sự hình thành của cốm:

Tôi nhớHướng
một ngày
thutựđãhọc:

xa
dẫn
* Bài vừa học:
(Nguyễn Đình Thi)
- Nắm các nội dung của bài.
-GiãHọc
trang
gạo thìthuộc
ốm, giãghi
cốm nhớ
thì khỏe.
163/SGK.
(Tục
ngữ)trong
- Chọn học thuộc một
đoạn
bài văn
Nếu em lòng dạ đổi thay
* Bài sắp học: Chơi chữ
- Tìm
hiểu
là chơi
chữ?tai.
Cốm
này
bị thế
mốc,nào
hồng
này long
- Nhận dạng các lối chơi chữ

(Ca dao)

2. Giá trị đặc sắc của cốm:
3. Bàn về sự thưởng thức cốm:

III/ Tổng kết:
* Nghệ thuật:

* Nội dung:
Ghi nhớ: trang 163 /SGK

IV/ Luyện tập:
* Tìm một số câu thơ, ca
dao nói đến cốm.
TaiLieu.VN