Bài giảng ngữ văn 7 bài 17 chương trình địa phương 5

Phần Tiếng Việt


KIỂM TRA BÀI CŨ
1. Lý thuyết:

Thế nào là từ ngữ địa phương? Cho ví dụ.
2. Bài tập: Trong các từ ngữ sau, từ ngữ nào không phải từ ngữ
địa phương?

Trẫm
Má
Quả
Tía
TaiLieu.VN


I. Xỏc nh t ng a phng v gii ngha cỏc t ng y.
Bi tp 1.
a. Mi ln b xỳc ng, vt tho di bờn mỏ phi li ng
lờn, gin git , trụng rt d s. Vi v mt xỳc ng y v
hai tay vn a v phớa trc, anh chm chm bc ti,
ging lp bp run run:
- Ba õy con!
- Ba õy con!
Từ địa phương

Từ toàn dân

thẹo

sẹo

lập bặp

lắp bắp

ba

cha


b. Nghe mẹ nó bảo gọi ba vào ăn cơm thì nó bảo lại:
- Thì má cứ kêu đi.
Mẹ nó đâm nổi giận, quơ đũa bếp doạ đánh, nó phải gọi nhưng nói
trổng:
- Vô ăn cơm!
Anh Sáu vẫn ngồi im, giả vờ không nghe, chờ nó gọi “Ba vô ăn cơm”.
Con bé cứ đứng trong bếp nói vọng ra:
- Cơm chín rồi!
Anh cũng không quay lại. Con bé bực quá quay lại mẹ và bảo:
- Con kêu rồi mà người ta không nghe.

TaiLieu.VN


TaiLieu.VN

Từ địa phương

Từ toàn dân

má

mẹ

đâm

trở thành

kêu

gọi

đũa bếp

đũa cả

nói trổng

nói trống không

vô

vào


c. Bữa sau đang nấu cơm thì mẹ nó chạy đi mua thức ăn. Mẹ nó
dặn, ở nhà có gì cần thì gọi ba giúp cho. Nó không nói không
rằng cứ lui cui dưới bếp. Nghe nồi cơm sôi nó giở nắp lấy đũa
bếp sơ quan – nồi cơm hơi to, nhắm không thể nhắc xuống để

chắt nước được, đến lúc đó nó mới nhìn lên anh Sáu. Tôi nghĩ
thầm, con bé đang bị dồn vào thế bí, chắc nó phải gọi ba thôi.
Nó nhìn giáo dác một lúc rồi kêu lên:
-

Cơm sôi rồi chắt nước giùm cái! – Nó cũng lại nói trổng.

TaiLieu.VN

Tõ ®Þa ph­¬ng

Tõ toµn d©n

lui cui

lói hói

n¾p

vung

nh¾m

cho lµ

giïm

gióp

Bi tp 2.
i chiu cỏc cõu sau õy trớch t truyn ngn chic lc ng)
ca Nguyn Quang Sỏng Cho bit t kờu cõu no l a
phng, t kờu cõu no l t ton dõn. Hóy dựng cỏch din
t khỏc hoc dựng t ng ngha lm rừ s khỏc nhau ú


Nú nhỡn dỏo dỏc mt lỳc ri kờu lờn.
- Cm sụi ri cht nc giựm cỏi! Nú cng li núi trng.

b. - Con kờu ri m ngi ta khụng nghe.

Từ địa phư Từ toàn dân
ơng
kêu
kêu
TaiLieu.VN

nói to
gọi


Bi tp 3. Trong hai cõu sau t no l t a phng? nhng t ú
tng ng vi nhng t no trong ngụn ng ton dõn?
Khụng cõy, khụng trỏi khụng hoa
Cú lỏ n c l lỏ chi

(Cõu v lỏ bỳn)

Kớn nh bng li kờu l trng

Trng hng trng hng li kờu l bung
(Cõu v cỏi trng v bung cau)

Từ địa phương
Từ toàn dân
trái
quả
chi
gì
kêu
gọi
trống hổng , trống hảng trống huếch, trống hoác
TaiLieu.VN


BNG TNG HP
Từ địa phương
thẹo

sẹo

lập bặp

lắp bắp

ba

cha

má

mẹ

đâm

trở thành

kêu

gọi

đũa bếp

đũa cả

nói trổng

nói trống không

vô

vào

lui cui

lúi húi

nắp

vung

nhắm

cho là

giùm

giúp

trái

quả

chi

gì

trống hổng , trống hảng
TaiLieu.VN

Từ toàn dân

trống huếch, trống hoác


Bài tập 5.
a. Không nên để bé Thu dùng từ ngữ toàn dân vì bé Thu chưa có
dịp giao tiếp rộng rãi ở bên ngoài địa phương của mình , em còn
nhỏ.
b. Trong lời kể của tác giả có một số từ ngữ địa phương để tạo sắc

thái địa phương cho câu chuyện. Tuy nhiên nếu dùng quá nhiều
sẽ gây khó hiểu cho người đọc không phải là người địa phương.

TaiLieu.VN


II. Ôn tập về từ ngữ địa phương

TaiLieu.VN


2. Trò chơi tiếp sức
Chia lớp thành 3 tổ. Mỗi tổ có 1 bông hoa 5 cánh ứng
với 5 địa phương. Các tổ tìm nhanh các từ ngữ địa phương
tương ứng điền vào cánh hoa đem đính lên bảng. Hết thời
gian 03 phút tổ nào tìm được nhiều đáp án nhất thì tổ đó
chiến thắng.
Nghệ
Tĩnh
Tây
Nguyên

Bắc
Ninh

1
Huế

TaiLieu.VN

Nam
Bé

Nghệ
Tĩnh
Tây
Nguyên

Bắc
Ninh

2
Huế

Nam
Bé

Nghệ
Tĩnh
Tây
Nguyên

Bắc
Ninh

3
Huế

Nam
Bé

1. Sưu tầm các bài ca dao, tục ngữ có sử dụng
từ ngữ địa phương
2. Chuẩn bị viết bài tập làm văn số 7

TaiLieu.VN