Bài giảng ngữ văn 7 bài 19 rút gọn câu 6

2.Xác định chủ ngữ, vị ngữ
trong 3 câu sau :
Hòn đất nổi lên Hòn Me và Hòn Sóc,
CN
VN (1)
gối đầu lên xóm.
VN (2)
b) Mưa ngớt hạt, rồi dần dần tạnh hẳn.
CN
VN
c)
Hằng ơi, tạnh mưa rồi .Về thôi.
CN
VN
VN
a)

TaiLieu.VN


3. Khoanh tròn vào
đáp án đúng :
a) Chủ ngữ là những từ chỉ danh từ chung,
danh từ riêng:
A. Đúng
B. Sai
A.
b) Trong câu “ Tấc đất tấc vàng ” có bao
nhiêu cụm C - V:

A. 0 có cụm C-V.
Câu
bị
lược
bớt
từ
B.
1
cụm
C-V.
B.
C.
2 cụm C-V. “là”
D. 3 cụm C-V
TaiLieu.VN


I. Thế nào là câu rút gọn?
II. Cách dùng câu rút gọn
III. Luyện Tập

TaiLieu.VN


I THÕ NµO Lµ RóT GäN C
¢U ?
Cấu tạo của hai câu đó có gì khác
nhau?
a) Học ăn. Học nói, học gói, học mở
(Tục ngữ)

b) Chúng ta học ăn, học nói, học gói,
học mở.

TaiLieu.VN


I . THẾ NÀO LÀ RÚT GỌN
CÂU ?
Ta thấy :
- Câu (a) không có chủ ngữ.
- Câu (b) có chủ ngữ.

TaiLieu.VN


I . THẾ NÀO LÀ RÚT GỌN
CÂU ?
Tr¶ lêi:

C©u a cã thÓ thªm chñ ngữ.
VÝ dô : Ng­êi ViÖt Nam; Chóng ta; Chóng em.

TaiLieu.VN


I. THẾ NÀO LÀ RÚT GỌN
CÂU ?
Tr¶ lêi :
Chủ ngữ câu a bị lược bỏ vì đây là

câu tục ngữ khuyên chung cho tất cả
người Việt Nam, lời nhắc nhở mang
tính đạo lí truyền thống.

TaiLieu.VN


I. THẾ NÀO LÀ RÚT GỌN
CÂU ?

4. Trong những cõu màu xanh sau đõy,
thành phần nào của cõu được lược bỏ?
a) Hai ba người đuổi theo nó. Rồi ba bốn
người, sáu bảy người.
(Nguyễn Công Hoan)
b) - Bao gời cậu đi Hà Nội ?
- Ngày mai.

TaiLieu.VN


I. THẾ NÀO LÀ RÚT GỌN
CÂU ?
- Câu a lược bỏ vị ngữ.
- Câu b: lược bỏ cả chủ ngữ và vị ngữ.
Vì sao ở câu a lại lược bỏ chủ ngữ?
Tránh lặp câu trước.

TaiLieu.VN

GHI NHỚ:

-

-

SGK

Cõu rỳt gọn là cõu lược bỏ một số thành cõu( Chủ
ngữ, vị ngữ, cỏc thành phần phụ cõu, cả chủ ngữ
và vị ngữ) nhằm:
Làm cho cõu gọn hơn, vừa thụng tin được
nhanh, vừa trỏnh lặp những từ ngữ đó xuất hiện
trong cõu đứng trước;
Ngụ ý hành động, đăc điểm núi trong cõu là cảu
chung mọi người

TaiLieu.VN


II. CÁCH DÙNG CÂU RÚT
GỌN
Những từ màu xanh dưới đây thiếu thành phần
nào? Có nên rút gọn câu như vậy không? Vì
sao?
Sáng chủ nhật, trường em tổ chức cắm trại.
Sân trường thật đông vui. Chạy loăng quăng.
Nhảy dây. Chơi kéo co

TaiLieu.VN


II .CÁCH DÙNG CÂU RÚT GỌN
* Nhận xét
- C©u thiếu chủ ngữ .
 Kh«ng nªn rót gän c©u nh­ vËy.
 Gây khó hiểu, hiểu sai, hiểu
không đầy đủ nghĩa.

TaiLieu.VN


II. CCH DNG CU
RT GN

2. Cần thêm nhng từ ng nào vào câu rút
gọn (mu xanh) dưới đây để thể hiện thái
độ lễ phép ?
- Mẹ ơi, hôm nay con được một điểm 10.
- Con ngoan quá ! Bài nào được điểm 10
thế ?
- Bài kiểm tra toán.

TaiLieu.VN


II .CÁCH DÙNG CÂU
RÚT GỌN
* Nhận xét

- Sö dông câu rút gọn trªn
 Thể hiện thái độ không lễ phép, câu trả lời
cộc lốc, khiếm nhã.
 CÇn thªm nh­ sau :
Thưa mẹ, ạ, con được điểm 10 bµi kiÓm tra
to¸n ¹ .

TaiLieu.VN


II. CÁCH DÙNG CÂU
RÚT GỌN

-

-

Cần chú ý :
Khụng làm cho người nghe, người đọc
hiểu sai hoặc hiểu khụng đầy đủ nội
dung cõu núi;
Khụng biến cõu núi của mỡnh thành một
cõu cộc lốc khiếm nhó.

TaiLieu.VN


Bài tập phụ :
Đâu là câu rút gọn trả lời cho câu hỏi
“Hàng ngày, cậu dành thời gian cho

việc gỡ nhiều nhất ?”.
A. Hằng ngày mỡnh dành nhiều thời gian
để đọc sách.
B.
Đọc sách là việc mỡnh dành nhiều thời
gian nhất.
C.
Tất nhiên là đọc sách rồi !
D. Mỡnh đọc sách.
D.
TaiLieu.VN


III. LUYỆN TẬP
( B.t 1/ SGK tr 16)
C¸c c©u tró gän lµ :
- Câu b: rút gọn chủ ngữ.
- Câu c: rút gọn chủ ngữ.
- Câu d: rút gọn nòng cốt câu.
 ĐÓ cho c©u gän h¬n, tr¸nh lÆp tõ ngữ.
1.

TaiLieu.VN


III.LUYỆN TẬP
2. Tìm câu rút gọn, khôi phục thành phần.
a. (Tôi) bước tới Đèo Ngang ( rút gọn chủ ngữ)
(Thấy) cỏ cây chen…
(Thấy ) lom khom dưới núi…

(Thấy ) lác đác bên sông…
(Tôi) nhớ nước đau lòng….
(Tôi ) thương nhà….
b. ( Người ta) đồn rằng…
(Vua) ban khen…
(Quan tướng) đánh giặc…..
(Quan t­íng ) trở về gọi mẹ….
* Trong thơ ca hay sử dụng câu rút gọn vì nó phù hợp
với sự cô đọng, súc tích, ngắn gọn của thể loại thơ,
sự gieo vÇn  luật của thơ.

TaiLieu.VN


III.LUYỆN TẬP

TaiLieu.VN

3. ( B/t 3 / SGK tr. 17)
Trả lời :
Cậu bé và người khách trong truyện đã
hiểu lầm nhau bởi vỡ khi trả lời người
khách, em bé dùng ba câu rút gọn kiến
người khách hiểu sai : Trong cả ba câu
rút gọn, chủ ngữ là tờ giấy, nhưng ông
khách hiểu nhầm là bố cậu bé.
 Phải cẩn thận khi dùng câu rút gọn, vỡ
nêu dùng câu rút gọn không đúng có thể
gây ra hiểu lầm.

III.LUYỆN TẬP
4. (B/t 4 / SGK tr. 198)
Trong câu chuyện, việc dùng các câu rút
gọn của anh chàng phàm ăn đều có tác
dụng gây cười và phê phán, vỡ rút gọn
đến mức không hiểu được và rất thô lỗ.

TaiLieu.VN


1. Câu nào trong các câu sau đây là câu rút
gọn ?
A. Ai cũng phải học đi đôi với hành.
B.
Anh trai tôi học luôn đi đôi với hành.
C.
Học phải đi đôi với hành.
C.
D. Rất nhiều người học đi đôi với hành.

TaiLieu.VN


2. Khi ngụ ý để hành động, đặc điểm nào
nói trong câu là của chung mọi người,
chúng ta sẽ lược bỏ thành phần nào :
A. Chủ ngữ
A.
B.

Vị ngữ.
C.
Trạng ngữ.
D. Bổ ngữ

TaiLieu.VN


3. Điền từ vào dấu … cho phù hợp”:
Trong ……………………… ta thường
gặp nhiều câu rút gọn.
văn xuôi
truyện cổ dân gian
truyện ngắn, bút kí
văn vần (thơ, ca dao)
TaiLieu.VN