Tải bản đầy đủ (.doc) (115 trang)

Một số giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên trường đại học văn hóa thể thao và du lịch thanh hóa

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (848.79 KB, 115 trang )

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH

NGUYỄN ĐĂNG TUẤN

MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ
GIẢNG VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA
THỂ THAO VÀ DU LỊCH THANH HÓA

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học:
PGS. TS.NGƯT. NGÔ SỸ TÙNG

NGHỆ AN - 2015


LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành đề tài này, ngoài sự cố gắng của bản thân, tôi đã nhận
được rất nhiều sự quan tâm giúp đỡ nhiệt tình của thầy cô, bạn bè, người thân
và đồng nghiệp.
Trước tiên, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới Ban giám hiệu, Khoa Sau
Đại học Trường Đại học Vinh và quý Thầy, Cô đã tham gia giảng dạy, hướng
dẫn giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu tại trường.
Đặc biệt, tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS. TS.NGƯT.
NGÔ SỸ TÙNG, người đã tận tình hướng dẫn giúp đỡ và động viên tôi trong
quá trình thực hiện đề tài và hoàn thành bản luận văn này.
Tôi xin cảm ơn Ban giám hiệu, Phòng Tổ chức - Cán bộ, các phòng ban
chức năng trường Đại học Văn hóa, Thể Thao và Du Lịch Thanh Hóa cùng gia
đình, bạn đồng nghiệp đã tạo điều kiện, động viên, giúp đỡ tôi trong quá trình
nghiên cứu luận văn này.


Mặc dù bản thân tôi đã có nhiều cố gắng, học hỏi, nghiên cứu để hoàn
thành đề tài nhưng chắc chắn không tránh khỏi những thiếu sót. Kính mong
quý Thầy, Cô và bạn bè đồng nghiệp, tiếp tục quan tâm đóng góp ý kiến để tôi
ngày càng hoàn thiện hơn.
Xin trân trọng cảm ơn !
Thành phố Vinh, tháng 5 năm 2015
Tác giả

Nguyễn Đăng Tuấn


MỤC LỤC
Trang
MỤC LỤC...........................................................................................................3
CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT.................................................................................5
1. Lý do chọn đề tài.............................................................................................1
2. Mục đích nghiên cứu.......................................................................................3
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu.................................................................4
3.1. Khách thể nghiên cứu...................................................................................4
3.2. Đối tượng nghiên cứu...................................................................................4
4. Giả thuyết khoa học.........................................................................................4
5. Nhiệm vụ nghiên cứu.......................................................................................4
6. Phương pháp nghiên cứu :..............................................................................4
6.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận........................................................4
7. Đóng góp của luận văn....................................................................................5
7.1. Về mặt lý luận...............................................................................................5
7.2. Về mặt thực tiễn............................................................................................5
8. Cấu trúc của luận văn.......................................................................................5
Chương 1..............................................................................................................6
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI........................................................................6

1.1. Sơ lược lịch sử nghiên cứu vấn đề................................................................6
1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài..............................................................8
1.2.1. Giảng viên và đội ngũ giảng viên..............................................................8
1.2.2. Phát triển và phát triển đội ngũ giảng viên................................................9
1.2.3. Giải pháp và giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên..............................13
1.3. Một số vấn đề phát triển đội ngũ giảng viên ở trường đại học...................14
1.3.1. Tiêu chuẩn, nhiệm vụ và quyền của giảng viên.......................................14
1.3.2. Tiêu chuẩn nghiệp vụ các ngạch công chức bậc đại học.........................16
1.3.3. Mục đích, yêu cầu, nội dung, phương pháp phát triển đội ngũ giảng viên
đại học................................................................................................................18
1.3.4. Sự cần thiết phải phát triển đội ngũ giảng viên đại học...........................24
Kết luận chương 1..............................................................................................28
CHƯƠNG 2.......................................................................................................29
THỰC TRẠNG CÔNG TÁC PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HOÁ, THỂ THAO VÀ DU LỊCH THANH HOÁ
...........................................................................................................................29
2.1. Khái quát về Trường Đại học Văn hoá, Thể thao và Du lịch Thanh Hoá. .29
2.1.1. Cơ cấu tổ chức.........................................................................................30
2.1.2. Các ngành đào tạo:...................................................................................34
2.1.3. Quy mô đào tạo:.......................................................................................34
2.1.4. Cơ sở vật chất..........................................................................................35
2.2. Thực trạng đội ngũ giảng viên Trường Đại học Văn hoá, Thể thao và Du
lịch Thanh Hoá...................................................................................................39


2.2.1. Số lượng giảng viên toàn trường:............................................................39
2.2.2. Trình độ chuyên môn của giảng viên cơ hữu Trường Đại học Văn hoá,
Thể thao và Du lịch Thanh Hoá.........................................................................41
2.2.3. Độ tuổi, giới tính của đội ngũ GV trường Đại học Văn hoá, Thể thao và
Du lịch Thanh Hoá.............................................................................................42

2.3. Thực trạng công tác phát triển đội ngũ giảng viên Trường Đại học Văn
hoá, Thể thao và Du lịch Thanh Hoá.................................................................44
2.3.1. Tổ chức nghiên cứu thực tiễn..................................................................44
2.3.2. Phân tích thực trạng công tác phát triển đội ngũ giảng viên Trường Đại
học Văn hoá, Thể thao và Du lịch Thanh Hoá...................................................46
2.3.3. Đánh giá chung về thực trạng công tác phát triển đội ngũ giảng viên
Trường Đại học Văn hoá, Thể thao và Du lịch Thanh Hoá...............................55
Kết luận chương 2..............................................................................................57
Chương 3............................................................................................................59
MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN TRƯỜNG
ĐẠI HỌC VĂN HOÁ, THỂ THAO VÀ DU LỊCH THANH HOÁ.................59
3.1. Các nguyên tắc đề xuất giải pháp...............................................................59
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu..........................................................59
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn..........................................................59
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả...........................................................59
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi.............................................................60
3.2. Các giải pháp phát triển ngũ giảng viên ở Trường Đại học Văn hoá, Thể
thao và Du lịch Thanh Hoá................................................................................60
3.2.1. Nâng cao nhận thức cho CBQL, GV, NV về vai trò, tầm quan trọng của
việc phát triển đội ngũ giảng viên trường đại học.............................................61
3.2.2. Xây dựng và thực hiện quy hoạch đội ngũ giảng viên của Nhà trường đủ
về số lượng, nâng cao chất lượng......................................................................63
3.2.3. Chú trọng nâng cao phẩm chất đạo đức, trình độ chuyên môn, trình độ
ngoại ngữ, tin học và nghiệp vụ sư phạm cho giảng viên..................................69
3.2.4. Đổi mới phương thức tuyển dụng giảng viên theo hướng khách quan,
công bằng và có yếu tố cạnh tranh.....................................................................72
3.2.5. Xây dựng cơ chế đánh giá và sàng lọc giảng viên...................................75
Kết luận chương 3..............................................................................................79
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ...........................................................................80
1. KẾT LUẬN....................................................................................................80

2. KIẾN NGHỊ...................................................................................................81
TÀI LIỆU THAM KHẢO.................................................................................83
PHỤ LỤC............................................................................................................1


CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT
BCHTW

:

Ban chấp hành Trung ương

CB, GV, NV

:

Cán bộ, giáo viên, nhân viên.

CBCC

:

Cán bộ công chức

CBGV

:

Cán bộ Giảng viên


CNH, HĐH

:

Công nghiệp hóa, hiện đại hóa

CSVC

:

Cơ sở vật chất

ĐGGD

:

Đánh giá giảng dạy

ĐHSP

:

Đại học sư phạm

ĐNGV

:

Đội ngũ giảng viên


GD - ĐT

:

Giáo dục - Đào tạo

HSSV

:

Học sinh sinh viên

KT- XH

:

Kinh tế - Xã hội

NCKH

:

Nghiên cứu khoa học

NCS

:

Nghiên cứu sinh


NNL

:

Nguồn nhân lực

PGS, TS

:

Phó Giáo sư, Tiến sĩ

QLGD

:

Quản lý giáo dục

QLKH & QHQT :

Quản lý khoa học và hợp tác quốc tế

SĐH

:

Sau đại học

TĐKT


:

Thi đua - Khen thưởng

ThS

:

Thạc sĩ

UBND

:

Uỷ ban nhân dân

VHTT&DL

:

Văn hóa thể thao và du lịch

VHVL

:

Vừa học vừa làm




MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Phát triển đội ngũ giảng viên là nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu, quyết định
chất lượng, hiệu quả giáo dục và đào tạo của một trường đại học. Năm học
2004 - 2005, Ban bí thư Trung ương Đảng ra chỉ thị 40 về việc chỉ đạo “Xây
dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục”, Chỉ
thị nêu rõ: “Phát triển giáo dục đào tạo là quốc sách hàng đầu. Là một trong
những động lực quan trọng thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá
đất nước, là điều kiện để phát huy nguồn lực con người [5,1]. Đảng ta chỉ đạo
ngành giáo dục phải tăng cường xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý
một cách toàn diện, mà mục tiêu cơ bản là: “Xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán
bộ quản lý giáo dục được chuẩn hoá, nâng cao chất lượng, đảm bảo đủ số
lượng, đồng bộ về cơ cấu, đặc biệt chú trọng nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm
chất đạo đức, lối sống, lương tâm nghề nghiệp trình độ chuyên môn của nhà
giáo đáp ứng đòi hỏi ngày càng cao của sự nghiệp giáo dục trong công cuộc
đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước” [5,1] và đưa ra các nhiệm vụ chủ yếu “Củng
cố, nâng cao chất lượng hệ thống các trường sư phạm, các trường Cán bộ
QLGD; tiến hành rà soát sắp xếp lại đội ngũ nhà giáo, Cán bộ QLGD để có kế
hoạch đào tạo, bồi dưỡng đảm bảo đủ số lượng và cân đối về cơ cấu, nâng cao
trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, đạo đức cho đội ngũ nhà giáo, cán bộ QLGD
[5,2]; đổi mới, nâng cao chất lượng công tác quản lý nhà giáo và cán bộ
QLGD; xây dựng và hoàn thiện một số chính sách, chế độ đối với đội ngũ nhà
giáo, cán bộ QLGD; Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng với việc xây dựng và
nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ QLGD.
Việt Nam là một quốc gia đang phát triển ở trình độ thấp, các nguồn lực
cho sự phát triển còn hạn hẹp, vì vậy nguồn lực con người trở nên quí báu và
càng giữ vai trò quyết định đối với sự phát triển kinh tế, xã hội của đất nước.
Quan điểm của Đảng ta đã chỉ rõ, con người Việt Nam vừa là động lực, vừa là
1



mục tiêu của sự phát triển kinh tế, xã hội. Đây chính là tư tưởng chỉ đạo của
Đảng để phát triển nguồn nhân lực phục vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa; thực
hiện dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ và văn minh. Để đạt mục
tiêu đó, Đảng ta đã đặt giáo dục đào tạo vào vị trí đặc biệt quan trọng, xem giáo
dục là “quốc sách hàng đầu”.
Như vậy, phát triển giáo dục và đào tạo đã trở thành chiến lược cách mạng
mang tính thời đại sâu sắc và đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục là lực
lượng cách mạng quan trọng, quyết định thắng lợi sự nghiệp đổi mới giáo dục,
góp phần phát triển đất nước. Với tinh thần đó, giáo dục Việt Nam muốn vượt qua
thử thách của riêng mình, hướng dẫn một nền giáo dục tiên tiến hiện đại; nhằm
đáp ứng nhu cầu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho đất nước thì trước hết
phải đặc biệt chăm lo xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục; xem
đây là nhiệm vụ trọng tâm của chiến lược phát triển nguồn nhân lực của toàn
ngành, đặc biệt là phát triển nguồn nhân lực trong các trường cao đẳng và đại học.
Phát triển nguồn nhân lực ở các trường cao đẳng, đại học suy cho cùng là vấn đề
xây dựng và phát triển đội ngũ giảng viên. Đây là một vấn đề quan trọng hàng
đầu, quyết định đến chất lượng đào tạo của nhà trường.
Thanh Hóa là tỉnh đất rộng, người đông, chậm phát triển đang cần đầu tư
cả chiều sâu và chiều rộng để phát triển kinh tế - xã hội, trong đó tầm quan
trọng hàng đầu là đầu tư phát triển nguồn nhân lực được đào tạo có kiến thức
cơ bản, kiến thức khoa học và công nghệ, kỹ năng thực hành để nắm bắt được
các thành tựu khoa học, công nghệ hiện đại và có khả năng sáng tạo công nghệ
mới áp dụng vào sản xuất và đời sống.
Trường Đại học Văn hoá, Thể thao và Du lịch Thanh Hoá được thành lập
theo Quyết định số 1221/QĐ-TTg ngày 22/7/2011 của Thủ tướng Chính phủ
[52]. Được nâng cấp từ Trường Cao đẳng Văn hoá-Nghệ thuật với lĩnh vực đào
tạo ở phạm vi hẹp thành trường đại học đa ngành, đa cấp với nhiều ngành nghề
ở các lĩnh vực như: Văn hoá, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch cung cấp nguồn
lực lao động cho địa phương và khu vực Bắc Trung bộ, Nam sông Hồng. Trong

2


bối cảnh giáo dục đại học Việt Nam đang có sự đổi mới cơ bản và toàn diện để
hội nhập; bên cạnh những cơ hội mới, Trường Đại học Văn hoá, Thể thao và
Du lịch Thanh Hoá cũng đang đứng trước những khó khăn thách thức to lớn:
kiện toàn bộ máy tổ chức nhân sự tương xứng, xây dựng và trang bị cơ sở vật
chất tiên tiến, hiện đại đáp ứng yêu cầu đào tạo, đặc biệt là xây dựng đội ngũ
giảng viên đủ chuẩn về số lượng và trình độ, đồng bộ về cơ cấu để xứng tầm
với một cơ sở giáo dục đại học là nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu của Trường Đại
học Văn hoá, Thể thao và Du lịch trong giai đoạn hiện nay.
Là một trường đại học mới được thành lập, trong đề án thành lập trường
và kế hoạch chiến lược phát triển nhà trường đã đề ra lộ trình phát triển ngành
nghề đào tạo trình độ đại học để thực hiện nhiệm vụ đào tạo đap ứng nguồn lực
lao động đạt chuẩn về trình độ cho địa phương và các tỉnh lân cận đảm bảo tăng
quy mô ngành nghề đào tạo lẫn số lượng sinh viên. Thực tế đó đòi hỏi nhà
trường phải gấp rút tìm ra những giải pháp thích hợp để xây dựng và phát triển
đội ngũ giảng viên – nhân tố quyết định sự tồn tại và phát triển của nhà trường.
Việc nghiên cứu để tìm ra những giải pháp nhằm nâng cao chất lượng
đội ngũ giảng viên đại học là một vấn đề đã được nhiều nhà nghiên cứu khoa
học quản lý giáo dục trong và ngoài nước quan tâm. Tuy nhiên kết quả nghiên
cứu chưa thật đầy đủ và có tính hệ thống. Mặt khác các giải pháp được đưa ra
bên cạnh cơ sở lý luận khoa học còn phải phù hợp với thực tiễn từng giai đoạn
phát triển của từng trường đại học thì mới có thể mang lại hiệu quả.
Xuất phát từ những lý luận và thực tiễn nêu trên, chúng tôi chọn nghiên
cứu đề tài “Một số giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên Trường Đại học
Văn hoá, Thể thao và Du lịch Thanh Hoá”.
2. Mục đích nghiên cứu
Đề xuất một số giải pháp quản lý nhằm phát triển đội ngũ giảng viên của
Trường Đại học Văn hoá, Thể thao và Du lịch Thanh Hoá giai đoạn 2015-2020.


3


3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Vấn đề phát triển đội ngũ giảng viên của Trường Đại học
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Các giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên của Trường Đại học Văn
hoá, Thể thao và Du lịch Thanh Hoá giai đoạn 2015-2020.
4. Giả thuyết khoa học
Nếu đề xuất được các giải pháp có cơ sở khoa học, cơ sở thực tiễn và
được áp dụng đồng bộ thì sẽ phát triển được đội ngũ giảng viên của Trường Đại
học Văn hoá, Thể thao và Du lịch Thanh Hoá giai đoạn 2015-2020.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận của vấn đề phát triển đội ngũ giảng viên đại học.
5.2. Nghiên cứu cơ sở thực tiễn của vấn đề phát triển đội ngũ giảng viên
Trường Đại học Văn hoá, Thể thao và Du lịch Thanh Hoá hiện nay.
5.3. Đề xuất các giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên Trường Đại học
Văn hoá, Thể thao và Du lịch Thanh Hoá giai đoạn 2015-2020.
6. Phương pháp nghiên cứu :
6.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Nhóm phương pháp này nhằm thu thập các thông tin lý luận để xây dựng
cơ sở lý luận của đề tài. Thuộc nhóm này có các phương pháp cụ thể sau đây:
- Phương pháp phân tích - tổng hợp tài liệu;
- Phương pháp khái quát hoá các nhận định độc lập.
6.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Nhóm phương pháp này nhằm thu thập các thông tin thực tiễn để xây dựng
cơ sở thực tiễn của đề tài. Thuộc nhóm này có các phương pháp cụ thể sau đây:
- Phương pháp điều tra

- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục
- Phương pháp nghiên cứu các sản phẩm hoạt động;
4


- Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia
- Phương pháp khảo nghiệm, thử nghiệm.
6.3. Phương pháp thống kê toán học
Để xử lý số liệu, thông tin thu được thông qua việc sử dụng các công cụ
toán học như: Trung bình cộng, phương sai, độ lệch chuẩn…
7. Đóng góp của luận văn
7.1. Về mặt lý luận
Hệ thống hoá các vấn đề lý luận về phát triển đội ngũ giảng viên đại học;
làm rõ những đặc trưng của việc phát triển đội ngũ giảng viên đại học và đề
xuất các giải pháp.
7.2. Về mặt thực tiễn.
Khảo sát toàn diện thực trạng phát triển đội ngũ giảng viên Trường Đại
học Văn hoá, Thể thao và Du lịch Thanh Hoá; từ đó đề xuất các giải pháp có cơ
sở khoa học và có tính khả thi để phát triển đội ngũ giảng viên Trường Đại học
Văn hoá, Thể thao và Du lịch Thanh Hoá.
8. Cấu trúc của luận văn.
Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo, luận văn được chia
thành 3 chương:
Chương 1 : Cơ sở lý luận của đề tài.
Chương 2 : Thực trạng việc phát triển đội ngũ giảng viên trường Đại học
Văn hoá, Thể thao và Du lịch Thanh Hoá.
Chương 3: Các giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên Trường Đại học
Văn hoá, Thể thao và Du lịch Thanh Hoá giai đoạn 2015-2020.

5



Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI
1.1. Sơ lược lịch sử nghiên cứu vấn đề
Vấn đề nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên đã thu hút được sự quan
tâm của nhiều nhà nghiên cứu trong và ngoài nước. Ở các nước có nền giáo dục
phát triển như Hoa Kỳ, Anh, Đức, Pháp, Australia, Nhật Bản… người ta xem
giảng viên là lực lượng quyết định chất lượng đào tạo của một trường đại học.
Vì thế, họ luôn luôn chăm lo xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ giảng
viên. Có nhiều công trình đã đi sâu nghiên cứu những yêu cầu mà người giảng
viên cần phải đáp ứng trong bối cảnh của nền kinh tế tri thức và nhà trường Đại
học hiện đại.
Hiện nay có nhiều đề tài và luận văn thạc sĩ bàn về vấn đề xây dựng và
phát triển đội ngũ cán bộ, giảng viên ở các trường đại học, cao đẳng:
Luận văn thạc sĩ của tác giả Phạm Công Lý (Trường Đại học Vinh)
nghiên cứu đề tài: “Các giải pháp chủ yếu phát triển đội ngũ giảng viên trường
Đại học Vinh trong giai đoạn mới” [41]. Luận văn đi sâu vào các nội dung:
- Tìm hiểu thực trạng của đội ngũ giảng viên ở Trường Đại học Vinh.
- Đề xuất các giải pháp chủ yếu phát triển đội ngũ giảng viên ở Trường
ĐH Vinh trong giai đoạn mới, phù hợp với xu thế phát triển chung của giáo dục
đại học, các trường đại học và tình hình thực tế của Trường ĐH Vinh.
Luận văn thạc sĩ của tác giả Dương Đức Hùng (Trường ĐHSP Hải
Phòng) nghiên cứu đề tài: “Một số giải pháp phát triển đội ngũ cán bộ giảng
dạy Trường Đại học sư phạm Hải Phòng đến năm 2010” [11]. Mục tiêu của
luận văn là trên cơ sở đánh giá đúng thực trạng đội ngũ cán bộ giảng dạy của
Trường ĐHSP Hải Phòng để đề xuất các giải pháp nhằm phát triển đội ngũ cán
bộ giảng dạy của Trường Đại học Hải Phòng đến năm 2010.
Luận văn thạc sĩ của tác giả Nguyễn Thanh Hà (Trường Cao đẳng Cộng
đồng Đồng Tháp) nghiên cứu đề tài: “Một số giải pháp xây dựng đội ngũ giảng

viên Trường Cao đẳng Cộng đồng Đồng Tháp giai đoạn 2008-2015”[37]. Mục
6


tiêu của luận văn là: Trình bày một số giải pháp xây dựng đội ngũ giảng viên
nhằm đáp ứng nhu cầu nâng cao chất lượng đào tạo.
Luận văn thạc sĩ của tác giả Nguyễn Duy Vinh (Trường Cao đẳng nghề
Việt - Đức Hà Tĩnh) nghiên cứu đề tài: Một số giải pháp bồi dưỡng và phát
triển đội ngũ giáo viên Trường Cao đẳng nghề Việt - Đức Hà Tĩnh trong giai
đoạn 2008-2015 [38]. Mục đích của luận văn là: trên cơ sở nghiên cứu về mặt
lý luận và thực tiễn về đội ngũ giáo viên dạy nghề ở Trường Cao đẳng nghề
Việt - Đức Hà Tĩnh, đồng thời dựa trên cơ sở pháp lý và yêu cầu đào tạo nguồn
nhân lực phục vụ phát triển Kinh tế- Xã hội của địa phương để nghiên cứu đề
xuất một số giải pháp bồi dưỡng và phát triển đội ngũ giáo viên ở Trường Cao
đẳng nghề Việt - Đức Hà Tĩnh về số lượng, chất lượng và cơ cấu nhằm đáp ứng
yêu cầu, nhiệm vụ của Nhà trường từ nay đến năm 2015.
Từ khi trường nâng cấp lên trường Đại học được 4 năm, từ đó đến nay đã có
1 số đề tài nghiên cứu về đội ngũ cán bộ giảng viên đó là :
Luận văn thạc sĩ của tác giả Trần Thị Thanh Huyền với đề tài: “Một số
giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên Trường cao đẳng Văn hóa,
nghệ thuật Thanh Hóa” [45]. Trên cơ sở nghiên cứu thực tiễn đội ngũ CBQL
Trường cao đẳng Văn hóa, nghệ thuật Thanh Hóa, luận văn đã đề xuất một số
giải pháp xây dựng đội ngũ CBQL đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của Nhà trường.
Các công trình nghiên cứu trên chủ yếu tập trung vào cơ sở lý luận và thực
tiễn để đưa ra giải pháp xây dựng và phát triển đội ngũ giảng viên các Trường ĐH
Vinh, ĐHSP Hải Phòng, Cao đẳng Cộng đồng Đồng Tháp, Cao đẳng nghề Việt Đức; Trường Cao đẳng Văn hóa – Nghệ thuật Thanh Hóa;
Trên báo chí, các ý kiến đều thống nhất ở sự cần thiết phải thực hiện
đồng bộ các giải pháp, trong đó đổi mới giáo dục đại học là khâu đột phá, xây
dựng đội ngũ giảng viên đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, chuẩn hóa về trình
độ là nhiệm vụ trung tâm.


7


Tuy nhiên, chưa có công trình nào đi sâu nghiên cứu về một số giải pháp
phát triển đội ngũ giảng viên của Trường Đại học Văn hoá, Thể thao và Du lịch
Thanh Hoá.
1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài
1.2.1. Giảng viên và đội ngũ giảng viên
1.2.1.1. Giảng viên
Theo Từ điển Bách khoa Việt Nam, giảng viên là “tên gọi chung những
người làm công tác giảng dạy ở các trường Đại học, Cao đẳng, ở các lớp tập
huấn cán bộ. Ở các trường Đại học và Cao đẳng, giảng viên là chức danh của
những người làm công tác giảng dạy thấp hơn phó giáo sư ” [47].
Theo Từ điển Giáo dục học, giảng viên là “chức danh nghề nghiệp của
nhà giáo trong các cơ sở giáo dục đại học và sau đại học, dưới giáo sư, phó
giáo sư và giảng viên chính” [46; tr.103].
Còn theo theo Luật Giáo dục đại học của nước Cộng hoà xã hội chủ
nghĩa Việt Nam, giảng viên là tên gọi chỉ nhà giáo thực hiện hoạt động dạy học
và giáo dục tại các cơ sở giáo dục cao đẳng, đại học và sau Đại học [24,].
Như vậy, giảng viên là nhà giáo làm công tác giảng dạy ở các cơ sở giáo
dục Đại học và Cao đẳng.
1.2.1.2. Đội ngũ giảng viên
- Đội ngũ
Theo Từ điển tiếng Việt, đội ngũ là “tập hợp gồm số đông người cùng
chức năng hoặc nghề nghiệp tạo thành một lực lượng” [43; tr.339].
Theo Virgil K.Rowland’, Đội ngũ giảng viên là những chuyên gia trong
ngành giáo dục, họ nắm vững tri thức và hiểu biết dạy học và giáo dục như thế
nào và có khả năng cống hiến toàn bộ tài năng và sức lực của họ cho giáo dục.
Khái niệm đội ngũ không chỉ được sử dụng trong lĩnh vực quân sự mà

còn được sử dụng một cách phổ biến trong nhiều lĩnh vực hoạt động khác nhau
như: đội ngũ trí thức, đội ngũ công nhân viên chức, đội ngũ y bác sỹ…
8


Trong lĩnh vực giáo dục, thuật ngữ đội ngũ được sử dụng để chỉ những
tập hợp người được phân biệt với nhau về chức năng trong hệ thống giáo dục.
Ví dụ: đội ngũ giáo viên, đội ngũ giảng viên, đội ngũ cán bộ quản lý trường học.
- Đội ngũ giảng viên
Từ những khái niệm trên nhận thấy đội ngũ giảng viên là một tập thể
những giảng viên được tổ chức thành một lực lượng có cùng một chức năng,
nhiệm vụ đào tạo, giáo dục và rèn luyện học sinh, sinh viên nhà trường nhằm
hoàn thành tốt mục tiêu: “Đào tạo người lao động có phẩm chất chính trị, đạo
đức tốt, có ý thức phục vụ cộng đồng, có kiến thức và kỹ năng nghề nghiệp ở
trình độ đại học cao đẳng và các trình độ khác, có sức khoẻ, nhằm tạo điều kiện
cho người lao động nâng cao trình độ học vấn, chuyên môn, nghiệp vụ, có khả
năng tìm được hoặc tạo được việc làm, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã
hội, củng cố quốc phòng, an ninh của địa phương”. Họ làm việc có kế hoạch và
gắn bó với nhau thông qua lợi ích về vật chất và tinh thần trong khuôn khổ quy
định của pháp luật thể chế xã hội. Họ chính là nguồn lực quan trọng trong lĩnh
vực giáo dục Đại học của quốc gia.
1.2.2. Phát triển và phát triển đội ngũ giảng viên
1.2.2.1. Phát triển:
Ngày nay, trong đời sống kinh tế xã hội, khái niệm tăng trưởng và phát
triển được sử dụng rộng rãi và phổ biến.
Có thể hiểu tăng trưởng là sự gia tăng về quy mô (số lượng) trong một
thời gian nhất định. Phát triển không những bao hàm sự tăng trưởng (gia tăng
về quy mô) mà nó còn bao hàm sự chuyển dịch cơ cấu và nâng cao chất lượng.
Như vậy, khi phân tích sự phát triển chúng ta cần phải phân tích sâu sắc cả hai
mặt: quy mô và chất lượng.

Theo từ điển Tiếng Việt, phát triển: biến đổi hoặc làm cho biến đổi từ ít
đến nhiều, hẹp đến rộng, thấp đến cao, đơn giản đến phức tạp. [43, tr769].
Theo hướng tiếp cận này, phát triển là sự gia tăng về số lượng và sự biến
đổi về chất lượng vận động theo hướng đi lên trong mối quan hệ bổ sung cho
9


nhau tạo nên giá trị mới trong một thể thống nhất; phát triển trong thế ổn định
và bền vững. Phát triển bao giờ cũng xuất phát từ thực tế. Phát triển từ thấp đến
cao, từ ít đến nhiều, từ yếu đến mạnh, bao hàm trong đó có một số giai đoạn
phát triển có cả đường cong, đường dích dắc, vừa liên tục vừa đứt đoạn, vừa có
tính phổ biến vừa mang tính đặc thù. Đó là một quá trình tích luỹ và chuyển
hoá không ngừng giữa lượng và chất, thông qua sự đấu tranh giữa các mặt đối
lập theo con đường phủ định của phủ định. Nó bao hàm cả những bước tiệm
tiến và nhảy vọt.
Phát triển đội ngũ giảng viên, làm cho đội ngũ này càng này càng được
nâng cao về chất lượng là một nhiệm vụ thường xuyên, đặc biệt quan trọng đối
với các trường đại học, cao đẳng.
1.2.2.2. Phát triển đội ngũ giảng viên
Phát triển đội ngũ giảng viên có thể hiểu là một quá trình tăng tiến về
mọi mặt của đội ngũ giảng viên trong một thời kỳ nhất định. Trong đó bao gồm
cả sự tăng thêm về qui mô, số lượng và chất lượng giảng viên. Đó là sự tiến bộ
về nhận thức, trình độ chuyên môn - nghiệp vụ, khả năng chuyên môn đạt đến
chuẩn và trên chuẩn của yêu cầu, các tiêu chí dành cho giảng viên trường Đại
học, Cao đẳng. Trong đó chú trọng đến sự phát triển bền vững. Theo định nghĩa
của Hội đồng thế giới về phát triển bền vững (WCDE): "Sự phát triển bền vững
là sự phát triển đáp ứng các yêu cầu hiện tại và có khả năng thích ứng với yêu
cầu của thế hệ kế tiếp sau".
* Các quan điểm phát triển đội ngũ giảng viên
Việc phát triển đội ngũ giảng viên gắn liền với việc xây dựng và nâng

cao chất lượng đội ngũ giảng viên. Tùy theo mục đích, yêu cầu, nhiệm vụ của
nhà trường, cơ sở đào tạo mà phát triển đội ngũ giảng viên có thể theo chiều
hướng quan điểm khác nhau:
- Quan điểm phát triển đội ngũ giảng viên lấy người GV làm trọng tâm.
Đây là quan điểm được nhiều tác giả đề cập, và đề cao vai trò của GV trong
quá trình phát triển đội ngũ. GV là trung tâm, là đối tượng cần đặc biệt chú ý.
10


Tất cả mọi hoạt động khác đều tập trung vào mục đích tăng cường năng lực của
các cá nhân GV trên cơ sở đáp ứng nhu cầu và khuyến khích sự phát triển của
họ như những chuyên gia.
- Quan điểm phát triển đội ngũ giảng viên trên cơ sở kết hợp giữa cá
nhân giảng viên với mục tiêu của nhà trường. Đây là quan điểm có sự kết hợp
giữa nhu cầu cá nhân (GV) và nhu cầu tổ chức (nhà trường) trong sự phát triển
đội ngũ giảng viên, nhằm đảm bảo cho nhà trường ổn định và phát triển bền
vững. Quan điểm này đánh giá vai trò của GV và nhà trường ngang nhau. Đó là
sự hợp tác, sự cộng đồng trách nhiệm, vì thế công tác xây dựng và phát triển
ĐNGV sẽ đạt hiệu quả.
* Nội dung của công tác phát triển đội ngũ giảng viên
Quan niệm về phát triển đội ngũ giảng viên
Phát triển đội ngũ giảng viên được hiểu phát triển cả về số lượng, chất
lượng, cơ cấu. Trong phát triển có xây dựng và ngược lại, trong thế ổn định.
Quản lý phát triển đội ngũ giảng viên tạo dựng được đội ngũ các nhà giáo, trên
cơ sở đó phát triển đội ngũ cả về số lượng, chất lượng, cơ cấu của tổ chức: độ
tuổi, giới tính. Xây dựng và phát triển đồng bộ các yếu tố trên trong mối quan
hệ hữu cơ vận động theo hướng đi lên, tạo thành hệ thống đội ngũ bền vững.
quản lý phát triển đội ngũ giảng viên là một quá trình liên tục nhằm hoàn thiện,
thậm chí "cách mạng hoá tình hình" tạo nên tổ chức (nhà trường) cùng nhịp
với sự phát triển kinh tế của đất nước.

Nội dung của công tác phát triển đội ngũ giảng viên
Nội dung của công tác phát triển đội ngũ giảng viên bao gồm: quy hoạch
về quy mô, cơ cấu, chất lượng, ngành nghề hợp lí; tuyển chọn; sử dụng; đào
tạo; bồi dưỡng nhằm nâng cao trình độ năng lực; tạo môi trường thuận lợi cho
việc phát triển giảng viên.
+ Quy mô: mức độ rộng lớn cũng như số lượng của đội ngũ.
+ Chất lượng: trình độ, phẩm chất, năng lực của đội ngũ giảng viên.
11


+ Cơ cấu: tạo ra kết cấu bên trong của tổ chức bao gồm các thành tố: độ
tuổi, giới tính, ngành nghề chuyên môn, thành phần dân tộc..., bền vững.
- Quy hoạch xây dựng và phát triển đội ngũ giảng viên:
Trên cơ sở thu thập thông tin thực tế, từ điều tra thực trạng tình hình đội
ngũ giảng viên, lập kế hoạch dự báo, nhà QL tiến hành quy hoạch đội ngũ sao
cho đồng bộ về cơ cấu, đủ loại hình giảng viên; đảm bảo số lượng và chất
lượng đội ngũ, cân đối về trình độ.
- Tuyển chọn giảng viên:
Sau khi có kế hoạch tuyển dụng, tiến hành lựa chọn giảng viên phù hợp
với nhu cầu của nhà trường, phù hợp với nguyện vọng cá nhân, môi trường bên
trong và môi trường bên ngoài.
Tuyển chọn là quá trình sử dụng các phương pháp nhằm xem xét, đánh
giá lựa chọn, quyết định những người trong số được tuyển dụng ai là người đủ
tiêu chuẩn làm việc trong tổ chức. Thực chất là lựa chọn những người cụ thể
theo tiêu chuẩn cụ thể rõ ràng do tổ chức đặt ra.
- Đào tạo đội ngũ giảng viên:
Đào tạo là một trong nội dung và giải pháp xây dựng và phát triển đội
ngũ. Theo tác giả Mạc Văn Trang: “đào tạo là đưa từ một nội dung hiện có lên
một chất lượng mới, cấp bậc mới theo những tiêu chuẩn nhất định bằng một
quá trình giảng dạy, huấn luyện có hệ thống (được cấp bằng". Đào tạo được

coi là quá trình trang bị kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo, thái độ nghề nghiệp và
phẩm chất đạo đức cho đối tượng, đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ giáo dục
thông qua các hình thức chính quy. Đào tạo là quá trình biến đổi một con người
từ chỗ chưa có nghề thành một người có một trình độ nghề ban đầu, làm cơ sở
cho họ phát triển thành người lao động có kỹ thuật. Trong quá trình phải tiếp
tục nâng cao trình độ. Đó chính là quá trình đào tạo lại.
- Bồi dưỡng đội ngũ giảng viên:
Có nhiều định nghĩa khác nhau về bồi dưỡng:
12


+ “Bồi dưỡng là làm tăng thêm năng lực hoặc phẩm chất” [32. 82]. Tác
giả Nguyễn Minh Đường quan niệm: “bồi dưỡng là quá trình cập nhật kiến
thức và kỹ năng còn thiếu hoặc đã lạc hậu trong một cấp học, bậc học, và
thường được xác nhận bằng một chứng chỉ”. Bồi dưỡng là nâng cao trình độ về
kiến thức và kỹ năng lên một bước mới. Nội dung bồi dưỡng phong phú: hình
thức bồi dưỡng (thường xuyên, hội nghị khoa học, chuyên đề, hội thảo, các đợt
tập huấn…); bồi dưỡng định kỳ; bồi dưỡng nâng cao.
Tóm lại bồi dưỡng là tăng thêm trình độ hiện có của giảng viên (cả phẩm
chất, năng lực, sức khoẻ) với nhiều hình thức, mức độ khác nhau. Bồi dưỡng
không đòi hỏi chặt chẽ, chính qui như đào tạo và đã có một trình độ chuyên
môn nhất định. Bồi dưỡng là quá trình bổ sung kiến thức, kỹ năng (nội dung
liên quan đến nghề nghiệp) để nâng cao trình độ trong một lĩnh vực hoạt động
chuyên môn nhất định giúp chủ thể bồi dưỡng có cơ hội củng cố, mở mang
hoặc nâng cao chất lượng hiệu quả công việc đang làm.
Nội dung bồi dưỡng rất phong phú: chương trình đổi mới, bổ sung cho
những ngành cần thiết, bồi dưỡng về nghiệp vụ (bao gồm các tri thức về
phương pháp giảng dạy, PP và công cụ đánh giá, thiết kế chương trình...).
1.2.3. Giải pháp và giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên
1.2.3.1. Giải pháp

Theo Từ điển tiếng Việt, “giải pháp được xem là phương pháp giải quyết
một công việc, một vấn đề cụ thể” [43; tr.387].
Còn theo tác giả Nguyễn Văn Đạm, “giải pháp là toàn bộ những ý nghĩa
có hệ thống cùng với những quyết định và hành động theo sau, dẫn tới sự khắc
phục một khó khăn” [29; tr.325].
Để hiểu rõ hơn khái niệm giải pháp, chúng ta cần phân biệt với một số
khái niệm tương tự như: phương pháp, biện pháp. Điểm giống nhau của các
khái niệm này đều nói về cách làm, cách tiến hành, cách giải quyết một công
việc, một vấn đề. Còn điểm khác nhau ở chỗ, biện pháp chủ yếu nhấn mạnh đến
13


cách làm, cách hành động cụ thể, trong khi đó phương pháp nhấn mạnh đến
trình tự các bước có quan hệ với nhau để tiến hành một công việc có mục đích.
Theo tác giả Nguyễn Văn Đạm, “phương pháp được hiểu là trình tự cần
theo trong các bước có quan hệ với nhau khi tiến hành một công việc có mục
đích nhất định” [29; tr.325].
Còn theo tác giả Hoàng Phê, “phương pháp là hệ thống các cách sử dụng
để tiến hành một công việc nào đó” [19].
Về khái niệm biện pháp, theo Từ điển tiếng Việt, đó là “cách làm, cách
giải quyết một vấn đề cụ thể” [43; tr.64].
Như vậy, khái niệm giải pháp tuy có những điểm chung với các khái
niệm trên nhưng nó cũng có điểm riêng. Điểm riêng cơ bản của thuật ngữ này
là nhấn mạnh đến phương pháp giải quyết một vấn đề, với sự khắc phục khó
khăn nhất định. Trong một giải pháp có thể có nhiều biện pháp.
1.2.3.2. Giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên
Giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên là hệ thống các cách thức xây
dựng, phát triển, nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên.
Từ đó, đề xuất các giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên thực chất là
đưa ra các cách thức phát triển, nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên.

1.3. Một số vấn đề phát triển đội ngũ giảng viên ở trường đại học
1.3.1. Tiêu chuẩn, nhiệm vụ và quyền của giảng viên
1.3.1.1. Tiêu chuẩn của giảng viên
Theo Luật giáo dục Đại học người giảng viên cần có đủ các tiêu chuẩn
sau đây: [49].
1) Có phẩm chất, đạo đức tốt;
2) Có bằng tốt nghiệp đại học trở lên và có chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp
vụ sư phạm. Có bằng thạc sĩ trở lên đối với giảng viên giảng dạy các môn lý
thuyết của chương trình đào tạo đại học; Có bằng tiến sĩ đối với giảng viên

14


giảng dạy và hướng dẫn chuyên đề, luận văn, luận án trong các chương trình
đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ;
3) Có trình độ ngoại ngữ, tin học đáp ứng yêu cầu công việc;
4) Đủ sức khỏe theo yêu cầu công việc;
5) Lý lịch bản thân rõ ràng.
1.3.1.2. Nhiệm vụ của giảng viên:
Theo Điều lệ trường đại học, người giảng viên có các nhiệm vụ sau đây:
1) Thực hiện nhiệm vụ của viên chức;
2) Thực hiện các nhiệm vụ giảng dạy, nghiên cứu khoa học và chuyển
giao công nghệ, quản lý đào tạo, quản lý hoạt động khoa học và công nghệ, học
tập, bồi dưỡng nâng cao trình độ theo quy định về chế độ làm việc đối với
giảng viên do Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành;
3) Giữ gìn phẩm chất, uy tín, danh dự của nhà giáo; tôn trọng nhân cách
của người học, đối xử công bằng với người học, bảo vệ các quyền, lợi ích chính
đáng của người học;
4) Tham gia quản lý trường, tham gia công tác Đảng, đoàn thể khi được
tín nhiệm và các công tác khác được trường, khoa, bộ môn giao.

1.3.1.3. Quyền của giảng viên:
Theo điều lệ trường đại học, người giảng viên có các quyền sau đây:
1) Thực hiện các quyền của viên chức;
2) Được giảng dạy, tham gia các hoạt động khoa học và công nghệ phù
hợp với chuyên môn được đào tạo;
3) Được đảm bảo các điều kiện vật chất, trang thiết bị kỹ thuật phục vụ
cho hoạt động giảng dạy, khoa học và công nghệ, học tập bồi dưỡng nâng cao
trình độ; được cung cấp thông tin và sử dụng các dịch vụ đào tạo, khoa học và
công nghệ, dịch vụ công cộng của nhà trường;
4) Được giới thiệu giáo trình, lựa chọn tài liệu tham khảo, phương pháp
và phương tiện giảng dạy nhằm phát huy năng lực cá nhân để bảo đảm nội
dung và chất lượng của hoạt động đào tạo, khoa học và công nghệ;
15


5) Được đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ;
được tạo điều kiện ra nước ngoài hợp tác giảng dạy, hợp tác nghiên cứu khoa
học, trao đổi học thuật, học tập và bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn,
nghiệp vụ theo chương trình hợp tác hoặc theo giấy mời của tổ chức nước
ngoài theo quy định của pháp luật;
6) Được tham dự các hội nghị, hội thảo khoa học ở trong nước và ở nước
ngoài theo quy định;
7) Được ký hợp đồng thỉnh giảng, tham gia hoạt động nghiên cứu khoa
học và phát triển công nghệ với các cơ sở đào tạo, cơ sở nghiên cứu, cơ sở sản
xuất và các tổ chức kinh tế khác theo quy định của pháp luật trên cơ sở đảm
bảo hoàn thành nhiệm vụ của trường và được sự đồng ý của Hiệu trưởng (đối
với trường đại học) hoặc Giám đốc (đối với học viện);
8) Được đăng ký xét công nhận, được bổ nhiệm chức danh giáo sư, phó
giáo sư; được xét tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân, Nhà giáo Ưu tú theo quy
định của pháp luật;

9) Được nghỉ hè, nghỉ học kỳ theo quy định của Bộ trưởng Bộ Giáo dục
và Đào tạo;
10) Giảng viên tham gia hoạt động khoa học và công nghệ được hưởng
quyền quy định tại Luật Khoa học và Công nghệ; nghiên cứu viên thực hiện
nhiệm vụ của giảng viên theo phân công của các cấp quản lý được hưởng
quyền như giảng viên [39].
1.3.2. Tiêu chuẩn nghiệp vụ các ngạch công chức bậc đại học
Theo điều 63 Luật Giáo dục Nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam
quy định nhà giáo (giảng viên) có những nhiệm vụ sau đây:
1. Giáo dục, giảng dạy theo mục tiêu, nguyên lý, chương trình giáo dục;
2. Gương mẫu thực hiện nghĩa vụ công dân, các quy định của pháp luật
và Điều lệ nhà trường;

16


3. Giữ gìn phẩm chất, uy tín, danh dự của nhà giáo; tôn trọng nhân cách
của người học, đối xử công bằng với người học, bảo vệ các quyền, lợi ích chính
đáng của người học;
4. Không ngừng học tập, rèn luyện để nâng cao phẩm chất đạo đức, trình
độ chuyên môn, nghiệp vụ, nêu gương tốt cho người học.
5. Các nhiệm vụ khác theo quy định của pháp luật”
Theo điểm e, điều 67 Luật giáo dục quy định trình độ chuẩn được đào
tạo của nhà giáo: “Có bằng tốt nghiệp đại học trở lên đối với nhà giáo giảng
dạy cao đẳng hoặc đại học; có bằng thạc sĩ trở lên đối với nhà giáo giảng dạy,
đào tạo thạc sĩ, có bằng tiến sĩ đối với nhà giáo giảng dạy tiến sĩ” [22].
Căn cứ Quyết định số: 202/TCCB-VC ngày 8/6/1994 của Bộ trưởng,
trưởng ban Tổ chức Cán bộ Chính phủ về việc ban hành tiêu chuẩn nghiệp vụ
các ngạch công chức ngành giáo dục và đào tạo, giảng viên đại học được chia
thành giảng viên, giảng viên chính, giáo sư, phó giáo sư . Sau đây là tiêu chuẩn

của từng ngạch công chức.
Giảng viên:
Chức trách:
Là công chức chuyên môn đảm nhiệm việc giảng dạy và đào tạo ở bậc đại
học, cao đẳng thuộc một chuyên ngành đào tạo của trường đại học hoặc cao đẳng.
Nhiệm vụ cụ thể:
Giảng dạy được phần giáo trình hay giáo trình môn học được phân công.
Tham gia hướng dẫn và đánh giá, chấm luận văn, đề án tốt nghiệp đại
học hoặc cao đẳng.
Soạn bài giảng, biên soạn tài liệu tham khảo môn học được phân công
đảm nhiệm.
Tham gia các đề tài nghiên cứu khoa học, chủ yếu ở cấp khoa hoặc trường.
Thực hiện đầy đủ các quy định về chuyên môn và nghiệp vụ theo quy
chế của trường đại học.
Tham gia quản lý đào tạo (nếu có yêu cầu); chủ nhiệm lớp, chỉ đạo thực tập.
17


Hiểu biết:
Hiểu và vận dụng đúng đường lối, chủ trương chính sách của nhà nước và
các quy định của ngành trong công tác giáo dục và đào tạo đại học, cao đẳng.
Nắm vững kiến thức (cả về lý thuyết và thực hành) môn học được phân công.
Nắm được mục tiêu, kế hoạch chương trình các môn học thuộc chuyên
ngành đào tạo: quy chế giảng dạy, học tập và nghiên cứu khoa học trong trường.
Hiểu biết và có khả năng vận dụng những vấn đề cơ bản của lý luận dạy học ở
bậc đại học để nâng cao chất lượng trong giảng dạy và nghiên cứu khoa học.
Yêu cầu về trình độ:
Có bằng cử nhân trở lên.
Đã qua 3 năm tập sự giảng viên và phải có ít nhất 2 chứng chỉ bồi dưỡng
sau đại học.

- Chương trình chính trị triết học nâng cao cho nghiên cứu sinh và cao học.
- Những vấn đề cơ bản của tâm lý học và lý luận dạy học bộ môn ở bậc
đại học.
Sử dụng được 1 ngoại ngữ trong chuyên môn ở trình độ B (là ngoại ngữ thứ
2 đối với giảng viên ngoại ngữ và người được đào tạo ở nước ngoài.
1.3.3. Mục đích, yêu cầu, nội dung, phương pháp phát triển đội ngũ
giảng viên đại học
1.3.3.1. Mục đích, yêu cầu phát triển đội ngũ giảng viên đại học
Phát triển đội ngũ giảng viên đại học là nhằm làm cho đội ngũ giảng viên
đủ về số lượng, có phẩm chất đạo đức và lương tâm nghề nghiệp, có trình độ
chuyên môn cao, phong cách giảng dạy và quản lý tiên tiến.
Mục tiêu trên được cụ thể hoá thành các điểm sau đây:
- Chăm lo xây dựng đội ngũ để có đủ số lượng, đồng bộ về cơ cấu loại
hình, vững vàng về trình độ có, thái độ nghề nghiệp tốt, tận tụy với nghề, đảm bảo
chất lượng về mọi mặt để đội ngũ giảng viên thực hiện tốt nhất, có hiệu quả nhất
chương trình, kế hoach đào tạo và những mục tiêu giáo dục chung của nhà trường;
18


- Phải làm cho đội ngũ giảng viên luôn có đủ điều kiện, có khả năng sáng
tạo trong việc thực hiện tốt nhất những mục tiêu của nhà trường đồng thời tìm
thấy lợi ích cá nhân trong mục tiêu phát triển của tổ chức, phát triển đội ngũ
giảng viên phải tạo ra sự gắn bó kết hợp mật thiết giữa công tác quy hoạch, kế
hoạch tuyển chọn, sử dụng, đào tạo và đào tạo lại, bồi dưỡng và tạo môi trường
thuận lợi cho đội ngũ phát triển;
- Phát triển đội ngũ giảng viên là bao gồm sự phát triển toàn diện của
người giảng viên - nhà giáo giảng dạy đại học - với tư cách là con người, là
thành viên trong cộng đồng nhà trường, là nhà chuyên môn, nhà khoa học trong
hoạt động sư phạm về giáo dục;
- Phát triển đội ngũ là phải làm tốt công tác quy hoạch, xây dựng được

kế hoach tiếp nhận, tuyển dụng, sử dụng, đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng nâng
cao trình độ thường xuyên liên tục;
- Kết quả của công tác phát triển đội ngũ giảng viên không những chỉ
nhằm nâng cao trình độ chuyên môn nghề nghiệp cho các nhà giáo mà còn cần
phải quan tâm đến những nhu cầu thăng tiến, những quyền lợi thiết thực để
thực sự làm cho người giảng viên gắn bó trung thành và tận tụy với “Sự nghiệp
trồng người”.
1.3.3.2. Nội dung phát triển đội ngũ giảng viên đại học
Nội dung phát triển đội ngũ giảng viên đại học bao gồm các vấn đề sau đây:
+ Phát triển đảm bảo đủ số lượng :
- Phát triển đội ngũ cán bộ giảng viên trường Đại học đủ số lượng, đảm
bảo yêu cầu định mức biên chế ở các cơ sở giáo dục Đại học và phù hợp với
quy mô đào tạo của cơ sở theo đề án xác lập vị trí việc làm. Ngoài ra còn xét
đến yếu tố giảm số lượng khi CBGV trường Đại học đến tuổi nghỉ hưu hoặc
thôi không làm việc vì các lý do khác. Đòi hỏi luôn phải có số lượng CBGV
trường Đại học dự nguồn đủ để đảm bảo đội ngũ kế cận cho tương lai.
+ Phát triển đảm bảo về cơ cấu :
19


×