Một số giải pháp phát triển đội ngủ giảng viên trường cao đẳng nông lâm thanh hóa

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH

NGUYỄN VĂN NGỌC

MỘT SỐ GIẢI PHÁP
PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN
TRƯỜNG CAO ĐẲNG NÔNG LÂM THANH
HOÁ

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC


2

Nghệ An, 2015


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH

NGUYỄN VĂN NGỌC

MỘT SỐ GIẢI PHÁP
PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN
TRƯỜNG CAO ĐẲNG NÔNG LÂM THANH
HOÁ
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học:
PGS.TS NGUYỄN NGỌC HỢI


2

Nghệ An, 2015


LỜI CẢM ƠN
Tôi xin gửi lời cảm ơn trân trọng đến Ban Giám hiệu, Phòng Sau Đại
học, Khoa Giáo Dục Trường Đại học Vinh và Ban Giám hiệu, Phòng Tổ chức
- Hành chính, Phòng Đào tạo Trường Cao đẳng Nông Lâm Thanh Hóa đã tận
tình truyền đạt kiến thức quý báu và tạo điều kiện cho tôi hoàn thành chương
trình học tập và có được những kiến thức, kỹ năng cần thiết để nghiên cứu,
thực hiện Luận văn Thạc sĩ của mình.
Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc đến PGS.TS
Nguyễn Ngọc Hợi - người đã tận tâm, nhiệt tình hướng dẫn và giúp đỡ tôi
trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thành Luận văn Thạc sĩ.
Tôi cũng xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu, phòng Tổ chức - Hành
chính, phòng Đào tạo, các cán bộ quản lý, giảng viên Trường Cao đẳng Nông
Lâm Thanh Hóa đã nhiệt tình giúp đỡ, ủng hộ tôi trong quá trình điều tra,
khảo sát, thu thập các dữ liệu liên quan đến đề tài.
Cuối cùng tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã
động viên, khuyến khích tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng, song luận văn này vẫn khó tránh khỏi
những thiếu sót, hạn chế. Tôi kính mong nhận được những ý kiến đóng góp
của quý Thầy Cô, các nhà khoa học, bạn bè, đồng nghiệp và những người
quan tâm để luận văn được hoàn thiện hơn.

Xin trân trọng cảm ơn!
Nghệ An, tháng 10 năm 2015
Tác giả
NGUYỄN VĂN NGỌC


MỤC LỤC
Trang

Trang phụ bìa .........................................................................................

i

Lời cảm ơn .............................................................................................

ii

Mục lục ..................................................................................................

iii

Danh mục các chữ viết tắt ......................................................................

v

Danh mục các bảng ................................................................................

vi

Danh mục các biểu đồ ............................................................................

viii

MỞ ĐẦU ..............................................................................................

1

1. Lý do chọn đề tài ...............................................................................

1

2. Mục đích nghiên cứu .........................................................................

4

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ...................................................

4

4. Giả thuyết khoa học ...........................................................................

4

5. Nhiệm vụ nghiên cứu .........................................................................

5

6. Phương pháp nghiên cứu....................................................................

5

7. Đóng góp của luận văn.......................................................................

6

8. Cấu trúc của luận văn..........................................................................

6

Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ
GIẢNG VIÊN TRƯỜNG CAO ĐẲNG.......................................

7

1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ..............................................................

7

1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài......................................................

10

1.3. Giảng viên trường cao đẳng ............................................................

14

1.4. Một số vấn đề về phát triển đội ngũ giảng viên trường cao đẳng....

16

Kết luận chương 1...................................................................................

27

Chương 2. CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ
GIẢNG VIÊN TRƯỜNG CAO ĐẲNG NÔNG LÂM THANH
HÓA........................................................................................................

29

2.1. Giới thiệu về Trường Cao đẳng Nông Lâm Thanh Hóa..................

29


2.2. Thực trạng đội ngũ giảng viên Trường Cao đẳng Nông Lâm Thanh
Hóa...............................................................................................

37

2.3. Thực trạng phát triển đội ngũ giảng viên Trường Cao đẳng Nông Lâm
Thanh Hóa......................................................................................

56

2.4. Đánh giá chung về thực trạng phát triển đội ngũ giảng viên Trường Cao
đẳng Nông Lâm Thanh Hóa...............................................

68

Kết luận chương 2...................................................................................

70

Chương 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN
TRƯỜNG CAO ĐẲNG NÔNG LÂM THANH HÓA................

73

3.1. Các nguyên tắc đề xuất giải pháp....................................................

73

3.2. Một số giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên ở trường Cao đẳng Nông
Lâm Thanh Hóa............................................................................

74

3.3. Mối quan hệ giữa các giải pháp.......................................................

96

3.4. Thăm dò sự cần thiết và tính khả thi của các giải pháp...................

97

Kết luận chương 3...................................................................................

104

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ..............................................................

105

1. Kết luận...............................................................................................

105

2. Kiến nghị.............................................................................................

107

2.1. Đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo......................................................

107

2.2. Đối với UBND tỉnh Thanh Hóa và các Sở, ban ngành trong tỉnh...

108

2.3. Đối với Trường Cao đẳng Nông Lâm Thanh Hóa...........................

108

TÀI LIỆU THAM KHẢO....................................................................

110

PHỤ LỤC

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
BT THPT:

Bổ túc Trung học phổ thông

CBQL:

Cán bộ quản lý

CĐ:

Cao đẳng

CNH, HĐH:

Công nghiệp hóa, hiện đại hóa

ĐNGV:

Đội ngũ giảng viên

ĐTB:

Điểm trung bình

GD-ĐT:

Giáo dục - Đào tạo

GV:

Giảng viên

HSSV:

Học sinh, sinh viên

NCKH:

Nghiên cứu khoa học

PTNT

Phát triển nông thôn

QLGD

Quản lý giáo dục

SV:

Sinh viên

TC:

Trung cấp

TCCN:

Trung cấp chuyên nghiệp

THCS:

Trung học cơ sở

THPT:

Trung học phổ thông

TN:

Tốt nghiệp

UBND:

Ủy ban nhân dân

XHCN

Xã hội chủ nghĩa


DANH MỤC BẢNG, BIỂU
Bảng 2.1:

Trang
Quy mô và ngành nghề đào tạo Trường Cao đẳng Nông Lâm
33

Bảng 2.2:

Thanh Hóa giai đoạn 2010 - 2015...............................
Thống kê chất lượng đào tạo của nhà trường trong những

35

Bảng 2.3:

năm gần đây.........................................................................
Số lượng cán bộ, giảng viên, nhân viên cơ hữu của nhà

37

Bảng 2.4:

trường giai đoạn 2011 - 2015 ..............................................
Cơ cấu đội ngũ giảng viên năm học 2014 - 2015 theo khoa và

39

Bảng 2.5:

tỷ lệ HSSV/giảng viên.....................................................
Cơ cấu độ tuổi của đội ngũ giảng viên Trường Cao đẳng

41

Bảng 2.6:

Nông Lâm Thanh Hóa..........................................................
Thâm niên giảng dạy của đội ngũ giảng viên Trường Cao

43

Bảng 2.7:

đẳng Nông Lâm Thanh Hóa năm 2015................................
Thống kê trình độ chuyên môn và ngạch giảng viên của

45

Bảng 2.8:

ĐNGV Trường Cao đẳng Nông Lâm Thanh Hóa................
Thống kê trình độ tin học, ngoại ngữ của đội ngũ giảng

Bảng 2.9:
Bảng 2.10:
Bảng 2.11:

viên.......................................................................................
Thống kê nghiệp vụ sư phạm của đội ngũ giảng viên.........
Thống kê kết quả phân xếp loại giảng viên cuối năm..........
Đối tượng khảo sát phẩm chất và năng lực của ĐNGV

46
46
47

Bảng 2.12:
Bảng 2.13:

Trường Cao đẳng Nông Lâm Thanh Hóa............................
Quy ước về mức độ đánh giá...............................................
Kết quả điều tra thực trạng về phẩm chất chính trị của ĐNGV

49
49
50

Bảng 2.14:

Trường Cao đẳng Nông Lâm Thanh Hóa................
Kết qủa điều tra thực trạng về đạo đức nghề nghiệp, lối sống,
tác phong của ĐNGV Trường Cao đẳng Nông Lâm Thanh
Hóa............................................................................

52


Bảng 2.15:

Kết quả điều tra thực trạng năng lực chuyên môn nghiệp vụ
54

Bảng 2.16:

của ĐNGV Trường Cao đẳng Nông Lâm Thanh Hóa....
Kết quả điều tra thực trạng công tác quy hoạch phát triển

Bảng 2.17:
Bảng 2.18:
Bảng 2.19:

ĐNGV Trường Cao đẳng Nông Lâm Thanh Hóa................
Kết quả điều tra thực trạng công tác tuyển dụng ĐNGV.....
Kết quả điều tra thực trạng công tác sử dụng ĐNGV..........
Kết quả điều tra thực trạng công tác đào tạo, bồi dưỡng

57
58
59
61

Bảng 2.20:

ĐNGV Trường Cao đẳng Nông Lâm Thanh Hóa................
Kết quả điều tra thực trạng công tác kiểm tra, đánh giá đối

64

Bảng 2.21:

với ĐNGV Trường Cao đẳng Nông Lâm Thanh Hóa.........
Kết quả điều tra thực trạng về các chính sách đãi ngộ, thu hút

Bảng 3.1:
Bảng 3.2:
Bảng 3.3:

Bảng 3.4:

ĐNGV của Trường Cao đẳng Nông Lâm Thanh Hóa...
Đối tượng khảo sát...............................................................
Quy định mức độ đánh giá trong khảo sát...........................
Tổng hợp đánh giá về tính cần thiết của các giải pháp........
Tổng hợp đánh giá về tính khả thi của các giải pháp...........

66
98
99
99
101


DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Trang
Biểu đồ 2.1:
Biểu đồ 2.2:
Biểu đồ 2.3:
Biểu đồ 3.1:

Tỷ lệ xếp loại tốt nghiệp của học sinh nhà trường từ khóa
học 2009 - 2011 đến khóa học 2012 - 2014....................... 36
Tình hình phát triển đội ngũ giảng viên nhà trường giai
đoạn 2011 - 2015............................................................... 38
Cơ cấu giảng viên quy đổi và tỷ lệ HSSV/GV theo khoa.. 40
Sự tương quan giữa tính cần thiết và tính khả thi của các
giải pháp............................................................................. 103

1

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Giáo dục và đào tạo có vai trò quan trọng đối với đối với sự phát triển
kinh tế - xã hội. Chính vì vậy, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm và coi
trọng phát triển giáo dục. Ngay từ Đại hội Đảng lần thứ VII, Đảng ta đã xác
định giáo dục là quốc sách hàng đầu, đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho phát
triển. Đại hội Đảng khoá IX khẳng định "Phát triển giáo dục - đào tạo là một
trong những động lực quan trọng nhất thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hoá,
hiện đại hoá, là điều kiện tiên quyết phát triển nguồn lực con người, là yếu tố
cơ bản để phát triển xã hội, tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững"[14]. Văn
kiện Đại hội Đảng khoá X khẳng định "Giáo dục và đào tạo cùng với khoa
học công nghệ là quốc sách hàng đầu, là nền tảng và động lực thúc đẩy công
nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước"[15]. Trong cương lĩnh xây dựng đất nước
thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011) được
thông qua tại Đại hội XI của Đảng một lần nữa nhấn mạnh tầm quan trọng
của giáo dục và đào tạo: "Đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho phát triển"[16].
Trong sự nghiệp phát triển giáo dục và đào tạo thì nhà giáo có vai trò
quan trọng bậc nhất. Tại điều 15 Luật Giáo dục số 38/2005/QH11 ngày
14/6/2005 của nước ta đã quy định: "Nhà giáo giữ vai trò quyết định trong
việc đảm bảo chất lượng giáo dục"[30]. Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 15/6/2004
của Ban Bí thư Trung ương Đảng về việc xây dựng, nâng cao chất lượng đội
ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục cũng nhấn mạnh: "Phát triển giáo
dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, là một trong những động lực quan
trọng thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, là điều
kiện để phát huy nguồn lực con người. Đây là trách nhiệm của toàn Đảng,
toàn dân, trong đó nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục là lực lượng nòng
cốt, có vai trò quan trọng"[2]. Chiến lược phát triển giáo dục nước ta giai

2

đoạn 2011 - 2020 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt ngày 13/6/2012 cũng
đã xác định: "Phát triển đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục" là giải
pháp then chốt [40].
Với tầm quan trọng của đội ngũ nhà giáo như vậy, để đáp ứng yêu cầu
của phát triển giáo dục và đào tạo cũng như phát triển đất nước, ngày
15/6/2004 Ban Bí thư Trung ương Đảng đã có Chỉ thị số 40-CT/TW về việc
xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục.
Tiếp đó, ngày 11/01/2005 Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định 09/2005/QĐTTg phê duyệt đề án "Xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán
bộ quản lý giáo dục giai đoạn 2005 - 2010" với mục tiêu: "Xây dựng đội ngũ
nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục theo hướng chuẩn hoá, nâng cao chất
lượng, đảm bảo đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đặc biệt chú trọng nâng
cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống, lương tâm nghề nghiệp
và trình độ chuyên môn của nhà giáo, đáp ứng đòi hỏi ngày càng cao của sự
nghiệp giáo dục trong công cuộc đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá
đất nước". Đồng thời cũng đưa ra giải pháp: "Các cơ sở giáo dục đại học, cao
đẳng phải xây dựng quy hoạch và kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng giảng viên
phù hợp với quy mô và yêu cầu đào tạo trong từng giai đoạn" [36].
Ngày 04/11/2013, Hội nghị lần thứ 8 Ban chấp hành Trung ương Đảng
khóa XI đã thông qua Nghị quyết số 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn
diện giáo dục và đào tạo đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong
điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.
Nghị quyết đã đánh giá: "Thực hiện Nghị quyết Trung ương 2 khóa VIII và
chủ trương của Đảng, Nhà nước về định hướng chiến lược phát triển giáo
dục - đào tạo trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, lĩnh vực giáo dục
nước ta đã đạt được những thành tựu quan trọng, góp phần to lớn vào sự
nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Tuy nhiên, chất lượng, hiệu quả giáo dục

và đào tạo còn thấp so với yêu cầu, nhất là giáo dục đại học, giáo dục nghề


3

nghiệp. Quản lý giáo dục và đào tạo còn nhiều yếu kém. Đội ngũ nhà giáo và
cán bộ quản lý giáo dục bất cập về chất lượng, số lượng và cơ cấu; một bộ
phận chưa theo kịp yêu cầu đổi mới và phát triển giáo dục,..."[3]. Để thực
hiện đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, Nghị quyết đã đưa ra 9
giải pháp, trong đó giải pháp thứ 6 là: "Phát triển đội ngũ nhà giáo và cán bộ
quản lý, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và đào tạo".
Như vậy, có thể nói việc phát triển đội ngũ nhà giáo đối với các trường
đại học, cao đẳng hiện nay là cần thiết và cấp bách, góp phần thực hiện thành
công đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo nước nhà, nâng cao chất
lượng đào tạo, đáp ứng yêu cầu nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ công
cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong điều kiện kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.
Trường Cao đẳng Nông Lâm Thanh Hóa là cơ sở giáo dục đại học công
lập, trực thuộc UBND tỉnh Thanh Hóa. Trường được thành lập theo Quyết
định số 939/QĐ-BGDĐT ngày 17/3/2014 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào
tạo, trên cơ sở nâng cấp trường Trung cấp Nông Lâm Thanh Hóa. Trường có
nhiệm vụ đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trình độ cao đẳng, trung cấp,
sơ cấp trong lĩnh vực nông lâm nghiệp đáp ứng sự nghiệp công nghiệp hóa,
hiện đại hóa nông nghiệp nông thôn của tỉnh Thanh Hóa nói riêng và các tỉnh
Bắc Miền Trung nói chung. Bên cạnh đó, trường còn có nhiệm vụ nghiên cứu,
ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật - công nghệ phục vụ sự nghiệp phát triển
khoa học công nghệ trong sản xuất và đời sống xã hội, cũng như ứng dụng
các tiến bộ về khoa học kỹ thuật vào đào tạo và quản lý nhà trường.
Trải qua 55 năm xây dựng và phát triển, nhà trường luôn nằm trong tốp
đầu của cả nước về đào tạo nguồn nhân lực trong lĩnh vực nông nghiệp nông

thôn trình độ trung cấp chuyên nghiệp, đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực nông
nghiệp nông thôn của tỉnh Thanh Hóa. Tuy nhiên, trường Cao đẳng Nông Lâm
Thanh Hóa mới được thành lập, cùng với những yêu cầu cao về sự phát triển


4

giáo dục và đào tạo hiện nay nhằm đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực phục vụ
công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước nói chung và lĩnh vực nông nghiệp
nông thôn nói riêng thì ĐNGV của nhà trường còn nhiều bất cập, đó là:
- Số lượng GV của trường còn thiếu, chưa đáp ứng được sự tăng trưởng
về quy mô đào tạo của nhà trường, đặc biệt là trình độ cao đẳng;
- Trình độ GV còn thấp, chưa đồng đều, khả năng nghiên cứu khoa học
còn nhiều hạn chế;
- Cơ cấu ĐNGV còn chưa đồng bộ, thiếu hợp lý.
Bên cạnh đó, theo kế hoạch của UBND tỉnh Thanh Hóa và tầm nhìn
của nhà trường đến năm 2025, trường sẽ phát triển thành Đại học Nông Lâm
Bắc Miền Trung. Vì vậy, việc xây dựng và phát triển ĐNGV đủ về số lượng,
chuẩn về chất lượng, hợp lý về cơ cấu phục vụ công tác đào tạo cũng như
chiến lược phát triển của nhà trường là cần thiết và cấp bách.
Xuất phát từ những lý do trên, chúng tôi chọn đề tài "Một số giải pháp
phát triển đội ngũ giảng viên Trường Cao đẳng Nông Lâm Thanh Hóa" để
nghiên cứu.
2. Mục đích nghiên cứu
Đề xuất một số giải pháp phát triển ĐNGV Trường Cao đẳng Nông
Lâm Thanh Hoá, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo và đáp ứng nhiệm vụ
chính trị của Nhà trường.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Vấn đề phát triển ĐNGV trường cao đẳng.

3.2. Đối tượng nghiên cứu
Giải pháp phát triển ĐNGV tại Trường Cao đẳng Nông Lâm Thanh Hoá.
4. Giả thuyết khoa học
Nếu đề xuất và thực hiện được một số giải pháp có cơ sở khoa học và
có tính khả thi thì có thể phát triển được ĐNGV tại Trường Cao đẳng Nông


5

Lâm Thanh Hoá theo hướng đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đạt chuẩn và
trên chuẩn về chất lượng.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận của vấn đề phát triển ĐNGV trường cao
đẳng.
5.2. Nghiên cứu cơ sở thực tiễn của vấn đề phát triển ĐNGV tại Trường
Cao đẳng Nông Lâm Thanh Hoá.
5.3. Đề xuất một số giải pháp phát triển ĐNGV Trường Cao đẳng Nông
Lâm Thanh Hoá.
6. Phương pháp nghiên cứu
6.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Nhóm phương pháp này nhằm nghiên cứu, phân tích, tổng hợp, hệ thống
hóa các văn bản của Đảng, Nhà nước, Bộ Giáo dục và Đào tạo, các tài liệu về
công trình khoa học có liên quan đến phát triển ĐNGV, các quy định của
Trường Cao đẳng Nông Lâm Thanh Hoá nhằm xây dựng cơ sở lý luận của đề
tài. Để nghiên cứu đề tài, tác giả sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau:
- Phương pháp phân tích - tổng hợp tài liệu;
- Phương pháp khái quát hoá các nhận định độc lập.
6.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Nhóm phương pháp này nhằm thu thập các thông tin thực tiễn để xây
dựng cơ sở thực tiễn của đề tài. Để nghiên cứu đề tài, tác giả sử dụng các

phương pháp nghiên sau:
- Phương pháp điều tra: thu thập thông tin thông qua phiếu khảo sát ý
kiến của CBQL, ĐNGV.
- Phương pháp lấy ý kiến của chuyên gia: là thu thập các thông tin cần
thiết từ các chuyên gia có trình độ cao, các nhà quản lý giáo dục, các nhà giáo
có kinh nghiệm giảng dạy có chuyên môn giỏi và có uy tín.


6

- Phương pháp tổng hợp kinh nghiệm giáo dục: để phát triển ĐNGV có
chất lượng vững tay nghề, giỏi chuyên môn.
- Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động: thu thập các thông tin
về công tác phát triển ĐNGV thông qua các sản phẩm hoạt động của CBQL
và ĐNGV nhà trường.
6.3. Phương pháp thống kê toán học
Nhằm xử lý các số liệu thu thập được để đưa ra giải pháp tốt nhất.
7. Đóng góp của luận văn
7.1. Về mặt lý luận
Tổng quan về công tác phát triển ĐNGV, làm rõ các khái niệm liên
quan đến đề tài. Khẳng định ý nghĩa và tầm quan trọng về công tác phát triển
ĐNGV trường cao đẳng trong thời kỳ đổi mới và hội nhập quốc tế.
7.2. Về mặt thực tiễn
- Đánh giá một cách có khoa học thực trạng ĐNGV và công tác phát
triển ĐNGV Trường Cao đẳng Nông Lâm Thanh Hoá.
- Đề xuất một số giải pháp phát triển ĐNGV của Trường Cao đẳng
Nông Lâm Thanh Hoá có cơ sở khoa học và thực tiễn nhằm đáp ứng được yêu
cầu phát triển của nhà trường trong tương lai.
8. Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và tài liệu tham khảo, nội dung luận văn

gồm 3 chương:
Chương 1. Cơ sở lý luận của vấn đề phát triển đội ngũ giảng viên
trường cao đẳng
Chương 2. Cơ sở thực tiễn của vấn đề phát triển đội ngũ giảng viên
Trường Cao đẳng Nông Lâm Thanh Hóa
Chương 3. Một số giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên Trường
Cao đẳng Nông Lâm Thanh Hóa


7

Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ
GIẢNG VIÊN TRƯỜNG CAO ĐẲNG
1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
Từ khi con người biết lao động và có ngôn ngữ thì hiện tượng giáo dục
cũng xuất hiện, giáo dục đã trở thành một hiện tượng xã hội đặc biệt. Bởi nó,
luôn gắn với loài người và sự phát triển của xã hội loài người: ở đâu có loài
người ở đó có giáo dục. Trải qua thời gian, giáo dục không chỉ là hiện tượng,
là sản phẩm của xã hội mà giáo dục đã trở thành nhân tố tích cực, là động lực
thúc đẩy sự phát triển của xã hội loài người.
Phát triển giáo dục và đào tạo là một trong những động lực quan trọng
thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, là điều kiện phát huy nguồn
lực con người - yếu tố cơ bản của phát triển xã hội, tăng trưởng kinh tế nhanh
và bền vững. Hiện nay, hầu hết các nước trên thế giới và trong khu vực đều
coi giáo dục và đào tạo là nhân tố có tính quyết định đến sự phát triển kinh tế
- văn hoá - xã hội và sự hưng thịnh của đất nước. Do đó, đã có những cải cách
giáo dục và đào tạo về nội dung chương trình, phương pháp giảng dạy, nâng
cao chất lượng đội ngũ nhà giáo,....
Trong những năm qua, nhằm thực hiện mục tiêu phát triển đất nước,

Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm và coi trọng phát triển giáo dục: "Giáo
dục là quốc sách hàng đầu", "Đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho phát triển".
Để thực hiện thắng lợi chiến lược phát triển giáo dục và đào tạo nước ta đến
năm 2020 và mục tiêu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo đáp ứng
yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế, Đảng và Nhà nước coi việc phát
triển đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý là giải pháp then chốt.


8

1.1.1. Những nghiên cứu ở nước ngoài
Vấn đề về phát triển ĐNGV rất được quan tâm của bất kỳ nền giáo dục
nào trên thế giới. Trong thời gian qua trên thế giới, nhiều nhà nghiên cứu ở
nhiều nước phát triển đã cố gắng tìm ra các giải pháp phát triển ĐNGV chất
lượng cao đáp ứng được yêu cầu của sự phát triển nền giáo dục của nước họ.
Từ đó, họ đã đề xuất nhiều giải pháp có hiệu quả.
Các nhà nghiên cứu quản lý giáo dục của khối XHCN trong những
công trình nghiên cứu của mình đã cho rằng “Kết quả toàn bộ hoạt động của
nhà trường phụ thuộc rất nhiều vào công việc tổ chức đúng đắn và hợp lý
công tác hoạt động của đội ngũ giáo viên”[43, tr.40].
Vasilij Aleksandrovich Sukhomlinski (1918 - 1970), nhà sư phạm Xô
Viết, viện sĩ Viện Hàn lâm Khoa học Giáo dục Liên Xô cho rằng: “Một trong
những giải pháp hữu hiệu nhất để phát triển đội ngũ giáo viên là phải bồi
dưỡng đội ngũ giáo viên, phát huy được tính sáng tạo trong lao động của họ
và tạo khả năng ngày càng hoàn thiện tay nghề sư phạm, phải biết lựa chọn
giáo viên bằng nhiều nguồn khác nhau và bồi dưỡng họ trở thành những giáo
viên tốt theo tiêu chuẩn nhất định, bằng những biện pháp khác nhau”.
[44,tr.54]
Một số giải pháp để nâng cao chất lượng mà tác giả quan tâm là tổ chức

hội thảo chuyên môn, qua đó giáo viên có điều kiện trao đổi những kinh
nghiệm về chuyên môn nghiệp vụ để nâng cao trình độ của mình.
Có thể nói, ở tất cả các nước trên thế giới, từ nước chậm phát triển,
đang phát triển đến nước phát triển bất luận là nước giàu hay nước nghèo, đội
ngũ giảng viên có vai trò quan trọng quyết định đến việc nâng cao dân trí,
phát triển nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài và qua đó nâng cao vị thế và
trình độ phát triển của mỗi quốc gia. Ví dụ đất nước Phần Lan - quốc gia có
nền giáo dục đạt đến đỉnh cao của sáng tạo, bởi họ đã có chính sách giáo dục


9

đúng đắn là đầu tư phát triển ĐNGV của từng cấp học đạt chuẩn mực. Đất
nước Singapore - một quốc gia thuộc khu vực Đông Nam Á, là nước có nền
kinh tế phát triển mà một trong những nguyên nhân là họ có một nền giáo dục
phát triển đứng ở vị trí cao của thế giới do họ chú trọng phát triển nguồn nhân
lực có trình độ cao. Hay chính sách và chiến lược phát triển giáo dục trong
giai đoạn mới của Hàn Quốc đã hoạch định dựa theo yêu cầu phát triển của
thế kỷ XXI với một quốc gia hiện đại. Đây là các nước có nền giáo dục phát
triển mà Việt Nam cần học tập.
1.1.2. Những nghiên cứu ở trong nước
Những năm gần đây, giáo dục và đào tạo Việt Nam có nhiều chuyển
biến tích cực. Tuy nhiên, sự tăng nhanh về số lượng các trường đại học, cao
đẳng trong cả nước dẫn đến tình trạng mất cân đối về nhiều mặt, trong đó có
đội ngũ giảng viên. Các nhà khoa học đã có nhiều công trình nghiên cứu về
công tác quản lý giáo dục. Các chuyên gia tập trung nghiên cứu những vấn đề
về chiến lược phát triển giáo dục, đổi mới chương trình, mục tiêu, phương
pháp giảng dạy, phát triển nguồn nhân lực, trong đó có những nội dung đề cập
đến việc xây dựng, phát triển đội ngũ giáo viên với nhiều góc độ của các cấp
học, ngành học khác nhau như:

- Dự án quốc gia nghiên cứu tổng thể về Giáo dục và Đào tạo và phân
tích nguồn nhân lực, mã số VIE/89/022 (gọi tắt là Dự án tổng thể về giáo dục).
- Dự án hỗ trợ Bộ GD&ĐT do Ủy ban châu Âu tài trợ.
Một số đề tài nghiên cứu về giáo dục như:
Bồi dưỡng và đào tạo lại đội ngũ nhân lực trong điều kiện mới (Đề tài
khoa học mã số KX-07, năm 1996); Khoa học quản lý giáo dục của Trần
Kiểm (1996); Giáo dục kỹ thuật nghề nghiệp và phát triển nguồn nhân lực
của Trần Khánh Đức (2002); Lý luận dạy đại học của Đặng Vũ Hoạt, Hà Thị
Đức; Quản lý giáo dục của Bùi Minh Hiền (2006); Phát triển nguồn nhân lực


10

con người - Giáo trình dành cho học viên chuyên ngành quản lý giáo dục của
Đặng Quốc Bảo (2009). Công trình: "Nghiên cứu việc bồi dưỡng cán bộ
giảng dạy đại học và giáo viên dạy nghề", của Phạm Thành Nghị.
Qua các dự án, các công trình nghiên cứu cũng như các luận văn về
phát triển ĐNGV các trường Cao đẳng, Đại học cho thấy tầm quan trọng và
tính cấp bách của nó. Trên cở sở kế thừa và tiếp thu có chọn lọc từ các công
trình nghiên cứu được công bố, tác giả lựa chọn đề tài: "Một số giải pháp
phát triển đội ngũ giảng viên Trường Cao đẳng Nông Lâm Thanh Hóa"
nhằm đáp ứng mục tiêu, nhiệm vụ nhà trường đặt ra, nâng cao chất lượng giáo
dục, đào tạo nguồn nhân lực phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa
nông nghiệp nông thôn nói riêng và công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước
nói chung. Đối với Trường Cao đẳng Nông Lâm Thanh Hóa đây là công trình
nghiên cứu đầu tiên đề cập đến vấn đề phát triển ĐNGV.
1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài
1.2.1. Giảng viên và đội ngũ giảng viên
1.2.1.1. Giảng viên
Theo Từ điển Giáo dục học, giảng viên là “chức danh nghề nghiệp của

nhà giáo trong các cơ sở giáo dục đại học và sau đại học, dưới giáo sư, phó
giáo sư và giảng viên chính”[42, tr.103].
Theo Điều 70, Luật Giáo dục của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt
Nam: "Nhà giáo là người làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục trong nhà trường
hoặc cơ sở giáo dục khác". "Nhà giáo giảng dạy ở cơ sở giáo dục mầm non,
giáo dục phổ thông, giáo dục nghề nghiệp gọi là giáo viên; ở cơ sở giáo dục
đại học, cao đẳng gọi là giảng viên"[31, tr.23].
Theo Điều 53, Luật Giáo dục nghề nghiệp của nước Cộng hòa xã hội
chủ nghĩa Việt Nam năm 2014: "Nhà giáo trong trung tâm giáo dục nghề
nghiệp, trường trung cấp được gọi là giáo viên; nhà giáo trong trường cao
đẳng được gọi là giảng viên" [33, tr.31].


11

Như vậy “giảng viên là những người giảng dạy ở các trường cao
đẳng, đại học”.
1.2.1.2. Đội ngũ giảng viên
Theo từ điển Tiếng Việt, đội ngũ là “khối đông người cùng chức năng
nghề nghiệp được tập hợp và tổ chức thành một lực lượng”[41, tr.328].
Các khái niệm đội ngũ dùng cho các thành phần trong xã hội như: Đội
ngũ trí thức, đội ngũ công nhân, viên chức… Đó là một khối đông người,
được tổ chức thành một lực lượng để cùng thực hiện một mục đích chung.
Tóm lại, đội ngũ là một nhóm người được tập hợp và tổ chức thành một
lực lượng để thực hiện một hay nhiều chức năng, có thể có cùng nghề nghiệp
hoặc không cùng nghề nghiệp nhưng cùng có chung một mục đích nhất định.
Từ khái niệm nêu trên về đội ngũ chúng ta có thể quan niệm rằng: Đội
ngũ giảng viên là một tập thể bao gồm những GV giảng dạy ở bậc giáo dục
đại học (bao gồm cao đẳng, đại học và sau đại học), được tổ chức thành một
lực lượng, có chung nhiệm vụ thực hiện các mục tiêu giáo dục đã đặt ra cho

nhà trường hoặc cơ sở giáo dục đó, chịu sự quản lý bởi các quy định của
ngành và pháp luật của nhà nước.
1.2.2. Phát triển và phát triển đội ngũ giảng viên
1.2.2.1. Phát triển
Theo Phép biện chứng duy vật của Triết học, mọi sự vật hiện tượng
không phải chỉ tăng lên hay giảm đi về mặt số lượng mà cơ bản chúng luôn
biến đổi, chuyển hóa từ sự vật hiện tượng này đến sự vật hiện tượng khác, cái
mới thay thế cái cũ, giai đoạn sau kế thừa giai đoạn trước tạo thành quá trình
phát triển tiến lên. Nguyên nhân của sự phát triển là sự liên hệ tác động qua
lại của các mặt đối lập vốn có ở bên trong của các sự vật, hiện tượng. Hình
thái cách thức của sự phát triển đi từ những biến đổi về lượng đến những biến
đổi, chuyển hóa về chất và ngược lại.


12

Khái niệm "phát triển” theo Từ điển tiếng Việt được hiểu là: "Biến đổi
hoặc làm cho biến đổi từ ít đến nhiều, hẹp đến rộng, thấp đến cao, đơn giản
đến phức tạp"[41, tr.743].
1.2.2.2. Phát triển đội ngũ giảng viên
Phát triển ĐNGV là tạo ra một ĐNGV cho một trường Cao đẳng, Đại
học đủ về số lượng, đảm bảo về chất lượng, được đào tạo đúng quy định, có
phẩm chất đạo đức, có năng lực giảng dạy đáp ứng yêu cầu của mục tiêu giáo
dục, đào tạo cho từng cơ sở giáo dục nói riêng và cho toàn xã hội nói chung.
Phát triển ĐNGV là nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu trong quản lý phát
triển nhà trường. Mục tiêu của phát triển ĐNGV là nhằm phát triển toàn diện
người giáo viên trong hoạt động nghề nghiệp. Trong quản lý nhà trường khái
niệm phát triển ĐNGV được hiểu là chăm lo cho ĐNGV đủ về số lượng,
mạnh về chất lượng và phù hợp về cơ cấu.
1.2.3. Giải pháp và giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên

1.2.3.1. Giải pháp
Theo Từ điển Tiếng Việt,“giải pháp được xem là phương pháp giải
quyết một công việc, một vấn đề cụ thể”[41, tr.387].
Chúng ta cần phân biệt một số khái niệm tương tự như: phương pháp,
biện pháp. Điểm giống nhau của các khái niệm này là cùng đề cập đến cách
tiến hành, các làm, cách giải quyết một công việc, một vấn đề. Còn điểm khác
nhau là: biện pháp chủ yếu nhấn mạnh đến cách làm, hành động cụ thể;
phương pháp nhấn mạnh đến trình tự các bước thực hiện có quan hệ với nhau
để tiến hành giải quyết một công việc có mục đích.
Giải pháp là nhấn mạnh phương pháp giải quyết một vấn đề, với những
khắc phục khó khăn nhất định. Trong giải pháp có nhiều biện pháp để thực
hiện. Một Giải pháp hay được đánh giá theo tiêu chí sau:
+ Tính hiện thực: giải pháp phải giải quyết được vấn đề đặt ra.


13

+ Tính hiệu quả: giải pháp không những giải quyết được những vấn đề
đặt ra mà còn không làm nảy sinh những vấn đề mới phức tạp hơn.
+ Tính khả thi: giải pháp không bị các yếu tố khác chi phối.
1.2.3.2. Giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên
Giải pháp phát triển ĐNGV là hệ thống các cách thức, tổ chức, thực
hiện các hoạt động phát triển ĐNGV.
Đề xuất các giải pháp phát triển ĐNGV thực chất là đưa ra các cách
thức tổ chức có hiệu quả để phát triển ĐNGV theo định hướng phát triển mà
cơ sở giáo dục đặt ra trong một giai đoạn nhất định.
Với mục đích là khuyến khích ĐNGV học tập nâng cao trình độ, bồi
dưỡng về lý luận chính trị, nâng cao giá trị đạo đức nghề nghiệp để thực hiện
tốt nhiệm vụ chuyên môn và trách nhiệm của mình trong công tác được giao.
Trong quá trình thực hiện các giải pháp phát triển ĐNGV, cơ sở giáo dục sẽ

dần hoàn thiện ĐNGV đủ chuẩn, nâng cao chất lượng ĐNGV để từ đó tạo
được uy tín đối với xã hội.
Trên cơ sở phát triển ĐNGV mới, sẽ thiết lập một hệ thống thu hút
những người có năng lực, tâm huyết tham gia giảng dạy. Từ đó mở rộng sự
hợp tác giao lưu với các GV trong nước và ngoài nước, để trao đổi lẫn nhau
về các lĩnh vực giảng dạy - học tập - nghiên cứu và ứng dụng những công
trình nghiên cứu đó vào thực tiễn để đem lại lợi ích cho xã hội.
Việc đặt ra các tiêu chí, tiêu chuẩn cho ĐNGV ở từng loại hình đào tạo
khác nhau sẽ phát huy được những khả năng tố chất của người GV. Ví dụ có
những GV hạn chế về truyền đạt lý thuyết nhưng rất giỏi về các môn thực
hành, kỹ năng thực hành tốt sẽ để giảng viên đó chuyên sâu về các môn thực
hành thì sẽ đào tạo được những HSSV, người thợ có tay nghề cao khi ra
trường. Đó cũng là một hình thức giới thiệu, quảng bá hình ảnh về trường đối
với xã hội.


14

Như vậy, giải pháp phát triển ĐNGV là những cách thức làm cho
ĐNGV vận động và tiến triển theo chiều hướng đi lên cả về số lượng và chất
lượng.
Từ cách tiếp cận như trên, theo tác giả giải pháp phát triển là làm cho
vấn đề vận động theo chiều hướng tích cực. Có thể tăng lên về số lượng, chất
lượng hoặc tăng lên về phạm vi...
1.3. Giảng viên trường cao đẳng
1.3.1. Chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của giảng viên trường Cao
đẳng
Điều lệ trường Cao đẳng được ban hành kèm theo Thông tư số
01/2015/TT-BGDĐT ngày 15 tháng 01 năm 2015 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục
và Đào tạo quy định GV trường cao đẳng, nhiệm vụ và quyền hạn của GV:

- GV trường cao đẳng được quy định tại Điều 54 của Luật Giáo dục đại
học:
+ GV trong cơ sở giáo dục đại học là người có nhân thân rõ ràng; có
phẩm chất, đạo đức tốt; có sức khỏe theo yêu cầu nghề nghiệp; đạt trình độ về
chuyên môn, nghiệp vụ quy định tại điểm e khoản 1 Điều 77 của Luật giáo
dục.
+ Chức danh của GV bao gồm trợ giảng, giảng viên, giảng viên chính,
phó giáo sư, giáo sư. GV trường cao đẳng thực hiện các quy định về tiêu
chuẩn các chức danh GV theo quy định hiện hành của Bộ trưởng Bộ Giáo dục
và Đào tạo.
- GV trường cao đẳng thực hiện nhiệm vụ và quyền theo quy định tại
Điều 55 của Luật Giáo dục đại học và các nhiệm vụ, quyền cụ thể sau đây:
+ Chấp hành các quy chế, nội quy, quy định của nhà trường.
+ Thực hiện quy định về chế độ làm việc đối với chức danh GV do Bộ
trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành;