giáo án dạy học tích hợp môn Ngữ văn 2016-Ôn dịch thuốc lá

Ngày soạn: 2/12/2015
Ngày dạy: 7/12/2015

Tiết 45:

Văn bản: ÔN DỊCH, THUỐC LÁ

A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
- Biết cách đọc – hiểu, nắm bắt các vấn đề xã hội trong một văn bản nhật
dụng;
- Có thái đội quyết tâm phòng chống thuốc lá.
- Thấy được sức thuyết phục bởi sự kết hợp chặt chẽ phương thức lập
luận và thuyết minh trong văn bản.
B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG
1. Kiến thức
- Mối nguy hại ghê gớm toàn diện của tệ nghiện thuốc lá đối với sức khoẻ
con người và đạo đức xã hội.
- Tác dụng của việc kết hợp các phương thức biểu đạt lập luận và thuyết
minh trong văn bản.
2. Kỹ năng:
- Đọc – hiểu một văn bản nhật dụng đề cập đến một vấn đề xã hội bức
thiết.
- Tích hợp với phần Tập làm văn để tập viết bài văn thuyết minh một vấn
đề của đời sống xã hội.
3. Thái độ: có ý thức tuyên truyền về tác hại của việc hút thuốc lá.
4. Tích hợp kiên thức liên môn
- Kiến thức sinh học 8: sinh học 8- bài 65: Đại dịch AIDS- thảm họa của loài
người.
- Kiến thức lịch sử: Trần Hưng Đạo, hoàn cảnh, nội dung câu nói của Trần
Hưng Đạo.
-Kiến thức hóa học: khái niệm chất Nicotin, hắc ín.

- Kiến thức GDCD: Phòng, chống nhiễm HIV/AIDS (GDCD 8) , Đạo đức và kỉ
luật (GDCD 7).
- Kiến thức Mĩ Thuật 8: Vẽ tranh đề tài.
- Kiến thức Địa lí: Biểu đồ.
C. PHƯƠNG PHÁP, PHƯƠNG TIỆN
- Phương pháp: Đặt và giải quyết vấn đề, gợi tìm, thảo luận nhóm
- Phương tiện: máy chiếu, tư liệu liên quan
D. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1 . Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ: chiếu sile 1
? Nêu những biện pháp hạn chế dùng bao bì ni lông?
3. Bài mới :
* Hoạt động 1: Giới thiệu bài .
* Giáo viên chiếu sile 2
Hút thuốc lá , thuốc lào là một thói quen, một thú vui, thậm chí có thể
xem là một phần phong tục tập quán của người Việt Nam . Hút nhiều, hút mãi
thành quen, thành nghiện trở thành một căn bệnh khó chữa trị đối với nhiều
1


người . Hút thuốc không chỉ tốn tiền mà còn để lại tác hại không thể lường hết.
Đến mức chống thuốc lá, chống hút thuốc lá từ lâu đã trở thành vấn đề khoa học
– xã hội mang tầm thế giới. Bài : Ôn dịch, thuốc lá chính là một trong những
tiếng còi báo động gióng lên rất kịp thời.
Hoạt động của GV và HS

Nội dung kiến thức.

2

Hot ng 2: c- Tỡm hiu chung

I. c- Tỡm hiu chung.
1. Tac gi

? Trỡnh by nhng hiu bit ca em v tỏc
gi Nguyn Khc Vin.
- Nguyn Khc Vin (1913- 1997)
Gi HS nhn xột, b sung
- L mt giỏo s -bỏc s
* Giỏo viờn chiu sile 3: Gii thiu v tỏc
gi:
Nguyn Khc Vin l mt bỏc s nhiu
kinh nghim tip xỳc nhiu vi bnh nhõn,
l ngi mt ngi tõm huyt vi ngh, l
mt nh nghiờn cu nờn hn ai ht ụng
hiu rừ nhng tỏc hi ghờ gm t khúi
thuc lỏ i vi i sng con ngi.
2.Tac phm:
a. Xut X: Trớch ô T thuc lỏ
n ma tuy Bnh nghin ằ ? Em hóy nờu xut x ca vn bn?
1992
b. c- Gii thớch t khú .
* GV hng dn hc sinh c: Rừ rng
mach lc, chỳ ý nhng dũng ch in nghiờng
cn c chm: Nhng cõu cm cn c vi
ging phự hp: Tụi hỳt , tụi b bnh, mc
tụi !Ti nghip thay nhng cỏi thai cũn
nm trong bng m.

* GV gi 3 hc sinh c nhn xột cỏch
c
c. Nhan :
- Lu ý mụt s t khú
- Ôn dịch , thuốc lá .
+ Chỉ dịch thuốc
+ Tỏ thái độ nguyền rủa, tẩy chay
? Ta cú th hiu nh th no v cỏch t
tiờu ca vn bn? Cú th b du phy dịch bệnh này
- Nếu bỏ dấu phẩy :
phn tiờu c khụng
+ Nội dung không sai
* Giỏo viờn chiu sile 4 ging cỏch
hiu nhan vn bn.
? Nờu kiu loi v PTB ca vn bn?
? Em hóy phõn chia b cc v xỏc nh ni
dung chớnh mi phn?
- Hc sinh tr li, nhn xột, b sung.
* Giỏo viờn chiu sile 5 v cht kin
thc.
3

+ Tính chất biểu cảm không rõ
bằng khi sử dụng dấu phẩy
d. Kiu loi:
- Vn bn nht dng
- Thuyt minh + Ngh lun
e. Bố cục: 3 phần
- Phn 1: Thụng bỏo nn dch
thuc lỏ

- Phn 2: Tỏc hi ca thuc lỏ
- Phn 3: Kin ngh chng thuc
lỏ.
II. c hiu vn bn


Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh đọchiểu
- Giáo viên gọi học sinh đọc mục 1.
? Những tin tức nào được thông báo trong
phần mở bài ?Trong đó thông tin nào được
nêu thành chủ đề của văn bản ?
? Ôn dịch thuốc lá được thông báo như thế
nào?
? Em hiểu gì về dịch hạch và căn bệnh
AIDS?
GV hướng dẫn HS tích hợp kiến thức về
Sinh học 8. Bài 65: Đại dịch AIDS –
Thảm họa của loài người.
Giáo viên chiếu sile 6,7,8

4

1. Th«ng b¸o vÒ n¹n dÞch thuèc
l¸
- Ôn dịch thuốc lá đe doạ sức
khoẻ và tính mạng loài người còn
nặng hơn cả AIDS.


->Dùng phép So sánh.

 NhÊn m¹nh ®îc hiÓm ho¹
to lín cña thuèc l¸.

? Biện pháp nghệ thuật nào được sử dụng
trong lời cảnh báo trên?
? Với cách sử dụng lối so sánh ấy tác giả
muốn nhấn mạnh điều gì?

 th«ng b¸o g¾n gän chÝnh
x¸c,
.

? Nhận xét về đặc điểm lời văn thuyết minh
trong thông tin này ?
- Giáo viên chuyển ý: Chỉ một luận điểm
ngắn gọn đã giúp chúng ta hiểu rõ về hiểm
họa của thuốc lá. Vậy, vì sao thuốc lá bị
xem là một ôn dịch? Nó có tác hại như thế
nào đến với cộng đồng, với nhân loại chúng
ta cùng tìm hiểu mục
- Học sinh đọc mục 2.
Trước khi phân tích tác hại của thuốc lá
tác giả lại dẫn lời Trần Hưng Đạo bàn về
nội dung đánh giặc .
? Em hiểu câu nói ( trích dẫn nguyên văn
câu nói của Trần Hưng Đạo) như thế nào?
? Việc tác giả dẫn lời Trần Hưng Đạo như
trên nhằm dụng ý gì ?
Giáo viên chiếu sile 9

2. Bàn về tác hại của thuốc lá.
- Tác hại và sự nguy hiểm của giặc
ngoại xâm gặm nhấm như tằm ăn
dâu là đáng sợ hơn nhiều so với
giặc đánh như vũ bão
- Tác giả so sánh việc hút thuốc lá
sẽ gây hại cho cơ thể, sức khỏe
của người hút , người nghiện
thuốc lá như là loại giặc gặm
nhấm như tằm ăn dâu

- Khói thuốc lá – Giặc nguy hiểm.
? Trích dẫn câu nói của Trần Hưng Đạo tác
giả muốn khẳng định điều gì về tính chất
nguy hại thuốc lá?
5


GV: Đây là cách nói ấn tượng, mang tính
ẩn dụ, trích dẫn câu nói của nhà quân sự
thiên tài để thuyết minh một vấn đề y học,
nó không chỉ đúng mà còn tạo sự ám ảnh
đối với người nghe. Thực ra , nói đến tác
hại của thuốc lá là nói đến tác hại của việc
hút thuốc lá, trong quá trình người hút hít
vào nhả ra . Câu văn mở đầu phần thân bài
đúng là một hồi còi báo động cho chúng ta
biết: Thuốc lá gặm nhấm sức lực và cả tâm
hồn của con người thật đáng sợ.
Chuyển: Vậy, khói thuốc lá đã đem lại

những nguy hiểm gì cho cơ thể người
hút.
- Giáo viên tổ chức học sinh thảo luận
nhóm:
*Giáo viên chiếu sile 10
+ Nhóm 1: Tác hại của thuốc lá đối với
người hút và đối với những người xung
quanh.
+ Nhóm 2: Tác hại của thuốc lá đối với đạo
đức.
+ Nhóm 3: Tác hại của thuốc lá đối với
kinh tế
- Học sinh thảo luận
- Giáo viên hướng dẫn, tổ chức học sinh
trình bày kết quả thảo luận.
Nhóm 1: Trình bày kết quả thảo luận

- Tích hợp kiến thức hóa học 8 : chiếu
sile 11, 12, 13
- GV hướng dẫn HS tích hợp kiến thức về
Hóa Học – “chất".
6

a. Đối với sức khỏe người hút và
cộng đồng.
* Đối với sức khỏe người hút
- Chất hắc-ín => Gây ho hen, ung
thư vòm họng , phổi .
- Chất Ni-cô-tin => Gây huyết áp
cao, tắc động mạch, nhồi máu cơ

tim, có thể tử vong .


Chất ni-cô-tin đóng lại trong phổi

- Giáo viên chiếu sile 13 và thuyết minh:
Mới đây, WHO đã làm một thử nghiệm để
đánh giá chính xác khả năng gây hại của
thuốc lá đối với lá phổi của con người.
Theo đó, mỗi điếu thuốc lá có chứa 18mg
nhựa (hay còn gọi là hắc ín). Đốt hết 150
điếu thuốc, màu nước trong bình kín
(tượng trưng cho lá phổi) chuyển thành
màu vàng. Đốt thêm 230 điếu nữa, nước
chuyển thành màu đen như màu café. Đốt
hết 400 điếu, nước chuyển màu đen kịt.
Sau khi cô đặc nhựa trong bình nước, các
nhà khoa học thu được 7,2g hắc ín, rất
đắng và dính. Đây cũng chính là thứ xâm
nhập vào phổi con người sau khi hút thuốc.
Chúng tồn tại lâu dài và gây ra bệnh ung
thư phổi.
- Giáo viên chiếu sile 14, 15, 16, 17:
7


một số bệnh nguy hiểm do thuốc lá mang
lại.

* Đối với cộng đồng, xã hội:

- Ô nhiễm môi trường
- Nhiễm độc, nguy hiểm đến cả
những bà mẹ, những bào thai,
người xung quanh
? Hút thuốc lá có hại như thế nào đối với
cộng đồng, xã hội:
( Khói thuốc lá làm ô nhiễm môi trường ,
vẩn đục bầu không khí trong lành, làm cho
những người chung quanh chịu vạ lây. Tác
8


hại đến cả những bà mẹ, những bào thai là
nguyên nhân gây đẻ non, quái thai )
* Giáo viên chiếu sile 18, 19:

Thai nhiễm độc.
* Giáo viên chiếu sile 20:

=> Thuốc lá hủy hoại nghiêm
trọng sức khỏe con người và là
nguyên nhân của nhiều bệnh tật và
? Quan sát bức hình trên, nêu suy nghĩ gì
về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe con tử vong.
9


người?
HS trình bày cảm nhận.

Nhóm 2: Trình bày kết quả thảo luận

* Đối với đạo đức:
- Làm gương xấu cho trẻ em.
? Hút thuốc lá đã có ảnh hưởng như thế nào - Dẫn đến trộm cắp, ma túy, phạm
đến đạo đức của con người.
pháp;
- Hủy hoại lối sống và nhân cách
con người.
(Theo thống kê của bộ công an các tên tội
phạm hầu hết không ít thì nhiều dính đến
nghiện ngập, xì ke, ma túy . Nhưng khởi
đầu , có khi chỉ từ những điếu thuốc thơm
tưởng chừng như vô hại đó )
GV chiếu những hình ảnh đã ghi lại về
hiện tượng hút thuốc của giới trẻ.
* Giáo viên chiếu sile 21, 22:

10


? Em có suy nghĩ gì từ những hình ảnh
trên?
? Em đã từng gặp hình ảnh trên ở trường
mình chưa?
Hướng dẫn HS tích hợp Bài 13 – GDCD:
phòng chống tệ nạn xã hội. Bài 3 - Giáo
dục nếp sống văn minh thanh lịch 8: Ứng
xử với môi trường tự nhiên.
Từ đó giúp chúng ta hiểu rằng không phải

* Đối với kinh tế:
chỉ có người lớn hút thuốc mà hiện nay trẻ
- Ảnh hưởng đến ngày công lao
em hút thuốc cũng rất nhiều. Theo thống kê
động
của Bộ y tế, năm 2013 có 17% HS hút
- Hao tổn về kinh tế
thuốc trước 10 tuổi.
GV phân tích thêm không chỉ là bắt chước
mà hút thuốc lá sang còn để thể hiện đẳng
cấp, đến lúc thiếu tiền dẫn đến trộm cắp,
phì phèo điều thuốc, lân la hàng quán, kết
bạn với kẻ xấu, bị lôi kéo vào nhiều tệ nạn
khác. Như vậy, con đường đến với phạm
11


pháp có thể bắt đầu từ điếu thuốc.
Nhóm 3: Trình bày kết quả thảo luận
? Hút thuốc sẽ ảnh hưởng như thế nào về
kinh tế?
Hướng dẫn HS tích hợp Toán 6: Bàì 15
chương III: Tìm một số biết giá trị phân
số. Để tính số tiền mua thuốc lá hằng ngày :
Một người nghiện thuốc lá trung bình một
ngày hút hết 12000 đồng ( 1 bao xanh ).
Vậy 1 năm người đó phải tiêu tốn bao
nhiêu tiền cho việc mua thuốc lá ?( Nước ta
mỗi ngày có khoảng 15 triệu người hút
thuốc lá)

Hướng dẫn HS tích hợp Địa lí – Biểu đồ.
* Giáo viên chiếu sile 23:

- Tóm lại : Thuốc lá là một thứ
độc hại nghê gớm đối với sức
khỏe cá nhân và cộng đồng. Có
thể hủy hoại nhân cách con trẻ,
ảnh hưởng đến kinh tế. Thuốc lá là
ôn dịch.
- NT: Liệt kê, so sánh, lập luận
chặt chẽ, dẫn chứng cụ thể .
-> Nhấn mạnh hậu quả ghê gớm
của thuốc lá.
-> Thể hiện thái độ phê phán lên
án của tác giả
?Toàn bộ thông tin phần thân bài cho ta
hiểu biết về thuốc lá như thế nào?

3. Lời kêu gọi chống thuốc lá.

? Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật
nào khi thuyết minh về tác hại của thuốc
lá? Tác dụng của các biện pháp nghệ thuật
đó là gì?
- Biện pháp chống hút thuốc lá ở
12


Châu Âu ( Phạt tiền, cấm, quảng
cáo…)

? Từ những tác hại đó tác giả kêu gọi điều
gì .
? Em hiểu thế nào là chiến dịch chống
thuốc lá.
- Giáo viên: Chiến dịch chống thuốc lá: là
các hoạt động thống nhất rộng khắp nhằm
chống lại một cách hiệu quả ôn dịch thuốc
lá
? Em hãy kể tên một số biện pháp chống
thuốc lá ở châu Âu và Việt Nam?

Giáo viên chiếu sile 24—33

- b. Chiến dịch chống thuốc lá ở
Việt Nam:
Kêu gọi mọi người ngăn ngừa nạn
ôn dịch này.
=> Sâu sắc, thuyết phục.

III. Tæng kÕt.
1. Nghệ thuật:
- Liệt kê, so sánh, phân tích phân
loại, nêu ví dụ.
- Lập luận chặt chẽ, lời văn ngắn
gọn, thuyết phục.
2. Nội dung: Tác hại của thuốc lá
với cuộc sống gia đình và xã hội.
Cần có biện pháp phòng chống,
ngăn chặn tệ hút thuốc lá.

? Nhận xét về cách thuyết minh của tác giả
qua lời kêu gọi trên.
GV chuyển:
? Nếu trong gia đình em có một người là
bố (anh, ông…) nghiện thuốc , em sẽ làm
gì?
GV hướng dẫn HS tích hợp với nếp sống IV. Luyện tập:
văn minh thanh lịch – lớp 8)
*Hoạt động 4: Hướng dẫn tổng kết .
? Những nghệ thuật chính nào được tác giả
sử dụng trong văn bản.

? Em hiểu gì về thuốc lá sau khi học xong
văn bản này .
- GV Khái quát lại nội dung văn bản :
Giáo viên chiếu sile 34
- Gv gọi học sinh đọc ghi nhớ .
Học sinh thảo luận nhóm : Ẻm dự định sẽ
làm gì trong chiến dịch chống thuốc lá rộng
13


khắp hiện nay?
Hoạt động 5: Hướng dẫn học sinh luyện
tập.
Giáo viên chiếu sile 35
? Sau khi thấy được tác hại của việc hút
thuốc lá , em thấy mình có trách nhiệm gì
đối với môi trường và những người sống

xung quanh em?

4. Củng cố : * Chiếu câu hỏi thảo luận nhóm (Giáo viên chiếu sile 36)
? Qua bài học, em nắm được những nội dung gì ?Em hãy khái quát nội dung
bài học bằng một sơ đồ tư duy.
Giáo viên chiếu sile 37
14


* Trò chơi ô chữ bí mật: Giáo viên chiếu sile 38
5 . Hướng dẫn về nhà: - Nắm vững nội dung đã học
- Các bạn học sinh nam, mỗi em sẽ viết một bản quyết tâm cụ thể xác định
cho mình sẽ không bao giờ hút thuốc lá.
* Tích hợp ( Kiến thức môn Mỹ thuật lớp 7 bài 20Vẽ tranh đề tài giữ gìn vệ
sinh môi trường : Mỗi nhóm vẽ một bức tranh về chủ đề : “Tuyên truyền tác
hại của thuốc lá”.
- ChuÈn bÞ néi dung bµi míi:
Soạn bài “ Bài toán dân số”
PHIẾU MÔ TẢ GIỜ DẠY HỌC THEO TÍCH HỢP LIÊN MÔN
I. Tên hồ sơ dạy học: Vận dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn để
dạy văn bản: “Ôn dịch, thuốc lá” ngữ văn 8- tập 1
II. Mục tiêu dạy học:
A. Mục tiêu chung
Văn học lấy chất liệu từ đời sống hiện thực, nhưng lâu nay việc học, dạy văn
được quan niệm là dạy, học từ, ngữ, nội dung tác phẩm thông qua các hình thức
nghệ thuật mà không hề có chút liên hệ tới đời sống thực tế hàng ngày. Bởi vậy
mà việc học văn và dạy văn trong các nhà trường hiện nay đang là một thử
thách đặt ra với mỗi thầy cô và các học trò của mình. Các tác phẩm văn học
không chỉ là những câu chuyện, những bài thơ dạy ta cái hay, cái đẹp, biết yêu,
biết ghét, biết nhớ ơn, biết căm thù cái ác, cái xấu… mà nhiều tác phẩm văn

chương còn cung cấp cho chúng ta có những hiểu biết về các môn khoa học
khác như Hóa học, sinh học, vật lý … Nhưng lâu nay chúng ta chỉ chú trọng dạy
văn, dạy ngôn từ ,dạy ý nghĩa của tác phẩm mà chưa chú trọng đến việc liên hệ
đến các môn khoa học có liên quan. Các kiến thức văn học dường như chỉ được
dừng lại ở mức độ cảm nhận của người học mà chưa thực sự đi vào đời sống trở
thành kĩ năng sống cho học sinh. Hơn nữa, mỗi tác phẩm văn học đều gắn với
một thời điểm lịch sử nhất định, gắn với một địa danh cụ thể nào đó. Nhưng sau
khi học sinh học xong, các em chỉ nhớ được ý chính của tác phẩm, nhớ tên nhân
vật chính mà quên đi một cách nhanh chóng các địa danh, các sự kện lịch sử có
liên quan, đặc biệt các em để cho ý nghĩa của tác phẩm ngủ yên trong cảm nhận
không gắn với việc nhìn nhận thực tế của cuộc sống. Chính vì thế mà mục tiêu
bài học liên môn này, người thầy muốn các em vận dụng được kiến thức liên
môn để giải quyết các câu hỏi, các tình huống thực tế gắn với tác phẩm nhằm
giúp người học nắm chắc kiến thức tác phẩm, để có những hành vi, thái độ đúng
đắn trong cuộc sống.
B. Mục tiêu cụ thể
1. Kiến thức
- Mối nguy hại ghê gớm toàn diện của tệ nghiện thuốc lá đối với sức khoẻ con
người và đạo đức xã hội.
- Tác dụng của việc kết hợp các phương thức biểu đạt lập luận và thuyết minh
trong văn bản.
2. Kỹ năng:
- Đọc – hiểu một văn bản nhật dụng đề cập đến một vấn đề xã hội bức thiết.
- Tích hợp với phần Tập làm văn để tập viết bài văn thuyết minh một vấn đề của
đời sống xã hội.
15


3. Thái độ: có ý thức tuyên truyền về tác hại của việc hút thuốc lá.
4. Các kiến thức lên môn cần tích hợp:

- Môn hóa học: Hiểu biết về các chất hóa học có nguy hại đến sức khỏe có từ
thuốc lá như: chất hắc ín, chất nicotin...
- Môn sinh: Các căn bệnh nguy hiểm do thuốc lá gây ra như: bệnh phổi, Vòm
họng, bệnh tim mạch, cao huyết áp, bệnh ung thư, sự phát triển không bình
thường của thai nhi...
- Môn công dân: đạo dức xã hội bị suy đồi, các tệ nạn xã hội phát triển...
- Môn địa lý : các số liệu về thiệt hại mà thuốc lá đêm đến kể cả người và của
hàng năm...
- Môn Mĩ thuật: Vẽ tranh đề tài giữ gìn vệ sinh môi trường
III. Đối tượng dạy học:
- Học sinh lớp 8B Trường THCS Định Tân
- Số lượng 34 em
- Đặc điểm tình hình của lớp: Đây là một xã khu vực thuần nông lực học của
em nói chung chỉ ở mức độ trung bình, khả năng cảm thụ văn chương còn yếu,
mặt khác nhiều em còn cho rằng môn văn không quan trọng nên chưa dành
nhiều thời gian cho môn học.
- Việc tiếp cận dạy học liên môn và ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học
còn chưa đồng bộ.
IV.Ý nghĩa của bài học:
Thông qua việc phân tích văn bản giúp các em cảm nhận được tầm quan trọng
của việc tuyên truyền phòng chống tệ nạn thuốc lá trong cộng đồng nói chung
và trong lứa tuổi các em nói riêng.
Hiểu biết về những tác hại mà thuốc lá đem lại cho bản thân, cho những người
xung quanh, ảnh hưởng của thuốc lá đối với đạo đức và lối sống của người hút
cũng như cộng đồng để các em có những hành vi, thái độ đúng đắn trong cuộc
sống.
V.Thiết bị dạy học:
máy chiếu, hình ảnh về tác hại của thuốc lá, các hình ảnh tuyên truyền cổ động
về phòng chống thuốc lá, tư liệu liên quan thuộc các môn học như hóa học, sinh
học, giáo dục công dân...

VI. Mô tả cụ thể tiến trình lên lớp
Hoạt động 1:
Giáo viên giới thiệu về tình trạng hút thuốc lá hiện nay qua hình ảnh
chiếusile 2

16


Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu chung
? Em hãy trình bày những hiểu biết về tác giả?
- Giáo viên chiếu sile 3 và giới thiệu thêm về tác giả: nhấn mạnh bản thân
Nguyễn Khắc Viện là một bác sĩ nhiều kinh nghiệm tiếp xúc nhiều với bệnh
nhân, là người một người tâm huyết với nghề, là một nhà nghiên cứu nên hơn
ai hết ông hiểu rõ những tác hại ghê gớm từ khói thuốc lá đối với đời sống con
người.

HS tìm hiểu xuất xứ của văn bản, tìm hiểu nhan đề, bố cục và phương thức biểu
đạt của văn bản.
Hoạt động 3 Hướng dẫn học sinh tìm hiểu chi tiết văn bản:
1.Thông báo về nạn dịch thuốc lá
? Những tin tức nào được thông báo trong phần mở bài ?
? Trong đó thông tin nào được nêu thành chủ đề của văn bản ?
? Tác giả so sánh thuốc lá với đại dịch nào? So sánh như thế có tác dụng gì ?
? Em hiểu gì về dịch hạch và căn bệnh AIDS?
17


GV hướng dẫn học sinh tìm hiểu về đại dịch AIDS ( Dựa trên cơ sở kiến
thức sinh học) chiếu sile 7,8
AIDS là chữ tắt của thuật ngữ quốc tế mà nghĩa tiếng Việt là "Hội chứng suy

giảm miễn dịch mắc phải"
AIDS do 1 loại virut gây suy giảm miễn dịch ở người, gọi tắt là HIV, chúng
xâm nhập vào cơ thể qua quan hệ tình dục, qua truyền máu và tiêm chích ma
túy. Khi đã vào cơ thể, HIV tấn công vào tế bào limphô T trong hệ miễn dịch
và phá hủy dần hệ thống miễn dịch, làm cơ thể mất khả năng chống bệnh.
Ở Việt Nam : Tính đến 19/7/2003 : Số người nhiễm HIV là 68 000 người,
chuyển sang AIDS là 10 500 người, đã chết vì AIDS là 5 900 người. (Theo số
liệu của Ủy ban Quốc gia phòng chống AIDS)

18


2. Tác hại của thuốc lá.
? Tác giả nhấn mạnh tác hại của thuốc lá bằng cách nào? (trích dẫn lời nới của
Trần Hưng Đạo).
? Em hiểu câu nói của Trần Hưng Đạo như thế nào?
Câu trả lời của Trần Hưng Đạo với Trần Nhân Tông “năm nay đánh giặc nhàn”
khi quân Nguyên tiến quân xâm lược lần thứ 3 năm 1298: Nếu chỉ thấy quân nó
kéo đến như lửa, như gió thì thế dễ chế ngự. Nếu nó tiến chậm như cách tằm
ăn, không cầu thắng chóng, thì phải chọn dùng tướng giỏi, xem xét quyền biến,
như đánh cờ vậy, tùy thời tạo thế, có được đội quân một lòng như cha con thì
mới dùng được. Vả lại, khoan thứ sức dân để làm kế sâu rễ bền gốc, đó là
thượng sách giữ nước vậy".
- Giáo viên chốt: Tác hại và sự nguy hiểm của giặc ngoại xâm gặm nhấm
như tằm ăn dâu là đáng sợ hơn nhiều so với giặc đánh như vũ bão
? Vậy, khói thuốc lá đã đem lại những nguy hiểm gì? (HS thảo luận nhóm)
+ Nhóm 1: Tác hại của thuốc lá đối với người hút và những người xung quanh.
+ Nhóm 2: Tác hại của thuốc lá đối với đạo đức.
+ Nhóm 3: Tác hại của thuốc lá đối với kinh tế
• Đối với người hút:

- Gây ra các bênh phổi mãn tính, bênh tim mạch, cao huyết áp, bệnh ung thư
Hắc ín, còn gọi là dầu hắc, là một chất lỏng nhớt màu đen thu được
từ chưng cất, có tính phá hủy cấu trúc của các chất hữu cơ. Phần lớn hắc ín
thu được từ việc sản xuất than cốc, nhưng nó cũng có thể được sản xuất
từ dầu mỏ, than bùn hay gỗ.
Hắc ín là thành phần quan trọng trong các loại đường được trải
nhựa đầu tiên nhất. Nó cũng được sử dụng như là chất gắn cho các ván
ốp trần và để xảm thân tàu thủyvà thuyền. Nó cũng được sử dụng để chống
thấm nước cho thuyền buồm…(chiếu sile 11)
19


Chất hắc ín trong phổi của người hút thuốc

Chất nicotin đóng lại trong phổi
Nicotin là một ancaloit tìm thấy chủ yếu trong cây thuốc lá. Nó là một chất
độc thần kinh rất mạnh. Do vậy, nicotin được sử dụng rộng rãi như là một
loại thuốc trừ sâu. (chiếu sile 12)
20


Cơ quan Kiểm soát Dược và thực phẩm Hoa Kỳ (FDA) xếp nicôtin vào
nhóm các chất có tính chất dược lý gây nghiện chủ yếu, tương tự như các chất
ma tuý Heroin và Cocain.
Người hút thuốc trung bình đưa vào cơ thể 1 đến 2 mg nicôtin mỗi điếu
thuốc hút. Hút thuốc lá đưa nicôtin một cách nhanh chóng đến não, trong vòng
10 giây sau khi hít vào
(chiếu sile 12)
Mới đây, WHO đã làm một thử nghiệm để đánh giá chính xác khả năng gây
hại của thuốc lá đối với lá phổi của con người. Theo đó, mỗi điếu thuốc lá có

chứa 18mg nhựa (hay còn gọi là hắc ín). Đốt hết 150 điếu thuốc, màu nước
trong bình kín (tượng trưng cho lá phổi) chuyển thành màu vàng. Đốt thêm 230
điếu nữa, nước chuyển thành màu đen như màu café. Đốt hết 400 điếu, nước
chuyển màu đen kịt.
Sau khi cô đặc nhựa trong bình nước, các nhà khoa học thu được 7,2g hắc ín,
rất đắng và dính. Đây cũng chính là thứ xâm nhập vào phổi con người sau khi
hút thuốc. Chúng tồn tại lâu dài và gây ra bệnh ung thư phổi.
(chiếu sile 14,15,16, 17)

Những khối ung thư do thuốc lá

21


Hoại tử do tắc mạch máu của người hút thuốc lá

Ung thư vòm họng

22


• Đối với người xung quanh:
BÞ ®au tim m¹ch, viªm phÕ qu¶n, còng bÞ ung th.
- Phô n÷ mang thai hÝt khãi thuèc l¸ thai bÞ nhiÔm ®éc, sinh non,
con dÞ tËt, èm yÕu.(chiếu sile 18,19)

23


24

* Đối với đạo đức.
- Là con đường dẫn đến trộm cắp phạm pháp và các tệ nạn xã hội nghiêm trọng.
- Nêu gương xấu cho trẻ (chiếu sile 21,22)

25