PHÂN TÍCH MÔI TRƯỜNG VĨ MÔ CỦA NHẬT BẢN. CƠ HỘI,THÁCH THỨC KHI THÂM NHẬP THỊ TRƯỜNG

A. LỜI MỞ ĐẦU
Năm 2011, Nhật Bản để mất vị trí thứ 2 về kinh tế vào tay Trung Quốc. Tuy
nhiên, trong khu vực và trên toàn thế giới, tầm ảnh hưởng của quốc gia này vẫn là rất
lớn bởi những tiềm lực mà nó đang nắm giữ. Để hiểu hơn về Nhật Bản, bài viết này
xin phân tích về môi trường vĩ mô nhằm làm sáng tỏ phần nào những cơ hội, thách
thức mà một doanh nghiệp gặp phải khi thâm nhập vào thị trường này.
B. PHÂN TÍCH MÔI TRƯỜNG VĨ MÔ CỦA NHẬT BẢN. CƠ HỘI,
THÁCH THỨC KHI THÂM NHẬP THỊ TRƯỜNG.
I.Kinh tế
1.Đánh giá chung về nền kinh tế Nhật Bản
Được đánh giá là một cường quốc kinh tế, Nhật Bản là quốc gia có nền kinh tế
lớn thứ ba toàn cầu tính theo tổng sản phẩm nội địa, cũng như thứ ba theo sức mua
tương đương chỉ sau Hoa Kỳ và Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa; xếp thứ 4 thế giới về
xuất khẩu và đứng thứ 6 thế giới về nhập khẩu. Quốc gia này là thành viên của tổ
chức Liên Hiệp Quốc, G8, G4 và APEC.
Nhật Bản là một thị trường có khả năng tiêu dùng lớn (tổng mức tiêu dùng
trong nước tăng nhanh, trong tổng mức tăng trưởng GDP, thì mức tăng nội nhu (Tiêu
dùng trong nước) đạt khoảng 55%. Chính chỉ số này không chỉ là động lực thúc đẩy
nền kinh tế Nhật Bản mà còn có lợi cho các doanh nghiệp xuất khẩu vào thị trường
này)
Nhật Bản là trụ sở của nhiều nhà sản xuất công nghệ tiên tiến bậc nhất thế giới,
trụ sở của một số công ty dịch vụ tài chính, những tập đoàn kinh doanh, các công ty
đa quốc gia và những ngân hàng lớn nhất thế giới, là nơi có thị trường chứng khoán
lớn thứ hai thế giới. Ngoài ra, đất nước này còn có tiềm lực rất lớn về dịch vụ ngân
hàng, bảo hiểm, bất động sản, bán lẻ, giao thông, viễn thông.
Đối tác xuất khẩu chính của Nhật là Trung Quốc, Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Đài Loan
và Hồng Kông. Những mặt hàng xuất khẩu chính của Nhật là thiết bị giao thông vận
tải, xe cơ giới, hàng điện tử, máy móc điện tử và hóa chất. Do hạn chế về tài nguyên
thiên nhiên để duy trì sự phát triển của nền kinh tế, Nhật Bản phải phụ thuộc vào các
quốc gia khác về phần nguyên liệu vì vậy đất nước này nhập khẩu rất nhiều loại hàng
hóa đa dạng. Đối tác nhập khẩu chính của Nhật là Trung Quốc, Hoa Kỳ, A Rập Xê Út,

UAE, Australia, Hàn Quốc và Indonesia. Những mặt hàng nhập khẩu chính của Nhật


Bản là máy móc, thiết bị, chất đốt, thực phẩm (đặc biệt là thịt bò), hóa chất, nguyên
liệu dệt may và những nguyên liệu cho các ngành công nghiệp của đất nước.

Tuy nhiên, nền kinh tế này hiện nay vẫn phải đối mặt với không ít những vấn đề
phức tạp.
2. Các vấn đề khó khăn.
a.Tình trạng kinh tế
Năm 2011, tốc độ tăng trưởng kinh tế của Nhật Bản ước tính giảm 1%. Riêng
quý đầu tiên của năm 2011, GDP quốc gia đã giảm đến gần 7%. Theo ước tính, thiệt
hại của thảm họa một năm trước đối với nền kinh tế lên tới con số 300 tỷ USD.
Thảm họa kép đã khiến cho một số ngành kinh tế trọng điểm của nước này lâm
vào bế tắc, đặc biệt là sản xuất ô tô và năng lượng.
Sau một năm nỗ lực không ngừng để khôi phục và tái thiết đất nước với những
chủ trương, chính sách đúng đắn của chính phủ, nhiều chỉ số kinh tế đã có những biến
chuyển tích cực.
Sản lượng công nghiệp tháng 12 tăng 3,8%, tháng Giêng 2% trong khi đó dự
tính tháng 2 và tháng 3 này đạt khoảng 1,7%.
Đơn đặt hàng của Nhật Bản tăng lên trong tháng Giêng cho thấy những tín hiệu
vui về triển vọng tăng trưởng của nền kinh tế lớn thứ 3 thế giới này.
Doanh số bán lẻ và sản xuất công nghiệp tháng Giêng cũng vượt mức dự đoán
của các nhà kinh tế với 2% tăng trưởng.
JPMorgan dự báo năm 2012, kinh tế Nhật Bản sẽ tăng trưởng 1,7%.
b.Tỷ lệ giảm phát
Trái với các nước, Nhật Bản vẫn đang phải đối phó với tình trạng giảm phát,
mặc dù Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) đã hạ lãi suất tới mức rất thấp, nhưng
lạm phát của nước này trong năm 2007 là 0,7%, năm 2009 lại giảm xuống -1,7% và
-1,1% trong năm 2010.

Trong những tháng cuối năm 2010, mặc dù BOJ có những đánh giá tích cực về
kinh tế Nhật Bản nhưng nguy cơ về tình trạng giảm phát vẫn đe dọa Nhật Bản khi tỷ
lệ lạm phát của nước này vẫn ở mức 0% trong tháng 1/2011.
Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) danh nghĩa của Nhật Bản tính tới quý III/2011
đã thu hẹp 8% trong vòng 1 năm, trong đó 6% là do giảm phát. Nếu không có chi tiêu
chính phủ, nền kinh tế nước này sẽ còn thu hẹp thêm 1% nữa, một tình thế chưa từng
lặp lại kể từ những năm 1930.
Khi giảm phát nhân rộng chứ không chỉ bó hẹp trong một vài hàng hóa, người
tiêu dùng sẽ chi tiêu ít đi, các nhà máy bị buộc phải cắt giảm sản xuất, cắt giảm nhân
công. Điều này làm cho tỷ lệ thất nghiệp gia tăng và lại làm cho các hộ gia đình càng
chi tiêu ít đi nữa, và rồi nó lại làm cho giá cả hàng hóa càng giảm sâu hơn”. Nói cách
khác, giảm phát là cả nguyên nhân và hậu quả của việc nền kinh tế bị đình trệ. Khi giá
giảm và các hoạt động kinh tế chậm lại, lãi suất sẽ giảm, điều này vừa là tự nhiên
nhưng cũng là hệ quả từ các nhà hoạch định chính sách kinh tế; việc giảm lãi suất là
một cách để kích thích đi vay và đầu tư để khôi phục lại các hoạt động kinh tế.”
c.Tỉ lệ lãi suất
Khi lãi suất cho vay tăng sẽ đẩy chi phí đầu vào và giá thành sản phẩm tăng
lên, mức cầu sản phẩm giảm, làm suy giảm lợi nhuận cũng như khả năng cạnh tranh
của doanh nghiệp, gây ra tình trạng thua lỗ, phá sản trong hoạt động sản xuất kinh
doanh. Xu hướng tăng lãi suất Ngân hàng sẽ luôn đi liền với xu hướng cắt giảm, thu
hẹp quy mô và phạm vi của các hoạt động sản xuất kinh doanh trong nền kinh tế.
Ngược lại, khi lãi suất Ngân hàng giảm sẽ tạo điều kiện cho doanh nghiệp giảm chi
phí, hạ giá thành, mức cầu sản phẩm tăng, nâng cao hiệu quả kinh doanh và khả năng
cạnh tranh. Lãi suất cho vay thấp luôn là động lực khuyến khích các doanh nghiệp mở
rộng đầu tư, phát triển các hoạt động sản xuất kinh doanh và qua đó kích thích tăng
trưởng trong toàn bộ nền kinh tế.
Phần chênh lệch giữa tiết kiệm nội địa so với đầu tư trong nước không chỉ cho
phép Nhật Bản trở thành một nước xuất khẩu vốn, mà còn góp phần cùng với sự giảm

phát nhẹ cho phép Nhật Bản tiếp tục duy trì lãi suất dài hạn ở mức thấp. Thực vậy,
mặc dù thâm hụt ngân sách và nợ công của Nhật Bản ở mức cao (xấp xỉ khoảng 200%
GDP) nhưng lãi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm của Nhật Bản chỉ ở mức 1%,
tỷ lệ này thấp nhất trên thế giới. Tuy nhiên điều đó vẫn chưa đủ để đưa Nhật Bản thoát
khỏi tình trạng kinh tế tăng trưởng trì trệ như hiện nay.
d.Tỷ giá hối đoái:
là sự so sánh giá trị đồng tiền trong nước với đồng tiền nước ngoài.


Trong năm ngoái tỷ giá hối đoái đã biến động rất bất thường, Đồng yên tăng
giá mạnh có lúc đã lên tới mức 80 yên/ 1 USD. Tuy nhiên, một đồng yên mạnh chỉ
thích hợp trong bối cảnh mức lương và giá tài sản tăng, còn trong hoàn cảnh lương và
tài sản đồng loạt giảm thì chính sách đồng yên mạnh chẳng khác nào “tự sát”. GDP và
mức lương danh nghĩa của Nhật Bản đã đạt đỉnh trong năm 1997, và liên tục giảm từ
đó tới nay.
Thị trường chứng khoán lại sụt giảm mạnh khiến cho Nhật Bản càng khó thoát
khỏi tình trạng giảm phát. Khi tình hình kinh tế đang khó khăn muôn bề thì các doanh
nghiệp Nhật Bản lại giảm khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế bởi đồng yên đã
tăng 4,7% so với USD và 13% so với Euro trong suốt ba tháng qua. Mới đây, một báo
cáo của bộ Kinh tế, thương mại và công nghiệp Nhật Bản cho thấy các tập đoàn của
Nhật đã chậm chân hơn rất nhiều doanh nghiệp của các quốc gia khác trong việc phát
triển ở các thị trường đang phát triển vốn chiếm đến 4 tỷ dân số cùng doanh số lên đến
5000 tỷ USD mỗi năm. Như vậy, các nhà xuất khẩu Nhật đang kém cạnh tranh ở các
thị trường truyền thống là EU và Mỹ, lại cũng đang chậm chân ở các thị trường mới
nổi. Tình trạng này của các nhà xuất khẩu Nhật Bản sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến
quá trình phục hồi kinh tế của nước này. Chính vì vậy, người ta cũng đang đánh mất
dần sự kỳ vọng đối với doanh nghiệp Nhật Bản. Thế nên, so với cùng kỳ năm ngoái
thì hiện tại chỉ số Nikkei của thị trường chứng khoán Nhật Bản đã giảm 15%.
e.Nhận xét:
Nền kinh tế của Nhật Bản đang trong thời kỳ bong bóng. Tuy nhiên, nó chưa

tạo ra một cuộc khủng hoảng là nhờ chính sách thâm hụt ngân sách của chính phủ vẫn
đang thúc đẩy tổng cầu, miễn là lương giảm cùng tốc độ với giá cả.
Trong một thị trường bình thường, cung lớn sẽ làm giá giảm. Tuy nhiên điều
ngược lại xảy ra trong bong bóng. Nhật Bản là quốc gia có mức nợ chính phủ cao nhất
nhưng lại với mức lợi tức thấp nhất. Thêm nữa, chính phủ Nhật dự toán vay thêm 44
nghìn tỷ yên trong năm tài chính tiếp theo, gần bằng 1/2 tổng chi công. Vì vậy, để cân
bằng ngân sách, doanh thu thuế cần được đẩy lên gấp đôi. Tuy nhiên, khi nền kinh tế
đi xuống, tiêu dùng cá nhân giảm, việc tăng thuế chỉ làm cho nền kinh kế thu hẹp
thêm, và từ đó lại yêu cầu doanh thu thuế tăng mạnh hơn nữa. Vòng luẩn quẩn này
khiến kế hoạch đạt thặng dư ngân sách trong năm tài chính 2012-2020 của chính phủ
Nhật Bản trở nên vô cùng khó khăn.
Bên cạnh đó, do lợi suất trái phiếu ở mức thấp, để đảm bảo lãi suất thực tương
đương với các nước khác, chính phủ Nhật cần duy trì giảm phát. Tuy nhiên, giảm phát
sẽ thu hẹp GDP danh nghĩa, đồng thời làm giảm doanh thu thuế. Làm sao chính phủ
có thể chi trả các nghĩa vụ tài chính đang đè nặng với nguồn doanh thu thuế ngày càng
giảm? Không có cách nào khác ngoài vay nợ thêm.


Nền kinh tế Nhật vẫn trụ vững một thời gian dài chỉ bởi chính phủ Nhật đã áp
dụng các chính sách tài khóa nới lỏng nhằm xoa dịu tác động của giảm phát gây ra bởi
một đồng yên mạnh. Không còn lựa chọn, nợ công Nhật Bản cũng phải đồng hành
cùng mức tăng giá đồng yên, dự báo đạt 1.000 tỷ JPY trong năm 2012 (215% GDP),
tương đương 7,8 triệu yên (94.000 USD) mỗi người.
Có thể thấy rõ, quốc gia này đang mất dần lợi thế cạnh tranh do tác động của
giảm phát đối với niềm tin của giới kinh doanh cũng như bản thân một đồng yên
mạnh. Khi thâm hụt thương mại xuất hiện, nó báo hiệu một sự kết thúc đang đến gần.
Chính vì lẽ đó nên mặc dù thị trường Nhật luôn rộng mở nhưng doanh nghiệp
nước ngoài sẽ gặp khó khăn rất lớn trong việc bị đánh thuế thu nhập.
II.Công nghệ
Nhật Bản là quốc gia dẫn đầu thế giới về khoa học và công nghệ. Nhật Bản là

quốc gia dẫn đầu thế giới trong các lĩnh vực về nghiên cứu khoa học, công nghệ máy
móc, nghiên cứu y học. Gần 700.000 nhà nghiên cứu chia sẻ 130 tỉ USD của ngân
sách nghiên cứu và phát triển, đứng hàng thứ 3 trên thế giới.
Một vài đóng góp công nghệ quan trọng của Nhật Bản là những phát minh
trong các lĩnh vực điện tử, ô tô, máy móc, robot công nghiệp, quang học, hóa chất,
chất bán dẫn và kim loại. Nhật Bản dẫn đầu thế giới trong ngành khoa học robot, đây
là quốc gia sở hữu hơn nửa (402.200 trong tổng 742.500) số robot cho công nghiệp
sản xuất. Nhật Bản cũng là nhà sản xuất ô tô lớn nhất trên thế giới và là quê hương
của 6 trong tổng số 15 nhà sản xuất ô tô lớn nhất toàn cầu cũng như 7 trong số 20 nhà
sản xuất chất bán dẫn lớn nhất thế giới.
Nhật Bản đang có những kế hoạch rất sáng sủa trong ngành thám hiểm không
gian, trong đó có kế hoạch xây dựng một trạm mặt trăng vào năm 2030. Cơ quan thám
hiểm không gian Nhật Bản (JAXA) là một trong những thành viên chủ chốt của trạm
vũ trụ quốc tế, đây là cơ quan chuyên nghiên cứu về không gian vũ trụ, các hành tinh,
các nghiên cứu hàng không, phát triển tên lửa và vệ tinh.
Tuy nhiên, với tình hình kinh tế hiện nay, Nhật Bản đang mất dần vị thế thống
trị trong ngành công nghiệp ô tô trong bối cảnh phải cạnh tranh khốc liệt với ngành ô
tô Đức, Hàn Quốc, Mỹ. Các ngành công nghiệp ô tô là trụ cột của nền kinh tế Nhật
Bản, nếu suy giảm, nó sẽ biến Nhật Bản thành một nước nghèo.
Ngành công nghiệp điện tử Nhật Bản còn đáng lo ngại hơn. Không có gì tượng
trưng cho sự suy giảm của Nhật Bản như ngành công nghiệp điện tử. Ngành này từng
là nỗi ghen tị của cả thế giới, hội tụ đủ nhân tố để dẫn đầu kỷ nguyên internet. Nhưng
rồi cuối cùng, ngành công nghiệp này lại sản xuất những thứ chỉ phục vụ thị trường
Nhật Bản mà chẳng có mối liên hệ nào với thế giới bên ngoài.


III.Tự nhiên
Vị trí địa lý của một quốc gia rất quan trọng, nó là một nhân tố giải thích mối
quan hệ chính trị, thương mại của nước nó. Những biểu hiện trên bề mặt như núi, cao
nguyên, hoang mạc, mạch nước cũng góp phần dẫn đến sự khác nhau về kinh tế,

chính trị và cấu trúc xã hội, giữa các nước cũng như giữa các vùng trong một nước.
Điều đó cũng đòi hỏi sự nhận thức của các doanh nghiệp kinh doanh quốc tế đối với
vấn đề này.
Nhật Bản là một quốc gia hải đảo hình vòng cung. Có thể nói, xét về vị trí
chiến lược, Nhật Bản chính là mắt xích cốt yếu trong vành đai châu Á- Thái Bình
Dương. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao lưu về kinh tế và văn hóa với
một khu vực rộng lớn và đầy tiềm năng.
Nhật Bản thuộc vùng ôn đới. Đây là một xứ sở có phong cảnh được coi là một
trong những nơi đẹp nhất thế giới, được đánh giá là 1 trong 10 đất nước tuyệt vời nhất
trên thế giới (năm 2010) và cũng là đại diện Châu Á duy nhất có mặt trong danh sách
này với bốn mùa thay đổi rõ rệt. Chính điều này đã làm cho thị hiếu của người tiêu
dùng Nhật Bản rất đa dạng. Bởi vì họ quan tâm nhiều đến vấn đề thời trang và màu
sắc hàng hóa phù hợp theo từng mùa xuân, hạ, thu, đông. Do đó, tính đa dạng của sản
phẩm là yếu tố vô cùng quan trọng cho việc thâm nhập thị trường này.
Vị trí nằm trên vành đai núi lửa Thái Bình Dương nằm ở điểm nối của ba vùng
kiến tạo địa chất đã khiến Nhật Bản thường xuyên phải chịu các dư trấn động đất nhẹ
cũng như các hoạt động của núi lửa. Vị trị địa lý của Nhật Bản khiến nước này là một
trong những quốc gia xảy ra nhiều thiên tai nhất thế giới ảnh hưởng rất lớn tới nền
kinh tế, sức khỏe,…Cho nên, khi quyết định thâm nhập vào thị trường Nhật Bản,
doanh nghiệp cần tính đến những rủi ro gặp phải gây ra bởi thiên tai nơi đây để có
những phương án đối phó thích hợp giảm thiểu những thiệt hại đến mức thấp nhất.
Nhật Bản có rất ít tài nguyên thiên nhiên. Các khoáng sản như quặng sắt, đồng
đỏ, kẽm, chì, bạc, và các tài nguyên năng lượng quan trọng như dầu mỏ và than đều
phải nhập khẩu. Điều này đồng nghĩa với việc chi phí cho nhiên liệu tại đây vô cùng
lớn. Đây sẽ là một nguy cơ lớn cho doanh nghiệp, làm gia tăng áp lực cho quá trình
sản xuất, phân phối và tiêu thụ nếu như không cắt giảm chi phí vận chuyển một cách
hợp lý.
Địa hình và khí hậu Nhật Bản khiến người nông dân gặp rất nhiều khó khăn, và
vì quốc gia này chỉ trồng cấy được một số cây trồng như lúa gạo nên khoảng một nửa
số lương thực phải nhập khẩu từ nước ngoài. Tuy nhiên, nó mở ra một cơ hội cho

những nước có tiềm lực về xuất khẩu lương thực tiếp cận thị trường này, trong đó có
cả Việt Nam chúng ta.
IV.Văn hóa- xã hội


1.Xã hội
Nhật Bản là quốc gia có dân số lớn thứ mười thế giới với ước tính khoảng 128
triệu người. Dân cư Nhật Bản phân bố không đồng đều trong cả nước. Dân cư tập
trung đông nhất ở Vành đai Thái Bình Dương. Có một số lý do giải thích tại sao mật
độ dân cư ở Nhật Bản lại quá chênh lệch như vậy. Chỉ có 15% đất đai phù hợp cho
việc xây dựng, vì vậy các khu dân cư chỉ giới hạn trong những khu vực tương đối nhỏ
hẹp. Đất nông nghiệp cũng thiếu, do đó việc canh tác tập trung ở một vài đồng bằng
ven biển. Ngoài ra, khí hậu là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến phân bố dân cư,
vì miền Đông và miền Nam ấm áp và thích hợp cho việc định cư. Các miền này còn
tiện lợi cho quan hệ thương mại với các nước khác trong vùng Thái Bình Dương và vì
vậy cũng là các vùng công nghiệp nổi tiếng. Vùng thủ đô Tokyo, bao gồm thủ đô
Tokyo và một vài tỉnh xung quanh là vùng đô thị lớn nhất thế giới với khoảng 30 triệu
người sinh sống.
Tuy nhiên, ngày nay, xã hội Nhật Bản phải đối mặt với nhiều vấn đề phức tạp:
nạn thất nghiệp và những người vô gia cư. Hiện con số thất nghiệp tại Nhật Bản khá
cao, ở mức 5,2%. Đồng thời, số hộ gia đình nhận trợ cấp xã hội không ngừng tăng lên.
Tỷ lệ nghèo tại Nhật Bản ở mức 15,7%, cao nhất trong nhóm các nước có nền công
nghiệp phát triển cao. Chính phủ Nhật Bản cho biết hiện có khoảng 15.800 người
đang sống trên các đường phố (không kể những người có chỗ trú tại các “khách sạn
con nhộng”, quán cà phê, tiệm Internet, phòng xông hơi…).
Nạn thất nghiệp gia tăng kéo theo một loạt những vấn đề nghiêm trọng: số vụ
tự tử tăng lên rõ rệt, tổng chi phí phúc lợi xã hội tăng, các vụ phạm pháp cũng tăng
khá nhanh. Trong một xã hội trọng danh dự như Nhật Bản, với những người thất
nghiệp, để giữ được sự tôn trọng của mọi người, họ tiếp tục rời nhà, gia nhập vào đội
ngũ những kẻ “sa cơ lỡ vận”, sống dựa vào sự bố thí của các tổ chức từ thiện. Điều

này làm gia tăng tỉ lệ người vô gia cư từ đó làm gia tăng gánh nặng dân số.mức độ lão
hoá dân số của Nhật Bản cao (số người dân trên 65 tuổi chiếm khoảng 20%).
Trong khi đó, dân số Nhật Bản đang già đi một cách nhanh chóng. Nguyên
nhân chính là do cả tỷ suất sinh lẫn tỷ suất chết đều giảm, trong đó tỷ suất sinh giảm
nhanh là nguyên nhân chủ yếu. Tổng tỷ suất sinh của Nhật Bản đã giảm từ 2,13 năm
1970 xuống còn 1,3 năm 2003.
Những hệ lụy về thay đổi dân số có thể nhìn thấy trước mắt đó là thiếu lực
lượng lao động. Dân số giảm cũng đồng nghĩa với việc sản xuất giảm và kéo theo nhu
cầu tiêu thụ cũng đi xuống, ảnh hưởng trực tiếp tăng trưởng GDP của nền kinh tế lớn
thứ ba thế giới. Ngoài ra, dân số già khiến Chính phủ Nhật Bản cũng phải tăng các
khoản chi tiêu công cho y tế và các chi phí phúc lợi xã hội như lương hưu, kéo theo
thâm hụt ngân sách quốc gia. Ðối tượng cần trợ cấp xã hội ngày càng nhiều, trong khi
lực lượng thanh niên trong độ tuổi lao động, đối tượng đóng thuế nhiều nhất cho xã
hội, ngày càng "mỏng", kéo theo các khoản thu cho ngân sách sụt giảm đáng kể. Một


trong những giải pháp được đưa ra để bù đắp khoản thu thiếu hụt này, chính phủ buộc
phải đánh thuế "mạnh tay" hơn đối với tầng lớp lao động. Chính quyền của Thủ tướng
Nô-da dự kiến trình Quốc hội nước này dự luật tăng thuế giá trị gia tăng (VAT) từ 5%
lên 8% vào năm 2014 và 10% năm 2015, với nỗ lực tăng nguồn thu ngân sách. Điều
này càng làm cho tình trạng nợ công thêm trầm trọng.Trong khi đó, 95% nợ công của
Nhật Bản chủ yếu được chi trả thông qua các khoản tiết kiệm của người dân gửi tại
ngân hàng hay mua trái phiếu Chính phủ. Tuy nhiên, dân số già tác động thói quen tiết
kiệm của người dân Nhật Bản. Chi tiêu hộ gia đình tăng, đồng thời giảm dần "hầu
bao" tiết kiệm của người dân nước này. Ðiều đó khiến nền kinh tế thứ ba thế giới sẽ
phải tăng tốc độ vay mượn để chi trả các khoản nợ trong thời gian tới.
Tuy nhiên, đây lại là một nhân tố tích cực thúc đẩy sự phát triển công nghệ ở
đất nước Mặt trời mọc nhằm đem lại những thành tựu đổi mới kỹ thuật, nâng cao vai
trò của máy móc thay thế con người trong hoạt động sản xuất.
2.Văn hóa

a. Văn hóa truyền thống
Văn hóa Nhật Bản là một trong những nền văn hóa đặc sắc nhất thế giới, văn
hóa Nhật đã phát triển mạnh mẽ qua thời gian từ thời kỳ Jomon cho tới thời kỳ đương
thời, mà trong đó chịu ảnh hưởng cả từ văn hóa châu Á, châu Âu, và Bắc Mỹ.
Nghệ thuật truyền thống Nhật Bản bao gồm các ngành nghề thủ công như
ikebana, origami, ukiyoe, đồ chơi, đồ gỗ sơn mài và gốm sứ. Các môn nghệ thuật biểu
diễn như bunraku, nhảy,kabuki,no, rakugo, ngoài ra còn phải kể đến những nét đặc
sắc truyền thống khác như trà đạo, Budo, kiến trúc, vườn Nhật và cả gươm Nhật.
Ẩm thực Nhật Bản hiện nay là một trong những nền ẩm thực nổi tiếng nhất trên
thế giới.
Âm nhạc của Nhật Bản đã mượn nhiều nhạc cụ và phong cách từ các quốc gia
láng giềng và phát triển thêm các nét đặc trưng của Nhật
Quan niệm về đạo đức của người Nhật rất độc đáo, gần như luôn luôn hướng
đến chủ nghĩa tuyệt đối, đôi khi khiến người khác phải kính phục: trung thành, thành
thực, cực kỳ coi trọng kỷ luật, đoàn kết và chia sẻ, tính dung hòa và kết hợp tôn giáo,
tính quật cường vươn lên, tinh thần võ sĩ đạo. Do ảnh hưởng phần nhiều bởi quan
niệm đạo đức nên trong kinh doanh, một khi đã trở thành đối tác của nhau thì các
doanh nghiệp Nhật Bản luôn luôn là những người bạn hàng trung thành, ổn định.
Người Nhật luôn luôn theo đuổi sự tinh tế. Họ có biệt tài nâng những điều bình
thường lên thành nghệ thuật. Chính vì thế nên các sản phẩm hàng hóa cần phải có
hình thức đẹp mắt, đa dạng về mẫu mã, sạch sẽ.


b. Văn hóa trong kinh doanh
Văn hóa của mỗi dân tộc có những nét đặc thù khác biệt nhau. Đây là vấn đề
hết sức quan trọng đối với các doanh nhân khi tham gia kinh doanh trên thị trường
quốc tế. Ảnh hưởng của văn hóa đối với mọi chức năng kinh doanh quốc tế như tiếp
thị, quản lý nguồn nhân công, sản xuất tài chính… Thị hiếu, tập quán tiêu dùng còn có
ảnh hưởng rất lớn đến nhu cầu, vì mặc dù hàng hóa có chất lượng tốt nhưng nếu
không được người tiêu dùng ưa chuộng thì cũng khó được họ chấp nhận.

`Vì vậy, nếu nắm bắt được thị hiếu, tập quán của người tiêu dùng, doanh
nghiệp kinh doanh có điều kiện mở rộng khối lượng cầu một cách nhanh chóng.
Chính thị hiếu và tập quán của người tiêu dùng mang đặc điểm riêng của từng vùng,
từng châu lục, từng dân tộc và chịu ảnh hưởng của các yếu tố văn hóa, lịch sử, tôn
giáo.
b.1. Những nguyên nhân chính làm nên sự đặc thù của văn hóa trong kinh
doanh của Nhật Bản.
Sự phân thứ bậc mang tính "đẳng cấp": Đạo Khổng du nhập vào Nhật Bản từ
rất sớm, kết hợp với tinh thần tôn vinh giới Võ Sĩ Đạo như là một đẳng cấp hàng đầu:
Võ sĩ - Trí thức - Công Nông - Thương nhân, đã làm nên một xã hội đẳng cấp kiểu
Nhật Bản với tư tưởng đề cao Lễ - Tín - Nghĩa - Trí - Nhân. Cho đến nay có nhiều
thay đổi, nhưng tinh thần đó vẫn biểu hiện rất mạnh trong các mối quan hệ xã hội và
các tổ chức của Nhật Bản thể hiện: - Tôn ti trật tự " Công ty mẹ và con ". Hội sở và
chi nhánh - Quan hệ cấp trên cấp dưới " Lớp trước và lớp sau" Khách hàng và người
bán hàng.
Một đất nước vốn dĩ nghèo nàn về tài nguyên, có nhiều thiên tai, kinh tế chủ
yếu là nông - ngư nghiệp và sự ảnh hưởng của Tam Giáo Đồng nguyên du nhập nên
người Nhật Bản cả trong cuộc sống lẫn kinh doanh đều coi trọng: - Tinh thần tập thể Hài hòa Thiên Nhân Địa - Đề cao sự hợp lí - Sự ứng xử theo thứ tự coi trọng Lễ, Tín,
Nghĩa, Trí, Nhân.
Ngôn ngữ có nhiều mặt hạn chế góp phần khiến người Nhật Bản rất cẩn trọng
khi phát biểu, thể hiện chính kiến, và thường thông qua thái độ ngầm định, những yếu
tố phi ngôn ngữ, sự nỗ lực thể hiện của bản thân để điền vào chỗ trống của ngôn từ.
Bởi vậy để hiểu họ thường phải kết hợp nghe họ nói, quan sát những gì họ thể hiện và
thấu hiểu tính cách của họ.
Sự thua trận của Nhật Bản trong Đại chiến thế giới lần thứ II khiến cả nước
Nhật gắn kết lại, làm hết sức mình trong sự nghiệp phát triển kinh tế. Trong thời kì
này dấy lên trong xã hội Nhật Bản sự tôn vinh lao động xả thân vì doanh nhân và vì
xã hội. Người Nhật Bản coi trọng lao động hơn tất cả, gắn bó với doanh nhân hơn với
gia đình của mình, đặt tất cả sự nghiệp của mình cho sự thành công của tổ chức. Cạnh
tranh và hợp tác được thúc đẩy song hành. Hàng chục năm qua đi, những phẩm chất

đó đã trở thành những nét mới, bền chắc và định hình thành Văn hóa Doanh nhân
Nhật Bản. Không ai nghi ngờ gì Văn hóa Doanh nhân đó đã giúp nhiều doanh nhân
Nhật Bản gặt hái được nhiều thành công.
b.2. Nét độc đáo của văn hóa kinh doanh Nhật Bản.Triết lí kinh doanh.
b.2.1.Triết lý kinh doanh
Có thể nói rất hiếm các doanh nhân Nhật Bản không có triết lí kinh doanh.
Điều đó được hiểu như sứ mệnh của doanh nhân trong sự nghiệp kinh doanh. Nó có ý
nghĩa như mục tiêu phát biểu, xuyên suốt, có ý nghĩa định hướng cho doanh nhân
trong cả một thời kì phát triển rất dài. Thông qua triết lí kinh doanh doanh nhân tôn
vinh một hệ giá trị chủ đạo xác định nền tảng cho sự phát triển, gắn kết mọi người và
làm cho khách hàng biết đến doanh nhân . Hơn nữa các doanh nhân Nhật Bản sớm ý
thức được tính xã hội hóa ngày càng tăng của hoạt động sản xuất kinh doanh , nên
triết lí kinh doanh còn có ý nghĩa như một thương hiệu, cái bản sắc của doanh nhân .
Ví dụ như Công ty Điện khí Matsushita: "Tinh thần xí nghiệp phục vụ đất nước" và "
kinh doanh là đáp ứng như cầu của xã hội và người tiêu dùng". Doanh nghiệp Honđa:
"Không mô phỏng, kiên trì sáng tạo, độc đáo: và - Dùng con mắt của thế giới mà nhìn
vào vấn đề . Hay công ty Sony: "Sáng tạo là lí do tồn tại của chúng ta"...
b.2.2. Nét độc đáo trong văn hóa kinh doanh Nhật Bản.
Lựa chọn những giải pháp tối ưu
Những mối quan hệ: Doanh nhân - Xã hội; Doanh nhân - Khách hàng; Doanh
nhân - Các Doanh nhân đối tác; Cấp trên - cấp dưới thường nảy sinh rất nhiều mâu
thuẫn về lợi ích, tiêu chí, đường lối. Để giải quyết các doanh nhân Nhật Bản thường
tìm cách mở rộng đường tham khảo giữa các bên, tránh gây ra những xung đột đối
đầu. Các bên đều có thể đưa ra các quyết định trên tinh thần giữ chữ Tình trên cơ sở
hợp lí đa phương. Các qui định Pháp luật hay qui chế của DN được soạn thảo khá "
lỏng lẻo" rất dễ linh hoạt nhưng rất ít trường hợp lạm dụng bởi một bên.
Đối nhân xử thế khéo léo.
Trong quan hệ, người Nhật Bản chấp nhận người khác có thể mắc sai lầm,

nhưng luôn cho đối tác hiểu rằng điều đó không được phép lặp lại và tinh thần sửa
chữa luôn thể hiện ở kết quả cuối cùng. Mọi người đều có ý thức rất rõ rằng không
được xúc phạm người khác, cũng không cần buộc ai phải đưa ra những cam kết cụ
thể. Nhưng những chuẩn mực đạo đức xã hội, đạo đức doanh nhân ( trách nhiệm đặt
trên tình cảm ) đã tạo một sức ép vô hình lên tất cả khiến mọi người phải xác định
được bổn phận của mình nếu muốn có chỗ đứng trong tổ chức. Điều này rõ ràng đến
mức khi tiếp xúc với các nhân viên người Nhật nhiều người nước ngoài cảm thấy họ
tận tụy và kín kẽ, nếu có trục trặc gì thì lỗi rất ít khi thuộc về người Nhật Bản. Người
Nhật Bản có qui tắc bất thành văn trong khiển trách và phê bình như sau: - Người
khiển trách là người có uy tín, được mọi người kính trọng và chính danh " Không phê


bình khiển trách tùy tiện, vụn vặt, chỉ áp dụng khi sai sót có tính hệ thống, gây lây lan,
có hậu quả rõ ràng " Phê bình khiển trách trong bầu không khí hòa hợp, không đối
đầu, Win - Win.
Phát huy tính tích cực của nhân viên
Người Nhật Bản quan niệm rằng: trong bất cứ ai cũng đồng thời tồn tại cả mặt
tốt lẫn mặt xấu, tài năng dù ít nhưng đều ở đâu đó trong mỗi cái đầu, khả năng dù nhỏ
nhưng đều nằm trong mỗi bàn tay, cái Tâm có thể còn hạn hẹp nhưng đều ẩn trong
mỗi trái tim. Nhiều khi còn ở dạng tiềm ẩn, hoặc do những cản trở khách quan hay
chủ quan. Vấn đề là gọi thành tên, định vị nó bằng các chuẩn mực của tổ chức, tạo
điều kiện, môi trường làm việc thuận lợi, thúc đẩy bằng đào tạo, sẵn sàng cho mọi
người tham gia vào việc ra quyết định theo nhóm hoặc từ dưới lên. Các DN Nhật Bản
đều coi con người là tài nguyên quí giá nhất, nguồn động lực quan trọng nhất làm nên
giá trị gia tăng và phát triển bền vững của DN. Người Nhật Bản quen với điều: sáng
kiến thuộc về mọi người, tích cực đề xuất sáng kiến quan trọng không kém gì tính
hiệu quả của nó, bởi vì đó là điều cốt yếu khiến mọi người luôn suy nghĩ cải tiến công
việc của mình và của người khác. Một DN sẽ thất bại khi mọi người không có động
lực và không tìm thấy chỗ nào họ có thể đóng góp.
Tổ chức sản xuất kinh doanh năng động và độc đáo

Tinh thần kinh doanh hiện đại là lấy thị trường làm trung tâm, xuất phát từ
khách hàng và hướng tói khách hàng. Điều này đã thể hiện rất sớm trong phong cách
và đường lối KD Nhật Bản. Các DN lớn của Nhật Bản chỉ chiếm không đến 2% trong
tổng số các DN mà đại bộ phận là các DN vừa và nhỏ. Nhưng sự liên kết giữa chúng
thì rất đa dạng và hiệu quả. Đó là sự liên kết hàng ngang giữa các công ty mẹ ( loại
lớn ) nhằm phát huy lợi thế tuyệt đối của các công ty thành viên, tăng khả năng cạnh
tranh vào các thị trường lớn, với các đối thủ lớn của quốc tế. Nhưng dưới mỗi công ty
mẹ là vô số các công ty con ( loại vừa và nhỏ ) liên kết theo chiều dọc nhằm phát huy
các lợi thế tương đối của các công ty thành viên, khai thác lợi thê tiềm năng của thị
trường tại chỗ, tăng lợi thế tuyệt đối cho công ty mẹ, và uyển chuyển thích nghi khi có
biến động kinh tế. Sự liên kết đó thấy rất rõ qua hình thức cổ phần chéo, gắn kết về tài
chính, nghiên cứu phát triển, hệ thống kênh phân phối, cung ứng đầu vào, hỗ trợ nhân
sự... Các doanh nhân Nhật Bản luôn đề cao chất lượng thỏa mãn nhu cầu khách
hàng, các cam kết kinh doanh , đi trước thị trường và kết hợp hài hòa các lợi ích. Cải
tiến liên tục, ở từng người, từng bộ phận trong các doanh nhân Nhật Bản để tăng tính
cạnh tranh của doanh nhân và thỏa mÂn khách hàng tốt hơn là điều rất nhiều người
nước ngoài đã từng biết.
Công ty như một cộng đồng
Điều này thể hiện trên những phương diện:


Mọi thành viên gắn kết với nhau trên tinh thần chia xẻ trách nhiệm hơn là bởi
hệ thống quyền lực " Tổ chức như một con thuyền vận mệnh, một mái nhà chung "
Anh làm được gì cho tổ chức quan trọng hơn anh là ai
Sự nghiệp và lộ trình công danh của mỗi nhân viên gắn với các chặng đường
thành công của doanh nhân
Mọi người sống vì doanh nhân, nghĩ về doanh nhân, vui buồn với thăng trầm
của doanh nhân Triết lí kinh doanh được hình thành luôn trên cơ sở đề cao ý nghĩa
cộng đồng và phù hợp với các chuẩn mực xã hội, hướng tói những giá trị mà xã hội
tôn vinh. Trong nhiều chục năm chế độ tuyển dụng chung thân suốt đời và thăng tiến

nội bộ đã làm sâu sắc thêm điều này.
Công tác đào tạo và sử dụng người
Thực tế và hoàn cảnh của Nhật Bản khiến nguồn lực con người trở thành yếu tố
quyết định đến sự phát triển của các doanh nhân. Điều đó được xem là đương nhiên
trong Văn hóa Doanh nhân Nhật Bản. Các doanh nhân khi hoạch định chiến lược
kinh doanh luôn coi đào tạo nhân lực và sử dụng tốt con người là khâu trung tâm. Các
doanh nhân quan tâm đến điều này rất sớm và thường xuyên. Các doanh nhân thường
có hiệp hội và có quĩ học bổng dành cho sinh viên những ngành nghề mà họ quan tâm.
Họ không đẩy nhân viên vào tình trạng bị thách đố do không theo kịp sự cải cách
quản lí hay tiến bộ của khoa học công nghệ mà chủ động có kế hoạch ngay từ đầu
tuyển dụng và thường kì nâng cấp trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho nhân viên. Các
hình thức đào tạo rất đa dạng, nhưng chú trọng các hình thức đào tạo nội bộ mang tính
thực tiễn cao. Việc sử dụng người luân chuyển và đề bạt từ dưới lên cũng là một hình
thức giúp cho nhân viên hiểu rõ yêu cầu và đặc thù của từng vị trí để họ xác định cách
hiệp tác tốt với nhau, hiểu được qui trình chung và trách nhiệm về kết qua cuối cùng,
cũng như thuận lợi trong điều hành sau khi được đề bạt. Cách thức ấy cũng làm cho
các tầng lớp, thế hệ hiểu nhau, giúp đỡ nhau và cho mọi người cơ hội gắn mình vào
một lộ trình công danh rõ ràng trong doanh nghiệp.
b.3.Những điểm cần lưu ý về văn hóa khi kinh doanh với các doanh nghiệp Nhật
Bản.
Đặc điểm nổi bật khi làm việc với các doanh nhân Nhật Bản là giữ chữ tín, giữ
lời hứa dù là những việc nhỏ nhất. Đặc biệt, họ coi trọng ấn tượng trong buổi gặp mặt
đầu tiên hay trong đợt giao dịch đầu tiên.
Thời gian đặt hàng thử, số lượng nhỏ kéo dài rất lâu. Do đó, doanh nghiệp cần
kiên trì tiếp tục giữ thái độ nhiệt tình trong giao tiếp kinh doanh để tiếp cận và trở
thành đối tác của khách hàng tốt trong tương lai.


Việc tham gia hội chợ thương mại tại Nhật Bản là rất quan trọng, nó không chỉ
giúp tìm kiếm khách hàng mới mà còn khẳng định tính thường xuyên, ổn định trong

kinh doanh với khách hàng cũ. Tuy nhiên, việc tham gia hội chợ tại Nhật Bản thường
rất tốn kém, chưa kể những mẫu mã hàng hóa chọn để trưng bày nên có sự trao đổi và
thống nhất trước với những khách hàng truyền thống của mình, tránh tình trạng vi
phạm cam kết về mẫu mã trước đó.
Văn hóa trao danh thiếp: Nhật Bản là một trong những nước hay sử dụng danh
thiếp nhất thế giới. Việc trao đổi danh thiếp giữa các thương gia là một cách để diễn tả
tầm quan trọng của đối tác làm ăn. Điều đó thể hiện bạn là một người có giá trị trong
cuộc họp và đó cũng chính là một cách để bạn đánh giá cao đối tácViệc không có hay
hết danh thiếp khi giao dịch không bao giờ để lại ấn tượng tốt với khách hàng. Mặt
khác, phải đặc biệt lưu ý tôn trọng khi nhận card: nhận bằng hai tay, đọc to và cẩn
thận các thông tin, sau đó đặt nó vào hộp đựng card hay trên bàn làm việc, thường lấy
nó ra khi cần thiết trong cuộc hội thoại, tuyệt đối không được đưa vào túi vì đây bị coi
là hành động bất lịch sự.
Văn hoá kinh doanh Nhật rất coi trọng những người lớn tuổi hơn mình vì kinh
nghiệm và sự khôn khéo của người đó đã đóng góp và cống hiến. Chính vì thế nên khi
giao tiếp với đối tác lớn tuổi người Nhật phải thể hiện thái độ kính trọng đúng mực.
Rất thích khi đối tác sử dụng được tiếng Nhật vì họ cảm thấy gần gũi hơn. Hơn
nữa ở những doanh nghiệp vừa và nhỏ, số người nói được tiếng Anh rất ít.
Người Nhật Bản rất coi trọng giờ hẹn. Vì vậy, khi đi làm việc với khách Nhật,
ta phải chủ động lựa chọn phương tiện hợp lý và thời gian đảm bảo tránh bị muộn vì
lý do tắc đường.
Xuất phát từ thị hiếu của người tiêu dùng, theo Thương vụ Việt Nam tại Nhật
Bản, người tiêu dùng Nhật rất chú ý đến chất lượng hàng hóa. Sống trong môi trường
có thu nhập cao nên người Nhật Bản thường đòi hỏi rất khắt khe về chất lượng hàng
hóa, bao gồm cả vấn đề vệ sinh, hình thức và dịch vụ hậu mãi. Những vết xước hàng
hóa trong quá trình vận chuyển cũng có thể gây ảnh hưởng rất lớn đến quá trình tiêu
thụ cả lô hàng và ảnh hưởng đến uy tín. Đặc biệt, gần đây, mối quan tâm đến vấn đề
sinh thái của người Nhật ngày càng nâng cao. Do đó, các cửa hàng đang liên tục cải
tiến cách đóng gói sản phẩm để làm sao vừa đẹp, vừa đơn giản, tiện dụng cho người
sử dụng và bao bì có thể tận dụng bằng các nguyên liệu tái sinh.

Mặt khác, người Nhật Bản (nhất là những người phụ nữ nội trợ, có nhiều thời
gian, cũng là đối tượng mua hàng chủ yếu) rất nhạy cảm với giá tiêu dùng hàng ngày.
Sau cuộc khủng hoảng kinh tế bong bóng vào cuối những năm 90 của thế kỷ trước,


nhất là hiện nay người Nhật không chỉ quan tâm đến vấn đề chất lượng mà còn rất chú
ý đến sự thay đổi giá cả.
V.Luật pháp -chính trị
1. Chính trị
Nhật Bản là một trong các nước theo hệ thống quân chủ lập hiến, trong đó Thủ
tướng là người nắm quyền cao nhất về các phương diện quản lý quốc gia và chịu sự
giám sát của hai viện Quốc hội cùng tòa Hiến pháp có thẩm quyền ngăn chặn các
quyết định vi hiến của Chính phủ. Được xây dựng dựa trên hình mẫu của Vương quốc
Liên hiệp Anh và Bắc Ireland và một số nước phương Tây khác sau này. Theo hệ
thống pháp luật thế giới hiện hành, Nhật Bản được xếp vào các nước có nền dân chủ
đầy đủ (ưu việt nhất).
Tuy nhiên, trong tình hình kinh tế khó khăn hiện nay, chính trị ở nước Nhật
đang có dấu hiệu bất ổn. Giới chính trị gia Nhật bị buộc tội bởi đã khiến vấn đề kinh
tế của nước này ngày một trầm trọng hơn. Lãnh đạo các đảng đã lãnh đạo hệ thống
vốn chi tiêu quá hoang phí. Liên tiếp chính phủ này đến chính phủ khác tiêu hàng
nghìn tỷ yên vào đường sá, cầu cảng và các tòa nhà.Giới chính trị gia cũng bị đổ lỗi
không đưa ra quyết định cứng rắn trong việc cải cách hệ thống thuế và an sinh xã hội.
Nhật cũng thường xuyên đổi Thủ tướng, chỉ trong 6 năm, Nhật đã thay Thủ tướng đến
5 lần.
2. Luật pháp
a. Chiến lược phát triển kinh tế của Nhật Bản
Chiến lược kinh tế châu Á của Nhật Bản với mục tiêu cho đến năm 2020 được
kỳ vọng sẽ tạo thêm tiền đề cho kinh tế châu Á phát triển bền vững. Mục tiêu của
chiến lược này cho đến năm 2020 là thiết lập khu vực mậu dịch tự do châu Á-Thái
Bình Dương (FTAAP), thúc đẩy cải cách trong nước, gia tăng dòng chảy về nhân lực

và vốn để tiếp nhận sự tăng trưởng của kinh tế châu Á, mở rộng cơ hội tăng trưởng
thông qua việc gia tăng gấp đôi thu nhập của người dân châu Á. Chiến lược kinh tế
châu Á của Nhật Bản được xây dựng dựa trên quan điểm khắc phục hậu quả của
khủng hoảng kinh tế toàn cầu và thúc đẩy sự phát triển của các nền kinh tế châu Á để
phát triển nền kinh tế Nhật Bản. Chiến lược kinh tế cởi mở này sẽ là điều kiện phát
triển rất tốt cho những doanh nghiệp biết nắm bắt cơ hội.
b. Chính sách của Nhật Bản đối với hoạt động thương mại trong và ngoài
nước.
b.1. Trong nước
Chính phủ Nhật đã ra quyết định cắt giảm thuế thu nhập doanh nghiệp từ 40%
xuống 35%, áp dụng từ ngày 1/4/2011. Mục tiêu của Nhật là giảm thuế doanh nghiệp
về mức 25-30%, ngang với ở các quốc gia là đối thủ cạnh tranh ngang tầm của nước


này, trong thập niên tới (Thuế thu nhập doanh nghiệp ở Mỹ là 35%, ở Anh hiện ở mức
28%, ở Trung Quốc là 25%). Động thái này nhằm đáp ứng lời kêu gọi của cộng đồng
doanh nghiệp Nhật, trong bối cảnh nền kinh tế lớn thứ hai thế giới vật lộn với tốc độ
tăng trưởng trì trệ. Với việc cắt giảm thuế nói trên, Nhật Bản hy vọng sẽ có thêm
nhiều việc làm và hoạt động đầu tư sẽ được đẩy mạnh trong nền kinh tế Nhật. Nhật
Bản cũng kêu gọi cộng đồng doanh nghiệp Nhật sử dụng số tiền thuế thu nhập doanh
nghiệp tiết kiệm được cho mục đích thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và chống lại tình
trạng giảm phát kéo dài.
b.2. Ngoài nước
Hệ thống thuế quan của Nhật Bản tương đối phức tạp, bao gồm nhiều loại thuế
suất khác nhau. Hệ thống này cũng tương đối chặt chẽ, chủ yếu là các quy định về tiêu
chuẩn chất lượng và vệ sinh kiểm dịch. Nhằm mục đích bảo vệ sức khỏe con người,
đồng thời bảo vệ các ngành sản xuất và chế biến trong nước. Nhật Bản áp dụng Luật
vệ sinh an toàn thực phẩm, Luật Chống gây nhiễm và kiểm soát các loại dịch bệnh,
Luật Ngoại thương và Ngoại hối, Luật Thương Mại lên các mặt hàng nhập khẩu.
Giấy phép và hạn ngạch nhập khẩu: những mặt hàng nhập khẩu theo hạn ngạch

nếu đáp ứng các điều kiện cần thiết sẽ được cấp giấy phép hạn ngạch có giá trị trong
vòng 4 tháng. Ngoài ra khi nhậpkhẩu phải xin thêm giấy phép nhập khẩu tại một ngân
hàng ngoại thương được chỉ định.
Một điều quan trọng trong những trở ngại phi thuế quan được Nhật Bản áp
dụng triệt để đó là những yêu cầu về kỹ thuật, bao bì, nhãn hiệu,… Các doanh nghiệp
muốn tiếp cận thị trường khó tính này phải đặc biệt lưu ý đáp ứng những yêu cầu khắt
khe đó.
C. KẾT LUẬN
Trong xu thế toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế, các quốc gia luôn phải
đối mặt với một bài toán khó là giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa tăng trưởng và
phát triển kinh tế với giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Chỉ khi nào mối
quan hệ đó được giải quyết một cách đúng đắn và hài hòa thì khi đó sự phát triển mới
được coi là bền vững. Nhật Bản cũng không nằm ngoài quy luật đó. Với những triển
vọng đầu năm nay và tiềm lực sẵn có, hy vọng Nhật Bản sẽ khởi sắc.


MỤC LỤC