Bài giảng ngữ văn 7 bài 23 chuyển đổi câu chủ động sang câu bị động 6

I- Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
1. Quy tắc chuyển đổi
a. Ví dụ ( SGK/ 64 )
b. Nhận xét
a. Người ta / đã hạ cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải xuống
từ hôm “hoá vàng”.
( Câu chủ động)
b. Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải / đã được hạ xuống
từ hôm “hoá vàng”.
(Câu bị động)
c. Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải / đã hạ xuống từ
hôm “hoá vàng”.
(Vũ Bằng)
(Câu bị động)
Các câu trên, câu nào là câu chủ động,
câu nào là câu bị động?


a. Người ta / đã hạ cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông
vải xuống từ hôm “hoá vàng”. (Câu chủ động)
b. Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải / đã được hạ
xuống từ hôm “hoá vàng”. (Câu bị động)
c. Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải / đã hạ xuống
từ hôm “hoá vàng. (Câu bị động)
* So sánh câu b, c:
Gièng nhau

Kh¸c nhau

- Cùng là câu bị động.

- Câu

- Cùng nội dung miêu tả.

(bị).
- Câu c: không dùng từ
“được” (bị).

- Cùng vắng mặt chủ thể của
hành động.

b: có dùng từ “được”


a. Người ta / đã hạ cánh màn điều treo ở đầu
I- Cách chuyển đổi câu
bàn
chủ động thành câu bị
(Chủ thể)
(HĐ)
(Đối tượng của hoạt động)
động.
thờ ông vải xuống từ hôm “hoá vàng”.
1. Quy tắc chuyển đổi
(Câu chủ động)
a.Ví dụ.
b. Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải /đã
b.. Nhận xét.
(Đối tượng của hoạt động)

- CÂU A: CÂU CHỦ
được hạ xuống từ hôm “hoá vàng”. (Câu bị động)
ĐỘNG.
- CÂU B, C CÂU BỊ
(HĐ)
c. Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải/ đã hạ
ĐỘNG.
+ Câu b: có dùng từ
(Đối tượng của hoạt động)
(HĐ)
“được” (bị).
xuống từ hôm “hoá vàng”. (Câu bị động)
+ Câu c: không dùng từ
? Qua phân tích ví
“được” (bị).
dụ, hãy cho biết có mấy
c. Kết luận: Có 2 cách
cách chuyến đổi câu chủ
chuyển đổi câu chủ động
động thành câu bị động?
thành câu bị động.


* Chuyển câu chủ động thành câu bị động:
Có 2 cách:
- Chuyển từ (cụm từ) chỉ đối tượng của
hoạt động lên đầu câu và thêm hoặc
không thêm từ bị (được) vào sau từ (cụm
từ) chỉ đối tượng.

- Chuyển từ (cụm từ) chỉ đối tượng của
hoạt động lên đầu câu, đồng thời lược bỏ
hoặc biến chủ thể của hoạt động thành
một bộ phận không bắt buộc trong câu.


Luyện tập nhanh ( bài tập 1 ( SGK/ 65)
. . Chuyển đổi mỗi câu chủ động dưới đây thành hai câu bị động
theo hai kiểu khác nhau.

a. Một nhà sư vô danh đã xây ngôi chùa ấy từ thế kỉ XIII.
-> Ngôi chùa ấy được (một nhà sư vô danh) xây từ thế kỉ XIII.
-> Ngôi chùa ấy xây từ thế kỉ XIII.
b. Người ta đã làm tất cả cánh cửa chùa bằng gỗ lim.
-> Tất cả cánh cửa chùa được (người ta) làm bằng gỗ lim.
-> Tất cả cánh cửa chùa làm bằng gỗ lim.
c. Chàng kị sĩ buộc con ngựa bạch bên gốc đào.
-> Con ngựa bạch được (chàng kị sĩ) buộc bên gốc đào.
-> Con ngựa bạch buộc bên gốc đào.
d. Người ta dựng một lá cờ đại ở giữa sân.
-> Một lá cờ đại được (người ta) dựng ở giữa sân.
-> Một lá cờ đại dựng giữa sân.


I- Cách chuyển đổi câu chủ động
? Những câu sau có phải
thành câu bị động.
là câu bị động không? Vì
1. Quy tắc chuyển đổi
sao?

a.Ví dụ I.1.
a. Bạn em được giải nhất
b. Nhận xét.
trong kì thi học sinh giỏi.
c. Kết luận: Có 2 cách chuyển đổi
câu chủ động thành câu bị động.
b. Tay em bị đau..
2.Lưu ý
Hai câu a, b không phải câu bị
a.Ví dụ I.3( SGK/ 64)
động vì không có câu chủ động
=> Không phải câu nào có các từ bị, tương ứng.
được cũng là câu bị động.


I- Cách chuyển đổi câu chủ động VD.
thành câu bị động.
- Em bị thầy giáo phê bình.
1. Quy tắc chuyển đổi: Có 2 cách -> Thái độ Không hài lòng
chuyển đổi câu chủ động thành - Em được thầy giáo phê bình.
câu bị động.
-> Thái độ Hài lòng.
? Sắc thái ý nghĩa của câu bị
2. Lưu ý:
động dùng từ bị và câu bị
*Vớ du I.1 ( SGK/ 64)
động dùng từ được có gì khác
nhau?
-> Không phải câu nào có các từ bị,
được cũng là câu bị động.

* Cõu bị động dựng từ “được” cú
hàm ý đỏnh giỏ tớch cực về sự
* Ví dụ 2:
-> Khi dùng câu bị động có chứa từ việc được núi đến trong cõu.
bị hoặc được cần chú ý đến sắc
thái ý nghĩa khi đặt chúng trong văn * Cõu bị động dựng từ “bị” cú
hàm ý đỏnh giỏ tiờu cực về sự
cảnh.
việc được núi đến trong cõu.


I- Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động.
1. Quy tắc chuyển đổi: Có 2 cách chuyển đổi câu chủ động thành
câu bị động.
2. Lưu ý:
- Không phải câu nào có các từ bị, được cũng là câu bị động.
- Khi dựng câu bị động cú chứa từ bị hoặc được cần chú ý đến sắc
thỏi ý nghĩa (Tích cực và tiêu cực) khi đặt chúng trong văn cảnh.
3. Kết luận: Ghi nhí ( SGK/ 64)
II. Luyện tập
1 Bài tập 2 ( SGK/ 65).


Bài tập 2 (SGK/ 65)
b. Người ta / đã phá ngôi nhà ấy đi.
- Ngôi nhà ấy / đã được người ta phá đi.
=> Việc phá ngôi nhà là hợp lí.
- Ngôi nhà ấy / đã bị người ta phá đi
=> Việc phá ngôi nhà là khụng hợp lí.
C.Trào lưu đô thị hoá / đã thu hẹp sự. khác biệt giữa thành thị với

nông thôn.
- Sự khác biệt giữa thành thị với nông thôn / đã được trào lưu
đô thị hóa thu hẹp.
=> Việc thu hẹp sự khác biệt giữa thành thị và nông thôn là cần thiết.
- Sự khác biệt giữa thành thị với nông thôn / đã bị trào lưu
đô thị hóa thu hẹp.
=> Việc thu hẹp sự khác biệt giữa thành thị và nông thôn là chưa hay,
chưa cần thiết.


I- Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động.
II. Luyện tập
1. Bài tập 2 ( SGK/ 65).
2. Đặt câu chủ động sau đó chuyển đổi thành câu bị động
(và ngược lại)


Xem hình đặt câu:

(1)

1. Ông lão thả
cá vàng xuống
biển. ( Câu Chủ
động)

Cá vàng được ông
lão thả xuống biển. (
Câu bị động)

Cá vàng được thả xuống
biển. Câu bị động)


* Đặt câu bị động sau đó chuyển
thành câu bị động.

(2)

2. Cháu được Bác Hồ quàng khăn đỏ.
( Câu bị động)
Bác Hồ quàng khăn đỏ cho cháu.
( Câu chủ động)
(3)
3. Các cháu thiếu nhi được Bác Hồ chia kẹo.
( Câu bị động)
- Bác Hồ chia kẹo cho các cháu thiếu nhi.
( Câu chủ động)


I- Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động.
II. Luyện tập
1. Bài tập 2 ( SGK/ 65).
2. Đặt câu chủ động sau đó chuyển đổi thành câu bị động
3.Bài tập 3 ( SGK/ 65): Viết một đoạn văn ngắn nói về lòng say mê
văn học của em hoặc của tác phẩm văn học đối với em, trong đó có
dùng ít nhất một câu bị động. Gạch chân câu bị động đó.


1. Thế nào là câu chủ động, câu bị động?

2. Mục đích của việc chuyển đổi câu chủ động thành câu
bị động?
3. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động?
- 2 cách chuyển đổi.
- phân biệt câu bị động với câu bình thường.
- Sắc thái ý nghĩa của câu bị động dùng từ “ được”
và “bị”.


- Học kĩ lí thuyết, tiếp tục đặt câu chủ động sau đó chuyển
đổi thành câu bị động ( và ngược lại), viết đoạn văn ngắn sử
dụng các kiểu câu chủ động và bị động.
- Chuẩn bị bài mới ( tiết 100) LUYỆN TẬP VIẾT ĐOẠN
VĂN CHỨNG MINH.
( Tìm hiểu đề, tìm ý, lập dàn ý và tập viết đoạn văn đề 8
( SGK/ 66).