Phát triển internet để thay đổi cuộc sống người việt nam

Công ty Cổ phần VNG - VNG Embracing Challenges

3/2015

MỞ ĐẦU
Zing MP3, Zing me, Zalo, Zing TV, Zing play, Phong Thần, Võ Lâm Truyền
Kỳ, 123pay… có lẽ đã trở thành những công cụ giải trí và tiện ích không hề xa lạ
với giới trẻ hiện nay. Trong thời kỳ Toàn cầu hóa, hàng loạt các công cụ và tiện ích
về Internet và Công nghệ thông tin nước ngoài đang ồ ạt xâm nhập vào thị trường
Việt Nam, thì các sản phẩm công nghệ trên vẫn được rất nhiều bạn trẻ Việt yêu
thích và tin dùng. Những sản phẩm trên đã phần nào khẳng định được thương hiệu
Việt, trí tuệ Việt trên thị trường Công nghệ và Internet đầy tiềm năng. Và Công ty
cổ phần VNG, tự hào là đại diện cho trí tuệ và sự sáng tạo Việt đó.
"Phát triển Internet để thay đổi cuộc sống người Việt Nam.". VNG tin vào sức
mạnh của Internet và đặt cho mình sứ mệnh mang lại cho người sử dụng Internet
những trải nghiệm ý nghĩa. Mỗi ngày, hàng triệu bạn trẻ Việt Nam giải trí, giao lưu
kết bạn, mua sắm trực tuyến hay tham gia những hoạt động vì cộng đồng thông qua
những sản phẩm của VNG, đó là cách VNG đã và đang tạo ra giá trị cho xã hội.
VNG cũng hiểu rằng tiềm năng của Internet còn rất lớn, và không ngừng tìm kiếm
những cách thức mới để Internet trở nên gần gũi hơn, mang lại nhiều thay đổi có
giá trị hơn cho người Việt Nam. Chú trọng đầu tư cho nghiên cứu và phát triển,
không ngừng cải tiến công nghệ, đồng thời duy trì hiệu quả hiệu động của tổ chức,
đó là điều VNG đang làm để theo đuổi sứ mệnh “Phát triển Internet để thay đổi
cuộc sống người Việt Nam”.Thành lập từ năm 2004, trên chặng đường hơn 10 năm
của mình, VNG đã không ngừng nỗ lực để hoàn thiện tổ chức, các dự án, ý tưởng
và gặt hái được không ít thành công cũng như gặp phải rất nhiều thách thức.
VNG là một đại diện tiêu biểu cho trí tuệ Việt, ý chí người Việt trẻ. Chính vì
vậy, chúng em đã chọn VNG để phân tích.

1

Nhóm 7 - Lớp Quản lý học (214)_21


Công ty Cổ phần VNG - VNG Embracing Challenges

3/2015

MỤC LỤC
Mở đầu………………………………………………........…………………..1
Mục lục………………………………………………………………………..2
I.

Giới

thiệu

về

VNG………………………………………………………..3
II.

Cơ cấu tổ chức……………………………………………………………9

III.

Phân

tích

chiến

lược

phát

triển

Zalo…………………………………….16
IV.

Công cụ cơ bản nhằm nâng cao động lực làm việc…………………..31

V.

Yếu tố cơ bản của hệ thống kiểm soát được sử dụng……………….…42

VI.

Vấn đề hack game củaVNG………………………………..………….53

Nguồn………………………………………………………………………..65

2

Nhóm 7 - Lớp Quản lý học (214)_21


Công ty Cổ phần VNG - VNG Embracing Challenges

3/2015

CÔNG TY CỔ PHẦN VNG
I. Giới thiệu cơ bản về VNG (tên, ngành nghề, lĩnh vực hoạt
động, địa chỉ, thành tựu cơ bản,..)
1.


2.
3.
4.

Tên: Công ty Cổ phần VNG
Được thành lập ngày 9/9/2004 với tên gọi VinaGame
Năm 2008, công ty đổi thương hiệu thành VNG Corporation.
Ngành nghề: Công nghệ và Internet
Quy mô: 1800 thành viên
Lĩnh vực hoạt động
4.1. Nội dung số và giải trí trực tuyến
- Công cụ nghe và tìm kiếm nhạc trực tuyến: Zing MP3
Được khai sinh 1/8/2007, Zing MP3 là một trong những trang web tìm

kiếm âm nhạc được ưa chuộng nhất tại Việt Nam hiện nay. Sử dụng hệ thống
tìm kiếm thông minh, Zing MP3 cho phép người sử dụng tiếp cận được với
thư viện khổng lồ các bài hát và bản nhạc các loại được tập hợp tự động từ
các nguồn khác nhau. Đồng thời Zing MP3 còn cho phép người nghe tải,
nhúng vào blog hay gửi cho bạn bè những bài hát mình yêu thích nhằm mở
rộng kết nối âm nhạc tới mọi người.
- Kênh truyền hình trực tuyến chất lượng cao: Zing TV
Zing TV là một dịch vụ video online có chọn lọc, đa dạng về thể loại và
nội dung từ các Chương trình truyền hình hot, Phim ảnh, nội dung giáo dục,

đến các clip tin tức nổi bật trên internet, cung cấp nền tảng xem và upload
video miễn phí cho người dùng.
- Game trực tuyến:
Các game cho nhiều đối tượng: everyone (boom, gunny, 2s, 2u…);
everyone 10+ (Zing play), Manture 18+ (Ngọa Long, Võ Lâm Truyền Kỳ,
Kiếm Thế, Phong Thần…)
4.2. Liên kết cộng đồng
- Ứng dụng nhắn tin và gọi điện miễn phí thuần Việt: Zalo

3

Nhóm 7 - Lớp Quản lý học (214)_21


Công ty Cổ phần VNG - VNG Embracing Challenges

3/2015

Zalo là ứng dụng trò chuyện miễn phí thuần Việt đa phương tiện trên điện
thoại di động, là công cụ để bạn có thể giao tiếp và kết nối bạn bè ở mọi lúc
mọi nơi.
- Mạng xã hội: Zing me
Zing Me là sản phẩm mạng xã hội của VNG, tích hợp blog, chia sẻ hình
ảnh, âm nhạc, trò chơi, video clip, thư điện tử (email) với Zing. Zing Me cho
phép bên thứ ba thông qua API giúp phong phú thêm nội dung hệ thống.
4.3. Phần mềm và tiện ích
- Giải pháp quản lý phòng máy: CSM
Cyber Station Manager (viết tắt CSM) là phần mềm quản lý đại lý Internet
đã được VNG phát hành miễn phí. Có hơn 25.000 phòng máy trên toàn quốc
đang sử dụng CSM, tỷ lệ 60% thị phần và hơn 2 triệu lượt truy cập hàng

ngày
- Danh bạ Internet Việt Nam: Laban
Đây là một sản phẩm của VNG Corporation rất hữu ích, giúp người dùng
tìm kiếm bất kì thông tin trên Internet một cách nhanh chóng.
4.4. Thương mại điện tử
- Cổng thanh toán trực tuyến: 123pay
123Pay là cổng thanh toán trực tuyến của Công ty Cổ Phần VNG, mang
đến cho doanh nghiệp giải pháp thanh toán tin cậy, cơ hội quảng bá thương
hiệu trên các sản phẩm đa dạng của VNG: Zing Me, Zing MP3, Zing News
và hơn 30 trò chơi trực tuyến, là cầu nối giữa khách hàng, nhà cung cấp và
ngân hàng, chấp nhận thanh toán rộng rãi qua thẻ ATM/Internet Banking của
ngân hàng trong nước, thẻ Visa, MasterCard và JCB.
- Ứng dụng xem lịch chiếu và đặt vé xem phim: 123phim
Ứng dụng của VNG cung cấp thông tin Lịch Chiếu/Suất Chiếu và Mua Vé
online với rất nhiều tiện ích
5. Địa chỉ
5.1.
Thành phố Hồ Chí Minh
5.1.1.
Trụ sở chính:
182 Lê Đại Hành, Phường 15, Quận 11.
Điện thoại: (84.8) 3962 3888
4

Nhóm 7 - Lớp Quản lý học (214)_21


Công ty Cổ phần VNG - VNG Embracing Challenges

3/2015

-

-

Fax: (84.8) 3962 4666
5.1.2.
Trung tâm hỗ trợ khách hàng:
Tầng trệt, 182 Lê Đại Hành, Phường 15, Quận 11.
Hotline: 1900561558
5.2.
Hà Nội:
5.2.1.
Chi nhánh văn phòng Hà Nội:
Tầng 3 tòa nhà Trung Yên 1, Đường Trung Yên,Quận Cầu Giấy.
Tel: (84.4) 3786.8866
Fax: (84.4) 3557.5754
5.2.2.
Trung tâm hỗ trợ khách hàng tại Hà Nội
Tầng 2, Tòa nhà Lotus, số 2 Phố Duy Tân, Phường Dịch Vọng Hậu,

Quận Cầu Giấy.
Hotline: 1900561558
5.3. TP Đà Nẵng
Chi nhánh văn phòng Đà Nẵng
Địa chỉ: 66 Võ Văn Tần, Quận Thanh Khê.
Điện thoại: (84.511) 364 7797
Fax: (84.511) 3647.7998
5.4.
Địa chỉ email

- Hợp tác kinh doanh:
Hợp tác kinh doanh Web & Client Game:
Hợp tác kinh doanh Mobile Game:
(+84 8) 3962 3888 (Ext: 1436) – Ms. Zinnie
Truyền thông:
Tuyển dụng:
6. Thành tựu cơ bản
6.1. 2004 - 2005: Khởi nghiệp
Tháng 6/2005: VNG ký được hợp đồng đầu tiên với “đại gia”
Kingsoft để mang Võ Lâm Truyền Kỳ về quê nhà. Trong vòng 1 tháng,
VLTK đã tạo nên cơn sốt chưa từng có tại Việt Nam với con số ấn tượng
20,000 PCU (lượng người chơi truy cập tại cùng một thời điểm).
6.2. 2006 - 2008: Tăng tốc
Tháng 6/2006 : Cyber Station Manager (CSM) được VNG lắp đặt
miễn phí tại các quán cà phê internet nhằm giúp họ quản lý hiệu quả hoạt

5

Nhóm 7 - Lớp Quản lý học (214)_21


Công ty Cổ phần VNG - VNG Embracing Challenges

3/2015

động kinh doanh. VNG bắt đầu lấn sân sang lĩnh vực thương mại điện tử khi
giới thiệu trang web 123Mua.
Năm 2006: Doanh thu của VNG đạt 17 triệu USD
Tháng 3/2007 : VNG lọt vào top 50 công ty có môi trường làm việc
tốt nhất tại Việt Nam trong cuộc bình chọn do Navigos - AC Nielson tổ

chức.
Tháng 4/2007: VNG khánh thành trung tâm dữ liệu hiện đại nhất Việt
Nam, chính thức làm chủ việc lưu trữ thông tin cho toàn bộ sản phẩm của
mình. Cùng thời điểm, phiên bản chạy thử Boom Online của VNG được thị
trườn Casual game đón nhận và phản hồi rất tích cực với hơn 60,000 CCU.
Tháng 8/2007 : VNG tiến vào mảng kinh doanh web với việc cho ra
mắt Zing MP3 và Zing Chat
Tháng 1/2008: Zing News ra mắt, “phủ sóng” toàn bộ các hoạt động
thông tin giải trí cho lứa tuổi teen.
Tháng 8/2008 : Zing.vn trở thành trang web được truy cập nhiều nhất
tại Việt Nam theo xếp hạng của Alexa.
Tháng 12/2008: Zing Play, một tập hợp các mini game cực kỳ hấp dẫn
tiếp tục lôi cuốn các Zing fan.
Cuối 2008: VNG đã mở rộng quy mô nhân sự lên tới hơn 1000 người
6.3. 2009 - 2010: Tiên phong
Tháng 4/2009: Zing.vn và CSM giành giải thưởng Sao Khuê do
VINASA trao tặng.
Tháng 8/2009: Zing Me ra mắt cộng đồng mạng. Đến cuối năm 2009,
Zing Me đã có hơn 4 triệu thành viên hoạt động thường xuyên hàng tháng.
Tháng 1/2010 : Sau 4 năm ra mắt, phần mềm CSM của VNG được sử
dụng rộng rãi trên 95% số phòng máy cả nước.
Tháng 3/2010: Thuận Thiên Kiếm của VNG ra mắt “Game MMO
đầu tiên được sản xuất tại Đông Nam Á”.
Tháng 4/2010 : Google AdPlanner công bố Zing.vn đạt hơn 1 tỷ lượt
truy cập hàng tháng, một kỷ lục mới cho trang web có nhiều người truy cập
nhất tại Việt Nam.
6

Nhóm 7 - Lớp Quản lý học (214)_21

Công ty Cổ phần VNG - VNG Embracing Challenges

3/2015

Tháng 5/2010 : VNG mở rộng công cụ thanh toán Zing Pay cho các
dịch vụ kinh doanh trực tuyến ngoài VNG.
6.4.
2011 đến nay: Giá trị xã hội
Tháng 3/2011: Ứng dụng Zing chính thức có mặt trên iTunes.
Tháng 4/2011: VNG là doanh nghiệp duy nhất được vinh danh
“Doanh nghiệp nội dung số có sản phẩm, dịch vụ thương hiệu Việt Nam
thành công nhất”.
Tháng 6/2011: VNG vinh dự nhận 04 giải thưởng Sao Khuê 2011 do
Hiệp hội Doanh nghiệp phần mềm Việt Nam (VINASA) trao tặng cho các
sản phẩm nội dung số.
Tháng 7/2011: Phần mềm quản lý phòng máy chuyên nghiệp CSM
được chứng nhận đạt chuẩn quốc gia.
Tháng 8/2011: Sau 2 năm ra mắt, Zing Me chính thức cán mốc 8 triệu
người dùng.
Tháng 10/2011: VNG nhận giải thưởng uy tín Top 200 thương hiệu
Sao Vàng Đất Việt 2011.
Tháng 11/2011: VNG xuất khẩu thành công game trực tuyến “Ủn Ỉn”
sang thị trường Nhật Bản.
Tháng 2/2012: Cổng thông tin Zing.vn đứng đầu top 100 website Việt
Nam với 16 triệu người dùng.
Tháng 3/2012: Game trực tuyến “Khu vườn trên mây” sau 3 tháng ra
mắt tại thị trường Trung Quốc đã nhận được giải thưởng “Game hải ngoại
đột phá nhất”
Tháng 3/2012: VNG khai trương trụ sở chính lớn nhất từ trước đến

nay, đánh dấu thương hiệu VNG.
Tháng 3/2013: VNG chính thức xuất khẩu game Galaxy Pirates sang
thị trường Nhật Bản.
Tháng 10/2013: VNG trở thành đối tác độc quyền của InMobi tại Việt
Nam.

7

Nhóm 7 - Lớp Quản lý học (214)_21


Công ty Cổ phần VNG - VNG Embracing Challenges

3/2015

Tháng 2/2014: VNG được bình chọn là nơi làm việc tốt nhất trong
ngành Internet, thương mại điện tử trong top “100 nơi làm việc tốt nhất Việt
Nam” do công ty Anphabe và AC Nielsen thực hiện.
Tháng 3/2014: Zalo đạt mốc 10 triệu người dùng.

II. Sơ đồ cơ cấu tổ chức. Phân tích ưu nhược điểm theo 6
thuộc tính của cơ cấu tổ chức. CCTC này cần được hoàn thiện
như thế nào?
1.Sơ đồ cơ cấu tổ chức của VNG

8

Nhóm 7 - Lớp Quản lý học (214)_21

Công ty Cổ phần VNG - VNG Embracing Challenges

3/2015

ĐẠI HỘI ĐỒNG CỔ ĐÔNG

CHỦ TỊCH HĐQT KIÊM
TỔNG GIÁM ĐỐC
Lê Hồng Minh

PHÓ CHỦ TỊCH
THƯƠNG MẠI ĐIỆN
TỬ

PHÓ CHỦ TỊCH
ĐIỀU HÀNH

PHÓ CHỦ TỊCH
CỐ VẤN

PHÓ CHỦ TỊCH
BÁN HÀNG

Vương Quang Khải

Lê Thị Ngọc Diệp

Nguyễn Hoàng
Quế Nga

Nguyễn Hoành Tiến

Giám đốc
Tài chính

Giám đốc
phát triển
doanh nghiệp

Giám đốc
Marketing
game

Giám đốc
nhân sự

Giám đốc
điều hành
dự án

CHỦ
NHIỆM ĐỀ
TÀI

9

Nhóm 7 - Lớp Quản lý học (214)_21


Công ty Cổ phần VNG - VNG Embracing Challenges

3/2015

2. Ưu nhược điểm của cơ cấu tổ chức
1.1.Chuyên môn hóa công việc
1.1.1. Ưu điểm
-

Có được các chuyên gia giỏi: VNG có một đội ngũ chuyên gia, lập trình viên
năng động, sáng tạo, luôn khám phá, tìm tòi cái mới.

-

Chuyên môn hóa công việc đã giúp nâng cao trình độ chuyên môn và sự
chuyên nghiệp trong công việc, tăng năng suất và hiệu suất lao động

-

Dễ đào tạo: VNG đã xây dựng những chương trình tuyển dụng và đào tạo
các tài năng trẻ trở thành những chuyên viên cấp cao: VNG Fresher, Intership,
Orientation...
1.1.2. Nhược điểm

-

Làm giảm khả năng phối hợp: với số lượng nhân viên lớn, gần 2000 nhân
viên, chuyên môn hóa công việc đôi khi trở thành rào cản trong việc phối hợp
giữa nhân viên trong công việc

-

Dễ nhàm chán, và giảm động lực

-

Giảm khả năng sáng tạo
1.1.3. Cách khắc phục

- Tăng mức độ tổng hợp hóa công việc đến mức tối đa
- Sử dụng các kỹ thuật mở rộng phạm vi công việc, phong phú hóa
công việc và luân chuyển.
1.2.
10

Hình thành các bộ phận
Nhóm 7 - Lớp Quản lý học (214)_21


Công ty Cổ phần VNG - VNG Embracing Challenges

3/2015

Cơ cấu tổ chức của Vingroup là cơ cấu tổ chức theo kiểu ma trận, kết hợp giữa
mô hình cơ cấu theo chức năng và theo sản phẩm.
1.2.1. Ưu điểm
- Phù hợp với tính chất đa ngành, nhiều lĩnh vực, nhiều dự án của công ty VNG.
- Định hướng hoạt động theo kết quả cuối cùng
- Tập trung nguồn lực vào khâu xung yếu
- Kết hợp được năng lực của nhiều nhà quản lý và chức năng
- Tạo điều kiện thích ứng với những thay đổi của môi trường

1.2.2. Nhược điểm
- Hiện tượng song trùng lãnh đạo dẫn đến sự không thống nhất mệnh lệnh
- Quyền hạn và trách nhiệm của các nhà quản lý có thể trùng lặp tạo ra các xung
đột
- Cơ cấu phức tạp, không bền vững và có thể gây tốn kém.
1.2.3. Cách khắc phục
- Cần có sự rõ ràng trong mối quan hệ quyền hạn giữa các nhà quản lý
- Cần có cơ chế phối hợp giữa các bộ phận.
1.3.

Cấp quản lý và tầm quản lý

VNG có cơ cấu tổ chức nằm ngang
1.3.1. Ưu điểm

11

Nhóm 7 - Lớp Quản lý học (214)_21


Công ty Cổ phần VNG - VNG Embracing Challenges

3/2015

- Đáp ứng nhanh chóng nhu cầu của khách hàng và thích ứng nhanh chóng với
những thay đổi của môi trường và giảm chi phí của các nhà quản lý cấp trung
do ít cấp quản lý
- Tăng tốc độ của quá trình ra quyết định.
- Tăng khả năng phối hợp.
- Rút ngắn khoảng cách giữa nhân viên và nhà quản lý.

1.3.2. Nhược điểm
- Đòi hỏi các nhà quản lý phải có tầm quản lý rộng, đôi khi dẫn đến quá tải về
trách nhiệm của nhà quản lý.
- Nhân viên có ít sự chỉ dẫn và kiểm soát vì nhà quản lý phải kiểm soát một số
lượng lớn nhân viên.
1.3.3. Cách khắc phục
- Đào tạo và đưa ra các chế độ đãi ngộ tốt để thu hút các nhà quản lý giỏi, có tầm
quản lý rộng.
- Giới hạn và phân chia rõ ràng, đồng đều về trách nhiệm của các nhà quản lý.
- Đào tạo các nhân viên phụ trách hướng dẫn nhân viên.
1.4.

Quyền hạn và trách nhiệm

Cơ cấu tổ chức của công ty sử dụng cả 3 loại quyền hạn: trực tuyến, chức năng
và tham mưu.
2.4.1. Ưu điểm

12

Nhóm 7 - Lớp Quản lý học (214)_21


Công ty Cổ phần VNG - VNG Embracing Challenges

3/2015

- Mối quan hệ quyền hạn trực tuyến giữa cấp trên và cấp dưới được trải dài từ
Hội đồng quản trị tới tổng giám đốc, giám đốc kiểm soát nội bộ tiếp đến các
phòng ban. Công ty sử dụng mô hình quyền hạn theo nguyên lý thứ bậc, trực

tiếp nhận nhiệm vụ và báo cáo cho cấp trên trực tuyến của mình.
- Mối quan hệ quyền hạn chức năng là các giám đốc phòng ban nhận ủy quyền
chức năng từ tổng giám đốc công ty thực hiện các nhiệm vụ như: thực hiện các
nhiệm vụ như hỗ trợ, giám sát các dự án, các chi nhánh của công ty.
- Còn quyền hạn tham mưu sử dụng đa phần các bộ phận trong cơ cấu nhưng nổi
bật nhất là tham mưu của tổng giám đốc với giám đốc kiểm soát nội bộ của
công ty giúp các giám đốc có thể ra các quyết định dễ dàng.
2.4.2. Nhược điểm
- Cần khuyến khích việc sử dụng quyền hạn tham mưu để nó trở thành thông lệ
trong đời sống công ty.
- Quyền hạn và trách nhiệm của các giám đốc phòng ban khá mờ nhạt họ chỉ có
quyền hạn trong lĩnh vực hoạt động của mình, trong khi đó quyền lực tập trung
ở tổng giám đốc. Vì vậy cần trao thêm quyền cho các giám đốc phòng ban để
tổng giám đốc được san sẻ công việc và các giám đốc phòng ban cũng phát huy
được năng lực của mình.
2.5.

Tập trung và phi tập trung

Trong công ty thì tính chất tập trung của cơ cấu thể hiện khá rõ. Quyền lực tập
trung ở hội đồng quản trị và tập trung cao nhất ở giám đốc công ty.
2.5.1. Ưu điểm

13

Nhóm 7 - Lớp Quản lý học (214)_21


Công ty Cổ phần VNG - VNG Embracing Challenges

3/2015

Tạo sự nhất quán trong đường lối chính sách trong hoạt động công ty, cấp trên
có thể kiểm soát dễ dàng các hoạt động của cấp dưới ban giám đốc, có thể điều
động nguồn lực dễ dàng để thực hiện các nhiệm vụ.
2.5.2. Nhược điểm
Do tính chất tập trung quyền lực dẫn tới làm giảm sự quan trọng và tính tích
cực, khả năng sáng tạo của các quản lý thấp hơn. Đôi khi ban giám đốc phải bận
bịu với những quyết định tác nghiệp làm cho công việc căng thẳng, làm giảm
thời gian cho các hoạt động chiến lược của công ty.
2.6.

Phối hợp
2.6.1. Ưu điểm:

Việc xây dựng các kênh thông tin dọc ngang là rất cần thiết nó sẽ làm cho thông
tin thông suốt giữa các bộ phận và ban giám đốc có thể dễ dàng kiểm tra, giám
sát, thúc đẩy cơ chế phối hợp.
2.6.2. Nhược điểm:
- Việc phối hợp giữa các phòng ban và bộ phận công ty còn nhiều hạn chế. Do
có sự kiểm soát chặt chẽ của ban giám đốc nên việc phối hợp có nhiều bước tiến
tuy nhiên cơ chế vẫn còn rất yếu
- Việc điều động để phối hợp khá dễ nhưng phối hợp chưa cao. Đó là sự
chồng chéo các nhiệm vụ, không thống nhất nhiệm vụ, việc trao đổi thông tin
còn ít và kém hiệu quả.
- Văn hóa công ty chưa thực sự là sợi dây gắn kết các thành viên trong công
ty.

14

Nhóm 7 - Lớp Quản lý học (214)_21


Công ty Cổ phần VNG - VNG Embracing Challenges

3/2015

III. Chọn một kế hoạch của tổ chức đó, phân tích quy trình lập ra
kế hoạch đó nhằm phản ánh các hoạt động cần phải thực hiện.
CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN ZALO CỦA VNG
1.

Giới thiệu về Zalo

- Zalo là một ứng dụng thuần Việt dành cho việc trò chuyện và nhắn tin trên di
động do VNG phát triển, vừa được chính thức ra mắt vào ngày 8/8/2012, nhân kỷ
niệm sinh nhật Zing lần thứ 5. Zalo là một trong những sản phẩm chiến lược của
VNG nhằm hướng đến thị trường di động đang phát triển một cách chóng mặt tại
Việt Nam. Hiện nay, người ta dùng điện thoại, máy tính bảng để lướt web, chat
mọi lúc mọi nơi. Zalo ra đời nhằm phục vụ liên lạc với mức cước phí rẻ hơn rất
nhiều so với nhắn tin thông thường.
- Zalo = Zing + Alo.
- Zalo là ứng dụng OTT ( over the top), dùng để nhắn tin đa phương tiện, tìm và
kết nối bạn bè, chia sẻ hình ảnh và thông tin miễn phí dành cho người dùng di động
Việt Nam.
- Được xây dựng dành riêng cho người dùng Việt, Zalo có giao diện thân thiện
và đơn giản so với những ứng dụng tương tự đến từ nước ngoài. Khi đăng nhập,
Zalo yêu cầu người dùng sử dụng số điện thoại cá nhân hoặc tài khoản Zing để liên
kết với bạn bè. Khi đăng nhập, Zalo sẽ tự động gửi đến số điện thoại của người
dùng một mã số kích hoạt miễn phí, và người dùng chỉ việc nhập mã số đó vào để

hoàn thành việc đăng ký. Trong khi đó, nếu đăng nhập bằng tài khoản Zing, thông
tin người dùng trên Zing sẽ nhanh chóng được tích hợp vào Zalo, khi đó, người
dùng chỉ việc tìm kiếm và thêm bạn bè để thỏa sức trò chuyện trên Zalo mà không
cần đăng nhập tài khoản Zing trên.
15

Nhóm 7 - Lớp Quản lý học (214)_21


Công ty Cổ phần VNG - VNG Embracing Challenges

3/2015

- Những tính năng nổi bật của Zalo như chat free, gọi điện free, gửi tin nhắn
thọai, chơi 1 vài game giải trí đơn giản cùng bạn bè (nhưng dĩ nhiên là tất cả đề
phải sử dụng mạng di động).
2.

Sứ mệnh, tầm nhìn và mục tiêu của chiến lược
2.1.

Sứ mệnh: một mô hình nhắn tin kiểu mới.

Zalo, ứng dụng kết hợp giữa nhắn tin di động, gọi điện miễn phí và mạng xã
hội đang được nhiều bạn trẻ yêu thích. Tính đến tháng 11 năm 2014, Zalo đã cán
mốc 20 triệu người dùng. Để thu hút được một số lượng đông đảo người dùng như
vậy, Zalo đã sử dụng 1 chiến lược quảng bá cực kì tốt đến cộng đồng mạng. Và sứ
mệnh của việc quảng bá đó là đem đến cho khách hàng thông tin về một trong
những ứng dụng nhắn tin, gọi điện miễn phí tốt nhất hiện nay với những tính năng
đặc sắc cùng với đó là cảm giác sử dụng một sản phẩm thành công mang thương

hiệu thuần Việt 100%.
2.2.
Tầm nhìn:
Zalo phấn đấu để giữ vững vị thế là một trong những ứng dụng OTT được
nhiều người Việt Nam ưa chuộng nhất, tăng số lượng người dùng Zalo. Mở rộng
thị trường râ quốc tế cụ thể là cho người Việt sinh sống ở nước ngoài.
2.3.
Mục tiêu:
Thị trường mục tiêu: Một sản phẩm công nghệ phù hợp với mọi lứa tuổi, trong
đó lửa tuổi từ 18-30 là thị trường tiềm năng:
- Dưới 18 tuổi : 8%
- Từ 18-25 tuổi: 59%
- Từ 26-33 tuổi: 24%
- Trên 33 tuổi : 9%
16

Nhóm 7 - Lớp Quản lý học (214)_21


Công ty Cổ phần VNG - VNG Embracing Challenges
•

3/2015

Zalo tiếp tục phấn đấu trở thành ứng dụng OTT đứng đầu, chiếm lĩnh

thị trường Việt Nam.
• Phát triển thêm các tính năng mới đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng
của khách hàng.
• Mở rộng phát triển thị trường ở nước ngoài

3.

Phân tích môi trường
3.1.

Môi trường bên ngoài

3.1.1. Mô hình PEST
• Về chính trị:
+ Việt Nam có nền chính trị ổn định, có một chính Đảng duy nhất.
+ Hệ thống pháp luật của Việt Nam đang dần được hoàn thiện, đảm bảo
việc kinh doanh cho các doanh nghiệp được thuận lợi. Bộ Tài chính đã ban
hành một số văn bản về giảm thuế, giảm phí, xây dựng đề án tái cơ cấu Tổng
công ty Đầu tư và kinh doanh vốn nhà nước (SCIC) và Công ty Mua bán nợ
& Tài sản tồn đọng của doanh nghiệp (DATC), bổ sung vốn cho Ngân hàng
Phát triển Việt Nam để cung cấp vốn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh;
Ngân hàng Nhà nước đã liên tục ban hành các văn bản điều chỉnh hạ lãi suất;
thành lập và đưa vào hoạt động Công ty quản lý tài sản Việt Nam; Bộ Công
thương tiếp tục thực hiện các giải pháp đẩy mạnh xuất khẩu và kiểm soát
chặt chẽ việc nhập khẩu đối với các mặt hàng không khuyến khích, các mặt
hàng trong nước đã sản xuất được; các Bộ Tài chính, Công thương đã phối
hợp tăng cường kiểm soát giá cả, thị trường...
+ Luật Công nghệ thông tin số 67/2006/QH11 của Quốc hội nước
CHXHCN Việt Nam thông qua ngày 29 tháng 6 năm 2006 được ban hành.

17

Nhóm 7 - Lớp Quản lý học (214)_21

Công ty Cổ phần VNG - VNG Embracing Challenges

3/2015

+ Một số giải pháp của Chính phủ còn chậm được thực hiện, mang tính
hình thức và chung chung, chưa thực sự phát huy hiệu quả và có nhiều tác
động đối với nền kinh tế
 Việt Nam có nền chính trị ổn định, mức độ rủi ro khi đầu tư sẽ giảm.
Các chính sách, khung pháp lý đang dần được hoàn thiện cũng là điều kiện
thuận lợi để VNG có thể dễ dàng phát triển các dự án của mình. Bên cạnh
đó, tình hình chính trị ổn định của nước ta cũng là một yếu tố thu hút vốn
đầu tư nước ngoài vào thị trường, công ty có tiềm năng lớn hơn trong việc
kết hợp với các nhà đầu tư nước ngoài, mở rộng thị trường. Tuy nhiên,
những điểm hạn chế trong các cơ chế, chính sách của Nhà nước cũng phần
nào làm kìm hãm sự phát triển của Công ty.
• Về môi trường kinh tế: trong thời kì hội nhập mở cửa.
+ GDP Việt Nam năm 2012 đạt 136 tỷ USD.
+ GDP Việt Nam năm 2013 đạt 196 tỷ USD.
+ GDP Việt Nam năm 2014 đạt 184 tỷ USD.
 Thâm nhập thị trường khi nền kinh tế Việt Nam nhìn chung có tăng
trưởng nhưng vẫn lâm vào khủng hoảng do ảnh hưởng của nền kinh tế thế
giới. Tuy nhiên, đời sống người dân đã được nâng cao lên nhiều.
 Nhu cầu tiêu dùng, dịch vụ tăng.
 Lực lượng lao động tri thức trẻ có đào tạo, năng động sáng tạo, khả
năng tiếp thu tốt, có khả năng phát huy tiến bộ của khoa học công nghệ.
Mặc dù vậy nhưng số tiền phải đầu tư cho nhân sự, máy móc, sản phẩm,
marketing… lên tới cả chục triệu USD. Đúng lúc kinh tế khủng hoảng mà ban lãnh
đạo VNG vẫn quyết định đầu tư hàng trăm tỷ đồng vào một sản phẩm rủi ro quá
cao là điều khó hiểu với rất nhiều người.
• Về môi trường văn hóa - xã hội:

+ Việt Nam là đất nước có nên tư tưởng tương đối tiến bộ trong khu vực, việc
tiếp thu nhiều nên văn hóa khác nhau từ nhiều nước cả phương tây lẫn phương

18

Nhóm 7 - Lớp Quản lý học (214)_21


Công ty Cổ phần VNG - VNG Embracing Challenges

3/2015

đông khiến cho con người Việt Nam dễ dàng chấp nhận và tiếp thu những điều mới
mẻ. Và hơn nữa tâm lý người Việt dùng hàng Việt cũng có tác động không nhỏ đến
con đường thâm nhập thị trường của Zalo – 1 sản phẩm của Zing.
+ Việt Nam vẫn còn có nhiều vùng nông thôn chưa được phủ sóng 3G hoặc
mà sóng 3G chập chờn trong khi Zalo lại có thể chạy tốt trên mọi hạ tầng viễn
thông và những dòng smartphone cấp thấp, hơn nữa, tin nhắn được gửi đi nhanh và
ổn định.
+ Zalo có ứng dụng tin nhắn thoại rất mới lạ nên đã thu hút được giới trẻ.
Không những giới trẻ mà cả nhng già cũng cảm thấy thích ứng dụng này. Dân số
Việt Nam đang già hoá đi. Người già (tầm 50 tuổi trở lên) sẽ khó khăn trong việc
ấn tin nhắn để gửi, vừa mất thời gian lại đau đầu. Còn ứng dụng tin nhắn thoại thì
chỉ cần nói mà vẫn gửi được nhiều người.
• Về môi trường công nghệ:
Việt Nam đang trong thời kì công nghiệp hóa hiện đại hóa, việc công nghệ
từ các nước phát triển thâm nhập vào Việt Nam là không thể tránh khỏi. Công
nghệ thông tin phát triển chính là 1 trong những bước tiến quan trọng, đi kèm với
nó là những ứng dụng cho sản phẩm công nghệ cao cũng tăng lên, khiến thị
trường cạnh tranh khá mạnh mẽ. Thêm vào đó là thiết bị công nghệ ngày càng tân

tiến mà rõ nhất là điện thoại di động ngày càng nhiều chức năng hữu ích nên việc
cải tiến công nghệ, chức năng của ứng dụng càng phải đẩy mạnh.
Tuy nhiên, đầu 2013, ứng dụng nhắn tin miễn phí đã rất sôi động ở Việt
Nam với những chiến dịch quảng bá rầm rộ của Webchat, Kakao talk, ....  công
nghệ thì ngày càng phát triển với nhiều phát minh, ý tưởng mới lạ thu hút người
tiêu dùng. Do đó, trong bối cảnh thị trường mobile và Internet thay đổi nhanh mỗi
ngày, nơi hàng triệu công ty có thể ra đời trong một tiếng và không một “đế chế”
nào được bảo chứng là hoàn toàn vĩnh cửu thì thách thức lớn nhất có lẽ là việc
luôn có tư duy mới đáp ứng được áp lực cạnh tranh mới, dù đó có là những ý
tưởng điên rồ.
19

Nhóm 7 - Lớp Quản lý học (214)_21


Công ty Cổ phần VNG - VNG Embracing Challenges

3/2015

3.1.2. Môi trường tác nghiệp: (Mô hình 5 lực lượng cạnh tranh của
M.Porter)
•

Nhà cung cấp:

Tại hội nghị OTT (các dịch vụ liên lạc miễn phí trên mạng Internet) diễn ra
tại Hà Nội gần đây, đề xuất từ các nhà mạng cho rằng Bộ TT&TT nên xem xét
quản lí, chặn các dịch vụ OTT nói chung (trong đó có Zalo) vì những cuộc gọi
diện, nhắn tin miễn phí đã làm giảm doanh thu của họ hàng nghìn tỉ đồng/năm.
Tuy nhiên, Bộ TT&TT cho rằng các ứng dụng nhắn tin, gọi điện miễn phí là xu

hướng của cả thế giới và không thể đi ngược lại xu hướng đó. Đại diện của Bộ
TT&TT cũng đã từng nói thế giới đã chấp nhận xu hướng này thì Việt Nam
không có lí gì để đi ngược lại. Về phía các nhà cung cấp dịch vụ OTT, như VNG,
công ty phát triển dịch vụ Zalo, đã ngỏ ý muốn hợp tác cùng với các nhà mạng
nhằm cung cấp các dịch vụ gia tăng để sau đó chia sẻ lợi nhuận.Điều này nói lên
rằng quyền lực các nhà mạng khi là người cung cấp các yếu tố đầu vào cho tổ
chức là giới hạn, các nhà cung cấp không thực sự có khả năng ép giá dịch vụ
OTT như Zalo. Số lượng các nhà cung cấp cũng khá nhiều ví dụ như VinaPhone,
MobiFone và Viettel. Sự khác biệt về dịch vụ của các nhà mạng cũng ko thật sự
lớn và chi phí khi chuyển sử dụng từ nhà mạng này sang nhà mạng khác cũng
hoàn toàn phụ thuộc vào khách hàng .
•

Khách hàng

+ Người dùng sử dụng Zalo để chat, gửi ảnh, gọi điện cho bạn bè
+ Dùng Zalo để bán hàng,tiếp thị sản phẩm
Khách hàng của Zalo là rất lớn (đã đạt mốc 20 triệu lượt vào cuối tháng 11
năm 2014), với con số này tầm quan trọng của khách hàng đối với Zalo tập trung
vào từng nhóm độ tuổi hơn là từng cá nhân người dùng. Vì ứng dụng là hoàn toàn

20

Nhóm 7 - Lớp Quản lý học (214)_21


Công ty Cổ phần VNG - VNG Embracing Challenges

3/2015

miễn phí,chi phí để khách hàng chuyển từ Zalo sang ứng dụng khác là không có
nên khách hàng cũng không tạo áp lực tới Zalo về việc ngừng quảng cáo.
Ngoài ra khách hàng còn mong muốn Zalo hoàn thiện hơn về kho game và
ứng dụng.
Nhắn tin nhắn thoại có nhiều cái hay nhưng gọi điện trực tiếp vẫn là tốt hơn
so với người dùng ( Zalo chưa đáp ứng được khả năng gọi điện tốt ).
•

Sự cạnh tranh của đối thủ trong cùng một ngành

Có thể khẳng định thị trường OTT của Zalo đang hướng tới tại Việt Nam đang
cạnh tranh vô cùng khốc liệt. Từ khi bùng nổ thị trường này đến nay đã từng có
rất nhiều nhà cung cấp phổ biến khá quen thuộc và phổ biến với Viber, Zalo,
Line, KakaoTalk, Wechat. Năng lực của các đối thủ cạnh tranh cũng rất lớn.
Viber một OTT tốn “zero” chi phí marketing đã lấy được tới chục
triệu người dùng tại Việt (Viber cho thấy đang có tham vọng chiếm một phần
lớn trong số 21 triệu người dùng smartphone. Vào cuối năm ngoái, Viber đã
tung ra gói cước Viber Out giá rẻ nhằm thu hút người dùng. Động thái này
giúp cho Viber có thêm lượng người dùng ổn định, từ 8 triệu (tháng 11/2013)
lên 12 triệu (tháng 5/2014).
Tuy nhiên Zalo cũng có 1 con số đáng kể: Con số 20 triệu người dùng
tính đến cuối tháng 11/2014, cho thấy họ đã nắm được 2/3 thị phần tại Việt
Nam.
Bên cạnh những mốc tăng trưởng người dùng mới luôn được xác lập cũng
có những OTT giậm chân tại chỗ hoặc lặng lẽ rút khỏi thị trường. Thực chất, thị
trường chỉ còn là cuộc đua giữa Viber và Zalo.
•

Mối đe dọa từ sản phẩm và dịch vụ thay thế khác

-

Tin nhắn thường vẫn là hình thức dễ sử dụng và nhanh gọn nhất của

nguời dùng điện thoại.

21

Nhóm 7 - Lớp Quản lý học (214)_21


Công ty Cổ phần VNG - VNG Embracing Challenges
-

3/2015

Facebook ,Skype, và đặc biệt là ứng dụng mới Btalk của Bkav cũng

khá phổ biến và dễ sử dụng.
•
Mối đe dọa từ các đối thủ mới
Có thể sẽ có ứng dụng OTT của các nhà mạng ngày càng phát triển :
Viettel đang tiến đến gửi tin nhắn thoại.
Facebook message có thể sẽ trở thành 1 OTT mới .
Ngành hấp dẫn sẽ thu hút nhiều đối thủ tiềm năng đòi hỏi tổ chức phải có rào
cản mạnh mẽ và vững chắc cho việc gia nhập ngành. Ví dụ: lợi thế về quy mô rất
lớn số lượng người dùng, một ứng dụng thuần Việt,…
 Đánh giá chung về môi trường bên ngoài của Zalo:
Có ưu thế trên thị trường Việt Nam.
Các yếu tố môi trường có xu thế biến động làm tăng cường sự phát

triển của công nghệ thông tin mà nổi bật là viễn thông, mạng internet.
Lợi thế của ngành đang được quan tâm và đầu tư phát triển nâng cấp.
Về cơ hội: có cơ hội lớn trở thành một ứng dụng hàng đầu về nhắn tin
gọi điện miễn phí nhưng cũng đối đầu với không ít khó khăn từ các đối thủ cạnh
tranh, nhà cung cấp dịch vụ internet.
3.2. Môi trường bên trong
3.2.1. Điểm mạnh
•

Nguồn nhân lực và cơ sở vật chất

- Zalo được phát triển bởi đội ngũ kỹ sư của công ty VNG
- Nguồn bổ sung quan trọng tiếp theo là chuyên gia đang làm việc ở các nước
phát triển.
•

Các phúc lợi ở VNG :

- Chế độ lương, thưởng:

22

Nhóm 7 - Lớp Quản lý học (214)_21


Công ty Cổ phần VNG - VNG Embracing Challenges

3/2015

Ở VNG, năng lực và đóng góp của thành viên được ghi nhận không chỉ bằng

khoản lương hàng tháng, nếu bạn làm việc xuất sắc, bạn có thể nhận được thưởng
từ dự án, sản phẩm, thưởng cuối năm, cổ phiếu.
- Một môi trường làm việc đặc biệt
Khởi nguồn là những người bạn chung tay lập nghiệp, VNG luôn cố gắng duy trì
môi trường làm việc thân thiện và cởi mở. Người VNG luôn sẵn sàng chia sẻ,
chung tay giải quyết mọi vấn đề.
- Cơ hội trong công việc
Nhân viên của VNG có nhiều hướng thăng tiến , đồng thời công ty có thiết kế
những chương trình bồi dưỡng phù hợp cho mỗi chặng đường. Chính vì vậy, VNG
tận dụng được nhân lực, phát huy tốt khả năng của nhân viên.
-

Phúc lợi gia đình
VNG liên tục mở rộng các chính sách chăm sóc gia đình nhân viên.

-

Cơ hội học tập
VNG luôn tạo điều kiện cho nhân viên rèn luyện ở mọi lúc mọi nơi. Mỗi đồng

nghiệp là một người thầy. Bên cạnh đó, VNG có hàng loạt các khóa training tại
chỗ, từ photoshop đến online marketing. Người VNG cũng thường xuyên được cử
đi thực tế ở nước ngoài.
-

Phúc lợi khác
Thư viện, phòng tập gym miễn phí cho toàn bộ nhân viên học tập và rèn luyện

sức khỏe hàng ngày.
•

Công nghệ:

- Zalo là ứng dụng thuần Việt 100% do người Việt Nam làm và vận hành với:
Tốc độ nhắn tin nhanh và ổn định trên cả ba băng tầng 2G, 2.5G, 3G,4G và wifi.
23

Nhóm 7 - Lớp Quản lý học (214)_21


Công ty Cổ phần VNG - VNG Embracing Challenges

3/2015

- Trò chuyện nhóm lên tới 50 thành viên
- Tính năng tin nhắn thoại trong thời gian dài, không tạp âm, không méo tiếng
- Chức năng "Nhật ký" để người dùng đăng cảm xúc và tải ảnh, cập nhật trạng
thái bằng âm thanh kéo dài đến 5 phút
- Tích hợp mạng xã hội Nhật ký trong sản phẩm của mình để tăng khả năng kết
nối người dùng
Người phụ trách dự án Zalo còn bổ sung: “Nếu chỉ lo phát hành các sản phẩm
quốc tế, Việt Nam sẽ mãi mãi là một vùng trũng công nghệ, hay nói cách khác là
một “thuộc địa số” chuyên tiêu thụ sản phẩm nước ngoài và phải chuyển phần lớn
doanh thu / lợi nhuận về các quốc gia khác. Vì thế, mong muốn của chúng tôi là
phát triển được những sản phẩm công nghệ của riêng Việt Nam, do người Việt làm
chủ, nhằm phục vụ tốt nhất các nhu cầu trong nước”.
•

Sản xuất

Điểm đáng chú ý nhất trong việc tối ưu và mở rộng cho ứng dụng mobile đó là
vấn đề xử lý kết nối. Việc tối ưu hóa các kết nối không chỉ nhằm đảm bảo hệ thống
có thể chịu tải được lớn hơn mà còn đảm bảo kết nối được ổn định và ít tiêu tốn tài
nguyên cho điện thoại của người dùng. Ban đầu Zalo sử dụng công nghệ web http
long polling vốn áp dụng khá thành công cho hệ thống Webchat của Zing Me
nhưng giải pháp này sớm bộc lộ nhược điểm trên nền tảng mobile. Điện thoại của
người dùng phải tạo rất nhiều kết nối cho những tác vụ đơn giản như kiểm tra có
tin nhắn mới hay xem tin nhắn gửi đi đã đến nơi chưa. Ngoài ra cấu trúc của gói tin
http không tối ưu về dung lượng. Chính những điểm hạn chế này khiến ứng dụng
ngốn pin do phải xử lý những tác vụ thừa thãi, chưa kể việc gửi nhận tin nhắn bị
chậm trong môi trường sóng yếu chập chờn. Để xử lý các vấn đề trên, đội ngũ của
Zalo đã quyết định chuyển sang sử dụng giao thức TCP Long Connection. Với giao
thức này, một kết nối có thể gửi nhận nhiều gói tin đồng thời, các vấn đề tiêu tốn
tài nguyên được giải quyết. Hệ thống máy chủ quản lý kết nối của Zalo cũng được
24

Nhóm 7 - Lớp Quản lý học (214)_21


Công ty Cổ phần VNG - VNG Embracing Challenges

3/2015

viết lại từ đầu sử dụng ngôn ngữ lập trình C++ để tối ưu hiệu suất và độ ổn định.
Chính nhờ việc chuyển đổi công nghệ này đã giúp Zalo đạt kỷ lục 380.000 người
truy cập đồng thời, xử lý trung bình 150 triệu truy vấn và gửi nhận 20 triệu tin nhắn
mỗi ngày. Khi người dùng bật ứng dụng Zalo, một kết nối TCP được thiết lập với
cụm máy chủ quản lý kết nối và tiến hành các bước xác thực, kiểm tra tin nhắn
offline,… Khi tin nhắn được gửi đi, cụm máy chủ này sẽ nhận gói tin và gửi về
cụm máy chủ tính toán chuyên xử lý các loại nội dung như tin nhắn, hình ảnh,

thông tin địa điểm,… từ đó chuyển đến người nhận. Sơ đồ hạ tầng kĩ thuật của Zalo
Một điểm độc đáo nữa đó là chiến lược cân bằng tải của Zalo áp dụng từ phía
khách hàng. Đa phần các sản phẩm web dành phần việc này cho phía máy chủ
nhưng do mobile quá đa dạng về thiết bị và các ngữ cảnh sử dụng nên Zalo đã dựa
trên các thông số về tình trạng kết nối để tự điều hướng đến các máy chủ thích hợp
từ phía khách hàng. Ngoài những vấn đề về kết nối kể trên, sản phẩm mobile đòi
hỏi hệ thống có khả năng chịu lỗi cao để đối phó với các tình huống bị ngắt kết nối.
Hệ thống lưu trữ cũng cần được tối ưu cho từng loại dữ liệu (tin nhắn, ảnh,…), số
lượng cực lớn và hỗ trợ truy vấn các thông tin địa lý nhanh.
- Zalo là ứng dụng thuần Việt,hoàn cảnh Zalo ra đời cũng rất thuận lợi: Zalo ra
đời trong khi Trung Quốc và Việt Nam đang tranh chấp trên biển đông, Wechat
bị tẩy chay, khi đó Zalo ra đời đánh đúng vào tâm lý người Việt dùng hàng Việt
3.2.2. Điểm yếu
- Chưa có tính năng kết nối với SocialNetwork như Facebook, Google+,
Twitter…

25

Nhóm 7 - Lớp Quản lý học (214)_21