LÝ THUYẾT QUẢN TRỊ CỔ ĐIỂN CÁC QUAN ĐIỂM QUẢN TRỊ CÓ TRƯỚC LÝ THUYẾT CỦA TAYLOR Quản trị học trải qua 4 giai đoạn cơ bản

Tiểu luận các lý thuyết quản trị
Thọ

GVHD: Th ầy Tr ần Văn

PHẦN I: LÝ THUYẾT QUẢN TRỊ CỔ ĐIỂN
CÁC QUAN ĐIỂM QUẢN TRỊ CÓ TRƯỚC LÝ THUYẾT CỦA TAYLOR
Quản trị học trải qua 4 giai đoạn cơ bản sau:
• Trước công nguyên: quản trị gắn liền với tôn giáo và triết học
• Thế kỉ thứ 14: thương mại phát triển dẫn đến quản trị cũng phát triển
• Thế kỉ thứ 18: cách mạng công nghiệp là tiền đề xuất hiện của các lý
thuyết quản trị
*Owen: tiến hành một tổ chức “xã hội chủ nghĩa” có trật tự và kỷ luật ở xí
nghiệp.
*Ure: người sớm nhìn thấy vai trò của quản lý và đào t ạo ki ến th ức cho nhà
quản lý. Chủ trương đào tạo Đại Học cho các nhà quản trị và ông cho là qu ản trị
là
một
nghề.
*Charles Babbage: đề xuất phương pháp tiếp cận có khoa học trong quản lý.
1.1.Lý thuyết quản trị khoa học
1.1.1. Nội dung cơ bản của thuyết quản trị khoa học:
Quản trị khoa học là thuật ngữ để chỉ ý kiến của một nhóm tác gi ả ở Hoa Kì
vào những năm đầu của thế kỷ XX. Sau đó được Taylor sử dụng cho tác phẩm
của mình.
Lý thuyết này nghiên cứu quản trị trong phạm vi h ệ th ống doanh nghi ệp ở góc
độ tạo ra một cơ cấu quản trị hợp lý, một chế độ điều hành khoa h ọc và chặt
chẽ để đem lại hiệu quả cao cho quản trị trong hệ thống
Đây là một hệ thống lý thuyết quản trị tập trung nghiên cứu về các mối quan
hệ giữa cá nhân người công nhân với máy móc trong các nhà máy, đề cập đ ến
công việc quản lý ở cấp cơ sở với tầm vi mô

Mục tiêu là thông qua những quan sát thử nghiệm trực tiếp tại phân xưởng
nhằm nâng cao năng suất, hiệu quả và cắt giảm chi phí

SVTH: Nguyễn Thị Trang

Trang 1


Tiểu luận các lý thuyết quản trị
Thọ

GVHD: Th ầy Tr ần Văn

Được coi là “ Cha đẻ của thuyết quản lý khoa học”, Frederich Winslow
Taylor – Ông phân tích thao tác của công nhân, nghiên cứu quy trình lao
động hợp lý để tăng năng suất.
Ông nhận thấy nhược điểm của cách quản lý cũ như: không lưu ý dến kh ả
năng của công nhân trước khi mướn, không có huấn luyện nhân viên trước khi
làm việc, giao hết mọi trách nhiệm làm việc cho công nhân và quản lý không
chuyên nghiệp.
Ông đưa ra một quan điểm cốt lõi là mỗi loại công vi ệc đ ều có m ột cách làm
khoa học để thực hiện nó
Từ đó ta có 4 tư tưởng chính trong lý thuy ết của Taylor là: t ối ưu hóa quá trình
sản xuất, tiêu chuẩn hóa phương pháp thao tác và điều kiện tác nghiệp, chuyên
môn hóa đối với người lao động và nhà quản trị và “Con ng ười kinh t ế”- tr ả
lương theo sản phẩm để kích thích sản xuất
Ông đưa ra 4 nguyên tắc quản trị sau:
 Cải tạo quan hệ quản lý: Các thao tác và điều kiện làm vi ệc đ ược tiêu chu ẩn

hóa trong một môi trường làm việc thuận lợi. Mỗi công nhân được gắn vào

một vị trí theo nguyên tắc chuyên môn hóa. Các nhà quản trị phải th ường ki ểm
tra công nhân.

Mỗi công
nhân
được
gắn vào
một vị trí

Công nhân
được trả
lương theo
sản phẩm

 Tiêu chuẩn hóa công việc:Xác định khối lượng và thời gian cần thi ết đ ể th ực

hiện công việc hằng ngày của công nhân, xây dựng định mức cho từng phần
việc
 Chuyên môn hóa và hợp lý hóa lao động: Th ực hi ện ch ế đ ộ tr ả l ương theo s ản

phẩm đạt yêu cầu và chế độ thưởng vượt định mức đối với công nhân
SVTH: Nguyễn Thị Trang

Trang 2


Tiểu luận các lý thuyết quản trị
Thọ

GVHD: Th ầy Tr ần Văn

 Phân chia công việc hợp lý, phân biệt từng cấp quản lý, quyền hạn và trách

nhiệm giữa nhà quản trị và công nhân. Nhờ đó tăng hiệu quả công việc
Thuyết này sau đó được Henry Ford ứng
dụng qua việc lập ra hệ thống sản xuất theo
dây chuyền dài 24km trong Nhà máy ôtô con
đạt công suất 7000 xe mỗi ngày (là kỷ lục thế
ới thờitrào
đó).quản lý theo khoa học:
1.1.2 gi
Phong

Đồng quan điểm với Taylor còn có nhiều tác giả. Sau đây sẽ đề cập đến
một số nhà quản lý đã bổ sung và đóng góp vào lý thuyết quản trị khoa
học của Taylor
a,Henry Lawrence Gantt (1861-1919)
Ông tập trung vào mở rộng hệ thống khuyến khích vật chất cho ng ười lao động
với các biện pháp như:
 Khuyến khích công nhân sau một giờ làm việc nếu họ làm tốt
 Khuyến khích đốc công quản đốc nếu dựa vào kết quả làm vi ệc c ủa công
nhân dưới sự giám sát trực tiếp của họ
 Bổ sung chế độ trả lương có thưởng
Đưa ra sơ đồ Gantt, sơ đồ mang lưới

Sơ đồ mạng lưới

Sơ đồ Gantt
 Chú trọng đến lợi ích của tổ chức nhiều hơn
b,The Gilbreths

SVTH: Nguyễn Thị Trang

Trang 3


Tiểu luận các lý thuyết quản trị
Thọ

GVHD: Th ầy Tr ần Văn

Ông bà Gilreths cho rằng hoạt động quản trị do năng suất lao đ ộng quy ết đ ịnh.
Để tăng năng suất lao động phải giảm các động tác thừa của công nhân trong
quá trình sản xuất nhờ đó giảm sự mệt mỏi cho công nhân
Lý thuyết này đòi hỏi có một môi trường làm việc và trang thi ết b ị ph ục v ụ
cho công nhân để họ có thể làm việc hiệu quả nhất
Ông bà là một trong những người đầu tiên quan tâm đ ến khía c ạnh tâm lý con
người trong quản trị
Ông bà đã khám phá ra rằng trong 12 thao tác của
người thợ xây dựng gạch lên tường có thể rút
xuống còn 4 động tác. Và nhờ đó mà mỗi ngày
người thợ có thể xây được 2700 viên thay vì 1000
viên trước đây

1.1.3. Ưu, nhược điểm:
a, Ưu điểm:
 Đây là lý thuyết quản trị đầu tiên, đánh dấu một bước ngoặc m ới trong
lĩnh vực quản trị. Đồng thời mở đường cho các lý thuyết khác phát triển
 Phát triển kĩ năng quản lý qua phân công và chuyên môn hóa lao động, thúc
đẩy sự tiến bộ trong quản lý doanh nghiệp
 Nêu tầm quan trọng của tuyển chọn huấn luy ện nhân viên, đãi ngộ lao

động để tăng năng suất lao động, nhấn giá thành để tăng hiệu quả
 Coi quản lý như là một đối tượng để nghiên cứukhoa học.
Tuyển
chọn
nhân viên
cẩn thận

Đây được
xem là
thuyết cây
gậy và củ
cà rốt

b, Nhược điểm:
Chỉ áp dụng tốt trong môi trường ổn định
SVTH: Nguyễn Thị Trang

Trang 4


Tiểu luận các lý thuyết quản trị
Thọ

GVHD: Th ầy Tr ần Văn

 Quá nhấn mạnh đến vai trò của quyền lực, kiểm soát và thưởng phạt mà

xem nhẹ yếu tố con người trong tổ chức. Lý thuyết này được gọi là
thuyết cây gậy và củ cà rốt
 Chú trọng quá đến vai trò quản trị tác nghiệp ở cấp xí nghiệp mà làm

giảm khía cạnh tổng quát của quản trị
1.2. Lý thuyết quản trị hành chính tổng quát
1.2.1. Nội dung:
Đây là tên gọi để chỉ cách thức quản trị áp dụng chung cho một tổ chức do Henry
Fayol (1841 – 1925, người Pháp) và Max Weber (người Đức) khởi xướng.
Nghiên cứu quản trị trong phạm vi hệ thống tổ chức ở góc độ của nhà quản
trị, những điểm chung của các loại công tác công tác tổ chức bằng nh ững kinh
nghiệm quản trị
Lý thuyết này tập trung nghiên cứu những nguyên tắc, tiến trình quản trị
chung cho các loại tổ chức, thông qua lý thuy ết này các nhà qu ản tr ị có th ể qu ản
trị tốt bất cứ loại hình tổ chức nào
Đây là lý thuyết có trình độ cao hơn các lý thuyết khác cùng thời
a) Henry Fayol (1841-1925)
Ông là tổng giám đốc của một khu mỏ khai thác than của Pháp. V ới nh ững
kinh nghiệm của mình ông đã xuất bản cuốn sách “Quản trị công nghiệp và
quản trị tổng quát” đưa ra lý thuyết quản trị hành chính tổng quát
 Hoạt động quản trị phải được tách khỏi các hoạt động nghiệp vụ trong kinh

doanh và ông chia công việc thành 6 loại trong đó có 5 lo ại ho ạt đ ộng có tính
chất chuyên môn cụ thể là: sản xuất, thương mại, tài chính, k ế toán và an
ninh. Còn hoạt động quản trị gồm những công việc có tính chất chung
 Các nhà quản phải được huấn luyện, đào tạo để có những phẩm ch ất nh ất
định
 Năng suất lao động của con người trong tập thể tuỳ thuộc vào sự s ắp x ếp, t ổ

chức của nhà quản trị
Hoạt động quản trị phải dựa vào 14 nguyên tắc sau:
SVTH: Nguyễn Thị Trang

Trang 5


Tiểu luận các lý thuyết quản trị
Thọ

GVHD: Th ầy Tr ần Văn

lao động, hàng năm Công ty tổ chức huấn luyện định kỳ về an toàn lao đ ộng và
phòng cháy chữa cháy. Bên cạnh đó, Công ty Cổ ph ần SPM th ường xuyên t ổ
chức nhiều hoạt động vui chơi, giải trí cho công nhân viên t ạo không khí thi đua
đoàn kết gắn bó trong công ty như: du lịch nghỉ mát, tổ chức thi văn ngh ệ, th ể
thao.
Chính sách lương thưởng: chính sách lương thưởng của nhân việc được xác
định theo năng lực làm việc của mỗi cá nhân, lương gồm có 2 phần: Lương cố
định + Thưởng theo đánh giá tiêu chí hằng tháng
2.6. Kết luận
Phần lớn các doanh nghiệp hiện nay đều phối hợp sử dụng các lý thuyết quản
trị và lý thuyết không thể thiếu là thuyết hành vi, quan tâm đến người lao động,
ngoài ra họ còn dùng lý thuyết quản trị của Taylor (trả lương theo sản phẩm),
Henry (thưởng ngày lễ, thành tích,…).

SVTH: Nguyễn Thị Trang

Trang 32


Tiểu luận các lý thuyết quản trị
Thọ

GVHD: Th ầy Tr ần Văn

KẾT LUẬN
Qua sự phân tích các học thuyết trên ta thêm hiểu hiểu h ơn v ề nh ững ph ương
thức quản trị. Mỗi học thuyết đều có chỗ hay, chỗ thiếu sót tuy nhiên do quản trị
còn là một là một nghệ thuật, không cứng nhắc nên việc kết h ợp các h ọc thuy ết
là hoàn toàn có thể và hiệu quả đến đâu còn phụ thuộc vào nhà quản trị. Vi ệc
tìm hiểu các phong cách quản trị cũng cho nhà quản trị biết cách chọn cho mình
quan điểm quản trị phù hợp với khu vực quản trị. Điều này là quan trọng với nhà
quản trị toàn cầu
Mặc dù các lý thuyết được nêu trong bài tiểu luận này đã ra đ ời t ừ lâu và còn
có nhiều hạn chế. Nhưng nó vẫn còn có giá trị đến ngày nay. Nó được các doanh
nghiệp áp dụng trong quản trị và đem lại hiệu quả quản trị cao
Các lý thuyết này ra đời gắn liền với chủ nghĩa tư bản cả về đặc điểm l ẫn
nội dung. Nó đánh dấu cho sự phát triển không ngừng của chủ nghĩa tư bản
Các lý thuyết này đã làm nền cho các lý thuyết quản trị hiện đại ra đ ời. Hay
nói chính xác thì các lý thuyết hiện đại là sự tổng h ợp lại một cách hoàn thi ện
hơn của các lý thuyết quản trị đã có trước đây
Trên đây là bài tiểu luận của em, chắc chắn còn nhiều thiếu xót, kính mong
thầy và các bạn bổ sung, góp ý để những bài tiểu luận sau em làm được t ốt h ơn.
Em xin chân thành cảm ơn
Tp.Hồ Chí Minh, ngày 6 tháng 3 năm 2012
Sinh viên thực hiện:

Nguyễn Thị Trang

SVTH: Nguyễn Thị Trang

Trang 33