MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC HỌC SINH CHẬM TIẾN

MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC
HỌC SINH CHẬM TIẾN

Tác giả :
Nguyễn Thị Tú
Chức vụ:
Giáo viên
Đơn vị : Trường THPT Thuận Thành 1
Năm học:
2015-2016


1

I. TÊN ĐỀ TÀI:

MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC
HỌC SINH CHẬM TIẾN
II. ĐẶT VẤN ĐỀ:
1. Tầm quan trọng của việc giáo dục học sinh chậm tiến trong trường
phổ thông:
Giáo dục học sinh chậm tiến là một trong những mục tiêu quan trọng
trong công tác giáo dục ở trường trung học phổ thông hiện nay. Trong đó, việc
giáo dục học sinh chậm tiến ngày càng tiến bộ có ý nghĩa góp phần làm hạn chế
những khuyết điểm của học sinh. Khắc phục những tồn tại ở học đường để môi
trường giáo dục luôn phát triển lành mạnh, tạo điều kiện cho các em môi trường
học tập và rèn luyện tốt nhất. Vì vậy việc nghiên cứu và áp dụng “Biện pháp
giáo dục học sinh chậm tiến” trong công tác chủ nhiệm sẽ giúp cho giáo viên
chủ nhiệm thực hiện tốt vai trò quản lý, giáo dục của mình. Làm cho hiệu quả
giáo dục mang tính chất thiết thực hơn, chất lượng hơn.
2. Thực trạng học sinh PTTH và những vấn đề về giáo dục học sinh

chậm tiến:
Việc giáo dục hạnh kiểm cho học sinh ở trường THPT hiện nay đang gặp
rất nhiều khó khăn nhất định. Ở lứa tuổi này, các em có những biểu hiện, suy
nghĩ hành động còn nông nổi. Mặc dù sự phát triển về tâm sinh lý của các em có
thể xem như là ổn định. Nhưng các em chưa thể vững vàng nếu như không được
giáo dục đến nơi, đến chốn, không được định hướng đúng lúc, đúng chỗ. Mọi sự
cám dỗ ở ngoài học đường dễ lôi kéo các em sa vào các cạm bẫy và dễ dàng bỏ
bê việc học, học hành sa sút hẳn. Hoặc học sinh bị mất căn bản kiến thức sẽ deã
xa rời học tập. Bên cạnh đó một bộ phận phụ huynh học sinh lo làm kinh tế, phó
mặc con cái cho nhà trường.
Thật vậy giáo dục hạnh kiểm cho học sinh đã khó, giáo dục học sinh chậm
tiến càng khó hơn. Hầu hết ở các lớp đều có học sinh chậm tiến. Sự chậm tiến
của các em đều do những nguyên nhân tương tự như nhau, từ những môi trường
và tác động khác nhau.
.
3. Lý do chọn đề tài:
Từ những băn khoăn, mong muốn đem lại hiệu quả cao trong công tác chủ
nhiệm và giáo dục học sinh chậm tiến. Thực hiện tốt nhất mục tiêu: “Xây dựng
trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Tôi đã nghiên cứu và áp dụng đề tài
này trong suốt những năm qua.
III. CƠ SỞ LÝ LUẬN:
Sinh thời, Bác Hồ luôn coi trọng cái đức của con người. Bác bảo “Cái đức
như gốc của cây, như ngọn nguồn của sông suối”. “Có tài mà không có đức là


2

kẻ phá hoại mà thôi”. Điều này cho thấy việc giáo dục hạnh kiểm cho học sinh
THPT nhất là học sinh chậm tiến thật sự là một công việc vô cùng quan trọng
trong sự nghiệp giáo dục của nhà giáo. Trong công tác chủ nhiệm, hiệu quả của

công tác giáo dục đạt đến mức độ nào hoàn toàn phụ thuộc vào kết quả giáo dục
hạnh kiểm cho học sinh chậm tiến trong một năm học của một lớp học mà giáo
viên đảm nhiệm. Lớp học có những học sinh nghịch ngợm, trốn học, gây gỗ,
đánh nhau, mê game... mà giáo viên không quan tâm thì việc học tập của các em
ngày càng giảm sút, thậm chí dẫn đến bỏ học, sa vào những tệ nạn xã hội.
Thật vậy, việc giáo dục các đối tượng học sinh chậm tiến, học sinh cá biệt
chúng ta phải tìm ra những giải pháp thích hợp. Định hướng đúng đắn cho các
em trong các hoạt động giáo dục. Chúng ta không thể áp dụng cách thức giáo
dục của trung học phổ thông giống như trung học cơ sở, tiểu học. Có như vậy thì
chúng ta mới có thể giáo dục học sinh một cách đúng đắn nhất về nhân cách
cũng như nhận thức của học sinh trong từng giai đoạn phát triển. Tuy nhiên
trong mỗi giai đoạn phát triển khác nhau của học sinh. Chúng ta cũng không thể
áp dụng một cách cứng nhắc, rập khuôn mà tùy thuộc vào từng đối tượng học
sinh mà ta có những cách thức giáo dục thích hợp nhất cho các em. Để các em
có thể phát triển một cách hài hòa trong học tập, nhận thức và hành vi.
IV. CƠ SỞ THỰC TIỄN:
Sau nhiều năm làm công tác chủ nhiệm, tôi nhận thấy rằng việc giáo dục
học sinh chậm tiến có hiệu quả là một trong những mục tiêu quan trọng góp
phần nâng cao chất lượng giáo dục ở trường THPT hiện nay.
Trong nhiều năm làm công tác chủ nhiệm, tôi đã phải đối đầu với những
tình huống gay cấn, những sai phạm, vi phạm ở lớp, ở trường, ở gia đình do
những học sinh chậm tiến, cá biệt gây ra.
Một thực trạng nữa là các em học yếu, dễ bị bạn bè lôi cuốn, cám dỗ, sa
vào “bóng đen” ngoài xã hội như : game, rượu chè, bài bạc, gây rối, đánh nhau,
kể cả trộm cướp, ma túy. Các em dễ bị lợi dụng, tiếp tay những hành vi xấu,
những thói quen xấu khiến các em thờ ơ với việc học, trốn học, bỏ giờ. Nếu như
không có biện pháp thích hợp để ngăn chặn và uốn nắn kịp thời thì nguy cơ bỏ
học của học sinh cá biệt sẽ xảy ra. Không những vậy mà tình trạng này còn ảnh
hưởng xấu đến nề nếp học tập của lớp, ảnh hưởng đến cả quá trình giáo dục của
lớp,cuả nhà trường.

Thực tế cho thấy rất nhiều phụ huynh ở xa địa bàn trường học, ít có thời
gian theo dõi việc sinh hoạt, học tập của con. Nên không biết con mình học tập,
quan hệ với bạn bè như thế nào ? Nhất là những học sinh ở nhà thuê, nhà trọ thì
càng thoát khỏi sự quan tâm của cha mẹ. Đây cũng là một trong những nguyên
nhân làm cho học sinh chậm tiến lại càng chậm tiến hơn.
Vậy làm thế nào để quản lý các em tốt nhất, làm thế nào để từng bước
giáo dục các em học sinh chậm tiến, cá biệt ngày càng tiến bộ về mọi mặt. Tôi
luôn baên khoaên , suy nghĩ và từ những kinh nghiệm sau nhiều năm làm công tác
chủ nhiệm. Tôi đã áp dụng “Một số biện pháp giáo dục học sinh chậm tiến”


3

nhằm khắc phục, hạn chế những khuyết điểm cho các em, định hướng đúng đắn
những hành vi, những chuẩn mực cần phải có ở học sinh cấp III.
V. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU:
1. Biện pháp thực hiện:
a. Tìm hiểu, phân nhóm học sinh lớp chủ nhiệm:
- Để giáo dục học sinh có hiệu quả thì giáo viên chủ nhiệm phải hiểu sâu
sắc về các em. Từ đó mới có thể đặt ra được những tác động sư phạm thích hợp.
Trước tiên giáo viên chủ nhiệm tiến hành cho học sinh làm lý lịch đầu năm (Họ
và tên, ngày tháng năm sinh, nơi đang ở ghi cụ thể thôn, xã, huyện). Họ tên cha
mẹ hoặc người nuôi dưỡng, nghề nghiệp, số điện thoại cần liên lạc. Đặc biệt yêu
cầu các em ghi cụ thể hoàn cảnh gia đình của mình.
- Trao đổi với học sinh để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, xu hướng, sở
thích, thái độ trong quan hệ với tập thể lớp.
- Trao đổi với giáo viên chủ nhiệm và các giáo viên bộ môn của năm học
trước về tình hình chung của lớp cũng như tình hình học tập và rèn luyện của
học sinh.
- Trao đổi với phụ huynh học sinh để có thêm những thông tin về đối

tượng học sinh. (Qua việc tổ chức họp phụ huynh học sinh mỗi năm học).
Qua việc tìm hiểu học sinh, giáo viên chủ nhiệm phân nhóm đối tượng
giáo dục của mình theo các nội dung mà mình định tìm hiểu chẳng hạn như: Về
hoàn cảnh gia đình (thành phần gia đình, bao nhiêu anh chị em..). Về đặc điểm
của học sinh (kết quả học tập và rèn luyện của những năm học trước, về nguyện
vọng, sở thích...). Kết quả phân nhóm học sinh được ghi vào sổ chủ nhiệm theo
từng mục nội dung, như vậy giáo viên chủ nhiệm đã có bức tranh toàn cảnh về
tình hình học sinh của lớp cũng như của từng cá nhân học sinh. Trên cơ sở đó
giáo viên dự kiến kế hoạch công tác giáo dục đối với lớp và đối với từng cá nhân
học sinh.
Giáo viên chủ nhiệm lớp có thể phân học sinh của lớp thành 3 nhóm:
+ Nhóm 1: Gồm những học sinh tích cực.
+ Nhóm 2: Gồm những học sinh không có biểu hiện gì xấu nhưng không
thể hiện rõ tính tích cực của mình trong tập thể lớp.
+ Nhóm 3: Đó là những học sinh có nhiều biểu hiện yếu kém về học tập,
hay vi phạm nội quy nhà trường; những em này cần phải được quan tâm nhiều
nhất.
b. Bầu Ban Cán sự lớp và phân công cụ thể:
* Lựa chọn đội ngũ:
Để chọn một đội ngũ cán bộ lớp tốt phải dựa trên cơ sở:


4

+ Học sinh có đạo đức tốt và kết quả học tập khá, giỏi.
+ Kinh nghiệm chỉ đạo lớp từ những năm học trước hoặc có uy tín trước
tập thể lớp, nói năng truyền cảm lưu loát trước đám đông.
+ Có ý thức làm gương cho các bạn về học tập, tác phong đi đầu trong
mọi công tác, để gây ảnh hưởng và sự tôn trọng trong bạn bè.
+ Có đủ tư cách thay mặt giáo viên chủ nhiệm nhắc nhở kịp thời các biểu

hiện sai trái. Góp ý với bạn bè về những vi phạm: không thuộc bài, đi học trễ,
nói chuyện trong lớp, bỏ giờ...
* Nhiệm vụ cụ thể của Ban cán sự lớp:
Mỗi một chức vụ của cán sự lớp đều gắn với một nhiệm vụ cụ thể. GVCN
cần giao nhiệm vụ cụ thể cho từng cán sự lớp để ban cán sự lớp phát huy tốt
nhất vai trò của mình.
- Lớp trưởng: Tổ chức, theo dõi hoạt động tự quản của lớp (dưới sự chỉ
đạo, cố vấn của giáo viên chủ nhiệm) như: Các tiết sinh hoạt tập thể lớp hằng
tuần, các cuộc hội ý cán bộ cốt cán của lớp, các hoạt động giáo dục theo qui mô
lớp. Luôn luôn có trách nhiệm quản lý lớp trong mọi hoạt động tập thể của
trường, nhận xét, đánh giá kết quả thi đua các mặt của lớp hằng tháng, học kỳ và
năm học.
- Lớp phó học tập: Tổ chức, điều khiển các hoạt động tự quản học tập của
lớp, tổ chức thi tìm hiểu, giải đáp thắc mắc trong học tập. Đề xuất với giáo viên
chủ nhiệm, giáo viên bộ môn về kế hoạch, nội dung học tập. Tổ chức trao đổi
kinh nghiệm học tập, điều khiển các cán sự bộ môn hoạt động tự học. Có kế
hoạch giúp đỡ các bạn yếu kém, theo dõi, đánh giá kết quả học tập của lớp hằng
tuần, hằng tháng, học kỳ. Báo cáo với giáo viên chủ nhiệm, trao đổi với đội ngũ
tự quản để có nhận định đánh giá hoạt động chung của lớp.
- Lớp phó văn thể mỹ: Điều khiển và theo dõi các hoạt động văn thể của
lớp. Tham gia tập huấn múa hát tập thể, các hoạt động văn nghệ do trường đề ra.
Hằng tuần nhận xét đánh giá kết quả trước lớp.
- Lớp phó Lao động – Kỷ luật: Nhận nhiệm vụ, tổ chức, phân công, điều
khiển các buổi lao động, vệ sinh của lớp.Nhận xét, đánh giá kết quả. Bên cạnh
đó hỗ trợ cho lớp trưởng việc theo dõi kỷ luật của lớp. Haèng tuaàn,haèng thaùng
(hoặc học kỳ) tổng hợp kết quả và báo cáo cho lớp trưởng.
- Nhiệm vụ của Bí thư: Nắm bắt và tiếp thu những thông báo, chỉ thị của
Đoàn trường để kịp thời triển khai cho đoàn viên trong chi đoàn thực hiện đầy
đủ.
- Tổ trưởng: Theo dõi quản lý tổ viên trong tổ về các mặt học tập, nề nếp,

tác phong, điểm hoạt động... Hằng tuần tổng kết báo cáo cho lớp trưởng.
Thường xuyên đôn đốc nhắc nhở các thành viên trong tổ thực hiện đúng theo nội
quy của lớp, của trường.


5

- Tổ phó: Nhận nhiệm vụ từ tổ trưởng. Tổ chức phân công theo dõi các tổ
viên thực hiện, nhận xét, báo cáo cho tổ trưởng.
- Nhiệm vụ của cờ đỏ: Theo dõi kiểm tra, đánh giá, giữ gìn trật tự kỷ luật,
thực hiện nội qui của lớp và tổ. Báo cáo kết quả hằng tuần, hằng tháng cho lớp
trưởng và báo cáo trước lớp.
- Cán sự chức năng:
+ Cán sự môn học: Là những học sinh học tốt ở các môn học để
hướng dẫn lớp giải các bài tập trong 15 phút đầu giờ. Nêu ra một số hướng hoặc
một số phương pháp để giúp học tốt các môn theo kinh nghiệm của bản thân.
Liên hệ với giáo viên bộ môn, đề đạt nguyện vọng của lớp, xin ý kiến của giáo
viên bộ môn ... nhằm giúp lớp học có hiệu quả.
+ Cán sự tài chính: Thu, giữ quỹ lớp, quản lý chi tiêu...
+ Thư ký lớp: Bảo quản, ghi chép nhật ký, nghị quyết, biên bản họp
lớp ...
- Lớp trưởng, lớp phó, các tổ trưởng phải phối hợp với nhau khi thực hiện
nhiệm vụ, luôn có kế hoạch quan tâm giúp đỡ các bạn cá biệt, chậm tiến trong
học tập và rèn luyện hạnh kiểm.
c. Lập sơ đồ lớp:
Qua tìm hiểu sơ lược học sinh trong lớp, GVCN tiến hành sắp xếp chỗ
ngồi cho học sinh.
+ Căn cứ tình trạng sức khỏe của học sinh: Học sinh thấp ngồi trước, cao
ngồi sau. Học sinh bị cận ngồi gần bảng...
+ Căn cứ học lực của học sinh: Học sinh yếu kém ngồi gần học sinh khá,

giỏi.
+ Căn cứ vào hạnh kiểm của học sinh: Học sinh chậm tiến, cá biệt sẽ được
xếp ngồi gần Ban cán sự lớp hoặc ngồi gần với học sinh ngoan hiền. Tránh tình
trạng sắp xếp các em cá biệt ngồi gần nhau.
+ Căn cứ vào nhiệm vụ của ban cán sự lớp: Phân bố đều ở các vị trí trước,
giữa, sau.
+ Phân bố học sinh nam nữ, học sinh giỏi, khá, trung bình, yếu rải đều ở
các tổ.
Sau đó chia lớp thành 04 tổ, mỗi tổ có 01 tổ trưởng, 01 tổ phó. Lập sơ đồ
lớp thành 03 bản: Dán vào sổ đầu bài 01 bản, lớp trưởng giữ 01 bản, giáo viên
chủ nhiệm giữ 01 bản để tiện cho việc theo dõi.
d. Giáo dục đạo đức học sinh qua tiết sinh hoạt chủ nhiệm hàng tuần:
Giáo viên chủ nhiệm cần phải xác định rõ mục tiêu của tiết sinh hoạt
nhằm đề ra nội dung thực hiện thích hợp.


6

Giáo viên dựa trên các thông báo hoặc nội dung, kế hoạch của nhà trường
đề ra trong các cuộc họp Hội đồng sư phạm hoặc trong tiết sinh hoạt dưới cờ, để
cụ thể hóa nội dung tiết sinh hoạt của lớp.
Về tổ chức: Lớp trưởng điều khiển tiết sinh hoạt. Trước tiên các tổ lần
lượt báo cáo về tình hình tổ của mình những việc làm được và chưa được. Nêu
cụ thể những cá nhân vi phạm khuyết điểm. Lớp phó học tập báo cáo tình hình
học tập của lớp. Về nề nếp, việc thực hiện nội quy .Thủ quỹ báo cáo tình hình
thu chi của lớp.
Lớp trưởng thông qua bảng xếp loại thi đua giữa các tổ - cá nhân, thông
báo trước lớp về mặt nào làm được, mặt nào còn hạn chế cần khắc phục? Lớp
trưởng nêu rõ những mặt tiến bộ của các bạn chậm tiến, cá biệt và tuyên dương
trước lớp.

Sau đó các thành viên trong lớp có ý kiến. Lớp trưởng nhận xét, đề ra kế
hoạch và phát động thi đua trong tuần tới.
Qua việc báo cáo của các tổ trưởng, lớp trưởng. Giáo viên chủ nhiệm cần
nêu lên được sự tiến bộ của các em cụ thể ở những điểm nào? nhất là các em học
yếu ,cá biệt. Đồng thời động viên các em cố gắng tích cực trong việc phát huy
khả năng và năng lực sẵn có của mình. Bên cạnh đó nhắc nhở những học sinh vi
phạm, thi hành kỷ luật nghiêm khắc đối với các em đó. Tuy nhiên, điều chúng ta
dễ dàng cảm hóa được các đối tượng học sinh vi phạm, học sinh chậm tiến, cá
biệt là trong tiết sinh hoạt chủ nhiệm, giáo viên chủ nhiệm cần gặp gỡ, trao đổi,
tâm sự cùng các em. Có thái độ thân thiện với các em, các em nhìn mình là cảm
thấy gần gũi, chứ không phải gặp mình là sợ la, sợ bị mắng. Tạo cho học sinh có
cảm giác giáo viên như là người bạn thân, bạn tâm tình. Luôn lắng nghe ý kiến
của mình khi mình vui buồn đều có thể chia sẻ với thầy cô, khích lệ mình khi
mình gặp khó khăn trong gia đình, bế tắc trong học tập...
Giáo viên chủ nhiệm phải thường xuyên theo dõi, nhắc nhỡ, đôn đốc các
em thực hiện đúng theo nội quy trường lớp. Kiểm điểm kịp thời những hành vi
vi phạm, ngăn ngừa không để cho những hành vi xấu này có cơ hội phát sinh
thêm. Luôn dạy các em cách học làm người, cách sống, cách cư xử lễ phép với
mọi người, nêu những gương tốt, việc tốt để các em học tập noi theo. Đôi lúc kể
cho các em nghe một mẩu chuyện trong sách, báo, internet để các em tự rút ra
bài học cho bản thân.
Vào các tiết sinh hoạt chủ nhiệm hằng tuần, ngoài việc kiểm điểm các
hoạt động trong tuần. Giáo viên chủ nhiệm cần hướng cho lớp tổ chức các hoạt
động vui chơi, thi đua giữa các tổ như“đố vui để học”, tổ chức sinh hoạt theo các
chủ đề của ngày lễ... Giáo viên chủ nhiệm cần động viên, khuyến khích cho tất
cả học sinh trong lớp cùng tham gia, đặc biệt cần chú ý đưa các học sinh chậm
tiến, cá biệt cùng tham gia hoạt động này. Tạo hoạt động lành mạnh và bổ ích
cho các em nhằm giúp các em nhận ra những ngày tháng ở trường thật vui, thật
ý nghĩa. Trên tinh thần đó có ý thức thi đua lành mạnh, thỏa mái xác định đúng
động cơ học tập cùng rèn luyện và giúp đỡ nhau tiến bộ.

7

e. Phối hợp với các lực lượng: Ban cán sự, Phụ huynh, Ban đại diện
Phụ huynh học sinh,Giáo viên bộ môn – Ban giám hiệu nhà trường :
“Đông tay thì vỗ nên kêu”. Chúng ta phải kết hợp nhiều thành viên quan
tâm theo dõi giúp đỡ các em thì các em sẽ nhanh tiến bộ.
* Phối hợp giữa giáo viên chủ nhiệm lớp với Ban cán sự, Phụ huynh, Ban
đại diện hội phụ huynh học sinh: Giáo viên chủ nhiệm giao cho một em cán sự
lớp có tinh thần giúp đỡ bạn một quyển sổ theo dõi, em này ghi chép lại những
diễn biến quá trình học tập ở lớp. Những mặt ưu khuyết hằng ngày rồi cuối tuần
giao lại cho cô chủ nhiệm. Giáo viên chủ nhiệm xem xét, ghi nhận xét và đề
nghị của mình rồi gởi đến gia đình phụ huynh. Bằng cách giao quyển sổ này cho
em Ban cán sự lớp chuyển đến tay phụ huynh. Phụ huynh nắm bắt được tình
hình của con mình và có ý kiến phản hồi. Cứ thế, giữa phụ huynh, giáo viên chủ
nhiệm và em cán sự lớp kia luôn phối hợp lẫn nhau, đều có trách nhiệm giúp đỡ
em học sinh đó ngày càng tiến bộ. Bên cạnh đó giáo viên chủ nhiệm phải thường
xuyên liên lạc với Ban đại diện phụ huynh học sinh để bàn bạc, trao đổi thông
tin. Nhằm đề ra những biện pháp khắc phục uốn nắn kịp thời.
* Phối hợp với giáo viên dạy các môn học: Hiệu quả giáo dục của một lớp
phụ thuộc một phần quan trọng vào hoạt động và phẩm chất của giáo viên chủ
nhiệm và các giáo viên bộ môn của lớp. Vì vậy giáo viên chủ nhiệm phải thường
xuyên liên hệ, có sự phối hợp chặt chẽ với giáo viên bộ môn để giáo dục các em.
Trao đổi với giáo viên bộ môn về những học sinh có khó khăn trong học tập và
rèn luyện (hoàn cảnh gia đình, ý thức kỷ luật kém…). Đồng thời tiếp thu ý kiến
của giáo viên bộ môn phản ánh để cùng hỗ trợ, phối hợp tác động tới lớp nói
chung và từng học sinh nói riêng.
* Phối hợp với Ban Giám Hiệu Nhà trường: Để giáo dục học sinh lớp
mình phụ trách, giáo viên phải dựa vào kế hoạch giáo dục chung của nhà trường.

Đồng thời dựa vào tình hình cụ thể của lớp để xây dựng kế hoạch đề ra biện
pháp để giáo dục học sinh lớp mình. Thường xuyên báo cáo tình hình lớp, kết
quả giáo dục, ý chí, nguyện vọng của học sinh lớp mình với Ban Giám Hiệu
trường. Đồng thời đề xuất xin ý kiến về biện pháp giáo dục học sinh chậm tiến
với Ban Giám Hiệu.
2. Các trường hợp vi phạm, biện pháp giải quyết, xử lý có hiệu quả:
a. Nhóm học sinh chậm tiến,
Nguyễn Phú Hùng
Trần Quang Minh
Nguyễn Đức Trường
Nguyễn Thị Hồng Chuyên
Khi vào lớp 10 các em này đã có những biểu hiện không tích cực:
Em Hùng đánh bạn với lí do “nhìn mặt nó cứ vênh vênh”, mải chơi điện tử.
Cuối học kì một em xếp học lực yếu, hạnh kiểm trung bình.
Em Minh có nhận thức nhanh song cũng mải chơi điện tử và thường xuyên
vi phạm nội quy. Nhiều lần thầy cô giáo bộ môn, cô giáo chủ nhiệm nhắc nhở


8

trước lớp em đều có biểu hiện bất cần, thậm chí có hành vi thiếu tôn trọng thầy
cô.
Em Trường, em Chuyên có lực học trung bình và yếu, lại có biễu hiện yêu
nhau. Nhiều lần nắm tay, bá vai nhau làm cho các bạn khó chịu, trong lớp hay
mất trật tự.
b. Các biện pháp giải quyết
Thứ nhất: Tìm hiểu nguyên nhân
Từ nhiều kênh thông tin tôi đã biết được những nguyên nhân dẫn đến sự
mải chơi của các em: Em Hùng bố mới mất nên buồn chán. Em Minh bố mẹ hay
cãi nhau, đánh nhau. Em Chuyên mẹ đi nước ngoài lâu năm, bố hay vắng nhà…

Thứ 2: Quan tâm thường xuyên, tạo sự gần gũi
Sau khi biết được nguyên nhân tôi luôn thông cảm, gần gũi, động viên các
em vượt qua những khó khăn đó.Tránh xúc phạm tới các em, thỉnh thoảng vào
lớp hỏi thăm, chuyện trò với các em và quan sát sự thay đổi.
Thứ 3: Xếp chỗ ngồi
Để cho các em tiến bộ, không mất trật tự, tôi xếp các em ngồi xen với các
em có lực học tốt, ít nói chuyện. Đồng thời giao nhiệm vụ giúp đỡ các bạn trong
học tập và nhắc nhở khi các bạn vi phạm.
Thứ 4: Giao nhiệm vụ cho các em
Mặc dù các em chậm tiến song tôi luôn giao những nhiệm vụ để các em
thấy được vai trò của mình trong lớp: Em Minh theo dõi các bạn trong việc mặc
đồng phục. Em Hùng theo dõi các bạn trong các giờ tập trung. Em Chuyên đóng
cửa tắt điện khi ra về. Và khi giao nhiệm vụ tôi thường nói với các em là “ hãy
giúp cô”. Các em làm rất tích cực và ít vi phạm hơn.
Thứ 5: Luôn tổ chức các hoạt động tập thể
Trong các giờ sinh hoạt, hoạt động ngoài giờ tôi luôn tổ chức chơi các trò
chơi như giải ô chữ theo chủ đề, trả lời câu hỏi liên quan tới bộ môn học…Các
em rất phấn khởi hào hứng, gần gũi thân thiện , đoàn kết hơn.
Thứ 6: Phối hợp chặt chẽ với gia đình
Thường xuyên trao đổi với gia đình để nắm bắt tình hình ở nhà và thông báo
tình hình trên lớp của các em.
Thứ 7: Tuyên dương, uốn nắn kịp thời
Để các em tiến bộ tôi luôn theo dõi sát sao, xác định những lỗi hay vi phạm,
nắm bắt đầy đủ những biểu hiện tích cực thông qua các thầy cô bộ môn, cán bộ
lớp, sổ đầu bài… để tuyên dương, động viên, uốn nắn kịp thời.
VI. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU :
Sau khi thực hiện những biện pháp trên với các lớp tôi chủ nhiệm, suốt
nhiều năm học qua các lớp đã đạt được nhiều kết quả khả quan.
Việc tìm hiểu, phân nhóm học sinh đã giúp giáo viên chủ nhiệm nắm rõ
về đặc điểm từng học sinh trong lớp và có biện pháp giáo dục dục đúng đắn cho

từng nhóm đối tượng học sinh một cách có hiệu quả.


9

Việc lựa chọn đội ngũ, phân công giao nhiệm vụ rõ ràng cho từng thành
viên trong ban cán sự lớp đã đem lại hiệu quả cao trong việc quản lý, nề nếp và
chất lượng học tập của lớp. Các em làm việc rất nhiệt tình, với tinh thần trách
nhiệm cao.
Lập sơ đồ lớp như trên đã đem lại hiệu quả rõ rệt trong học tập và rèn
luyện của học sinh. Ban cán sự ngồi trước, giữa và sau dễ cho việc theo dõi,
quản lý, nhắc nhở lớp. Học sinh chậm tiến, cá biệt ngồi gần ban cán sự lớp. Ban
cán sự lớp giúp đỡ các em tiến bộ. Như chúng ta đã từng biết “Gần mực thì đen,
gần đèn thì sáng”. Với sự giúp đỡ động viên của người bạn ngồi cạnh sẽ giúp
cho học sinh chậm tiến tiến bộ, bản thân các học sinh này sẽ cố gắng, phấn đấu
trong học tập và rèn luyện hơn, hạn chế vi phạm.
Bản thân đã thực hiện tốt vai trò, trách nhiệm của mình trong việc phối
hợp cùng với Ban cán sự lớp, phụ huynh, Ban đại diện phụ huynh học sinh, các
giáo viên bộ môn, Ban giám hiệu nhà trường đã từng bước giáo dục thành công
học sinh chậm tiến.
Theo thời gian, những bài học về đạo đức, nhân cách trong tiết sinh hoạt
chủ nhiệm hằng tuần đã giúp học sinh luôn nhớ, vững tin hơn trước những khó
khăn, thách thức của cuộc sống.
* Kết quả đạt được:
Các em đã có nhiều tiến bộ trong học tập và rèn luyện đạo đức.Cuối năm
lớp 10 không còn em học lực yếu,không còn hạnh kiểm trung bình. Lớp đạt
danh hiệu lớp tiên tiến. Chi đoàn vững mạnh.
Tóm lại, “Những biện pháp giáo dục học sinh chậm tiến” đã góp phần
nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm của giáo viên. Mỗi một biện pháp đều là
“kim chỉ nam” dạy dỗ học sinh được giáo viên vận dụng linh hoạt và xuyên suốt

cả một quá trình dạy học và quản lý học sinh của lớp mình. Những biện pháp mà
tôi đã chắc lọc, nghiên cứu, vận dụng có ý nghĩa thiết thực, liên quan trực tiếp
đến khả năng định hướng đúng đắn về hành vi, chuẩn mực, nề nếp học tập,ở
trường, ở nhà và những mối quan hệ cần thiết trong quá trình hình thành nhân
cách của các em.
.
Sự tiến bộ của học sinh như tôi đã trình bày ở trên đã đem lại niềm vui vô
bờ bến và đồng thời cũng đã khẳng định sự thành công việc thực hiện đề tài này.

VII. KẾT LUẬN:
Rèn luyện đạo đức và nhân cách của học sinh là một trong những vấn đề
cần phải quan tâm và đặt lên hàng đầu. Câu “Tiên học lễ, hậu học văn” cho đến
nay vẫn còn nguyên giá trị. Nó nhắc nhở chúng ta phải biết tu dưỡng đạo đức,


10

nhân cách, bởi đó chính là thước đo giá trị tinh thần của con người. Giáo dục
học sinh cần phải phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình, xã hội để có
hướng đi đúng đắn. Rèn luyện học sinh thành những con người có tài, có đức
giúp ích cho xã hội.
Việc giáo dục học sinh không chỉ ngày một, ngày hai là được. Vì thế giáo
viên chủ nhiệm không nên chủ quan, nóng vội. Một câu nói vô tình, một trách
phạt nôn nóng, một hành xử thiếu cân nhắc đôi khi gây tổn thương đến các em.
Cho nên trước mọi sai lầm, vi phạm của học sinh, giáo viên chủ nhiệm cần hết
sức bình tĩnh, bao dung, và độ lượng để xem xét, giải quyết xử lý. Với học sinh
chậm tiến, cá biệt thì chúng ta không nên ảo tưởng là các em sẽ tiến bộ ngay sau
một vài lần nhắc nhở, xử phạt của giáo viên chủ nhiệm. Có khi các em tiếp tục
vi phạm, đôi khi còn nghiêm trọng hơn. Chính những lúc này giáo viên chủ
nhiệm cần thể hiện bình tĩnh và năng lực sư phạm cũng như năng lực chịu đựng,

kiên trì trong việc giáo dục các em.
Tóm lại những biện pháp giáo dục học sinh chậm tiến mà tôi đã thể hiện
trong đề tài này. Đã thật sự giúp học sinh chậm tiến, rèn luyện hạnh kiểm của
mình ngày càng tiến bộ và học tập tốt hơn. Góp phần nâng cao hiệu quả công tác
chủ nhiệm và công tác giáo dục ở nhà trường. Như chúng ta đã biết việc giáo
dục phẩm chất cho học sinh không chỉ tiến hành ngày một, ngày hai mà phải lâu
dài. Chúng ta cần phải kiên trì, cần tìm ra nguyên nhân để có biện pháp xử lý
thích hợp. Các biện pháp xử lý cần “Mềm dẻo nhưng cương quyết”. Mặc dù
những biện pháp “Giáo dục học sinh chậm tiến” chưa phải là những biện pháp
lớn. Nhưng mỗi một biện pháp đều được hình thành từ tấm lòng yêu thương học
sinh, mong muốn giáo dục học sinh nên người. Cũng chính nhờ đề tài này mà tôi
đã tự tin hơn, làm tốt hơn công tác chủ nhiệm của mình trong các năm học.
Trong suốt quá trình thực hiện đề tài sáng kiến kinh nghiệm chắc chắn
không thể tránh khỏi những sai sót. Rất mong sự đóng góp ý kiến của Ban giám
khảo và đồng nghiệp để sáng kiến kinh nghiệm được hoàn chỉnh hơn.

Thuận thành, ngày 22 tháng 10 năm 2015
GVCN lớp 11A12
Nguyễn Thị Tú


11

VIII. ĐỀ NGHỊ :
+ Nhà trường cần bổ sung thêm các loại sách, tài liệu liên quan đến vấn
đề giáo dục học sinh để giáo viên tiện tham khảo, nghiên cứu.
+ Tổ chức hội nghị công tác chủ nhiệm để giáo viên chủ nhiệm có thể học
hỏi, chia sẻ kinh nghiệm.

12

X. TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. PGS TS

Nhà xuất bản

Công tác giáo viên chủ
nhiệm lớp ở trường
THPT

Giáo dục Việt Nam

Tâm lý học lứa tuổi và
tâm lý học sư phạm

Đại học Quốc gia
Hà Nội

Ứng xử sư phạm

Nguyễn Văn Hộ

Nhà xuất bản Đại
học Quốc gia

- NGND. PGS

Hà Nội

Hà Nhật Thăng

2. Lê Văn Hồng.
Lê Ngọc Lang
Nguyễn Văn Thàng
3. NGND.PGS

Trịnh Trúc Lâm


13

XI. MỤC LỤC
TT

Tên từng phần của mục lục

Trang

1

Tên đề tài

1

2

Đặt vấn đề

1

3

Cơ sở lí luận

2

4

Cơ sở thực tiễn

2

5

Nội dung nghiên cứu

3

6

Kết quả nghiên cứu

10

7

Kết luận

12

8

Đề nghị

13

9

Tài liệu tham khảo

14

10 Mục lục

15