MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀTỔ CHỨC TRÒ CHƠI TRONG TIẾT HỌC

www.sangkienkinhnghiem.com

MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ
TỔ CHỨC TRÒ CHƠI TRONG TIẾT HỌC
1. BẢN CHẤT

Bản chất của phương pháp sử dụng trò chơi học tập là dạy học
thông qua việc tổ chức hoạt động cho học sinh. Dưới sự hướng dẫn của
GV, HS được hoạt động bằng cách tự chơi trò chơi trong đó mục đích của
trò chơi chuyển tải mục tiêu của bài học. Luật chơi (cách chơi) thể hiện
nội dung và phương pháp học, đặc biệt là phương pháp học tập có sự hợp
tác và sự tự đánh giá.
2. MỤC TIÊU
2.1. Sử dụng trò chơi học tập để hình thành kiến thức, kỹ năng mới hoặc
củng cố kiến thức, kỹ năng đã học.
Trong thực tế dạy học, GV thường tổ chức trò chơi học tập để củng cố
kiến thức, kỹ năng. Tuy nhiên việc tổ chức cho học sinh chơi các trò chơi để
hình thành kiến thức, kỹ năng mới là rất cần để tạo hứng thú học tập cho học
sinh ngay từ khi bắt đầu bài học mới.
2.2. Phát triển tư duy, rèn các kĩ năng: giao tiếp, xử lí tình huống; ứng
phó, thao tác, phản xạ nhanh.
2.3. Giáo dục tinh thần đoàn kết, hợp tác, chia sẻ; tính trung thực trong
thi đua, học tập. Tạo môi trường và không khí học tập vui tươi, thân thiện.
3. QUY TRÌNH THỨC HIỆN
Bước 1: Giáo viên giới thiệu tên, mục đích của trò chơi.
Bước 2: Hướng dẫn chơi. Bước này bao gồm những việc làm sau:
- Tổ chức người tham gia trò chơi: Số người tham gia, số đội tham gia (mấy
đội chơi), quản trò, trọng tài.
- Các dụng cụ dùng để chơi (giấy khổ to, quân bài, thẻ từ, cờ…)
- Cách chơi: Từng việc làm cụ thể của người chơi hoặc đội chơi, thời gian
chơi, những điều người chơi không được làm…

- Cách xác nhận kết quả và cách tính điểm chơi, cách giải của cuộc chơi.
(nếu có)
Bước 3: Làm mẫu
Bước 4: Thực hiện trò chơi
Bước 4: Đánh giá - Nhận xét sau cuộc chơi.
Bước này bao gồm những việc làm sau:


www.sangkienkinhnghiem.com
- Giáo viên hoặc trọng tài là HS nhận xét về thái độ tham gia trò chơi của
từng đội, những việc làm chưa tốt của các đội để rút kinh nghiệm.
+ Trọng tài công bố kết quả chơi của từng đội, cá nhân và trao phần thưởng
cho đội đoạt giải.
+ Một số học sinh nêu kiến thức, kỹ năng trong bài học mà trò chơi đã thể hiện.
Ưu điểm
- Trò chơi học tập là một hình thức học tập bằng hoạt động, hấp dẫn HS do
đó duy trì tốt hơn sự chú ý của các em với bài học.
- Trò chơi làm thay đổi hình thức học tập chỉ bằng hoạt động trí tuệ, đo đó
giảm tính chất căng thẳng của giờ học, nhất là các giờ học kiến thức lý
thuyết mới.
- Trò chơi có nhiều học sinh tham gia sẽ tạo cơ hội rèn luyện kỹ năng học
tập hợp tác cho HS.
Nhược điểm:
- Khó củng cố kiến thức, kỹ năng một cách có hệ thống.
- Học sinh dễ sa đà vào việc chơi mà ít chú ý đến tính chất học tập của các
trò chơi.
- Nếu tổ chức không tốt sẽ dễ mất thời gian.
Một số điều cần lưu ý
Sử dụng trò chơi học tập là phương pháp có thể vận dụng để dạy học
ở Tiểu học.

Khi sử dụng phương pháp này, GV cần chú ý một số điểm sau:
- Không lạm dụng hình thức trò chơi trong tiết học.
- Trò chơi phải hấp dẫn, thu hút và nhiều (tất cả) Hs tham gia.
- Lựa chọn hoặc tự thiết kế trò chơi đảm bảo những yêu cầu:
+ Mục đích của trò chơi phải thể hiện mục tiêu của bài học hoặc một phần
của chương trình.
+ Hình thức chơi đa dạng giúp HS được thay đổi các hoạt động học tập trên
lớp, giúp HS phối hợp các hoạt động trí tuệ với các hoạt động vận động.
+ Luật chơi đơn giản để HS dễ nhớ, dễ thực hiện. Cần đưa ra các cách chơi
có nhiều HS tham gia để tăng cường kỹ năng học tập hợp tác.
+ Các dụng cụ chơi cần đơn giản, dễ làm hoặc dễ tìm kiếm tại chỗ
+ Chọn quản trò chơi có năng lực phù hợp với yêu cầu của trò chơi.


www.sangkienkinhnghiem.com
+ Tổ chức chơi vào thời gian thích hợp của bài học để vừa làm cho học sinh
hứng thú học tập vừa hướng cho học sinh tiếp tục tập trung các nội dung
khác của bài học một cách có hiệu quả.

MỘT SỐ TRÒ CHƠI HỌC TẬP MÔN TIẾNG VIỆT
Ở TIỂU HỌC
TÌM NHANH TIẾNG MỚI
MỤC ĐÍCH
- Rèn kĩ năng ghép nhanh tiếng mang âm - vần đã đọc; viết được các
chữ ghi tiếng đã tìm được (giai đoạn học vần tiếng Việt - lớp 1).
- Luyện tác phong nhanh nhẹn; rèn trí thông minh, sáng tạo và viết chữ
rõ ràng, sạch đẹp.
CHUẨN BỊ
- Một sợi dây dài căng trên bảng lớp, ngang tầm mắt học sinh (HS)
- Các bìa ghi vần đã học (kích thước khoảng 10 cm x 15cm) treo vào

sợi dây dài (bìa chữ úp vào mặt bảng đen để học sinh lật và đọc vần).
- Tuỳ theo cách tổ chức cuộc chơi, có thể bố trí khoảng cách giữa các
bìa đều nhau (30 - 40cm) để mỗi người lật 1 vần; hoặc các nhóm bìa (2 hay
3 bìa...) đều nhau nếu mỗi người phải lật và đọc 2 - 3 vần... (Xem hình vẽ).
oi
(Bìa đã lật)
ân
(VD tiếng tìm cần
được:
chân
thân...)

ơi
(VD tiếng tìm Chơi
được:
bơi
mới...)

CÁCH TIẾN HÀNH
- Giáo viên (GV) nêu yêu cầu: Khi giáo viên hô "Bắt đầu" mới được lật
ngược mảnh bìa để xem chữ ghi vần, sau đó viết nhanh chữ ghi tiếng mang
vần đó xuống phía dưới mảnh bìa trên bảng. Trong khoảng thời gian đếm từ
1 đến 10 (hoặc 15 - 20) mỗi người phải tìm và viết xong được càng nhiều
tiếng càng tốt.
* Chú ý: Tiếng tìm được phải có nghĩa (từ đơn); chữ viết phải rõ ràng,
ngay ngắn (viết đẹp càng tốt).


www.sangkienkinhnghiem.com
- HS tham gia chơi lên đứng trước 1 (hoặc một nhóm) bìa còn úp mặt

ghi chữ vào bảng đen. Khi nghe lệnh "bắt đầu", HS lật ngược mảnh bìa xem
chữ ghi vần và tìm nhanh tiếng có nghĩa để ghi bảng (phía dưới bìa chữ ghi
vần). Có thể lật từng vần trong nhóm bìa (2 - 3 vần) để tìm từng tiếng rồi ghi
lại, hoặc lật một lúc cả 2 - 3 bìa rồi tìm được tiếng nào, ghi tiếng ấy...
- Hết thời gian quy định (những người chứng kiến kiếm từ 1 đến 10,
hoặc 15 - 20), tất cả đều dừng viết. GV cùng cả lớp đánh giá kết quả của
từng người (ghi tổng số tiếng tìm được đúng yêu cầu - có thể cho mỗi tiếng
tìm đúng yêu cầu 1 điểm), chọn HS viết đúng, đẹp, nhiều từ nhất (điểm cao
nhất). Nếu 2 HS có số điểm bằng nhau, ai viết đẹp hơn sẽ giành được phần
thắng.
GỢI Ý
Trò chơi này cũng có thể tiến hành trong giai đoạn học âm và chữ ghi
âm (lớp 1), chỉ thay đổi nội dung bìa chữ: GV ghi trên bìa các chữ ghi
nguyên âm đã học; HS ghi tiếng (có nghĩa) dựa vào các phụ âm đầu và
thanh đã học.
Ví dụ: o → co, cò, cỏ... đỏ...no...cho...
THI TÌM TỪ 2 TIẾNG
CÓ ÂM ĐẦU (HOẶC VẦN) GIỐNG NHAU
MỤC ĐÍCH
- Củng cố kiến thức về âm đầu (phụ âm đầu) và vần của tiếng Việt đã
học từ lớp 1, hoàn thiện ở lớp 4, lớp 5.
- Góp phần trau dồi kỹ năng tạo từ láy trên cơ sở lặp lại một bộ phận
âm thanh của tiếng
CHUẨN BỊ
Giấy, bút để ghi chép kết quả tìm từ
CÁCH TIẾN HÀNH
- Cả nhóm (tuỳ số người tham gia trò chơi) ngồi quây thành vòng tròn.
- Một bạn "ra đề" và nêu trước 1 từ (gồm 2 tiếng) có âm đầu giống
nhau (ví dụ: m - m/mặt mũi), sau đó chỉ định bạn thứ hai tìm từ để nêu tiếp.
Bạn thứ hai nêu được từ đúng yêu cầu thì được chỉ định bạn thứ ba... (nếu

không tìm được thì phải đứng tại chỗ để bạn khác xung phong hộ và bạn đó
được quyền chỉ định; cho đến khi bạn thứ hai xung phong nêu được từ giúp
bạn khác thì sẽ được ngồi xuống).
- Nhóm có thể cử trọng tài tính điểm cho những bạn nêu được từ đúng
yêu cầu, không lặp lại từ của bạn đã nêu trước. Khi trò chơi kết thúc (không
bạn nào tìm thêm được từ mới), ai nhiều điểm nhất là người thắng cuộc.


www.sangkienkinhnghiem.com
HOÀN CHỈNH BÀI THƠ CÓ VẦN GIỐNG NHAU
MỤC ĐÍCH
- Rèn kỹ năng tìm đúng âm đầu ghép với vần, thanh cho trước để tạo
thành tiếng còn thiếu ở từng câu thơ.
- Tập khôi phục lại các bài thơ vui có vần giống nhau.
CHUẨN BỊ
- Sưu tầm các bài thơ có các tiếng cuối mỗi câu đều mang vần giống nhau;
chép bài thơ đó lên bảng theo thư tự từng câu (1, 2, 3,...) nhưng để trống các
âm đầu của tiếng cuối câu thơ,
- Chuẩn bị giấy, bút để làm bài; có thể cử một người làm trọng tài.
CÁCH TIẾN HÀNH
- Cả nhóm (tuỳ số người tham gia thi) ngồi trước bảng ghi bài thơ có
các chỗ trống; sẵn sàng giấy bút để làm bài.
- Khi trọng tài hô "bắt đầu", tất cả cùng ghi số thứ tự của câu thơ và chữ
ghi tiếng đã điền âm đầu.
- Sau 10 (hoặc 15 phút, tuỳ trọng tài quy định), tất cả dừng bút. Từng
người lần lượt đọc bài thơ đã khôi phục lại đầy đủ các tiếng thiếu âm đầu
cho cả nhóm nghe. Trọng tài cùng các bạn tính điểm: Cứ mỗi tiếng khôi
phục đúng, được 1 điểm. (Ở bài thơ trên, đúng toàn bộ 19 tiếng, được 19
điểm).
- Căn cứ vào số điểm đạt được của từng người, có thể xếp hạng Nhất,

Nhì, Ba, hoặc tặng danh hiệu "Người khôi phục bài thơ giỏi nhất".
THI ĐỌC NHANH VÀ ĐÚNG
CÂU CÓ ÂM ĐẦU, VẦN, THANH DỄ LẪN
MỤC ĐÍCH
- Rèn kỹ năng phát âm tiếng Việt, khắc phục lỗi phát âm lẫn lộn âm
đầu (phụ âm đầu), vần, thanh do ảnh hưởng cách phát âm địa phương
- Góp phần trau dồi kĩ năng viết đúng chính tả tiếng Việt
CHUẨN BỊ
Mỗi em có thể tự nghĩ ra hoặc sâu tầm một số câu thơ, câu văn cõ
những cặp âm đầu, vần, thanh dễ đọc - viết lẫn lộn (do đặc điểm của cách
phát âm ở địa phương) rồi ghi vào mảnh giấy làm "đề bài" thi đọc trong
nhóm.
CÁCH TIẾN HÀNH


www.sangkienkinhnghiem.com
- Đưa ra từng "đề bài" để lần lượt từng người đọc to trước các bạn.
Nhóm cử ra một người theo dõi và đánh giá, hoặc cả nhóm cùng nghe và
thống nhất đánh giá kết quả đọc của bạn theo tiêu chuẩn: Đọc nhanh, phát
âm đúng (có thể cho điểm theo thang điểm 10 hoặc xếp theo ba loại A, B,
C).
- Khi đọc xong tất cả "đề bài", tính tổng số điểm của từng người (hoặc
thốn kê từng loại A, B, C) để chọn ra các bạn đạt giải Nhất, nhì, ba. Cả
nhóm có thể bình chọn để tuyên dương bạn nào sưu tầm (hoặc tự nghĩ ra)
được nhiều câu hay, có nhiều tiếng mang cặp âm đầu, vần, thanh dễ lẫn.
THI LÀM THƠ
MỤC ĐÍCH
- Rèn kĩ năng viết đúng chính tả tiếng Việt
- Góp phần khắc phục lỗi phát âm lẫn lộn qua việc luyện đọc những câu
thơ vui.

CHUẨN BỊ
- Chép lại (hoặc photocopy) thành nhiều bản (tuỳ theo số người tham
gia cuộc thi) bài tập vui dưới đây để làm "đề thi".
)
- Bút mực (hoặc bút chì) để làm bài
CÁCH TIẾN HÀNH
- Phát cho mỗi người tham gia cuộc thi 01 bản "đề thi" được gấp lại
(hoặc cho vào bì thư) để giữ bí mật.
- Người tổ chức cuộc thi phát lệnh "bắt đầu" để mọi người đọc và làm
bài theo yêu cầu (điền "s" hay "x" vào chỗ trống ...). Ai làm xong thì nộp
bài, người tổ chức cần ghi thứ tự trước sau (1, 2, 3...) để tính thời gian làm
bài nhanh hay chậm. (Hoặc quy định sau 5 phút hay 10 phút, tất cả đều phải
nộp bài!).
- Đối chiếu "bài thi" với kết quả để đánh giá điểm số: Mỗi chỗ trống
điền đúng, được 01 điểm; điền đúng 10 chỗ trống - 10 điểm. Nhiều người
bằng điểm nhau thì xếp theo thứ tự về thời gian làm bài (ai nộp bài trước xếp
trước, ai nộp bài sau xếp sau); người có số điểm cao nhất nhưng nộp bài sau
cũng không được giải Nhất mà chỉ tuyên dương. (Nếu quy định số phút để
làm bài, nộp bài thì căn cứ vào số điểm để xếp giải Nhất, nhì...).
THI ĐIỀN THƠ - GHÉP CHỮ
MỤC ĐÍCH
Làm giàu vốn ca dao nói về tình cảm con người Việt Nam qua trò chơi
tìm tiếng điền được vào chỗ trống trong câu ca dao, viết vào ô chữ để ghép


www.sangkienkinhnghiem.com
thành một cụm từ có ý nghĩa (từ các chữ cái theo cột dọc trên bảng ô chữ);
trò chơi này chủ yếu danh cho HS lớp 4, lớp 5.
CHUẨN BỊ
- Kẻ lại (hoặc photocopy) bảng ô chữ dưới đây thành nhiều bản (tuỳ

theo số người tham gia cuộc thi):










11
12

- Ghi vào một tờ giấy to (hoặc bảng đen) những câu ca dao có chỗ trống,
theo thứ tự như sau:
(1) Công lênh chẳng quản bao lâu
Ngày nay nước bạc, ngày sau cơm..............
(2) Làng ta phong cảnh hữu tình
.............cư giang khúc như hình con long.
(3) Nhơ ai dãi năng dầm .............
Nhớ ai tát nước bên đường hôm nao.
(4) Râu tôm nấu với ruột bầu
Chồng chan vợ húp................ đầu khen ngon.
(5) Ngó lên ruột ............. mái nhà
Bao nhiêu ruột lại nhớ ông bà bấy nhiêu.
(6) Chim ........... ai dễ đếm lông
Nuôi con ai dễ kể công tháng ngày.
(7) Cơm người khổ lắm mẹ ơi!
Chả như cơm mẹ vừa ................vừa ăn.

(8) ............... cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.
(9) Trên đồng cạn, dưới đồng sâu
....................cày , vợ cấy, con trâu đi bừa
(10) Con cò mà đi ăn đêm
Đậu phải cành mềm lộn cổ xuống ................
(11) Ai ơi bưng bát ................. đầy


www.sangkienkinhnghiem.com
Dẻo thơm một hạt, đắng cay muôn phần.
(12) Cá không ăn muối cá ươn
Con cãi cha................. trăm đường con hư
(Theo Minh Thương Báo Nhi đồng chăm học, số 36/2001)
* Chú ý: Bảng chép những câu ca dao trên cần được che lại cho đến khi
bắt đầu cuộc chơi mới mở ra.
- Bút mực (hoặc bút chì) để làm bài.
CÁCH TIẾN HÀNH
- Phát cho mỗi người tham gia cuộc thi một bảng ô chữ.
- Người tổ chức cuộc thi phát lệnh "bắt đầu" và mở bảng ghi các câu ca
dao để mọi người đọc và làm bài theo yêu cầu sâu: Tìm chữ còn thiếu (chỗ
trống ở từng câu ca dao) để ghi vào các ô trong bảng ô chữ - mỗi ô chỉ ghi 1
chữ cái.
- Sau 10 phút (hoặc 15 phút), tất cả đều phải nộp lại bảng ô chữ đã điền.
- Đối chiếu bảng ô chữ của từng người với phần "giải đáp" để đánh giá
điểm số: Điền đúng mỗi chữ (theo thứ tự các ô chữ trong bảng, từ 1 đến 12),
được 1 điểm. Ai điền đúng toàn bộ 12 chữ, được 12 điểm và là người thắng
cuộc hoặc đạt giải Nhất (có thể có nhiều giải Nhất nếu nhiều người đạt kết
quả đúng toàn bộ).
CHƠI CỜ GHÉP CHỮ

MỤC ĐÍCH
Phát triển vốn từ tiếng Việt; rèn trí thông minh, nhanh nhẹn khi ghép
chữ, tạo từ (từ đơn).
CHUẨN BỊ
Một tờ giấy kẻ ô li (hoặc giấy kẻ ca rô); mỗi người một bút mực (hoặc
bút chì) có màu khác nhau để dễ phân biệt.
CÁCH TIẾN HÀNH (vận dụng trò chơi cờ ca - rô0
- Trò chơi có 2 người tham gia, 01 người làm trọng tài theo dõi và ghi
điểm (hoặc 2 em vừa chơi vừa tự giác tính và ghi điểm lấy).
- Người đi trước tự chọn một từ đơn (1 tiếng có nghĩa) bất kì và viết
vào giữa trang giấy theo hàng ngang (hoặc hàng dọc). Người tiếp theo căn
cứ vào các chữ cái ghi từ đơn của người đi trước, chọn tiếng có nghĩa (từ
đơn) để ghép thành chữ mới theo hàng ngang (hoặc hàng dọc) - được tính 1
điểm. Nếu chữ mới viết vào liên kết được với các chữ cái xung quanh để tạo


www.sangkienkinhnghiem.com
thêm được nhiều chữ mới khác nữa, thì mỗi chữ mới đó được tính thêm 1
điểm. Cứ lần lượt chơi như vật cho đến khi hết ô trống trên giấy (hoặc quá
hạn định thời gian cùng chơi 5 hay 10 phút...), hai bên cộng lại số điểm, ai
nhiều hơn là thắng cuộc.
GỢI Ý
Dưới đây là một ví dụ minh hoạ cho 6 bước đi ban đầu của 2 người (A
và B):

Bước 1: A

C Ô

1 điểm (cô)

Bước 4: B

C Ô M
N Ơ
G
2 điểm (nơ, mơ)

Bước 2: B

C Ô M

Bước 3: A

C Ô M
N
G

1 điểm (cốm)

1 điểm (ống)

Bước 5: A

Bước 6: B

C Ô M
N Ơ
G I
2 điểm (gì, mời)

Đ
C Ô M
N Ơ
G I
1 điểm (đống)

TÌM NHANH CẶP TỪ TRÁI NGHĨA
MỤC ĐÍCH
Luyện kỹ năng tìm nhanh các cặp từ trái nghĩa trong tiếng Việt; củng
cố kiến thức từ ngữ đã học từ lớp 2 đến lớp 5.
CHUẨN BỊ


www.sangkienkinhnghiem.com
- Kẻ các cột chữ ghi từ trên giấy theo từng cặp (A - B) như sau:
(1)
A
To
béo
cao
dài
nhanh

B
ngắn
chậm
nhỏ
gầy
thấp
(2)

A
ồn ào
vui vẻ
chăm chỉ
nhanh nhẹn
hạnh phúc

B
lười biếng
chậm chạp
đau khổ
im lặng
buồn bã

- Chuẩn bị bút để thực hiện yêu cầu bài tập. Có thể mời một bạn làm
trọng tài để đánh giá kết quả và cho điểm (nối đúng mỗi cặp từ trái nghĩa,
được 1 điểm)
CÁCH TIẾN HÀNH
- Đọc những từ ở cột A và cột B rồi dùng bút nối những cặp từ trái
nghĩa ở cột 2 cột với nhau trong khoảng thời gian nhanh nhất.
- Đánh giá kết quả để xác định số điểm của từng người. Ai nhiều điểm
nhất là người thắng cuộc; hai người có số điểm banừg nhau thì phần thắng
thuộc về người thực hiện nhanh hơn.
GIẢI ĐÁP
Nối các cặp từ trái nghĩa như sau là đúng:
(1) to - nhỏ, béo - gày, cao - thấp, dài - ngắn, nhanh - chậm
(2) ồn ào - im lặng, vui vẻ - buồn bã, chăm chỉ - lười biếng, nhanh
nhẹn - chậm chạp, hạnh phúc - đau khổ.
PHÂN LOẠI BẢNG TỪ

MỤC ĐÍCH
- Trau dồi kĩ năng nhận biết, phân loại các từ trên cơ sở tìm ra những
đặc điểm giống nhau của sự vật; củng cố vốn từ ngữ đã học ở lớp 2, lớp 3.


www.sangkienkinhnghiem.com
- Rèn trí thông minh, óc phân tích và khái quát nhanh về đặc điểm của
đối tượng.
CHUẨN BỊ
- Kẻ trên mỗi mảnh giấy một bảng như dưới đây để lần lượt thực hiện
từng bài tập:
Bảng 1:
hổ
trâu

bò
báo

sư tử
thỏ

dê
chó sói

trăn
cừu

bầu
lúa

khoai
su su

bắp cải
sắn (mì)

kê
mướp

Bảng 2:
ngô (bắp)
bí ngô
Bảng 3:
sà lan
xe đạp

tàu hoả
ca nô

tàu thuỷ
xe máy

ô tô
thuyền

đò
xích lô

xe bò

bè

* Chú ý: Dựa vào số người chơi để chuẩn bị số mảnh giấy kẻ từng
bảng, ví dụ: 3 người chơi - 3 mảnh giấy đều ghi Bảng 1...
- Mỗi người chuẩn bị 2 chiếc bút chì màu khác nhau để tô vào 2 nhóm
từ có đặc điểm khác nhau (hoặc mỗi người đều dùng bút để đánh dấu vào
các từ cùng nhóm 1, các từ còn lại sẽ thuộc nhóm 2!).
CÁCH TIẾN HÀNH
- Phát cho mỗi người một tờ giấy ghi bảng từ giống nhau. Từng người
đọc bảng từ và tìm ra những đặc điểm giống nhau của sự vật (nghĩa từ ghi
trong bảng) để phân loại thành 2 nhóm sao cho hợp lí.
- Đánh giá kết quả để tính điểm. Ai phân loại nhanh và hợp lý nhất là
người thắng cuộc!

THI TÌM CÁC TỪ GHÉP CÓ TIẾNG
MỤC ĐÍCH
Làm giàu vốn từ bằng cách cấu tạo các từ ghép từ một tiếng cho trước;
trò chơi chủ yếu dành cho học sinh các lớp 4, 5.


www.sangkienkinhnghiem.com

CHUẨN BỊ
Giấy bút cho mỗi người tham gia chơi; hoặc sử dụng phấn, bảng để đi
tìm từ theo nhóm.
CÁCH TIẾN HÀNH
- Nêu đề bài: Tìm các từ ghép có chứa tiếng quốc
- Dựa vào tiếng cho trước nêu ra ở đề bài (quốc), trong khoảng thời
gian quy định (5 phút hay 10 phút...), mỗi người (hoặc nhóm) phải tìm được
thật nhiều từ ghép có chứa tiếng quốc và ghi vào một mảnh giấy (hoặc ghi

lên bảng).
- Hết thời gian quy định, mọi người cùng nhau đánh giá kết quả tìm từ.
Người (hoặc nhóm) nào tìm được nhiều nhất số từ ghép đúng yêu cầu sẽ
thắng cuộc (cá nhân hoặc nhóm có vốn từ phong phú nhất).
THI GHÉP TỪ VÀ NGHĨA (3)
MỤC ĐÍCH
- Luyện tập về kĩ năng nhận biết nghĩa chính (nghĩa đen) và những
nghĩa phụ (nghĩa bóng) của từ; trò chơi chủ yếu dành cho HS các lớp 4, 5.
- Trau dồi vốn từ; góp phần tìm hiểu và cảm nhận những nét nghĩa khác
nhau của từ.
CHUẨN BỊ
- Làm những mảnh bìa hình chữ nhật (kích thước khoảng 3cm x 15cm,
tuỳ cỡ chữ viết to hay nhỏ); mỗi mảnh bìa được chia làm hai bên, một bên
(phần A) ghi cụm từ hoặc câu ngắn (văn cảnh), trong đó có từ cần giải nghĩa
được gạch dưới, một bên (phần B) ghi nghĩa của từ được gạch dưới, sau đó
lấy kéo cắt rời hai phần (A/B) theo đường cong hoặc gấp khúc; mỗi tấm bìa
có một kiểu cắt khác nhau, sao cho khi ghép phần A và phần B đúng kết quả
(từ - nghĩa) thì đường cắt sẽ khớp với nhau tạo thành tấm bìa ở hình dạng
lúc chưa cắt.
Ví dụ:(chưa vẽ)

- Ghi các mảnh bìa theo hai phần (A/B) nói trên với những nghĩa của từ
chạy dưới đây:


www.sangkienkinhnghiem.com
A
1
2
3

4
5
6

7

B
Cầu thủ chạy theo quả bóng
chạy
Ngựa chạy rất nhanh
chạy
Tàu chạy nhanh vùn vụt
chạy
Đồng hồ chạy chậm
chạy
Bác Hà chạy thư từ cho xã
chạy
Hai chị em ra chạy quần áo để tránh chạy
mưa
Nhà Lan phải chạy từng bữa ăn

(Người) di chuyển thân thể
bằng những bước nhanh
(Động vật) di chuyển thân
thể bằng những bước nhanh
(Vật) di chuyển nhanh đến
nơi khác, trên một bề mặt
(Đồ dùng có máy móc) hoạt
động, làm việc
Mang và chuyển đi cho

nhanh
Tránh trước điều không hay
bằng cách chuyển đi nơi
khác
Khẩn trương lo liệu để mau
đạt được điều đang rất cần
Nằm trải ra thành dải dài và
hẹp
Làm nổi lên thành đường
dài, để trang trí
Được tiến hành thuận lợi,
không bị chậm lại

chạy
8
Con đường chạy qua làng
chạy
9 Tôi chạy một đường viền quanh bức chạy
tranh
1
Hàng bán rất chạy
chạy
0
CÁCH TIẾN HÀNH
- Tráo lẫn lộn các mảnh bìa đã cắt đôi, để trước mặt người chơi. Khi có
hiệu lệnh "bắt đầu", người chơi tiến hành đọc và ghép sao cho đúng thành
từng cặp gồm mảnh A (từ được đặt trong văn cảnh) và mảnh B (từ và nghĩa
của từ trong văn cảnh). Các bạn tham gia cần đồng thanh đếm từ 1 đến 100
(hoặc dùng đồng hồ để tính thời gian 5 hay 10 phút, tuỳ theo quy định).
- Hết thời gian, người chơi phải dừng lại để tính kết quả: ghép được

bao nhiêu mảnh bìa đúng (A và B khớp với nhau), sau đó đọc to nội dung
ghi trên từng mảnh bìa để các bạn khác cùng nghe và đánh giá, cho điểm.
(Có thể cho mỗi mảnh bìa ghép đúng cặp được 10 điểm, đúng cả 10 cặp
được 100 điểm).
- Lần lượt từng người tham gia chơi, tính điểm và tặng giải Nhất, Nhì,
Ba...
VÒNG QUAY THÀNH NGỮ, TỤC NGỮ
MỤC ĐÍCH
- Ôn luyện những thành ngữ, tục ngữ được học trong chương trình môn
Tiếng Việt; trò chơi chủ yếu dành cho HS các lớp 4, 5
- Rèn trí nhớ và năng lực ứng xử nhanh về thành ngữ, tục ngữ đã học


www.sangkienkinhnghiem.com

CHUẨN BỊ
- Cuốn Sổ tay từ ngữ tiếng Việt Tiểu học (tác giả Phan Thiều, Lê Hữu
Tỉnh, Trần Mạnh Hưởng do NXB Giáo dục, hoặc NXB đại học Quốc gia Hà
Nội ấn hành)
- Làm chiếc vòng quay bằng bìa cứng (hoặc gỗ mỏng) gồm 2 lớp: Lớp
phía dưới (vòng to) cố định, mép ngoài ghi mũi tên chỉ vào

chỗ dừng ở vòng bên trong; lớp phía trên (vòng nhỏ) quay được trên trục
(đỉnh) giữa, mếp ngoài ghi các chữ cái đầu của thành ngữ, tục ngữ - (xem
hình vẽ).
* Phụ chú: Phần ngoài của vòng nhỏ phía trong chia làm 16 phần để
ghi 19 chữ cái sau: A - Ă, B - C, D, Đ, G, H, K, L, M, N, Q, R, S, T, U - V,
Y
- Cử trọng tài và chuẩn bị giấy bút để ghi điểm
CÁCH TIẾN HÀNH

- Lần lượt từng người tham gia chơi theo cách sau: Cầm mép vòng nhỏ
quay nhẹ; khi vòng dừng lại, mũi tên (ở vòng ngoài) chi vào chữ cái nào,
người quay vòng phải đọc thuộc ngày 1 thành ngữ hay tục ngữ đã học (theo
sách Sổ tay từ ngữ Tiếng Việt Tiểu học).
Ví dụ:
+ Mũi tên chỉ ô chữ A - Ă, có thể đọc : Anh em như thể tay chân
Hoặc Ăn cây nào, rào cây ấy...
+ Mũi tên chỉ ô chữ B - C, có thể đọc : Bão táp mưa sa hoặc chết
vinh còn hơn sống nhục...
+ Mũi tên chỉ ô chữ D, có thể đọc : Dám nghĩ dám làm hoặc Dữ như
cọp...
- Trọng tài và những người chứng kiến cùng đánh giá (có thể mở sách
để kiểm tra lại) và ghi điểm từng người chơi: Đọc đúng ngay thành ngữ, tục
ngữ, được 10 điểm. (Nếu đọc sai, hoặc đếm từ 1 đến 5 mới đọc được thì chỉ
cho 5 điểm). Có thể chơi một hay 2 - 3 lượt theo thứ tự từng người. Khi kết
thúc, cộng số điểm đạt được của từng người để xếp giải Nhất, Nhì, ba.


www.sangkienkinhnghiem.com
THI ĐIỀN DANH TỪ
MỤC ĐÍCH
- Luyện điền nhanh vào chỗ trống các danh từ trên cơ sở dựa vào ý của
câu thơ, nhamừ hoàn thiện nội dung đoạn thơ; trò chơi chủ yếu dành cho HS
lớp 3, lớp 4, lớp 5
- Mở rộng vốn danh từ chỉ tên sự vật giống nhau ở chỗ: Đều có chung
tiếng con
CHUẨN BỊ
- Chép lại (hoặc photocopy) thành nhiều bản (tuỳ theo số người tham
gia cuộc thi) bài tập để làm "đề thi":
CÁCH TIẾN HÀNH

- Phát cho mỗi người tham gia cuộc thi 1 bản "đề thi" được gấp lại
(hoặc cho vào bì thư) để giữ bí mật.
- Người tổ chức cuộc thi phát lệnh "bắt đầu" để mọi người đọc và làm
bài theo yêu cầu (điền danh từ vào chỗ trống...). Ai làm xong thì nộp bài,
người tổ chức cần ghi thứ tự trước sau (1, 2, 3...) để tính thời gian làm bài
nhanh hay chậm. (Hoặc quy định sau 10 phút hay 15 phút, tất cả đều phải
nộp bài!)
- Đối chiếu "bài thi" với kết quả để đánh giá điểm số: Mỗi chỗ trống
điền đúng ở "đề thi", được 1 điểm; điền đúng 13 chỗ trống - 13 điểm. Nhiều
người bằng điểm nhau thì xếp theo thứ tự về thời gian làm bài (ai nộp bài
trước xếp trước, ai nộp bài sau xếp sau); người có số điểm cao nhất nhưng
nộp bài sau cũng không được giải Nhất mà chỉ được tuyên dương. (Nếu quy
định số phút để làm bài, nộp bài thì căn cứ vào số điểm để xếp giải Nhất,
nhì...)
TUYỂN CHỌN BIÊN TẬP VIÊN
MỤC ĐÍCH
- Luyện tập kĩ năng vận dụng những kiến thức ngữ pháp đã học để chữa
câu sai thành câu đúng nhằm diễn đạt ý một cách chính xác; trò chơi dành
cho HS lớp 4, lớp 5)
- Rèn óc quan sát, nhận xét và phê phán các hiện tượng ngữ pháp sai
quy tắc trong nói - viết Tiếng Việt
CHUẨN BỊ


www.sangkienkinhnghiem.com
- Sưu tầm một số câu sai ngữ pháp thường gặp với học sinh trong nói viết tiếng Việt để làm "đề thi". Chép mỗi câu sai vào một mảnh giấy nhỏ
(kích thước khoảng 5cm x 20cm), cho vào phong bì để giữ bí mật.
* Chú ý: Căn cứ vào yêu cầu kiến thức và kĩ năng được ra trong chương
trình ngữ pháp của mỗi lớp để "ra đề", ví dụ: ở lớp 4, nên tập trung vào câu
đơn (hai bộ phận chính, các bộ phận phụ); ở lớp 5, nên tiếp tục củng cố về

câu đơn và tập trung vào câu ghép.
Ví dụ:
- Lớp 4
+ Buổi lao động của lớp 4C trường Tiểu học Bình Minh (Câu thiếu vị
ngữ)
- Lớp 5
+ Trên những cánh đồng bát ngát màu lúa xanh. (Câu thiếu cả chủ ngữ
và vị ngữ - chỉ có thể làm trạng ngữ)
+ Vì bão to nhưng cây không bị đổ. (Câu dùng chưa đúng cặp từ chỉ
quan hệ, sai nội dung)
- Thi cá nhân hoặc chia nhóm có số người bằng nhau (tự đặt tên cho
nhóm hoặc đánh số thứ tự Nhóm 1, Nhóm 2, Nhóm 3...); Cử trọng tài cầm
"đề thi" và điều khiển cuộc chơi.
- Mỗi cá nhân (hoặc nhóm) có sẵn giấy bút để làm bài (nếu có điều
kiện, có thể chuẩn bị giấy khổ to và băng dính để dán tờ kết quả lên bảng
hay lên tường cho mọi người cùng xem xét, đánh giá).
- Đồng hồ để tính thời gian (hoặc đếm từ 1 đến 30, 50... tuỳ theo quy
định, đủ cho các cá nhân hoặc nhóm thi tài làm nhanh, được tuyển chọn làm
"Biên tập viên").
CÁCH TIẾN HÀNH
- Trọng tài nêu yêu cầu: cần đọc kỹ câu sai, xác định rõ nguyên nhân sai
và chữa lại cho đúng ngữ pháp tiếng Việt (chỉ được thay đổ 2 - 3 từ, không
viết lại thành câu có ý khác hẳn ý của câu cũ), chữa lại được bằng nhiều
cách khác nhau thì càng tốt (mỗi câu chữ lại đúng ngữ pháp và viết đúng
chính tả, được 10 điểm).
- Trọng tài mở phong bì có "đề thi", viết lên bảng (hoặc đọc chậm) cho
những người (nhóm) dự thi theo dõi (hoặc chép lại đề bài). Khi viết xong
"đề thi", trọng tài hô "bắt đầu" và tính thời gian để mọi nguời làm bài (chữ
lại câu sai và viết vào giấy có đề tên cá nhân hoặc số thứ tự của nhóm). Sau
3 phút hay 5 phút (hoặc đếm từ 1 đến 30 hay 50), yêu cầu tất cả dừng bút và

nộp bài (hoặc đem dán lên bảng...)
- Trọng tài cùng những người chứng kiến lần lượt đọc kết quả của từng
cá nhân (hoặc nhóm) để đánh giá, cho điểm và ghi lại: Mỗi câu chữa lại


www.sangkienkinhnghiem.com
đúng ngữ pháp và viết đúng chính tả, được 10 điểm; câu chữa đúng những
mắc lỗi về chính tá, thiếu dấu chấm cuối câu... chỉ được 5 điểm.
- Tiếp tục tiến hành như trên với "đề thi" số 2, số 3... (tuỳ thời gian tổ
chức cuộc thi). Kết thúc cuộc thi, trọng tài cộng số điểm đạt được của cá
nhân (nhóm) và công bố kết quả người (hoặc nhóm) cao điểm nhất, được
tuyển chọn làm "Biên tập viên". (Tuỳ theo quy định tự đặt ra cho cuộc thi và
kết quả thi, có thể tuyển chọn 2 - 3 người cùng đạt kết quả cao được làm
"Biên tập viên")
THI HỌC GIỎI, THUỘC NHANH
MỤC ĐÍCH
- Rèn kĩ năng đọc nhanh và thuộc các bài thơ đã học trong sách giáo
khoa Tiếng Việt (từ lớp 1 đến lớp 5)
- Luyện tác phong khẩn trương, sự khéo léo trong việc sắp xếp các băng
giấy ghi đúng nội dung bài thơ.

CHUẨN BỊ
- Làm các bộ băng giấy (hoặc bìa cứng) ghi đầu bài và từng dòng thơ
trong bài học thuộc lòng (theo sách giáo khoa Tiếng Việt đã học); bảo đảm
mỗi người tham gia cuộc thi có một bộ băng giấy.
* Chú ý: Các băng giấy có kích thước bằng nhau hay khác nhau tuỳ
thuộc thể thơ của bài (thơ 4 tiếng, thơ 5 tiếng, thơ lục bát...); chữ viết trên
băng giấy theo kiểu chữ in thường hoặc viết thường, trình bày rõ ràng, đẹp
mắt. Nếu có điều kiện, có thể photocopy phóng to gấp đôi hay gấp rưỡi bài
thơ in trong sách giáo khoa, sau đó cắt thành các băng nhỏ (mỗi băng 1 dòng

thơ).
- Cử 01 người làm trọng tài để điều khiển và đánh giá cuộc thi.
CÁCH TIẾN HÀNH
- Trọng tài đặt trước mỗi người tham gia thi một bộ băng giấy đã chuẩn
bị (cần xáo trộn thứ tự các băng giấy và úp mặt có chữ xuống bàn; các vị trí
đặt băng nên cách xa nhau để mọi người không bị ảnh hưởng lẫn nhau)
- Trọng tài nêu yêu cầu (luật chơi):
+ Không lật băng trước khi có lệnh
+ Không nhìn bài của bạn cùng chơi
+ Nghe lệnh "bắt đầu", tất cả cùng lật băng, đọc và xếp lại đúng thứ tự
các câu thơ trong bài; cần đặt (trình bày) các băng ngay ngắn, đúng hình
thức trình bày thể thơ như trong sách giáo khoa.


www.sangkienkinhnghiem.com
-

Trọng tài bộ hô lệnh "bắt đầu", mọi người cùng thực hiện yêu cầu
đã nêu. Ai xếp đúng, đủ, đẹp và nhanh nhất là người thắng cuộc
(Đọc giỏi, thuộc nhanh) nếu có nhiều người cùng xếp đúng bài
thơ với thời gian bằng nhau, trọng tài có thể xét thêm và cách
trình bày đẹp, cách chơi đúng luật... để chọn người giỏi nhất, hặc
xếp 2 - 3... người đồng giải Nhất.

THI ĐỌC TIẾP SỨC (1)
MỤC ĐÍCH
- Rèn kĩ năng đọc đúng và nhanh các bài văn, bài thơ đã học trong sách
giáo khoa Tiếng Việt (từ lớp 1 đến lớp 5)
- Luyện tác phong nhanh nhẹn, tập trung chú ý để phối hợp nhịp nhàng
giữa các bạn trong nhóm với nhau khi đọc thành tiếng từng cây nối tiếp

CHUẨN BỊ
- 01 đồng hồ (dùng để tính thời gian đọc của mỗi nhóm)
- Mỗi học sinh trong nhóm thi có một cuốn sách giáo khoa tuỳ theo lớp
thi
- Lập các nhóm chơi có số người bằng nhau; cử 01 người làm trọng tài;
xác định bài văn (thơ) sẽ thi đọc
CÁCH TIẾN HÀNH
- Từng nhóm thi đọc tiếp sức lần lượt lên đứng thành hàng ngang, quay
mặt về phía các bạn; mỗi người cầm một quyêt sách giáo khoa đã mở sắn
trang có bài văn (thơ) sẽ thi đọc.
- Khi nghe lệnh trọng tài hô "bắt đầu", người số 01 (đầu hàng bên phải
hoặc bên trái) phải đọc câu thứ nhất của bài một cách rõ ràng, chính xác và
nhanh. Dứt tiếng cuối cùng của câu thứ nhất, người số 2 (cạnh vị trí số 10
mới được đọc tiếp câu thứ hai ... cứ như vậy cho đến người cuối cùng của
nhóm; nếu chưa hết bài, câu tiếp theo lại đến lượt người số 1 đọc - người số
2 đọc ... cho đến hết bài thì dừng lại. Trọng tài tính thời gian và ghi lại kết
quả số phút đọc xong toàn bài của từng nhóm.
- Trọng tài cùng các bạn theo dõi nhóm đọc cùng nhận xét và tính điểm
"đọc tiếp sức" như sau: Mỗi câu văn (thơ) đọc chính xác, đúng quy định - 1
điểm; không được tính điểm nếu vi phạm một trong các trường hợp sau:
+ Đọc sai, lẫn hay thừa, thiếu tiếng trong câu;
+ Đọc tiếp câu sau, khi người đọc câu trước chưa xong;
+ Đọc liền 2 câu trở lên


www.sangkienkinhnghiem.com
* Chú ý: Nếu người đọc câu trước lỡ đọc sang câu sau một vài tiếng rồi
mới dừng lại thì người tiếp theo vẫn phải đọc lại từ đầu câu mà mình phải
đọc, cả nhóm sẽ bị kéo dài thêm về thời gian.
- Khi các nhóm đã đọc xong, trọng tài công bố kết quả về thời gian đọc

và số điểm đọc của từng nhóm. Nhóm được nhiều điểm nhất (ít hoặc không
mắc lỗi) và có thời gian đọc ít nhất là nhóm giành phần thắng trong cuộc thi
"đọc tiếp sức" theo sách.
THI ĐỌC TIẾP SỨC (2)
MỤC ĐÍCH
- Rèn kĩ năng đọc đúng và bước đầu diễn cảm các bài thơ đã học thuộc
lòng (HTL) trong sách giáo khoa Tiếng Việt (từ lớp 1 đến lớp 5)
- Luyện trí nhớ, rèn tác phong nhanh nhẹn, tập trung chú ý để phối hợp
nhịp nhàng giữa các bạn trong nhóm với nhau khi đọc thành tiếng từng câu
thơ (khổ thơ) nối tiếp.
CHUẨN BỊ
- Mỗi học sinh cần học thuộc các bài thơ đã quy định trong chương
trình Tiếng Việt ở mỗi lớp.
- Lập các nhóm chơi có số người bằng nhau; cử 01 người làm "trọng
tài"; xác định những bài thơ sẽ thi đọc (bài đã HTL)
CÁCH TIẾN HÀNH
- Trọng tài công bố tên bài thơ (HTL) sĩ thi đọc; nêu quy định cho mỗi
lần đọc. (Tuỳ theo cách chơi, có thể quy định mỗi lần đọc 2 dòng thơ 4 chữ
hay 5 chữ/1 câu thơ lục bát; hoặc mỗi lần đọc liền một khổ thơ 4 chữ hay 5
chữ...)
- Từng nhóm thi đọc tiếp sức lần lượt lên đứng thành hàng ngang, quay
mặt về phía các bạn.
- Khi nghe lệnh trọng tài hô "bắt đầu", người số 1 (đầu hàng bên phải
hoặc bên trái) phải đọc thuộc hai dòng đầu tiên của bài thơ một cách rõ ràng,
chính xác và nhanh. Dứt tiếng cuối cùng của hai dòng đầu, người số 2 (cạnh
vị trí số 10 mới được hai dòng tiếp theo... cứ như vậy cho đến người cuối
cùng của nhóm; nếu chưa hết bài, lại quay về người số 1 đọc - người số 2
đọc... cho đến hết bài thì dừng lại
- Trọng tài cùng các bạn theo dõi cùng nhận xét và tính điểm "đọc tiếp
sức" đối với từng nhóm như sau: Mỗi lựơt người đọc thuộc, đúng quy định 1 điểm; không được tính điểm nếu vi phạm một trong các trường hợp sau:

www.sangkienkinhnghiem.com
+ Đọc sai, lẫn hay thừa, thiếu tiếng; hoặc không thuộc câu thơ (khổ
thơ);
+ Đọc tiếp câu thơ (khổ thơ) sau, khi người đọc câu trước chưa xong;
+ Đọc quá 2 dòng (hoặc quá 1 khổ thơ) quy định
* Chú ý: Nếu người đọc trước lỡ đọc quá 2 dòng hay quá 1 khổ thơ rồi
mới dừng lại thì người tiếp theo vẫn phải đọc đủ và đúng những dòng mà
mình phải đọc; người đọc không đúng quy định sẽ bị trừ 01 điểm.
- Khi các nhóm đã đọc xong, trọng tài công bố kết quả số điểm đọc của
từng nhóm. Nhóm được nhiều điểm nhất (ít hoặc không mắc lỗi), thuộc bài
nhất là nhóm giành phần thằng trong cuộc thi "đọc tiếp sức" không nhìn
sách (HTL). Nhóm được ít điểm hơn nhưng có nhiều bạn đọc diễn cảm cũng
cần được tuyên dương.
"THẢ THƠ"
MỤC ĐÍCH
- Rèn kĩ năng nhớ và đọc đúng các câu thơ, khổ thơ trong bài thơ đã học
thuộc lòng (HTL) ở sách giáo khoa Tiếng Việt (Từ lớp 1 đến lớp 5)
- Luyện trí nhớ tốt, tác phong ứng xử nhanh nhẹn, chính xác và ý thức
nỗ lực của từng người trong nhóm (tổ) khi đọc thành tiếng từng câu thơ (khổ
thơ) theo yêu cầu nêu ra.
CHUẨN BỊ
- Mỗi học sinh cần học thuộc các bài thơ đã quy định trong chương
trình tiếng Việt ở mỗi lớp.
- Lập hai nhóm (tổ) chơi có số người bằng nhau; cử 01 người làm trọng
tài; xác định những bài thơ sẽ thi đọc (bài đã HTL) để chuẩn bị phiếu "thả
thơ".
- Làm các phiếu thả thơ (bằng giấy hoặc bìa mỏng): Mỗi phiếu ghi một
câu thơ đầu của từng khổ thơ (hoặc 1 - 2 từ đầu của mỗi câu thơ lục bát)

trong bài đã HTL
CÁCH TIẾN HÀNH
- Trọng tài nêu cách chơi và quy định "luật chơi"
+ Mỗi lượt chơi gồm 2 nhóm (tổ) có số người bằng số phiếu "thả thơ"
đã chuẩn bị cho mỗi bài. Mỗi nhóm cử một nhóm trưởng để điều hành việc
"thả thơ" của nhóm mình. Hai nhóm trưởng bắt thăm (hoặc "oẳn tù tì) để
giành quyền "thả thơ" trước.
+ Mỗi người trong nhóm "thả thơ" cầm một từ phiếu (giữ kín); khi
nghe trọng tài hô "bắt đầu", nhóm "thả thơ" cử một người đưa (thả) ra một tờ
phiếu cho một bạn bất kì ở nhóm kia. Bạn nhận phiếu phải đọc thuộc cả khổ


www.sangkienkinhnghiem.com
thơ (hoặc cả câu thơ lục bát - 2 dòng) có câu (từ) ghi trên phiếu; nếu đọc
đúng sẽ được tính 1 điểm (hoặc 10 điểm, do trọng tài quy định). Khi "thả"
xong hết số phiếu, trọng tài tính tổng số điểm của nhóm đọc thuộc thơ.
Đổi lại nhóm "thả thơ" (đến lượt nhó kia), chơi tương tự như trên, sau
đó tính tổng số điểm của nhóm thư hai.
- Chú ý thêm về "luật chơi":
+ Chỉ được "thả" từng phiếu và "thả" cho mỗi bạn đối diện 01 lần
(không "thả" nhiều phiếu một lúc và không "thả" nhiều lần phiếu cho một
bạn(;
+ Người nhận được phiếu phải tự nghĩ và đọc thuộc khổ thơ (câu thơ),
không được hỏi bạn khác trong nhóm - Các bạn trong nhóm không được
nhắc bạn;
+ Sau khi nhanạ phiếu, quá 10 giấy (đếm từ 1 đến 10) mà người nhận
không đọc được thì sẽ không được tính điểm; nếu đọc đủ câu nhưng có sai,
lẫn hoặc ngắc ngứ thì sẽ bị trừ 0,5 điểm.
Kết thúc cuộc chơi, trọng tài nhận xét và công bố kết quả: Nhóm
đạt nhiều điểm hơn là nhóm thắng cuộc.

ĐỌC THƠ TRUYỀN ĐIỆN
MỤC ĐÍCH
- Rèn kĩ năng đọc thuộc nhanh câu thơ trong bài đọc thuộc lòng (HTL)
ở sách giáo khoa Tiếng Việt (từ lớp 1 đến lớp 5)
- Luyện trí nhớ và phản xạ nhanh nhạy, kịp thời
CHUẨN BỊ
- Học thuộc các bài thơ đã quy định trong chương trình Tiếng Việt ở
mỗi lớp
- Lập các nhóm chơi có số người bằng nhau; cử 01 người làm trọng tài;
xác định những bài thơ (đã HTL) sẽ đọc theo lối "truyền điện"
CÁCH TIẾN HÀNH
- Trọng tài công bố tên bài thơ (HTL) sẽ đọc truyền điện; nêu cách chơi
và yêu cầu cần thực hiện đúng:
+ Hai nhóm cử đại diện bắt thăm (hoặc "oẳn tù tì") để giành quyền đọc
trước
+ Đại diện nhóm đọc trước (A) sẽ đứng lên đọc câu thơ đầu tiên của bài
rồi chỉ định thật nhanh ("truyền điện") một bạn bất kì của nhóm đối diện (B).
Bạn được chỉ định phải đứng dạy thật nhanh để đọc tiếp câu thơ thứ hai của


www.sangkienkinhnghiem.com
bài; nếu đọc đúng và trôi chảy thì sẽ được chỉ định ngay một bạn ở nhóm kia
(A) đọc tiếp câu thơ thứ ba ... cứ như vậy cho đến hết bài
Trường hợp người bị chỉ định (bị "truyền điện") chưa đọc ngay (vì chưa
thuộc), các bạn ở nhóm đối diện sẽ hô "một, hai, ba" (hoặc phải đứng yên tại
chỗ (bị "điện giật"); người đã đọc câu thơ trước sẽ được chỉ định một lần
nữa để bạn khác trong nhóm đối diện đứng lên đọc tiếp... Ví dụ, ở bài thơ
nêu trên: Học sinh (HS) A1 (thuộc) - HSB1 (không thuộc) - HSA chỉ định
tiếp HSB2 (thuộc) - HSB2 được chỉ định tiếp HS A2...
Nhóm nào có nhiều người phải đứng (không thuộc bài - bị "điện giật")

là nhóm thua cuộc.
- Đọc hết lượt một bài thơ, hai nhóm có thể chơi lại lần thứ hai và đổi
lại nhóm đọc trước, hoặc chuyển sang đọc truyền điện với bài thơ khác.
THI GHÉP TIẾNG MỚI
MỤC ĐÍCH
- Rèn kĩ năng ghép nhanh tiếng - từ mang âm, vần mới học theo bài dạy
trong SGK Tiếng Việt 1.
- Tăng cường khả nắng thực hành vận dụng kiến thức đã học một cách
sáng tạo; kết hợp mở rộng và làm giàu vốn từ ngữ.
CHUẨN BỊ
- Tuỳ khả năng và điều kiện cụ thể, học sinh chọn một trong những thiết
bị, đồ dùng học tập sau để thực hiện cuộc thi:
(1) Mỗi người 01 bộ chữ THV1 (dùng để ghi các tiếng tìm được).
(2) Mỗi người 1 bảng con, phấn trắng (dùng để ghi các tiếng tìm được)
(3) Mỗi người một tờ giấy nhỏ (kẻ ô li), bút mực (dùng để ghi các tiếng
tìm được)
(4) Nửa tờ giấy trắng dày, khổ to, bút dạ (dùng để ghi các tiếng - từ tìm
được của cả nhóm); hồ dán (hoặc bảng dính để gắn tờ giấy lên bảng
(hoặc tường)
(5) Bảng lớp, phấn trắng (dùng để ghi tiếng - từ tìm được của từng cá
nhân theo cách viết "tiếp sức")
- Cử trọng tài quan sát và ghi chép kết quả của từng nhóm (tổ); chuẩn bị
đồng hồ để tính thời gian.
CÁCH TIẾN HÀNH
- Tổ chức thi theo các nhóm (tổ) có số người bàng nhau


www.sangkienkinhnghiem.com
- Trọng tài nêu yêu cầu: tìm các tiếng mang âm (hoặc vần) mới học (là
âm, vần gì cụ thể), thời gian khoảng 1 - 2 phút (do trọng tài quy định); chú ý

các điều kiện sau:
+ Tiếng tìm được phải có ý nghĩa, hoặc phải đứng trong một kết hợp
từ ngữ cụ thể (ví dụ: Tiếng mang vần on - con, son, non, ... lon ton, mon
men...);
+ Không ghép lại các tiếng mang âm (vần) mới đã xuất hiện trong
bài học ở SGK Tiếng Việt 1;
+ Các tiếng tìm được trong mỗi nhóm phải khác nhau (nếu lặp lại sẽ
không được tính điểm)
- Trọng tài phát lệnh (bắt đầu) cho các nhóm (tổ) tiến hành thi theo 1
trong những cách dưới đây:
* Cách 1 (Dùng bộ chữ THTV1)
+ Từng người trong nhóm (tổ) sử dụng bộ THTV1 của mình để ghép
các tiếng mới (theo yêu cầu cụ thể do trọng tài nêu ra); chú ý phối hợp với
nhau trong nhóm để ghép được các tiếng - từ khác nhau (không lặp lại tiếng
của người trong nhóm đã ghép)
+ Hết thời gian, từng nhóm đọc kết quả để trọng tài ghi điểm (tìm đúng
mỗi tiếng bảo đảm các yêu cầu nêu trên, được 1 điểm), cụ thể: Từng người
của nhóm 1 giơ thanh ghép chữ, đọc từng tiếng - từ ghép được để các nhóm
khác cùng trọng tài xác nhận kết quả (Đúng - Sai, hoặc vi phạm các điều
kiện đã nêu), ghi tổng số điểm đạt được của nhóm 1. Lần lượt đến nhóm 2,
nhóm 3... đọc kết quả. Dựa vào điểm số của từng nhóm, trọng tài tuyên bố
các giải Nhất, Nhì...(hoặc giải đồng hạng) của cuộc thi.
* Cách 2 (Dùng bảng con)
Tiến hành tương tự cách 1 (chỉ khác ở hoạt động của cá nhân: Viết chữ
ghi tiếng - từ ghéo được vào bảng con; giơ bảng con và đọc từng tiếng - từ
tìm được để trọng tài cùng các bạn xác nhận kết quả).
* Cách 3 (Dùng tờ giấy nhỏ ghi kết quả cá nhân)
Tiến hành tương tự cách 1 (chỉ khác ở hoạt động của cá nhân: Viết chữ
ghi tiếng - từ ghép được vào tờ giấy trắng; cầm giấy, đọc từng tiếng - từ, sau
đó trao lại tờ giấy để trọng tài xác nhận kết quả)

* Cách 4: (Dùng tờ giấy to ghi kết quả của cả nhóm)
+ Cả nhóm (tổ) bàn bạc, cùng tìm tiếng - từ theo yêu cầu cho trước rồi
ghi chũ to, rõ ràng (trình bày theo các cột dọc) vào tờ giấy chung.
+ Hết thời gian, các nhóm đem tờ giấy to ghi kết quả gắn lên bảng (hoặc
tường); từng nhóm cử đại diện lần lượt đọc kết quả. Trọng tài cùng các
nhóm khác nhận xét, đánh giá và cho điểm ; sau đó, căn cứ vào điểm số của
từng nhóm để xếp giải Nhất, nhì... (Nếu số điểm của các nhóm bằng nhau,


www.sangkienkinhnghiem.com
có thể xếp đồng hạng hoặc dựa vào chữ viết đẹp và cách trình bày kết quả rõ
ràng để chọn ra nhóm xếp giải cao hơn).
* Cách 5: (Thi viết "tiếp sức" trên bảng lớp)
- Dành khoản 2 phút cho các nhóm bàn bạc (có thể ghi ra giấy), tìm các
tiếng - từ theo yêu cầu, chuẩn bị tham gia vào cuộc thi viết "tiếp sức" chữ
ghi tiếng mang âm (vần) mới.
- Các nhóm gắp thăm (do trọng tài chuẩn bị các tờ phiếu ghi số 1, 2,
3...) để nhận thứ tự ghi bảng.
- Lần lượt, người thứ nhất của nhóm 1 (số thứ tự 1) ên cầm phấn ghi
vào bảng lớp 1 tiếng - từ mang âm (vần) mới đáp ứng các điều kiện đã nêu
trên. Người thứ nhất của nhóm 1 ghi xong thì về chỗ để người thứ nhất của
nhóm 2 (số thứ tự 2) lên ghi tiếp... Cứ như vậy cho đến nhóm cuối cùng ghi
xong thi quay lại nhóm 1 lên ghi tiếp. Nhóm nào hết tiếng - từ trước (không
còn tiếng - từ mới để ghi lên bảng) là nhóm bị thua cuộc; nhóm ghi được
tiếng - từ cuối cùng (không còn nhóm nào ghe tiếp được tiếng - từ nữa) là
nhóm thắng cuộc (Nhất).
Trong quá trình ghi tiếng - từ lên bảng, trọng tài và những người chứng
kiến cần đánh giá ngay kết quat (Đúng- Sai, hoặc vi phạm các điều kiện đã
nêu) đồng thời ghi điểm cho từng nhóm để theo dõi, xếp loại khi kết thúc
cuộc thi.

"GỬI THƯ" CHO BẠN
MỤC ĐÍCH
- Rèn kĩ năng đọc đúng và nhanh các từ ngữ có tiếng mang âm, vần đã
học trong tiết Ôn tập, theo SGK Tiếng Việt 1.
- Kết hợp rèn kĩ năng viết đúng; củng cố và mở rộng vốn từ
CHUẨN BỊ
- Một số mảnh giấy trăng (bằng tờ giấy vở ô li gấp tư) kèm cách bì thư
dùng để đựng giấy đã viết ("thư"), tuỳ theo số người chơi trong nhóm, ví dụ:
Mỗi nhóm 4 - 5 người → 4 - 5 mảnh giấy trắng, 4 - 5 bì thư/1 nhóm. Mỗi lần
chơi có 2 nhóm, có thể chơi nhiều lần, tuỳ thời gian cho phép.
- Cử trọng tài theo dõi, đánh giá và ghi điểm cho từng nhóm
CÁCH TIẾN HÀNH
- 2 nhóm chơi ngồi bàn đối diện, cách nhau khoảng 3 - 4m; chuẩn bị
mỗi người 1 mảnh giấy trắng và bút viết
- Trọng tài nêu yêu cầu: Mỗi người trong nhóm viết ra giấy 1 (hoặc 2)
từ ngữ, mỗi từ ngữ gồm 2 tiếng, trong đó có ít nhất 1 tiếng mang vần cần ôn


www.sangkienkinhnghiem.com
ở bài Ôn tập; sau đó phát lệnh ("Bắt đầu") cho 2 nhóm cùng viết từ ngữ vào
giấy trong thời gian khoảng 2 phút.
* Chú ý: Người ở 2 nhóm có thể tìm từ ngữ giống nhau nhưng trong
cùng 1 nhóm thì cần tìm những từ khác nhau (chứa nhiều vần cần ôn tập)
- Hết thời gian, 2 nhóm dừng viết; mỗi người trong nhóm gấp đôi tờ
giấy ("thư") và bỏ vào phong bì của mình. Đại diện 2 nhóm "bắt thăm" (hoặc
"oẳn tù tì" để giành quyền "đưa thư" trước.
- Trong tài điều khiển việc "đưa thư" và "đọc thư" của 2 nhóm như sau:
+ Lần lượt từng người của nhóm "đưa thư" (A) cầm phong bì giao cho
người của nhóm "nhận thư" (B) theo thứ tự 1, 2, 3, 4...
+ Lần lượt từng người của nhóm B cầm phong bì, mở "thư" ra và đọc

to từng từ ngữ trên giấy
+ Nhóm A "đưa thư" xong thì đến lượt nhóm B "đưa thư" (nhóm A
làm nhiệm vụ "đọc thư")
- Trong tài cùng các bạn xác nhận kết quả và ghi điểm cho từng người ở
cả 2 nhóm như sau:
* Mỗi từ ngữ của nhóm A viết đúng yêu cầu, được 1 điểm (đúng cả 2 từ
ngữ, được 2 điểm).
* Người của nhóm B đọc đúng và rõ ràng mỗi từ ngữ, được 1 điểm (đọc
đúng và rõ ràng cả 2 từ ngữ, được 2 điểm).
* Trường hợp người của nhóm A viết sai yêu cầu (không có tiếng mang
vần ôn tập hoặc viết chữ ghi tiếng không có nghĩa, viết sai chính tả...) thì
không được điểm. Người của nhóm B phát hiện ra chỗ sai trong "thư" của
nhóm A để sửa lại và đọc cho đúng thì vẫn được tính điểm.
- Hết lượt chơi của 2 nhóm, trọng tài cùng các bạn tính điểm của từng
nhóm và tuyên bố kết quả (Nhóm nào nhiều điểm hơn là thắng cuộc, được
nhận danh hiệu Nhóm đọc - viết giỏi).
THAM KHẢO
Trò chơi này cũng có thể được tổ chức ở các bài học âm - chữ ghi âm
(hoặc vần) mới. Cách tiến hành đơn giản như sau:
- Mỗi người trong nhóm viết 1 (hoặc 2) từ ngữ mang vần mới học ngay
trên trang SGK Tiếng Việt 1 (hoặc tìm thêm từ ngữ có tiếng mang vần mới
học không có trong SGK).
- HS có thể không cần dùng bì thư. Người ở nhóm này chỉ cần gấp tư tờ
giấy và trao cho người ở nhóm kia mở ra và "đọc thư" thật nhanh.
HÁI HOA VẦN - TÌM ĐỌC TIẾNG
MỤC ĐÍCH