CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN NGƯỜI DÂN TRONG VIỆC RA QUYẾT ĐỊNH ÁP DỤNG HỆ THỐNG NÔNG LÂM KẾT HỢP TẠI XÃ CAO SƠN HUYỆN HÀ BẮC TỈNH HÒA BÌNH

CÁC NHÂN T
NH H
NG
N NG
I DÂN TRONG VI C RA QUY T NH
ÁP D NG H TH NG NÔNG LÂM K T H P T I XÃ CAO S N, HUY N À B C,
T NH HÒA BÌNH
Mai V n Thành, Tr n Nam Anh, Lê Th Thanh Ph ng,
Ph m Th Thanh Lan, Ph m Mai H ng, và V Th Thao*
1.

TV N

Cao S n là xã vùng núi cao c a t nh Hòa Bình, là ch ng m đ u c a ki u đ a hình vùng núi
cao Tây B c, là đ a bàn đ nh c c a d án di dân lòng h Hòa Bình, n i có v trí đ c bi t quan
tr ng trong b o v và duy trì ho t đ ng c a nhà máy th y đi n Hòa Bình và vùng châu th
sông H ng trong đó có th đô Hà n i.
Trong nh ng th p k qua vi c khai thác phá r ng làm r y b a bãi c a c ng đ ng các dân t c
thi u s đã đ a đ che ph c a r ng trong vùng xu ng t i m c báo đ ng 27% (d án GTZ,
2000). M c dù chính ph Vi t nam và c ng đ ng Qu c t đã có nhi u n l c đ ng n ch n
tình tr ng này thông qua các ch ng trình, d án phát tri n nông thôn tr ng đi m mà công c
ch y u là các ph ng th c NLKH1. Tuy nhiên, do s b p bênh c a th tr ng tiêu th các
s n ph m NLKH, c ng v i thi u thông tin t phía ng i dân trong tri n khai th c hi n các
ch ng trình d án, nên vi c m r ng áp d ng h th ng NLKH c a ng i dân còn r t nhi u
h n ch ngay c nh ng vùng đ c coi là có ti m n ng đ phát tri n.
Nh m tìm hi u nguyên nhân chính đã và đang c n tr ng i trong vi c phát tri n h th ng
NLKH chúng tôi ti n hành th c hi n đ tài “Các nhân t nh h ng đ n ng i dân trong vi c
ra quy t đ nh áp d ng h th ng NLKH”.
2. M C TIÊU C A

TÀI

1. M c tiêu chung
M c tiêu c a đ tài là nh m xác đ nh các nhân t chính nh h ng đ n ng i dân trong vi c
ra quy t đ nh áp d ng h th ng NLKH, làm c s đ xu t gi i pháp phát tri n h th ng
NLKH, góp ph n vào công cu c phát tri n b n v ng vùng cao Vi t nam.
2. M c tiêu c th
•
•
•

*
1

Tìm hi u th c tr ng kinh t -xã h i c a hai nhóm h áp d ng và không áp d ng h
th ng NLKH trên đ a bàn nghiên c u.
Xác đ nh nhân t chính nh h ng đ n ng i dân trong vi c ra quy t đ nh áp d ng h
th ng NLKH.
xu t gi i pháp phát tri n h th ng NLKH trên đ a bàn nghiên c u.

Trung tâm Sinh thái – Nông nghi p,
NLKH: Nông Lâm K t H p

i h c Nông nghi p I Hà n i


3. PH

NG PHÁP NGHIÊN C U

3.1. Ch n đi m nghiên c u

C s ch n đi m nghiên c u bao g m: (i) tính dân t c, (ii) kh n ng ti p c n và (iii)
h th ng nông lâm nghi p chính. C n c vào nh ng tiêu chí trên, xóm Sèo đ c ch n làm
đi m nghiên c u đ i di n cho xã Cao S n. Ngoài ra, trên đ a bàn xóm Sèo đã và đang tri n
khai m t s d án phát tri n NLKH, toàn xóm có 18 h đã áp d ng thành công h th ng
NLKH đem l i hi u qu kinh t cao, trong khi đó ph n l n s còn l i v n ti p t c canh tác
theo ki u truy n th ng.
3.2. Ph

ng pháp thu th p s li u

M t s công c trong ph
•
•

•

ng pháp PRA sau đây đ

c s d ng đ thu th p s li u:

Th o lu n nhóm: Tìm hi u tình hình chung v kinh t xã h i c a hai nhóm h áp d ng
và không áp d ng NLKH, nhân t chính nh h ng đ n ng i dân trong quy t đ nh áp
d ng NLKH, và các ch ng trình d án đã và đang tri n khai th c hi n trên đ a bàn.
i u tra nông h : 47 h thu c hai nhóm h đ c ch n đ ph ng v n (trong đó 18 h
thu c nhóm h áp d ng NLKH và 29 h thu c nhóm h không áp d ng), các h này
đ c ch n ng u nhiên trong m i nhóm đ đi u tra v các ngu n l c c a nông h , các
nhân t nh h ng đ n vi c ra quy t đ nh áp d ng NLKH d a trên nh n th c c a h .
Thu th p và t ng h p các tài li u th c p có liên quan đ n n i dung nghiên c u khu
v c nh : báo t ng k t, báo cáo qui ho ch s d ng đ t và các lo i tài nguyên khác.

3.3. Ph

ng pháp x lý và phân tích s li u

S li u đ c x lý b ng ph n m m SPSS và STATA, các ph
d ng đ phân tích s li u:
•
•

ng pháp sau đây đã đ

cs

Phân tích đ nh tính: Áp d ng mô t hi n tr ng NLKH, thành ph n chính trong h th ng và
gi i thích các nhân t nh h ng đ n ng i dân trong vi c ra quy t đ nh áp d ng NLKH.
Phân tích đ nh l ng: Tr ng s trung bình (WAI), phân tích nhân t và hàm h i qui logit
đ c áp d ng đ xác đ nh nhân t chính nh h ng đ n ng i dân trong vi c ra quy t
đ nh áp d ng NLKH.

4. K T QU VÀ TH O LU N
4.1. Khái quát v đi u ki n t nhiên kinh t xã h i xã Cao S n
Cao S n là xã vùng núi cao n m phía Tây B c huy n à B c, di n tích t nhiên 4,200 ha
v i 80% di n tích là đ i núi, đ a hình chia c t m nh b i nhi u dãy núi và khe su i t o nên đ
d c t ng đ i l n, là n i có nhi u con su i nh , đ c bi t là có sông à ch y qua đ a bàn xã,
đây là ngu n cung c p n c quan tr ng cho sinh ho t và s n xu t nông lâm nghi p, đ ng th i
t o đi u ki n thu n l i cho vi c v n chuy n, giao l u hàng hoá và đi l i b ng đ ng thu c a
c dân đ a ph ng v i các vùng lân c n.
Cao S n có nhi u dân t c sinh s ng: M ng, Dzao, Tày và Kinh, l c l ng lao đ ng d i dào,
ch y u là s n xu t nông-lâm nghi p, tuy nhiên t l lao đ ng qua đào t o còn th p, còn mang
n ng tính th công và th i v , n ng su t lao đ ng th p, ph n l n th i gian là nông nhàn. H

th ng s n xu t NLKH xã Cao S n đã ch ng minh tính u vi t c a nó, phù h p v i đi u ki n
t nhiên c a đ a ph ng và trình đ s n xu t c a ng i dân.


Administration map of Da Bac District

§ång Nghª
Suèi N¸nh
Gi¸p §¾t
0

M−êng Tuæng
M−êng ChiÒng

∗

0

5

10

Kilometers

T©n Pheo
§ång Chum
T©n Minh

Hµo Lý

§oµn KÕt
§ång Ruéng

Tu Lý
TT. §µ B¾c

Trung Thµnh
Yªn Hoµ

Cao S¬n
HiÒn L−¬ng

Toµn S¬n

T©n D©n
TiÒn Phong

VÇy N−a

Hình 1. V trí c a đi m nghiên c u
c đi m kinh t -xã h i c a các nông h

4.2.

xóm Sèo

Trong ph n này chúng tôi t p trung phân tích m t s đ c đi m kinh t xã h i chính liên quan
đ n vi c ra quy t đ nh áp d ng h th ng NLKH c a nông h , bao g m (i) ngu n l c c a nông
h , (ii) thu nh p và chi tiêu. Hai ngu n l c chính c a nông h đ c quan tâm đây g m:
ngu n l c con ng i và ngu n l c s n xu t. Trong m i ngu n l c trên m t s ch tiêu đ c

l a ch n đ phân tích, so sánh s gi ng và khác nhau gi a hai nhóm h áp d ng và không áp
d ng h th ng NLKH.
4.2.1. Ngu n l c con ng

i

Ngu n l c con ng i cho bi t ngu n v n con ng i c a m i h gia đình, đây là m t trong
n m lo i v n quan tr ng nh t c a nông h , chúng tôi phân tích ngu n l c con ng i trên c
s phân tích và đánh giá các ch tiêu nh : tu i, trình đ h c v n c a ch h , qui mô nhân
kh u và t ng s lao đ ng chính.
•

Tu i ch h

Tu i c a các ch h
xóm Sèo có s bi n đ ng l n (24-72 tu i), ch y u t p trung trong đ
tu i t 31-60 tu i (chi m 77,8%), tu i bình quân là 44, đây là đ tu i sung s c và có nhi u
suy ngh chín ch n khi đ a ra các quy t đ nh s n xu t c a nông h .
K t qu ki m đ nh T ch ra r ng không có s khác bi t v tu i gi a hai nhóm h áp d ng và
không áp d ng canh tác NLKH.


B ng 1: Tu i c a ch h theo nhóm
Tu i

Nhóm h không áp
d ng canh tác NLKH
n
%
2

7.4
22
81.5
3
11.1
27
100.0
43.6

D i 30
31 - 60
Trên 60
T ng
Trung bình
Ki m đ nh T
Ngu n: S li u đi u tra 3/2004
•

Nhóm h áp d ng
canh tác NLKH
n
%
3
16.7
13
72.2
2
11.1
18
100.0

44.4
df=42; Sig.=0.813

T ng
N
5
35
5
45

%
11.1
77.8
11.1
100.0
43.9

Trình đ h c v n c a ch h

Trình đ h c v n bình quân c a các ch h
xóm Sèo là l p 7 t c là c p II, v i trình đ này
đ đ ti p c n và áp d ng nh ng k thu t canh tác m i vào s n xu t. Trình đ h c v n gi a
các ch h c ng có s bi n đ ng r t l n t l p 1 đ n l p 13 t c là t c p I đ n c p III).
B ng 2: Trình đ h c v n c a ch h theo nhóm
Nhóm h không áp
d ng canh tác NLKH
n
%
10
37.0

14
51.9
4
11.1
27
100.00
6.22

Trình đ h c v n

C pI
C p II
C p III
T ng
Trung bình
Ki m đ nh T
Ngu n: S li u đi u tra 3/2004

Nhóm h áp d ng
canh tác NLKH
n
%
3
16.7
10
56.6
5
27.8
18
100.00

7.89
df=43; Sig.=0.031

T ng
N
13
24
8
45

%
28.9
53.3
17.8
100.00
6.89

K t qu ki m đ nh T cho bi t có s khác nhau v trình đ h c v n gi a hai nhóm h , c th là
nhóm h áp h th ng NLKH có trình đ cao h n nhóm h không áp d ng m c ý ngh a
th ng kê 95%.
•

Qui mô nhân kh u
B ng 3: Qui mô nhân kh u c a nông h theo nhóm

T ng s thành viên
trong gia đình

Nhóm h không áp
d ng canh tác NLKH

n
%
13
48.1
13
48.1
1
3.7
27
100.0
4.70

D i4
5-6
Trên 7
T ng
Trung bình
Ki m đ nh T
Ngu n: S li u đi u tra 3/2004

Nhóm h áp d ng
canh tác NLKH
n
%
6
33.3
9
50.0
3
16.7

18
100.0
4.94
df=43; Sig.=0.528

T ng
N
19
22
4
45

%
42.2
48.9
8.9
100.0
4.80


T ng s nhân kh u c a nông h
xóm Sèo c ng có s bi n đ ng l n (3-8 ng i/h ), bình
quân s nhân kh u trên h t ng đ i cao (4.8 ng i/h ), cao h n so v i các vùng khác trong
c n c.
K t qu ki m đ nh T cho bi t không có s khác bi t v qui mô nhân kh u gi a hai nhóm h
áp d ng và không áp d ng h th ng NLKH m c ý ngh a th ng kê 95%.
•

Lao đ ng chính c a nông h

Lao đ ng chính trong nghiên c u này đ c qui đ nh là nh ng ng i chuyên trách tham gia
tr c ti p vào s n xu t, k c h trong hay ngoài đ tu i lao đ ng theo qui đ nh c a nhà n c,
v i qui đ nh này s lao đ ng chính trong gia đình c a các nông h c a xóm Sèo bi n đ ng t
0 đ n 5 lao đ ng/h , bình quân 2.3 lao đ ng/h .
B ng 4: Phân b lao đ ng chính c a nông h theo nhóm
T ng s lao đ ng
chính c a h

Nhóm h không áp
d ng canh tác NLKH
n
%
1
3.7
17
63.0
9
33.3
27
100.0
2.65

Nhóm h áp d ng
canh tác NLKH
n
%
7
38.9
9
50.0

2
11.1
18
100.0
1.83
df=43; Sig.=0.015

T ng

N
%
1
8
17.8
2-3
26
57.8
Trên 4
11
24.4
T ng
45
100.0
Trung bình
2.32
Ki m đ nh T
Ngu n: S li u đi u tra 3/2004
K t qu ki m đ nh T cho bi t có s khác bi t v t ng s lao đ ng chính trong gia đình gi a
hai nhóm h , c th là nhóm h không áp d ng h th ng NLKH có t ng s lao đ ng chính
(2.6 lao đ ng/h ) cao h n nhóm h áp d ng (1.8 lao đ ng/h ) m c ý ngh a th ng kê 95%.

i u này ch ng t qui mô các h th ng NLKH đây còn nh , do v y ch a thu hút nhi u lao
đ ng chính mà ch y u là các lao đ ng bán chuyên trách, đây c ng là th c t xóm Sèo.
4.2.2. Ngu n l c s n xu t
Ngu n l c s n xu t c a nông h trong nghiên c u này đ c đánh giá b ng di n tích các lo i
đ t c a nông h , đây là tài nguyên quan trong tr ng b c nh t đ i v i ng i nông dân, vì đ i
v i h ho t đ ng s n xu t nông lâm nghi p là ngu n thu ch y u c a m i gia đình. Trên đ a
bàn nghiên c u h u h t các h đ u có ba lo i đ t đ c nhà n c giao n đ nh đ s n xu t theo
ngh đ nh 64/CP2 và 163/CP3 đó là: (i) đ t v n nhà; (ii) đ t v n r ng, và (iii) đ t n ng r y.
M i h có t 1 đ n 4 m nh đ t n ng r y th ng đ tr ng cây màu, các m nh n ng này n m
r i rác các v trí khác nhau, m nh cách nhà xa nh t kho ng 1.5 km (kho ng 0.5 gi đi b ).
M t s h đã có sáng ki n tr ng cây n qu nh H ng, Nhãn k t h p v i cây nông nghi p nh
S n, Ngô, ót (Dong ri ng) trên nh ng m nh đ t này, tuy nhiên do di n tích manh mún, c ng
ng i dân ch a có thói quen tr ng cây lâu n m trên m nh đ t v n x a nay h ch dùng đ
canh tác cây màu đ đ m b o an ninh l ng th c, nên vi c xây d ng các h th ng NLKH trên
đ t n ng ch a thành phong trào.
2 Ngh đ nh 64/CP: Giao đ t nông nghi p n đinh cho h gia đình vào m c đích s n xu t nông nghi p
3 Ngh đinh 163/CP: Giao đ t lâm nghi p n đinh cho h gia đình vào m c đích lâm nghi p


B ng 5: Phân b đ t đai theo nhóm h
Nhóm h không áp d ng
canh tác NLKH
Lo i đ t
Di n tích Ph ng sai
TB (m2)/h
t v ng nhà
4905.56
3520.74
t v ng r ng
2194.12

3159.26
t tr ng cây màu
3700.00
4514.81
T ng qu đ t/h
10.952.94 11.194.81
Ngu n: S li u đi u tra 3/2004

Nhóm h áp d ng
Canh tác NLKH
Di n tích
Ph ng sai
TB (m2)/h
4905.56
3583.208
2194.12
1724.265
3700.00
3267.847
10.952.94
6240.805

Ki m đ nh T
df=43;Sig=0.181
df=42;Sig=0.385
df=43;Sig=0.102
df=42;Sig=0.888

K t qu ki m đ nh T cho bi t không có s khác nhau v di n tích ba lo i đ t k trên
đ i v i hai nhóm h . Tuy nhiên, m t s h đ c giao đ t lâm nghi p g n nhà ph ng th c

s n xu t ch y u c a h theo h ng NLKH và đã phát huy đ c hi u qu kinh t cao, đ ng
th i b o v đ c r ng. Hi n t i xóm Sèo có hai ki u h th ng NLKH sau:
o Nhóm h có đ t lâm nghi p g n nhà: Trên đ i (R ng t nhiên, Lu ng, Lát, Qu ) +
Phía S n đ i (H ng, Nhãn, V i, B i, u đ xen cây màu Ngô, S n) + Ch n nuôi gia c m
(Gà, V t).
o Nhóm h không có đ t lâm nghi p g n nhà: (H ng, Nhãn, V i, B i, u đ xen cây
màu Ngô, S n) + Ch n nuôi gia c m (Gà, V t)
2.3.Thu nh p và chi tiêu
C hai nhóm h áp d ng và không áp d ng h th ng NLKH đ u các ngu n thu và các kho n
chi t ng đ i gi ng nhau. Các ngu n thu nh p ch y u t cây nông nghi p, cây n qu , ch n
nuôi, v n r ng và các ho t đ ng phi nông nghiêp. S li u này nhóm h áp d ng h th ng
NLKH cao h n nhóm h không áp d ng h u h t các ngu n thu trên m c ý ngh a th ng kê
95%, ngo i tr ngu n thu t cây nông nghi p là không có s khác nhau gi a hai nhóm h .
Các kho n chi tiêu bao g m: l ng th c và th c ph m; giáo d c; s c kh e; ho t đ ng xã h i;
mua s m thi t b s n xu t; phân bón và thu c tr sâu; tr lãi xu t ngân hàng và đ u t cho
ch n nuôi. Nhóm h áp d ng h th ng NLKH đ u t cho l ng th c, th c ph m; Giáo d c;
ho t đ ng xã h i; phân bón và thu c tr sâu cao h n so v i nhóm h không, đ c bi t là đ u t
cho giáo d c, thu c tr sâu và phân bón. Các kho n đ u t còn l i không có s khác bi t gi a
hai nhóm h .
Nhóm h không áp d ng NLKH
Nhóm h áp d ng canh tác NLKH
Thu nh p t cây
n qu 0.7%
Thu nh p phi
NN 3.4%

Thu nh p t
ch n nuôi 4.2%

v

Thu nh p phi
NN 12.0 %

Thu nh p t cây
n qu 21.3 %

Thu nh p t
n r ng 1.5%
Thu nh p t
ch n nuôi13.1%

Thu nh p t cây
NN 80.2%

Thu nh p t cây
NN 50.3%

Hình 2: Thu nh p c a nông h theo nhóm

v

Thu nh p t
n r ng 3.2%


Nhóm h không áp d ng NLKH
Tr lãi ngân
hàng 3.5%

Nhóm h áp d ng NLKH

u t ch n
nuôi 5.7%

Tr lãi ngân
hàng 6.4 %

Phân bón thu c
tr sâu 16.5%

Phân bón thu c
tr sâu 14.9 %

Thi t b s n xu t
0.4%

L

Ho t đ ng xã
h i 5.5%
S c kh e
6.3%

u t ch n
nuôi 4.3 %

L

Thi t b s n xu t

0.3%

ng th c &
th c ph m
57.0%

ng th c &
th c ph m
41.3%

Ho t đ ng xã
h i 4.7 %
S c kh e
4.3 %

Giáo d c
5.1%

Giáo d c
23.8 %

Hình 3: Chi tiêu c a nông h theo nhóm
4.3. Phân tích các nhân t
th ng NLKH

ng đ n ng

nh h

i dân trong vi c ra quy t đ nh áp d ng h

Ph n này nh m xác đ nh các nhân t nh h ng đ n ng i dân trong vi c ra quy t đ nh áp
d ng h th ng NLKH d a trên nh n th c c a h , ch s t ng h p (WAI) đ c áp d ng đ
phân tích t m quan tr ng c a m i bi n s và m c đ nh h ng c a nó t i ng i dân trong
quy t đ nh áp d ng h th ng NLKH. Các bi n s ph n h i t ng i dân đ c x p vào ba
nhóm nhân t : (i) Lý sinh, (ii) Kinh t và (iii) Xã h i.
4.3.1. Phân tích các nhân t

nh h

ng d a trên nh n th c v t m quan tr ng

K t qu đi u tra cho th y, trên 60% s h
c hai nhóm h áp d ng và không áp d ng h
th ng NLKH cho r ng đi u ki n lý sinh, kinh t và xã h i đ u có nh h ng đ n h trong vi c
ra quy t đ nh áp d ng h th ng NLKH. Nhóm h không áp d ng NLKH cho r ng nhóm nhân
t lý sinh có xu h ng nh h ng nhi u nh t đ n h trong vi c ra quy t đ nh áp d ng h
th ng NLKH, ti p theo là nhóm nhân t kinh t , và cu i cùng là nhóm nhân t xã h i.
B ng 6. Các nhân t nh h ng đ n ng i dân trong vi c áp d ng h th ng NLKH
Không áp d ng NLKH
%
f4

Nhân t
Lý sinh
•
Ch t l ng đ t
•
Ngu n n c
•

Gi ng m i
•
Sâu b nh h i
Trung bình
Kinh t
•
T ng thu nh p
•
Lao đ ng gia đình
•
V n gia đình
•
S n ph m đa d ng
•
Gi m r i ro
Trung bình

4

T n xu t s h tr l i có nh h

ng

Áp d ng NLKH
f
%

18
15
23

21

66,7
55,6
85,2
77,8

8
8
9
14

50,0
50,0
56,3
87,5

-

71.3

-

60.9

27
10
24
12
20

100,0
37,0
88,9
46,2
74,1

16
7
6
11
15

100,0
43,8
35,3
68,8
93,9

-

69.2

-

68.4


Không áp d ng NLKH
f4

%

Nhân t

Áp d ng NLKH
f
%

Xã h i
An toàn l ng th c
26
100,0
14
87,5
•
Th tr ng tiêu th
24
88,9
14
87,5
•
Nông h thành công
24
88,9
13
81,3
•
D ch v khuy n nông
20
74,1

9
56,3
•
H tr v t t đ u vào
25
92,6
9
52,9
•
Thông tin NLKH
22
81,5
16
94,1
•
C s h t ng
11
42,3
8
47,1
•
Các t ch c đ a ph ng
11
40,7
10
58,8
•
Quy n s h u đ t
12
44,4

8
47,1
•
Trâu bò phá ho i
2
7,4
2
11,8
Trung bình
66.1
62.4
Ngu n: S li u đi u tra 3/2004
Nhóm h áp d ng h th ng NLKH l i cho r ng nhóm nhân t “kinh t ” có nh m nh nh t đ n
h trong vi c ra quy t đ nh áp d ng h th ng NLKH, ti p theo là nhóm nhân t “xã h i”, và
cu i cùng là nhóm nhân t “lý sinh”.
K t qu đi u tra b ng 6 cho th y nhóm h không áp d ng h th ng NLKH cho r ng c ba
nhóm nhân t trên có xu h ng nh h ng nhi u h n so v i nhóm h áp d ng NLKH, đây có
th là nguyên nhân gi i thích t i sao nhóm h này ch a m nh d n trong vi c áp d ng h th ng
NLKH.
•

4.3.2. Phân tích các nhân t
•

nh h

ng d a trên nh n th c v m c đ

nh h

ng

Nhóm nhân t lý sinh

Giá tr ch s t ng h p WAI cho th y ng i dân ph n h i v m c đ nh h ng c a m i m t
nhân t trong nhóm nhân t lý sinh đ n vi c áp d ng h th ng NLKH là r t khác nhau gi a
các h trong cùng m t nhóm.
B ng 7: nh h
Nhân t

Ch t l ng đ t
Ngu n n c
Gi ng m i
Sâu b nh h i
T ng/Giá tr TB WAI
Ki m đ nh T

ng c a nhóm nhân t lý sinh đ n ng

i dân áp d ng NLKH

Nhóm h không áp d ng NLKH
Nhóm h áp d ng NLKH
KAH AHI AHTB AHM T ng WAI KAH AHI AHTB AHM T ng WAI
9
8
3
7
27
0.43

8
2
3
3
16
0.35
12
4
3
8
27
0.42
8
1
4
3
16
0.38
4
6
6
11
27
0.63
7
1
6
2
18
0.35

6
12
6
3
27
0.41
2
4
1
9
16
0.69
31
30
18
29
108 0.47
25
8
14
17
66
0.44
df=40;Sig.=0.879

Ngu n: S li u đi u tra 3/2004
i v i nhóm h áp d ng h th ng NLKH trong b n nhóm nhân t lý sinh thì nhân t gi ng
m i WAI có giá tr cao nh t (WAI=0.63), ti p theo là nhân t ch t l ng đ t (WAI=0.43),
ngu n n c (WAI=0.42) và cu i cùng là nhân t sâu b nh h i có nh h ng ít nh t
(WAI=0.41), các ch s này có xu h ng th p h n nhóm h áp d ng NLKH ngo i tr nhân

t sâu b nh h i giá tr WAI có xu h ng cao h n nhóm h áp d ng NLKH.
i v i nhóm
h không áp d ng h th ng NLKH cho r ng nhân t “gi ng m i” là quan tr ng nh t, trong khí
đó nhóm h áp d ng NLKH l i cho r ng nhân t sâu b n h i. Giá tr WAI trung bình cho th y


nhóm nhân t lý sinh có nh h ng đ n ng i dân trong vi c ra quy t đ nh áp d ng h th ng
NLKH m c trung bình (nhóm h không áp d ng h th ng NLKH WAI=0.47 và nhóm h áp
d ng WAI =0.44). Tuy nhiên k t qu ki m đ nh T cho th y không có s khác bi t trong nh n
th c c a ng i dân v nhóm nhân t này đ i v i hai nhóm h áp d ng và không áp d ng h
th ng NLKH.
Hi n nay khá nhi u h gia đình xóm Sèo mu n có gi ng H ng m i (h ng Nhân H u) đ
tr ng và theo ý ki n c a m t s ng i dân n u nh đ c cung c p gi ng h ng trên thì h s
ti n hành tr ng xen H ng v i Ngô. Trong khi đó, đ i v i nhóm h áp d ng NLKH, nhân t
quan tr ng nh t nh h ng đ n h l i là sâu b nh h i v i ch s WAI m c cao (WAI= 0,69),
n m 2003 xóm Sèo, cây Dong Ri ng b b nh ch t hàng lo t, các h dân đ u th t thu, c ng
đã có m t s cán b nông nghi p xu ng l y m u đ nghiên c u nh ng cho đ n hi n nay v n
ch a có k t qu và ng i dân v n ch a bi t vì sao Dong Ri ng b ch t. Ngoài ra, cây H ng
c ng đang b sâu đ c thân phá ho i. Nh v y, có th th y, đ i v i nh ng ng i ch a làm
NLKH, ng i ta quan tâm nhi u đ n gi ng và hy v ng gi ng m i s cho n ng su t cao còn
đ i v i nh ng ng i đã làm NLKH, h c ng quan tâm đ n gi ng m i nh ng m c đ th p
h n (WAI = 0,35) mà h quan tâm nhi u h n đ n m i đe do t sâu b nh đ i. C hai nhóm
đ u cho r ng ngu n n c nh h ng nhi u đ n h trong vi c ra quy t đ nh áp d ng h th ng
NLKH (nhóm h không áp d ng WAI= 0,42 và nhóm h áp d ng WAI= 0,38). i u này c ng
d hi u vì ph n sông à ch y qua huy n à B c chi m di n tích kho ng 8.000 ha, v i tr
l ng 9 t mét kh i n c, có 4 dòng ch y l n và nhi u dòng ch y nh đem n c đ n nên
ngu n n c đây t ng đ i d i dào.
•

Nhóm nhân t kinh t

Vi c ra quy t đ nh áp d ng k thu t hay ph ng th c s n xu t m i c p nông h ph thu c
r t nhi u vào các nhân t n i t i c a h , m t trong nh ng nhân t đó là đi u ki n kinh t nông
h . S li u b ng 8 gi i thích nh h ng c a nhóm nhân t kinh t c a nông h trong vi c ra
quy t đ nh áp d ng h th ng NLKH xóm Sèo. K t qu cho th y hai nhóm h đ u cho r ng
nhân t “t ng thu nh p” là nhân t quan tr ng và nh h ng m nh nh t đ n ng i dân trong
vi c ra quy t đ nh áp d ng h th ng NLKH (WAI= 0,93 và WAI= 1,00).
i v i nhóm h
không áp d ng, nhân t có nh h ng m nh th hai là nhân t “v n gia đình” (WAI= 0,75).
Th c t ch ng minh vi c áp d ng h th ng NLKH đòi h i ph i có đ u t ban đ u nh cây/con
gi ng, phân bón, thu c tr sâu,....), vì v y đ i v i vùng cao yêu c u này không ph i h nào
c ng đáp ng đ c. Tuy nhiên, đ i v i nhóm h đã áp d ng NLKH thì nhân t này l i có nh
h ng y u nh t (WAI= 0,20). Trên th c t xóm
B ng 8: nh h
Nhân t

T ng thu nh p
Lao đ ng gia đình
V n gia đình
S n ph m đa d ng
Gi m r i ro
T ng/Giá tr TB WAI

ng c a nhóm nhân t kinh t đ n ng

i dân áp d ng NLKH

Nhóm h không áp d ng NLKH
Nhóm h áp d ng NLKH
KAH AHI AHTB AHM T ng WAI KAH AHI AHTB AHM T ng

0
2
2
23
27 0.93
0
0
0
16
16
17
4
2
4
27 0.25
9
0
1
6
16
3
5
1
18
27 0.75 11
3
2
1
17
14

2
4
6
26 0.36
5
2
5
4
16
7
3
10
7
27 0.54
1
5
5
5
16
41
16
19
58
134 0.57 26
10
13
32
81
df=39;Sig.=0.769

WAI
1.00
0.42
0.20
0.50
0.63
0.54

Ki m đ nh T
Ngu n: S li u đi u tra 3/2004

Sèo nh ng h áp d ng NLKH là nh ng h có đi u ki n kinh t t ng đ i khá. Vì v y, h
không m y quan tâm đ n nhân t này, đa ph n các h gia đình đ u ngh r ng khi áp d ng h
th ng NLKH, tr ng nhi u lo i cây xen v i nhau nh th thì gi m đ c r i ro. Vì v y, so v i


các nhân t khác trong cùng nhóm, nhân t “gi m r i ro”có m c đ nh h ng khá cao
(WAI= 0,54 đ i v i nhóm h không áp d ng và WAI= 0,63 đ i v i nhóm h áp d ng).
i
v i nhân t “lao đ ng gia đình” thì c hai nhóm h đ u cho là không có nh h ng nhi u đ n
h trong vi c ra quy t đ nh áp d ng h th ng NLKH, đi u này c ng phù h p v i đi u ki n
th c t xóm Sèo, nhân kh u bình quân v i m i gia đình là 5 kh u/h .
K t qu ki m đ nh T cho th y không có s khác bi t trong nh n th c c a ng
nhân t “kinh t ” đ n vi c áp d ng h th ng NLKH.
•

i dân v nhóm

Nhóm nhân t xã h i

Nhóm nhân t xã h i đ c ng i dân ph n h i bao g m 11 nhân t , c n c vào giá tr WAI
cho th y c hai nhóm h đ u cho r ng nhân t “an toàn l ng th c”; “th tr ng tiêu th ” và
“nông h thành công” là nh ng nhân t có nh h ng m nh nh t đ n h trong vi c ra quy t
đ nh áp d ng h th ng NLKH. i u này có ngh a là đ i v i ng i dân, m t trong các đ ng
l c chính thúc đ y h áp d ng h th ng NLKH tr c h t h th ng này ph i đ m b o đ c an
ninh l ng th c. Bên c nh đó, th tr ng tiêu th s n ph m t h th ng NLKH c ng là m t
trong nh ng nhân t có nh h ng m nh (WAI = 0,77 v i nhóm h không áp d ng và WAI=
0,73 v i nhóm h áp d ng. xóm Sèo, ngoài cây mía là có th tr ng t ng đ i n đ nh, còn
l i các s n ph m khác nh H ng, V i, M và Ngô hi n nay đ u không có th tr ng tiêu th
n đ nh, các s n ph m này hi n t i ng i dân th ng bán cho m t s t th ng, đi u này
đ ng ngh a v i h th ng xuyên ph i ch u thi t thòi v giá c . Nhìn chung, ng i dân th ng
có thái đ r t rè khi đ nh làm m t cái gì đó m i mà h không bi t ch c k t qu s nh th nào.
B ng 9: nh h
Nhân t
An toàn l ng th c
Th tr ng tiêu th
Nông h thành công
D ch v khuy n nông
H tr v t t đ u vào
H tr v n
Thông tin NLKH
C s h t ng
Các t ch c đ a ph ng
Quy n s h u đ t
Trâu bò phá ho i
T ng/Giá tr TB WAI
Ki m đ nh T

ng c a nhóm nhân t xã h i đ n ng

i dân áp d ng NLKH

Nhóm h không áp d ng NLKH
Nhóm h áp d ng NLKH
KAH AHI AHTB AHM T ng WAI KAH AHI AHTB AHM T ng WAI
2
0
4
20
26
0.87
2
1
7
6
16
0.69
3
3
3
18
27
0.78
2
2
3
9
16
0.73
3

3
9
12
27
0.70
3
1
2
10
16
0.73
7
8
3
9
27
0.51
7
2
1
6
16
0.46
2
10
2
13
27
0.65
8

4
4
1
17
0.29
4
9
2
12
27
0.60
8
2
6
1
17
0.33
5
6
8
8
27
0.57
1
3
5
8
17
0.73
15

5
4
2
26
0.24
9
2
1
5
17
0.37
16
3
8
0
27
0.24
7
2
6
2
17
0.39
15
3
1
8
26
0.37
9

1
3
4
17
0.37
25
0
1
1
27
0.06
15
1
1
0
17
0.06
97
50
45
103 294 0.51
71
21
39
52
183 0.46
df=39;Sig.=0.413

Ngu n: S li u đi u tra 3/2004
Nhóm nhân t “c s h t ng” c ng không có nh h ng m nh, đi u này c ng d hi u, vì

xóm Sèo n m c nh đ ng t nh l 433, nên r t thu n l i trong buôn bán nông s n. i v i m t
s nhân t khác nh “sâu b nh phá ho i”, “v n gia đình”, “h tr đ u vào” (v t t , v n), do
đ c đi m khác nhau v kinh nghi m và đ c đi m kinh t gi a hai nhóm h , nên có nh ng
ph n ng khá trái ng c.
4.4. Xác đ nh nhân t chính nh h
th ng NLKH

ng đ n ng

i dân trong quy t đ nh áp d ng h

Nh m xác đ nh nhóm nhân t chính trong 19 nhân t mà ng i dân ph n h i cho là có nh
h n đ n h trong vi c ra quy t đ nh áp d ng h th ng NLKH, ph ng pháp phân tích nhân


t đã đ c áp d ng. K t qu đã nhóm 19 nhân t trên thành 8 nhóm nhân t và 8 nhóm này
gi i thích 75.9 % đ bi n đ ng c a toàn s li u, trong đó nhóm nhân t th nh t có nh h ng
m nh nh t đ n ng i dân trong quy t đ nh áp d ng h th ng NLKH, nhóm nhân t này g m 5
bi n s : (i) h tr đ u vào; (ii) vai trò các t ch c đ a ph ng; (iii) quy n s d ng đ t; (iv) an
toàn l ng th c và (v) d ch v khuy n nông.
B ng 10: Ma tr n xác đ nh nhóm nhân t
Nhân t
H tr đ u vào
T ch c đ a ph ng
Quy n s d ng đ t

1
.823
.626
.545

2

3

nh h

ng đ n ng

Nhóm nhân t
4
5

An toàn l ng th c
.485
D ch v khuy n nông
.439
C s h t ng
.717
S n ph m đa d ng
.626
Gi m r i ro
.563
Ngu n n c
-.407
Sâu b nh h i
.673
Lao đ ng gia đình
.632
V n nông h

-.547
Th tr ng
.678
Thông tin NLKH
.504
Gi ng m i
H thành công
Trâu bò phá ho i
Ch t l ng đ t
Thu nh p
Eigen values6
3.740 2.635 2.170 1.709
% bi n đ ng
18.702 13.175 10.849 8.546
% l y ti n
18.702 31.877 42.726 51.272
Ghi chú: H s t ng quan nh h n 0.4 đã đ c lo i b

i dân áp d ng NLKH
6

7

8

Cum5
.825
.685
.589

.530
-.522
.700
.423
.457
1.386 1.295 1.199 1.048
6.932 6.473 5.996 5.239
58.204 64.677 70.673 75.912

.609
.611
.793
.892
.838
.585
.875
.773
.771
.806
.714
.739
.789
.804
.859
.859

Sau khi xác đ nh đ c nhóm nhân t chính nh h ng đ n ng i dân trong quy t đ nh áp
d ng h th ng NLKH, hàm h i qui logit đ c áp d ng đ xác đ nh m c đ và chi u h ng
nh h ng.
Hàm logit mô ph ng m i quan h gi a xác xu t Pi (xác xu t đ h th i áp d ng d ng h

th ng NLKH) v i các bi n s trong nhóm nhân t th nh t b ng 10 thu đ c k t qu nh
sau:

5
6

Cum=Cummunality: là t s gi a đ bi n đ ng c a m i bi n trong t ng đ bi n đ ng chung c a nhóm
Ch nh ng nhóm nhân t nào có giá tr Eigen value > 1 đ c gi l i.


B ng 11: Nhân t

nh h

ng đ n ng

i dân áp d ng h th ng NLKH

Nhân t
H s
Giá tr Z
Giá tr P
An toàn l ng th c
-3.26
-1.85
0.060
D ch v khuy n nông
0.19
0.17
0.864

H tr v t t đ u vào
-2.91
-1.82
0.069
T ch c đ a ph ng
4.73
2.24
0.025
Quy n s d ng đ t
0.29
0.23
0.817
H s t do
2.77
1.89
0.038
 Pi 
Y^ = ln
 = 2.778 – 3.260*(an toàn l ng th c) + 0.194*(d ch v khuy n nông)
 1 − Pi 
- 2.917 *(h tr đ u vào) + 4.738*(t ch c đ a ph ng)
+ 0.297*(quy n s h u đ t) + Ui
LR chi2
= 23.46
Prob > chi2 = 0.0007

K t qu mô hình trên cho bi t, mu n phát tri n h th ng NLKH trên đ a bàn thì c n ph i
nâng cao hay chú tr ng vai trò c a các t ch c đ a ph ng. Nhi u nghiên c u đã ch ra r ng
các t ch c đ a ph ng có vai trò đ c bi t quan tr ng trong các d án phát tri n c ng đ ng,
tuy nhiên xóm Sèo các t ch c này r t lu m trong các d án đã và đang th c hi n trên đ a

bàn xóm. M c dù b n nhân t còn l i c a mô hình cho k t qu
m c ý ngh a th ng kê th p
h n (90%), tuy nhiên nó c ng th hi n xu h ng là đ nâng kh n ng áp d ng h th ng
NLKH trên đ a bàn c n ph i có nh ng cách ti p c n khác trong th c hi n các d án, c th là
thay h tr đ u vào (v t t và v n) cho ng i dân nh các d án khác đã áp d ng tr c đay
b ng vi c t ng c ng s và ch t l ng các d ch v khuy n nông và t v n thông tin v th
tr ng cho ng i dân. Hi n nay xóm Sèo có m t s h mu n đ u t xây d ng h th ng
NLKH trên nh ng m nh đ t n ng r y mà hi n t i h đang đ c giao t m th i đ s n xu t
cây màu, nh ng h lo ng i r ng quy n s d ng nh ng m nh đ t này c a h ch a đ c đ m
b o khi h đ u t xây d ng h th ng NLKH, do v y nhà n c c n có chính sánh đ đ m b o
quy n s d ng lo i đ t này cho ng i dân lâu dài đ h an tâm đ u t s n xu t.
4.5. Phân tích SWOT

D a trên k t qu th o lu n nhóm v i s tham gia c a đ i di n các t ch c xã h i đ a ph ng
nh : h i c u chi n bình, h i ph n , câu l c b khuy n nông, đoàn thanh niên, h i ng i cao
tu i, cùng v i nh ng k t qu phân tích các ph n trên, b ng phân tích SWOT đ c áp d ng
đ phân tích nh ng nh ng thu n l i, khó kh n, c h i và thách th c trong phát tri n h th ng
NLKH xóm Sèo, xã Cao S n.
4.5.1. Thu n l i

Thu n l i đ u tiên trong phát tri n h th ng NLKH xóm Sèo đó là h u h t ng i dân đây
h là nh ng nhà nông c n cù ch u khó, có nhi u kinh nghi m trong s n xu t nông lâm nghi p,
bên c nh đó h l i có qu đ t r ng thích h p cho nhi u lo i cây tr ng , ngu n n c d i dào, và
ph n l n h đ u nh n th c đ c tính u vi t c a h th ng NLKH so v i các h th ng canh tác
khác trên đ a bàn. Do v y, h đ u có nguy n v ng chuy n sang áp d ng canh tác NLKH.
4.5.2. Khó kh n

M c dù h u h t các h
xóm Sèo đ u có t ng di n tích đ t/h khá l n đ đ phát tri n các
trang tr i nh , tuy nhiên do phân b manh mún, thi u t p trung đi u này đã gây tr ng i l n

nh t trong vi c áp d ng h thông NLKH. Khó kh n ti p theo là chi phí đ u t ban đ u cho h
th ng NLKH cao, trong khi đó th ng thì các s n ph m NLKH lâu cho thu ho ch và đ n khi


thu ho ch bà con c ng không bi t tiêu th ra sao và m t trong nh ng khó kh n mà ng i dân
xóm Sèo đang đ i m t đó là tình hình sâu b nh h i c cây nông nghi p, cây n qu và d ch
b nh đ i v i gia súc gia c m th ng xuyên x y ra, đây chính là m t trong nh ng rào c n l n
trong vi c phát tri n các h th ng NLKH đ c bi t đ i v i nh ng h nghèo.
4.5.3. C h i

Phát tri n các h th ng NLKH đã và đang đ c s quan tâm đ c bi t c a chính ph và các t
ch c phi chính ph . Chính sách giao đ t khoán r ng n đ nh lâu dài cho ng i dân; d n đi n
đ i th a, khuy n nông, v n và thu , đây là nh ng v n b n pháp lý quan tr ng c a nhà n c,
nó đã t o hành lang phá lý r ng m đ khuy n khích ng i dân tham gia phát tri n h th ng
NLKH. Ngoài nh ng chính sách chung c a nhà n c, xóm Sèo còn có v trí đ a lý t ng đ i
thu n l i, g n và d dàng ti p c n v i các th tr ng l n nh th xã Hòa Bình, Thành ph Hà
n i, nhi u d án phát tri n h th ng NLKH đã và đang tri n khai th c hi n trên đ a bàn, b c
đ u ít nhi u tác đ ng đ n ng i dân làm h th c t nh v ph ng th c canh tác m i NLKH.
4.5.4.Thách th c

Thách th c l n nh t trong phát tri n h th ng NLKH huy n à B c nói chung, và xóm Sèo
nói riêng là thi u thông tin v th tr ng c a các s n ph m NLKH, vi c ra quy t đ nh c a
ng i dân v l a ch n cây tr ng, v t nuôi ch y u theo c m tính, m t s h d a vào giá c th
tr ng c a các n m tr c đ quy t đ nh l a ch n cây tr ng v t nuôi trong n m ti p theo, m t
s h khác l i nuôi tr ng theo ch tiêu phân ph i c a các d án, t t c nh ng lý do trên đã t o
ra th tr ng o v a thi u l i v a th a, d n đ n giá c c a các s n ph m NLKH không n
đ nh, c ng v i v i thi u s can thi p c a các t ch c đ a ph ng d n đ n các s n ph m này
th ng b t th ng s ép giá. T t c nh ng lý do trên đã t o ra s b p bênh c a th tr ng
tiêu th các s n ph m NLKH, k t qu đã đ a đ n s n n lòng c a ng i dân trong vi c áp
d ng h th ng NLKH c ng nh vi c gia t ng các các cây tr ng v t nuôi m t cách đa d ng

trên m nh đ t c a h .
Ngoài ra thi u s giám sát, đánh giá c a t ch c khuy n nông nhà n c đ i các d án phát
tri n NLKH đã và đang th c hi n trên đ a bàn, d n đ n s ch ng chéo, kém hi u qu và nguy
hi m h n là nó đã t o ra tính l i và trông ch c a ng i dân vào các d án. ph n l n ng i
dân đây đã không ch đ ng t mình phát tri n h th ng NLKH m c dù h có các đ các
đi u ki n đ th c hi n, ho c ch đ i h khác làm thành công r i m i làm theo. Giá c v t t
đ u vào nh phân bón, thu c tr sâu,...liên t c gia t ng trong nh ng n m v a qua c ng là
nh ng nhân t góp ph n nh h ng đ n ng i dân trong vi c ra quy t đ nh áp d ng h th ng
NLKH. Hi n t i trên đ a bàn huy n à B c có r t nhi u các ngu n v n, tuy nhiên th t c vay
v n còn quá phi n hà, c ng v i s nh ng nhi u c a m t s cán b ngân hàng đã d n đ n
nhi u ngu n v n đã không đ n đ c v i ng i dân khi c n. Thách th c ti p theo là thi u s
và ch t l ng l c l ng cán b khuy n nông trên đ a bàn, đi u này đã d n đ n các ho t đ ng
khuy n nông không đáp ng đ c yêu c u th c t s n xu t đ t ra, d ch b nh và sâu b nh h i
đ i v i cây tr ng và gia súc, gia c m v n th ng xuyên x y ra mà hi n t i v n ch a có bi n
pháp c u ch a. Tr ng i này có nguyên nhân chính t vi c qui ho ch và ch đ u đãi c a
nhà n c đ i v i cán b mi n núi nói chung và cán b khuy n nông nói riêng.
5. K T LU N VÀ

NGH

5.1. K t lu n

C n c vào k t qu th o lu n chúng tôi đ a ra m t s k t lu n sau:
Cao S n có nhi u ti m n ng v đ t đai, khí h u và con ng
NLKH.

•

i đ phát tri n h th ng

•

•

•

Không có s khác bi t v tu i c a ch h , t ng s nhân kh u và di n tích các lo i đ t c a
nông h gi a hai nhóm h áp d ng và không áp d ng NLKH. Nhóm h áp d ng h th ng
NLKH có trình đ h c v n cao h n nhóm h không áp d ng, trong khi đó nhóm h áp l i
có t ng s lao đ ng chính ít h n nhóm h không áp d ng. Nh ng h đ c giao đ t lâm
nghi p g n nhà th ng l a ch n ph ng th c s n xu t theo h ng NLKH.
N m nhân t g m: “an toàn l ng th c”; “d ch v khuy n nông”; “h tr đ u vào”; “t
ch c đ a ph ng” và “quy n s d ng đ t” có nh h ng m nh nh t đ n ng i dân trong
vi c ra quy t đ nh áp d ng h th ng NLKH.
Vai trò c a các t ch c đ a ph ng ch a đ c phát huy trong các d án phát tri n đ t d c
trên đ a bàn.

5.2. Ki n ngh

C n c vào k t qu nghiên c u chúng tôi có m t s ki n ngh sau:
•
•
•

Huy n à B c c n có qui ho ch c c u l i đ t đai ho c có c ch khuy n khích d n đi n
đ i th a t o qu đ t đ l n đ các h phát tri n h th ng NLKH.
Thay đ i cách ti p c n trong th c hi n các d án phát tri n thay vi c h tr v n và đ u
vào cho ng i dân b ng vi c t ng c ng s và ch t l ng các d ch v khuy n nông.
Nâng cao vai trò c a các t ch c đ a ph ng: Các t ch c đ a ph ng có vai trò đ c bi t

quan tr ng trong vi c tuyên truy n qu n bá v h th ng NLKH, thành l p hi p h i đ
tránh s ép giá c a t th ng, là c u n i liên k t gi a c ng đ ng v i các t ch c bên
ngoài.


TÀI LI U THAM KH O
Ti ng Vi t:

1. Lê Tr ng Cúc, 1994. Nông lâm k t h p trong nông nghi p lâu b n, NXB nông nghi p.
2. Tr n
c Viên, Ph m Chí Thành và t p th tác gi , 1996. Nông nghi p trên đ t d c, thách
th c và ti m n ng. Nhà xu t b n nông nghi p.
3. UBND huy n à B c, Báo cáo qui hoach t ng th huy n à B c giai đo n 2000-2010.
4. V Bi t Linh, 1992. Tình hình nghiên c u và áp d ng các ph ng th c Nông lâm k t h p
Vi t nam. H i th o khu v c châu Á Thái Bình D ng v h th ng nông lâm k t h p và
nông ng k t h p, APAN report No.6 – Fsiv, Thành ph H Chí Minh.
Ti ng Anh:

1. Chundawat. B. S, Gautan S. K, 1993. Text Book of Agroforestry, Oxford & IBH
publishing Co. Pvt.Ltd., New Delthi.
2. Jae-on Kim and Charles W.Mueller, 1978. Introduction to factor analysis. Sage
publication/Beverly Hills/London
3. Paul Wojtkowski, 1998. The theory and Practice of Agroforestry Design. Science
Publishers, Inc USA
4. Ramachandran Nair P. K, 1993. An introduction to Agroforestry, Kluwer Academic
Publishers Dordrecht/boston/London in cooperate with International Center for Research
in Agroforestry.
5. Vu Biet Linh, Nguyen Ngoc Binh, 1995. Agroforestry System in Vietnam. Agricultural
Publishing house, Hanoi 1995.
6. Yamane, Taro Tactics: An introductory Analysis. N.Y.Harper and Row,1967

M CL C

1.

TV N

........................................................................................................................ 1

2. M C TIÊU C A

TÀI ................................................................................................. 1

1. M c tiêu chung ............................................................................................................... 1
2. M c tiêu c th ............................................................................................................... 1
3. PH

NG PHÁP NGHIÊN C U ...................................................................................... 2

3.1. Ch n đi m nghiên c u................................................................................................. 2
3.2. Ph

ng pháp thu th p s li u ...................................................................................... 2

3.3. Ph

ng pháp x lý và phân tích s li u ...................................................................... 2

4. K T QU VÀ TH O LU N............................................................................................ 2

4.1. Khái quát v đi u ki n t nhiên kinh t xã h i xã Cao S n ........................................ 2
4.2.

c đi m kinh t -xã h i c a các nông h

4.2.1. Ngu n l c con ng

xóm Sèo ................................................. 3

i ............................................................................................ 3

4.2.2. Ngu n l c s n xu t ............................................................................................... 5
4.3. Phân tích các nhân t nh h ng đ n ng i dân trong vi c ra quy t đ nh áp d ng h
th ng NLKH ....................................................................................................................... 7
4.3.1. Phân tích các nhân t

nh h

ng d a trên nh n th c v t m quan tr ng............. 7

4.3.2. Phân tích các nhân t

nh h

ng d a trên nh n th c v m c đ

nh h

ng ...... 8

4.4. Xác đ nh nhân t chính nh h ng đ n ng i dân trong quy t đ nh áp d ng h th ng
NLKH ............................................................................................................................... 10
4.5. Phân tích SWOT........................................................................................................ 12
4.5.1. Thu n l i............................................................................................................. 12
4.5.2. Khó kh n ............................................................................................................ 12
4.5.3. C h i ................................................................................................................. 13
4.5.4.Thách th c ........................................................................................................... 13
5. K T LU N VÀ

NGH .............................................................................................. 13

5.1. K t lu n ..................................................................................................................... 13
5.2. Ki n ngh ................................................................................................................... 14
TÀI LI U THAM KH O ........................................................................................................ 15


DANH M C CÁC B NG

B ng 1: Tu i c a ch h theo nhóm........................................................................................... 4
B ng 2: Trình đ h c v n c a ch h theo nhóm....................................................................... 4
B ng 3: Qui mô nhân kh u c a nông h theo nhóm .................................................................. 4
B ng 4: Phân b lao đ ng chính c a nông h theo nhóm .......................................................... 5
B ng 5: Phân b đ t đai theo nhóm h ....................................................................................... 6
B ng 6. Các nhân t

nh h

ng đ n ng

i dân trong vi c áp d ng h th ng NLKH................ 7

B ng 7: nh h

ng c a nhóm nhân t lý sinh đ n ng

i dân áp d ng NLKH ......................... 8

B ng 8: nh h

ng c a nhóm nhân t kinh t đ n ng

i dân áp d ng NLKH ......................... 9

B ng 9: nh h

ng c a nhóm nhân t xã h i đ n ng

i dân áp d ng NLKH ........................ 10

B ng 10: Ma tr n xác đ nh nhóm nhân t
B ng 11: Nhân t

nh h

ng đ n ng

nh h

ng đ n ng

i dân áp d ng NLKH ............ 11

i dân áp d ng h th ng NLKH ................................... 12

DANH M C CÁC HÌNH

Hình 1. V trí c a đi m nghiên c u ............................................................................................ 3
Hình 2: Thu nh p c a nông h theo nhóm ................................................................................. 6
Hình 3: Chi tiêu c a nông h theo nhóm.................................................................................... 7