Siêu âm bừu tinh hoàn

BS NguyÔn Kh«i ViÖt
Khoa C§HA B¹ch Mai


Các chỉ định
Sưng đau vùng bìu, tinh hoàn

Nhiễm trùng
Chấn thương
Tinh hoàn lạc chỗ

Vô sinh


Giảu phẫu


Bìu có hai bên cân đối, nằm ở vùng dưới đáy chậu









Da
Mạc nông (dartos)
Mạc tinh ngoài
Cơ bìu

Mạc tinh trong
Màng tinh hoàn

Tinh hoàn:




Trẻ sơ sinh: dài 1 cm, rộng 1,5 cm
Trước 12 tuổi: 1-2 cm3
Người lớn: 15 cm3 (5x3x2 cm)




Giải phẫu


Động mạch tinh hoàn
Từ

mặt trước ĐM chủ bụng giữa ĐM thận và
MTTT
ĐI qua ống bẹn
Chia hai nhánh: nhánh tinh hoàn và mào tinh
Một số nhánh nhỏ khác ở tiểu khung
Tĩnh mạch:
Đổ về TM chủ dưới và thận tráI
NgoàI ra có thể đổ về hệ TM chậu

Kỹ thuật siêu âm
-Phải

cắt các lớp cắt theo các hướng khác nhau
(ngang, dọc, chếch), so sánh hai bên.

-Không được nhấc đầu dò khi khám
-Tư thế: nằm ngửa, kéo dương vật lên
-Đầu dò: chủ yếu là linear (dải tần 7-10 Mhz),
convex
-Doppler màu, xung, nghiệm pháp Valsava (nếu
có)
-Có thể phối hợp siêu âm hệ tiết niệu


Hinh ¶nh
¶nh siªu ©m binh th­êng


Tr­íc dËy th×: gi¶m ©m ®Òu

Sau:

t¨ng ©m nhÑ vµ ®Òu
D¶I t¨ng ©m trung t©m
Cã thÓ thÊy mét sè h×nh èng dÉn tinh


Hinh ¶nh

¶nh siªu ©m binh th­êng
-KÝch th­íc:

ChiÒu cao: < 5 cm
Réng 3 cm
Dµy 2 cm
ThÓ tÝch= C X R X D X0,5: b×nh th­êng < 15
gram (cm3)
-Teo tinh hoµn: < 10 gr


KÝch th­íc binh th­
êng

ChiÒu cao 7-10 Mhz, < 5cm


Tinh hoµn to, cao>
5cm


Tinh hoµn to, bÒ dµy>
2cm

ChiÒu dµy 7-10 Mhz, < 2cm


Tinh hoµn to, réng>
3cm

ChiÒu réng 7-10 Mhz, < 3 cm


Héi chøng Klinefelter (47,XXY)


-Mµo tinh hoµn:
§Çu: < 12 mm
Th©n: 2-3 mm
§u«i: 2-5 mm
§ång ©m víi ©m tinh hoµn
Lu«n t×m thÊy ®Çu mµo tinh (TS cao).
C¾t líp ®øng däc


§Çu mµo tinh


Th©n mµo tinh


Th©n mµo tinh


§u«i mµo tinh


Hinh ¶nh
¶nh siªu ©m binh th­êng
-§éng m¹ch thõng tinh:

§éng m¹ch tinh hoµn
RI: trung b×nh 0,62 (0,48-0,72)
§Ønh t©m thu sím
Mµo tinh: RI 0,46-0,68


Tæn th­¬ng nhiÔm trïng


Viêm
Viêm tinh
tinh hoàn
hoàn mào
mào tinh
tinh hoàn
hoàn
Thường gây đau vùng bìu
Sưng
Sờ nắn đau tăng, nhấc giảm đau
NN:
Người lớn: chlamydia trachomatis
Sau 35 t: E.coli, proteus mirabilis
Hiếm:blucellosis,
amiodarone

tuberculosis,

Biến chứng:
Teo, nhồi máu, vô sinh, áp xe

cryptococcus,


Viêm
Viêm tinh
tinh hoàn
hoàn mào
mào tinh
tinh hoàn
hoàn
Siêu âm 2D:
Mào tinh to và dày, giảm âm
Tinh hoàn to, giảm âm, có thể thấy các ổ apxe nhỏ
Tràn dịch màng tinh hoàn và da bìu

Doppler: xung, liên tục
Tăng sinh mạch: nhạy 100%
Giảm RI (<0,5)
Tốc độ tăng: > 15 cm/s giá trị chẩn đoán # 90% (*)

*Brown JM, Radiology 1995


Viªm mµo tinh


T¨ng kÝch th­íc th©n mµo tinh, gi¶m ©m


Viªm mµo tinh



T¨ng sinh m¹ch trªn siªu ©m doppler