Một số biện pháp hiệu trưởng nhằm nâng cao chất lượng dạy học trường Tiểu học Hoàng Hoa Thám

Một số biện pháp của hiệu trởng nhằm nâng cao chất lợng dạy và học
ở trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám
=====================

mở đầu
1. Lý do chọn đề tài.
1.1Về lí luận
Chúng ta đang sống trong thế giới có nhiều biến đổi , đó là sự bùng
nổ khoa học khoa học kỹ thuật và công nghệ thông tin, giữa các quốc gia có
sự cạnh tranh gay gắt về kinh tế, khoa học kỹ thuật công nghệ thông tin .
Chính vì vậy vấn đề đầu t cho phát triển là vấn đề sống còn của mỗi quốc
gia, mỗi dân tộc . Muốn vậy không có con đờng nào khác là đầu t, phát
triển yếu tố con ngời nguồn nhân lực có sức khoẻ, có tri thức, có phẩm
chất đạo đức tốt nhằm đạt mục tiêu mà mỗi quốc gia đề ra .
Văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc Đảng cộng sản Việt Nam lần thứ
VIII đã nêu rõ Đẩy mạnh công nghiệp hoá - Hiện đại hoá nhằm mục tiêu
dân giàu, nớc mạnh, xã hội công bằng văn minh vững bớc lên chủ nghĩa
xã hội
Sự nghiệp công nghiệp hoá - Hiện đại hoá đất nớc cần con ngời
Việt Nam có sức khoẻ, có tri thức, có tay nghề thành thạo, có phẩm chất tốt
đẹp đợc đào tạo bởi một nền giáo dục tiên tiến gắn với một nền khoa học
công nghệ hiện đại . Muốn đất nớc phát triển đòi hỏi có nền giáo dục phát
triển . Giáo dục đóng vai trò chủ yếu trong việc giữ gìn, phát triển truyền bá
nền văn minh nhân loại . Trong thời đại cuộc cách mạng công nghệ hiện
nay, tiềm năng trí tuệ trở hành động lực chính của sự tăng tốc phát triển .
Giáo dục - đào tạo đợc coi là nhân tố quyết định sự thành bại của mỗi quốc
gia trên trờng Quốc tế cũng nh sự thành đạt của mỗi ngời trong cuộc

1

Ngòi thực hiện : Cáp Thị Lâm

Một số biện pháp của hiệu trởng nhằm nâng cao chất lợng dạy và học
ở trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám
=====================

sống của mình . Mỗi quốc gia, mỗi con ngời có khẳng định đợc vị trí của
mình hay không điều này phụ thuộc vào rất nhiều khả năng học tập
của dân chúng . Vì vậy, hiện nay không chỉ Việt Nam mà nhiều nớc trên
thế giới đã đặt Giáo dục vào vị trí quốc sách hàng đầu .
- Văn kiện đại hội đại biểu lần thứ X Đảng cộng sản Việt Nam đã chỉ
rõ: Đổi mới toàn diện giáo dục và đào tạo cả về cơ cấu hệ thống, nội dung,
phơng pháp, cơ chế quản lý... cơ cấu lại nội dung chơng trình, khắc phục
nạn quá tải trong giáo dục phổ thông, nhất là cấp tiểu học
- Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 15/6/2004 của Ban Bí th Trung ơng
Đảng về việc xây dựng, nâng cao chất lợng đội ngũ nhà giáo và cán bộ
quản lý giáo dục đã chỉ rõ: Tiếp tục điều chỉnh và giảm hợp lý nội dung,
chơng trình cho phù hợp với tâm lý, sinh lý của học sinh, nhất là cấp tiểu
học và trung học cơ sở. Đặc biệt đổi mới mạnh mẽ và cơ bản phơng pháp
giáo dục nhằm khắc phục kiểu truyền thụ một chiều, nặng lý thuyết, ít
khuyến khích t duy sáng tạo, hớng dẫn năng lực tự học, tự nghiên cứu, tự
giải quyết vấn đề, phát triển năng lực thực hành, sáng tạo cho ngời học
Nghị quyết TW2 khoá VIII chỉ rõ mục tiêu phát triển Tiểu học đến
năm 2020 Nâng cao cao chất lợng toàn diện bậc Tiểu học .
Mục tiêu của bậc Tiểu học đợc cụ thể hoá trong nội dung, chơng
trình sách giáo khoa từ lớp 1 đến lớp 5 . Mục tiêu đó trở thành hiện thực hay
không phụ thuộc rất nhiều các yếu tố . Trong đó việc đổi mới nội dung,
phơng pháp giảng dạy, hình thức dạy học là yếu tố quan trọng . Chính vì
vậy ngành Giáo dục nói chung, trờng Tiểu học nói riêng có một vai trò hết
sức quan trọng trong công tác giảng dạy và giáo dục của mình .

2

Ngòi thực hiện : Cáp Thị Lâm


Một số biện pháp của hiệu trởng nhằm nâng cao chất lợng dạy và học
ở trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám
=====================

Hiện nay, chất lợng dạy và học đang là vấn đề quan tâm của toàn xã
hội, là một tiêu trí hàng đầu để đánh giá sự phát triển của ngành Giáo dục
đào tạo nói chung và trờng Tiểu học nói riêng . Đây là vấn đề đặt ra cho
hàng ngũ cán bộ quản lý phải làm sao nắm bắt kịp thời những thông tin về
giáo dục cũng nh thông tin về nghiệp vụ quản lý trờng học để chỉ đạo
mọi hoạt động của trờng mình sao cho có hiệu quả .
Trong những năm gần đây, vấn đề chất lợng dạy học đã đợc Đảng
và nhà nớc, các cấp quản lý giáo dục đề cập thờng xuyên với nhiều
chuyên đề, hội thảo khoa học, hội nghị giáo dục các cấp bàn bạc thảo luận
nhằm mục đích từng bớc góp phần làm cho sự nghiệp giáo dục phát triển
nhanh và bền vững, chất lợng và hiệu quả cao, đáp ứng nhu cầu phát triển
kinh tế xã hội cũng nh sự tiến bộ của khoa học công nghệ, an ninh quốc
phòng .
Nhìn lại thực trạng của nền giáo dục nớc ta hiện nay, chúng ta tự
hào vì sự lớn mạnh không ngừng cả về số lợng, chất lợng . Mạng lới
trờng lớp phát triển trên cả nớc . Chúng ta đã hoàn thành phổ cập giáo
dục đúng độ tuổi ở Tiểu học . Tuy vậy giáo dục của nớc ta vẫn ở trình độ
thấp cha đáp ứng đợc yêu cầu nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi
dỡng nhân tài bảo vệ và xây dựng đất nớc trong giai đoạn mới . Chính vì
vậy để nâng cao chất lợng giáo dục toàn diện, đổi mới nội dung phơng

pháp dạy học đi đôi với công tác quản lý giáo dục . Đây chính là đặt cho
ngời quản lý trờng học một nhiệm vụ hết sức nặng nề, đó là đẩy mạnh
đồng bộ các hoạt động của nhà trờng, trong đó hoạt động dạy và học là
hoạt động trung tâm nó đòi hỏi ngời quản lý phải liên tục tìm tòi, học hỏi
cả về cơ sở lý luận cùng với kinh nghiệm thực tế đợc đúc rút qua quá trình

3

Ngòi thực hiện : Cáp Thị Lâm


Một số biện pháp của hiệu trởng nhằm nâng cao chất lợng dạy và học
ở trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám
=====================

làm việc thì mới có thể đa khâu quản lý dạy học đạt hiệu quả cao, từ việc
lập kế hoạch, điều hành kiểm tra, đánh giá, tổng kết đúc rút kinh nghiệm
1.2 Về thực tiễn
Từ thực tế chất lợng dạy học của các trờng Tiểu học nói chung
trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám - Ân thi nói riêng có những bớc phát
triển về quy mô và chất lợng . Tuy nhiên trờng vẫn còn nhiều giáo viên
nhận thức cha đầy đủ về chất lợng giáo dục, chậm cải tiến trong đổi mới
phơng pháp dạy học, cha tích cực trong phong trào giáo dục . Học sinh
cha thực sự chủ động, tính tích cực trong việc lĩnh hội kiến thức cũng nh
rèn luyện kỹ năng . Sự chỉ đạo của cán bộ quản lý có những lúc cha thực
sực chu đáo, cha chặt chẽ cha có sự đồng bộ, cha cụ thể hoá kế hoạch
nên việc điều hành còn lúng túng .
Qua nghiên cứu tình hình thực tiễn ở địa phơng, là ngời trực tiếp
quản lý, chỉ đạo công tác giáo dục ở một trờng Tiểu học . Tôi thấy cần
thiết phải đổi mới dạy học nhằm nâng cao chất lợng giáo dục Tiểu học nên

tôi chọn đề tài : Một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lợng dạy
học của Hiệu trởng trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám huyện Ân Thi
Tỉnh Hng Yên .
2 mục đích nghiên cứu
Hoạt động dạy và học là hoạt động trung tâm của trờng Tiểu học .
Đây là nhiệm vụ cơ bản và thiết yếu cho sự phát triển toàn diện nhân cách
con ngời Việt Nam trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nớc .
Chính vì vậy mục đích nghiên cứu của đề tài này : Nhằm nắm bắt thực
trạng dạy học, phân tích nguyên nhân cơ bản làm hạn chế chất lợng dạy
học, đồng thời tìm ra những biện pháp tích cực tác động có hiệu quả để

4

Ngòi thực hiện : Cáp Thị Lâm


Một số biện pháp của hiệu trởng nhằm nâng cao chất lợng dạy và học
ở trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám
=====================

quản lý tốt hoạt động dạy học nhằm nâng cao chất lợng giáo dục toàn
diện của nhà trờng .
3. Đối tợng nghiên cứu:
Các biện pháp quản lý của cán bộ quản lý nhằm nâng cao chất lợng
dạy học của giáo viên trờng tiểu học Hoàng Hoa Thám - Ân Thi Hng
Yên
4. Nhiệm vụ nghiên cứu:
- Cơ sở của vấn đề nghiên cứu: Những yêu cầu về chất lợng ở nhà
trờng tiểu học.
- Thực trạng về hoạt động dạy học ở trờng Tiểu học Hoàng Hoa

Thám - Ân Thi Hng Yên
- Đề xuất các biện pháp để làm thay đổi thực trạng và nâng cao hiệu
quả dạy học của giáo viên.
5. giới hạn phạm vi nghiên cứu của đề tài
Một số biện pháp quản lý của Hiệu trởng nhằm nâng cao chất lợng
dạy và học ở trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám - Ân thi- Hng Yên
6 . nhiệm vụ nghiên cứu
Thực hiện đề tài này nhằm giải quyết ba vấn đề sau :
6.1 Nghiên cứu cơ sở lý luận của công tác quản lý hoạt động dạy và
học của trờng Tiểu học .
6.2 . Nghiên cứu thực trạng công tác quản lý hoạt động dạy và học ở
trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám - Ân Thi Hng Yên

5

Ngòi thực hiện : Cáp Thị Lâm


Một số biện pháp của hiệu trởng nhằm nâng cao chất lợng dạy và học
ở trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám
=====================

6.3 Đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản
lý hoạt động dạy và học ở trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám -Ân Thi
Hng Yên.
7. Phơng pháp nghiên cứu:
- Nhóm các phơng pháp nghiên cứu kỹ luận
+ Nghiên cứu các văn bản nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà
nớc, quy định của Bộ - Sở và Phòng Giáo dục - Đào tạo về công tác chuyên
môn.

+ Đọc các tài liệu tham khảo có liên quan đến việc nâng cao chất
lợng dạy học.
- Nhóm các phơng pháp trực tiếp.
+ Phơng pháp quan sát.
+ Phơng pháp điều tra phỏng vấn.
+ Phơng pháp tổng kết rút kinh nghiệm.
+ Phơng pháp nghiên cứu sản phẩm.
+ Phơng pháp toán thông kê .

6

Ngòi thực hiện : Cáp Thị Lâm


Một số biện pháp của hiệu trởng nhằm nâng cao chất lợng dạy và học
ở trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám
=====================

chơng 1
cơ sở lý luận về quản lý giáo dục và nâng cao
chất lợng dạy học của đội ngũ giáo viên.

1.1 Khái niệm về quản lý :
- Nh chúng ta đã biết, quản lý là một hoạt động xuất hiện từ lâu
trong xã hội loài ngời và hoạt động này càng phát triển theo sự phát triển
chung của xã hội.
- Về nội dung, thuật ngữ Quản lý có nhiều công trình nghiên cứu
của các nhà khoa học có thể nêu một số định nghĩa sau:
+ Quản lý là chức năng của những hệ thống có tổ chức với những bản
chất khác nhau (kỹ thuật, sinh vật, xã hội) thực hiện những chơng trình,

mục đích hoạt động.
+ Trong sự tác động qua lại giữa hệ thống và môi trờng thì quản lý
đợc hiểu là đảm bảo hoạt động trong điều kiện có sự biến đổi liên tục của
hệ thống và môi trờng, là sự chuyển hệ thống đến trạng thái mới thích ứng
với hoàn cảnh mới.
+ Quản lý một hệ thống xã hội là tác động có mục đích đến tập thể
ngời thành viên của hệ thống, làm cho hệ vận hành thuận lợi và đạt mục
đích dự kiến.
+ Quản lý nhằm phối hợp nỗ lực của nhiều ngời, sao cho mục tiêu
của từng cá nhân biến thành những thành tựu xã hội.
Từ những định nghĩa trên ta có thể rút ra các cách hiểu về quản lý
nh sau:

7

Ngòi thực hiện : Cáp Thị Lâm


Một số biện pháp của hiệu trởng nhằm nâng cao chất lợng dạy và học
ở trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám
=====================

- Quản lý là các hoạt động thực hiện nhằm đảm bảo hoàn thành công
việc qua những nỗ lực của ngời khác.
- Quản lý là công tác phối hợp có hiệu quả hoạt động của cộng sự
khác nhau cùng chung một tổ chức.
- Quản lý là những tác động có mục đích lên những tập thể ngời
thành tố cơ bản của hệ thống xã hội.
- Quản lý đợc tiến hành trong một tổ chức hay một nhóm xã hội.
Quản lý ngày nay đợc coi là một trong năm nhân tố phát triển kinh

tế xã hội, vốn nguồn lực lao động, khoa học kỹ thuật, tài nguyên và quản lý.
Trong đó quản lý có vai trò mang tính quyết định sự thành công.
1.2. Chức năng quản lý.
Lao động quản lý là một dạng lao động đặc biệt, nó gắn với quá trình
lao động tập thể và kết quả của sự phân công xã hội. Lao động quản lý có
thể đợc chia thành một hệ thống các dạng hoạt động. Xác định này đợc
gọi là các chức năng quản lý, với cách hiểu nh vậy ta thấy: Chức năng
quản lý là những nội dung, phơng pháp hoạt động cơ bản mà nhờ đó chủ
thể quản lý có tác động đến đối tợng quản lý trong quá trình nhằm thực
hiện mục tiêu quản lý.
Quản lý giáo dục có 4 chức năng cơ bản:
- Chức năng kế hoạch hoá
- Chức năng tổ chức
- Chức năng chỉ đạo thực hiện
- Chức năng kiểm tra, đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch.

8

Ngòi thực hiện : Cáp Thị Lâm


Một số biện pháp của hiệu trởng nhằm nâng cao chất lợng dạy và học
ở trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám
=====================

Đó là 4 khâu có liên quan mật thiết với nhau tạo thành một quá trình.
Quá tình này hoạt động một cách tuần hoàn và đợc gọi là chu trình quản
lý. Trong chu trình quản lý đó, tuy các chức năng kế tiếp nhau và độc lập
với nhau nhng là độc lập một cách tơng đối, các chức năng này thực hiện
đan xen nhau. Cuối cùng tất cả các chức năng trên đều cần đến yếu tố thông

tin .Thông tin đầy đủ kịp thời, cập nhật, chính xác là một căn cứ để hoạch
định kế hoạch ; thông tin cũng cần cho các bộ phận của cơ cấu tổ chức, là
chất liệu tạo quan hệ giữa các bộ phận trong tổ chức ; thông tin chuyển tải
mệnh lệnh chỉ đạo (thông tin xuôi ) và phản hồi ( thông tin ngợc) diễn biến
hoạt động của tổ chức ; và thông tin từ kết quả hoạt động của tổ chức giúp
cho ngời quản lý xem xét mức độ đạt mục tiêu của toàn tổ chức
1.3 Quản lý giáo dục :
Khoa học quản lý giáo dục có nội dung co giãn tuỳ theo cách ta
hiểu các từ giáo dục ở trong đó nh thế nào? Nếu ta hiểu giáo dục là các
hoạt động giáo dục diễn ra trong nhà trờng hay ngoài xã hội, lúc đó quản
lý đợc hiểu theo nghĩa rộng nhất. Còn việc chúng ta chỉ nói đến các hoạt
động ở trong ngành giáo dục, chúng diễn ra trong các cơ sở giáo dục ở một
địa phận hành chính nào đó ta hiểu là quản lý một hệ thống giáo dục.
Ta có thể hiểu quản lý giáo dục nh sau:
- Quản lý là những hoạt động có hệ thống, có khoa học, có ý thức và
có mục đích của chủ thể quản lý nên đối tợng quản lý là quá trình dạy học
và giáo dục diễn ra ở các cơ sở giáo dục.
- Quản lý giáo dục đợc hiểu một cách cụ thể là quản lý một cơ sở
giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân đó có thể là một trờng học, một

9

Ngòi thực hiện : Cáp Thị Lâm


Một số biện pháp của hiệu trởng nhằm nâng cao chất lợng dạy và học
ở trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám
=====================

trung tâm khoa học kinh tế, hớng nghiệp nghề, một cơ sở giáo dục phân bố

trên địa bàn dân c.
- Quản lý một cách khoa học (là làm việc tối u) trong đó chủ thể
quản lý phải nắm đợc các quy luật khách quan đang chi phối sự vận hành
của đối tợng quản lý.
1.4. Quản lý trờng học.
- Trờng học là hệ thống xã hội mà ở đó tiến hành quá trình giáo dục
đào tạo (gọi chung là cơ sở giáo dục)
- Nhà trờng là một thiết chế đặc biệt của xã hội, thực hiện chức năng
kiến tạo các kinh nghiệm xã hội cho một nhóm dân c nhất định của xã hội
đó. Nhà trờng đợc tổ chức cho việc kiến tạo xã hội nói trên đạt đợc các
mục tiêu xã hội nó đặt ra cho những dân c huy động vào sự kiến tạo này
một cách tối u theo quan niệm xã hội.
Theo giáo s Phạm Minh Hạc: Quản lý nhà trờng là thực hiện
đờng lối của Đảng trong phạm vi trách nhiệm của mình, tức là đa nhà
trờng vận hành theo nguyên lý giáo dục với thế hệ trẻ, với từng học sinh.
Quản lý nhà trờng phổ thông là quản lý hoạt động dạy và học, tức là đa
hoạt động đó từ trạng thái này đến trạng thái khác để dần tiến tới mục tiêu
giáo dục.
Nh vậy công tác quản lý nhà trờng bao gồm quản lý các quan hệ
giữa trờng học và xã hội, quản lý hành chính nhà trờng.
Quản lý bên trong nhà trờng chia ra:
- Quản lý s phạm, tức là quản lý các quá trình giáo dục.
- Quản lý các điều kiện (vật chất, tài chính, nhân lực,...)

10

Ngòi thực hiện : Cáp Thị Lâm


Một số biện pháp của hiệu trởng nhằm nâng cao chất lợng dạy và học

ở trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám
=====================

Ngời ta có thể phân tích quá trình giáo dục nh là một hệ thống gồm
6 thành tố sau:
+ Mục đích giáo dục.
+ Nội dung giáo dục.
+ Phơng pháp giáo dục
+ Thày giáo.
+ Học sinh.
+ Cơ sở vật chất và phơng tiện, thiết bị phục vụ giáo dục.
Nhà trờng thực hiện nhiệm vụ giáo dục có hiệu quả là nhờ các thành
tố mà đặc biệt là quan hệ giữa các thành tố với nhau làm cho các thành tố
vận hành liên kết chặt chẽ với nhau và đa lại kết quả mong muốn, đó chính
là hoạt động quản lý của ngời quản lý. Ngời quản lý hay còn gọi là ngời
lãnh đạo, là ngời có quyền và có chức mà những ngời dới quyền phải
phục tùng, là ngời chỉ huy đứng đầu cơ quan chịu trách nhiệm về toàn bộ
hoạt động của cơ quan, ngời quản lý đó là Hiệu trởng và Phó hiệu trởng
nhà trờng.
1.5 Hoạt động dạy và học :
1.5 .1 Thế nào là quá trình dạy học :
Nói đến dạy học bao cũng có hai hoạt động : Hoạt động dạy và hoạt
động học . Hai hoạt động này gắn kết với nhau gọi là hoạt động dạy học .
Dạy là hoạt động của thày, trong hoạt động này thày là chủ thể, trò là
đối tợng của hoạt động dạy .

11

Ngòi thực hiện : Cáp Thị Lâm

Một số biện pháp của hiệu trởng nhằm nâng cao chất lợng dạy và học
ở trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám
=====================

Hoạt động học là hoạt động của trò . Hoạt động này trò là chủ thể,
khách thể là thày và hệ thống tri thức là đối tợng . Ngời học biến tri thức
của xã hội loài ngời thành tri thức của bản thân
1.5.2 Bản chất của hoạt động dạy học :
Đánh giá quá trình dạy học là đánh giá ngời học tiếp thu đợc cái
gì, lĩnh hội đợc cái gì . Vì vậy bản chất của quá trình dạy học là quá trình
nhận thức của ngời học . Muốn đánh giá đợc quá trình dạy học ta dựa
trên các cơ sở : Trong dạy học có quan hệ thày và trò, phải căn cứ vào nhận
thức . Nhận thức nói chung là quá trình phản ánh thế giới khách quan vào
trong ý thức con ngời , nhận thức cái loài ngời đã có và tìm kiếm cái loài
ngời cha biết . Quá trình nhận thức kinh nghiệm loài ngời để thành kinh
nghiệm của mình đó là quá trình nhận thức đặc biệt .
1.5.3 ý nghĩa của hoạt động dạy học :
Dạy học là con đờng thuận lợi nhất giúp con ngời học khoảng thời
gian ngắn nhất có thể nắm vững khối lợng tri thức với chất lợng cần thiết.
Dạy học là con đờng quan trọng bậc nhất giúp ngời học phát triển
một cách có hệ thống năng lực hoạt động trí tuệ đặc biệt là năng lực t duy
sáng tạo .
Dạy học là con đờng chủ yếu hình thành ở ngời học những định
hớng giá trị những phẩm chất đạo đức của nhân cách .
1.6. Quản lý hoạt động dạy học :
Quản lý hoạt động dạy học là tổ chức, chỉ đạo giáo viên và học sinh
thực hiện quá trình dạy học theo yêu cầu và quy luật nhằm đạt đợc mục
tiêu dạy học .

12

Ngòi thực hiện : Cáp Thị Lâm


Một số biện pháp của hiệu trởng nhằm nâng cao chất lợng dạy và học
ở trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám
=====================

Quản lý hoạt động dạy học có những đặc điểm sau :
- Mang tính chất quản lý hành chính s phạm
Tính chất hành chính : Quản lý theo pháp luật, những nội quy, quy
chế các văn bản hớng dẫn của cấp quản lý cao hơn và của chính chủ thể
quản lý
Tính chất s phạm : Chỉ sự quy định của các quy luật quá trình dạy
học, diễn ra trong một môi trờng s phạm, lấy quá trình dạy học làm đối
tợng quản lý .
- Mang tính chất đặc trng của khoa học quản lý .
Quản lý hoạt động dạy học theo chu trình quản lý và thực hiện các
chức năng quản lý .
Quản lý hoạt động dạy học trên cơ sở vận dụng sáng tạo các nguyên
tắc và phơng pháp quản lý .
Có tính xã hội cao .
- Hiệu quả quản lý quá trình dạy học đợc tích hợp trong kết quả
đào tạo và thể hiện qua các chỉ số nh :
Chất lợng học sinh đến trờng, duy trì sĩ số, tốt nghiệp hay hoàn
thành cấp học .
Chất lợng giáo dục : Chất lợng giáo dục đánh giá chủ yếu về hai
mặt học lực và xếp loại kết quả rèn luyện của học sinh .
Phát huy tác dụng kết quả giáo dục đối với xã hội .

1.7 Đặc điểm dạy học ở trờng tiểu học.
1.7.1 Mục tiêu, nhiệm vụ hoạt động dạy học của trờng tiểu học.

13

Ngòi thực hiện : Cáp Thị Lâm


Một số biện pháp của hiệu trởng nhằm nâng cao chất lợng dạy và học
ở trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám
=====================

* Đối với giáo viên:
Giáo viên Tiểu học là nhân tố quan trọng trong việc xây dựng cấp
tiểu học trở thành cấp học nền tảng trong hệ thống giáo dục quốc dân, tạo
điều kiện để giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển
đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ
bản để học sinh tiếp tục học Trung học cơ sở.
Giáo viên Tiểu học cũng là nhân tố quyết định đối với chất lợng
giáo dục mỗi lớp Tiểu học, mỗi học sinh Tiểu học.
Với nhiệm vụ của mỗi giáo viên tiểu học đã đợc xác định trên,
ngành giáo dục và đào tạo cần xây dựng và lựa chọn đợc một đội ngũ giáo
viên Tiểu học có trình độ đào tạo từ cao đẳng s phạm Tiểu học trở lên.
- Đào tạo, bồi dỡng, xây dựng đợc một đội ngũ giáo viên giàu lòng
yêu nghề, mến trẻ, tâm huyết với nghề, có năng lực chuyên môn và nghiệp
vụ s phạm vững vàng.
- Đội ngũ giáo viên trẻ, có sức khoẻ, có kinh nghiệm trong dạy học.
- Đội ngũ giáo viên vận dụng đổi mới phơng pháp dạy học có hiệu
quả, linh hoạt sáng tạo.
- Đội ngũ giáo viên có đầy đủ phẩm chất nhân cách của một nhà s

phạm mẫu mực, xứng đáng là những tấm gơng sáng cho học sinh noi theo.
* Đối với học sinh:
- Học sinh Tiểu học tiềm ẩn nhiều khả năng phát triển song do các
em tiếp thu không chọn lọc (cả cái tốt và cái xấu trong xã hội)
- Học sinh Tiểu học khi học thờng có hứng thú trong học tập, tích
cực, chủ động chiếm lĩnh tri thức dới sự hớng dẫn của giáo viên.

14

Ngòi thực hiện : Cáp Thị Lâm


Một số biện pháp của hiệu trởng nhằm nâng cao chất lợng dạy và học
ở trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám
=====================

- Học sinh Tiểu học có ý thức học tập, xây dựng cho mình một nền
nếp học tập khoa học mang tính tự giác cao.
- Trong quá trình học tập ở Tiểu học, học sinh nắm kiến thức, hình
thành kỹ năng cơ bản ban đầu rất quan trọng cho sự hình thành và phát triển
nhân cách của ngời công dân, ngời lao động tơng lai.
1.7.2. Vị trí, vai trò của đội ngũ giáo viên và yêu cầu nâng cao chất
lợng đội ngũ giáo viên ở trờng Tiểu học.
Đội ngũ là khối đông ngời đợc tập hợp và tổ chức hình thành lực
lợng (Từ điển Bách khoa Việt Nam)
Nh vậy, đội ngũ cán bộ giáo viên là một tập thể lao động trong lĩnh
vực giáo dục, đó là một tập hợp gồm nhiều ngời trong tổ chức, đợc quản
lý nhằm thực hiện mục đích chung. Đó là những ngời có sự nhất trí về t
tởng chính trị và đạo đức, có kỷ luật trong lao động, có sự lãnh đạo thống
nhất và có sự quản lý, chỉ đạo chặt chẽ.

Đội ngũ cán bộ giáo viên trong nhà trờng bao gồm các cán bộ quản
lý (Hiệu trởng, Phó Hiệu trởng) các giáo viên, các nhân viên hành chính,
phục vụ... những ngời trực tiếp, gián tiếp tham gia vào hoạt động dạy học
trong nhà trờng, trong đó lực lợng giáo viên là trực tiếp và chủ yếu.
Các biện pháp quản lý góp phần nâng cao chất lợng đội ngũ giáo
viên đợc hiểu là duy trì sự tồn tại và phát triển đội ngũ giáo viên trong nhà
trờng ngày càng vững vàng nhằm đáp ứng những yêu cầu, những đòi hỏi
ngày càng cao của xã hội.
Đội ngũ cán bộ giáo viên đợc gọi là chất lợng khi:

15

Ngòi thực hiện : Cáp Thị Lâm


Một số biện pháp của hiệu trởng nhằm nâng cao chất lợng dạy và học
ở trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám
=====================

- Đội ngũ đó là một tập thể đoàn kết, thân ái giúp đỡ lẫn nhau trong
công tác và sinh hoạt. Một tập thể đợc sống trong bầu không khí ấm cúng,
một d luận lành mạnh.
- Đội ngũ đó nắm vững và thực hiện tốt đờng lối, quan điểm giáo
dục của Đảng, hết lòng vì sự nghiệp giáo dục thế hệ trẻ.
- Đội ngũ đó luôn luôn có ý thức phấn đấu vơn lên về mọi mặt, đảm
bảo trình độ đồng đều và ngày càng cao. Các thành viên trong đội ngũ luôn
phấn đấu để trở thành những giáo viên giỏi về chuyên môn nghiệp vụ.
Trong trờng Tiểu học đội ngũ cán bộ giáo viên là lực lợng quyết
định trực tiếp đến chất lợng của hoạt động dạy và học, hay nói cách khác
chất lợng học tập của học sinh trong trờng Tiểu học phụ thuộc vào chất

lợng đội ngũ cán bộ giáo viên là chủ yếu.
1. 8 Hiệu trởng Tiểu học quản lý hoạt động dạy học gồm những
vấn đề sau:
*Xây dựng kế hoạch năm học .
*Hoàn thiện cơ cấu tổ chức, thực hiện có hiệu quả kế hoạch năm học
* Chỉ đạo thực hiện mục tiêu, chơng trình dạy học .
* Chỉ đạo xây dựng nề nếp dạy học .
*Chỉ đạo tổ chuyên môn tổ chức hoạt động bồi dỡng năng lực s
phạm cho giáo viên.
* Chỉ đạo tổ chuyên môn, giáo viên phụ trách lớp, các tổ chức Đoàn,
Đội, Hội cha mẹ học sinh hớng dẫn hoạt động học của học sinh theo yêu
cầu chức năng của mình .

16

Ngòi thực hiện : Cáp Thị Lâm


Một số biện pháp của hiệu trởng nhằm nâng cao chất lợng dạy và học
ở trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám
=====================

*Chỉ đạo tổ chuyên môn tiến hành kiểm tra, đánh giá kết quả dạy học
và thực hiện kế hoạch dạy học năm học .
*Chỉ đạo việc đổi mới phơng pháp dạy học .
* Chỉ đạo công tác thi đua khen thởng
Hoạt động dạy và học là hoạt động trung tâm là nhiệm vụ cơ bản và
thiết yếu của trờng Tiểu học . Muốn có kết quả tốt về chất lợng dạy và
học thì hành động quản lý của ngời Hiệu trởng đóng vai trò tích cực tác
động đến hoạt động dạy và học .

Trong văn kiện Đại hội IX, Đảng ta xác định Phát triển giáo dục và
đào tạo, khoa học và công nghệ là quốc sách hàng đầu, là nền tảng và động
lực đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nớc
Với tầm quan trọng nh vậy, nhà trờng phải quán triệt kịp thời
những t tởng chỉ đạo, chủ trơng, chính sách của Đảng và nhà nớc về
giáo dục . Trong đó ngời Hiệu trởng trờng Tiểu học bậc học nền tảng
trong hệ thống giáo dục quốc dân phải đẩy mạnh hoạt động dạy học nhằm
nâng cao chất lợng giáo dục và đào tạo, góp phần cùng giáo dục cả nớc
đáp ứng yêu cầu đòi hỏi ngày càng cao của xã hội .

17

Ngòi thực hiện : Cáp Thị Lâm


Một số biện pháp của hiệu trởng nhằm nâng cao chất lợng dạy và học
ở trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám
=====================

chơng 2
thực trạng về hoạt động dạy và học ở trờng tiểu học
hoàng hoa thám - ân thi - hng yên

2.1. Vài nét về tình hình địa phơng và nhà trờng
2.1.1 Đặc điểm tình hình kinh tế - xã hội và sự nghiệp giáo dục
của xã Hoàng Hoa Thám - Ân Thi - Hng Yên.
Xã Hoàng Hoa Thám có diện tích đất tự nhiên là 641 ha, trong đó
đất nông nghiệp là 398 ha. Xã Hoàng Hoa Thám nằm ở phía đông Nam
huyện Ân Thi, cách thị trấn Ân Thi 3 km về phía đông nam . Xã có vị trí
giáp ranh nh sau:

Toàn xã có 1.612 hộ với 5.981nhân khẩu. Là xã thuần nông chuyên
canh cây lúa nớc nên kinh tế phát triển không nhanh . Tình hình xã hội có
nhiều khó khăn phức tạp.
Đảng uỷ Hội đồng nhân dân Uỷ ban nhân dân xã quan tâm đến
sự nghiệp giáo dục; cha mẹ học sinh luôn quan tâm đến việc học tập của
con mình; trên địa bàn xã không có học sinh ở lứa tuổi tiểu học không đến
trờng.
2.1.2 Khái quát về tình hình trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám.
*. Tổ chức quản lý.
Trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám có:
- 1 Hiệu trởng, 45 tuổi, trình độ chuyên môn: cao đẳng s phạm, đã
làm công tác quản lý 21 năm.
- 1 Hiệu phó, 36 tuổi, trình độ chuyên môn: đại học s phạm, đã làm
công tác quản lý 5 năm.

18

Ngòi thực hiện : Cáp Thị Lâm


Một số biện pháp của hiệu trởng nhằm nâng cao chất lợng dạy và học
ở trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám
=====================

Nhà trờng có Chi bộ Đảng riêng, có tổ chức Chi đoàn, Công đoàn
giáo viên, tổ chức Đội, 3 tổ chuyên môn.
Hoạt động của các tổ chức và Hội đồng nhà trờng theo đúng luật
giáo dục và điều lệ trờng Tiểu học.
*. Đội ngũ giáo viên:
- Trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám có 23 giáo viên trong đó:

+ Trình độ Cao đẳng s phạm: 7 ngời
+ Trình độ Trung cấp s phạm: 16 ngời
- Nhà trờng không có giáo viên xếp loại yếu về chuyên môn nghiệp vụ.
- Nhà trờng có 3 nhân viên (1 kế toán văn phòng, 1thiết bị - đồ dùng .
1ytế học đờng)
- Trong những năm học qua chất lợng đội ngũ đợc đánh giá nh sau:
Bảng thống kê năng lực giáo viên
Năng lực chuyên môn
Tống
số giáo
viên

Tốt

Khá

Đạt
yêu
cầu

2005-2006

23

10

7

6

2006-2007

23

11

8

2007-2008

23

11

2008-2009

23

12

Năm học

Các cấp khen thởng
Giáo
viên dạy
giỏi tỉnh

Giáo
viên dạy
giỏi

huyện

Giáo
viên dạy
giỏi
trờng

1

3

10

4

4

10

9

3

3

11

9

2

3

15

Cha
đạt

( Dựa theo báo cáo nguồn tổng kết hàng năm)

19

Ngòi thực hiện : Cáp Thị Lâm


Một số biện pháp của hiệu trởng nhằm nâng cao chất lợng dạy và học
ở trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám
=====================

Với số liệu nêu trên chứng tỏ giáo viên trờng Tiểu học Hoàng Hoa
Thám có năng lực chuyên môn tơng đối vững vàng .
* Chất lợng giáo dục: Trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám những
năm học gần đây có chất lợng nh sau :
Xếp loại

STT

Năm học

Xếp loại học lực

Tổng hạnh kiểm
học
tốt
sinh

Giỏi

Khá

Trung bình Yếu

Số
lợng

%

Số
lợng

%

Số
%
lợng

2005-2006 420

365

86,9

80

19

189

2

2006-2007 422

371

87,9

83

3

2007-2008 413

375

90,8

4

2008-2009 392

390

99,5

1

Số
lợng

%

Số
%
lợng

45

115

27,4

36

8,6

19,7 193

45,7

115

27,3

31

7,3

81

19,6 189

45,7

113

27,4

30

7,3

78

19,9 187 47,7

117

29,9

10

2,5

( Dựa theo báo cáo tổng kết nguồn hàng năm )
Nhìn vào kết quả học tập và tu dỡng đạo đức của học sinh trờng
Tiểu học Hoàng Hoa Thám trong bốn năm học ta thấy chất lợng phát triển
tơng đối ổn định . Song tỉ lệ học sinh có hạnh kiểm cha tốt và học lực yếu
còn cao . Bởi vậy là cán bộ quản lý cần phải có biện pháp cụ thể để nâng
cao chất lợng giáo dục cho học sinh .
2.2 Thực trạng về hoạt động dạy học và công tác quản lý hoạt
động dạy và học của trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám :
2.2.1 Thực trạng về hoạt động dạy học của nhà trờng Tiểu học
Hoàng Hoa Thám :

20

Ngòi thực hiện : Cáp Thị Lâm


Một số biện pháp của hiệu trởng nhằm nâng cao chất lợng dạy và học
ở trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám
=====================

Trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám trong những năm học gần đây tập
thể giáo viên nhà trờng đã nhận thức rất rõ trách nhiệm của mình là cần
phải nâng cao chất lợng dạy học thông qua các giờ lên lớp cũng nh các
luyện tập thực hành không nhằm ngoài mục đích nâng cao chất lợng dạy
và học bởi vậy họ đã đạt đợc những thành tựu đáng kể nh bảng tổng hợp
đã nêu trên . Nhng trong thực tế chất lợng hoạt động dạy và học ở nhà
trờng diễn ra cha đồng bộ và cũng còn mang tính thời vụ bởi vậy chất

lợng của học sinh còn có phần hạn chế . Tôi thiết nghĩ điều lu tâm trớc
tiên là việc đổi mới phơng pháp dạy học góp phần quan trọng trong việc
nâng cao chất lợng giáo dục .Việc đổi mới phơng pháp dạy học là vấn đề
quan trọng trong việc nâng cao chất lợng dạy và học ở nhà trờng ở trờng
Tiểu học Hoàng Hoa Thám các giáo viên đã có mức độ đổi mới phơng
pháp dạy học , sau khi tiến hành điều tra 20/23 giáo viên tôi đã dự kiến cách
tính điểm cho từng mức độ trong mỗi biện pháp nh sau :Thực hiện thờng
xuyên : 3 điểm ; Đôi khi thực hiện : 2 điểm .Không thờng xuyên

:1

điểm . Sau đó lấy điểm trung bình cho mỗi biện pháp để xếp thứ bậc, từ đó
đánh giá việc đổi mới phơng pháp dạy học của nhà trờng hiện nay .
Bảng 1 : Điều tra mức độ đổi mới phơng pháp đạy học
STT

Các phơng pháp dạy học

Tỉ lệ

Thứ bậc

1

Dạy học hợp tác nhóm

2,82

1

2

Dạy học để học sinh tự phát hiện kiến thức

2,54

4

3

Dạy học ngoài hiện trờng

2,75

3

4

Sử dụng trò chơi học tập

2,78

2

Điểm trung bình của tất cả các biện pháp

27,2

21

Ghi chú

Ngòi thực hiện : Cáp Thị Lâm


Một số biện pháp của hiệu trởng nhằm nâng cao chất lợng dạy và học
ở trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám
=====================

Nhận xét điều tra mức độ đổi mới phơng pháp dạy học tại nhà
trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám tôi nhận thấy giáo viên đã coi trọng
phơng pháp hoạt động nhóm .Tuy nhiên phơng pháp dạy học để học sinh
phát hiện kiến thức ở các giáo viên cha đợc thực hiện cha thờng xuyên
. Bởi vậy Hiệu trởng nhà trờng cần tìm ra biện pháp để giúp cho học sinh
chủ động tích cực hoạt động để lĩnh hội kiến thức .
Việc đổi mới phơng pháp dạy học có thành công hay không phụ
thuộc rất nhiều vào khâu sử dụng đồ dùng . Sau khi tiến hành điều tra 20/23
giáo viên nhà trờng tôi thu đợc kết quả nh sau :
Bảng số 2 :
STT

Mức độ

1

Kết quả thể hiện việc sử dụng đồ dùng dạy học :
Số lợng

%

Thờng xuyên

5

25

2

Bình thờng

10

50

3

Đôi khi

5

25

Với kết quả nh trên cho thấy mức độ sử dụng đồ dùng dạy học ở nhà
trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám còn cha cao . Bởi vậy ngời quản lý cần
thúc đẩy việc sử dụng đồ dùng dạy học của thày và trò nhà trờng góp phần
tăng cờng nâng cao chất lợng dạy và học của nhà trờng .
2.2.2 Thực trạng về quản lý dạy học :
* Tôi đã tiến hành diều tra 20 giáo viên đánh giá về việc quản lý hoạt
động dạy và học ( Với mức độ phù hợp cho 3điểm , ít phù hợp cho 2diểm,)
không phù hợp cho 1điểm

Bảng 3 : Đánh giá một số biện pháp quản lý việc dạy của Hiệu trởng

22

Ngòi thực hiện : Cáp Thị Lâm


Một số biện pháp của hiệu trởng nhằm nâng cao chất lợng dạy và học
ở trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám
=====================

ít phù
hợp

Không
phù
hợp

STT

Biện pháp quản lý

Phù
hợp

1

Quản lý phân công
chuyên môn

15

3

2

2

Quản lý soạn bài

13

4

3

Quản lý dạy trên
lớp

13

Quản lý kiểm tra
đánh giá học sinh

12

4

X

Thứ
tự

53

2,65

1

3

50

2,5

2

2

5

48

2,4

4

5

3

49

2,45

3

Ghi
chú

Nhìn vào bảng ta thấy việc phân công chuyên môn của nhà trờng
tơng đôí hợp lý . Tuy nhiên còn hai giáo viên cho rằng việc phân công
chuyên môn không hợp lý nên bản thân tôi cần xem xét ý kiến đó có phù
hợp với tập thể để quyết định cho phù hợp Song điều cần quan tâm nhiều
đó là việc quản lý dạy trên lớp . Tôi thiết nghĩ cần phải có những biện pháp
tích cực hơn trong việc quản lý vấn đề này .
*Điều tra về việc tăng cờng thiết bị có chất lợng cho việc dạy học :
Tôi tiến hành điều tra 20 giáo viên có kết quả cụ thể nh sau :
Bảng 4 : Nhu cầu tăng cờng thiết bị giáo dục :
STT

Mức độ

Số lợng

%

1

Rất cần thiết

10

50

2

Cần thiết

8

40

3

Không cần thiết

2

10

23

Ngòi thực hiện : Cáp Thị Lâm


Một số biện pháp của hiệu trởng nhằm nâng cao chất lợng dạy và học
ở trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám
=====================

Với kết quả điều tra nh trên chứng tỏ thiết bị đồ dùng dạy học của
nhà trờng còn hạn chế .
*Điều tra để đánh giá thực trạng công tác thi đua khen thởng : Tôi
tiến hành điều tra 20 giáo viên ( Với mức độ phù hợp cho 3điểm , ít phù hợp
cho 2diểm không phù hợp cho 1điểm ) đựơc kết quả nh sau :
Bảng 5 : Điều tra thực trạng công tác thi đua khen thởng :
ít Không
Phù
phù phù
Hợp
hợp hợp

X

Thứ
bậc

2.9

1

STT

Nội dung các biện pháp

1

Hiệu trởng chỉ đạo giáo viên và các
đoàn thể đăng ký thi đua

18

2

0

58

2

Tổ chức hội nghị cán bộ giáo viên xây
dựng và thống nhất các tiêu chuẩn danh
hiệu thi đua cá nhân, tập thể .

16

3

1

55 2,75

2

3

Thảo luận thống nhất mức thởng cụ thể
cho từng tiêu chuẩn danh hiệu thi đua .

14

3

3

51 2,55

3

4

Bình xét thi đua công khai vào cuối các
đợt thi đua và cuối năm học .

13

4

3

50

2,5

4

46

2,3

5

Khen thởng kịp thời

12

2

6

Với kết quả điều tra nh trên tôi nhận thấy nhà trờng Tiểu học
Hoàng Hoa Thám đã chỉ đạo giáo viên đăng ký thi đua rất tốt . Song việc
việc bình xét thi đua công khai vào các đợt thi đua và cuối năm học còn hạn
chế . Đặc biệt là việc khen thởng còn hạn chế .
2.3 Đánh giá về thực trạng :

24

Ngòi thực hiện : Cáp Thị Lâm

5


Một số biện pháp của hiệu trởng nhằm nâng cao chất lợng dạy và học
ở trờng Tiểu học Hoàng Hoa Thám
=====================

2.3,1Những thuận lợi trong việc nâng cao chất lợng dạy và học
của nhà trờng tiểu học Hoàng Hoa Thám
* Nhà trờng có truyền thống đoàn kết nội bộ tốt . bởi vậy bầu không

khí s phạm trong nhà trờng luôn lành mạnh.
* Ban giám hiệu nhiệt tình năng động
* Phần lớn giáo viên có tinh thần học tập nâng cao nghiệp vụ chuyên
môn và tu dỡng phẩm chất đạo đức nhà giáo .
*Sự phối hợp giữa ban giám hiệu với công đoàn nhịp nhàng thống nhất
*Các cấp các ngành tôn trọng và quan tâm tới sự nghiệp giáo dục của
nhà trờng
*Phụ huynh học sinh phần đông quan tâm tới việc học hành của con trẻ.
*Học sinh ngoan ngoãn lễ phép chăm chỉ học tập .
2.3.2. Khó khăn trong việc nâng cao chất lợng dạy học ở trờng
Tiểu học Hoàng Hoa Thám.
* Về cơ sở vật chất.
- Diện tích hiện tại trờng có 7000m2 đất, sân chơi có 1000m2, có 14
phòng học. Khu Hiệu bộ quá xuống cấp, cha có các phòng chức năng. Bàn
ghế, trang thiết bị đã có từ lâu, phơng tiện dạy học chỉ là bộ đồ dùng đợc
trên cấp phát. Với đòi hỏi yêu cầu phải có những phòng học chức năng,
phơng tiện dạy học hiện đại, bàn ghế giáo viên và học sinh phù hợp, có thiết
bị phục vụ cho học tập và vui chơi cho học sinh tiểu học là khó khăn nhất.
* Về đội ngũ giáo viên.
- Với lứa tuổi ngoài 40, sau hơn 20 năm quen một phơng pháp dạy
học chủ đạo là đa sẵn kiến thức đến với học sinh và đồ dùng dạy học sử

25

Ngòi thực hiện : Cáp Thị Lâm