Lời mở đầu
Bất cứ một doanh nghiệp nào muốn phát triển bền vững đều phải
trang bị ho mình một sách lược kinh doanh phù hợp. Và để lập được một
chiến lược kinh doanh phù hợp cho sự phát triển của mỗi doanh nghiệp khâu
nghiên cứu thị trường là không thể thiếu.
Thanh niên là một bộ phận chiếm số lượng đông đảo của xã hội,
tâm lý đa dạng, phong phú khiến cho nhu cầu của họ về hàng hóa cũng rất
đa dạng và phong phú, bởi tâm lý quyết định hành vi của người tiêu dùng.
Thêm vào đó, chiếm một số lượng không nhỏ của xã hội, thanh niên đã trở
thành một bộ phận khách hàng lớn đối với mỗi doanh nghiệp. Bởi vậy, để
đáp ứng được nhu cầu của bộ phận khách hàng này, các doanh nghiệp cần
phải nắm được đặc điểm tâm lý của họ. Nắm được đặc điểm tâm lý của
khách hàng tuổi thanh niên giúp doanh nghiệp có được những sách lược
kinh doanh, dịch vụ thích hợp, kịp thời cho ra đời những sản phẩm mới phù
hợp với nhu cầu, thị hiếu của thanh niên.
Bài viết sau đây tìm hiểu về đặc diểm tâm lý của khách hàng tuổi thanh niên.
Người tiêu dùng tuổi thanh niên là những người có độ tuổi trong khoảng từ
15 – 30 tuổi, họ có một số đặc điểm tâm lý chung như:
I. Đặc điểm tâm lý chung của khách hang tuổi thanh niên.
Số lượng thanh niên trong xã hội chiếm khoảng ¼ dân số của mỗi
nước. Thanh niên có tính độc lập cao và có sức mua lớn. Người tiêu dùng ở
tuổi thanh niên là những người có năng lực độc lập mua hàng tiêu dùng.
Những thanh niên từ 25-30 tuổi sau khi có việc làm, họ có thu nhập kinh tế,
lại không phải gánh vác gì, tính độc lập trong mua hàng càng cao, do vậy mà
thanh niên có sức mua rất lớn. Đặc biệt, việc mua hàng của những đôi vợ
chồng mới cưới thường tiêu biểu biểu cho xu thế mới nhất về sinh hoạt gia
đình, tác động và lôi cuốn các gia đình đã kết hôn trước họ, sau khi có con
xu hướng tiêu dùng và hành vi tiêu dùng của họ lại ảnh hưởng tới thế hệ sau.
Vì vậy, đáp ứng được nhu cầu của người tiêu dùng ở tuổi thanh niên là việc
có ích lâu bền đối với doanh nghiệp.
II. Đặc điểm tâm lý đặc trưng của khách hang tuổi thanh niên.
Tuy nhiên, tâm lý của khách hàng ở tuổi thanh niên rất đa dạng và phức tạp
nên đặc chưng chung về tâm lý khách hàng ở tuổi thanh niên có nhiều điểm
khác so với khách hàng khác:
1. Chạy theo mốt thời thượng, thể hiện tính hiện đại
a) Năng động
Nhìn chung thanh niên thường chạy theo mốt thời thượng, thể hiện
tính hiện đại. Cuộc sống của con người luôn luôn thay đổi và ngày càng
được nâng cao, chính vì thế nhu cầu của họ cũng theo đó là thay đổi không
ngừng. Thanh niên ngày nay không còn phải lo vấn đề đủ ăn, đủ mặc nữa,
mà họ quan tâm nhiều hơn đến vấn đề thời trang và giải trí. Thời trang
không ngừng thay đổi và giới trẻ không ngừng chạy theo mốt, đó là điều tất
yếu trong cuộc sống hiện đại.Ví dụ như cứ vài ba tháng một mốt mới được
lăng xê, thế là giới trẻ cứ mải miết chạy theo để rồi vài ba tháng những mốt
đó lại xếp xó để chạy theo một mốt mới hơn. Cách đây vài năm kiểu quần
côn bó, cạp cao rất được ưa chuộng, nhưng sau đó ít lâu thì kiểu quần đó bị
xếp xó thay vào đó là kiểu quần côn vảy, cạp trễ. Thanh niên ngày nay luôn
chạy theo cái mới và có tính thời thượng, họ đòi hỏi hưởng thụ cái đẹp,
muốn được thể hiện tính chất thời đại, dẫn đầu trào lưu tiêu dùng mới. Vì
vậy, thanh niên thường là những người tìm tòi, thưởng thức và phổ biến sản
phẩm mới, tác động tới nhiều người tiêu dùng khác. Nắm được đặc điểm
tâm lý này các doanh nghiệp cần phải nghiên cứu và đưa ra các sản phẩm
khai mào và kích thích nhu cầu tiểm năng của thanh niên.
b) Sáng tạo
Một trong những đặc điểm tâm lý điển hình của khách hàng tuổi
thanh niên là nội tâm phong phú, nhiệt tình sôi nổi, tư tưởng nhanh nhạy , tư
duy sắc bén, tràn đầy hy vọng và ước vọng với tương lai, có tinh thần dám
nghĩ , dám làm, khát vọng cái mới và có sức sáng tạo. Được nuôi dưỡng tốt
hơn, phát triển cả về thể chất lẫn trí tuệ, lại có cơ hội tiếp xúc với nhiều
nguồn thông tin và các nền văn hóa, xã hội khác nhau đã giúp thanh niên trở
nên năng động và sáng tạo trong nhiều lĩnh vực hoạt động: “nước mía siêu
sạch”, “dịch vụ tình yêu”, “áo tự thiết kế”… là những phát minh tiêu biểu
cho những bộ óc tuổi trẻ. Những giám đốc thành đạt ở lứa tuổi thanh niên
ngày nay không phải là chuyện hiếm có.
c) Hồ hởi với cái mới
Niềm đam mê va khát vọng khiến những người trẻ không dễ bằng lòng với
những gì sẵn có và luôn khám phá bỏ khuôn mẫu hay lối mòn để tìm tòi
những điều mới mẻ hơn. Nhiều doanh nghiệp đã sớm tận dụng khuynh
hướng này bằng cách tổ chức những cuộc thi như thiết kế logo, sáng tạo
slogan, tìm đoạn kết cho một câu chuyện…để phát hiện những tài năng mới
và có tạo cơ hội phát triển cho họ.
Không bằng lòng với những gì sẵn có, thanh niên luôn tìm cách sáng tạo và
hồ hởi với những cái mới. Giới trẻ tiếp cận và thích nghi với cái mới rất
nhanh chóng, dễ dàng. Microsoft vừa trình làng ứng dụng gì, laptop siêu
mỏng vừa ra là của hãng nào, máy ảnh mới nhất là mấy chấm…dường như
chẳng có gì mới xuất hiện trên thế giới mà giới trẻ lại không biết, và dường
như họ luôn là người tiếp cận chúng đầu tiên và rất nhanh chóng. Chính vì
thế việc tao ra cái mới là cơ hội nhưng cũng là thách thức đối với mỗi doanh
nghiệp. Thế hệ thanh niên ngày nay là thế hệ đầu tiên sinh ra trong nền kinh
tế thị trường thực sự, được tiếp xúc với thương hiệu và quảng cáo. Họ chính
là những người mang tin tức tiêu dùng đến cho gia đình và có ảnh hưởng
đến quyết định tiêu dùng của cha việc thông tin và lôi cuốn họ là một diểu
vô cùng cần thiết đối với mỗi doanh nghiệp. Cần đầu tư nhiều hơn cho công
tác nghiên cứu và phát triển sản phẩm, sáng tạo hơn trong các chiến dịch
quảng bá là các yêu cầu tất yếu đối với các doanh nghiệp. Thêm nữa, do tâm
lý chưa ổn định hay thay đổi nên thanh niên dễ rơi vào tình trạng “cả thèm,
chóng chán” khiến các doanh nghiệp lại càng phải quay cuồng hơn trong
công cuộc đổi mới.
2. Có cá tính, thích biểu hiện cái tôi
Có cá tính, luôn biểu hiện cái tôi là một đặc điểm tâm lý nổi bật nữa của
thanh niên.Nhu cầu thể hiện bản thân khiến thanh niên tìm muôn vàn cách
để trở nên nổi tiếng. Họ nổi tiếng vì họ có tài năng, phong cách và cá tính,
họ săn hàng độc và chạy theo mốt mới…Người tiêu dùng ơ tuổi thanh niên
là những người ở vào thời kỳ quá độ từ giai đoạn thiếu niên chưa trưởng
thành lên giai đoạn trung niên trưởng thành, việc tăng cường ý thức về cái
tôi là nhu cầu tâm lý của người tiêu dùng tuổi thanh niên. Do thiếu những kỹ
năng chọn lựa giá trị và ánh hào quang từ sự nổi tiếng, một bộ phận thanh
niên trở nên mù quáng làm mọi cách để thể hiện mình. Để tránh rủi ro và
nhận được sự ủng hộ từ xã hội, doanh nghiệp nên khuyến khích những hoạt
động thể hiện cái tôi gắn với cộng đồng, với những hoạt động ý nghĩa. Tuy
nhiên thanh niên luôn đòi hỏi phải được độc lập tự chủ, mọi lời nói, việc làm
đều muốn biểu hiện nội dung cái tôi. Khuynh hướng tiêu dùng và hành vi
tiêu dùng của thanh niên phát triển từ chỗ không ổn định đến ổn định, rất ưa
thích những hàng hóa biểu hiện được cá tính, muốn khác người và không
muốn giống ai. Ví dụ như xu hướng thời trang harajyuku của thanh niên
Nhật, mỗi người một phong cách không giống ai, và trông họ hơi quái dị, đó
là cách thể hiện cái tôi của họ…Yêu cầu tiêu dùng thực dụng thể hiện sự
trưởng thành của của người tiêu dùng tuổi thanh niên. Những yêu cầu như :
sản phẩm mới phải thể hiện phong cách thời đại, phải thực dụng, hợp lý. Tác
động tổng hợp của nhiều nhân tố kích thích động cơ mua hàng của thanh
niên, thể hiện sự trưởng thành của họ về tâm lý tiêu dùng.
Vị thế xã hội của lứa tuổi thanh niên có nhiều thay đổi so với lứa tuổi trước,
những thay đổi của vị thế xã hội, những thách thức khách qưan của cuộc
sống dẫn đến xuất hiện ở lứa tuổi thanh niên những nhu cầu hiểu biết thế
giới, hiểu biết xã hổij và các chuẩn mực quan hệ người-người, hiểu mình và
tự khẳng định mình trong xã hội. Biểu tượng của cái tôi trong giai đoạn đầu
của lứa tuổi thanh niên chưa thật rõ nét. Do đó tự đánh giá về bản than
không ổn định và có tính mâu thuẫn. Nhu cầu giao tiếp, đặc biệt là với bạn
bè đồng lứa phát triển mạnh ở lứa tuổi này đã thực hiện một chức năng quan
trọng là hiểu rõ mình hơn, đánh giá bản thân mình chính xác hơn thong qua
trao đổi thong tin, trao đổi các đánh giá về các hiện tượng mà họ quan tâm.
Trong giai đoạn phát triển tiếp theo, các đặc điểm nhân cách như ý chí, tình
cảm, trí tuệ, năng lực, mục đích sống…ngày càng có ý nghĩa tạo nên một cái