Bài giảng nội dung cơ bản của một số sắc thuế và khoản thu thuộc hệ thống thuế việt nam trong chương trình ôn thi CPA 2015 PGS TS lê xuân trường

NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA MỘT SỐ
SẮC THUẾ VÀ KHOẢN THU THUỘC
HỆ THỐNG THUẾ VIỆT NAM TRONG
CHƯƠNG TRÌNH ÔN THI CPA 2015
THUÕ Vµ QU¶N Lý THUÕ N¢NG CAO

Người biên soạn: PGS. TS Lê Xuân Trường
Học viện Tài chính

1

NỘI DUNG CHÍNH
Thuế giá trị gia tăng
II. Thuế tiêu thụ đặc biệt
III. Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu
IV. Thuế thu nhập doanh nghiệp
V. Thuế thu nhập cá nhân
VI. Thuế nhà thầu nước ngoài
VII. Thuế tài nguyên
I.

2

Tài liệu hướng dẫn ôn thi KTV 2015

1


I. THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG
THUÕ Vµ QU¶N Lý THUÕ N¢NG CAO

3

VĂN BẢN PHÁP LUẬT
• Luật thuế GTGT 2008 (Số 13/2008/QH12).
• Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật
thuế giá trị gia tăng 2013
• Luật Quản lý thuế 2006 và Luật Sửa đổi, bổ
sung một số điều của Luật Quản lý thuế 2012
• Luật số 71/2014/QH13
• Nghị định số 209/2013/NĐ-CP ngày 18/12/2013
quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật
thuế GTGT.
• Nghị định 83/2013/NĐ-CP
• Nghị định 12/2015/NĐ-CP
• Thông tư 219/2013/TT-BTC
4

Tài liệu hướng dẫn ôn thi KTV 2015

2


VĂN BẢN PHÁP LUẬT (tiếp)
Thông tư 119/2014/TT-BTC
Thông tư 151/2014/TT-BTC
Thông tư 156/2013/TT-BTC
Thông tư 39/2014/TT-BTC
Thông tư 26/2015/TT-BTC

THUÕ Vµ QU¶N Lý THUÕ N¢NG CAO

•
•
•
•
•

5

NỘI DUNG CHÍNH
1. Phạm vi áp dụng
2. Căn cứ tính thuế
3. Phương pháp tính thuế
4. Quy định về hóa đơn, chứng từ
5. Kê khai, nộp thuế
6. Hoàn thuế

6

Tài liệu hướng dẫn ôn thi KTV 2015

3


1. PHẠM VI ÁP DỤNG

THUÕ Vµ QU¶N Lý THUÕ N¢NG CAO

1.1. Đối tượng chịu thuế GTGT
- Nguyên tắc chung

- Cơ sở của nguyên tắc
1.2. Đối tượng không thuộc diện chịu thuế
- Số lượng đối tượng…
- Bản chất…
- Nguyên tắc chung…
- Một số trường hợp đặc biệt…
- Kê khai, tính thuế và khấu trừ thuế GTGT đầu
vào khi sản xuất, kinh doanh HHDV không
chịu thuế GTGT…
7

1.3. CÁC TRƯỜNG HỢP KHÔNG PHẢI KÊ
KHAI, TÍNH VÀ NỘP THUẾ
Lý do những trường hợp không phải kê khai,
tính và nộp thuế
Hiểu đúng đối tượng và trường hợp áp dụng:
Nông sản chưa qua chế biến
Chú ý ngoại lệ và các trường hợp mới sửa đổi
- Điều chuyển tài sản
- Tiêu dùng nội bộ
Phân biệt các trường hợp không phải kê khai,
tính nộp thuế GTGT với đối tượng không thuộc
diện chịu thuế GTGT
8

Tài liệu hướng dẫn ôn thi KTV 2015

4

1.4. NGI NP THU
Phõn nhúm ngi np thu
Mt vi trng hp c bit cn chỳ ý
- y thỏc nhp khu
- y thỏc xut khu

THUế Và QUảN Lý THUế NÂNG CAO

- Nh thu nc ngoi

9

2. CN C TNH THU
2.1. Giỏ tớnh thu
V nguyờn tc, giỏ tớnh thu GTGT c quy
nh nh th no? C s ca nguyờn tc ny?
Nm vng hai trng hp c bn:
(i) Giỏ tớnh thu i vi hng hoỏ, dch v trong
nc
(ii) Giỏ tớnh thu i vi hng hoỏ nhp khu.
Thi im xỏc nh thu GTGT
ng tin xỏc nh giỏ tớnh thu
Nm quy nh v gii thớch lý do quy nh cỏc
trng hp c thự sau õy:
10

Ti liu hng dn ụn thi KTV 2015

5

GIÁ TÍNH THUẾ (tiếp)
•

THUÕ Vµ QU¶N Lý THUÕ N¢NG CAO

•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•

Các trường hợp đặc thù về giá tính thuế (tiếp)…
Hàng hoá, dịch vụ chịu thuế TTĐB và thuế môi
trường
Trao đổi, biếu tặng, trả thay lương
Hàng hóa khuyến mại
Cho thuê tài sản
Bán trả góp, trả chậm
Gia công hàng hoá
Xây dựng, lắp đặt
Đại lý bán đúng giá, môi giới
Chứng từ đặc thù: tem thư, vé cước vận tải
Casino, trò chơi điện tử có thưởng

Dịch vụ du lịch lữ hành trọn gói
Bất động sản…

11

2.2. THUẾ SUẤT
 Khái quát các mức thuế suất thuế GTGT
 Thuế suất 0%:
• Trường hợp áp dụng (Từ chìa khóa)?
• Các trường hợp coi như xuất khẩu?
• Điều kiện?
• Ngoại lệ?
• Phân tích ý nghĩa của việc áp dụng thuế suất
0%.
• Phân biệt thuế suất 0% và không thuộc diện
chịu thuế GTGT?
• Phân biệt thuế suất 0% và không phải kê khai,
tính, nộp thuế GTGT
12

Tài liệu hướng dẫn ôn thi KTV 2015

6


NGOI L CA THU SUT 0%

THUế Và QUảN Lý THUế NÂNG CAO

Mt s dch v xut khu

Ti nguyờn, khoỏng sn cha qua ch bin xut
khu
HHDV cung cp cho cỏ nhõn khụng kinh doanh
trong khu phi thu quan
Xe ụ tụ bỏn cho khu phi thu quan
Xng du . phi thu quan mua ti ni a
Mt s dch v phi thu quan
Mt s dch v cung ng ti Vit Nam cho t
chc, cỏ nhõn nc ngoi
Thuc lỏ, ru, bia nhp khu sau ú xut
khu: Khụng tớnh VAT u ra, khụng c khu
tr VAT u vo
13

3. PHNG PHP TNH THU GTGT
Cn chia lm hai trng hp c bn: (1) i vi
hng hoỏ nhp khu; (2) i vi hng hoỏ sn
xut, kinh doanh trong nc v xut khu.
Vi mi phng phỏp, sinh viờn cn nm c
hai ni dung c bn l: (i) i tng ỏp dng
phng phỏp; v (ii) Cụng thc xỏc nh s
thu phi np.
3.1. i vi hng húa nhp khu
VAT phi np = Giỏ tớnh thu GTGT x Thu sut
3.2. i vi hng húa sn xut, kinh doanh
trong nc v xut khu
14

Ti liu hng dn ụn thi KTV 2015

7


3.2.1. PHƯƠNG PHÁP KHẤU TRỪ

THUÕ Vµ QU¶N Lý THUÕ N¢NG CAO

a) Đối tượng áp dụng
b) Công thức xác định
Thuế GTGT đầu ra
• Trình tự xác định
• Cách xác định
Thuế GTGT đầu vào được khấu trừ
• Chứng từ sử dụng để xác định
• Trình tự và cách xác định
• Nguyên tắc
• Điều kiện
15

4. QUY ĐỊNH VỀ HÓA ĐƠN, CHỨNG TỪ
 Quy định hiện hành có các loại hóa đơn gì (Nghị
định 51/2010, 04/2014 và Thông tư 39/2014)?
 Căn cứ vào đối tượng sử dụng hóa đơn
 Căn cứ vào cách thức tạo lập và hình thức hóa
đơn
 Hóa đơn hợp pháp và hóa đơn hợp pháp được
sử dụng có giống nhau không?
 Một số trường hợp đặc thù về sử dụng hóa đơn
• Giảm giá bán; trả lại hàng
• Uỷ thác nhập khẩu

• Đại lý bán đúng giá
• Hàng hóa xuất cho cơ sở phụ thuộc
• …
16

Tài liệu hướng dẫn ôn thi KTV 2015

8


5. KÊ KHAI, NỘP THUẾ

THUÕ Vµ QU¶N Lý THUÕ N¢NG CAO

Kỳ khai thuế GTGT nội địa
• Khai theo tháng
• Khai theo quý
Kỳ khai thuế GTGT đối với hàng hóa nhập khẩu
Nguyên tắc kê khai thuế
Thời hạn nộp tờ khai
Hồ sơ khai thuế
Xử lý khi có thuế GTGT đầu vào chưa khấu trừ
hết
Kê khai bổ sung, điều chỉnh
17

6. KÊ KHAI, NỘP THUẾ (TIẾP)
Những trường hợp kê khai đặc thù:
• Đơn vị trực thuộc
• CSKD xây dựng và bán hàng vãng lai ngoại tỉnh

• Uỷ thác nhập khẩu
• Đại lý
• Hoạt động vận tải
• Trường hợp ủy nhiệm lập hóa đơn
• Một số dịch vụ bán lẻ: Xăng, dầu, điện…

18

Tài liệu hướng dẫn ôn thi KTV 2015

9


6. Kấ KHAI, NP THU (TIP)

THUế Và QUảN Lý THUế NÂNG CAO

Nguyờn tc chung v thi hn np thu
Thi hn np thu GTGT ca hng húa nhp
khu
ng tin np thu
X lý khi np tha hoc thiu thu
Nhng quy nh c thự

19

6. HON THU
Cỏc trng hp hon thu?
Phõn tớch ý ngha ca cỏc trng hp hon
thu v phõn loi cỏc trng hp hon thu

thnh cỏc nhúm khỏc nhau theo cựng tớnh cht
kinh t.
Nm chc iu kin c khu tr v hon
thu i vi hng hoỏ, dch v xut khu.
Nm nhng quy nh c bn v trỏch nhim
ca i tng np thu, c quan thu, c
quan kho bc; thm quyn gii quyt hon
thu; thi hn gii quyt hon thu
20

Ti liu hng dn ụn thi KTV 2015

10


II. THUẾ TIÊU THỤ ĐẶC BIỆT
THUÕ Vµ QU¶N Lý THUÕ N¢NG CAO

21

VĂN BẢN PHÁP LUẬT
• Luật thuế TTĐB 2008
• Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật
thuế TTĐB năm 2015 (áp dụng từ 1/1/2016)
• Luật Quản lý thuế 2006 và Luật Sửa đổi, bổ
sung một số điều của Luật Quản lý thuế 2012
• Luật số 71/2014/QH13
• Nghị định số 26/2009/NĐ-CP
• Nghị định 113/2011/NĐ-CP
• Nghị định 83/2013/NĐ-CP

• Nghị định 12/2015/NĐ-CP
• Thông tư 05/2012/TT-BTC
• Thông tư 156/2013/TT-BTC
22

Tài liệu hướng dẫn ôn thi KTV 2015

11


NỘI DUNG CHÍNH

THUÕ Vµ QU¶N Lý THUÕ N¢NG CAO

1. Phạm vi áp dụng
2. Căn cứ tính thuế và phương pháp tính
thuế
3. Khấu trừ
4. Giảm thuế
5. Quy định về hóa đơn, chứng từ
6. Kê khai, nộp thuế

23

1. PHẠM VI ÁP DỤNG
1.1. Đối tượng chịu thuế
 10 nhóm hàng hóa
 6 nhóm dịch vụ
 Lưu ý trường hợp đặc thù: Cục nóng
điều hòa

24

Tài liệu hướng dẫn ôn thi KTV 2015

12


1.2. ĐỐI TƯỢNG KHÔNG CHỊU THUẾ
 Phân nhóm theo đạo lý của quy định
 Lưu ý trường hợp ngoại lệ: Xe ô tô dưới
24 chỗ ngồi nhập khẩu hoặc từ thị
trường nội địa bán vào khu phi thuế quan
THUÕ Vµ QU¶N Lý THUÕ N¢NG CAO

25

1.3. ĐỐI TƯỢNG NỘP THUẾ
Tổ chức/cá nhân
sản xuất
hàng hóa
Tổ chức/cá nhân
nhập khẩu

Tổ chức/cá nhân kinh doanh dịch vụ

thuộc
diện
chịu
thuế

tiêu
thụ
đặc
biệt

26

Tài liệu hướng dẫn ôn thi KTV 2015

13


2. CĂN CỨ VÀ PHƯƠNG PHÁP TÍNH THUẾ
 Công thức xác định
Thuế TTĐB
phải nộp

=

Giá tính thuế
x
TTĐB

Thuế suất
thuế TTĐB

THUÕ Vµ QU¶N Lý THUÕ N¢NG CAO

27

2.1. GIÁ TÍNH THUẾ




-

Nguyên tắc chung
Đối với hàng hóa nhập khẩu
Đối với hàng hóa sản xuất trong nước
Một số trường hợp đặc thù
Gia công
Cửa hàng phụ thuộc
Đại lý
Bán qua cơ sở kinh doanh thương mại…
28

Tài liệu hướng dẫn ôn thi KTV 2015

14


2.2. THUẾ SUẤT
 Nguyên tắc thiết kế biểu thuế
 Nguyên tắc áp dụng biểu thuế

THUÕ Vµ QU¶N Lý THUÕ N¢NG CAO

29

3. KHẤU TRỪ THUẾ





-

Trường hợp và đối tượng áp dụng khấu trừ
Nguyên tắc khấu trừ
Điều kiện khấu trừ
Đối với hàng hóa nhập khẩu: Chứng từ nộp
thuế TTĐB khâu nhập khẩu
Đối với hàng hóa mua nội địa:
Hợp đồng… trực tiếp từ CSSX…
Bản sao giấy chứng nhận kinh doanh…
Hóa đơn GTGT hợp pháp
Chứng từ thanh toán qua ngân hàng
30

Tài liệu hướng dẫn ôn thi KTV 2015

15


4. GIẢM THUẾ
 Trường hợp và đối tượng được giảm thuế
 Nguyên tắc giảm
 Mức giảm tối đa

THUÕ Vµ QU¶N Lý THUÕ N¢NG CAO

31

5. HÓA ĐƠN, CHỨNG TỪ
 Nguyên tắc chung
 Sử dụng hóa đơn trong trường hợp đặc thù
- Bán hàng qua chi nhánh, cửa hàng phụ
thuộc cùng địa phương
- Bán hàng qua chi nhánh, cửa hàng phụ
thuộc khác địa phương
- Bán hàng qua đại lý đúng giá

32

Tài liệu hướng dẫn ôn thi KTV 2015

16


6. KÊ KHAI, NỘP THUẾ



-

THUÕ Vµ QU¶N Lý THUÕ N¢NG CAO

Kỳ khai thuế
Nội địa

Nhập khẩu
Thời hạn
Các trường hợp đặc thù
Gia công
Cơ sở kinh doanh thương mại mua hàng hóa
để sản xuất nhưng đem tiêu thụ trong nước
- Cửa hàng hạch toán phụ thuộc
33

III. THUẾ XUẤT KHẨU, THUẾ
NHẬP KHẨU

34

Tài liệu hướng dẫn ôn thi KTV 2015

17


VĂN BẢN PHÁP LUẬT

THUÕ Vµ QU¶N Lý THUÕ N¢NG CAO

• Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu năm 2005
• Luật Quản lý thuế 2006 và Luật Sửa đổi, bổ
sung một số điều của Luật Quản lý thuế 2012
• Luật số 71/2014/QH13
• Luật Hải quan 2014
• Nghị định số 87/2010/NĐ-CP
• Nghị định 83/2013/NĐ-CP

• Nghị định 08/2015/NĐ-CP
• Nghị định 12/2015/NĐ-CP
• Thông tư 38/2015/TT-BTC
• Thông tư 205/2010/TT-BTC
• Thông tư 29/2014/TT-BTC
• Thông tư 156/2013/TT-BTC
35

NỘI DUNG CHÍNH
1. Phạm vi áp dụng
2. Căn cứ tính thuế
3. Miễn thuế, giảm thuế
4. Hoàn thuế
5. Kê khai, nộp thuế

36

Tài liệu hướng dẫn ôn thi KTV 2015

18


1. PHẠM VI ÁP DỤNG
1.1. Đối tượng chịu thuế
1.2. Đối tượng không thuộc diện chịu thuế
1.3. Đối tượng nộp thuế
THUÕ Vµ QU¶N Lý THUÕ N¢NG CAO

37

1.1. ĐỐI TƯỢNG CHỊU THUẾ
- Hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu qua cửa
khẩu hoặc biên giới Việt Nam
- Hàng hóa thị trường trong nước khu phi
thuế quan

38

Tài liệu hướng dẫn ôn thi KTV 2015

19


1.2. ĐỐI TƯỢNG KHÔNG THUỘC
DIỆN CHỊU THUẾ

THUÕ Vµ QU¶N Lý THUÕ N¢NG CAO

Hàng hóa…
- Chuyển khẩu, quá cảnh, mượn đường
- Nhập khẩu phi thuế quan phi thuế quan
- Viện trợ nhân đạo, viện trợ không hoàn lại
- Phần dầu khí thuộc thuế tài nguyên của
Nhà nước khi xuất khẩu

39

1.3. ĐỐI TƯỢNG NỘP THUẾ
Đối tượng nộp thuế đương nhiên
- Chủ hàng hóa XNK

- Cá nhân có hàng hóa khi XNC
- Tổ chức nhận ủy thác XNK
Đối tượng được ủy quyền hoặc nộp thuế
thay
- Đại lý làm thủ tục… ủy quyền
- Ngân hàng/tổ chức tín dụng…
- Tổ chức kinh doanh chuyển phát nhanh…
40

Tài liệu hướng dẫn ôn thi KTV 2015

20


2. CĂN CỨ TÍNH THUẾ
Trường hợp áp dụng thuế suất
Trường hợp áp dụng thuế tuyệt đối
Trường hợp tính thuế hỗn hợp
THUÕ Vµ QU¶N Lý THUÕ N¢NG CAO

41

2.1. TRƯỜNG HỢP ÁP DỤNG THUẾ SUẤT
Được xác định theo 3 căn cứ sau:
Số lượng hàng hóa XNK
Giá tính thuế
Thuế suất

42

Tài liệu hướng dẫn ôn thi KTV 2015

21


2.1.1. SỐ LƯỢNG HÀNG HÓA XNK
Thực tế xuất khẩu, nhập khẩu
Ghi trong tờ khai hải quan của NNT

THUÕ Vµ QU¶N Lý THUÕ N¢NG CAO

43

2.1.2. GIÁ TÍNH THUẾ
Đối với hàng hóa xuất khẩu
Đối với hàng hóa nhập khẩu
Thời điểm xác định trị giá tính thuế
Đồng tiền xác định giá tính thuế

44

Tài liệu hướng dẫn ôn thi KTV 2015

22


GIÁ TÍNH THUẾ ĐỐI VỚI HÀNG HÓA XK
Nguyên tắc chung: Giá bán tại cửa khẩu
xuất (cửa khẩu Việt Nam)
Hàng hóa xuất khẩu theo đường biển

Hàng hóa xuất khẩu theo đường đất liền
THUÕ Vµ QU¶N Lý THUÕ N¢NG CAO

45

GIÁ TÍNH THUẾ ĐỐI VỚI HÀNG HÓA NK
Nguyên tắc chung
Các phương pháp xác định giá tính thuế hàng
nhập khẩu
1) Trị giá giao dịch của hàng hóa nhập khẩu
2) Trị giá giao dịch của hàng hóa NK giống hệt
3) Trị giá giao dịch của hàng hóa NK tương tự
4) Trị giá khấu trừ
5) Trị giá tính toán
6) Suy luận
Nguyên tắc áp dụng các phương pháp
Một số trường hợp đặc biệt
46

Tài liệu hướng dẫn ôn thi KTV 2015

23


THỜI ĐIỂM XÁC ĐỊNH GIÁ TÍNH THUẾ
Nguyên tắc chung: Ngày đăng ký tờ khai hải
quan
Trường hợp trì hoãn xác định giá tính thuế:
Ngày xác định được trị giá tính thuế

THUÕ Vµ QU¶N Lý THUÕ N¢NG CAO

47

ĐỒNG TIỀN XÁC ĐỊNH GIÁ TÍNH THUẾ
Nguyên tắc chung: Đồng Việt Nam
Nếu là ngoại tệ: Tỷ giá mua vào theo hình thức
chuyển khoản của VCB … thứ năm…

48

Tài liệu hướng dẫn ôn thi KTV 2015

24


2.2. TRƯỜNG HỢP ÁP DỤNG THUẾ TUYỆT ĐỐI

Được xác định theo 2 căn cứ sau:
Số lượng hàng hóa XNK
Mức thuế tuyệt đối
THUÕ Vµ QU¶N Lý THUÕ N¢NG CAO

49

2.3. TRƯỜNG HỢP TÍNH THUẾ HỖN HỢP
Là tổng số thuế phải nộp tính theo:
Thuế suất
Thuế tuyệt đối

50

Tài liệu hướng dẫn ôn thi KTV 2015

25