Phân tích cấu trúc tài chính công ty xây dựng mỏ hầm lò i vinacomin

B GIÁO D C ÀO T O
TR

NGă

I H CăTH NGăLONG

---o0o---

KHÓA LU N T T NGHI P

TÀI:

PHÂN TÍCH C U TRÚC TÀI CHÍNH
T I CÔNG TY XÂY D NG M H M LÒ I
- VINACOMIN

SINH VIÊN TH C HI N : PH M TH HUY N TRANG
MÃ SINH VIÊN

: A22227

CHUYÊN NGÀNH

: TÀI CHÍNH

HÀ N I ậ 2015


B GIÁO D C ÀO T O
TR

NGă

I H CăTH NGăLONG

---o0o---

KHÓA LU N T T NGHI P

TÀI:

PHÂN TÍCH C U TRÚC TÀI CHÍNH
T I CÔNG TY XÂY D NG M H M LÒ I
- VINACOMIN

Giáo viênăh

ng d n :TS. Tr nă ìnhăToƠn

Sinh viên th c hi n

: Ph m Th Huy n Trang

Mã sinh viên

: A22227

Chuyên ngành

: Tài chính

HÀ N I ậ 2015

Thang Long University Library


L IC M

N

Trong su t quá trình h c t p và hoàn thành khóa lu n này, em đã nh n đ

cs

giúp đ , h ng d n t n tình c a các th y cô, các anh ch và các b n. V i tình c m chân
thành, em xin bày t lòng bi t n t i:
Th y Tr n

ình Toàn, ng

i đã t n tình h

ng d n và truy n đ t nh ng kinh

nghi m cho em trong su t quá trình làm khóa lu n t t nghi p.
Ban giám hi u, Phòng đào t o, Khoa Kinh t - Qu n lý, các th y cô giáo đang
gi ng d y t i tr ng
i h c Th ng Long, nh ng ng i đã truy n đ t cho em nh ng
ki n th c v môn h c trong chuyên ngành c ng nh nh ng ki n th c th c t khác
trong cu c s ng, giúp em có đ c m t n n t ng ki n th c v kinh t đ có th hoàn

thành bài khóa lu n c ng nh có đ
t ng lai.

c hành trang v ng ch c cho s nghi p trong

Các anh ch , cô bác t i phòng k toán c a Công ty Xây d ng H m lò 1 –
Vinacomin nh ng ng i đã giúp đ em trong quá trình thu th p s li u và tìm hi u quá
trình kinh doanh c a Công ty đ t đó có th phân tích sâu s c h n trong bài khóa lu n
c a mình.
M c dù em đã có nhi u c g ng nh ng không th tránh kh i nh ng thi u sót
trong bài khóa lu n. Em kính mong đ

c s ch d n và đóng góp thêm c a th y cô

giáo và các b n đ khóa lu n c a em đ

c hoàn thi n h n.
Em xin chân thành c m n!
Sinh viên
Ph m Th Huy n Trang


L I CAM OAN
Tôi xin cam đoan Khóa lu n t t nghi p này là do t b n thân th c hi n có s h
tr t giáo viên h ng d n và không sao chép các công trình nghiên c u c a ng i
khác. Các d li u thông tin th c p s d ng trong Khóa lu n là có ngu n g c và đ c
trích d n rõ ràng.
Tôi xin ch u hoàn toàn trách nhi m v l i cam đoan này!
Sinh viên
Ph m Th Huy n Trang

Thang Long University Library


M CL C
L IăNịIă

U

CH
NGă1.C ăS LÝ LU N CHUNG V C U TRÚC TÀI CHÍNH DOANH
NGHI P .........................................................................................................................1
1.1. T ng quan v c u trúc tài chính ............................................................................1
1.1.1. Khái ni m c u trúc tài chính và phân tích c u trúc tài chính ..........................1
1.1.2. Ý ngh a c a phân tích c u trúc tài chính doanh nghi p ...................................1
1.1.3. Ph

ng pháp s d ng trong phân tích c u trúc tài chính doanh nghi p ........2

1.1.4. Tài li u s d ng đ phân tích c u trúc tài chính doanh nghi p .......................4
1.2. Nh ng nhân t

nhăh

ng t i c u trúc tài chính ................................................6

1.2.1. Nh ng nhân t bên trong doanh nghiêp ............................................................ 6
1.2.2. Các nhân t bên ngoài doanh nghi p.................................................................8
1.3. Phân tích c ăc u tài s n doanh nghi p ..................................................................8
1.3.1. Khái ni m c c u tài s n .....................................................................................8

1.3.2. Phân tích t tr ng t ng b ph n tài s n trong doanh nghi p ........................... 9
1.4. Phân tích c ăc u v n c a doanh nghi p .............................................................. 12
1.4.1. Khái ni m c c u v n ........................................................................................12
1.4.2. Các ch tiêu đo l

ng c u trúc v n doanh nghi p ...........................................12

1.5. Phân tích m i quan h gi a tài s n và ngu n v n .............................................13
1.6. Phân tích cân b ngătƠiăchínhăd

iăgócăđ

năđ nh ngu n tài tr .....................15

1.6.1. Các ch tiêu khác ............................................................................................... 16
1.7. Tácăđ ng c a c u trúc tài chính t i hi u qu kinh doanh ................................ 18
CH

NGă2.PHÂN TÍCH C U TRÚC TÀI CHÍNH T I CÔNG TY

D NG M

XÂY

H M LÒ 1 ậ VINACOMIN ..................................................................19

2.1. Khái quát chung v công ty Xây d ng m h m lò 1 ậ Vinacomin ...................19
2.1.1. L ch s hình thành và phát tri n ......................................................................19
2.1.2. Ch c n ng và nhi m v c a Công ty................................................................ 20
2.1.3. B máy t ch c c a Công ty Xây d ng m h m lò 1 – Vinacomin.................20

2.1.4. Ch c n ng nhi m v c a t ng b ph n ........................................................... 21
2.2. T ng quan tình hình ho tăđ ng s n xu t c a Công ty Xây d ng h m lò 1 .....23


2.2.1. K t qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a Công ty Xây d ng m h m lò1
trong 4 n m g n nh t 2011 - 2014 ...............................................................................23
2.2.2. Ch tiêu đánh giá ho t đ ng s n xu t kinh doanh ...........................................29
2.3. Phân tích c u trúc tài chính c a Công ty............................................................ 31
2.3.1. Phân tích c c u tài s n ....................................................................................31
2.3.2. Phân tích c c u ngu n v n .............................................................................36
2.3.3. Phân tích m i quan h gi a tài s n và ngu n v n ..........................................43
2.4. Phân tích cân b ng tài chính ................................................................................44
2.4.1. M t s ch tiêu đánh giá cân b ng tài chính khác ...........................................45
2.4.2. Tác đ ng c a c u trúc tài chính t i hi u qu s n xu t kinh doanh ...............46
2.5. ánhăgiáăc u trúc tài chính c aăCôngătyăgiaiăđo n 2011 -2014 ........................49
2.5.1.

u đi m ..............................................................................................................49

2.5.2. H n ch ..............................................................................................................49
CH

NGă3.M T S

GI I PHÁP NH M HOÀN THI N C U TRÚC TÀI

CHÍNH T I CÔNG TY XÂY D NG M
3.1. M cătiêuăvƠăđ nhăh

H M LÒ 1 ậ VINACOMIN ..............51

ng ho t đ ng c a Công ty trong th i gian t i................51

3.1.1. M c tiêu, nhi m v k ho ch giai đo n 2015 – 2020 ......................................51
3.2. M t s gi i pháp nh m hoàn thi n c u trúc tài chính t i Công ty Xây d ng
m H m lò 1 ậ Vinacomin........................................................................................... 52
K T LU N

Thang Long University Library


DANH M C VI T T T
Tên vi t t t

Tênăđ yăđ

EAT

L i nhu n sau thu

NV

Ngu n v n

SXKD

S n xu t kinh doanh

TS

Tài s n

TSC

Tài s n c đ nh

ROS

T su t sinh l i trên doanh thu

ROA

T su t sinh l i trên t ng tài s n

ROE

T su t sinh l i trên v n ch s h u

VCSH

V n ch s h u

VL

V n l u đ ng


DANH M C B NG BI U,

TH

Bi u đ 2.1. Chi phi nguyên, v t li u và nhân công c a Công ty giai đo n 2011-2014
.......................................................................................................................................26
Bi u đ 2.2. T ng quan c c c u tài c a Công ty giai đo n 2011 - 2014 ...................31
Bi u đ 2.3. Tình hình t tr ng t ng b ph n tài s n c a Công ty giai đo n 2011 –
2014 ............................................................................................................................... 32
Bi u đ 2.4. C c u hàng t n kho giai đo n 2011 -2014 ..............................................35
Bi u đ 2.5. T ng quan c c u v n c a Công ty giai đo n 2011 -2014 .......................36
Bi u đ 2.6. C c u n c a Công ty giai đo n 2011 – 2014 .........................................37
Bi u đ 2.7. Tình hình quy mô n ng n h n c a Công ty giai đo n 2011 -2014 ........38
Bi u đ 2.8. Tình hình t tr ng n ng n h n c a Công ty giai đo n 2011-2014 .........38
Bi u đ 2.9. T tr ng v n ch s h u ...........................................................................41
Bi u đ 2.10. Bi u đ quy mô v n ch s h u ............................................................. 41

Thang Long University Library


L IăNịIă

U

1. Lý do nghiên c u
Trong s nghi p phát tri n kinh t n c ta, nh t là trong th i k công nghi p hóa
hi n đ i hóa, ngành công nghiêp khai thác khoáng s n ngày càng chi m m t v trí
quan tr ng.
S phát tri n c a ngành khai thác kéo theo s c nh tranh gi a các doanh nghi p
c ng ngày càng gay g t h n. M t doanh nghi p mu n t n t i và phát tri n đ c thì c n
ph i tìm cho mình m t đi m m nh riêng, n l c đ tìm ra h ng đi đúng đ n t o s c
m nh c nh tranh v i các doanh nghi p khác.
có th xây d ng m t chi n l c kinh

doanh hi u qu c n có m t qua trình nghiên c u, phân tích tình hình tài chính c a công
ty m t cách chính xác. Trong đó, phân tích c u trúc tài chính và cân b ng tài chính
đ c xem nh là công vi c đ u tiên c a phân tích tài chính. Thông qua vi c phân tích
c u trúc tài chính, nhà qu n tr s n m b t đ c tình hình huy đ ng và s d ng v n c a
công ty, đây là nh ng c n c quan tr ng đ
h p v i doanh nghi p.

nhà qu n tr đ a ra nh ng quy t đ nh phù

Công ty Xây d ng m H m lò 1 c ng không n m ngoài th c t trên, c u trúc tài
chính luôn có s tác đ ng m nh m đ n m i ho t đ ng c a Công ty. Viêc l a ch n
đ c m t c u trúc tài chính phù h p s giúp nâng cao giá tr và v th c a doanh
nghi p.
làm đ c đi u đó, doanh nghi p c n có s hi u bi t sâu r ng lý thuy t v
c u trúc tài chính t đó áp d ng vào doanh nghi p trong hoàn c nh hi n tài đ tìm ra
m t c u trúc tài chính h p lý, phù h p v i xu h
c n n kinh t .
Xu t phát t

ng phát tri n chung c a ngành và c a

nh ng lý do trên và nh ng tìm hi u v tình hình th c t t i Công ty,

tác gi l a ch n đ tài “Phân tích c u trúc tài chính t i Công ty Xây d ng m H m lò 1
– Vinacomin”
2. M c tiêu nghiên c u
Phân tích và đánh giá th c tr ng c u trúc tài chính c a Công ty Xây d ng m
H m lò 1, trên c s đó đ xu t nh ng gi i pháp đ hoàn thi n c u trúc tài chính c a
Công ty.
Nhi m v c th .

 Khái quát c s lý lu n v c u trúc tài chính và cân b ng tài chính trong
doanh nghi p.
 Phân tích và đánh giá th c tr ng c u trúc tài chính và cân b ng tài chính c a
Công ty Xây d ng m H m lò 1 nh m đánh giá u đi m và h n ch c a doanh nghi p
trong chính sách huy đ ng v n và s d ng v n .




xu t gi i pháp c

th

nh m hoàn thi n c u trúc tài chính c a

doanh nghi p.
iăt

3:ă

ng và ph m vi nghiên c u

it



ng nghiên c u c a khóa lu n là c u trúc tài chính c a Công ty Xây

d ng m H m lò 1 – Vinacomin.
 Ph m vi nghiên c u c a khóa lu n là Công ty Xây d ng m H m lò 1 –

Vinacomin
4. Ph
Ph

ng pháp nghiên c u

ng pháp đ nh tính: nghiên c u lý lu n, th c ti n thông qua quá trình t ng

h p th ng kê, k th a phân tích s liêu, thu th p thông tin và so sánh trên c s s
d ng các s li u, tài li u, bi u đ làm c n c đ làm rõ các v n đ nghiên c u. Ngoài
ra tác gi còn s d ng các ph ng pháp khác: Ph ng pháp t s , ph
sánh, ph ng pháp Dupont, ph ng pháp thay th liên hoàn

ng pháp so

K t c u lu năv n
N i dung c a khóa lu n chia làm 3 ch
Ch

ng

ng 1: C s lý lu n chung v c u trúc tài chính c a doanh nghi p

Ch ng 2: Phân tích c u trúc tài chính t i Công ty Xây d ng m h m lò 1 Vinacomin
Ch ng 3: Gi i pháp hoàn thi n c u trúc tài chính c a Công ty Xây d ng m
h m lò 1 - Vinacomin

Thang Long University Library

CH

NGă1. C ă S LÝ LU N CHUNG V
DOANH NGHI P

C U TRÚC TÀI CHÍNH

Trong ch ng này tác gi s l n l t trình bày khái ni m chung v c u trúc tài
chính, ý ngh a c a phân tích c u trúc tài chính doanh nghi p, các nhân t nh h ng
t i c u trúc tài chính c a doanh nghi p. Ti p theo là trình bày c th lý thuy t v c
c u tài s n, c c u ngu n v n, m i liên h gi a c c u tài s n – ngu n v n, nh ng ch
tiêu đánh giá c u trúc tài chính , lý thuy t cân b ng tài chính trong doanh nghi p d
góc đ n đ nh tài tr , tác đ ng c a c u trúc tài chính t i l i nhu n doanh nghi p.

i

1.1. T ng quan v c u trúc tài chính
1.1.1. Khái ni m c u trúc tài chính và phân tích c u trúc tài chính
Cho t i này, khái ni m v c u trúc tài chính th ng đ c xem xét trên nhi u góc
đ khác nhau tùy theo t ng cách ti p c n và nghiên c u. Theo ngh a h p: C u trúc tài
chính ph n ánh c c u tài s n và c c u ngu n tài tr tài s n (ngu n v n) c a doanh
nghi p. Theo ngh a r ng: C u trúc tài chính là xem xét c c c u tài s n, c c u ngu n
v n và m i quan h gi a tài s n v i ngu n v n [3,tr 139]. C c u tài s n c a doanh
nghi p ph n ánh tình hình s d ng v n c a doanh nghi p. C c u ngu n v n ph i ánh
tình hình huy đ ng v n c a doanh nghi p cho ho t đ ng s n xu t kinh doanh. Nh ng
chính sách huy đ ng và s d ng v n c a doanh nghi p có quan h tác đ ng m nh m
t i hi u qu n kinh doanh c ng nh r i ro c a doanh nghi p.
Trong khóa lu n này, tác gi s nghiên c u c u trúc tài chính theo ngh a r ng t c
là phân tích c u trúc tài chính theo c c u tài s n, c c u ngu n v n, quan h gi a c
c u tài s n và ngu n hình thành tài s n.

ng th i, nghiên c u m i quan h gi a c u
trúc tài chính đ i v i kh n ng sinh l i c a doanh nghi p.
Phân tích c u trúc tài chính là vi c phân tích tình hình huy đ ng, s d ng v n và
m i quan h gi a tình hình huy đ ng v n v i tình hình s
nghi p[3, tr139]

d ng v n c a doanh

Có th th y r ng vi c phân tích c u trúc ngu n v n có s khác bi t v i phân tích
c u trúc tài chính. Phân tích c u trúc v n có m c tiêu là phân tích tình hình huy đ ng
v n c a doanh nghi p nh m tìm ra đ c m t c u trúc v n h p lý t c là cân b ng gi a
ngu n v n ch s h u và v n vay. Phân tích c u trúc tài chính là xem xét t i c c u tài
s n và ngu n tài tr tài s n đánh giá hi u qu c a vi c s d ng ngu n v n t đó đi u
ch nh chính sách huy đ ng v n mang l i hi u qu .
1.1.2. Ý ngh a c a phân tích c u trúc tài chính doanh nghi p
Vi c phân tích c u trúc tài chính có ý ngh a khác nhau đ i v i t ng đ i t
1

ng:


i v i b n thân doanh nghi p:
i v i chính doanh nghi p thì vi c phân tích c u trúc tài chính giúp nhà qu n tr
n m b t đ c tình hình phân b tài s n và các ngu n tài tr tài s n, bi t đ c nguyên
nhân c ng nh các d u hi u nh h ng đ n cân b ng tài chính. Nh ng thông tin này là
c n c quan tr ng đ các nhà quan lý ra các quy t đ nh đi u ch nh chính sách huy
đ ng và s d ng v n c a mình,đ m b o doanh nghi p có đ t đ c m t c u trúc tài
chính h p lý, đ t đ c m c l i nhu n t i u, tránh đ c nh ng r i ro trong kinh
doanh. Cùng v i đó, vi c phân tích c u trúc tài chính giúp cho nhà qu n tr c ng c
đ c nh ng nh n đ nh đã rút ra khi đánh giá khái quát tình hình tài chính c a doanh

nghi p.
i v i các ch th kinh t khác
i v i các ch th kinh t khác c th là cá nhân, t ch c, các ngân hàng và các
t ch c trung gian tài chính thì vi c phân tích c u trúc tài chính c a m t doanh nghi p
là r t quan tr ng trong ho t đ ng đ u t .
B ng vi c phân tích c u trúc tài chính các nhà đ u t có th bi t đ

c doanh

nghi p đang s d ng ngu n v n có hi u qu hay không, xác đ nh đ c m c đ r i ro
c ng nh kh n ng sinh l i c a kho n đ u t vào doanh nghi p t đó đ a ra nh ng
quy t đ nh h p lý.
1.1.3. Ph

ng pháp s d ng trong phân tích c u trúc tài chính doanh nghi p

Trong khóa lu n này, đ phân tích c u trúc tài chính doanh nghi p tác gi đã s
d ng m t s ph ng pháp đ phân tích nh : ph ng pháp so sánh, ph ng pháp t l ,
ph ng pháp cân đ i, ph ng pháp Dupont, ph ng pháp phân tích t ng quan,
ph ng pháp thay th liên hoàn. Sau đây s là ph n trình bày c th t ng ph ng pháp
s đ

c tác gi s d ng
Ph

ngăphápăso sánh

Ph ng pháp so sánh là ph ng pháp ch y u dùng trong các ho t đ ng phân
tích tài chính doanh nghi p đ xác đ nh xu h ng, m c đ bi n đ ng c a các chi tiêu
phân tích.

ti n hành đ c c n xác đ nh s g c đ so sánh, xác đ nh đi u ki n đ so
sánh, n i dung đ so sánh.
tr

Xác đ nh s g c đ so sánh: Khi nghiên c u nh p đ bi n đ ng, t c đ t ng
ng c a các ch tiêu, s g c đ so sánh là ch tiêu k tr c. Khi nghiên c u nh p

đ th c hi n nhi m v kinh doanh trong t ng kho ng th i gian trong n m th
sánh v i cùng k n m tr c. Khi nghiên c u kh n ng ng nhu c u c a th tr

ng so
ng có

th so sánh m c th c t v i m c h p đ ng.

2

Thang Long University Library


i u ki n so sánh: Khi ti n hành so sánh c n ph i đàm b o các đi u ki n đ ng
b đ có th so sánh, ph i th ng nh t đ n v tính, n i dung, th i gian.
N i dung so sánh bao g m: So sánh các giá tr c a k th c hi n v i k g c đ
đánh giá s t ng ho c gi m c a ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p. T đó, r i ra
nh ng nh n xét v s thay đ i trong ho t đ ng tài chính c a doanh nghi p. So sánh s
li u th c hi n v i s li u k ho ch, s li u c a doanh nghi p v i s li u trung bình c a
ngành hay c a doanh nghi p khác đ th y m c đ ph n đ u trong s n xu t c a doanh
nghi p. So sánh theo chi u d c đ xem t tr ng c a t ng ch tiêu so v i t ng th , so
sánh theo chi u ngang c a nhi u k đ th y đ c s thay đ i v l ng và v t l c a
các kho n m c theo th i gian.

Ph

ngăphápăphơnătíchăt l

C ng gi ng nh ph ng pháp so sánh, ph ng pháp t l đ c áp d ng ph bi n
trong phân tích tài chính. Ph ng pháp này đ c th c hi n d a trên nh ng chu n m c
t l c a các đ i l ng trong các quan h tài chính. Ph ng pháp này giúp các nhà
phân tích khai thác hi u qu nh ng s li u và phân tích có h th ng các lo i t l theo
t ng nhóm khác nhau tùy thu c vào m c tiêu phân tích.
Sau đây là nh ng nhóm t l đ

c tác gi s d ng trong khóa lu n:

T l v kh n ng sinh l i: Ph n ánh hi u qu s n xu t kinh doanh t ng h p
nh t c a doanh nghi p.
T l v kh n ng cân đ i c c u v n và t ch ngu n v n: Qua ch tiêu này
ph n nh m c đ

n đ nh và t ch tài chính.

T l v kh n ng thanh toán:
kho n n ng n h n c a doanh nghi p.
Ph

ngăphápăcơnăđ i

Ph

ng pháp cân đ i là ph

c s d ng đ đánh giá kh n ng đáp ng các

ng pháp mô t và phân tích các y u t c u thành

nên doanh nghi p mà gi a chúng t n t i m i quan h cân b ng ho c ph i t n t i s cân
b ng. Ph ng pháp cân đ i th ng đ c k t h p v i ph ng pháp so sánh đ giúp nhà
nghiên c u có đ c đánh giá toàn di n v tình hình tài chính.
Ph ng pháp cân đ i là c s s cân b ng v l ng gi a t ng s tài s n và t ng
s ngu n v n, gi a ngu n thu, huy đ ng và tình hình s d ng ngu n v n đ tài tr cho
các lo i tài s n trong doanh nghi p.
Ph

ngăphápăDupont

Ph ng pháp Dupont là k thu t dùng đ phân tích m i liên h gi a các ch tiêu
tài chính, nh đó mà doanh nghi p có th phát hi n ra nh ng nhân t đã nh h ng
đ n ch tiêu phân tích theo m t trình t nh t đ nh.
3


Các b

c trong ph

ng pháp Dupont l n l

t là: thu th p s li u kinh doanh, tính

toán, đ a ra k t lu n, n u k t lu n không chân th c ki m tra và tính toán l i.
Ph ng pháp Dupont s đ c s d ng đ phân tích m i quan h c a c u trúc tài chính

và hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p. Công th c Dupont đ c áp d ng nh sau:
ROE =

E T
Doanh thu thu n

x

Doanh thu thu n
tài s n

x

Ph

ngăphápăthayăth liên hoàn

Ph

ng pháp thay th liên hoàn là ti n hành l n l

tài s n
V n ch s h u

x 100

t thay th t ng nhân t theo

m t tr t t nh t đ nh trong m t ch tiêu phân tích. Nhân t nào đ c thay th nó s xác
đ nh m c đ nh h ng c a nhân t đó đ n ch tiêu phân tích. Còn các ch tiêu ch a

đ

c thay th ph i gi nguyên k k ho ch, ho c k kinh doanh tr

c. C n nh n m nh

r ng, đ i v i ch tiêu phân tích có bao nhiêu nhân t nh h ng thì có b y nhiêu nhân
t ph i thay th và cu i cùng t ng h p s nh h ng c a t t c các nhân t b ng m t
phép c ng đ i s . S t ng h p đó c ng chính b ng đ i t
đã đ c xác đ nh trên.
Ph

ng c th c a phân tích mà

ngăphápăđ th

th là ph ng pháp nh m ph n nh ánh tr c quan các s li u phân tích b ng
bi u đ ho c đ th , qua đó mô t xu h ng m c đ bi n đ ng c a ch tiêu phân tích,
ho c th hi n m i quan h k t c u c a các b phân trong m t t ng th nh t đ nh.
1.1.4. Tài li u s d ng đ phân tích c u trúc tài chính doanh nghi p
M t doanh nghi p đ t n t i và phát tri n thì luôn ch u nh ng tác đ ng t y u t
bên trong c ng nh y u t bên ngoài c a doanh nghi p. Trên c s đó, tác gi đã s
d ng tài li u t nhi u ngu n thông tin khác nhau đ ph c v cho vi c phân tích, có th
chia ngu n thông tin thành hai ngu n chính đó là thông tin trong doanh nghi p đ
l y t các báo cáo tài chính và thông tin kinh t ngoài doanh nghi p.

c

Báo cáo tài chính c a doanh nghi p bao g m: B ng cân đ i k toán, b o cáo k t
qu ho t đ ng kinh doanh, thuy t minh báo cáo tài chính và báo cáo l u chuy n ti n

t .
B ngăcơnăđ i k toán
B ng cân đ i k toán là m t báo cáo tài chính t ng h p, ph n ánh t ng quát toàn
b giá tr tài s n hi n có và ngu n v n c a doanh nghi p t i m t th i đi m nh t đ nh,
th ng vào cu i k kinh doanh. B ng cân đ i k toán đ c trình bày d i d ng b ng
cân đ i s d các tài kho n k toán, bên ph i ph n ánh tài s n, bên trái ph n nh ngu n
v n c a doanh nghi p.
4

Thang Long University Library


V m t kinh t : S li u ph n tài s n cho phép đánh giá t ng quát qui mô và k t
c u tài s n c a doanh nghi p. S li u ph n ngu n v n ph n nh các ngu n tài tr cho
tài s n c a doanh nghi p. Nhìn vào b n cân đ i k toán, nhà phân tích có th nh n bi t
đ c lo i hình doanh nghi p, quy mô, m c đ t ch tài chính c a doanh nghi p.
V m t pháp lý: S li u ph n tài s n th hi n giá tr các lo i tài s n hi n có mà
doanh nghi p có quy n qu n lý và s d ng lâu dài đ sinh l i. Ph n ngu n v n th
hi n ph m vi ch u tránh nhi m và ngh a v c a doanh nghi p v t ng s v n kinh
doanh v i ch n và ch s h u.
Báo cáo k t qu kinh doanh
Báo cáo k t q a ho t đ ng kinh doanh là báo cáo tài chính t ng h p, ph n ánh
t ng quát tình hình và k t qu kinh doanh c a doanh nghi p trong m t k (quý, n m)
chi ti t theo các lo i ho t đ ng.
Ho t đ ng tiêu th hàng hóa, d ch v : là nh ng ho t đ ng liên quan đ n nhi m
v s n xu t kinh doanh theo đ ng ký h at đ ng c a doanh nghi p.
Ho t đ ng tài chính: là nh ng ho t đ ng liên quan đ n đ u t v n c a doanh
nghi p ra bên ngoài nh : đ u t kinh doanh ch ng khoán, đ u t góp v n liên doanh,
ho t đ ng cho vay, cho thuê TSC .
Ho t đ ng khác: là các ho t đ ng n m ngoài ho t đ ng SXKD và ho t đ ng tài

chính c a doanh nghi p và th ng x y ra ngoài d ki n, nh h at đ ng thanh lý,
nh ng bán TSC , các kho n hoàn nh p d phòng gi m giá hàng t n kho và n ph i
thu khó đòi, các kho n thu nh p và chi phí khác
Báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh có ý ngh a r t l n trong vi c đánh giá hi u
qu kinh doanh và công tác qu n lý ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p.
Báoăcáoăl uăchuy n ti n t
Báo cáo l u chuy n ti n t là báo cáo tài chính t ng h p ph n ánh vi c hình
thành và s d ng l ng ti n phát sinh theo các ho t đ ng khác nhau trong k báo cáo
c a doanh nghi p. Theo ch đ k toán hi n hành, Báo cáo cáo l u chuy n ti n t có
hai d ng m u bi u theo hai ph ng pháp l p nh ng n i dung c b n c a c hai m u
đ u bao g m nh ng ph n chính:
L u chuy n ti n t ho t đ ng s n xu t kinh doanh: các dòng ti n vào và dòng
ti n ra liên quan đ n ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p, đây là b ph n quan
tr ng nh t c a báo cao l u chuy n ti n t vì nó ph n ánh dòng ti n ra vào c a ho t
đ ng s n xu t kinh doanh c a công ty.

5


L u chuy n ti n t ho t đ ng đ u t : các dòng ti n vào và dòng ti n ra liên quan
đ n ho t đ ng đ u t TSC , đ u t tài chính dài h n và ng n h n vào các t ch c khác
và các h at đ ng thanh lý, nh

ng bán TSC .

L u chuy n ti n t ho t đ ng tài chính: các dòng ti n vào và dòng ti n ra liên
quan đ n ho t đ ng t ng (gi m) v n ch s h u, t ng (gi m) các kho n vay n các
đ nh ch tài chính và các kho n chi phí s d ng các ngu n tài tr nói trên
L u chuy n ti n thu n trong k : L u chuy n ti n thu n trong k là k t qu t ng
h p c a l u chuy n ti n thu n t ho t đ ng kinh doanh, h at đ ng đ u t và ho t đ ng

tài chính
Ngu n thông tin khác n m ngoài báo cáo tài chính bao g m ba nhóm thông tin
sau: thông tin tình hình kinh t , thông tin ngành, thông tin v đ c đi m ho t đ ng c a
doanh nghi p.
Thông tin v tình hình kinh t : Bao g m nh ng thông tin chung v tình hình
kinh t trong n c và khu v c nh thông tin v t ng tr ng, suy thoái kinh t , thông
tin v lãi su t, t l l m phát và các chính sách kinh t , chính tr ngo i giao c a Nhà
n

c.

Thông tin v ngành: Bao g m nh ng thông tin chung v ngành ngh , l nh v c
kinh doanh c a doanh nghi p nh qui mô ngành, tình hình kinh doanh, xu h ng phát
tri n chung c a ngành và nh ng s li u c a nh ng công ty cùng ngành có ho t đ ng
kinh doanh t t ho c công ty m .
Thông tin v đ căđi m kinh doanh c a doanh nghi p: Do m i doanh nghi p
có nh ng đ c đi m riêng trong t ch c s n xu t kinh doanh và trong ph ng h ng
h at đ ng nên đ đánh giá h p lý tình hình tài chính, c n ph i quan tâm t i nh ng v n
đ sau: M c tiêu và chi n l c h at đ ng c a doanh nghi p, g m c chi n l c tài
chính và chi n l c kinh doanh.
c đi m quá trình luân chuy n v n trong các khâu
kinh doanh t ng lo i hình doanh nghi p. Tính th i v , tính chu k trong ho t đ ng
kinh doanh. M i liên h gi a doanh nghi p v i nhà cung c p, khách hàng, ngân hàng,
và các đ i t ng khác. Cu i cùng là các chính sách tài chính c a doanh nghi p đ i v i
các đ i t

ng này.

1.2. Nh ng nhân t

nhăh

ng t i c u trúc tài chính

1.2.1. Nh ng nhân t bên trong doanh nghi p
c đi m ngành ngh s n xu t kinh doanh
M i ngành ngh s n xu t kinh doanh s có nh ng đ c tr ng riêng v c u trúc tài
s n. Doanh nghi p trong l nh v c s n xu t, l nh v c v n t i, t tr ng tài s n c đ nh
th ng l n. Ng c l i doanh nghi p ho t đ ng trong l nh v c d ch v , gi i trí t tr ng
6

Thang Long University Library


tài s n c đ nh không l n, mà ch y u tài s n c a doanh nghi p

d

i d ng tài s n l u

đ ng. Doanh nghi p bán l s có t tr ng kho n ph i thu khách hàng nh do đ c tr ng
bán hàng tr ti n ngay; ng
thu khách hàng l n.

c l i, doanh nghi p bán buôn s có t tr ng kho n ph i

Quan đi m qu n tr tài chính c a doanh nghi p
Tùy theo quan đi m qu n tr tài chính c a nhà qu n lý, mà c u trúc tài chính c a
doanh nghi p s khác nhau gi a các doanh nghi p cùng ngành. Nhà qu n tr theo đu i
chi n l c qu n lý tài s n m o hi m s có t tr ng tài s n l u đ ng nh h n t tr ng

tài s n c đ nh; và ng c l i, n u theo đu i chi n l c th n tr ng, t tr ng tài l u đ ng
s l n, đ đáp ng nhu c u ho t đ ng s n xu t kinh doanh di n ra m t cách bình
th

ng. T

ng t , nhà qu n tr theo đu i chi n l

c qu n lý tài chính m o hi m s

dành toàn b ngu n v n th ng xuyên và m t ph n ngu n v n t m th i đ đ u t cho
2 tài s n dài h n; đi u này s gây áp l c thanh toán trong ng n h n. Ng c l i, v i
chi n l c qu n lý th n tr ng, nhà qu n tr s dành m t ph n ngu n v n th ng xuyên
đ tài tr cho tài s n l u đ ng, nh m đ m b o kh n ng thanh toán c a doanh nghi p.
Hình th c s h u c a doanh nghi p
S khác nhau gi a các lo i hình doanh nghi p nh : Doanh nghi p nhà n c,
doanh nghi p t nhân, doanh nghi p có v n đ u t n c ngoài, công ty c
ph n(CTCP)... s có s ràng bu c v pháp lý, t cách pháp nhân và đi u ki n ho t
đ ng khác nhau. Vì th kh n ng ti p c n v i các ngu n v n trên th tr ng là khác
nhau đ i v i m i doanh nghi p d n đ n cách th c tài tr là khác nhau. Ví d , đ i v i
CTCP cóth huy đ ng v n b ng cách phát hành c phi u, t ng v n góp c a các thành
viên, các c đông đ gia t ng v n ch ho c vay n trên th tr ng tài chính. Nh ng
đ i v i doanh nghi p t nhân thì cách th c huy đ ng ít h n và m c huy đ ng c ng
không l n.
Quy mô ho t đ ng c a doanh nghi p
Nh ng doanh nghi p có quy mô l n th hi n qua doanh thu c a công ty là k t
qu c a m t quá trình phát tri n lâu dài nên h có m t kh n ng tài chính d i dào.
Nh ng doanh nghi p này có uy tín nên có kh n ng huy đ ng v n m t cách d dàng t
các t ch c tín d ng và các t ch ckhác v i lãi su t th p.
căđi m th i v

Tuy vào t ng th i đi m mà doanh nghi p l i có nh ng c u trúc tài chính khác
nhau. Các ngành có bi n đ ng l n mang tính mùa v trong doanh s th ng c n các t
l t ng đ i l n n vay ng n h n linh đ ng. Vi c xem xét tính thích h p c a các lo i
v n v i lo i tài s n c n tài tr s có th r t quan tr ng đ i v i các doanh nghi p bán l .
7


1.2.2. Các nhân t bên ngoài doanh nghi p
Xu h

ng phát tri n c a n n kinh t

Xu h ng phát tri n c a n n kinh t , ngành mà doanh nghi p ho t đ ng có tác
đ ng l n đ n s phát tri n c a doanh nghi p. N n kinh t
tr ng thái n đ nh v i đính
h ng tích c c thúc đ y nhanh các doanh nghi p th c hi n chi n l c đ u t m r ng
ho c nâng cao ch t l
n ngc nh tranh, t ng c

ng h th ng c s v t ch t k thu t nh m nâng cao kh
ng n ng l c ho t đ ng, m r ng th tr ng. i u này đòi h i

doanh nghi p ph i huy đ ng các ngu n v n thích h p ph c v cho quá trình ho t
đ ng. Ng c l i, n u n n kinh t đang r i vào tr ng h p tiêu c c nh các doanh
nghi p b ràng bu c đi u ki n nào đó mà kh n ng t ng v n CSH g p khó kh n.
ng
tr

c các c h i phát tri n s thúc đ y các doanh nghi p tìm ki m các ngu n vay n t

bên ngoài đ đ u t khai thác các c h i kinh doanh. Lúc này, hi u ng đòn b y s
phát huy tác d ng làm t ng giá tr c a doanh nghi p. Vì v y, quá trình này s tác đ ng
đ n c u trúc tài chính doanh nghi p.
Tri n v ng c a th tr

ng v n

N u chúng ta d báo r ng v n vay s tr thành t n kém, chúng ta có th mu n
t ng đ nghiêng c a đòn b y tài chính ngay t c kh c. M t d ki n lãi su t s t gi m có
th khi n chúng ta t m hoãn vi c vay ti n, nh ng v n duy trì m t v th d đi u đ ng
nh m h

ng l i c a ti n vay r h n sau này.

1.3. Phân tích c ăc u tài s n doanh nghi p
Trong ho t đ ng kinh doanh c a m i doanh nghi p, vi c huy đ ng đ c ngu n
v n ph c v cho kinh doanh đã là m t khó kh n thì vi c s d ng ngu n v n đó nh
th nào cho h p lý và đ t đ c hi u qu cao nh t thì càng khó kh n h n nhi u. Vi c s
d ng v n h p lý đ c th hi n tr c tiên là: s v n đ c s d ng cho l nh v c kinh
doanh nào c a doanh nghi p? Hai là s v n đó đ c đ u t cho b ph n tài s n nào?
Nh v y, vi c phân tích c u trúc tài chính nên đ c b t đ u t phân tích c c u tài s n,
đi u này giúp nhà qu n lý n m b t đ c tình hình s d ng s v n đã huy đ ng có phù
h p v i l nh v c kinh doanh và tình hình hi n t i c a doanh nghi p hay không.
1.3.1. Khái ni m c c u tài s n và phân tích c c u tài s n.
C c u tài s n trong doanh nghi p là t tr ng c a t ng lo i tài s n trong t ng tài
s n c a doanh nghi p. C c u tài s n ph n ánh tình hình s d ng v n c a doanh
nghi p.
Phân tích c c u tài s n là vi c đánh giá nh ng đ c tr ng trong c c u tài s n c a
doanh nghi p qua đó nhà qu n tr s n m b t đ

c tình hình phân b tài s n và s

8

Thang Long University Library


d ng v n c a doanh nghi p t đó đ a ra nh ng chính sách ph h p h n trong vi c s
d ng ngu n v n trong ho t đ ng kinh doanh.
1.3.2. Phân tích t tr ng t ng b ph n tài s n trong doanh nghi p
Phân tích c u trúc tài s n c a doanh nghi p đ c th c hi n b ng vi c tính và so
sánh tình hình bi n đ ng v t tr ng c a t ng lo i tài s n chi m trong t ng tài s n gi a
k phân tích v i k g c. T tr ng c a t ng lo i tài s n đ
chung nh sau:

T tr ng c a t ng b ph n tài s n =

Giá tr thu

c xác đ nh theo nguyên t c

c a t ng tài s n

T ng tài s n

x 100%

T tr ng c a t ng lo i tài s n cho bi t trong t ng tài s n c a doanh nghi p t ng
b ph n tài s n chi m bao nhiêu ph n tr m.
Trong khoa lu n này, tác gi s t p trung vào nghiên c u 4 ch tiêu v c c u tài

s n đó là:
T tr ng ti n và các kho năt

ngăđ

ngăti n:

Ti n và các kho n t ng đ ng ti n là ch tiêu tài s n có tình thanh kho n cao
nh t trong ph n tài s n c a b ng cân đ i k toán tuy nhiên tài s n có tính l ng cao
th ng t i ra thu nh p th p h n so v i tài s n dài h n. Ti n bao g m ti n trong qu
doanh nghi p, ti n g i không k h n. Kho n t ng đ ng ti n là các kho n đ u t tài
chính ng n h n, có kh n ng chuy n đ i thành ti n m t cách d dàng .T tr ng đ c
xác đ nh b i công th c sau:
T tr ng c a ti n và kho n t

ng đ

ng =

Giá tr thu n c a ti n và kho n t

T tr ng c a ti n và các kho n t
doanh nghi p thì ti n và kho n t

ng đ

.Ch tiêu này càng l n s đáp ng đ

ng đ

T ng tài s n
ng đ

ng

x 100

ng cho bi t trong t ng tài s n c a

ng ti n chi m b o nhiêu ph n tr m.
c nhu c u chi tiêu c a doanh nghi p, thu n

l i trong ho t đ ng đ u t , ch ng t kh n ng thanh toán ng n h n c a doanh nghi p
cao.. N u ch tiêu này quá nh , doanh nghi p s g p khó kh n trong thanh toán và
nh ng h n ch trong vi c đ u t kinh doanh. Tuy nhiên kho n m c này quá l n s d
g p ph i r i ro trong c t tr d m t mát ho c gian l n Do đó, m c tiêu c a ch tiêu này
là đánh giá và đ a đ

c t tr ng ti n và kho n t

ng đ

ng ti n h p lý

Vi c đánh giá ý ngh a c a ch tiêu này theo s li u c a b ng cân đ i k toán có
nh ng nh c đi m do tính th i đi m c a s li u và đ có nh ng nh n xét chính xác
9


nh t c n c n c vào nhu c u th c t v ti n c a doanh nghi p trong t ng giai đo n đ

nh n xét.
T tr ng các kho n ph i thu
Các kho n ph i thu c a doanh nghi p có nhi u lo i trong đó ch y u là kho n
ph i thu ng i mua và ti n đ t tr c cho ng i bán. Kho n m c này th c ch t là ti n
c a doanh nghi p nh ng b ng
t tr ng này nh sau:

i mua và ng

T tr ng c a kho n ph i thu =

i bán chi m d ng. Công th c xác đ nh

Giá tr thu n c a kho n ph i thu
T ng tài s n

x 100

Ch tiêu này cho bi t trong 100% t ng tài s n c a doanh nghi p thì kho n ph i
thu chi m bao nhiêu phân tr m
T tr ng kho n ph i thu cao ch ng t l ng ti n doanh nghi p đang b chi m
d ng là l n và ng c l i.Tuy nhiên, ch tiêu này t ng gi m còn ph thu c r t nhi u vào
các nguyên nhân khác nhau nh :
Ph ng th c tiêu thu: N u doanh nghi p áp d ng ph ng th c bán l , thanh toán
ngay thì t tr ng kho n ph i thu chi m t tr ng th p, ng c l i n u doanh nghi p áp
d ng ph

ng th c bán buôn, thanh toán ch m thì t tr ng kho n ph i t s cao.

Chính sách tin d ng c a doanh nghi p: N u doanh nghi p áp d ng chính sách tín

d ng ng n h n thì s n ph i thu s th p, n u doanh nghi p áp d ng chính sách tín
d ng dài h n thì t tr ng kho n ph i thu s cao. Do vây, doanh nghi p c n nghiên c u
k s n ph i thu và so sánh v i s l ng hàng hóa tiêu th .
Chính sách thu ti n: N u doanh nghi p áp d ng nh ng chính sách thanh toán cho
khách hàng v i nhi u u đãi nh chi t kh u thanh toán thì kho n m c này s th p và
ng c l i. B i v y, đ thu h i đ c v n k p th i doanh nghi p c n xây d ng đ
chính sách chi t kh u thanh toán an toàn và h p lý.

c

N ng l c qu n lý kho n ph i thu và phân tích tín d ng: N ng l c qu n lý kho n
ph i thu c a doanh nghi p kém, d d n t i phát sinh nh ng kho n n khó đòi, đ gi m
b t r i ro này doanh nghi p c n có bi n pháp thích h p nh : ng ng cung c p hàng hóa
cho khách hàng, nh pháp lu t h tr và c n nghiên c u k càng v n ng l c tài chính
c a khách hàng tr

c khi h p tác kinh doanh.

T tr ng hàng t n kho: T tr ng hàng t n kho đ

c xác đ nh b ng công th c

sau:
T tr ng c a hàng t n kho =

Giá tr thu n c a hàng t n kho
x 100
T ng tài s n
10

Thang Long University Library


Ch tiêu này cho bi t trong 100% t ng tài s n c a doanh nghi p thì hàng t n kho
chi m bao nhiêu ph n tr m.
Ch tiêu t tr ng hàng t n kho l n s đ m b o chu k s n xu t kinh doanh đ c
di n ra liên t c và suôn s tuy nhiên n u t tr ng này quá l n ngu n v n c a doanh
nghi p s b đ ng đây gây ra lãng phí v n, doanh nghi p m t kho n chi phí c h
do chúng có th s d ng vào các vi c kinh doanh khác c a doanh nghi p và nh ng chi
phí trong vi c qu n lý hàng t n kho . Ng c l i n u t tr ng hàng t n khó th p, doanh
nghi p không ch đ ng và linh ho t trong ho t đ ng kinh doanh c a mình tuy nhiên
đi u này l i giúp doanh nghi p gi m đ c chi phí, t ng doanh thu. Chính vì nh ng
đi u k trên mà doanh nghi p c n ph i tìm và đ m b o cho Công ty m t l ng hàng
t n kho t i u, khi đó m c d tr hàng hóa là cao nh t v i t ng chi phí d tr

nh

nh t .
Giá tr c a ch tiêu này ph thu c r t nhi u vào l nh v c s n xu t kinh doanh, quy
mô, chính sách d tr và tính th i v c a kinh doanh đ i v i chu k s ng c a hàng
hóa.
T tr ng tài s n c đ nh : T tr ng tài s n c đ nh đ
th c sau:
T tr ng c a tài s n c đ nh =

c xác đ nh b ng công

Giá tr thu n c a tài s n c đ nh
T ng tài s n

x 100

T tr ng tài s n c đ nh cho bi t trong t ng tài s n c a doanh nghi p, tài s n c
đ nh chi m bao nhiêu ph n tr m. T tr ng tài s n c đ nh ph thu c l n nh t vào lo i
hình, ngành ngh kinh doanh, sau đó t i chính sách đ u t , chu k kinh doanh và
ph ng pháp kh u hao mà doanh nghi p đang áp d ng. T tr ng càng l n ch ng t
doanh nghi p đang đ u t m r ng quy mô, trang b thêm c s v t ch t, giúp t ng
n ng l c s n xu t và quy mô doanh nghi p.
Ngoài vi c so sánh bi n đ ng t tr ng tài s n gi a k phân tích v i k g c thì
vi c phân tích c u trúc tài s n c ng c n so sánh giá tr tài s n gi a k phân tích v i k
g c b ng s tuy t đ i và t ng đ i
Vi c xem xét tình hình bi n đ ng v t tr ng c a t ng b ph n tài s n chi m
trong t ng tài s n gi a k phân tích v i k g c m i ch giúp đánh giá khái quát tình
hình phân b v n nh ng l i không cho bi t các nhân t nào tác đ ng đ n s thay đ i
c
d
s
v

c u tài s n c a doanh nghi p. Chính vì v y, đ bi t đ c chính xác tình hình s
ng v n, n m đ c các nhân t nh h ng và m c đ nh h ng c a các nhân t đ n
bi n đ ng v c c u tài s n, tác gi s d ng ph ng pháp so sánh s bi n đ ng c
s tuy t đ i và s t ng đ i c a t ng lo i tài s n gi a k phân tích v i k g c.
11


1.4. Phân tích c ăc u v n c a doanh nghi p
1.4.1. Khái ni m c c u v n
C c u v n th hi n c c u tài tr c a doanh nghi p. Vi c huy đ ng v n m t m t
v a đáp ng nhu c u v n cho ho t đ ng s n xu t kinh doanh, đ m b o an toàn và hi u

qu trong tài chính. Do v y, phân tích c c u v n c n xem xét m t cách toàn di n đ
đánh giá đ y đ v tình hình tài chính doanh nghi p..
C c u v n là quan h v t tr ng gi a n và v n ch s h u, bao g m v n c
ph n u đãi và v n c ph n th ng trong t ng s ngu n v n c a công ty [1; tr546].
Tuy nhiên trong ph m vi khóa lu n tác gi phân tích c u trúc v n c a công ty không
phát hành c phi u vì v y v n ch bao g m n và v n ch s h u.
V n ch s h u là ngu n v n do ch s h u đóng góp vào ho c l i nhu n thu c
v ch s h u nh ng ch a đ c phân chia mà gi l i đ tài đ u t [1; 548]. ây là
ngu n v n đ u tiên mà doanh nghi p huy đ ng đ c b i vì v i m t doanh nghi p,
tr

c khi đi vào ho t đ ng c n có v n đi u l theo quy đ nh c a pháp lu t.
Ngu n v n vay là ngu n tài tr t bên ngoài doanh nghi p và doanh nghi p ph i

thanh toán kho n vay theo th i gian cam k t, đ ng th i ph i tr ti n lãi vay theo lãi
su t th a thu n. Ngu n vay mang m t ý ngh a r t quan tr ng đ i v i vi c m r ng và
phát tri n s n xu t kinh doanh c a m t doanh nghi p. Vi c doanh nghi p s d ng lo i
ngu n v n này nhi u hay ít còn tùy thu c vào đ c đi m c a lo i hình doanh nghi p và
doanh nghi p đang trong chu k nào c a s n xu t kinh doanh.
1.4.2. Các ch tiêu đo l

ng c u trúc v n doanh nghi p

T tr ng ngu n v n
T tr ng c a t ng b ph n ngu n v n =

Giá tr t ng ngu n v n
x 100%
T ng ngu n v n

T tr ng c a t ng b ph n ngu n v n cho bi t, trong t ng ngu n v n c a doanh
nghi p, t ng lo i v n g m n và v n ch s h u chi m bao nhiêu ph n tr m trong đó.
M t s ch tiêu đánh giá n ng l c tài chính và m c đ đ c l p v m t tài chính
c a doanh nghi p:
H s t tài tr
H s t tài tr =

V n ch s h u
ngu n v

Ch tiêu này ph n ánh trong 1 đ ng t ng ngu n v n c a doanh nghi p hi n có
đ c hình thành t v n ch s h u là bao nhiêu đ ng. H s t tài tr th hi n kh
n ng t ch v tài chính c a doanh nghi p. H s này này càng cao ch ng t doanh
12

Thang Long University Library


nghi p có tính đ c l p cao v tài chính và ít b s c ép b i các ch n , có th ch đ ng
đáp ng nhu c u tài tr cho m i ho t đ ng s n xu t kinh doanh. V i h s tài tr cao,
doanh nghi p có nhi u c h i ti p nh n các kho n tín d ng t bên ngoài.
H s n so v i t ng ngu n v n
H s n trên ngu n v n =

T ng n ph i tr
T ng ngu n v n

H s n trên t ng ngu n v n ph n ánh m c đ tài tr tài s n c a doanh nghi p
b i các kho n n . T c là h s n cho bi t trong 1 đ ng t ng ngu n v n tài tr cho tài
s n thì có bao nhiêu đ ng là n ph i tr . Trong chi tiêu trên, n ph i tr bao g m n

ng n h n, n dài h n và n khác. H s này càng cao m c đ ph thu c c a doanh
nghi p vào ch n càng l n, tính t ch c a doanh nghi p càng th p và kh n ng ti p
c n các kho n vay n càng khó khi doanh nghi p không thanh toán k p th i các kho n
n và hi u qua ho t đ ng kinh doanh kém.
i v i các ch n , h s này càng cao thì
kh n ng thu h i v n cho vay- n càng th p. Ng c l i, h s th p cho th y doanh
nghi p không b ph thu c nhi u vào ngu n v n vay vì v y không g p ph i nhi u r i
ro tài chính. Do v y, các ch n th ng thích nh ng doanh nghi p có h s n trên
t ng ngu n v n th y và đây là m t trong các ch tiêu đ các nhà đ u t đánh giá r i ro
và c p tín d ng cho doanh nghi p.
H s n ph i tr trên v n ch s h u
H s n trên v n CSH =

N ph i tr
V n ch s h u

H s n trên v n CSH cho bi t c c u ngu n tài tr tài s n c a doanh nghi p.
Nó ph n ánh r ng, c m t đ ng tài s n đ c tài tr b ng v n ch s h u thì t ng ng
v i bao nhiêu đ ng tài tr b ng n ph i tr . T su t n trên v n ch s h u đ c so
sánh v i 1. N u ch tiêu này cao h n 1 có ngh a là trong t ng ngu n v n c a doanh
nghi p, n ph i tr l n h n v n ch s h u d n t i tính t ch c a doanh nghi p th p,
doanh nghi p có th g p r i ro cao trong thanh toán cá kho n n , tuy nhiên vi c vay
n cao c ng giúp doanh nghi p gi m chi phí ho t đ ng c a mình. N u ch tiêu này nh
h n 1, thì toàn b s n c a doanh nghi p đ
đ c l p tài chính c a doanh nghi p cao.

c đ m b o b i v n ch s h u, m c đ

1.5. Phân tích m i quan h gi a tài s n và ngu n v n
Phân tích c u trúc tài chính ch a th ch d ng l i vi c phân tích c c u tài s n

và c c u v n do vi c phân tích v n ch a th ph n ánh đ c chính sách s d ng v n
c a doanh nghi p. Vì v y, c n ph i th c hi n vi c phân tích m i quan h gi a tài s n
và ngu n hình thành tài s n đ th y đ c chính sách s d ng v n c a doanh nghi p.
13


Chính sách s d ng v n c a m t doanh nghi p không ch phán nh c u trúc v n c a
doanh nghi p đó mà còn ph n ánh m c đ an toàn tài chính và hi u qu kinh doanh.
M i quan h gi a tài s n và ngu n v n th
tiêu sau:

ng đ

c phân tích thông qua các ch

H s n so v i tài s n
H s đ

c vi t d

i d ng công th c nh sau:
H s n so v i tài s n =

N ph i tr
T ng tài s n

H s n so v i tài s n là ch tiêu ph n ánh m c đ tài tr tài s n c a doanh
nghi p b ng các kho n n ph i tr . Nó cho bi t c 1 đ ng tài s n thì đ c tài tr b i
bao nhiêu đ ng n ph i tr . H s n càng cao m c đ ph thu c vào ch n càng l n,
m c đ đ c l p v m t tài chính c a doanh nghi p càng th p. Nh ng doanh nghi p có

h s n so v i tài s n cao th ng r t khó ti p c n v i nh ng ngu n v n vay.
Giá tr c a chi tiêu này đ c so sánh v i 1. Khi h s b ng 1 t c là toàn b tài
s n dùng trong ho t đ ng c a doanh nghi p đ c tài tr b ng n ph i tr . Khi h s
l n h n 1, s n ph i tr v a đ s d ng đ bù l trong doanh nghi p v a đ tài tr tài
s n. Khi h s nh h n 1 thì s n ph i tr đ c doanh nghi p s d ng đ tài tr tài
s n gi m b y nhiêu. .
H s kh n ngăthanhătoánăt ng quát
H s kh n ng thanh toán t ng quát đ

c th hi n d

H s kh n ng thanh toán t ng quát =
H s kh n ng thanh toán t ng quát lúc này đ

i d ng công th c nh sau:
T ng tài s n

T ng n ph i tr

c s d ng không ph i v i m c

đích dùng đ đánh giá t ng quát kh n ng thanh toán c a doanh nghi p mà đ c dùng
đ ph n ánh chính sách s d ng v n c a doanh nghi p. H s kh n ng thanh toán
t ng quát chính là ngh ch đ o c a h s n so v i tài s n vì v y khi doanh nghi p
mu n gi m h s n c ng chính là t ng h s kh n ng thanh toán t ng quát.
H s tài s n so v i v n ch s h u
H s tài s n so v i v n ch s h u đ

c th hi n d

H s tài s n so v i v n CSH =

i d ng công th c nh sau:

tài s n
V n ch s h u

H s này ph i ánh m c đ đ u t tài s n c a doanh nghi p b ng v n ch s h u.
Tr s này có giá tr l n h n 1, khi đó doanh nghi p s d ng c v n ch s h u và n
đ tài tr cho tài s n, tr s càng l n h n 1 bao nhiêu m c đ s d ng n ph i tr đ tài
14

Thang Long University Library


tr tài s n càng cao b y nhiêu và ng

c l i. Khi giá tr c a h s nh h n 1 thì toàn b

v n ch s h u c a doanh nghi p dùng đ tài tr cho tài s n, doanh nghi p không có
ho t đ ng vay n , tr

ng h p này r t ít khi x y ra trong th c t .

1.6. Phân tích cân b ngătƠiăchínhăd

iăgócăđ

năđ nh ngu n tài tr

Trong ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a b t c m t doanh nghi p nào không th
thi u hai lo i tài s n, đó là tài s n dài h n và tài s n ng n h n. Vi c đ m b o đ y đ
nhu c u v tài s n là v n đ c t lõi đ đ m b o cho ho t đ ng s n xu t kinh doanh
đ c liên t c và hi u qu . Nh m đáp ng nhu c u v tài s n đó, doanh nghi p ph i có
nh ng bi n pháp thu hút ngu n tài tr m t cách h p lý. Ngu n tài tr tài s n c a doanh
nghi p đ c hình thành đ u tiên t ngu n v n c a b n thân ch s h u (v n đ u t
ban đ u, l i nhu n ch a phân ph i…); sau đó là ngu n v n đ

c hình thành t ngu n

v n vay (vay ng n h n, trung h n và dài h n…) và cu i cùng là hình thành do chi m
d ng trong quá trình thanh toán (n nhà cung c p, ng i lao đ ng, nhà n c…)
Phân tích cân b ng tài chính là vi c xem xét t i m i quan h cân đ i gi a tài s n
và ngu n hình thành tài s n c a doanh nghi p. M i qua h này ph n ánh cân b ng tài
chính c a doanh nghi p. Vì v y, phân tích tình hình đ m b o v n cho ho t đ ng kinh
doanh chính là phân tích cân b ng tài chính c a doanh nghi p.[3; tr156]
Trong gi i h n c a khóa lu n tác gi s ch t p trung nghiên c u cân b ng tài
chính d

i góc đ

ng đ nh ngu n tài tr tài s n c a doanh nghi p.

Xét theo góc đ

n đ nh ngu n tài tr tài s n, cân b ng tài chính đ

c th hi n

qua đ ng th c sau:

Tài s n ng n h n + Tài s n dài h n = Ngu n v n dài h n + Ngu n v n ng n h n
Trong đó:
Ngu n v n dài h n hay còn g i là v n th ng xuyên là ngu n tài tr đ c
doanh nghi p s d ng th ng xuyên và lâu dài vào ho t đ ng kinh doanh. Thu c
ngu n tài tr th ng xuyên trong doanh nghi p bao g m v n ch s h u và v n vay
dài h n, trung h n.
Ngu n v n ng n h n hay còn g i là ngu n v n t m th i là ngu n tài tr mà
doanh nghi p t m s d ng vào ho t đ ng kinh doanh trong m t kho ng th i gian ng n.
Ngu n tài tr t m th i g m các kho n vay ng n h n.
T đ ng th c cân b ng tài chính ch tiêu v n l u đ ng ròng đ
cách:
VL ròng = Tài s n ng n h n – N ng n h n (1)
= Ngu n v n dài h n – Tài s n dài h n (2)
15

c tính theo hai