Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động cho vay đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tại ngân hàng thương mại cổ phần phát triển thành phố hồ chí minh (HD bank)

B
TR

GIÁOăD Că ÀOăT O
NGă

I H CăTH NGăLONG
---o0o---

KHịAăLU N T T NGHI P
TÀI:

GI IăPHÁPăNỂNGăCAOăCH TăL
NG
HO T
NGăCHOăVAYă I V I
DOANH NGHI P V AăVÀăNH T IăNGỂNăHÀNGă
TMCP PHÁTăTRI N THÀNHăPH H CHệăMINH
(HD BANK) ậ CHIăNHÁNHăBAă ỊNH

SINHăVIểNăTH C HI N : PH M H NG THANH
MÃăSINHăVIểN

: A22093

CHUYểNăNGÀNH

:ăNGỂNăHÀNG

HÀăN I ậ 2015

B
TR

GIÁOăD Că ÀOăT O
NGă

I H CăTH NGăLONG
---o0o---

KHịAăLU N T T NGHI P
TÀI:

GI IăPHÁPăNỂNGăCAOăCH TăL
NG
HO T
NGăCHOăVAYă I V I
DOANH NGHI P V AăVÀăNH T IăNGỂNăHÀNGă
TMCP PHÁTăTRI N THÀNHăPH H CHệăMINHă
(HD BANK) ậ CHIăNHÁNHăBAă ỊNH

Giáoăviênăh

ng d n

:ăTh.SăV ăNg c Th ng

Sinhăviênăth c hi n

: Ph m H ng Thanh

Mƣăsinhăviên

: A22093

Chuyên ngƠnh

:ăNgơnăhƠng

HÀăN I ậ 2015

Thang Long University Library


L I C Mă N
c s h ng d n ch b o t n tình c a các anh ch , cán b c a Ngơn hƠng TMCP
Phát Tri n ThƠnh ph H Chí Minh (HDBank) – chi nhánh Ba ình, sau h n 3 tháng th c
t p đ c h c h i, nghiên c u vƠ chia s kinh nghi m em đƣ hoƠn thƠnh đ c đ tƠi t t
nghi p: “Gi i pháp nơng cao ch t l ng ho t đ ng cho vay đ i v i các doanh nghi p v a
vƠ nh t i Ngơn hƠng TMCP Phát tri n ThƠnh ph H Chí Minh – chi nhánh Ba ình”.
Qua đơy em c ng xin g i l i c m n chơn thƠnh đ n đ n các anh ch , cán b nhơn
viên Ngơn HƠng TMCP Phát tri n ThƠnh ph H Chí Minh - chi nhánh Ba ình đƣ cho
em có đ c c h i đ h c t p nơng cao hi u bi t c a mình nhi u h n v ho t đ ng ngơn
hƠng. ó s lƠ n n t ng giúp em có th hoƠn thƠnh t t cơng vi c sau khi ra tr ng. VƠ em
c ng xin g i l i c m n chơn thƠnh nh t đ n Th.s V Ng c Th ng đƣ t n tình h ng d n
cho em trong su t th i gian v a qua đ em có th hoƠn thƠnh t t đ c đ tƠi t t nghi p
c a mình.
Trong quá trình th c t p vƠ đ

cs h

ng d n t n tình c a th y cô em đƣ h c h i

đ c r t nhi u kinh nghi m vƠ các ki n th c quan tr ng mƠ đ tƠi t t nghi p đem l i, giúp
em có nh ng ki n th c sơu s c nh t đ ph c v cho công vi c t ng lai. Tuy nhiên bên
c nh đó v n cịn nhi u thi u sót mong đ

c s góp Ủ nhi u h n n a c a các th y cô.
HƠ N i, ngƠy 29 tháng 10 n m 2015
Sinh viên

Ph m H ng Thanh


L IăCAMă OAN
Tơi xin cam đoan Khóa lu n t t nghi p nƠy lƠ do t b n thơn th c hi n có s h tr
t giáo viên h ng d n vƠ không sao chép các công trình nghiên c u c a ng i khác. Các
d li u thông tin th c p s d ng trong Khóa lu n lƠ có ngu n g c vƠ đ
rƠng.

c trích d n rõ

Tơi xin ch u hoƠn toƠn trách nhi m v l i cam đoan nƠy!
Sinh viên
(KỦ vƠ ghi rõ h vƠ tên)

Ph m H ng Thanh

Thang Long University Library

M CL C
L IM
CH

U
NGă1

C ăS

NGỂNăHÀNGăTH
1.1

NGăM Iă

HO Tă

NG CHO VAY C A

I V I DOANH NGHI P V AăVÀăNH ............ 1

Cácăkháiăni măc ăb n v ngơnăhƠng .................................................................... 1

1.1.1

Ngân hàng th

ng m i và các ho t đ ng c a Ngân hàng th

Khái ni m và đ c tr ng c a Ngân hàng th

1.1.1.2

Các ho t đ ng c b n c a NHTM............................................................. 1

Ho t đ ng cho vay c a Ngân hàng th

ng m i ................................ 1

ng m i ............................................ 3

1.1.2.1

Khái ni m cho vay c a ngân hàng th

1.1.2.3

Vai trò ho t đ ng cho vay c a Ngân hàng th

ng m i ......................................... 3
ng m i ............................ 4

Ho tăđ ng cho vay DNVVN c a NHTM ............................................................. 5

1.2.1

Khái ni m và đ c đi m c a DNVVN .............................................................. 5

1.2.1.1

Khái ni m DNVVN .................................................................................... 5

1.2.1.2

c đi m doanh nghi p v a và nh .......................................................... 6

1.2.2

Phân lo i cho vay c a Ngân hàng th

1.2.3

Ho t đ ng cho vay c a DNVVN c a Ngân hàng th

1.3

ng m i ....... 1

1.1.1.1

1.1.2

1.2

Lụă LU N CHUNG V

ng m i đ i v i cho vay DNVVN .... 8
ng m i ...................... 9

1.2.3.1

Chính sách cho vay c a NHTM đ i v i DNVVN ...................................... 9

1.2.3.2

Vai trò ngu n v n vay đ i v i DNVVN ................................................... 11

1.2.3.3

Quy trình cho vay DNVVN c a NHTM ................................................... 12

Cácă ch tiêuă đánhă giáă ch tă l

ng ho tă đ ngă choă vayă đ i v i doanh nghi p

v aăvƠănh c a NHTM ................................................................................................. 18
1.3.1

Nhóm các ch tiêu đ nh l

ng ...................................................................... 18

1.3.1.1

Doanh s thu n , doanh s cho vay, d n

1.3.1.2

N quá h n và t l quá h n.................................................................... 19

1.3.1.3

N x u và t l n x u ............................................................................. 19

1.3.1.4

Vòng quay v n cho vay............................................................................ 19

1.3.2

và h s thu n ................... 18

Nhóm các ch tiêu đ nh tính ......................................................................... 20


1.5

1.3.2.1

Uy tín c a ngân hàng .............................................................................. 20

1.3.2.2

i ng cán b nhân viên........................................................................ 20

1.3.2.3

Vi c tr n c a khách hàng ..................................................................... 20

Cácăy u t

nhăh

ngăđ n ho tăđ ng cho vay DNVVN c a NHTM .............. 21

1.5.1

Các nhân t khách quan ............................................................................... 21

1.5.2

Các nhân t ch quan ................................................................................... 24

CH
NGă2 TH C TR NG HO Tă
NGă CHOă VAYă
I V I DOANH
NGHI P V Aă VÀă NH T Iă NGỂNă HÀNGă TMCPă PHÁTă TRI Nă THÀNHă PH
H

CHệăMINH - CHIăNHÁNHăBAă ỊNH .................................................................... 28
2.1

Kháiăquátăv NgơnăhƠngăTMCPăPhátătri năThƠnhăph H ChíăMinh .......... 28

2.1.1

Gi i thi u chung v Ngân hàng Phát tri n Thành ph H Chí Minh ....... 28

2.1.2 Gi i thi u v Ngân hàng TMCP Phát tri n Thành ph H Chí Minh chi

nhánh Ba ình .......................................................................................................... 29
2.1.2.1

L ch s hình thành và phát tri n c a Ngân hàng TMCP Thành ph H

Chí Minh - chi nhánh Ba ình .............................................................................. 29
2.1.2.2
2.2

S đ t ch c ........................................................................................... 30

K t qu ho tăđ ng kinh doanh c aăNgơnăhƠngăTMCPăPhátătri năThƠnhăph

H ChíăMinhăậ ChiănhánhăBaă ình ............................................................................ 32
2.2.1

Tình hình ho t đ ng huy đ ng v n .............................................................. 32

2.2.2

Tình hình doanh s cho vay ......................................................................... 35

2.2.3

Tình hình doanh s thu n ........................................................................... 39

2.2.4

Tình hình d n ............................................................................................ 42

2.3 Th c tr ng cho vay doanh nghi p v aă vƠă nh c aă ngơnă hƠngă TMCPă Phátă
tri năThƠnhăph H ChíăMinhăậ chiănhánhăBaă ình ................................................ 45
2.3.1

Quy trình cho vay .......................................................................................... 45

2.3.2 Tình hình ho t đ ng cho vay DNVVN c a ngân hàng TMCP Thành ph
H Chí Minh chi nhánh Ba ình ............................................................................. 51
2.3.3

Tình hình doanh s thu n DNVVN c a Ngân hàng HDBank - chi nhánh

Ba ình ...................................................................................................................... 54

Thang Long University Library


2.3.4

Tình hình t ng d n c a ngân hàng TMCP Thành ph H Chí Minh chi

nhánh Ba ình .......................................................................................................... 56
2.4 M t s chiătiêuăđánhăgiáăch tăl ng ho tăđ ngăchoăvayăđ i v i doanh nghi p
v aăvƠănh ..................................................................................................................... 58
2.4.1

ng ............................................................................ 58

2.4.1.1

H s thu n cho vay DNVVN ................................................................. 58

2.4.1.2

Tình hình n quá h n trong cho vay DNVVN c a ngân hàng ................ 59

2.4.1.3

Tình hình n x u trong cho vay DNVVN c a ngân hàng........................ 60

2.4.1.4

Vòng quay v n cho vay DNVVN.............................................................. 61

2.4.2

2.5

M t s ch tiêu đ nh l

M t s ch tiêu đ nh tính ............................................................................... 61

2.4.2.1

Uy tín c a ngân hàng .............................................................................. 61

2.4.2.2

i ng cán b nhân viên........................................................................ 62

2.4.2.3

Vi c tr n c a khách hàng ..................................................................... 62

K t qu đ tăđ

c ................................................................................................. 62

2.5.1

H n ch và t n t i ......................................................................................... 63

2.5.2

Nguyên nhân ................................................................................................. 64

2.5.2.1

Nguyên nhân ch quan ............................................................................ 64

2.5.2.2

Nguyên nhân khách quan ........................................................................ 65

CH
NGă3 GI Iă PHÁPă NỂNGă CAOă CH Tă L
NG HO Tă
NG CHO
VAYă
I V I DOANH NGHI P V AăVÀăNH ....................................................... 67

nhăh

3.1

ngăvƠăm cătiêuăphátătri n c aăngơnăhƠngăTMCPăPhátătri năThƠnhă

ph H ChíăMinh. ......................................................................................................... 67
3.1.1

nh h

ng chung trong ho t đ ng kinh doanh ........................................ 67

3.1.2

nh h

ng phát tri n cho vay c a Ngân hàng TMCP Phát tri n Thành

ph H Chí Minh chi nhánh Ba ình ..................................................................... 68
3.1.2.1
3.1.2.2
nhánh.

nh h

ng chung c a chi nhánh ........................................................... 68

nh h ng ho t đ ng cho vay đ i v i doanh nghi p v a và nh c a chi
................................................................................................................. 69

3.2

Gi iăphápănơngăcaoăch tăl

ng ho tăđ ngăchoăvayăđ i v i doanh nghi p v a

vƠănh c aăNgơnăhƠngăTMCPăPhátătri năThƠnhăph H ChíăMinhăchiănhánhăBa
ình ............................................................................................................................... 70
3.2.1

Cơng tác huy đ ng v n.................................................................................. 70

3.2.2

Chính sách cho vay đ i v i DNVVN ............................................................ 71

3.2.3

Công tác th m đ nh tín d ng ........................................................................ 73

3.2.4

T ng c

ng chi n l

3.2.5

T ng c

ng t ch c ngu n nhân l c........................................................... 76

3.3

c marketing ngân hàng ............................................ 75

M t s ki n ngh nh mă nơngăcaoă ch tă l

ngăchoă vayă đ i v i doanh nghi p

v aăvƠănh ..................................................................................................................... 78
3.3.1

Ki n ngh đ i v i c quan qu n lý Nhà n

3.3.2

Ki n ngh v i Ngân hàng Nhà n

3.3.3

Ki n ngh v i Ngân hàng TMCP Phát tri n Thành ph H Chi Minh ..... 79

c .............................................. 78

c ............................................................ 79

K T LU N

DANH M CăTÀIăLI U THAM KH O

Thang Long University Library


DANH M C VI T T T
KỦăhi u vi t t t

Tênăđ yăđ

ATM

Máy rút ti n t đ ng

CIC

Trung tơm thơng tin tín d ng

DN

Doanh nghi p

DNVVN

Doanh nghi p v a vƠ nh

HDBank

Ngơn hƠng Th

ng m i C ph n

Phát tri n ThƠnh ph H Chí Minh
NHNN

Ngơn hƠng nhƠ n

NHTM

Ngơn hƠng th

QHKH

Quan h khách hƠng

TMCP

Th

TSC

TƠi s n c đ nh

TS B

TƠi s n đ m b o

c

ng m i

ng m i c ph n


DANH M CăCÁC B NG BI U,ăHỊNHăV ,ă

TH ,ăCỌNGăTH C

B ng 2. 1 B ng Tình hình huy đ ng v n c a ngơn hƠng n m 2012, 2013, 2014 .............. 32
B ng 2. 2 Tình hình doanh s cho vay c a Ngơn hƠng HDBank – chi nhánh Ba ình n m
2012, 2013, 2014 ................................................................................................................ 36
B ng 2. 3 B ng doanh s thu n c a ngơn hƠng TMCP Phát tri n ThƠnh ph H Chí Minh
– chi nhánh Ba ình ........................................................................................................... 40
B ng 2. 4 B ng d n c a ngơn hƠng TMCP Phát tri n ThƠnh ph H Chí Minh – chi
nhánh Ba ình .................................................................................................................... 43
B ng 2. 5 B ng tình hình doanh s cho vay DNVVN c a ngơn hƠng TMCP HDBank chi
nhánh Ba ình trong c c u cho vay doanh nghi p ........................................................... 52
B ng 2. 6 B ng tình tình doanh s cho vay DNVVN c a Ngơn hƠng HDBank- chi nhánh
Ba ình theo k h n ........................................................................................................... 53
B ng 2. 7 B ng doanh s thu n DNVVN c a Ngơn hƠng HDBank - chi nhánh Ba ình
trong doanh s thu n đ i v i cho vay doanh nghi p ........................................................ 54
B ng 2. 8 B ng doanh s thu n DNVVN c a Ngơn hƠng HDBank - chi nhánh Ba ình
theo k h n.......................................................................................................................... 55
B ng 2. 9 B ng t ng d n cho vay DNVVN c a ngơn hƠng TMCP ThƠnh ph H Chí
Minh chi nhánh Ba ình theo thƠnh ph n kinh t .............................................................. 56
B ng 2. 10 B ng t ng d n đ i v i cho vay DNVVN c a ngơn hƠng TMCP ThƠnh ph
H Chí Minh chi nhánh Ba ình theo kì h n ..................................................................... 57
B ng 2. 11 B ng tính h s thu n n m 2012, 2013 vƠ 2014 ............................................. 58
B ng 2. 12 B ng n quá h n trong cho vay DNVVN n m 2012, 2013 vƠ 2014 ............... 59
B ng 2. 13 B ng n x u trong cho vay DNVVN n m 2012, 2013 vƠ 2014 ..................... 60

B ng 2. 14 B ng vòng quay v n cho vay DNVVN n m 2012, 2013 vƠ 2014 ................... 61
S đ 2. 1 S đ c c u t ch c c a ngơn hƠng TMCP Phát tri n ThƠnh ph H Chí Minh
chi nhánh Ba ình .............................................................................................................. 30
S đ 2. 2 Quy trình cho vay c a Ngơn hƠng TMCP Phát tri n ThƠnh ph H Chí Minh –
chi nhánh Ba ình .............................................................................................................. 46

Thang Long University Library


L IM

U

1.ăTínhăc p thi t c aăđ tƠi
Qua q trình đ i m i vƠ h i nh p, v th c a Vi t Nam trên tr

ng qu c t ngƠy

cƠng t ng, đ c bi t khi Vi t Nam tr thƠnh thƠnh viên chính th c th 150 c a T ch c
th ng m i th gi i (WTO), quá trình đ i m i ngƠy cƠng toƠn di n h n, rõ nét h n, đ y
đ vƠ t c đ nhanh h n. Cùng v i s phát tri n đó, các t ch c kinh t c a Vi t Nam c ng
l n m nh không ng ng, đ c bi t lƠ s thay đ i c v ch t vƠ l ng c a h th ng ngơn
hƠng vƠ các doanh nghi p v a vƠ nh , ho t đ ng c a h góp ph n vƠo thúc đ y t ng
tr ng kinh t , chuy n d ch c c u theo h ng công nghi p hóa – hi n đ i hóa đ t n c,
Vi t Nam s ngƠy cƠng có nhi u c h i phát tri n h n n a khi tham gia vƠo nh ng t
ch c l n trên th gi i.
c bi t, trong xu th h i nh p vƠ phát tri n nƠy thì vai trò c a các DNVVN ngƠy
cƠng đ c kh ng đ nh khơng ch Vi t Nam mƠ cịn kh p n i trên th gi i b i nh ng
đóng góp c a nó trong n n kinh t toƠn c u nói chung vƠ m i qu c gia nói riêng. Trên
th c t cho th y m c dù đóng vai trị quan tr ng nh v y trong n n kinh t nh ng t tr c

t i nay các DNVVN đƣ g p khơng ít khó kh n, tr c h t lƠ v đ i m i công ngh , nơng
cao ch t l ng s n ph m, vƠ m t trong nh ng lỦ do quan tr ng lƠ khó ti p c n v ngu n
v n, khó kh n nƠy cƠng th hi n rõ h n khi kh ng ho ng kinh t x y ra. V y v n đ đ t ra
lƠ lƠm th nƠo đ các DNVVN v t qua giai đo n khó kh n nƠy? VƠ đơy có th nói chính
lƠ c h i c a Ngơn hƠng trong vi c h tr các doanh nghi p, đ c bi t lƠ DNVVN, đ ng
th i đ t đ c m c tiêu kinh doanh c a Ngơn hƠng vƠ giúp các doanh nghi p nƠy có th
t n t i đ ng ngh a v i vi c có v n đ mua nguyên li u, trang thi t b c n thi t ph c v
cho s n xu t kinh doanh.
Chính s c p thi t c a v n đ thi u v n c a các DNVVN Vi t Nam hi n nay, v i
mong mu n góp ph n giúp doanh nghi p thốt kh i tình tr ng khó kh n v v n chính lƠ
lỦ do em đƣ ch n đ tƠi nghiên c u: “Gi i pháp nơng cao ch t l ng ho t đ ng cho vay
đ i v i doanh nghi p v a vƠ nh t i Ngơn hƠng Th
ph H Chí Minh - chi nhánh Ba ình”.
2.ă

iăt

ng m i C ph n Phát tri n ThƠnh

ngăvƠăph măviănghiênăc u

i t ng nghiên c u: Khóa lu n t p trung nghiên c u ho t đ ng cho vay c a Ngơn
hƠng TMCP Phát tri n ThƠnh ph H Chí Minh (HDBANK) - chi nhánh Ba ình đ i v i
DNVVN


Ph m vi nghiên c u: Khóa lu n đ c vi t d a trên s li u thu th p c a Ngơn hƠng
TMCP Phát tri n ThƠnh ph H Chí Minh - chi nhánh Ba ình trong các n m 2012,
2013, 2014.
3. Ph

ngăphápănghiênăc u

Khóa lu n s d ng các ph ng pháp nghiên c u ch y u trong khoa h c xƣ h i bao
g m ph ng pháp th ng kê, ph ng pháp so sánh, ph ng pháp phơn tích vƠ t ng h p.
ng th i, khóa lu n s d ng các s li u, d li u phù h p v i q trình phơn tích
th c ti n v ho t đ ng cho vay t i HDBank. Khóa lu n c ng s d ng các v n b n pháp
lu t c a nhƠ n c liên quan đ n doanh nghi p, đ n l nh v c tƠi chính, tín d ng.
4. K t c u c a lu năv n
NgoƠi ph n l i m đ u, k t lu n vƠ tƠi li u tham kh o, khóa lu n đ
3 ch ng:
Ch

c k t c u thƠnh

ngă1: C s lỦ lu n chung v ho t đ ng cho vay c a ngơn hƠng th

ng m i

đ i v i doanh nghi p v a vƠ nh .
Ch

ngă2: Th c tr ng ho t đ ng cho vay c a doanh nghi p v a vƠ nh t i Ngơn

hƠng TMCP Phát tri n ThƠnh ph H Chí Minh – chi nhánh Ba ình
Ch

ngă3: Gi i pháp nơng cao ch t l

ng ho t đ ng cho vay đ i v i DNVVN t i

Ngơn hƠng TMCP Phát tri n ThƠnh ph H Chí Minh – chi nhánh Ba ình

Thang Long University Library


CH

NGă1 C ă S

Lụă LU N CHUNG V
NGỂNă HÀNGă TH
NGă M Iă

HO Tă
NG CHO VAY C A
I V I DOANH NGHI P V A

VÀăNH
1.1 Cácăkháiăni măc ăb n v ngơnăhƠngă
Trong ph n nƠy, tr

c h t c n đi m l i m t s khái ni m c b n c a NHTM v i

tr ng tơm lƠ ho t đ ng cho vay đ lƠm c s đ a ra lỦ lu n v cho vay doanh nghi p c a
NHTM.
1.1.1 Ngân hàng th

ng m i và các ho t đ ng c a Ngân hàng th

1.1.1.1 Khái ni m và đ c tr ng c a Ngân hàng th

ng m i

ng m i

Trên th gi i đƣ có nhi u đ nh ngh a v ngơn hƠng th

ng m i v i nh ng cách nhìn

nh n khác nhau, ch ng h n:
M : NHTM lƠ m t công ty kinh doanh chuyên cung c p d ch v tƠi chính ho t
đ ng trong ngƠnh d ch v tƠi chính.
Pháp: NHTM lƠ nh ng xí nghi p th ng xuyên nh n c a công chúng d i hình
th c ti n g i hay hình th c khác vƠ h dùng vƠo nghi p v chi t kh u, tín d ng hay d ch
v tƠi chính.
nă

: NHTM lƠ c s xác nh n các kho n ti n g i cho vay, tƠi tr vƠ đ u t .

Vi t Nam: Theo Lu t Ngơn hƠng NhƠ n

c vƠ Lu t các t ch c tín d ng thì đ nh

ngh a: NHTM lƠ m t lo i hình t ch c tín d ng đ c th c hi n toƠn b ho t đ ng ngơn
hƠng vƠ các ho t đ ng kinh doanh khác có liên quan.
Ho t đ ng ngơn hƠng lƠ ho t đ ng kinh doanh ti n t vƠ d ch v ngơn hƠng v i n i
dung th ng xuyên lƠ nh n ti n g i vƠ s d ng s ti n nƠy đ cung c p vƠ cung ng d ch
v thanh toán.
T ch c tín d ng lƠ lo i hình doanh nghi p ho t đ ng kinh doanh ti n t , lƠm d ch

v ngơn hƠng v i n i dung nh n ti n g i vƠ s d ng s ti n nƠy đ c p tín d ng vƠ cung
ng d ch v thanh toán.
1.1.1.2 Các ho t đ ng c b n c a NHTM
 Nghi p v huy đ ng v n
ơy lƠ nghi p v c b n, quan tr ng nh t, nh h ng t i ch t l ng ho t đ ng c a
ngơn hƠng. V n đ c ngơn hƠng huy đ ng d i nhi u hình th c khác nhau nh huy đ ng
d i hình th c ti n g i, đi vay, phát hƠnh gi y t có giá. M t khác trên c s ngu n v n
1


huy đ ng đ c, ngơn hƠng ti n hƠnh cho vay ph c v cho nhu c u phát tri n s n xu t, cho
các m c tiêu phát tri n kinh t c a đ a ph ng vƠ c n c. Nghi p v huy đ ng v n c a
ngơn hƠng ngƠy cƠng m r ng, t o uy tín c a ngơn hƠng ngƠy cƠng cao, các ngơn hƠng
ch đ ng trong ho t đ ng kinh doanh, m r ng quan h tín d ng v i các thƠnh ph n kinh
t vƠ các t ch c dơn c , mang l i l i nhu n cho ngơn hƠng. Do đó các ngơn hƠng th ng
m i ph i c n c vƠo chi n l c, m c tiêu phát tri n kinh t c a đ t n c, c a đ a ph ng.
T đó đ a ra các lo i hình huy đ ng v n phù h p nh t lƠ các ngu n v n trung, dƠi h n
nh m đáp ng nhu c u v n nhanh chóng trên th tr

ng.

 Nghi p v s d ng v n
ơy lƠ nghi p v tr c ti p mang l i l i nhu n cho ngơn hƠng, nghi p v s d ng v n
c a ngơn hƠng có hi u qu s nơng cao uy tín c a ngơn hƠng, quy t đ nh n ng l c c nh
tranh c a ngơn hƠng trên th tr ng. Do v y ngơn hƠng c n ph i nghiên c u vƠ đ a ra
chi n l c s d ng v n c a mình sao cho h p lỦ nh t.
 M t lƠ, ngơn hƠng ti n hƠnh cho vay
Cho vay lƠ ho t đ ng quan tr ng nh t c a các NHTM. ThƠnh công hay th t b i c a
m t ngơn hƠng lƠ do vi c th c hi n k ho ch tín d ng vƠ thƠnh cơng c a tín d ng xu t
phát t chính sách cho vay c a ngơn hƠng. Các lo i cho vay có th phơn lo i b ng nhi u

cách, bao g m: đ i t
tr ...

ng, m c đích, hình th c b o đ m, k h n vƠ ph

ng pháp hoƠn

 Hai lƠ ti n hƠnh đ u t
i đôi v i s phát tri n c a xƣ h i lƠ s xu t hi n c a hƠng lo t nh ng nhu c u khác
nhau. V i t cách lƠ m t ch th ho t đ ng trong l nh v c d ch v , đòi h i Ngơn hƠng
ph i luôn n m b t đ c thông tin, đa d ng các nghi p v đ cung c p đ y đ k p th i
ngu n v n cho n n kinh t . NgoƠi hình th c ph bi n lƠ cho vay, ngơn hƠng còn s d ng
v n đ đ u t . Có 2 hình th c ch y u mƠ các ngơn hƠng th ng m i có th ti n hƠnh lƠ:
Th nh t :

u t vƠo mua bán kinh doanh các ch ng khốn ho c đ u t góp v n

vƠo các doanh nghi p, các công ty khác.
Th hai :

u t vƠo trang thi t b TSC

ph c v cho ho t đ ng kinh doanh c a

ngơn hƠng.
 Ba lƠ nghi p v ngơn qu
đ m b o tính an toƠn cho ngơn hƠng thì các NHTM b t bu c ph i m tƠi kho n
ti n g i t i NHNN. Theo quy đ nh, các ngơn hƠng ph i ln trích l p t l d tr b t bu c
2

Thang Long University Library


do NHNN yêu c u. T l d tr b t bu c tùy vƠo m i lo i hình ngơn hƠng s có nh ng t
l d tr khác nhau. Vi c d tr b t bu c nh m giúp cho ngơn hƠng đ m b o đ c k p
th i l

ng ti n khi mƠ nhu c u thanh toán c a khách hƠng cao.
 Nghi p v khác
LƠ trung gian tƠi chính, ngơn hƠng có r t nhi u l i th . M t trong nh ng l i th đó lƠ

ngơn hƠng thay m t khách hƠng th c hi n thanh toán giá tr hƠng hoá vƠ d ch v .
thanh
toán nhanh chóng, thu n ti n vƠ ti t ki m chi phí, ngơn hƠng đ a ra cho khách hƠng nhi u
hình th c thanh tốn nh thanh tốn b ng séc, u nhi m chi, nh thu, các lo i th , cung
c p m ng l i thanh toán đi n t , k t n i các qu vƠ cung c p ti n gi y khi khách hƠng
c n. M t khác, các ngơn hƠng th ng m i cịn ti n hƠnh mơi gi i mua, bán ch ng khoán
cho khách hƠng vƠ lƠm đ i lỦ phát hƠnh ch ng khốn cho các cơng ty. NgoƠi ra ngơn hƠng
còn th c hi n các d ch v u thác nh u thác cho vay, u thác đ u t , u thác c p phát,
u thác gi i ngơn vƠ thu h ầ
Nh v y, các nghi p v trên n u th c hi n t t s đ m b o cho ngơn hƠng t n t i vƠ
phát tri n v ng m nh trong môi tr ng c nh tranh ngƠy cƠng gay g t nh hi n nay. Vì các
nghi p v trên có m i liên h ch t ch th ng xuyên tác đ ng qua l i v i nhau. Ngu n
v n huy đ ng nh h ng t i quy t đ nh s d ng v n, ng c l i nhu c u s d ng v n nh
h ng t i quy mô, c c u c a ngu n v n huy đ ng. Các nghi p v trung gian t o thêm
thu nh p cho ngơn hƠng nh ng m c đích chính lƠ thu hút khách hƠng, qua đó t o đi u
ki n cho vi c huy đ ng vƠ s d ng v n có hi u qu .
1.1.2 Ho t đ ng cho vay c a Ngân hàng th

ng m i

1.1.2.1 Khái ni m cho vay c a ngân hàng th

ng m i

Cho vay c a NHTM lƠ vi c chuy n nh

ng t m th i m t l

ng giá tr t NHTM

(ng i s h u) sang khách hƠng vay (ng i s d ng) sau m t th i gian nh t đ nh quay tr
l i NHTM v i l ng giá tr l n h n l ng giá tr ban đ u. Hay có th hi u cho vay c a
NHTM lƠ quan h gi a m t bên lƠ ng i cho vay (NHTM) b ng cách chuy n giao ti n
ho c tƠi s n cho bên ng
đ nh v i cam k t c a ng

i vay (khách hƠng vay) đ s d ng trong m t th i gian nh t
i vay lƠ hoƠn tr c g c vƠ lƣi khi đ n h n. Cho vay lƠ quy n

c a NHTM. Vì v y NHTM có quy n yêu c u khách hƠng vay ph i tuơn th nh ng đi u
ki n mang tính pháp lỦ nh m đ m b o vi c tr n khi đ n h n.

3


1.1.2.3 Vai trò ho t đ ng cho vay c a Ngân hàng th

ng m i

Vaiătròăho tăđ ngăchoăvayăđ i v iăngơnăhƠng
Ho t đ ng cho vay lƠ m t trong nh ng ho t đ ng l n c a Ngơn hƠng. Doanh thu t
ho t đ ng nƠy th ng chi m t l cao nh t. C ng lƠ ngu n thu nh p đem đ n l i ích nhi u
nh t. Nên các ngơn hƠng th ng xuyên ph i đ i m i đa d ng hình th c cho vay đ nh m
đáp ng k p th i nhu c u v n trên th tr ng.
ng th i c ng đem v l i nhu n cao nh t
cho ngơn hƠng.
Ho t đ ng cho vay ho t đ ng hi u qu s kéo theo các ho t đ ng d ch v khác c a
ngơn hƠng phát tri n n đ nh b n v ng. T đó thúc đ y ngơn hƠng ngƠy cƠng phát tri n,
đáp ng m i nhu c u c a khách hƠng, t o ni m tin trong lịng khách hƠng vƠ t ng tính
c nh tranh trên th tr

ng.

Vai tròăc a ho tăđ ngăchoăvayăđ i v iăcácădoanhănghi p,ăcáănhơn,ăt ch c
Doanh nghi p mu n s n xu t kinh doanh, ho c m r ng s n xu t kinh doanh mƠ
thi u v n thì doanh nghi p ph i vay v n c a Ngơn hƠng. Nh ng doanh nghi p ch thu
đ c l i nhu n c ng nh có kh n ng tr n ngơn hƠng khi doanh nghi p tiêu th đ c
h t s s n ph m hƠng hoá đƣ s n xu t ra, hay ph i có m t b ph n nh ng ng
mua vƠ có kh n ng mua s n ph m đó.

i tiêu dùng

V phía ng i tiêu dùng, v i m t m c thu nh p nh t đ nh, h khơng th có đ s
ti n đ mua hƠng hố mình mu n. H ch có đ kh n ng mua sau m t th i gian dƠi tích
lu . ó lƠ ngun nhơn d n đ n chu kì tu n hoƠn vƠ luơn chuy n v n c a doanh nghi p b
ng ng tr . Doanh nghi p s không thu h i đ ti n đ th c hi n vòng quay s n xu t.
Do đó Ngơn hƠng cho vay lƠ gi i pháp có l i đơi bên. Ngơn hƠng cho doanh nghi p
vay s thúc đ y s n xu t kinh doanh, thì s có nhi u hƠng hố. Ngơn hƠng cho ng i tiêu
dùng vay s tho mƣn nhu c u hƠng hoá. Nh v y ho t đ ng cho vay c a ngơn hƠng đƣ

góp ph n đi u hoƠ cung c u s n ph m hƠng hoá d ch v cho n n kinh t .
V i nh ng doanh nghi p trình đ trang b k thu t cịn th p kém, cơng ngh th p
kém, ch p vá, thi u đ ng b lƠm gi m u th c a các doanh nghi p, lƠm cho các doanh
nghi p đó kém phát tri n. Thông qua v n vay c a Ngơn hƠng, doanh nghi p dùng đ ng
v n nƠy đ đ u t , tìm ki m nh ng cơng ngh hi n đ i, đ i m i dơy truy n s n xu t, nơng
cao ch t l ng s n ph m, t o ra nhi u s n ph m tho mƣn nhu c u trong vƠ ngoƠi n c.
Nh v y, ho t đ ng cho vay m r ng ng d ng công ngh m i vƠo các doanh nghi p,
thơng qua đó giúp doanh nghi p s n xu t ngƠy cƠng có hi u qu , m r ng s n xu t kinh
doanh.
4

Thang Long University Library


Vaiătròăho tăđ ngăchoăvayăđ i v i n n kinh t
V n s n xu t kinh doanh c a các ch th trong n n kinh t v n đ ng liên t c vƠ bi u
hi n qua các hình th c khác nhau, qua m i giai đo n c a quá trình s n xu t, t o thƠnh chu
kì tu n hoƠn vƠ luơn chuy n v n, đi m xu t phát vƠ k t thúc c a m t vòng tu n hoƠn nƠy
th hi n d i d ng ti n t . Trong quá trình s n xu t kinh doanh, đ duy trì ho t đ ng liên
t c địi h i ngu n v n c a doanh nghi p luôn đ ng th i t n t i ba giai đo n: d tr - s n
xu t - l u thơng. T đó x y ra hi n t ng th a, thi u v n t m th i: t i m t th i đi m nh t
đ nh có nh ng đ n v kinh t có v n ti n t t m th i nhƠn r i (th a v n) vƠ có nh ng đ n
v t m th i thi u v n. ơy lƠ hi n t ng mang tính ch t t m th i nh ng x y ra th ng
xuyên vƠ ph bi n trong b t kì n n kinh t nƠo, lƠm n y sinh nhu c u ngƠy cƠng b c thi t
ph i gi i quy t đ c v n đ đi u hoƠ v n. Ngơn hƠng th ng m i v i vai trị lƠ m t trung
gian tƠi chính đ ng ra t p trung phơn ph i l i ti n t , đi u hoƠ cung vƠ c u v n cho các
doanh nghi p, đƣ góp ph n đi u ti t l i ngu n v n, t o đi u ki n cho quá trình s n xu t
kinh doanh c a doanh nghi p không b gián đo n.
Nhi u thƠnh ph n kinh t , ph n l n ngu n v n đi vay t ngơn hƠng đ b t tay vƠo
ngƠnh th ng m i d ch v chi m t tr ng l n. Do v y b ng các chính sách cho vay, đ nh

h ng chung c a nhƠ n c góp ph n t o cho n n kinh t m t c c u kinh t h p lỦ, cơn
đ i.
B ng nh ng công c tín d ng ngơn hƠng, ngơn hƠng có th cho vay u đƣi nh ng
ngƠnh ngh c n thi t đ phù h p v i chi n l c phát tri n kinh t c a ng vƠ nhƠ n c
trong t ng giai đo n c th . i u nƠy giúp cho đ t n
n c cơng nghi p hóa, hi n đ i hóa.

c chuy n d ch c c u sang m t

1.2 Ho tăđ ng cho vay DNVVN c a NHTM
1.2.1 Khái ni m và đ c đi m c a DNVVN
1.2.1.1 Khái ni m DNVVN
m i n c, ng i ta có tiêu chí riêng đ xác đ nh doanh nghi p v a vƠ nh . Vi t
Nam, theo i u 3, Ngh đ nh s 56/2009/N -CP ngƠy 30/6/2009 c a Chính ph , quy
đ nh s l

ng lao đ ng trung bình hƠng n m t 10 ng

i tr xu ng đ

c coi lƠ doanh

nghi p siêu nh , t 10 đ n d i 200 ng i lao đ ng đ c coi lƠ doanh nghi p nh vƠ t
200 đ n 300 ng i lao đ ng thì đ c coi lƠ doanh nghi p v a.
Doanh nghi p siêu nh , nh vƠ v a hay cịn g i thơng d ng lƠ doanh nghi p v a vƠ
nh lƠ nh ng doanh nghi p có quy mô nh bé v m t v n, lao đ ng hay doanh thu. Theo
tiêu chí c a Nhóm Ngơn hƠng Th gi i, doanh nghi p siêu nh lƠ doanh nghi p có s
5

l ng lao đ ng d i 10 ng i, doanh nghi p nh có s l ng lao đ ng t 10 đ n d i
200 ng i vƠ ngu n v n 20 t tr xu ng, còn doanh nghi p v a có t 200 đ n 300 lao
đ ng ngu n v n 20 đ n 100 t .
B ng 1. 1 Tiêuăchíăxácăđ nh DNVVN t i Vi t Nam theo ngh đ nhă56/2009/N CP
Quyămô

Doanhănghi pă
siêuănh

Khu v c

S ălaoăđ ng

T ngă
ngu năv n

S ălaoă
đ ng

T ngă
ngu năv n

S ălaoă
đ ng

I. Nông, lơm
nghi p vƠ
th y s n

10 ng i tr

xu ng

20 t đ ng
tr xu ng

T trên 10
ng i đ n
200 ng i

T trên 20
t đ ng
đ n 100 t
đ ng

T trên
200 ng i
đ n 300
ng i

20 t đ ng
tr xu ng

T trên 10
ng i đ n
200 ng i

t trên 20
t đ ng
đ n 100 t
đ ng

T trên
200 ng i
đ n 300
ng i

II. Công
nghi p vƠ xơy
d ng
III. Th ng
m i vƠ d ch
v

10 ng i tr
xu ng

10 ng i tr
xu ng

Doanhănghi pănh

10 t đ ng
tr xu ng

T trên 10
ng i đ n
50 ng i

Doanhănghi păv a

T trên 10
t đ ng
đ n 50 t
đ ng

T trên 50
ng i đ n
100 ng

i

(Ngu n: Ngh đ nh 56/2009/N -CP)
V i các thông s trên nh n th y r ng các doanh nghi p v a vƠ nh g p khơng ít các
khó kh n trong vi c đi vay t i các ngơn hƠng. Do l ng v n ch s h u quá ít nên giá tr
các kho n vay khơng nhi u vì ph i d a trên quy đ nh c a vi c tr n . Khi doanh nghi p
ho t đ ng khơng hi u qu thì ngơn hƠng s s d ng ngu n v n ch s h u đ bù đáp l i
cho các kho n vay. V i quy mô nhơn viên c ng th p nên ho t đ ng di n ra còn nh l ,
nên ngơn hƠng khơng th đánh giá chính xác đ
nên th ng t ch i các kho n vay.
1.2.1.2

c k t qu ho t đ ng c a doanh nghi p

c đi m doanh nghi p v a và nh

Tínhăch t ho tăđ ng kinh doanh
Doanh nghi p v a vƠ nh th ng t p trung nhi u khu v c ch bi n vƠ d ch v , t c
lƠ g n h n v i ng i tiêu dùng. Trong đó c th lƠ:
6

Thang Long University Library


Doanh nghi p v a vƠ nh lƠ v tinh, ch bi n b ph n chi ti t cho các doanh nghi p
l n v i t cách lƠ tham gia vƠo các s n ph m đ u t . Ln có nhu c u v v n r t cao đ
t ng c

ng m r ng kinh doanh, t ng n ng su t lao đ ng.

Doanh nghi p v a vƠ nh th c hi n các d ch v đa d ng vƠ phong phú trong n n
kinh t nh các d ch v trong quá trình phơn ph i vƠ th ng m i hóa, d ch v sinh ho t vƠ
gi i trí, d ch v t v n vƠ h tr .
có đ c d ch v t t nh t thì địi h i các doanh nghi p
ph i ln đ u t phát tri n nh ng do l ng v n c a các doanh nghi p quá ít khơng th
đ u t phát tri n do đó vi c đi vay đ i vói h lƠ vơ c ng c n thi t.
Do quy mô nh nên kh n ng thay đ i m t hƠng, chuy n h
c đ a ch kinh doanh đ

ng kinh doanh th m chí

c coi lƠ m t m nh c a các doanh nghi p v a vƠ nh . Nh ng

đi u nƠy có th lƠm cho vi c m r ng kinh doanh g p nhi u khó kh n khi mƠ h không
đ nh h ng c th vƠo m t s n ph m đi u nƠy nh h ng đ n công tác th m đ nh khi
doanh nghi p mu n vay ngơn hƠng.
V ngu n l c v t ch t
Nhìn chung các doanh nghi p v a vƠ nh b h n ch b i ngu n v n, tƠi nguyên, đ t
đai vƠ công ngh , s h u h n v ngu n l c nƠy lƠ do tôn ch vƠ ngu n g c hình thƠnh
doanh nghi p. M t khác còn do s h n h p trong các quan h v i th tr ng tƠi chính ti n
t , q trình t tích l y th

ng đóng vai trò quy t đ nh c a t ng doanh nghi p v a vƠ nh .

Nh n th c v v n đ nƠy các qu c gia đang tích c c h tr các doanh nghi p v a vƠ
nh đ h có th tham gia các t ch c h tr đ kh c ph c s h n h p nƠy.
Do đó vi c đi vay ngơn hƠng đ đ u t phát tri n công ngh hi n đ i, t ng ngu n
v n c a doanh nghi p, t đó thúc đ y doanh nghi p ngƠy cƠng phát tri n. Hi n nay nhƠ
n c c ng có nh ng chính sách u đƣi đ i v i vi c các doanh nghi p đi vay đ m r ng
s n xu t. Nh m thúc đ y n n kinh t đi lên phát tri n b n v ng.
N ngăl c qu nălỦăđi uăhƠnh
Do đ c thù, b n ch t c a doanh nghi p v a vƠ nh nên n ng l c đi u hƠnh c a nhƠ
qu n lỦ cịn nhi u thi t sót, y u kém. Ng i qu n lỦ c a doanh nghi p v a vƠ nh ph i
n m b t, bao quát m i ho t đ ng d n đ n thi u tính chun mơn sơu.

i u nƠy lƠm cho

ho t đ ng kinh doanh không ch c ch n khơng n đ nh tình hình tƠi chính c ng khó kh n.
Nên khó đ t đ c các yêu c u kh t khe trong công tác th m đ nh c a ngơn hƠng khi
doanh nghi p mu n đi vay đ phát tri n doanh nghi p.

7


V tínhăph thu c hay b đ ng
Doanh nghi p v a vƠ nh khơng có ch đ ng t t trên th tr

ng, c h i đ phát tri n

c ng g p nhi u khó kh n, b ph thu c nhi u không ch đ ng phát tri n. Do đó nhu c u
vay v n đ phát tri n c a doanh nghi p v a vƠ nh th ng ít vƠ quy mơ khơng nhi u.

1.2.2 Phân lo i cho vay c a Ngân hàng th

ng m i đ i v i cho vay DNVVN

Phơnălo i theo th i gian
Cho vay ng n h n
Cho vay ng n h n lƠ vi c ngơn hƠng th
l u đ ng trong th i gian t 1 n m tr xu ng.

ng m i cho DNVVN vay v n b sung v n

Cho vay trung và dài h n
Cho vay trung vƠ dƠi h n lƠ vi c ngơn hƠng th ng m i cho DNVVN vay v n v i
th i gian trên 1 n m, ch y u đáp ng nhu c u hình thƠnh tƠi s n c đ nh c a doanh
nghi p.
Phơnălo iătheoăph

ngăth c cho vay

Cho vay theo h n m c tín d ng
LƠ ph ng pháp cho vay mƠ ngơn hƠng vƠ doanh nghi p th a thu n xác đ nh m t
h n m c tín d ng duy trì trong m t th i gian nh t đ nh. H n m c tín d ng lƠ d n vay t i
đa đ

c duy trì trong m t th i gian nh t đ nh, đ

c ngơn hƠng vƠ doanh nghi p th a

thu n trong h p đ ng tín d ng. Cho vay theo h n m c tín d ng th ng đ c áp d ng cho
nh ng doanh nghi p mƠ trong quá trình ho t đ ng s n xu t kinh doanh th ng xuyên có

nhu c u vay tr , có t c đ l u chuy n v n tín d ng nhanh, có tín nhi m v i ngơn hƠng.
Cho vay t ng l n
Hình th c nƠy áp d ng đ i v i khách hƠng có nhu c u vƠ đ ngh vay v n t ng l n,
khách hƠng có nhu c u vay v n không th ng xuyên ho c khách hƠng mƠ ngơn hƠng xét
th y c n thi t ph i áp d ng cho vay t ng l n đ giám sát, ki m tra, qu n lỦ vi c s d ng
v n vay ch t ch an toƠn. M i l n vay v n khách hƠng vƠ ngơn hƠng ph i lƠm th t c vay
v n c n thi t vƠ kỦ h p đ ng tín d ng. M i h p đ ng tín d ng có th phát ti n vay m t
hay nhi u l n phù h p v i ti n đ vƠ yêu c u s d ng v n th c t c a khách hƠng. Ngơn
hƠng cho vay ph i qu n lỦ ch t ch doanh s cho vay đ m b o t ng s ti n trên các gi y
nh n n khách hƠng l p không v t quá s ti n đƣ kỦ trong h p đ ng tín d ng.

8

Thang Long University Library


Phơnălo i theo lo i ti n
Cho vay b ng n i t : lƠ vi c ngơn hƠng th

ng m i cho khách hƠng vay v n s n

xu t kinh doanh b ng Vi t Nam đ ng.
Cho vay b ng ngo i t : lƠ vi c ngơn hƠng th

ng m i cho khách hƠng vay v n s n

xu t kinh doanh b ng các lo i ti n ngo i t nh : USD, EUR, GBP, JPYầ.
Phơnălo i theo m căđíchăs d ng v n
Cho vay b sung v n l u đ ng: lƠ vi c NHTM cho khách hƠng vay v n, giúp doanh
nghi p trang tr i chi phí phát sinh trong quá trình s n xu t kinh doanh khi khách hƠng

thi u v n nh mua s m nguyên v t li u, công c lao đ ng, tr l ng cho cán b công
nhơn viên.
Cho vay đ u t vào tài s n c đ nh: giúp cho doanh nghi p có m t kho n ti n l n
trong th i gian đ mua s m tƠi s n c đ nh, mua s m công ngh m i đ m r ng ho t
đ ng s n xu t kinh doanh.
Cho vay theo d án đ u t : nh m h tr cho các doanh nghi p th c hi n các d án
đ u t m i, m r ng s n xu t kinh doanh. Ho t đ ng cho vay nƠy đòi h i m t ngu n v n
l n trong th i gian dƠi.
Phơnălo iătheoăcácăbi năphápăđ m b o ti n vay
Cho vay có đ m b o b ng tài s n: lƠ hình th c b o đ m mƠ ngơn hƠng áp d ng đ i
v i khách hƠng vay v n, trong đó ngơn hƠng đóng vai trò ch n đ c h ng m t s
quy n h n nh t đ nh đ i v i tƠi s n c a doanh nghi p lƠ con n .
Cho vay không đ m b o b ng tài s n: lƠ hình th c b o đ m đ i nhơn, t c lƠ d a trên
uy tín c a khách hƠng ho c có s đ m b o c a bên th ba.
1.2.3 Ho t đ ng cho vay c a DNVVN c a Ngân hàng th

ng m i

1.2.3.1 Chính sách cho vay c a NHTM đ i v i DNVVN
Nguyênăt c cho vay
đ m b o an toƠn v n, trong quá trình cho vay các ngơn hƠng th
ph i tuơn th các nguyên t c sau đơy:
Ti n vay ph i đ

ng m i ln

c s d ng đúng m c đích đã th a thu n trong h p đ ng tín d ng.

Theo ngun t c nƠy thì m i kho n vay đ u ph i đ c xác đ nh tr c v m c đích
kinh t . B i v y, các doanh nghi p có nhu c u vay v n, tr c khi vay ph i trình bƠy v i

ngơn hƠng m c đích vay v n, g i cho ngơn hƠng các k ho ch hay d án s n xu t kinh
doanh, các h p đ ng cung c p vƠ tiêu th s n ph m, các tƠi li u k toán đ ngơn hƠng
9


xem xét cho vay. Khi cho vay, ngơn hƠng cùng khách hƠng l p h p đ ng tín d ng vay v n
vƠ khách hƠng ph i cam k t s d ng ti n vay đúng m c đích vƠ đi u nƠy đ c ghi trong
h p đ ng vay v n.
Sau khi đƣ nh n đ

c ti n vay khách hƠng ph i s d ng đúng m c đích nh đƣ cam

k t. Ngơn hƠng có trách nhi m ki m sốt vi c s d ng v n c a khách hƠng, n u khách
hƠng s d ng v n sai m c đích ngơn hƠng ph i áp d ng các bi n pháp ch tƠi thích h p
ng n ng a r i ro có th x y ra cho ngơn hƠng.
Ti n vay ph i hoàn tr đúng h n đ y đ c g c và lãi.
Thu h i n g c vƠ lƣi đúng h n lƠ c s đ các ngơn hƠng th

ng m i t n t i vƠ phát

tri n. Ngu n g c cho vay c a ngơn hƠng ch y u lƠ ngu n v n huy đ ng, ngơn hƠng lƠ
ng i “đi vay đ cho vay”. Ngơn hƠng ph i đ m b o hoƠn tr đ y đ , k p th i cho ng i
g i khi h có nhu c u rút ti n. Vì v y, ngơn hƠng đòi h i ng i vay v n ph i hoƠn tr cho
ngơn hƠng đúng th i h n. N u ngơn hƠng không thu h i ho c không thu h i đúng h n các
kho n cho vay thì có kh n ng d n đ n m t kh n ng thanh tốn vƠ phá s n.
có th th c hi n đ

c nguyên t c nƠy trong qu n lỦ v n vay ngơn hƠng ph i xác

đ nh th i h n cho vay, các k h n n c a t ng kho n cho vay, đ ng th i th

theo dõi, đôn đ c khách hƠng trong vi c tr n .

ng xuyên

i u ki n cho vay
Khách hƠng ch có th vay v n c a ngơn hƠng khi h th a mƣn t t c các đi u ki n
vay v n. Theo lu t pháp Vi t Nam, n i dung các đi u ki n vay v n g m:
Th nh t, DN ph i có đ t cách pháp lý
Quan h tín d ng gi a ngơn hƠng v i doanh nghi p lƠ quan h đ

c pháp lu t b o

v . Vì v y, nó ph i đ c l p trên c s quy đ nh c a lu t pháp. Do đó, các ch th tham
gia quan h ph i có đ t cách pháp lỦ. H n th trong quan h tín d ng s phát sinh s
chuy n giao vƠ giao d ch v tƠi s n do đó c n có s xác nh n c a các bên tham gia theo
đúng quy đ nh c a pháp lu t. Nh v y, doanh nghi p ph i có đ t cách pháp lỦ đ th c
hi n các giao d ch.
Th hai, v n vay ph i đ

c s d ng h p pháp

V n vay ph i đ c s d ng h p pháp t c không vi ph m pháp lu t vƠ m c đích s
d ng v n vay phù h p v i đ ng kỦ kinh doanh c a doanh nghi p. Vì v y, khi khách hƠng
s d ng v n b t h p pháp thì các tƠi s n đó s b phong t a ho c b t ch thu t đó nh
h ng t i kh n ng hoƠn tr g c vƠ lƣi cho ngơn hƠng. NgoƠi ra, khi v n vay s d ng b t
10

Thang Long University Library

h p pháp thì t cách pháp lỦ c a doanh nghi p có th b m t đi do đó nh h
h tín d ng h p pháp gi a ngơn hƠng v i doanh nghi p.

ng t i quan

Th ba, doanh nghi p ph i có n ng l c tài chính lành m nh đ đ đ m b o hoàn tr
ti n vay đúng h n đã cam k t
LỦ do doanh nghi p ph i có tình hình tƠi chính lƠnh m nh có th đ c hi u nh sau:
DN có tình hình tƠi chính lƠnh m nh t c DN đó có kh n ng qu n lỦ t t, ch ng minh s
phát tri n n đ nh c a DN, đ m b o cho DN có c s v ng ch c v tƠi chính đ đ m b o
cho cam k t hoƠn tr ti n vay đúng h n.
Th t , DN ph i có ph
DN ph i có ph

ng án, d án s n xu t kinh doanh kh thi và hi u qu

ng án kh thi vƠ hi u qu vì b n ch t c a NHTM lƠ t ch c kinh

doanh trong đó vi c cho vay ph i đ m b o các nguyên t c sinh l i c b n. Do đó d
vƠ ph ng án mƠ NH tƠi tr v n ph i đ m b o tính kh thi vƠ hi u qu .
Trong ho t đ ng cho vay c a NHTM, ngu n thu t ph

án

ng án vƠ d án vay v n

đ c coi lƠ ngu n “th nh t” đ m b o an toƠn v n c ng nh phát tri n liên t c c a doanh
nghi p vƠ NH.
Th n m, doanh nghi p ph i th c hi n đ m b o ti n vay theo quy đ nh, NHTM quan
tâm đ n b o v ti n vay vì:

m b o ti n vay lƠ công c b o đ m trong vi c th c hi n trách nghi m vƠ ngh a v
c a DN trong quan h vay v n
m b o ti n vay c ng cung c p ngu n thanh toán “th hai” cho NHTM (trong
tr

ng h p DN không tr đ

c kho n vay.

1.2.3.2 Vai trò ngu n v n vay đ i v i DNVVN
Th nh t: Cho vay có vai trò lƠ đòn b y kinh t h tr s ra đ i vƠ phát tri n c a
các DNVVN, t o đi u ki n cho ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a các DNVVN đ c
di n ra m t cách th ng xuyên liên t c.
hình thƠnh, phát tri n doanh nghi p có nhi u đi u ki n trong đó tiêu chí tiên
quy t vƠ quan tr ng nh t lƠ v n. Nh có v n, doanh nghi p m i có c s đ đ u t xơy
d ng nhƠ x

ng, mua s m các thi t b máy móc ph c v cho s n xu t kinh doanh. Bên

c nh đó có v n thì các doanh nghi p m i có th đ u t vƠo các công ngh hi n đ i tiên
ti n thì m i có đ c hi u qu s n xu t kinh doanh t t. Th nh ng ch v i kho n v n t có
c a các ch doanh nghi p thì khó có th đáp ng đ c nh ng nhu c u nƠy vƠ ngơn hƠng
lƠ m t trong nh ng đ i t ng có kh n ng cung c p ngu n v n nƠy cho doanh nghi p.
11


Th hai: Cho vay góp ph n nơng cao hi u qu s d ng v n, hi u qu s n xu t kinh
doanh, t đó góp ph n nơng cao kh n ng c nh tranh c a DNVVN
kỦ k t các h p đ ng tín d ng v i ngơn hƠng, doanh nghi p ph i đáp ng đ c
các đi u ki n kh t khe, ch có nh ng doanh nghi p có kh n ng kinh doanh t t m i đáp

ng đ c. Ngơn hƠng ch cho vay khi đƣ th m đ nh đ y đ , k cƠng m i y u t liên quan
t i doanh nghi p, trong đó đ c bi t lƠ tính hi u qu , tính kh thi c a các ph ng án s n
xu t kinh doanh ho c d án đ u t mƠ doanh nghi p đ ra. Do đó đ có th vay v n đ c
c a ngơn hƠng, ngay t đ u doanh nghi p đƣ ph i đ u t công s c, th i gian xơy d ng ch
“tín” th t t t, xơy d ng nh ng chi n l c, nh ng d án th t t t, có s nghiên c u phơn
tích th tr ng m t cách sơu s c. H n th n a đ h n ch r i ro tín d ng các ngơn hƠng
giám sát r t ch t ch khách hƠng tr c, trong vƠ sau khi cho vay nh m đ m b o cho vay
v n đ c s d ng hi u qu , đúng m c đích ban đ u. M t khác thông qua t v n cho
doanh nghi p nh m kh c ph c nơng cao hi u qu s d ng v n vay. V i s giúp s c c a
ngơn hƠng nh v y, n ng l c c nh tranh c a các doanh nghi p trên th tr
cƠng đ c nơng cao.
n

ng s ngƠy

Th ba: Cho vay t o đi u ki n cho doanh nghi p v a vƠ nh ti p c n ngu n v n
c ngoƠi b ng cách: N u ch t l ng cho vay c a ngơn hƠng t t s góp ph n t o ra m t

c s h t ng tƠi chính c a n n kinh t v ng m nh, t đó s t ng c ng thu hút v n đ u t
n c ngoƠi tr c ti p c ng nh gián ti p, các ngu n v n h tr phát tri n c a các t ch c
n c ngoƠi vƠo trong n c. T n n t ng đó, các DNVVN s có c h i ti p xúc v i v n
n

c ngoƠi d dƠng h n.
Th t : Cho vay lƠ công c đ nhƠ n

đ nh ti n t vƠ giá c , t đó t o ra mơi tr

c đi u ti t v mơ n n kinh t , góp ph n n

ng kinh doanh thu n l i cho DNVVN.

1.2.3.3 Quy trình cho vay DNVVN c a NHTM
Quy trình cho vay lƠ t ng h p các nguyên t c, các th t c c a ngơn hƠng trong vi c
cho vay. Quy trình cho vay đ c b t đ u khi cán b ti p nh n h s khách hƠng vƠ k t
thúc khi k toán viên t t toán h p đ ng cho vay. Ho t đ ng cho vay đ c tr i qua 4 b c:
B

c 1: Thi t l p h s cho vay

H s cho vay c a m t ngơn hƠng lƠ tƠi li u b ng v n b n, bi u hi n m i quan h
t ng th c a ngơn hƠng v i khách hƠng vay v n. Ch t l ng cho vay ph thu c r t l n
vƠo s hoƠn ch nh vƠ chính xác c a h s cho vay. Vì v y, khi thi t l p m t h s cho vay
ph i đ m b o đ y đ các y u t :

12

Thang Long University Library


 Các thông tin c b n v khách hƠng xin vay
 Thơng tin v tƠi chính hi n t i c a khách hƠng xin vay
 L ch s tƠi chính c a khách hƠng xin vay
 Thơng tin v m c đích vay v n
 Ph


ng h

ng ho t đ ng kinh doanh trong t

ng lai c a khách hƠng

ánh giá nh n xét c a ngơn hƠng v khách hƠng

 Th a thu n gi a ngơn hƠng vƠ khách hƠng v vi c vay v n vƠ tr n
Tùy vƠo t ng lo i cho vay, k thu t cho vay vƠ quy mô c a các kho n cho vay mƠ
ngơn hƠng th ng m i quy đ nh vi c thi t l p b h s cho phù h p.
B

c 2: Phân tích cho vay

M c tiêu kinh doanh hƠng đ u c a các ngơn hƠng th ng m i lƠ l i nhu n. Trên con
đ ng tìm ki m l i nhu n t i đa các NHTM luôn g p ph i m t “rƠo c n” đó lƠ r i ro.
phòng ng a, h n ch r i ro, các ngơn hƠng th ng m i đƣ áp d ng nhi u bi n pháp, trong
đó bi n pháp c b n, có v trí quan tr ng nh t lƠ phơn tích đánh giá m t cách toƠn di n
khách hƠng tr c khi cho vay. N u khách hƠng đ c đánh giá lƠ t t thì s đ c ngơn hƠng
xem xét đ cho vay. Ng c l i, n u khách hƠng không đáp ng đ
thì ngơn hƠng s t ch i cho vay.

c nh ng v n đ trên

Phân tích đánh giá khách hàng
phơn tích đánh giá khách hƠng, ngơn hƠng c n d a vƠo các tƠi li u sau:
TƠi li u thuy t minh v vi c vay v n nh k ho ch ho c ph

ng án s n xu t kinh

doanh, gi y phép kinh doanh xu t nh p kh u, các h p đ ng cung c p - tiêu th s n ph m.
Các tƠi li u k toán đ đánh giá kh n ng tƠi chính c a khách hƠng nh b ng t ng k t tƠi

s n, b n thuy t minh v tình hình cơng n , b n gi i trình v k t qu kinh doanh, b n phơn
tích chi phí v l , lƣi.
Các tƠi li u liên quan đ n đ m b o tín d ng.
NgoƠi ra ngơn hƠng cịn d a vƠo các thơng tin khác nh : ph ng v n tr c ti p ng i
vay, thông tin qua h s l u tr v ng i vay t i ngơn hƠng, thông tin t các doanh nghi p
có quan h kinh t v i ng

i vay, thông tin c a trung tơm CIC, các thơng tin phi tƠi chính,

các thơng tin tƠi chính.
th

Sau khi xem xét tính h p pháp, h p l c a các tƠi li u nêu trên, các ngơn hƠng
ng m i th ng ti n hƠnh th m đ nh m t cách k cƠng v khách hƠng c a mình.
13