Giáo án sinh học lớp 8 tiết bài tập học kỳ II

Tr­êng THcs h­ng tr¹ch


C¸c thµnh phÇn cña m¸u ®­îc æn ®Þnh

BT 1 T. 127(SGK): Trình bày quá trình tạo thành nước
tiểu ở các đơn vị chức năng của thận.


- Đầu tiên là quá trình lọc máu ở cầu thận:Máu theo
động mạch đến tới nang cầu thận với áp lực cao tạo ra lức
đẩy nước và các chất hòa tan có kích thước nhỏ qua lỗ lọc
trên vách mao mạch. Các tế bào máu và phân tử protein có
kích thước lớn hơn nên không qua lỗ lọc. Kết quả là tạo
thành nước tiểu đầu trong nang cầu thận
- Quá trình hấp thụ lại: Nước tiểu đầu đi qua ống thận, ở
đây diễn ra sự hấp thụ lại các chất cần thiết ( các chất dinh
dưỡng, nước, các ion... vào máu)
- Quá trình bài tiết tiếp các chất không cần thiết: chất
bã, chất độc hại như axit uric, urê ra khỏi cơ thể. Kết quả là
tạo thành nước tiểu chính thức.


BT 2 T. 133 (SGK): Da cú nhng chc nng gỡ? Nhng c im
cu to no ca da giỳp da thc hin nhng chc nng ú?
- Da có nhng chức nng:
+ Bo vệ cơ thể
Chống các tác động cơ học của môi trường do da được cấu tạo từ
các sợi của mô liên kết và lớp mỡ
Các tuyến chất nhờn có tác dụng diệt khuẩn, chống thấm và thoát nư
ớc.

Sắc tố da chống tác hại của tia tử ngoại.
+ iều hòa thân nhiệt nhờ hệ thống mao mạch ở lớp bỡ, tuyến mồ hôi,
cơ co chân lông, lớp mỡ, tóc.
+ Nhận biết các kích thích của môi trường nhờ thụ quan, dây thần
kinh ở lớp bỡ
+ Tham gia hoạt động bài tiết nhờ tuyến mồ hôi ở lớp bỡ
+ Da và sn phẩm của da tạo lên vẻ đẹp con người: lông mày, móng,
tóc...
+ Phn ánh tỡnh trạng của nội quan và tuyến nội tiết.


BT 2 T. 138 ( SGK): Trình bày các bộ phận của hệ thần
kinh và thành phần cấu tạo của chúng dưới hình thức sơ đồ.
Xét về mặt cấu tạo:

( Ngoài )
Não
Chất xám

Bộ phận trung ương
Tủy sống

Chất trắng

( Ngoài )

Hệ thần kinh

Dây thần kinh
Bộ phận ngoại biên

Hạch thần kinh


Xét về mặt chức năng:
Hệ thần kinh vận động: Điều khiển hoạt động
hệ cơ xương
Hệ
thần
kinh
Hệ thần kinh sinh dưỡng: Điều hòa hoạt động
của các cơ quan nội tạng


BT3 T.143: Trên một con ếch đã mổ để nghiên cứu rễ tủy,
em Quang đã vô ý thúc mũi kéo làm đứt một số rễ. Bằng
cách nào em có thể phát hiện được rễ nào còn, rễ nào mất.
- Kích thích mạnh một chi trước, chi sau bên nào co thì
chứng tỏ rễ trước bên đó còn.
- Kích thích lần lượt chi sau mà không thấy co chi nào cả
thì chắc chắn rễ sau bên đó đã đứt.
Giải thích:
- Rễ trước dẫn truyền xung vận động từ trung ương
đi ra cơ quan đáp ứng (cơ chi)
- Rễ sau dẫn truyền xung thần kinh cảm giác từ các thụ
quan về trung ương.


BT1 T.146 (SGK): Lập bảng so sánh cấu tạo và chức năng trụ não,
não trung gian và tiểu não.
Các bộ

phận

Trụ não

Não trung gian

Tiểu não

Đặc điểm

Cấu tạo

Gồm: Hành não,
cầu não và não
giữa
Chất trắng bao
ngoài
Chất xám là các
nhân xám

Gồm đồi thị và
dưới đồi thị
Đồi thị và các nhân
ám vùng dưới đồi
là chất xám

Chức
năng

Điều khiển hoạt

động của các cơ
quan sinh dưỡng:
Tuần hoàn, hô hấp,
tiêu hóa ...

Điều khiển quá
trình trao đổi chất
và điều hòa thân
nhiệt

Vỏ chất xám nằm
ngoài
Chất trắng là các
đường dẫn truyền
liên hệ giữa tiểu
não với các phần
khác của hệ thần
kinh.
Điều hòa phối hợp
các hoạt động phức
tạp.


BT2 T.154: Hãy thử trình bày phản xạ điều hòa hoạt động của tim
và hệ mạch trong các trường hợp sau:
- Lúc huyết áp tăng cao. Lúc hoạt động lao động.
Điều hòa nhịp tim bằng phản xạ
sinh dưỡng trong các trường
hợp sau:
Sîi

- Lúc huyết áp tăng cao: Áp
c¶m
gi¸c
thụ quan bị kích thích xuất hiện
xung thần kinh truyền về trung
Sîi tr­íc
ương phụ trách tim mạch nằm
h¹ch
trong các nhân xám thuộc phân
hệ đối giao cảm, theo dây ly
D©y phÕ vÞ
H¹ch ®èi
tâm (dây X hay mê tẩu) tới tim
giao c¶m
làm giảm nhịp co và lực co
Sîi sau h¹ch
đồng thời làm dãn các mạch da
H×nh 48-2.Cung ph¶n x¹ ®iÒu hoµ và mạch ruột gây hạ huyết áp
ho¹t ®éng cña tim
Thô
quan ¸p
lùc


BT2 T.154: Hãy thử trình bày phản xạ điều hòa hoạt động của tim
và hệ mạch trong các trường hợp sau:
- Lúc huyết áp tăng cao. Lúc hoạt động lao động.
Điều hòa nhịp tim bằng phản xạ sinh dưỡng trong các trường hợp
sau:
- Lúc hoạt động lao động: Khi lao động xảy ra oxi hóa glucôzơ

để tạo năng lượng cần cho sự co cơ, đồng thời sản phẩm phân hủy
của quá trình này là CO2 tích lũy dần trong máu.
( Đúng ra là H+ được hình thành do:
H+
CO2 + H2O
H2CO3
HCO3
H+ sẽ kích thích hóa thụ quan gây ra xung thần kinh hướng tâm
truyền về trung khu hô hấp và tuần hoàn nằm trong hành tủy,
truyền tới trung khu giao cảm, theo dây giao cảm đến tim, mạch
máu đến cơ làm tăng nhịp, lực co tim và mạch máu đến co dãn để
cung cấp oxi cần cho nhu cầu năng lượng co cơ, đồng thời chuyển
nhanh sản phẩm phân hủy đến các cơ quan bài tiết).


BT3 T.150: Nêu rõ các đặc điểm cấu tạo và chức năng
của đại não người, chứng tỏ sự tiến hóa của người so với
các động vật khác trong lớp Thú.
- Khối lượng não so với cơ thể người
lớn hơn các động vật thuộc lớp thú
-Vỏ não có nhiều khe và rãnh làm
tăng bề mặt chứa các nơ ron( Khối
lượng chất xám lớn)
- Ở người ngoài các trung khu vận
động và cảm giác như các động vật
thuộc lớp Thú, còn có các trung khu
cảm giác và vận động ngôn ngữ ( nói,
viết, hiểu tiếng nói, hiểu chữ viết)

BT2 T.173: Trong vệ sinh hệ thần kinh cần quan tâm tới
những vấn đề gì? Vì sao như vậy?
Cơ thể con người là một khối thống nhất, mọi hoạt động
đều chịu sự chỉ huy của hệ thần kinh trung ương. Sức
khỏe của con người phụ thuộc vào trạng thái của hệ thần
kinh. Vì vậy, việc gìn giữ và bảo vệ hệ thần kinh là điều
hết sức cần thiết.
Để bảo vệ và giữ vệ sinh cho hệ thần kinh thì ta phải
thực hiện các yêu cầu sau đây:
-Bảo đảm giấc ngủ hàng ngày, thiếu ngủ hay mất ngủ thì
cơ thể suy yếu và chóng già.
-Giữ cho tâm hồn thanh thản, tránh suy nghĩ lo âu.
- Có một chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lý.


BT2 T.178: Phân biệt bệnh bazơđô với bệnh bướu cổ do thiếu iôt.
Bệnh bướu cổ do thiếu iôt:Khi thiếu iôt,
chất tirôxin không được tiết ra, tuyến yên
tiết nhiều hoocmôn thúc đẩy tuyến giáp
hoạt động mạnh gây phì đại tuyến làm
thành bướu cổ. Trẻ em bị bệnh sẽ chậm
lớn, trí não kém phát triển, ng­ời lớn hoạt
động thần kinh giảm sút, trí nhớ kém
Bệnh bướu bazơđô: Do sự rối loạn làm
tuyến giáp hoạt động mạnh, tiết nhiều
hoocmôn làm tăng cường trao đổi chất,
tăng tiêu dùng oxi, nhịp tim tăng, người
bệnh luôn trong trạng thái hồi hộp, căng
thẳng, mất ngủ, sút cân nhanh

BT3 T. 181 (SGK)Sơ đồ quá trình điều hòa lượng đường
trong máu
Tỉ lệ đường huyết > 0.12%

Tỉ lệ đường huyết < 0.12%

Đảo tụy

Kích thích

Tế bào β

Tế bào α

tiết

Kìm hãm

tiết

....
Insulin

Glucôzơ

Kích thích

Glucagôn
...

...
Glicôgen

Đường huyết giảm
xuống mức bình
thường

Kìm hãm

Glucôzơ

Đường huyết tăng
lên mức bình
thường


BT T. 189: Hoàn thành bảng 60. Chức năng của mỗi bộ phận trong cơ
quan sinh dục nam.

Cơ quan
1. Tinh hoàn

Chức năng
c

2. Mào tinh hoàn g
3.Bìu
i
4. Ống dẫn tinh h

5. Túi tinh
e
6. Tuyến tiền liệt
a
7. Ống đái
b
8. Tuyến
d
hành( Tuyến côpơ)

a. Tiết dịch hòa với tinh trùng từ túi tinh chuyển ra
để tạo thành tinh dịch
b. Nơi nước tiểu và tinh dịch đi qua
c. Nơi sản xuất tinh trùng
d. Tiết dịch để trung hòa axit trong ống đái, chuẩn
bị cho tinh phóng qua, đồng thời làm giảm ma
sát trong quan hệ tình dục
e. Nơi chứa và nuôi dưỡng tinh trùng
g. Nơi tinh trùng tiếp tục phát triển và hoàn thiện về
cấu tạo
h. Dẫn tinh trùng từ tinh hoàn đến túi tinh
i. Bảo đảm nhiệt độ thích hợp cho quá trình sinhtinh


BT T. 195: Chọn những từ hoặc cụm từ được liệt kê đưới đây:
Có thai, sinh con, nhau, thụ tinh, sự rụng trứng, trứng, mang thai,
tử cung, làm tổ điền vào chỗ trống trong các thông tin sau:
1. Kinh nguyệt lần đầu là dấu hiệu cho thấy nữ giới đã đến tuổi có khả
sinh con . và
có thai..

năng
trứng. chín và rụng từ một trong 2 buồng trứng.
2. Hằng tháng, một
sự rụng trứng
3. Hiện tượng trứng chín rời khỏi buồng trứng được gọi là
....
4. Trứng gặp tinh trùng trong ống dẫn trứng, sẽ xảy ra hiện tượng
thụ tinh. và phụ nữ sẽ
có thai

..
cung
5. Trứng đã thụ tinh bắt đầu phân chia, đồng thời di chuyển đến tử
làm tổ ..
và
6. Để có thể phát triển thành thai, trứng đã thụ tinh cần phải bám và
làm tổ .trong lớp niêm mạc tử cung. Nơi bám đó sẽ phát triển thành

nhau..... để nuôi dương thai.

7. Sự mang
thai kéo dài trong khoảng 280 ngày và đứa trẻ sẽ được sinh ra


BT1 T.195: Nêu rõ những ảnh hưởng của có thai sớm,
ngoài ý muốn ở tuổi vị thành niên.Phải làm gì để điều đó
không xảyra?
* Những ảnh hưởng của có thai sớm, ngoài ý muốn ở tuổi vị
thành niên:
-Dễ sẩy thai hoặc đẻ non.

-Con khi đẻ ra thường nhẹ cân, khó nuôi, dễ nhiễm bệnh
-Nếu phải Nạo thai dễ dẫn đến vô sinh vì dính tử cung, tắc vòi
trứng, chửa ngoài dạ con.
- Phải bỏ học , ảnh hưởng đến tiền đồ, sự nghiệp
* Để tránh rơi vào tình trạng trên cần phải:
-Tránh quan hệ tình dục ở tuổi học sinh, giữ tình bạn trong
sáng và lành mạnh để không ảnh hưởng tới sức khỏe sinh sản,
tới học tập và hạnh phúc gia đình trong tương lai.


h­íng dÉn häc ë nhµ
- Hoàn thành các bài tập trong vở BT
- Ôn lại những kiến thức đã học trong HKII
giờ sau ôn tập học kì.