SKKN một số biện pháp rèn luyện kỹ năng diễn đạt mạch lạc, biểu cảm cho trẻ 5 tuổi qua trò chơi đóng kịch

PHÒNG GD & ĐT CHÂU THÀNH

TRƯỜNG MG SONG LỘC

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc Lập - Tự Do - Hạnh Phúc

PHIẾU NHẬN XÉT, XẾP LOẠI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
- Tên đề tài: Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng diễn đạt mạch lạc,

biểu cảm cho trẻ 5 tuổi qua trò chơi đóng kịch.
- Thời gian thực hiện: 20/09/2013 đến 31/11/2013
- Tác giả: Thạch Thị Sáu
- Chức vụ: Giáo Viên
- Bộ phận công tác: Khối lá
TỔ CHUYÊN MÔN
Nhận xét:
………………………….........................
………………………….........................
………………………….........................
………………………….........................
………………………….........................
………………………….........................
………………………….........................
Xếp loại:………..
Ngày ….tháng…..năm…
TỔ TRƯỞNG

HỘI ĐỒNG KHGD TRƯỜNG
Nhận xét:

………………………….......................
………………………….........................
………………………….........................
………………………….........................
………………………….........................
………………………….........................
………………………….........................
Xếp loại:………..
Ngày ….tháng…..năm…
HIỆU TRƯỞNG

PHÒNG GIÁO DỤC HUYỆN CHÂU THÀNH

Nhận xét:
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………

Xếp loại:…………

Ngày …tháng…năm….
TRƯỞNG PHÒNG


BÁO CÁO TÓM TẮT
1. Người thực hiện:

- Họ và tên: Thạch Thị Sáu
- Năm sinh: 1980
- Đơn vị công tác: Trường Mẫu Giáo Song Lộc
- Chức vụ hiện tại: Giáo Viên
- Trình độ chuyên môn: Cử Nhân Mầm Non.
2. Tên sáng kiến: Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng diễn đạt mạch lạc,
biểu cảm cho trẻ 5 tuổi qua trò chơi đóng kịch.
3. Nội dung sáng kiến:
a. Khái niệm:
Kịch là một loại hình nghệ thuật tổng hợp bao gồm nghệ thuật văn học và
nghệ thuật sân khấu. Kịch tập trung khai thác những mâu thuẫn xung đột của cuộc
sống
( gọi là kịch tính). Một vở kịch được công diễn sẽ lưu lại lâu nhất trong
lòng khán giả là vở kịch có kịch tính tập trung cao nhất.
b. Nội dung phương pháp dạy trẻ đóng kịch:
Cô phải chọn những truyện hấp dẫn, có kịch tính, có nhiều mâu thuẫn xung
đột qua lời đối thoại của các nhân vật
Giúp trẻ hiểu tác phẩm
+ Cô phải kể tác phẩm nhiều lần một cách diễn cảm, đặc biệt chú ý thể
hiện sắc thái khác nhau của ngôn ngữ đối thoại giữa các nhân vật.
+ Cô phải đàm thoại với trẻ về nội dung chi tiết của tác phẩm, giải thích
thêm về tính cách nhân vật, nếu có điều kiện cho trẻ xem tranh minh họa thêm để
tăng tư liệu cho trí tưởng tượng nghệ thuật của trẻ, giúp trẻ hình dung rõ nét dáng
điệu, ngôn ngữ của nhân vật.
- Dựng cảnh và luyện tập
+ Cô chuẩn bị một số đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho vở kịch
+ Cô viết kịch bản: Suy nghĩ về nội dung hướng dẫn trẻ, cách hóa trang cho
nhân vật, trang trí nơi sẽ biểu diễn, trình tự hành động của các nhân vật, nội dung
lời dẫn truyện , lời bình, phần minh họa thêm bằng hát hoặc múa (nếu cần) để bổ
xung cho việc thể hiện tính cách các nhân vật.

+ Cô phân vai cho trẻ và giúp trẻ hiểu vai đóng , dạy trẻ học thuộc lời thoại
kết hợp và khích lệ động viên trẻ. Đồng thời cô chú ý phát hiện, đánh giá cao
những sáng tạo độc đáo của trẻ trong sự thể hiện.
- Hóa trang và biểu diễn
+ Cô hóa trang cho trẻ bằng cách làm các loại mũ múa ( thỏ, dê, gà, gấu, sói,
cáo …) để biểu thị các con vật và chọn cách ăn mặc phù hợp từng vai diễn. Bài trí
sân khấu đơn giản nhưng phù hợp với nội dung của truyện
+ Cô tổ chức cho từng nhóm biểu diễn theo những thời điểm khác nhau. Cho
các cháu nhận xét nhóm nào diễn tốt có khen thưởng kịp thời. Kết thúc giờ đóng
kịch, cô nhận xét kết quả ở mỗi vai diễn của trẻ, chú ý nhận xét mặt biểu cảm
trong cử chỉ lời nói, hành động của các nhân vật mà cháu đóng.


+ Chọn những trẻ diễn tốt để đi trình diễn vào các hội diễn.
c. Ý nghĩa:
Đây là một kiểu học tập mang tính chất trò chơi mà trẻ vô cùng hứng thú.
Qua trò chơi dạy trẻ đóng kịch sẽ góp phần giúp trẻ diễn đạt mạch lạc, biểu cảm,
từ đó sẽ thúc đẩy khả năng phát triển ngôn ngữ của trẻ. Bởi vì khi trẻ đóng kịch thì
bắt buộc trẻ phải thuộc lời thoại và diễn đạt lại một cách lưu loát, biểu cảm đúng
với tính cách và sắc thái tình cảm của nhân vật mà trẻ đóng
4. Thời gian thực hiện:
Thời gian thực hiện: 20/09/2013 đến 31/11/2013
5. Phạm vi áp dụng:
Đối tượng lớp maãu giaùo 5-6 tuoåi , trường Mẫu Giáo Song Lộc( Nhân rộng
ra trường Mẫu Giáo Song Lộc nếu được công nhận).
6. Hiệu quả:
Hiệu quả và mục đích của tôi khi nghiên cứu đề tài này là muốn tìm ra
phương pháp và biện pháp thích hợp để giúp trẻ phát âm đúng, nói đúng cấu trúc
ngữ pháp câu, nhằm giúp trẻ phát triển ngôn ngữ. Thông qua trò chơi dạy trẻ đóng
kịch sẽ giúp trẻ có khả năng diễn đạt trôi chảy, mạch lạc và biểu cảm. Đó chính là

tiền đề để hình thành và phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ.

Song Lộc, ngày 31 tháng 11 năm 2013
Người báo cáo

Thạch Thị Sáu


ĐỀ TÀI
MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN LUYỆN KỸ NĂNG DIỄN ĐẠT MẠCH
LẠC, BIỂU CẢM CHO TRẺ 5 TUỔI QUA TRÒ CHƠI ĐÓNG KỊCH
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
- Việc phát triển ngôn ngữ, rèn luyện khả năng diễn đạt lưu loát, biểu cảm
cho trẻ 5 tuổi thông qua việc dạy trẻ đóng kịch là một hoạt động thiết thực góp
phần tích cực vào việc giáo dục toàn diện cho trẻ về các mặt: Đạo đức, trí tuệ, lao
động, thể chất, thẩm mỹ.
- Phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua việc dạy trẻ đóng kịch chính là giúp
trẻ nói đúng cấu trúc ngữ pháp và diễn đạt mạch lạc, giúp trẻ diễn đạt ngôn ngữ
biểu cảm, làm phong phú vốn từ của trẻ. Cung cấp cho trẻ những tri thức đơn giản,
có hệ thống câu từ và các phương thức diễn đạt tình cảm của ngôn ngữ dựa trên
hai cơ sở sau.
1. Cơ sở lý luận:
Ngôn ngữ đóng vai trò hết sức quan trọng, ngôn ngữ là phương tiện để giao tiếp
của con người. Chính vì vậy, phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo nói chung và
rèn luyện khả năng diễn đạt mạch lạc, biểu cảm qua việc dạy trẻ 5 tuổi đóng kịch
nói riêng là rất cần thiết và quan trọng. Ngôn ngữ phát triển thì trẻ mới thấy hết
được vẻ đẹp đa dạng của cuộc và thế giới xung quanh, hơn thế nữa nó góp phần
hoàn thiện ngôn ngữ cho trẻ tạo nền tảng vững chắc cho hoạt động nhận thức sau
này.
2. Cơ sở thực tiễn

Ngôn ngữ của trẻ phát triển chưa đồng đều, trẻ chưa thể hiện được ý của
mình, chưa thể hiện đúng ngữ điệu, sắc thái, cử chỉ của lời nói: nói ê a, phát âm
ngọng, dùng từ sai, nói không đủ câu, đủ ý.
Ngôn ngữ diễn đạt chưa mạch lạc, rõ ràng, chưa lôgic. Những trẻ nhút nhát
ít tiếp xúc, kém hiếu động, vốn từ hạn chế nghèo nàn, nên diễn đạt câu từ thể hiện
ngữ điệu còn kém. Bởi vậy tôi chọn đề tài “ Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng
diễn đạt mạch lạc, biểu cảm cho trẻ 5 tuổi qua trò chơi đóng kịch” để nghiên cứu .
II. NỘI DUNG
1. Thực trạng của lớp:
Thuận lợi:
- Cũng được sự quan tâm về phía chính quyền, nhà trường và các bạn đồng
nghiệp đã hỗ trợ về dụng cụ, đạo cụ để cho cháu đóng kịch tại lớp hoặc trong buổi
văn nghệ, sinh hoạt trong trường. Nên các cháu mới có cơ hội diễn kịch mạnh
dạng và tự tin hơn.
Khó khăn:
Nguyên nhân dẫn đến ngôn ngữ của trẻ bị hạn chế: tìm hiểu gia đình.
- Những trẻ đến trường mầm non hầu hết chủ yếu là nông nhân, buôn bán,
phần nhỏ là trí thức. Vì điều kiện đi làm rất mệt mỏi, cộng với công việc nội trợ
hàng ngày nên hầu như gia đình đều giao trẻ cho nhà trường. Có quan tâm chăng


nữa chỉ là việc ăn uống, may mặc, hoặc mua những loại đồ chơi đắt tiền cho trẻ
chơi. Mặt khác nhiều gia đình chưa nhận thức được tầm quan trọng của bậc học
mầm non, vì vậy chưa quan tâm đến việc học tập của con ở trường. Có gia đình
không cho con đi học mẫu giáo dẫn đến việc ngôn ngữ của trẻ bị hạn chế rất nhiều.
Về khảo sát trẻ.
Khảo sát để xác định khả năng của trẻ:
Số trẻ được khảo sát 39 cháu
Phát âm:
- Số trẻ phát âm chuẩn 20/39 cháu = 51 %

- Số trẻ phát âm chưa chuẩn 19/39 cháu = 49%
Tập trả lời câu hỏi:
- Số trẻ nói được câu dài và diễn đạt lưu loát: 10/39 cháu =26%
- Số trẻ nói được 7-10 từ 10/39 cháu = 26%
- Số trẻ nói được câu 4-7 từ 19/39 cháu =49%
Tập đóng kịch:
- Số trẻ biết thể hiện tính cách, diễn đạt theo nội dung các nhân vật trong
truyện mà trẻ nhập vai: 5/39 cháu = 13%
- Số trẻ nhận biết và nói được tên các nhân vật trong truyện nhưng hạn chế
về cách diễn đạt : 8/39 cháu = 21%
- Số trẻ không biết cách diễn đạt tính cách của nhân vật khi nhập vai: 26/39
cháu 67%
Đặc điểm của lớp:
Sau khi đã khảo sát khả năng của học sinh tôi phải phân loại đối tượng trong
lớp để nắm được tình hình thực tế tìm hiểu và giáo dục một số trẻ cá biệt. Đáng
lưu tâm là một số trẻ chưa qua lớp nhà trẻ và mẫu giáo bé, mẫu giáo nhỡ sống ở
gia đình được mọi người chiều chuộng, thích gì là đòi bằng được, không có kỷ luật
khuôn phép như ở trường. Vì thế số trẻ này sẽ làm cho giáo viên gặp rất nhiều khó
khăn trong quá trình rèn luyện từ nề nếp, thói quen đến nhận thức. Ngoài ra một số
trẻ đã qua mẫu giáo nhưng vẫn còn hạn chế về khả năng diễn đạt khi nhập vai như
ở những cháu cá biệt.
Đặc điểm ngôn ngữ :
- Thông qua việc khảo sát ban đầu, tôi thấy số trẻ trong lớp có khả năng phát
âm chuẩn còn chiếm 1 tỉ lệ thấp, số trẻ phát âm chưa chuẩn chiếm tỉ lệ cao hơn. Số
trẻ nói được câu nhiều từ còn ít, do đó số cháu có khả năng diễn đạt mạch lạc, biểu
cảm khi nhập 5/39 cháu tỷ lệ 13 %. Chính vì thế tôi thấy cần phải tìm ra biện pháp
giảng dạy phù hợp để nâng cao chất lượng của lớp về khả năng phát triển ngôn
ngữ của lớp mình.
- Điều trước tiên tôi phải điều tra bằng cách sử dụng phương pháp quan sát trẻ,
nếu thấy trẻ phát âm sai cô phải sửa kịp thời cho trẻ, có thể cho trẻ trả lời theo yêu

cầu của cô. Từ đó mà trẻ biết được cách phát âm đúng và nắm được cách diễn đạt
ý hiểu của mình đến người khác.
- Kết hợp với phương pháp đàm thoại: Cô dùng những câu hỏi phù hợp với trẻ,
tránh câu hỏi quá nặng đối với trẻ, tránh trả lời “ có” hoặc “ không” sẽ không cụ


thể. Cách tốt nhất là hỏi trẻ về những âm mà trẻ hay nói sai và cho trẻ nói hết câu
xem khả năng của trẻ như thế nào? bao nhiêu % trẻ nói đúng, bao nhiêu % trẻ nói
sai
- Kết quả điều tra: khoản 40% trẻ nói đúng
60% trẻ nói sai.
III. ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP DẠY TRẺ ĐÓNG KỊCH VÀO VIỆC
PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ MẠCH LẠC CHO TRẺ
1. Phương pháp dạy trẻ đóng kịch (4 bước)
Bước 1: Chọn tác phẩm
Cô chọn truyện hấp dẫn, có kịch tính, có nhiều mâu thuẫn xung đột qua lời
đối thoại của các nhân vật
Bước 2: Giúp trẻ hiểu tác phẩm
- Cô phải kể diễn cảm tác phẩm nhiều lần
- Cô đàm thoại với trẻ về nội dung chi tiết của truyện, đặc biệt là cô nhẫn
mạnh ngữ điệu giọng nói của các nhân vật
Bước 3: Dựng cảnh và luyện tập:
- Cô chuẩn bị một số cây vẽ trang trí cây cối hoa là tạo nên một góc sân
khấu để trẻ hứng thú
- Cô chuẩn bị những đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho vở kịch
- Cô phân vai cho trẻ và giúp trẻ hiểu vai đóng, thuộc lời thoại, biết kết hợp
những động tác minh họa (cử chỉ, ánh mắt)
- Cô dẫn truyện để trẻ phối hợp các vai với nhau. Cô sửa sai uốn nắn kịp
thời cho trẻ nếu trẻ làm sai, cô khen gợi những cháu làm đúng, chú ý phát hiện
đánh giá cao những sáng tạo độc đáo của trẻ trong sự thể hiện.

Bước 4: Hóa trang và biểu diễn.
- Khi trẻ đã tập thành thạo các vai và biết phối hợp nhuần nhuyễn thì cho
các cháu đội mũ có hình thỏ, dê, gấu, gà, sói, chim… để biểu thị các con vật. Cho
các cháu còn lại đóng vai hoa, những cái cây…
- Cô tổ chức cho từng nhóm biểu diễn theo những thời điểm khác nhau
(trong giờ học, hoạt động vui chơi buổi chiều…) Lúc đầu cô nên chọn những cháu
có khả năng và biểu diễn tốt lên diễn, sau đó mới khuyến khích những cháu còn
nhút nhát tham gia, giúp trẻ bộc lộ những năng lực nghệ thuật của bản thân. Kết
thúc giờ đóng kịch cô cho các cháu nhận xét xem nhóm nào diễn tốt, cô nhận xét
mỗi vai của trẻ, trẻ nào diễn tốt nên có khen thưởng kịp thời để khuyến khích.
2. Áp dụng phương pháp dạy trẻ đóng kịch vào việc rèn luyện kỹ năng
diễn đạt mạch lạc cho trẻ.
- Tổ chức dạy trẻ đóng kịch giúp trẻ tái hiện lại những hình tượng và hành
động của các nhân vật. Khi đóng kịch trẻ nói bằng ngôn ngữ của các nhân vật
trong tác phẩm. Giúp trẻ nắm được ngôn ngữ dân gian có nội dung phong phú và
đầy sức diễn cảm. Từ đó giúp trẻ cảm thụ được sự giàu có của ngôn ngữ, nắm
được phương thức thể hiện ngôn ngữ, lĩnh hội được sự phong phú của tiếng mẹ đẻ.
Tất cả những điều này có ảnh hưởng tích cực đến sự phát triển ngôn ngữ của trẻ.


- Cô đàm thoại về nội dung chi tiết của câu truyện. VD: Truyện Cáo và Thỏ,
dê con nhanh trí…
Dạy trẻ đóng kịch “ Dê con nhanh trí”
- Cô phải kể diễn cảm câu truyện “ Dê con nhanh trí” nhiều lần
Đoạn 1: Từ “trong ngôi nhà… cho mẹ. Khi kể giọng dê mẹ trầm, nhẹ
nhàng. Giọng dê con ngây thơ, trong trẻo.
Đoạn 2: Còn lại cho đến hết. Giọng sói ồm ồm, giọng dê con thanh, nghi
ngờ.
Giọng kể chậm hơn bình thường, hơi kéo dài ở các câu hỏi: “ Mẹ đấy ư?
Sao hôm nay tiếng mẹ lại ồm ồm thế?” Giọng dê con hài hước, mỉa mai, mạnh mẽ

hơn bình thường ở các câu: “Thôi anh sói ơi… còn lạ gì nữa?”
- Cô đàm thoại với trẻ về nội dung chi tiết của câu chuyện nhấn mạnh vào
ngữ điệu giọng của các nhân vật
- Cô: Các con cho cô biết trong truyện “Dê con nhanh trí” có những nhân
vật nào?
- Trẻ: Thưa cô, có dê mẹ, dê con và chó sói ạ.
- Cô: Con nào giỏi cho cô biết, trước khi ra đồng ăn cỏ Dê mẹ đã dặn dê con
như thế nào?
- Trẻ: Thưa cô, Dê mẹ dặn dê con là: “Các con ở nhà ngoan! mẹ đi ra đồng
ăn một ít cỏ tươi để có nhiều sữa ngọt cho các con bú. Ai gọi cửa cũng đừng mở
nhé. Nếu không thì con Sói vào ăn thịt các con đấy!”
- Cô: Thế Dê con đã hỏi lại Dê mẹ như thế nào?
- Trẻ: Thưa cô, Dê con đã hỏi mẹ là “thế mẹ về thì làm thế nào con biết mà
mở cửa ạ”
- Cô: Thế ai đã đến gõ cửa nhà Dê con khi Dê mẹ đi vắng nhỉ?
- Trẻ: Thưa cô con chó Sói ạ.
- Cô: Các con có biết cho sói đã làm gì để đánh lừa Dê con không?
- Trẻ: Thưa cô, Chó sói đã nghe trộm lời Dê mẹ dặn Dê con, nó đến nhà Dê
con giả làm giọng Dê mẹ để đánh lừa Dê con, Nó lại nói dối là chân bị sưng không
thò vừa khe cửa. Khi bị lộ chó Sói chạy đến nhà hàng bánh nhúng chân vào bột
bánh để chân nó trắng như chân Dê mẹ để đánh lừa Dê con ạ.
- Cô: Dê con có mở cửa cho chó Sói không?
- Trẻ: Thưa cô, dê con không mở cửa ạ.
- Cô: Các con có biết vì sao mà Dê con đã không bị mắc lừa chó sói không?
- Trẻ: Thưa cô, vì dê con thông minh, nhanh trí đã biết dùng mũi để phát
hiện ra mùi hôi của chó sói không phải mùi thơm của sữa mẹ nó. Dùng mắt để
phát hiện ra cái chân lem luốc, đen xì và đôi tai nhọn hoắt của chó sói ạ. Và cả
dùng tai để phát hiện ra giọng chó Sói ồm ồm không dịu dàng như tiếng mẹ ạ.
Dựng cảnh và luyện tập
- Chuyển thể thành kịch “ Dê con nhanh trí” gồm các vai: Dê mẹ, Dê vàng,

(anh cả), Dê đen (anh hai), Dê trắng (em út) và chó sói. Vở kịch gồm 4 cảnh.
+ Cảnh 1: Dê mẹ- Dê vàng- Dê đen- Dê trắng.
+ Cảnh 2: Chó Sói- Ba chú Dê con


+ Cảnh 3: Chó Sói – Ba chú Dê con
+ Cảnh 4: Dê mẹ- Ba chú Dê con
Cô chuẩn bị sân khấu là một khoảng trống ở lớp có xếp một số ghế hình
vòng tròn giả làm nhà của Dê.
Cô phân vai và dạy theo từng nhóm
+ Dê mẹ: một nhóm 3 cháu đóng
+ Dê vàng: một nhóm 3 cháu đóng
+ Dê đen: một nhóm 3 cháu đóng
+ Dê trắng: một nhóm 3 cháu đóng
+ Chó Sói : một nhóm 3 cháu đóng
- Các cháu đóng vai Dê mẹ phải thuộc lời thoại của Dê mẹ “ Các con ở nhà
ngoan, mẹ đi ra đồng ăn cỏ tươi để có nhiều sữa ngọt cho các con bú. Chó Sói gọi
cửa các con dừng mở kẻo nó vào ăn thịt các con nhé!” “ ừ, mẹ đi thật nhanh lúc
nào về mẹ sẽ nói:
Dê con ngoan ngoãn
Mau mở cửa ra
Mẹ đã về nhà
Cho các con bú
- Lúc đó các con hãy mở cửa cho mẹ vào. Các con nhớ lời mẹ dặn nhé. “Các
con yêu quí, các con đã biết vâng lời mẹ không mở cửa cho cho Sói. Mẹ sẽ thưởng
cho các con một bữa sữa thật ngon”
- Các cháu đóng vai Dê Vàng phải thuộc lời thoại của Dê Vàng “Mẹ ơi, mẹ
đi thật nhanh rồi về với chúng con “Mẹ ơi sao hôm nay tiếng mẹ lại ồm ồm thế?”
“Thôi! anh Sói ơi, anh Sói đi đi, chân đen sì thế kia ai chẳng biết. Cút ngay đi kẻo
mẹ tôi về mẹ tôi húc cho thủng bụng ra đấy.” “A! Mẹ đã về! Đúng là tiếng mẹ rồi!

Tiếng mẹ dịu dàng lắm”, “A! thích quá! thích quá!”, “Mẹ ơi, chó Sói đánh lừa
chúng con mẹ ạ
- Các cháu đóng vai Dê đen phải thuộc lời thoại của Dê đen: “Mẹ ơi, mẹ đi
thật nhanh rồi về với chúng con”, “Đừng mở vội! Nhỡ chó Sói giả vờ tiếng mẹ thì
sao? Tiếng mẹ dịu dàng cơ, không ồm ồm như thế này đâu!”, “Chân mẹ thon thon,
con nhìn thấy là nhận ra ngay, sao hôm nay chân mẹ to và đen sì thế kia?”, “Anh
ngửi thấy mùi hôi của chó sói. Người mẹ tỏa ra mùi sữa thơm cơ!”, “A! Mẹ đã về!
Đúng là tiếng mẹ rồi! Tiếng mẹ dịu dàng lắm”, “Mẹ ơi, chúng con không mở cửa
đâu, chúng con đuổi chó Sói đi rồi “A! thích quá, thích quá!
- Các cháu đóng vai Dê trắng phải thuộc lời thoại của dê trắng: “Mẹ ơi, mẹ
đi thật nhanh rồi về với chúng con”, “A! mẹ đã về, mở cửa ra đón mẹ vào!”, “Lần
này thì đúng mẹ rồi! Em nhìn thấy chân mẹ trắng ơi là trắng”, “A! mẹ đã về! đúng
là tiếng mẹ rồi! Tiếng mẹ dịu dàng lắm “Để em nhìn qua khe cửa nhé! ồ! Đúng mẹ
rồi, chân mẹ thon thon trắng trắng”, “Mẹ ơi chúng con không mở cửa đâu. chúng
con đuổi chó sói đi rồi” A ! thích thích quá! thích quá! “ Các cháu đóng vai chó sói
thì phải thuộc lời thoại của Sói”, “Ta đã nghe rõ lời dặn dò của Dê mẹ, nếu lũ Dê
con mở cửa ta sẽ bắt chúng ăn thịt”, “Chó Sói bắt chước lời của Dê mẹ”.
Dê con ngoan ngoãn


Mau mở cửa ra
Mẹ đã về nhà
Cho các con bú
“Mẹ đi ra đồng bị cảm gió nên khản tiếng đấy”, “Mẹ giẫm phải gai nên chân
sưng vù lên. Các con mở cửa cho mẹ vào đi”, “Hừ! được rồi! Ta sẽ nhúng chân
vào thùng bột, bốn cái chân đen sì của ta sẽ trắng toát cho mà xem”, “Tức thật!
mình vẫn không lừa được chúng nó. Thôi phải trốn mau kẻo Dê mẹ cũng sắp về
đến nơi rồi”.
- Khi trẻ đã thuộc lời thoại, cô dạy trẻ cách nhấn mạnh ngữ điệu giọng của
các nhân vật: Giọng của Dê mẹ trầm, nhẹ nhàng, giọng Dê con ngây thơ, trong

cao. Giọng Sói ồm ồm, sau đó cô đóng vai người dẫn truyện và hướng dẫn trẻ biết
phối hợp các vai với nhau thành vở kịch
CẢNH I : DÊ MẸ - DÊ VÀNG - DÊ ĐEN –DÊ TRẮNG
Cô ( người dẫn truyện): Trong ngôi nhà kia có Dê mẹ và ba chú dê con. Ba
chú dê con đang xúm xít quanh mẹ. Dê mẹ dặn các con
Dê mẹ: Các con ở nhà trong nhà. Mẹ ra đồng ăn cỏ non để có nhiều sữa
ngọt cho các con bú. Chó Sói gọi cửa, các con đừng mở mở kẻo nó ăn thịt các con
đấy!
Ba chú dê con: Mẹ ơi! mẹ đi thật nhanh rồi về với chúng con
Cô: Dê mẹ xoa đầu dê trắng
Dê mẹ: Ừ mẹ đi thật nhanh,lúc nào về mẹ sẽ nói
Dê con ngoan ngoãn
Mau mở cửa ra
Mẹ đã về nhà
Cho các con bú
Lúc đó các con hãy mở cửa cho mẹ vào. các con nhớ lời mẹ dặn nhé!
Ba chú dê con: Vâng ạ ( dê mẹ đi vào sau sân khấu)
Cô: Dê mẹ đi rồi, ba chú dê con đóng cửa lại. Các chú dê lấy đồ chơi ra chơi
CẢNH II: CHÓ SÓI - BA CHÚ DÊ CON
Cô: Dê mẹ vừa đi khỏi, Chó Sói bước rón rén đến bên nhà của ba chú dê
con, vẻ mặt mừng rỡ. Chó Sói cười một mình và nói nhỏ.
Chó sói: Ta đã nghe rõ lời dặn dò của dê mẹ, nếu lũ dê con mở cửa ta sẽ bắt
chúng ăn thịt.
Cô: Chó Sói gõ cửa nhà dê con
Chó Sói: Cạch! Cạch! Cạch!
Dê con ngoan ngoãn
Mau mở cửa ra
Mẹ đã về nhà
Cho các con bú
Dê trắng: A! Mẹ đã về mở cửa ra đón mẹ vào.

Cô : Dê đen kéo tay dê trắng lại. Cả ba chú dê đều đứng im
Dê đen: Đứng mở vội! Nhỡ chó Sói giả vờ tiếng mẹ thì sao? Tiếng mẹ dịu
dàng cơ, không ồm ồm như thế này đâu


Cô: Dê vàng ghé mồm qua khe cửa nói.
Dê vàng: Mẹ ơi! sao hôm nay tiếng mẹ lại ồm ồm thế?
Chó sói: Mẹ đi ra đồng bị cảm gió nên khản tiếng đấy.
Dê đen: Chân mẹ thon thon, con nhìn là nhận ra ngay. Sao hôm nay chân
mẹ to và đen sì thế kia?
Cô: Chó sói vội đứng lùi ra và cố thu chân cho gọn lại
Chó Sói: Mẹ giẫm phải gai nên chân sưng vù lên. các con mở cửa cho mẹ.
Cô: Dê vàng nhìn qua khe cửa
Dê vàng: Thôi cho Sói đi đi, chân đen sì thế kia ai chẳng biết. Cút ngay đi,
kẻo mẹ tôi về mẹ tôi húc cho thủng bụng ra đấy.
Cô: Chó Sói tức giận bỏ đi.
Chó Sói: Hừ! được rồi! Ta sẽ nhúng chân vào thùng bột, bốn cái chân đen sì
của ta sẽ trắng toát lên cho mà xem.
Cô: ( chó Sói đi vào sau sân khấu)
CẢNH III : CHÓ SÓI - BA CHÚ DÊ CON
Cô: Chó sói bỏ đi, một lát sau nó quay lại với 4 cái chân trắng toát, nó bước
rón rén đến trước cửa nhà dê. chó sói gõ cửa
Chó Sói: Cạch! Cạch! Cạch!
Dê con ngoan ngoãn
Mau mở cửa ra
Mẹ đã về nhà
Cho các con bú
Cô: Dê trắng nhanh nhẹn đi ra nhòm qua khe cửa.
Dê trắng: Lần này thì đúng mẹ rồi! Em nhìn thấy chân mẹ trắng ơi là trắng.
Dê đen: Anh ngửi thấy mùi hôi của chó sói. Người mẹ tỏa ra mùi sữa thơm

cơ
Dê vàng: Người thì hôi hám, tai thì đen sì vừa nhọn hoắt, chó Sói ơi, không
đánh lừa được chúng tôi đâu. Cút đi! Mẹ tôi về sẽ húc cho thủng bụng ra đấy.
Cô: Chó Sói nhìn ngơ ngác xung quanh
Chó Sói: Tức thật, mình vẫn không lừa được chúng nó. Thôi phải trốn mau
kẻo dê mẹ cũng sắp về đến nơi rồi.
Cô: Nói xong Chó Sói chạy vội ra ngoài.
CẢNH IV : DÊ MẸ - BA CHÚ DÊ CON
Cô: Chó Sói vừa đi khỏi thì Dê mẹ trở về nhà vẻ mặt rất tươi vui, Dê mẹ cất
tiếng gọi:
Dê mẹ: Các con ngoan ngoãn
Mau mở cửa ra
Mẹ đã về nhà
Cho các con bú
Cô: Ba chú dê con nhân ra tiếng mẹ reo lên
Ba chú dê: A! Mẹ đã về! Đúng là tiếng mẹ rồi! Tiếng mẹ dịu dàng lắm
Dê trắng: để em nhìn qua khe cửa nhé! Ồ! đúng mẹ rồi, chân mẹ thon thon,
trắng trắng.


Cô: Dê vàng mở cửa ra
Dê vàng: Mẹ ơi, chó Sói đánh lừa chúng con mẹ ạ
Dê đen- Dê trắng: Mẹ ơi, chúng con không mở cửa đâu, chúng con đuổi
chó Sói đi rồi
Cô: Dê mẹ ôm các con cười sung sướng
Dê mẹ: Các con yêu quí, các con đã biết vâng lời mẹ, không mở cửa cho
chó sói. Mẹ sẽ thưởng cho các con một bữa sữa thật ngon
Cô: Ba anh em dê reo lên
Ba chú dê: A! Thích quá! Thích quá!
Trong khi trẻ luyện tập, nếu trẻ diễn đúng thì cô khen gợi trẻ. Nếu trẻ diễn

chưa đúng thì cô nhắc nhở trẻ để trẻ làm đúng. Cô đổi vai luôn phiên để tất cả các
cháu đều lần lượt được tham gia.
Hóa trang và biểu diễn:
- Khi trẻ đã tập thành thạo các vai và biết phối hợp nhuần nhuyễn thì cô cho
trẻ đội mũ có hình của các nhân vật để hóa trang.
- Các cháu đóng Dê mẹ và các chú dê con đội mũ hình đầu dê. Dê mẹ đeo
yếm có dây buộc ngang bụng.
- Các cháu đóng vai chó Sói đội mũ hình đầu Sói
- Cô cho từng cháu của ba nhóm ghép lại với nhau. Sau đó cô tổ chức cho
từng nhóm biểu diễn theo từng thời điểm khác nhau (trong tiết học, hoạt động vui
chơi …) để cho trẻ thi đua xem nhóm nào diễn tốt hơn, diễn đạt mạch lạc hơn.
Chọn những trẻ diễn tốt để đi trình diễn vào các ngày lễ hội. Khi trẻ biểu diễn
xong cô có thể tặng cho trẻ những món quà nhỏ để khuyến khích trẻ, tạo cho trẻ có
hứng thú biểu diễn (Vd: cho trẻ cắm cờ vào băng bé ngoan, tặng phiếu bé
ngoan…)
Tóm lại: Qua áp dụng phương pháp trên tôi thấy việc dạy trẻ đóng kịch có
vai trò rất lớn trong việc rèn luyện khả năng diễn đạt mạch lạc, biểu cảm cho trẻ 5
tuổi. Thông qua luyện tập và biểu diễn trẻ cảm nhận được sự phong phú của ngôn
ngữ Tiếng việt. Luyện tập nhiều thì trẻ nói năng rõ ràng hơn chính xác hơn, trẻ
mạnh dạn hơn, khả năng giao tiếp tốt hơn
IV. KẾT QUẢ THỰC HIỆN.
- Qua thực tế ở trường Mẫu Giáo Song Lộc, tôi đã áp dụng những kiến thức
mà các thầy cô đã truyền đạt cho tôi vào giờ học rèn luyện khả năng diễn đạt mạch
lạc , biểu cảm cho trẻ 5 tuổi. Đặc biệt thông qua trò chơi dạy trẻ đóng kịch đã thu
được kết quả như sau.
- Về khả năng phát âm:
+ Số trẻ phát âm chuẩn: 30/39 cháu = 77%
+ Số trẻ phát âm tương đối: 7/39 cháu = 19%
+ Số trẻ còn phát âm chưa chuẩn: 2/39 cháu = 5%
- Khả năng đóng kịch:

- Số trẻ biết thể hiện tính cách, diễn đạt theo nội dung các nhân vật trong
truyện mà trẻ nhập vai: 25/39 cháu = 64%


- Số trẻ nhận biết được nội dung của truyện nhưng hạn chế về cách diễn đạt
12/39 cháu = 31%
- Số trẻ không biết cách diễn đạt (không thuộc hết lời thoại của nhân vật)
2/39 cháu = 5%
- Qua quá trình áp dụng các biện pháp giáo dục và sự quan tâm nhiệt tình
của tôi cùng với sự giúp đỡ của các cô giáo ở lớp mẫu giáo 5 tuổi trường Mẫu
Giáo Song Lộc, đến nay tôi thấy các cháu rất hứng thú tham gia vào giờ học đóng
kịch. Qua trò chơi dạy trẻ đóng kịch sẽ góp phần giúp trẻ diễn đạt mạch lạc, biểu
cảm, từ đó sẽ thúc đẩy khả năng phát triển ngôn ngữ của trẻ, trẻ có khả năng diễn
đạt trôi chảy, mạch lạc và biểu cảm. Có như vậy mới giúp cho trẻ bộc lộ, phát huy
hết khả năng sáng tạo của trẻ. Đó cũng chính là tiền đề quan trọng ban đầu cho
việc phát triển toàn diện nhân cách trẻ.
V. BÀI HỌC KINH NGHIỆM:
- Thật vậy, không có một phương tiện giao tiếp nào có thể sánh được với
ngôn ngữ . Trong giao tiếp, nhờ có ngôn ngữ mà con người có khả năng hiểu biết
lẫn nhau. Ở trẻ, nhu cầu giao tiếp rất lớn, khi giao tiếp trẻ sử dụng ngôn ngữ của
mình để trình bày ý nghĩ, tình cảm, hiểu biết của mình với bạn bè và mọi người
xung quanh. Do đó việc đầu tiên của các giáo viên mầm non là cần giúp trẻ sử
dụng thành thạo ngôn ngữ Tiếng việt. Qua thời gian nghiên cứu tài liệu và áp dụng
vào thực tế, tôi thấy việc rèn luyện khả năng diễn đạt mạch lạc, biểu cảm cho trẻ 5
tuổi qua trò chơi dạy trẻ đóng kịch là một việc làm thiết thực và là một nhiệm vụ
cực kỳ quan trọng mà giáo viên cần quan tâm.
- Qua trò chơi đóng kịch giúp trẻ lĩnh hội các tác phẩm văn học một cách
sâu sắc hơn. Trong quá trình đóng kịch, trẻ thể hiện được thái độ của mình đối với
nhân vật và hành động của nhân vật, phát triển khả năng sáng tạo nghệ thuật cho
trẻ. Trẻ hiểu và thể hiện được tính cách và diễn biến tình cảm của từng nhân vật

khác nhau, từ đó trẻ cảm được sự phong phú của ngôn ngữ Tiếng việt và sự đa
dạng của tính cách nhân vật. Điều đó góp phần rất quan trọng trong việc phát huy
trí tuệ của trẻ và hình thành nhân cách trẻ. Trò chơi đóng kịch còn là phương tiện
tích cực để phát triển ngôn ngữ cho trẻ, giúp trẻ có khả năng diễn đạt mạch lạc,
biểu cảm cho trẻ 5 tuổi qua trò chơi đóng kịch thì cô giáo cần lưu ý một số vấn đề
sau:
- Phải thường xuyên trau dồi kiến thức để nâng cao trình độ chuyên môn
- Chọn các tác phẩm cho trẻ đóng kịch là việc làm cần thiết. Nên chọn các
thể loại khác nhau: Chuyện cổ tích, chuyện kể, thơ.
- Trong cốt chuyện phải có những hình ảnh đặc trưng rõ nét, đặc biệt có
những tình tiết lặp lại. Trẻ dễ thuộc các bài thơ có nhịp điệu. Đặc biệt trẻ rất thích
chuyện cổ tích mà các nhân vật là các con vật.
- Nắm chắc phương pháp cho từng loại tiết và biết cách sử dụng linh hoạt
áp dụng trong giờ học.
- Soạn giáo án đầy đủ, chi tiết cho mỗi giờ học, học thuộc giáo án.
- Luôn tìm tòi, sáng tạo ra đồ dùng trực quan đẹp, sinh động, hấp dẫn phù
hợp với trẻ.


- Chú ý luyện giọng kể cho phù hợp với từng nhân vật của truyện.
- Dạy trẻ ở mọi nơi, mọi lúc, luôn quan tâm đến việc sử dụng ngữ điệu
giọng và điệu bộ minh họa của trẻ, sửa sai kịp thời.
- Biết tích hợp các nội dung giáo dục trẻ trong giờ học và ở ngoài tiết học
- Thường xuyên trao đổi kinh nghiệm với bạn đồng nghiệp.
Trên đây là đề tài sáng kiến của cá nhân tôi, bước đầu tôi áp dụng và thực
sự mang lại kết quả khả quan, nhưng chắc cũng còn có nhiều thiếu sót, và có
nhiều bài học không thể thực hiện được, mong sự đóng góp nhiệt tình của nhiều
cá nhân, từ những lời hay, ý đẹp cũng như phương pháp giảng dạy mới nhanh
hơn, ngắn gọn hơn, đật hiệu quả cao hơn, để đề tài của tôi được áp dụng thành
công hơn.

Song Lộc, ngáy 31 tháng 11 .năm 2013
Người thực hiện

THẠCH THỊ SÁU