SKKN một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường mầm non

Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường Mầm non
Đề tài: Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường
mầm non
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Giáo dục mầm non là khâu đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân. Đây là
giai đoạn đặt nền móng ban đầu cho sự phát triển của trẻ, là giai đoạn có vai trò đặc
biệt quan trọng trong việc hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ.
Trẻ em là hạnh phúc của mỗi gia đình và là tương lai của đất nước. Trong mỗi
đứa trẻ luôn có những tài năng tiềm ẩn và sự chuẩn bị kỹ càng ngay từ lúc đầu đời là
chìa khóa thành công cho tương lai sau này. Trẻ sinh ra có quyền được chăm sóc, bảo
vệ và được giáo dục một cách toàn diện. Vì vậy việc giáo dục trẻ ngay từ những năm
tháng đầu đời là một việc làm hết sức cần thiết. Trong đó giáo dục lễ giáo là một phần
quan trọng không thể thiếu được bởi giáo dục lễ giáo có ảnh hưởng đến sự phát triển
toàn diện của trẻ.
Giáo dục lễ giáo ảnh hưởng rất lớn đến sự hình thành tính chủ định và quá
trình tâm lí của trẻ. Ngoài ra còn ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển ngôn ngữ của
trẻ. Khi giao tiếp trẻ sẽ nói năng nhẹ nhàng, mạch lạc, có văn hóa trong các câu nói,
cử chỉ, hành động của trẻ đối với mọi người.
Các nhà nghiên cứu cũng đã đánh giá cao vai trò của giáo dục lễ giáo với sự
phát triển nhân cách cho trẻ. Trẻ có sự giao tiếp mạnh dạn trẻ ngoan ngoãn vâng lời
người lớn biết kính trên nhường dưới biết thưa gửi lễ phép, tất cả đều có sự giáo dục
của cô giáo và mọi người xung quanh trẻ.
Ngày nay thì việc giáo dục lễ giáo cho trẻ lại vô cùng quan trọng và cần thiết
Giữa cuộc sống bộn bề lo toan và ngày càng phức tạp, nhiều tệ nạn xã hội, và hành vi
phạm pháp của những em nhỏ chưa đủ tuổi vị thành niên đã làm không ít người phải
đau lòng. Phải chăng đạo đức của các em chưa được quan tâm giáo dục đúng mức và


Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường Mầm non
đúng cách? Vấn đề này không phải là của riêng mỗi cá nhân ai hay tập thể nào mà nó
là vấn đề của toàn xã hội, xã hội cần chung tay nhằm cung cấp cho trẻ vốn hiểu biết,

mối quan hệ trong giao tiếp với cộng đồng, đưa trẻ vào môi trường sống thật lành
mạnh, trong sáng, giúp trẻ phát triển toàn diện về nhân cách.
Thấy được sự cần thiết của việc giáo dục lễ giáo cho trẻ ở trường mầm non và
tôi đã quyết định chọn đề tài: “Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong
trường mần non” nhằm giáo dục trẻ một số lễ giáo cần thiết trong cuộc sống theo
chuẩn mực văn hóa của người Việt Nam.
1. Cơ sở lý luận
Từ ngàn xưa cha ông ta đã đúc kết kinh nghiệm và có câu: "Tiên học lễ, hậu
học văn". Lễ phép là nét đẹp văn hoá được đặt lên hàng đầu khi nhìn nhận đánh giá
phẩm chất của một người dân Việt Nam.
Nhưng trong điều kiện kinh tế phát triển và đang trên con đường hội nhập, đất
nước chúng ta phải giao lưu với nhiều nền văn hoá khác nhau. Điều đó đồng nghĩa
với việc chúng ta sẽ tiếp thu thêm nhiều nền văn hóa phổ biến, rộng rãi khác. Nhưng
làm thế nào để cho thế hệ trẻ của chúng ta "Hoà nhập mà không hoà tan" trong
mỗi chúng ta vẫn giữ được những cái thuộc về "văn hoá của dân tộc Việt Nam”. Như
vậy trong thời đại ngày nay việc giáo dục cho trẻ phát triển về trí tuệ thôi chưa đủ mà
còn phải giáo dục trẻ giữ được truyền thống văn hoá vốn có của con người Việt Nam,
đó là nhiệm vụ cấp thiết trong các mục tiêu phát triển con người toàn diện hiện nay.
Mặt khác trong mục tiêu giáo dục đào tạo ghi rõ phải hình thành và phát triển
cho trẻ hài hòa, cân đối, biết giàu lòng yêu thương biết quan tâm, nhường nhịn giúp
đỡ mọi người, biết yêu thích và giữ gìn cái đẹp, thông minh, ham hiểu biết, thích
khám phá và tìm tòi một số kỹ năng cơ bản như: nhẹ nhàng, khéo léo, biết xin lỗi và
nhận lỗi khi mình có lỗi.


Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường Mầm non
Bởi vậy, từ lâu giáo dục lễ giáo cho trẻ đã cuốn hút sự quan tâm của các nhà
giáo dục và các bậc phu huynh, nó chiếm một vị trí quan trong trong đời sống sinh
hoạt hàng ngày của trẻ và là nền văn hóa đặc biệt đối với trẻ.
Tuy nhiên trẻ mầm non ban đầu còn chưa hiểu hết việc kính trọng, thưa gửi lễ

phép còn ứng xử theo cách riêng của bản thân mình với người lớn tuổi, với bạn bè và
cô giáo. Trước thực trạng đó là một giáo viên mầm non, người trực tiếp chăm sóc,
giáo dục trẻ, tôi không thể không suy nghĩ và nhận thấy rằng việc giáo dục lễ giáo
cho trẻ là việc mà mỗi giáo viên phải thực hiện thường xuyên liên tục và xem nó như
một phần công việc hàng ngày của mình.
2. Cơ sở thực tiễn
2.1. Thuận lợi
Được sự quan tâm giúp đỡ của phòng giáo dục đào tạo, chính quyền địa
phương, nhà trường đã trang bị cơ sở vật chất khá đầy đủ để phục vụ cho việc dạy và
học trong trường
Bản thân tôi đã được qua trường lớp, có trình độ chuẩn về chuyên môn, nhiệt
tình yêu nghề. Luôn gương mẫu trong cách giao tiếp, ứng xử hàng ngày đối với trẻ
và được phụ huynh tin tưởng. Bên cạnh đó tôi còn được tham gia các chuyên đề do
phòng, trường tổ chúc bồi dưỡng về chuyên môn và tổ chức các cuộc thi trong
trường để chị em đồng nghiệp học tập và rút kinh nghiệm
Đội ngũ giáo viên có trình độ đạt chuẩn, trên chuẩn, nhiệt tình, yêu nghề, mến
trẻ, luôn sáng tạo trong các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ
Đa số trẻ đều khỏe mạnh, đi học đều, luôn nhận được sự quan tâm giúp đỡ của
các bậc cha mẹ học sinh trong việc phối kết hợp với nhà trường để giáo dục trẻ đạt
hiệu quả cao hơn.
2.2. Khó khăn
Bên cạnh những thuận lợi đó, nhà trường còn gặp nhiều khó khăn thiếu các
phòng chức năng, chưa có vườn cổ tích nên chưa đảm bảo để cho trẻ hoạt động


Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường Mầm non
Phụ huynh đa số là những gia đình nông dân nên không có nhiều thời gian quan
tâm đến đời sống tình cảm, tâm lý của trẻ. Một số gia đình thì quá nuông chiều con nên
việc giáo dục lễ giáo cho con mình còn chưa được thực hiện đúng mức.
Đôi lúc phụ huynh chưa thấy được tầm quan trọng của việc giáo dục lễ giáo cho

trẻ, nên chuyện trẻ ứng xử không phù hợp cũng chưa thực sự được quan tâm.
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Tình hình thực trạng trước khi thực hiện đề tài
Thời gian đầu trẻ đến lớp còn hay khóc, còn có những thói quen tự do như ở nhà,
trả lời câu hỏi của cô còn trả lời trống không, ra vào lớp tự nhiên nói năng tự do ở trong
lớp, không chú ý học bài mà ngồi chơi, không vứt rác đúng vào nơi quy định...
Tôi đã thực hiện khảo sát chất lượng hành vi lễ giáo của trẻ và thu được kết
quả như sau:
Bảng 1: Khảo sát kết quả trước khi sử dụng đề tài
TT
1
2
3
4
5
6

Nội dung khảo sát
Tỷ lệ %
Biết xưng hô, chào hỏi lễ phép
50%
Biết nói cảm ơn, xin lỗi đúng lúc
50%
Biết giữ gìn, cất, sắp xếp đồ chơi theo quy định
50%
Biết giữ gìn vệ sinh thân thể, vệ sinh môi trường
45%
Biết nhường nhịn giúp đỡ bạn
55%
Trẻ mạnh dạn tự tin trong giao tiếp

40%
Đứng trước tình hình như vậy, tôi thực sự trăn trở và tìm ra các giải pháp dạy

trẻ để tất cả trẻ đều ngoan và có những thói quen, hành vi nề nếp.
2. Các biện pháp thực hiện
2.1. Xây dựng Môi trường giáo dục lễ giáo
Cùng với toàn ngành thực hiện chuyên đề năm học xây dựng trường học thân thiện
học sinh tích cực thì việc tạo cảnh quan sư phạm trong phòng học, môi trường xung quanh
cũng là một chuyên đề mà tôi chú trọng trong năm học này.
Tôi luôn chú ý tạo cảnh quan trong phòng học, đồ dùng đồ chơi được sắp xếp gọn
gàng, ngăn nắp, từng góc riêng biệt, mỗi kệ góc tôi đều làm mới, để hấp dẫn trẻ, tạo cảm
giác thích thú khi trẻ hoạt động và luôn mong muốn được sắp xếp ngăn nắp sau khi chơi.


Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường Mầm non
Đặc biệt là góc thiên nhiên/ KPKH : Được trang trí và trồng nhiều cây cảnh để tạo cho trẻ
một không gian cây xanh, để mỗi ngày trẻ có thể tự mình chăm sóc cây xanh, giáo dục trẻ
biết yêu thích cái đẹp. Qua hoạt động này kích thích trẻ yêu lao động , tạo tình cảm của trẻ
với thế giới tự nhiên gần gũi và thân thiên, trở thành thói quen ở trẻ.
Ngoài ra trong tôi còn lồng ghép nội dung tuyên truyền về giáo dục lễ giáo ở các
góc theo chủ đề. Tôi trang trí hấp dẫn sưu tầm những tranh ảnh có nội dung giáo dục
lễ giáo cho trẻ xem, kèm theo một bài thơ hay nội dung phù hợp với hình ảnh, khi trẻ
chơi ở các góc tôi cho trẻ đến xem và trò chuyện, giáo dục hành vi của trẻ đối với
mọi người, mọi vật xung quanh, đàm thoại với trẻ những hành vi văn minh trong giao
tiếp.
Hàng tháng tôi lên kế hoạch chủ đề giáo dục lễ giáo và thay tranh ảnh bài thơ có
nội dung phù hợp với chủ đề từng tháng.
Ngoài ra tôi còn sưu tầm tranh truyện, sách báo nhi đồng có hình ảnh và nội
dung về lễ giáo, làm album có nội dung và hình ảnh phù hợp với trẻ để đến giờ hoạt
động góc trẻ về góc học tập có thể mở ra xem .

Đối với góc tuyên truyền tôi cũng dành một góc để tuyên truyền giáo dục lễ giáo
cho phụ huynh nắm bắt từ đó phụ huynh sẽ chú trọng đến việc giáo dục lễ giáo cho
trẻ ở nhà
Ví dụ: Với chủ đề Trường mầm non tôi dán lên bức tranh một em bé đang vòng
tay chào cô giáo khi đến lớp. Khi trẻ nhìn tranh và biết được hành động của em bé
này ngoan hay hư, từ đó có ý thức làm theo những việc làm đúng đắn.


Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường Mầm non

Hình ảnh trẻ chào cô khi đến lớp ở góc tuyên truyền
Ví dụ: Chủ đề bản thân tôi dán lên bài thơ “Buổi sáng”cùng với hình ảnh minh
họa bé đang quét nhà và chăm sóc các con vật. Thông qua hình ảnh đó trẻ biết được
mình cũng có thể giúp đỡ mọi người những công việc nhỏ vừa với sức mình để thể
hiện tình yêu thương, kính trọng với những người xung quanh. Bài thơ: “Không vứt
rác ra đường”cùng với hình ảnh minh họa một bạn nhỏ đang bỏ rác vào thùng. Thông
qua hình ảnh đó trẻ biết những hành vi bảo vệ môi trường và bỏ rác đúng nơi quy
định.
Việc lồng ghép nội dung giáo dục lễ giáo vào các góc luôn tạo cho trẻ cảm giác
rất thích thú và thường xuyên đến góc đó để quan sát.
2.2. Giáo viên là người gương mẫu trong mọi hoạt động
Là một giáo viên mầm non tôi nghĩ, cô giáo là tụ điểm văn hóa, là mẫu hình
thành nhân cách cho trẻ nhập tâm bắt chước và học tập cô như là một đại diện nền


Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường Mầm non
văn hóa dân tộc, cô thực sự là tấm gương sáng cho học sinh noi theo. Cô giáo như
mẹ hiền, mẹ và cô là hai cô giáo, trẻ có hai mẹ hiền nhất định là con ngoan trò giỏi.
Vì vậy, để đạt được hiệu quả trong giáo dục lễ giáo cho trẻ thì việc cô giáo gương
mẫu là việc làm vô cùng cần thiết, bởi hàng ngày thời gian của trẻ ở trường, ở bên cô

là chủ yếu, trẻ luôn thích được cô yêu thương, gần gũi, mọi hành vi của cô được trẻ
để ý và thích bắt chước làm theo. Vì vậy cô luôn luôn thể hiện chuẩn mực trong cách
giao tiếp với người lớn và mọi người xung quanh. Với trẻ không to tiếng quát tháo,
xưng hô dịu dàng bằng cô và cháu, giờ đón trả trẻ cô luôn ân cần dịu dàng thương
yêu trẻ, khiêm tốn lịch sự trong giao tiếp với phụ huynh, Khi nói với trẻ tôi phát âm
chuẩn, rõ ràng song không khô khan, cứng nhắc. Tôi nhận thấy tư duy của trẻ gắn
với yếu tố tình cảm, hành động suy nghĩ theo hứng thú trẻ ghi nhớ chủ yếu qua
những gì ấn tượng mạnh: Một giọng nói hấp dẫn nhẹ nhàng, cháu hỏi gì tôi trả lời rõ
ràng, đủ câu, không trả lời qua loa chiếu lệ.
Mặt khác tôi luôn tìm hiểu kỹ về đặc điểm tâm lý của từng trẻ để có những cách
ứng xử phù hợp với trẻ.
Ví dụ: Lớp tôi có 4 cháu rất nhút nhát, trong giờ học ít tham gia phát biểu ý kiến,
và dường như trẻ không thích tham gia vào các hoạt động tập thể. Chính vì vậy tôi
luôn dành nhiều thời gian để trò chuyện, gần gũi với trẻ bằng các câu hỏi và những
lời khen ngợi dành cho cháu: Hôm nay con được ai đưa đi học?; Con thích chơi với
đồ chơi nào?; Hôm nay đi học con mặc cái váy rất xinh, ai mua cho con vậy?,….
Ngoài ra tôi con dành nhiều thời gian tham gia chơi và hoạt động cùng trẻ, lôi cuốn
trẻ vào các hoạt động chung.
Với sự gần gũi, yêu thương, thân thiện của cô dành cho trẻ, tôi đã biến tính nhút
nhát, luôn có tính tự ti của cháu sớm trở thành đứa trẻ mạnh dạn, hoà nhập với bạn bè
trong lớp và những người xung quanh.
Còn với những cháu hay làm nũng thì lại cần tập cho trẻ thói quen biết tự lập, tự phục
vụ cho bản thân mình mà không phải lúc nào cũng cần đến sự giúp đỡ của người thân.


Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường Mầm non
2.3. Ứng dụng công nghệ thông tin và việc giáo dục lễ giáo cho trẻ thông qua
các môn học.
Với thời kỳ phát triển ngày nay về ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác
giảng dạy, để lồng ghép nội dung giáo dục lễ giáo trong các tiết học, lôi cuốn sự hứng

thú tham gia vào học tập và phát huy hiệu quả kỹ năng thói quen tốt các hành vi văn
hoá tôi đã tìm tòi các bức tranh, các hình ảnh, bài thơ, câu chuyện, những đoạn video,
… có nội dung giáo dục lễ giáo từ mạng internet cho trẻ xem, dán lên góc tuyên
truyền, các góc trong lớp cho trẻ quan sát học tập làm theo.
Ví dụ: Tiết học làm quen văn học: Kể chuyện “Tấm cám”. Sau khi cô cho trẻ
kể trên màn hình máy chiếu. Cô đàm thoại cùng với trẻ: Tấm là người như thế nào? –
Mẹ con cám là người như thế nào? – Con thích nhân vật nào? Vì sao? Cô giáo dục
cháu lòng thật thà, chăm lo lao động, dạy cháu yêu cái thiện ghét cái ác, hình thành ở
trẻ lòng nhân ái với mọi người xung quanh .

Trẻ được xem và đàm thoại về nội dung câu chuyện


Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường Mầm non
Tiết kể chuyện cho trẻ nghe: “Cái hồ nhỏ”. Sau khi kể cho trẻ nghe và đàm
thoại về nội dung câu chuyện: Bạn thỏ đã nhận ra lỗi của mình và xin lỗi các bạn Tôm,
cua, ếch. Và bạn còn tự mình vớt hết rác trong hồ lên để cho nước trong sạch. Qua câu
chuyện đó tôi lồng ghép giáo dục trẻ không vứt rác bừa bãi mà phải bỏ vào đúng nơi
quy định, đồng thời giáo dục các cháu biết giữ gìn vệ sinh cho môi trường trong sạch.
Và khi làm điều gì sai phải biết xin lỗi bạn bè và biết sửa lỗi. Như vậy mới được mọi
người yêu quý.
Hay khi dạy trẻ bài thơ: “Phải là hai tay” sau khi cho trẻ đọc trên máy tính cô
đàm thoại cùng trẻ Lễ phép với người bề trên kính trọng yêu thương mọi người trong
gia đình khi ăn xong phải biết rót nước, mời tăm bố mẹ ông bà mời ai cái gì phải đưa
bằng hai tay mới là con ngoan.
Tiết học khám phá khoa học "Trò chuyện cùng trẻ về cây xanh quanh bé". Sau
khi cho trẻ quan sát trên màn hình, đàm thoại về lợi ích của cây và các bạn nhỏ đang
chăm sóc cho cây cô hỏi trẻ: Con có biết các bạn đang làm gì không? Các bạn có đáng
khen không? Muốn được khen như các bạn thì con phải làm gì?
Qua đó trẻ biết bảo vệ chăm sóc cây xanh để cây cho ta nhiều lợi ích bằng cách

tưới nước cho cây, không bẻ cành ngắt lá… Có thể cho trẻ trực tiếp được tưới cây, nhổ
cỏ cho cây, nhắc trẻ về nhà giúp đỡ bố mẹ chăm sóc cây trong vườn.
Tiết học âm nhạc: Dạy hát: “Bông hoa mừng cô”
Sau khi dạy trẻ hát cô trò chuyện về nội dung bài hát: Đối với cô giáo các con
phải như thế nào? Khi tặng hoa cho cô các con đưa bằng mấy tay? Thông qua đó giáo
dục trẻ khi nhận hoặc trao vật gì với người lớn nên trao hoặc nhận phải là hai tay, khi
nhận con nói lời cảm ơn.
Đối với tiết học giáo dục thể chất: Trước giờ hoạt động có chủ đích tôi mở cho
trẻ xem hình về các môm thể thao và trao đổi với trẻ Muốn cơ thể khỏe mạnh thì các
con phải làm gì? – Cô giáo dục trẻ siêng năng tập thể dục, tập đều đặn giúp cho cơ
thể luôn khỏe mạnh và phát triển các nhóm cơ, trong lúc tập các con phải không chen
lấn nhau hay xô đẩy bạn.


Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường Mầm non
Đối với giờ học tạo hình: Ví dụ: “Vẽ người thân trong gia đình”. Cô cho trẻ
quan sát các vật mẫu trên máy tính và trò chuyện cùng trẻ về các thành viên có trên
máy cô hỏi gia đình trẻ có những ai? – Gia đình một thế hệ hay hai thế hệ? – Mọi
người sống trong gia đình như thế nào với nhau? – Cô giáo dục trẻ biết yêu thương
kính trọng đối với ông bà, cha mẹ, anh chị, biết nhường nhịn em bé không tranh
giành đồ chơi của em.
2.4. Xây dựng cảnh quan sư phạm trong và ngoài lớp học
Một cảnh quan sư phạm, sạch đẹp trong và ngoài lớp học, là một điểm gần gũi,
luôn gắn với trẻ hàng ngày ở trường để trẻ học tập, hình thành kỹ năng lễ giáo. Làm
thế nào để trẻ luôn ý thức được về việc giữ gìn vệ sinh chung, đòi hỏi người giáo viên
thường xuyên rèn luyện kỹ năng vệ sinh lao động thành một thói quen.
Ví dụ: Trước giờ học tôi thường cho trẻ nhặt rác, lá cây để tạo môi trường sạch
đẹp. Đối với kệ góc trong lớp, đầu tuần tôi thường tổ chức cho trẻ thi đua, lau dọn sắp
xếp đồ chơi gọn gàng. Nhờ vậy qua mỗi lần tổ chức hoạt động vui, chơi trẻ chơi xong
thu dọn đồ chơi gọn gàng và ngăn nắp. Trong lớp tôi có sọt rác, để vào góc lớp, sau

mỗi giờ nêu tiêu chuẩn bé ngoan xong, tôi thường nhắc nhở trẻ, sau khi ăn quà nên
bỏ rác vào giỏ để giữ vệ sinh chung và trẻ thực hiện tốt, nhất là sau khi hoạt động tạo
hình xé dán trong lớp không còn mảnh vụn giấy nào rơi xuống sàn.
2.5. Giáo dục lễ giáo cho trẻ mọi lúc mọi nơi
Giáo dục lễ giáo cho trẻ nếu được tô luyện thường xuyên sẽ giúp cho trẻ trở
thành kỹ năng quen thuộc, hình thành ở trẻ một con người tốt, có ích cho xã hội. Vì
vậy, tôi
đã tận dụng mọi thời điểm trong ngày như thời điểm đón- trả trẻ, hoạt động góc, hoạt
động dạo chơi ngoài trời, hoạt động chiều…để lồng ghép giáo dục lễ giáo cho trẻ.
* Giờ đón, trả trẻ:
Ở lứa tuổi của trẻ luôn thích được cô yêu thương gần gũi, mọi hành vi của cô
được trẻ lưu tâm nhất, vì vậy cô luôn chuẩn mực trong giao tiếp. Giờ đón- trả trẻ tôi
luôn ân cần dịu dàng thương yêu trẻ, khiêm tốn lịch sự trong giao tiếp với phụ huynh,


Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường Mầm non
sau đó nhắc trẻ biết cất đồ dùng đúng nơi quy định, chào cô sau đó chào tạm biệt bố
mẹ để đi vào lớp.
Ví dụ: Trong giờ đón trẻ, khi bố, mẹ đưa trẻ đến lớp, nếu trẻ chưa chú ý đến
việc chào cô, tôi niềm nở chào trẻ trước và nhắc trẻ: Con chào cô, chào các bạn nào!
Con hãy cất đồ dùng của con vào ngăn tủ của mình rồi chào mẹ con vào lớp học.

Trẻ chào bố mẹ về
Tôi cũng có thể mở cho trẻ xem video clip về các bạn nhỏ đang thực hiện
công việc nhặt rác ở sân trường kết hợp với giáo dục cho trẻ biết và ý thức cao trong
việc giữ gìn vệ sinh môi trường ở những nơi công cộng nhằm đảm bảo giữ gìn vệ
sinh chung.
Trong các hoạt động chiều, tôi dành thời gian chiếu clip cho trẻ xem về các
hành vi đúng, sai về việc bảo vệ môi trường và tham gia giao thông. Yêu cầu trẻ lên
chọn cho cô các hành vi đúng và chỉ ra các hành vi sai. Nếu cháu chọn đúng cô sẽ

Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường Mầm non
cho hiệu ứng mặt cười, và các cháu chọn sai sẽ hiện ra mặt mếu. điều đó khiến trẻ rất
hứng thú và tham gia học tập với hiệu quả cao.

Trẻ xem video về các hành động giáo dục lễ giáo
Trước giờ trả trẻ tôi nhắc trẻ từ tốn, không vội vàng, xô đẩy nhau chào Bố, Mẹ
và xin phép cô ra về, dặn trẻ về nhà ngoan, vâng lời bố mẹ ông bà anh chị
* Giáo dục lễ giáo vào hoạt động vui chơi : Đối với trẻ lứa tuổi này trẻ học mà
chơi, chơi mà học. Trong giờ hoạt động góc trẻ được thực hành trải nghiệm nhiều vai
chơi khác nhau, phản ánh sinh hoạt cuộc sống của người lớn, tôi tiến hành lồng ghép
lễ giáo vào các góc, qua đó trẻ được đối thoại những câu chào hỏi lễ phép, câu cảm
ơn, xin lỗi, trao nhận bằng hai tay, tôi theo dõi quan sát lắng nghe để kịp thời uốn nắn
trẻ khi có biểu hiện chưa đúng. Giúp trẻ hình thành thói quen hành vi văn minh trong
giao tiếp.


Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường Mầm non
Ví dụ: Qua trò chơi phân vai – y tá – bác sỹ: Tôi hướng dẫn trẻ biết đóng vai bác sĩ,
biết thăm hỏi bệnh nhân ân cần.
+Bác sĩ biết hỏi bệnh nhân, cháu đau chỗ nào? Đau ra sao?
+Trẻ đóng vai bác sĩ phát thuốc dặn bệnh nhân uống thuốc ngày mấy lần.
+Trẻ đóng vai bệnh nhân nhận thuốc, nhận đơn thuốc bằng hai tay và nói lời
cảm ơn đối với bác sĩ.

Trẻ chơi khám bệnh và học cách giao tiếp giữa Bác sĩ và bệnh nhân
Qua trò chơi bán hàng: Yêu cầu người bán hàng và người mua hàng phải
nói nhẹ nhàng, đủ câu:
+ Cô chú mua gì?

+ Bán cho tôi quả nải chuối
+ Bao nhiêu tiền vậy cô


Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường Mầm non
Sau khi chơi xong tôi nhắc nhở trẻ thu dọn đồ chơi cất lên giá gọn gàng, ngay
ngắn.
Qua hoạt động góc cháu mạnh dạn dần, thành thạo dần trong giao tiếp, trong
ứng xử, chào hỏi đối với mọi người xung quanh mình.
Từ đây trẻ lớp tôi đã hết nói trống không . Trẻ biết nói và trả lời đầy đủ câu, biết
xưng hô chuẩn mực đối với cô và bạn.
Trong khi chơi nếu trẻ làm việc gì sai đối với bạn, tôi nhắc nhở trẻ phải biết xin
lỗi cô, xin lỗi bạn, ai cho cái gì thì nhận bằng hai tay và nói cảm ơn.
Ngoài ra còn giáo dục cháu đoàn kết với bạn bè, không tranh giành đồ chơi với bạn,
gặp chuyện gì phải thông báo cho người lớn biết.
* Đối với giờ dạo chơi ngoài trời:
Dạo chơi ngoài thời là lúc trẻ được tiếp xúc thiên nhiên, không khí trong lành, thoả
mãn như cầu vui chơi của trẻ. Đây cũng là cơ hội phát triển nhận thức, tình cảm kỹ năngxã hội ở trẻ. Trẻ được nhặt lá vàng rơi làm vệ sinh sân trường, được quan sát, tìm hiểu về
sự phát triển của cây và ý thức được việc chăm sóc bảo vệ cây, hoa, rau,…trong vườn
trường, từ đó hành vi lễ giáo của trẻ cũng được phát triển hơn.
Ví dụ: Trong giờ dạo chơi tham quan vườn cây ăn quả . Trước khi dẫn trẻ đi
dạo cho đến quá trình quan sát, tôi đàm thoại với trẻ:
Khi đi tham quan các con phải đi như thế nào? Để cho cây luôn xanh tốt thì
phải thế nào? Khi ăn quả các con phải nhớ đến ai? Khi có những lá vàng rơi xuống
sân trường chúng ta làm gì?...
Sau khi đàm thoại tôi giáo dục trẻ ngoan, không chen lấn, xô đẩy bạn. Biết
kính trọng, yêu quý những người lao động, trước khi ăn quả phải rửa sạch và gọt vỏ,
không vứt vỏ và hạt bừa bãi mà phải để vỏ vào nơi qui định. Ăn phải từ tốn, chậm
rãi.
Giáo dục trẻ giữ gìn vệ sinh môi trường, vệ sinh lớp, biết đoàn kết, giúp đỡ

bạn bè, mọi người xung quanh.
* Trong giờ ăn:


Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường Mầm non
Ngay cả trong giờ ăn cũng là cơ hội để giáo dục hành vi văn minh lễ giáo cho
trẻ. Trẻ ý thức được một số việc tự phục vụ như: rửa tay trước khi ăn, giúp cô kê bàn
ghế, phát thìa cho bạn, không nói chuyện trong giờ ăn, không làm rơi vãi cơm, thức
ăn, mời cô, mời các bạn trước lúc ăn.
Ví dụ: Chuẩn bị trước giờ ăn tôi cho trẻ đọc bài thơ có nội dung lễ giáo để giáo
dục trẻ.

Giờ ăn
Giờ ăn bé nhớ lời cô
Ăn chậm nhai kỹ sao cho đàng hoàng
Ăn xong xếp ghế gọn gàng
Nhặt vụn cơm vãi bé càng đáng khen

Cô mời trẻ và gợi ý để trẻ mời cô, mời các bạn cùng ăn cơm. Nhắc nhở trẻ ăn gọn
gàng, không để cơm rơi vãi, nếu có thức ăn rơi thì nhặt bỏ vào đĩa để thức ăn rơi và
không nói chuyện, đùa nghịch trong giờ ăn.
Giờ ăn phụ chiều khi cô đưa cho trẻ, cô gợi ý để trẻ biết nói Cháu xin cô, Cháu cảm
ơn cô, và biết nhận quà khi người lớn cho bằng hai tay.


Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường Mầm non

Trẻ ngồi ngay ngắn trong giờ ăn
2.6. Phối kết hợp với các bậc phụ huynh
Cùng với mục tiêu xã hội hoá giáo dục thì vai trò của phụ huynh không nhỏ

trong việc giáo dục trẻ. Vì vậy việc phối kết hợp với phụ huynh trong việc giáo dục lễ
giáo cho trẻ là vô cùng cần thiết.
Trong buổi họp phụ huynh đầu năm tôi trao đổi để phụ huynh nói lên những
đặc điểm tâm sinh lý của con mình ở nhà giúp cô nắm rõ được đặc điểm tâm sinh lý
của trẻ. Phụ huynh phải trung thực cho dù là trẻ có vấn đề về sức khỏe hay điều kiện
sống, tính cách đặc biệt. Có như vậy cô mới nắm được đặc điểm tâm sinh lý của trẻ
để có biện pháp giáo dục trẻ tích cực và hiệu quả ngay từ đầu năm học.
Tiếp đó tôi mạnh dạn trao đổi với phụ huynh về tầm quan trọng của giáo dục lễ
giáo đối với trẻ mẫu giáo, Để phụ huynh nhận nhận thức ý nghĩa của vấn đề kết hợp
cùng nhà trường giáo dục trẻ. Nhất là trong tình hình hiện nay, nhiều nền văn hoá và
trò chơi giải trí đã ảnh hưởng một phần không nhỏ về hành vi văn minh của trẻ. Trẻ


Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường Mầm non
có thể bắt chước và thể hiện những hành động thô bạo với bạn sau khi xem những bộ
phim có các hành động bạo lực hay trẻ có những lời nói không lễ phép đối với bố mẹ
khi không đồng ý cho trẻ chơi điện tử.
Tôi cũng trao đổi với phụ huynh không nên nuông chiều con quá mức, phải giải
thích cho trẻ hiểu cái gì là tốt, cái gì chưa tốt. Dần dần trẻ sẽ hiểu ra những điều mình
mong muốn đó là sai, là không đúng, là chưa ngoan.
Hơn nữa phần đông phụ huynh là nông dân nên cũng không có nhiều thời gian
dành cho con cái nhất là trong việc giáo dục lễ giáo, qua các cuộc họp phụ huynh
hoặc những buổi truyền thông tôi luôn phổ biến và tuyên truyền cách nuôi dạy con
khoa học và cách giáo dục lễ giáo đối với trẻ lúc ở nhà . Phụ huynh giành nhiều thời
gian chăm sóc con cái như vệ sinh thân thể, chải răng đúng cách, phụ huynh phải mẫu
mực trong giao tiếp ở nhà để trẻ noi theo. Đồng thời chú ý sửa sai trẻ kịp thời những
thiếu sót trong giao tiếp đối với bạn bè, đối với người lớn. Tôi luôn trao đổi với phụ
huynh hàng tháng thông qua sổ liên lạc và tôi đã đưa ra yêu cầu là hàng tháng sẽ có
kế hoạch học tập và sinh hoạt cũng như việc rèn luyện lễ giáo cho trẻ do cô giáo lập
ra. Kế hoạch này sẽ được dán ở bảng thông báo của lớp để tất cả mọi phụ huynh đều

nắm được từ đó cùng cô có những biện pháp giáo dục phù hợp và đạt hiệu quả cao
hơn.


Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường Mầm non

Tuyên truyền với phụ huynh
2.7. Giáo dục lễ giáo bằng hình thức khích lệ, động viên.
Tâm lý của con người thích được khen hơn là chê, nhất là trẻ nhỏ rất thích được
khen ngợi, động viên, khi làm được việc tốt. Những lời động viên, những phần
thưởng nhỏ cũng làm trẻ vui sướng và khích lệ trẻ cố gắng hơn nữa để lại được khen,
được thưởng. Chính vì vậy mà hàng ngày ở trường việc cho trẻ tự nhận xét về những
hành vi tốt, hành vi xấu của bản thân trẻ, của các bạn trong lớp góp phần thúc đẩy ở trẻ
nề nếp, hình thức thi đua về học tập, vui chơi, đối xử, giúp đỡ các bạn trong lớp.
Ví dụ: Hằng ngày vào giờ nêu gương cuối ngày trước khi cắm cờ, tôi cho trẻ tự
nhận xét về mình trong ngày ngoan hay chưa? Đưa ra những nhận xét về hành vi tốt,
xấu sau đó tôi đưa ra nhận xét, nêu gương từng trẻ trong lớp, những trẻ ngoan sẽ
được cắm một cờ bé ngoan, những trẻ chưa ngoan không được cắm cờ và động viên
trẻ ngày hôm sau ngoan hơn để được cắm cờ như các bạn. Ngoài ra tôi luôn dành thời


Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường Mầm non
gian để gần gũi với trẻ. Tôi tìm những câu nói hài hước, hóm hỉnh, những món quà bất
ngờ và các hình thức khen ngợi để động viên trẻ kịp thời.
Với những hình thức đó, trẻ lớp tôi rất thích thú, các nề nếp hành vi của trẻ được
thay đổi rõ rệt, trẻ ngoan hơn, có tinh thần tự giác cao hơn và rất hào hứng mong
muốn ngày nào cũng ngoan để được cắm cờ bé ngoan, được cô giáo khen, được nhận
những món quà thú vị.
Ví dụ 2: Tôi còn lên kế hoạch kể chuyện về gương tốt cuối tuần, tuần nào cũng
vậy tôi không bao giờ bỏ qua, tuỳ vào từng chủ đề để lựa chọn nội dung câu chuyện:

Tuần 1 Tháng 10 tôi kể chuyện: “ Tích Chu” cho trẻ nghe. Tuần 1 Tháng 11 tôi kể
chuyện “Cháu ngoan của bà”cho trẻ nghe và tuần khác tôi kể cho trẻ nghe: Sự tích
cây vú sữa, hay những câu chuyện về ăn uống có văn hóa do tôi sáng tạo hay sưu
tầm, những giờ như vậy trẻ rất thích lắng nghe, nhằm kích thích trẻ học ngoan, muốn
được cắm cờ, trẻ sẽ nổ lực ý chí.
2.8. Giáo dục lễ giáo thông qua ngày hội, ngày lễ:
Truyền thống của người Việt Nam chúng ta luôn tôn sư trọng đạo và giữ vững
những nét văn hóa đặc trưng. Vì vậy tôi thường xuyên tạo điều kiện cho trẻ có cơ hội
được tham gia các buổi tổ chức ngày lễ, ngày hội như ngày nhà giáo Việt Nam, ngày
tết trung thu, ngày múa hát mừng xuân…
Từ ý nghĩa của những ngày lễ lớn, truyền thống của dân tộc để giáo dục trẻ lòng
tự hào dân tộc, tôi cũng đã cung cấp cho trẻ biết về ngày lễ, biết kính trọng những
người đã hy sinh cho lợi ích dân tộc, lợi ích trồng người. Từ đó hình thành cho trẻ
lòng tự hào, kính yêu đối với người lớn tuổi, thông qua đó khuyến khích trẻ học tập
và phấn đấu thành con người có ích sau này.
Ví dụ: Ngày nhà giáo Việt Nam tôi tổ chức cho các tổ trong lớp thi hát về cô
giáo. Các tổ sẽ phải nhớ được các bài hát về cô giáo và hát thi với nhau. Sau đó trò
chuyện để trẻ hiểu thêm về ý nghĩa công việc của các cô giáo. Giáo dục trẻ biết quí
trọng, nghe lời cô giáo, cố gắng học giỏi để cô vui lòng.


Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường Mầm non
Hay đến ngày Tết trung thu tôi chuẩn bị mâm ngũ quả, đèn ông sao và rất nhiều
hoa quả, bánh kẹo. Mời trẻ cùng chuẩn bị, bày mâm ngũ quả và thắp đèn. Nhắc trẻ
giúp đỡ nhau trong khi làm, cùng nhau làm để có một sản phẩm đẹp. Tôi đóng vai
làm chị Hằng kể cho trẻ nghe về ngày tết trung thu có trăng sáng, có chị hằng, chú
cuội… và tổ chức cho trẻ rước đèn, hát múa.
Cùng với cuộc thi Bé khỏe bé thông minh do nhà trường tổ chức tôi cũng đã tổ
chức cho lớp mình thi Bé khỏe bé thông minh. Trong cuộc thi có các bức tranh hành
động đúng và sai như: tranh em bé quét nhà, tranh em bé chào hỏi, tranh em bé bẻ cành

cây, tranh các bạn tranh giành nhau… Yêu cầu trẻ dán tranh hành động đúng vào bảng
có khuôn mặt cười và tranh hành động sai vào bảng có khuôn mặt mếu. Để trẻ tự tìm
tranh đúng hay sai và dán vào bảng phù hợp. Và những cháu nào thực hiện tốt thì sẽ có
phần thưởng. Trẻ rất hứng thú khi tham gia cuộc thi và đem lại hiệu quả cao.
3. Kết quả đạt được và bài học kinh nghiệm
3.1. Kết quả đạt được
Sau những biện pháp tôi đã nghiên cứu và thực hiện, chất lượng giáo dục về lễ
giáo đối với trẻ tăng lên rõ rệt, bản thân tôi phấn khởi hơn, yêu nghề, yêu trẻ nhiều hơn.
Giúp tôi có nghị lực và hưng phấn trong công tác.
Đối với trẻ ở lớp tôi qua quá trình rèn luyện, ý thức của trẻ ngày càng khôn lớn
hơn, trẻ luôn có tinh thần tự giác cao về hành vi văn minh, lễ giáo và kết quả cho thấy
so với lúc chư áp dụng các biện pháp lồng ghép nội dung giáo dục lễ giáo thể hiện
dưới bảng như sau:
Bảng 2: Khảo sát kết quả cuối năm học
TT

Nội dung Giáo dục

Tỷ lệ %

1
2
3
4

Biết xưng hô, chào hỏi lễ phép
Biết nói cảm ơn, xin lỗi đúng lúc
Biết giữ gìn, cất, sắp xếp đồ chơi theo quy định
Biết giữ gìn vệ sinh thân thể, vệ sinh môi trường

98%
95%
95%
98%

5

Biết nhường nhịn giúp đỡ bạn

95%


Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường Mầm non
6

Trẻ mạnh dạn tự tin trong giao tiếp

95%

Như vậy sau khi sử dụng các biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ chúng ta thấy
mức độ đạt được đã tăng lên rõ rệt. Điều đó khẳng định một điều rằng các biện pháp
được sử dụng là đúng đắn và đem lại hiệu quả tốt trong quá trình giáo dục.
3.2. Bài học kinh nghiệm
Khi thực hiện đề tài này, với những biện pháp thực hiện và kết quả thu được tôi
rút ra bài học như sau:
Ngay từ đầu năm giáo viên chủ nhiệm phải nắm rõ tình hình của lớp, đặc điểm
tâm sinh lý của từng cháu về sức khỏe, sở thích cũng như hoàn cảnh gia đình, mức độ
quan tâm của Bố Mẹ và tạo cho trẻ môi trường học tập và nề nếp tốt. Có như vậy thì
hiệu quả giáo dục sẽ được nâng cao.
Bản thân tôi phải luôn tìm tòi sáng tạo, sưu tầm tranh ảnh, thơ ca, về để nội

dung giáo dục lễ giáo của trẻ ngày càng phong phú hơn, tôi thay đổi theo từng chủ đề
để tạo sự mới lạ hấp dẫn trẻ. Các tiết học có lồng ghép nội dung giáo dục lễ giáo dưới
hình thức thơ, ca dao vào bài học để giáo dục trẻ.
Phải thường xuyên thực hiện giờ nêu gương và kể chuyện hàng tuần hoặc tổ
chức văn nghệ để động viên tinh thần trẻ.
Cô giáo phải thật sự là tấm gương sáng để trẻ noi theo, luôn giàu tình yêu
thương, luôn thận trọng trong mọi hành vi của mình, thân thiện yêu thương để tạo
tâm lý thoải mái cho trẻ thực hiện tốt mọi hành vi cũng như hoạt động giao tiếp,
nhằm giúp trẻ từng bước hình thành nhân cách cho trẻ.
III. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận
Giáo dục lễ giáo là một mắt xích quan trọng của trẻ từ 0- 6 tuổi. Đây là giai
đoạn đặt nền móng đầu tiên của nhân cách trẻ. Vậy công tác chăm sóc giáo dục trẻ
trong những năm đóng vai trò quan trọng đến sự phát triển toàn diện của trẻ. Nhằm
giúp trẻ nhận thức được hành vi ứng xử của mình. Điều đó cô giáo phải là tấm gương


Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường Mầm non
sáng để noi theo, luôn giàu tình yêu thương , luôn thận trọng trong mọi hành vi cũng
như hoạt động giao tiếp thân thiện yêu thương để tạo tâm lý cho trẻ. Nhằm giúp trẻ
từng bước hình thành nhân cách cho trẻ. Bên cạnh đó môi trường và cảnh quan sư
phạm cũng góp phần hình thành cho trẻ những hành vi văn minh để dần dần hoàn
thiện nhân cách tốt đẹp của truyền thống con người việt Nam phù hợp với mọi chuẩn
mực đạo đức xã hội một cách tự nguyện.
2. Khuyến nghị
* Đối với cấp trên: Tôi mong muốn được sự giúp đỡ hỗ trợ về cơ sở vật chất
để trường chúng tôi thuận lợi hơn trong việc cho trẻ được hoạt động ngoại khóa.
* Đối với nhà trường: Tham mưu mua sắm thêm các loại đồ chơi về giao
thông để trẻ hoạt động một cách tích cực, sáng tạo và có hiệu quả về các hành vi
đúng khi tham gia giao thông.

* Đối với phụ huynh: Mong muốn kết hợp với cô giáo trong việc sưu tầm các
tranh ảnh về các hành vi lễ giáo, phối hợp cùng cô giáo trong việc trao đổi những
hành vi cá biệt ở trẻ để cùng có biện pháp hữu hiệu trong chăm sóc- giáo dục trẻ.
Trên đây là một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trong trường mầm non.
Rất mong được sự đóng góp ý kiến của lãnh đạo cấp trên và các bạn đồng nghiệp để
sáng kiến ngày càng tốt hơn.
Tôi chân thành cảm ơn!