SKKN: Một số biện pháp quản lý chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác lồng ghép tích hợp
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở trường mầm non Họa Mi
MỤC LỤC
I. Phần mở đầu............................................................................................2
1. Lý do chọn đề tài:....................................................................................2
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài:................................................................3
3. Đối tượng nghiên cứu..............................................................................3
4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu..................................................................3
II. Phần nội dung.........................................................................................4
1. Cơ sở lí luận ...........................................................................................4
2. Thực trạng...............................................................................................4
2.1. Thuận lợi - khó khăn............................................................................4
2.2 Thành công- hạn chế.............................................................................5
2.3. Mặt mạnh - mặt yếu.............................................................................5
2.4. Các nguyên nhân, các yếu tố tác động.................................................6
2.5. Phân tích đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra..........7
3. Các biện pháp thực hiện..........................................................................7
3.1.Mục tiêu của biện pháp ........................................................................7
3.2. Nội dung và cách thức thực hiện các biện pháp: ................................7
3.3. Điều kiện để thực hiện các biện pháp...............................................17
3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp : .....................................................17
3.5.Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu...........17
4.Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên
cứu.......................................................................................................................17
III.PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ........................................................18
1.Kết luận..................................................................................................18
2.Kiến nghị................................................................................................19
Người thực hiện: Trần Thị Thu Huyên
1
SKKN: Một số biện pháp quản lý chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác lồng ghép tích hợp
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở trường mầm non Họa Mi
SKKN: MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CHỈ ĐẠO GIÁO VIÊN
LÀM TỐT CÔNG TÁC LỒNG GHÉP TÍCH HỢP GIÁO DỤC KỸ NĂNG
SỐNG CHO TRẺ Ở TRƯỜNG MẦM NON HỌA MI
I. Phần mở đầu
1. Lý do chọn đề tài:
“Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan”
Trẻ em là nguồn hạnh phúc của mỗi gia đình, là tương lai của Đất nước.
Những người làm cha, làm mẹ sẽ hạnh phúc biết bao khi con của họ là những
đứa trẻ khỏe mạnh, thông minh và ngoan ngoãn, biết lễ phép, kính trọng, vâng
lời ông bà, cha mẹ, thầy cô giáo. Tương lai của đất nước sẽ rạng rỡ vô cùng khi
xã hội của chúng ta có một thế hệ trẻ sau này là những con người có sức khỏe,
vừa có đức, vừa có tài. Rồi mai đây những người con ấy sẽ là lớp kế cận, tiếp
tục gánh vác sự nghiệp của cha ông ta dựng nước và giữ nước, thực hiện lòng
mong mỏi của Bác Hồ “Non Sông Việt Nam có trở nên vẻ vang hay không, dân
tộc Việt Nam có được sánh vai với các cường quốc năm châu hay không chính
là nhờ một phần lớn ở công học tập của các cháu”.
Vậy chúng ta những người làm công tác nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo
dục trẻ cần phải làm gì để giáo dục trẻ phát triển toàn diện cả vể thể chất lẫn tinh
thần. Nhất là trong thời kỳ đổi mới hiện nay Đảng và Nhà nước ta đã khẳng định
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ không chỉ là một bộ phận khăng khít của nền kinh
tế mà còn là động lực hàng đầu thúc đẩy sự phát triển của xã hội.
Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ là một phần quan trọng trong nội dung
giáo dục trẻ, đó là khâu đầu tiên hình thành nhân cách cho trẻ đặc biệt là lứa
tuổi mầm non.
Vì vậy, trong mục tiêu giáo dục đào tạo ghi rõ hình thành cho trẻ những
cơ sở ban đầu của nhân cách con người mới xã hội chủ nghĩa: khỏe mạnh, nhanh
nhẹn, phát triển hài hòa, cân đối, giàu lòng yêu thương biết quan tâm, nhường
nhịn giúp mọi người, biết yêu thích và giữ gìn cái đẹp, thông minh, ham hiểu
biết, thích khám phá và tìm tòi một số kỹ năng cơ bản như: nhẹ nhàng, khéo léo,
biết xin lỗi và nhận lỗi khi mình có lỗi.
Muốn hình thành và phát triển kỹ năng sống cho trẻ lứa tuổi mầm non, việc
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ đóng vai trò hết sức quan trọng, cần thiết và có ý
nghĩa.
Nhưng nhận thức của một số phụ huynh còn hạn chế, có phụ huynh thì
chiều con quá mức thích gì có nấy, cũng có phụ huynh do công việc bộn bề
Người thực hiện: Trần Thị Thu Huyên
2
SKKN: Một số biện pháp quản lý chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác lồng ghép tích hợp
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở trường mầm non Họa Mi
kiếm sống, có điều kiện về kinh tế nên giao hẳn việc chăm sóc giáo dục con cái
cho người giúp việc.
Việc đưa trẻ đến trường mầm non chưa được chú trọng còn để trẻ ở nhà
chơi tự do, tiếp xúc với môi trường chưa lành mạnh, mà trẻ mầm non còn đang
ở độ tuổi tập ăn,tập nói.
Trẻ mầm non ban đầu trẻ chưa biết kính trọng, thưa gửi lễ phép còn trả lời
trống không với người lớn tuổi với bạn bè với cô giáo. Trước thực trạng đó là
người quản lý chăm sóc, giáo dục trẻ, tôi không thể không suy nghĩ và nhận thấy
rằng việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non hiện nay đang là vấn đề bức
xúc, là việc làm cần thiết có vai trò to lớn trong việc giáo dục kỹ năng sống cho
trẻ mầm non. Đây là vấn đề của toàn xã hội, việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ
nhằm tăng cường hiểu biết, mối quan hệ giao tiếp với cộng đồng nhằm đưa trẻ
vào môi trường sư phạm thật lành mạnh và trong sáng. Do đó việc bồi dưỡng,
chỉ đạo cho đội ngũ giáo viên trong việc giáo dục kỷ năng sống cho trẻ là rất cần
thiết. Vì vậy, tôi đã mạnh dạn chọn đề tài “ Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên
làm tốt công tác lồng ghép tích hợp giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở trường
mầm non Họa Mi” để nghiên cứu.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài:
Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở lứa tuổi mầm non là hết sức cần thiết các
bé ở lứa tuổi này nhận thức cũng như hành động đều trong sáng như một tờ giấy
trắng, khi gieo vào các em những gì thì nó sẽ hình thành thói quen sau này cho
các em như vậy. Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non là một nhiệm vụ đang
được ngành giáo dục triển khai và thực hiện khá tốt trong trường mầm non .Tùy
theo lứa tuổi, các cháu sẽ được bắt đầu làm quen với các kỹ năng như giao tiếp,
thích nghi, khám phá thế giới xung quanh, kỹ năng tự chăm sóc bản thân, kỹ
năng tạo niềm vui, tự bảo mình, kỹ năng làm việc nhóm, và kỹ năng tự quyết
một số tình huống phù hợp với lứa tuổi. Những bài học với những yêu cầu khác
nhau sẽ được các cô giáo thực hiện ở từng lứa tuổi để các cháu có thể tiếp thu và
thực hiện. Ví dụ ở lứa tuổi từ 3-4 tuổi, trẻ mẫu giáo sẽ được học các kỹ năng
chào hỏi, lễ phép với người lớn, biết cám ơn và xin lỗi. Một số kỹ năng tự phục
vụ như tự xúc ăn, tự uống nước, tự mặc áo quần và một số kỹ năng vệ sinh cá
nhân đơn giản như rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Kỹ
năng khám phá thế giới như nhận biết và cách gọi tên đồ dùng cá nhân, đồ dùng
trong gia đình, cách nhận biết sự việc, các mối quan hệ gần gũi với trẻ trong
cuộc sống. Lớn lên thêm một chút, các cháu được học về kỹ năng bảo vệ mình
như tránh xa các nơi nguy hiểm, bảo vệ môi trường, vệ sinh răng miệng, cơ thể,
Người thực hiện: Trần Thị Thu Huyên
3
SKKN: Một số biện pháp quản lý chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác lồng ghép tích hợp
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở trường mầm non Họa Mi
kỹ năng tự phục vụ mình như tự mặc quần áo, xếp áo quần và để đúng nơi qui
định… Các kỹ năng làm việc nhóm và giải quyết các tình huống đơn giản trong
cuộc sống. Lý thuyết luôn đi đôi với thực hành thông qua nhiều hoạt động hỗ trợ
được tổ chức theo một thời khóa biểu nhất định hàng tuần trong chương trình
giáo dục, khiến cho trẻ cảm thấy hứng thú với bài học theo phương pháp học mà
chơi, chơi mà học. Những bài học từ trường mẫu giáo đã giúp trẻ phát triển đúng
tâm sinh lý lứa tuổi, có sức khỏe tốt, tự tin, mạnh dạn để học tập và sống tích
cực, phát huy tốt những khả năng và sở trường của mình.
Một trong những nhiệm vụ để thực hiện chương trình giáo dục mầm non
có hiệu quả đó là chú trọng giáo dục kỹ năng sống cho trẻ. Năm học 2015- 2016
trường Mầm non Họa Mi đã tổ chức tập huấn cho toàn thể cán bộ, giáo viên về
những kỹ năng cơ bản cần rèn luyện cho trẻ. Đồng thời chỉ đạo xây dựng các
phương pháp để phát triển kỹ năng đó. Chính vì vậy việc giáo dục lễ giáo kỹ
năng sống cho trẻ cần phải được thực hiện thường xuyên, nhất là trong các hoạt
động học, các hoạt động vui chơi, ngoài ra còn phải giáo dục lễ giáo kỹ năng
sống cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi. Từ đó sẽ hình thành cho những thói quen đạo
đức đúng đắn ngay từ lúc còn nhỏ.
3. Đối tượng nghiên cứu
Nghiên cứu một số biện pháp chỉ đạo giáo viên, lồng ghép tích hợp nội dung
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở trường mầm non Họa Mi - xã Quảng Điền- huyện
Krông Ana-tỉnh ĐăkLăk.
4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu
* Về nội dung: Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên, lồng ghép tích hợp nội
dung giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở trường mầm non Họa Mi - xã Quảng Điềnhuyện Krông Ana-tỉnh DakLak.
* Đối tượng khảo sát: Giáo viên, học sinh trường mầm non Họa Mi
* Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 8/2015 đến tháng 3/2016
5 .Phương pháp nghiên cứu.
- Phương pháp nghiên cứu lý luận: đọc, phân tích, khái quát, hệ thống hóa
các tài liệu có liên quan .
- Phương pháp nghiên cứu thực tiễn.
- Phương pháp khảo sát chất lượng đội ngũ giáo viên.
- Phương pháp dùng tình cảm khích lệ.
II. Phần nội dung
1. Cơ sở lí luận
Vào đầu thập kỷ 90, các tổ chức của Liên Hiệp Quốc như tổ chức Y tế thế
giới, Quỹ cứu trợ nhi đồng, Tổ chức giáo dục văn hóa và khoa học, các nhà giáo
Người thực hiện: Trần Thị Thu Huyên
4
SKKN: Một số biện pháp quản lý chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác lồng ghép tích hợp
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở trường mầm non Họa Mi
dục thế giới đã cùng tìm cách giáo dục để tạo cho trẻ năng lực tâm lý xã hội,
nhằm ứng phó với những yêu cầu và thách thức của cuộc sống hàng ngày. Đó là
kỹ năng sống. Hay nói cách khác kỹ năng sống là những kỹ năng cần có cho
hành vi lành mạnh cho phép mỗi cá nhân đối mặt với những thách thức của cuộc
sống hàng ngày. Theo UNESSCO, 5 tuổi đã là quá trễ để giáo dục kỹ năng sống.
Vì đến độ tuổi này trẻ đã hình thành cho mình phần lớn các giá trị, trừ phi có sự
thay đổi sâu sắc về trải nghiệm trong đời, nếu không thì khó mà lĩnh hội thêm
giá trị sau độ tuổi này. Trẻ từ dưới 2 tuổi đã bắt đầu tiếp thu từ môi trường sống
xung quanh, như giọng nói của người lớn khi trò chuyện với trẻ, cách thức tiếp
xúc với trẻ, tất cả đều tác động đến sự phát triển của trẻ. Vì vậy việc hình thành
và phát triển kỹ năng sống cần được tiến hành từ bậc học mầm non.
Tiến sĩ Nguyễn Thu Cúc, chuyên gia tư vấn của ABS Training cho biết:
“Kỹ năng sống không phải là những gì quá cao siêu, phức tạp. Việc giáo dục kỹ
năng sống cho trẻ em bao gồm những nội dung hết sức đơn giản, gần gũi với trẻ
em, là những kiến thức tối thiểu để các em có thể tự lập”
Nghiên cứu gần đây về sự phát triển của não trẻ cho thấy rằng khả năng
giao tiếp với mọi người, khả năng biết tự kiểm soát, thể hiện các cảm giác của
mình, biết cách ứng xử phù hợp với các yêu cầu, biết giải quyết các vấn đề cơ
bản một cách tự lập có những ảnh hưởng rất lớn đến việc hình thành nhân cách
và kết quả học tập của trẻ. Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ là giáo dục cách sống
tích cực, xây dựng những hành vi lành mạnh và thay đổi những hành vi, thói
quen tiêu cực giúp trẻ có được những nhận thức, kiến thức, hành vi, thái độ và
kỹ năng thích hợp.
Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ nói chung, cho trẻ mầm non nói riêng là vô
cùng quan trọng. Trẻ mầm non giống như một trang giấy trắng. Người lớn
chúng ta viết vào đó thế nào sẽ thành thế đó. Những tính cách, thói quen được
hình thành cho trẻ ngay từ lứa tuổi mầm non sẽ theo trẻ trong suốt cuộc đời và
rất khó thay đổi.
2. Thực trạng
2.1. Thuận lợi - khó khăn
* Thuận lợi:
Trường luôn nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao về chuyên môn của
sở giáo dục, phòng Giáo dục huyện về tập huấn nội dung giáo dục kỹ năng sống
cho học sinh mầm non.
Người thực hiện: Trần Thị Thu Huyên
5
SKKN: Một số biện pháp quản lý chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác lồng ghép tích hợp
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở trường mầm non Họa Mi
Trường tạo điều kiện cho giáo viên tham gia đầy đủ các lớp tập huấn về
nội dung giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non do sở giáo dục, phòng giáo
dục và nhà trường tổ chức.
Trường có nhiều giáo viên trẻ, nhiệt tình, yêu nghề mến trẻ, có ý thức
thực hiện nhiệm vụ được giao. Đặc biệt là các giáo viên đều có trình độ chuyên
môn vững vàng có khả năng truyền thụ tốt kiến thức cho trẻ.
Bản thân tôi là cán bộ quản lý lâu năm, tâm huyết với việc tích hợp nội
dung giáo dục trẻ về kỹ năng sống cho trẻ mầm non.
Các đoàn thể luôn quan tâm giúp đỡ, khuyến khích sự tìm tòi, sáng tạo
của giáo viên, tạo điều kiện về cơ sở vật chất và phương tiện thực hiện các hoạt
động cho trẻ.
Giáo viên trong trường đoàn kết biết cùng nhau đưa ra các biện pháp giáo
dục kỹ năng sống cho trẻ sao cho phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ.
Một số phụ huynh nhiệt tình chia sẻ với giáo viên ở lớp về tình hình của
trẻ ở nhà và luôn quan tâm đến trẻ thường xuyên dành thời gian trao đổi với cô
giáo để cùng chăm sóc và giáo dục trẻ.
Giáo viên trường tâm huyết với nghề, có lòng yêu thương trẻ, tận tình với
công việc. Luôn luôn có ý thức phấn đấu vươn lên, thường xuyên tìm tòi, nghiên
cứu tài liệu như tạp chí, thông tin trên mạng có liên quan đến việc chăm sóc và
giáo dục trẻ để áp dụng vào việc chăm sóc giáo dục trẻ hằng ngày nhất là việc
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ.
* Khó khăn:
Chưa có nhiều tài liệu sách báo về giáo dục kỹ năng sống cho trẻ để giáo
viên nghiên cứu, tham khảo.
Giáo viên còn nhiều hạn chế về phương pháp tổ chức giáo dục kỹ năng
sống cho trẻ.
Một số giáo viên do tuổi cao nên khả năng sáng tạo và linh hoạt trong
việc tổ chức các hoạt động còn hạn chế
Nhiều phụ huynh còn quá nuông chiều trẻ, luôn đáp ứng mọi thứ theo yêu
cầu của trẻ. Đa phần phụ huynh chưa quan tâm đến việc giáo dục kỹ năng sống
cho trẻ. Nhiều phụ huynh còn chưa gương mẫu trong các hành vi tại gia đình.
Điều đó dẫn đến việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ của giáo viên đối với trẻ tại
trường gặp nhiều khó khăn
2.2 Thành công- hạn chế
*Thành công:
Người thực hiện: Trần Thị Thu Huyên
6
SKKN: Một số biện pháp quản lý chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác lồng ghép tích hợp
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở trường mầm non Họa Mi
Quá trình thực hiện nội dung giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở trường mầm
non đã được giáo viên năng động, sáng tạo, tìm tòi nhiều hình thức và phương
pháp phù hợp đến trẻ.
Quan hệ giữa cô và các cháu là quan hệ mẹ con gần gũi nhau trong từng
biểu hiện, từ lời nói đến hành động.
*Hạn chế :
Trình độ và kỹ năng sư phạm của giáo viên không đồng đều, một số giáo
viên mới ra trường, tay nghề còn non trẻ, nên chưa có kinh nghiệm trong việc
chăm sóc giáo dục nhất là giáo dục kỹ năng sống cho trẻ. Một số giáo viên còn
lúng túng, cảm thấy khó thực hiện nội dung này.
2.3. Mặt mạnh - mặt yếu
* Mặt mạnh
Hầu hết giáo viên trẻ, nhiệt tình có trình độ chuyên môn và có khả năng
tiếp cận với các môn một cách nhẹ nhàng lối cuốn trẻ vào tiết học. Ngoài ra còn
tổ chức tốt các hoạt động lồng ghép nội dung giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở
mọi lúc mọi nơi
* Mặt yếu
Một số giáo viên còn hạn chế về cách tổ chức hoạt động lồng ghép giáo
dục kỹ năng sống cho trẻ, còn rập khuôn theo chương trình dạy, chưa có sự linh
hoạt sáng tạo.
Nội dung giáo dục kỹ năng sống cho trẻ trong chương trình chăm sóc giáo
dục trẻ còn hạn chế, nặng về lý thuyết, ít cho trẻ thực hành, trải nghiệm.
Trẻ ít có sơ hội được thực hành, ứng xử, giải quyết tình huống.
Đôi lúc giáo viên còn chưa thực sự mẫu mực trong lời nói và việc làm.
Giáo viên chưa có nhiều hình thức thi đua khen thưởng, động viên kịp
thời trong quá trình giáo dục trẻ.
Khả năng vận dụng thơ ca, truyện kể có nội dung giáo dục kỹ năng sống
cho trẻ của giáo viên trong quá trình giáo dục trẻ còn hạn chế.
Nhiều giáo viên chưa nhận rõ tầm quan trọng của việc giáo dục kỹ năng
sống cho trẻ. Chưa có nhận thức đúng đắn trong việc giáo dục kỹ năng sống cho
trẻ. Chưa thực sự quan tâm và chú trọng đến nội dung này.
2.4. Các nguyên nhân, các yếu tố tác động
Do việc giảm tỷ lệ sinh con nên số con trong mỗi gia đình ít đi, thì trẻ
ngày càng được nuông chiều thái quá. Một số phụ huynh chưa hiểu tầm quan
trọng của giáo dục kỹ năng sống cho con em ở lứa tuổi mầm non, nên thường
khoán trắng cho giáo viên.
Người thực hiện: Trần Thị Thu Huyên
7
SKKN: Một số biện pháp quản lý chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác lồng ghép tích hợp
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở trường mầm non Họa Mi
Do số lượng trẻ trong lớp đông và ghép nhiều độ tuổi.Do giáo viên mới
ra trường, đang nuôi con nhỏ nên chưa dành nhiều thời gian cho việc nghiên cứu
và học hỏi nội dung chương trình hình thành thói quen giáo dục kỹ năng sống
Trong quá trình giáo dục kỹ năng sống cho trẻ giáo viên còn cứng nhắc,
máy móc trong việc giáo dục trẻ. Đa phần giáo viên đánh giá về hành vi lễ giáo
của trẻ thường dựa vào kiến thức của trẻ chưa có sự theo dõi, chú ý đến các hành
vi của trẻ trong các tình huống để đánh giá.
*Khảo sát đầu năm giáo viên:
Nội dung khảo sát
Số lượng
Tỷ lệ
+ Có những hiểu biết và nhận thức đúng đắn trong
3/18
16,66%
việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ.
+ Có kế hoạch thực hiện nội dung giáo dục kỹ
5/18
27,77%
năng sống cho trẻ.
+ Có góc “ Bé với những hành vi đẹp”
3/18
16,66%
+ Có nhiều đồ dùng, đồ chơi, thơ ca, truyện kể có
4/18
22,22%
nội dung giáo dục kỹ năng sống.
+ Có nhiều hình thức, các hoạt động để lồng ghép
nội dung giáo dục kỹ năng sống cho trẻ. Phát huy được
4/18
22,22%
tính tích cực của trẻ.
- Kết quả khảo nghiệm học sinh toàn trường đầu năm 2015 - 2016
Tỉ lệ đạt %
Ghi
chú
Tốt
Khá
TB
1
Mạnh dạn tự tin
57%
23%
20%
2
Kỹ năng hợp tác
52%
28%
20%
3
Kỹ năng thích khám phá học hỏi
47%
32%
21%
4
Kỹ năng trong giao tiếp
54%
24%
22%
5
Kỹ năng nhận thức
61%
29%
10%
Qua bảng tổng hợp trên ta thấy giáo viên đã nắm được nội dung giáo dục
kỹ năng sống cho trẻ song chưa đầy đủ. Do giáo viên mới ra trường, đang nuôi
con nhỏ nên chưa dành nhiều thời gian cho việc nghiên cứu và học hỏi kinh
nghiệm. Từ việc phân tích đánh giá các vấn đề về thực trạng, việc bồi dưỡng
nghiệp vụ cho giáo viên trong trường để nâng cao chất lượng trong việc chăm
sóc giáo dục kỹ năng sông cho trẻ là cấp thiết,về phía học sinh tuy có nhận thức
về kỹ năng sống cho bản thân nhưng hiệu quả chưa cao.
STT
Nội dung
Người thực hiện: Trần Thị Thu Huyên
8
SKKN: Một số biện pháp quản lý chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác lồng ghép tích hợp
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở trường mầm non Họa Mi
2.5. Phân tích đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra.
Trẻ mầm non giống như một trang giấy trắng. Người lớn chúng ta viết
vào đó thế nào sẽ thành thế đó. Những tính cách, thói quen được hình thành cho
trẻ ngay từ lứa tuổi mầm non sẽ theo trẻ trong suốt cuộc đời và rất khó thay đổi.
Bản thân tôi là cán bộ quản lý lâu năm, tâm huyết với nội dung giáo dục
trẻ về kỹ năng sống cho trẻ mầm non. Dựa vào những thuận lợi đã có, tôi cùng
với giáo viên nghiên cứu thực hiện nhiều biện pháp hữu ích.Trường có nhiều
giáo viên trẻ, nhiệt tình, yêu nghề mến trẻ, có trình độ chuyên môn vững vàng có
khả năng truyền thụ chuyên môn cho trẻ tốt nên nhiệm vụ đề tài đặt ra hoàn toàn
có thể thành công. Qua quá trình tìm tòi thử nghiệm nhiều phương pháp, tôi rút
ra kinh nghiệm cần giáo dục kỹ năng sống cho trẻ một cách linh hoạt, tránh nhồi
nhét, bó buộc trẻ trong khuôn khổ cứng nhắc.Là một giáo viên mầm non phải
thực sự tâm huyết với nghề, đặt mình vào sở thích của trẻ chứ không phải sử
dụng những phương pháp sư phạm đơn thuần áp đạt kiến thức.
3. Các biện pháp thực hiện
3.1.Mục tiêu của biện pháp
Giáo dục kỹ năng sống nhằm hình thành cho trẻ cơ sở ban đầu về nhân
cách của con người mới xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Vì thế mỗi cô giáo mầm
non có trách nhiệm góp phần đào tạo thế hệ trẻ những con người phát triển toàn
diện về nhân cách và trí tuệ cho trẻ mầm non.
3.2. Nội dung và cách thức thực hiện các biện pháp:
* Biện pháp 1: Làm tốt công tác bồi dưỡng giáo viên.
Để thực hiện tốt nội dung giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non thì
trình độ và kiến thức của giáo viên là yếu tố cơ bản nhất. Giáo viên phải nắm rõ
và hiểu được ý nghĩa, tầm quan trọng trong việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ
trong trường mầm non. Giáo viên phải có được nhiều hình thức, các biện pháp
phù hợp để giáo dục trẻ, cung cấp kiến thức đến với trẻ . Để giáo viên có những
nhận thức đúng đắn về nội dung này tôi đã chú trọng đầu tư vào việc bồi dưỡng
kiến thức cho giáo viên sao cho giáo viên có được những kiến thức cơ bản nhất
trong việc thực hiện nội dung này. Tôi đã tập trung bồi dưỡng chuyên môn cho
giáo viên bằng các hình thức sau:
a) Bồi dưỡng lý thuyết:
+ Tổ chức cho 100% giáo viên các lớp tham dự lớp học bồi dưỡng về nội
dung này do trường tổ chức. Giáo viên cần hiểu được thế nào là giáo dục kỷ
năng sống cho trẻ. Giáo dục với trẻ như thế nào cho có hiệu quả. Cung cấp tài
liệu hướng dẫn giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non tới 100% các nhóm lớp.
Người thực hiện: Trần Thị Thu Huyên
9
SKKN: Một số biện pháp quản lý chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác lồng ghép tích hợp
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở trường mầm non Họa Mi
+ Triển khai 9/9 nhóm lớp thực hiện chương trình giáo dục mầm non mới.
+ Bồi dưỡng cho giáo viên về phương pháp, cách tổ chức các hoạt động,
các trò chơi có nội dung giáo dục kỹ năng sống cho trẻ đặc biệt là cách lồng
ghép tích hợp giáo dục kỹ năng sống ở mọi lúc, mọi nơi.
+ Bồi dưỡng cho giáo viên về cách trang trí lớp với tiêu đề “Bé với những
hành vi đẹp”
+ Hướng dẫn cho giáo viên cách xây dựng các tiết học theo chủ đề, cách
lồng ghép nội dung giáo dục kỹ năng sống trong các hoạt động chung, nhất là
cách tạo ra các tình huống để trẻ giải quyết.
+ Cho giáo viên tham khảo một số giáo án hay, những kinh nghiệm dạy
trẻ có nội dung về giáo dục kỹ năng sống của các giáo viên giỏi và trên các tạp
chí nhất là tạp chí “Giáo dục mầm non”.
+ Chỉ đạo 100% các lớp có kế hoạch giáo dục kỹ năng sống. Ghi rõ những
yêu cầu cần giáo dục trẻ trong năm và những biện pháp sẽ thực hiện như thế
nào?
+ Hàng tháng tổ chức các buổi tọa đàm, giáo viên trao đổi về chuyên
môn, về cách lồng ghép nội dung giáo dục kỹ năng sống cho trẻ. Từ đó tìm ra
những mặt tích cực và khắc phục những mặt còn tồn tại.
b) Xây dựng các hoạt động mẫu, tham gia học tập điểm, dự giờ giáo
viên thường xuyên.
Chọn điểm để thực hiện nội dung hoạt động. Phân công giáo viên đạt trên
chuẩn có trình độ chuyên môn đồng đều dạy tại khu điểm. Tham mưu kinh phí,
phối hợp với lãnh đạo thôn, các ban ngành đoàn thể để đầu tư thêm về cơ sở vật
chất, trang thiết bị, đồ dùng đồ chơi phục vụ cho việc giáo dục trẻ.
Cụ thể: Cho đổ đất màu vào nơi đất còn trống và trồng nhiều loại rau xanh
các loại. Hàng ngày hướng dẫn trẻ chăm sóc.
- Trồng thêm cây cho bóng mát vào các bồn, phía dưới bồn trồng nhiều
loại hoa khác nhau. Mỗi loại rau xanh, hoa đều gắn tên tương ứng.
- Huy động nguồn đóng góp của phụ huynh làm lại nguồn nước đảm bảo
đủ nước dùng cho trẻ.
Tổ chức cho giáo viên trong trường cùng tham gia học tập với các nội
dung như:
Tham khảo cách trang trí lớp, cách tạo môi trường cho trẻ học tập có nội
dung về giáo dục kỹ năng sống.
Người thực hiện: Trần Thị Thu Huyên
10
SKKN: Một số biện pháp quản lý chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác lồng ghép tích hợp
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở trường mầm non Họa Mi
Cách làm đồ dùng, đồ chơi tự tạo, có nội dung về giáo dục kỹ năng sống.
Cách xây dựng một số hoạt động chung có lồng ghép nội dung giáo dục kỹ năng
sống và các hoạt động khác có lồng ghép tích hợp nội dung về giáo dục kỹ
năng sống cho trẻ. Cách tổ chức cho trẻ được trải nghiệm, ứng xử về một số tình
huống có nội dung về giáo dục kỹ năng sống
Giáo viên và học sinh đang trồng và chăm sóc cây cảnh
Người thực hiện: Trần Thị Thu Huyên
11
SKKN: Một số biện pháp quản lý chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác lồng ghép tích hợp
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở trường mầm non Họa Mi
Ngoài việc tổ chức các hoạt động mẫu Ban giám hiệu thường xuyên dự
giờ dạy và các hoạt động của giáo viên có lồng ghép nội dung này, từ đó đánh
giá được đúng mức trình độ của từng giáo viên để có kế hoạch bồi dưỡng, góp ý.
Với những giáo viên khá, giỏi cần hướng cho giáo viên cách tổ chức các tiết dạy
và các hoạt động có lồng ghép nội dung giáo dục kỹ năng sống với nhiều hình
thức sáng tạo, hấp dẫn. Cách làm đồ dùng, đồ chơi, sáng tác thơ ca, truyện kể có
nội dung về giáo dục kỹ năng sống. Với những giáo viên mới và có chuyên môn
trung bình, Ban giám hiệu đã tập trung bồi dưỡng về chuyên môn, tác phong sư
phạm khi lên lớp, cách tổ chức các giờ dạy theo chủ đề, cách lồng ghép nội dung
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ sao cho phù hợp và có hiệu quả.
Với việc tổ chức các hoạt động mẫu và dự giờ giáo viên thường xuyên, bổ
sung góp ý cho giáo viên theo đúng khả năng, chất lượng của giáo viên trong
trường đã được nâng lên một cách rõ rệt. Việc lồng ghép nội dung giáo dục kỹ
năng sống cho trẻ cũng được thực hiện thường xuyên hơn ở trong tất cả các hoạt
động.
* Biện pháp 2: Hướng dẫn giáo viên cách tạo môi trường có nội dung
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ.
Việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non không chỉ phụ thuộc vào
những giờ dạy và các hoạt động của giáo viên mà cần được lồng ghép và giáo
dục ở mọi lúc, mọi nơi. Chúng ta đều biết đặc thù của trẻ mẫu giáo là “ Học
bằng chơi, chơi bằng học”. Hơn thế nữa, tư duy của trẻ còn mang tính trực quan
hình tượng. Muốn trẻ có được những kỹ năng , thói quen hành vi tốt trẻ phải
được nghe thấy và nhìn thấy những hành động đó. Do đó, việc tạo một môi
trường đẹp, có nội dung giáo dục kỹ năng sống cao là vô cùng cần thiết. Nếu
giáo viên làm tốt việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ trong tất cả các hoạt động
thì kiến thức của trẻ sẽ đầy đủ và những thói quen, hành vi văn minh của trẻ
cũng sẽ được củng cố bền vững hơn.
Ngay từ đầu năm học, tôi đã yêu cầu các lớp cần chú trọng đến việc tạo môi
trường cho trẻ sao cho hài hòa, đẹp mắt, kích thích tư duy cho trẻ và đặc biệt nổi rõ
được nội dung giáo dục về kỹ năng sống. Tôi đã yêu cầu tất cả các lớp đều có một
góc riêng với tiêu đề “ Bé với những hành vi đẹp”. Để phục vụ cho góc này tôi đã
triển khai tới giáo viên thường xuyên sưu tầm và thay đổi nhiều loại tranh ảnh khác
nhau có nội dung về lễ giáo theo từng tháng. Những tranh ảnh phải phong phú, đa
dạng, các hình ảnh này có thể là vẽ, là xé dán từ các nguyên vật liệu thiên nhiên và
các phế liệu, cũng có thể là ảnh giáo viên tự chụp từ các hoạt động trong cuộc sống
nhưng phải mang tính thiết thực và gần gũi đối với trẻ .
Người thực hiện: Trần Thị Thu Huyên
12
SKKN: Một số biện pháp quản lý chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác lồng ghép tích hợp
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở trường mầm non Họa Mi
Để đánh giá thực sự về khả năng hiểu biết và thói quen kỹ năng sống của
trẻ tôi đã phối hợp cùng với các giáo viên thường xuyên sưu tầm, phô tô các
bức tranh có nội dung về giáo dục kỹ năng sống và thay đổi theo tháng. Các
hình ảnh này bao gồm những hành vi đúng, hành vi sai, những hành vi nên làm
và những hành vi không nên làm. Giáo viên phải yêu cầu trẻ suy nghĩ và tìm
được những hình ảnh đúng, sai. Vào những giờ chơi giáo viên cùng trẻ xem
tranh, đàm thoại về các hành vi trong tranh. Những hình ảnh đúng thì tô màu,
những hình ảnh sai thì gạch bỏ. Để trẻ thực sự có cơ hội phát triển tư duy thì
giáo viên phải thường xuyên thay đổi các hình ảnh và đặc biệt các hình ảnh đó
phải phong phú, phản ánh được các hoạt động diễn ra trong cuộc sống hàng
ngày. Không chỉ chú trọng vào góc “ Bé với những hành vi đẹp” tôi yêu cầu các
giáo viên đưa nội dung này vào tất cả các góc cho phù hợp. Giáo viên phải chú
trọng, đi sâu trong việc trang trí lớp theo từng chủ đề. Giáo viên phải trang trí
làm sao cho nổi bật chủ đề, các hình ảnh phải phong phú và đa dạng để lôi cuốn
trẻ.
Với hình thức này, nhà trường đã khuyến khích giáo viên bằng cách hàng
tháng Ban giám hiệu đều đi đánh giá, xếp loại cách trang trí của giáo viên theo
từng mức. Giáo viên nào làm tốt đều được khen thưởng và cho các giáo viên
khác đến học tập.
*Biện pháp 3: Tổ chức tốt các hội thi.
Muốn đánh giá được chất lượng trong việc thực hiện nội dung thì việc
thông qua các hội thi chính là thước đo để đánh giá chất lượng đó. Xác định
được điều đó nên ngay từ đầu năm học chúng tôi đã có kế hoạch tổ chức các hội
thi sau:
a) Hội thi giáo viên giỏi
Với hội thi này nhằm nâng cao và đánh giá được sự hiểu biết của giáo
viên về giáo dục kỹ năng sống cho trẻ nói riêng và chuyên môn nghiệp vụ nói
chung. Tôi đã cùng với Ban giám hiệu nhà trường tổ chức hội thi “giáo viên giỏi
cấp trường”. Nhà trường chọn một số bài dạy trong chương trình theo chủ đề
đang học và cho giáo viên bốc thăm bài dạy. 100% giáo viên trong trường đều
phải tham gia. Tôi yêu cầu các giáo viên phải vận dụng hết khả năng, kiến thức
của mình vận dụng vào bài dạy. Từ tác phong sư phạm, hình thức tổ chức bài
dạy đến việc làm đồ dùng, đồ chơi sao cho sáng tạo, đẹp mắt. Một yêu cầu bắt
buộc phải có trong mỗi bài dạy là phải nổi rõ được nội dung tích hợp giáo dục
kỹ năng sống cho trẻ. Ban giám hiệu cùng với giáo viên trong khối sẽ dự giờ,
đánh giá xếp loại giờ dạy của từng giáo viên, cùng nhau phát huy những ưu
Người thực hiện: Trần Thị Thu Huyên
13
SKKN: Một số biện pháp quản lý chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác lồng ghép tích hợp
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở trường mầm non Họa Mi
điểm và khắc phục những nhược điểm của mỗi giờ dạy. Sau hội thi tôi cùng
thống nhất với Ban giám hiệu nhà trường chọn những hoạt động có chất lượng
cao dạy lại cho giáo viên trong toàn trường cùng về dự.
b) Hội thi làm đồ dùng, đồ chơi.
Hội thi là đỉnh cao của phong trào thi đua dạy tốt, học tốt. Vì vậy, phải có
kế hoạch chỉ đạo thực hiện một cách nghiêm túc và khoa học. Ý nghĩa của việc
tổ chức hội thi nhằm khích lệ sự thi đua giữa giáo viên trong trường. Thông qua
hội thi, giáo viên được thể hiện mình trước tập thể, được học hỏi những điều
mới, những sáng tạo của chị em trong, ngoài trường. Với sự đánh giá kết quả
công bằng, chính xác đối với từng giáo viên, nhóm lớp sẽ là động lực thúc đẩy
chị em cố gắng hơn nữa để "bằng chị, bằng em".
Tôi đã phát động hội thi này vào Ngày 20/11. Mỗi giáo viên làm 2 loại (1
đồ dùng, 1 đồ chơi trở lên) phục vụ cho các giờ dạy và các hoạt động có nội
dung giáo dục về kỹ năng sống cho trẻ mầm non. Chúng tôi đã thành lập ban
giám khảo chấm điểm, chọn và xếp loại các đồ dùng loại đẹp, có chất lượng cao
phổ biến cho giáo viên cùng học tập. Khuyến khích giáo viên làm đồ dùng đồ
chơi từ các phế liệu đã thải bỏ như xốp, can nước rửa bát, các vỏ hộp, vài vụn,
lon bia, hộp sữa…để làm thành những chiếc bình tưới cây, chậu để trồng cây,
chổi, hót rác, ca, cốc, bàn chải….và các đồ dùng phục vụ cho các tiết học. Sau
khi đã chọn được các đồ dùng có chất lượng cao tôi đã cho tác giả của đồ dùng
đó giảng giải, thuyết minh cách làm, cách sử dụng cho giáo viên toàn trường học
tập. Tiêu biểu một số giáo viên có nhiều đồ dùng đẹp, sáng tạo, tôi cũng đã cùng
với giáo viên, trao đổi, bàn bạc tìm ra những ý tưởng hay dựa trên những ý
tưởng đã có của giáo viên sau đó cùng thống nhất cách làm để có được những đồ
dùng mang giá trị cao đưa vào phục vụ trong việc giảng dạy cho cháu.
Người thực hiện: Trần Thị Thu Huyên
14
SKKN: Một số biện pháp quản lý chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác lồng ghép tích hợp
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở trường mầm non Họa Mi
Đồ dùng tự làm tham gia dự thi cấp trường
*Biện pháp 4: Hướng dẫn giáo viên biết vận dụng thơ ca, truyện kể,
các bài hát có nội dung lồng ghép giáo dục kỹ năng sống cho trẻ vào trong
các hoạt động .
Trong quá trình dạy trẻ, muốn đạt hiệu quả cao trong việc truyền đạt tri
thức đến với trẻ thì giáo viên cần phải biết sử dụng ngôn ngữ văn học, các giai
điệu âm nhạc và cách tổ chức các trò chơi một cách khoa học, sáng tạo. Việc
giáo viên biết kết hợp hài hòa các yếu tố trên không chỉ giúp trẻ lĩnh hội tri thức
mà còn giúp trẻ phát triển ngôn ngữ mạch lạc hơn, vốn từ mở rộng hơn.
Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non không phải là một hoạt động
riêng biệt, nó được lồng ghép, tích hợp vào tất cả các hoạt động trong ngày của
trẻ. Chính vì vậy mà việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ không có một khuôn
mẫu nào. Tùy vào khả năng và sự sáng tạo của mỗi giáo viên mà cho hiệu quả
giáo dục khác nhau. Do đó việc sử dụng ngôn ngữ văn học, giai điệu âm nhạc,
những câu chuyện kể là rất thiết thực trong quá trình giáo dục kỹ năng sống cho
trẻ. Giáo viên có thể vận dụng điều đó vào lúc đón trẻ, những giờ học, giờ chơi,
những lúc trẻ ăn, trẻ ngủ.
Người thực hiện: Trần Thị Thu Huyên
15
SKKN: Một số biện pháp quản lý chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác lồng ghép tích hợp
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở trường mầm non Họa Mi
Giờ học văn học của bé
Nhận rõ được điều đó, ngay từ đầu năm học tôi đã cho sinh hoạt chuyên
môn theo từng khối. Bồi dưỡng cụ thể cho các giáo viên cách vận dụng thơ ca,
truyện kể bài hát vào trong quá trình giáo dục trẻ. Ngoài các bài thơ, bài hát, câu
đố có trong chương trình tôi đã triển khai và hướng dẫn tới giáo viên tự sáng tác
và sưu tầm thêm nhiều tác phẩm khác để dạy trẻ.
Với kinh nghiệm đã có tôi đã phổ biến cho giáo viên về luật và cách gieo
vần của một số thể loại thơ như: Thơ lục bát, thơ bốn chữ. Tôi đã đọc cho giáo
Người thực hiện: Trần Thị Thu Huyên
16
SKKN: Một số biện pháp quản lý chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác lồng ghép tích hợp
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở trường mầm non Họa Mi
viên nghe một số bài thơ, mà tôi đã sáng tác và sưu tầm để giáo viên tham khảo.
Tôi cũng đã phổ biến một số kinh nghiệm trong việc vận dụng thơ ca vào việc
giáo dục trẻ mà tôi đã từng thực hiện. Tôi đã hướng dẫn tới các giáo viên khi
lồng ghép thơ ca, truyện kể phải phù hợp với từng hoàn cảnh, từng thời điểm cụ
thể
* Đổi mới cách bồi dưỡng kỹ năng thực hành cho giáo viên
Kỹ năng sống là một yếu tố quan trọng điều khiển ý thức và hành vi của
con người. Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non sẽ mang lại cho các cháu rất
nhiều lợi ích về mặt sức khỏe, giáo dục và cả văn hóa xã hội, giúp các cháu sớm
có một cơ thể cường tráng, lành mạnh về trí tuệ cũng như thể lực, sớm có ý thức
và khả năng thích nghi với cuộc sống, làm chủ bản thân, sống tích cực và hướng
đến những điều lành mạnh cho chính mình cũng như cho cộng đồng. Giáo dục
những năm đầu đời có ý nghĩa cho cả cuộc đời. Giáo dục mầm non là những
viên gạch đầu tiên có ý nghĩa hết sức quan trọng cho những năm tiếp theo và cả
cuộc đời của bé.
*Cách triển khai cũ: Trước đây giáo viên khi khi thực hiện tiết dạy chỉ
lồng ghép giáo dục bằng lời qua các nội dung của bài học, nên học sinh chỉ nghe
khả năng thực hiện lại rất ít. Nhưng qua một số chuyên đề tôi nhận thấy: Nếu cứ
dùng cách đó để bồi dưỡng chuyên đề thì giáo viên rất thụ động, không tự tìm
tòi cái mới, phù hợp với năng lực của mình và khả năng của trẻ lớp mình. Nó chỉ
đạt với giáo viên đã có nhiều năm kinh nghiệm. Đối với giáo viên trẻ, giáo viên
mới ra trường khi thực hiện rất khó khăn , không sáng tạo chỉ rập khuôn theo lý
thuyết..
*Cách triển khai chỉ đạo mới :
Giáo dục kỹ năng sống chỉ thành công khi thay đổi hoàn toàn phương
pháp dạy trẻ cứ theo mệnh lệnh, người lớn suy nghĩ và hành động thay cho trẻ.
Trẻ phải chủ động mới biến được nhận thức thành hành động. Giáo viên không
chỉ phải rành tâm lý lứa tuổi, mà còn phải có kiến thức và kỹ năng về nhóm để
biết vận dụng tâm lý nhóm trong giờ học. Phát triển vốn kiến thức phổ thông của
bé bằng phương pháp trực quan sinh động
Những tiêu chí để lựa chọn nơi học kỹ năng sống cho bé Giáo dục kỹ
năng sống là một tiến trình: giáo viên trang bị cho trẻ kiến thức; giúp trẻ có ý
thức và niềm tin để thay đổi. Trẻ phải được thực hành để có kỹ năng. Trẻ cần
được hướng dẫn vận dụng kỹ năng vào các sinh hoạt thường ngày của trẻ. Điều
quan trọng nhất là để những kỹ năng này trở thành một thói quen tốt. Một môi
trường giáo dục về kỹ năng sống tốt cần phải đạt các tiêu chí sau:
Người thực hiện: Trần Thị Thu Huyên
17
SKKN: Một số biện pháp quản lý chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác lồng ghép tích hợp
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở trường mầm non Họa Mi
- Đội ngũ giáo viên được đào tạo bài bản, có kiến thức chuyên môn sâu
rộng, có kinh nghiệm trong việc truyền đạt và hướng dẫn cho học sinh.
- Giáo trình giảng dạy khoa học, hợp lý, sâu sát với thực tế cuộc sống.
- Cơ sở vật chất tốt, đầy đủ tiện nghi để tạo nên môi trường học tập thoải
mái, thuận lợi.
- Có sự quan tâm, tư vấn kết nối giữa nhà trường và phụ huynh trong việc
cùng theo dõi, giáo dục trẻ.
Để việc làm này có hiệu quả cao tôi đã đưa nội dung này vào một trong
các hình thức thi đua khen thưởng của nhà trường. Những giáo viên thực hiện có
hiệu quả đều được nhà trường đánh giá cao và khen thưởng kịp thời.
Với sự hướng dẫn của tôi giáo viên đã biết vận dụng thơ ca, bài hát, trò
chơi, những câu chuyện kể có nội dung giáo dục kỹ năng sống cao vào quá trình
giảng dạy. Giáo viên còn sưu tầm được nhiều các tác phẩm hay . Các tác phẩm
đó đã được giáo viên áp dụng vào trong các tiết học, các hoạt động một cách
khoa học tạo cho trẻ sự hưng phấn và triển tư duy. Sau một năm trẻ đã thuộc
nhiều bài thơ, bài hát có nội dung về giáo dục kỹ năng sống. Trẻ có thể phối hợp
với nhau để chơi các trò chơi, diễn các vở kịch có nội dung về giáo dục kỹ năng
sống. Ví dụ: Một số tác phẩm mà tôi đã sưu tầm cho giáo viên tham khảo :
BẠN MỚI
Bạn mới đến trường
Hãy còn nhút nhát
Em dạy bạn hát
Rủ bạn cùng chơi
Cô thấy cô cười
Cô khen đoàn kết.
CÔ DẠY
Mẹ mẹ ơi cô dạy
Người thực hiện: Trần Thị Thu Huyên
BÉ ƠI
Bé này, bé ơi!
Đừng chơi đất cát
Hãy vào bóng mát
Khi trời nắng to
Sau lúc ăn lo
Đừng cho chân chạy
Mỗi sớm ngủ dạy
Rửa mặt đánh răng
Sắp đến bữa ăn
Rửa tay đã nhé
Bé ơi! Bé này
LẤY TĂM CHO BÀ
Cứ giờ dạy cháu về nhà
18
SKKN: Một số biện pháp quản lý chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác lồng ghép tích hợp
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở trường mầm non Họa Mi
Phải giữ sạch đôi tay
Bàn tay mà giây bẩn
Sách áo cũng bẩn ngay
Mẹ mẹ ơi cô dạy
Cãi nhau là không hay
Cái miệng nó xinh thế
Chỉ nói điều hay thôi
Ăn xong nhớ lấy cho bà cái tăm
Nhưng bà đã rụng hết răng
Cháu không lấy được cái tăm cho bà
Cháu đi rót nước bưng ra
Chè thơm hương tỏa khắp nhà vui vui.
* Biện pháp 5: Làm tốt công tác tuyên truyền với phụ huynh trong việc
giáo dục về kỹ năng sống cho trẻ.
Việc làm tốt công tác tuyên truyền với phụ huynh góp phần đáng kể
trong việc chăm sóc và giáo dục trẻ. Để phụ huynh có thể phối hợp tốt với nhà
trường và giáo viên trong công tác giáo dục trẻ,tôi đã tuyên truyền với phụ
huynh bằng các hình thức sau:
Đầu năm học chỉ đạo các lớp họp phụ huynh học sinh. Nêu rõ yêu cầu và
mục đích của nội dung giáo dục kỹ năng sống cho trẻ trong năm học.
Mỗi giáo viên dạy một hoạt động có lồng ghép về giáo dục kỹ năng sống
cho trẻ cho phụ huynh dự.
Thành lập hội phụ huynh học sinh toàn trường. Mỗi lớp bầu một phụ
huynh tham gia vào hội phụ huynh của trường, Kết hợp với hội phụ huynh để
khen thưởng cho các cháu trong hội thi, mua quà cho trẻ trong các ngày hội,
ngày lễ.
Tổ chức các hội thi như “Bé khéo tay”, “Bé khỏe, bé ngoan” có nội dung
về giáo dục kỹ năng sống mời các bậc phụ huynh, lãnh đạo địa phương đến dự.
Tham mưu hội phụ huynh, hội khuyến học của các thôn, xã để khen
thưởng cho các cháu trong các hội thi, vào dịp tổng kết năm học.
Thường xuyên tổ chức các buổi liên hoan văn nghệ tại các lớp vào các dịp
như: Ngày khai giảng, ngày 20/11, ngày 8/3, ngày 19/5 với các tiết mục có nội
dung về giáo dục kỹ năng sống và mời phụ huynh đến dự.
Tuyên truyền để phụ huynh cùng tham gia đóng góp nguyên vật liệu trong
việc làm đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho việc giảng dạy như: sách, báo, truyện
tranh, vải vụn, xốp, các phế liệu đã thải bỏ như: chai dầu gội đầu, chai nước rửa
bát, hộp sữa …..
Mỗi khu lớp đều có bảng tuyên truyền để gần nơi đón và trả trẻ để hàng
ngày phụ huynh có thể tham khảo. Góc tuyên truyền gắn nhiều tài liệu, tranh
Người thực hiện: Trần Thị Thu Huyên
19
SKKN: Một số biện pháp quản lý chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác lồng ghép tích hợp
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở trường mầm non Họa Mi
ảnh có nội dung về giáo dục kỹ năng sống cho trẻ, chép nhiều bài thơ, bài hát
câu đố mà giáo viên sưu tầm, sáng tác cho phụ huynh đọc.
Đầu tư kinh phí in tranh tuyên truyền, các biểu bảng về giáo dục kỷ năng
sống tại các lớp.
Giáo viên thường xuyên gặp gỡ và trao đổi với phụ huynh về việc học tập
của trẻ, cùng phối hợp với phụ huynh để thống nhất cách giáo dục theo khả năng
của từng học sinh.
Chỉ đạo các lớp họp phụ huynh 2lần / năm vào cuối học kì. Mỗi lớp dạy
một hoạt động có nội dung lồng ghép về giáo dục kỷ năng sống cho trẻ và mời
phụ huynh đến dự.
Với việc làm tốt công tác tuyên truyền phụ huynh đã nhận rõ được tầm
quan trọng của việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ. Phối hợp tốt với nhà trường
tạo điều kiện giáo dục cho trẻ tại gia đình.
Nhiệt tình đóng góp các nguyên vật liệu, đồ dùng, đồ chơi cho trẻ học tập,
kết hợp với giáo viên thực hiện tốt nội dung này.
3.3. Điều kiện để thực hiện các biện pháp
Để biện pháp lồng ghép hiệu quả công tác giáo dục kỹ năng sống cho trẻ
ở trường đạt kết quả tốt thì cần những điều kiện sau:
Người quản lý phải nhận thức đúng về tầm quan trọng của công tác chỉ
đạo giáo viên lồng ghép giáo dục kỹ năng sống đối với học sinh
Bồi dưỡng cho giáo viên trong việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ là một
việc làm rất cần thiết của một cán bộ quản lý. Làm thế nào để giáo viên có thể
nâng cao trình độ trong giáo dục kỹ năng sống ở trẻ. Điều đó đòi hỏi người quản
lý phải biết tìm ra những biện pháp phù hợp để bồi dưỡng chuyên môn cho giáo
viên một cách hợp lý. Luôn có sự chỉ đạo giáo viên trong việc chăm sóc trẻ hàng
ngày trên lớp giáo viên sẽ làm tốt hơn nếu được bồi dưỡng, được hướng dẫn
cách giáo dục kỹ năng sống cho trẻ sao cho khoa học, hiệu quả.
3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp :
Tuy mỗi biện pháp có những đặc điểm về tính chất, nội dung cụ thể khác
nhau, nhưng luôn có sự liên kết chặt chẽ với nhau, là một quá trình thống nhất
không thể tách rời, có tác dụng hỗ trợ lẫn nhau và nội dung cùng hướng tới việc
thực hiện mục tiêu giáo dục trong nhà trường .
3.5.Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu
* Kết quả khảo nghiệm:
-Kết quả khảo nghiệm giáo viên cuối năm:
STT
Nội dung khảo sát
Người thực hiện: Trần Thị Thu Huyên
Số lượng
Tỷ lệ
20
SKKN: Một số biện pháp quản lý chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác lồng ghép tích hợp
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở trường mầm non Họa Mi
1
2
3
4
5
+ Có những hiểu biết và nhận thức đúng đắn
trong việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ.
+ Có kế hoạch thực hiện nội dung giáo dục kỹ
năng sống cho trẻ.
+ Có góc “ Bé với những hành vi đẹp”
+ Có nhiều đồ dùng, đồ chơi, thơ ca, truyện kể
có nội dung giáo dục kỹ năng sống.
+ Có nhiều hình thức, các hoạt động để lồng
ghép nội dung giáo dục kỹ năng sống cho trẻ.
Phát huy được tính tích cực của trẻ.
16/18
88.88%
18/18
100%
16/18
16/18
88.88%
88.88%
15/18
83.33%
-Kết quả khảo nghiệm học sinh cuối năm:
STT
1
2
3
4
5
Tốt
87%
82%
Tỉ lệ
Khá
8%
16%
TB
5%
6%
87%
7%
6%
74%
81%
14%
11%
12%
8%
Nội dung
Mạnh dạn tự tin
Kỹ năng hợp tác
Kỹ năng thích khám phá
học hỏi
Kỹ năng trong giao tiếp
Kỹ năng nhận thức
Ghi chú
*Giá trị khoa học
Sau khi thực hiện đề tài này tôi nhận thấy giáo viên đã nắm chắc được nội
dung giáo dục kỹ năng sống cho trẻ, có kế hoạch giáo dục kỹ năng sống cụ thể
phù hợp với thời điểm trong ngày.Có hình thức tuyên truyền phối hợp với phụ
huynh khi thực hiện công tác giáo dục kỹ năng sống cho trẻ.
100% trẻ đều được cô giáo và cha mẹ tạo mọi điều kiện khuyến khích
khơi dậy tình tò mò, phát triển trí tưởng tượng, năng động, mạnh dạn, tự tin,
100% trẻ được rèn luyện khả năng sẳn sàng học tập hiệu quả ngày càng cao.Như
vậy càng khẳng định rằng kiến thức không dễ dàng có được mà nó phải trãi qua
thời gian tập luyện, học tập nghiên cứu và điều đặc biệt là sự động viên kịp thời,
sự tán dương của đồng nghiệp và sự ghi nhận kết quả đạt được của học sinh.
4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề
nghiên cứu
Dựa trên những nghiên cứu và các biện pháp tôi đã thu lại được kết quả:
Người thực hiện: Trần Thị Thu Huyên
21
SKKN: Một số biện pháp quản lý chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác lồng ghép tích hợp
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở trường mầm non Họa Mi
- Đa số trẻ trong trường có ý thức cá nhân, ý thức tập học tập, lao động,
trong vui chơi.
- Ngoài ra trẻ còn biết nhắc nhở khi nhìn thấy người khác không có ý thức
tốt, biết nhắc nhở người lớn không hút thuốc ở nơi công cộng và biết nói hút
thuốc lá có hại cho sức khỏe và ảnh hưởng tới môi trường.
- Trẻ đã biết động viên bố mẹ cùng tham gia như: nhắc bố mẹ không đi
xe máy, xe đạp vào sân trường làm bụi bẩn sân trường, nhắc bố mẹ thu gom phế
liệu, đóng góp tranh ảnh để làm đồ dùng, đồ chơi trang trí góc tuyên truyền. Trẻ
tự phát triển ngôn ngữ mạch lạc, rõ ràng lưu loát đủ câu trong khi giao tiếp, khi
đàm thoại. Tự có hành vi thái độ mong muốn được bảo vệ môi trường một cách
rõ rệt.
- Phụ huynh rất phấn khởi yên tâm khi thấy con em mình có ý thức học
tập, biết quan tâm đến mọi người xung quanh trẻ, không những ở trường mà còn
cả ở trong gia đình cho nên đã đóng góp tranh ảnh có nội dung về giáo dục,
tranh ảnh, hình ảnh các hoạt động của con người về môi trường rồi đến các học
liệu, vật liệu như: hạt rau, củ giống, rau, củ quả, bóng bay, nến, cát, sỏi... để cho
giáo viên và học sinh trải nghiệm trồng, chăm sóc cây. Bản thân các bậc phụ
huynh cũng ý thức cao và trách nhiệm cao hơn rất nhiều về việc giáo dục kỹ
năng sống trong và ngoài trường mầm non. Cụ thể: ủng hộ cây xanh, tham gia
lao động dọn cỏ, dọn vệ sinh trường, vệ sinh đường làng khu dân cư.
Như vậy, những vấn đề được nghiên cứu giáo dục kỹ năng sống cho trẻ đã
được thực hiện đến với trẻ một cách gần gũi và thuận lợi. Từ đề tài này tôi mong
rằng có thể tiếp tục nghiên cứu và giáo dục trẻ thêm về những vấn đề tiếp theo
như: Vấn đề giáo dục trẻ ở tại khu dân cư vì hiện nay trẻ lứa tuổi lớn xảy ra
nhiều tệ nạn xã hội... Vần đề lồng ghép giáo dục kỹ năng sống cho trẻ em,
không riêng gì trẻ mầm non vì hiện nay cũng đang là vấn đề nóng bỏng và cấp
thiết cần tập trung nghiên cứu và áp dụng giáo dục trẻ. Từ đó trẻ có tình yêu, tự
hào và ý thức bảo vệ, giữ gìn vốn văn hóa của quê hương Việt Nam.
Người thực hiện: Trần Thị Thu Huyên
22
SKKN: Một số biện pháp quản lý chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác lồng ghép tích hợp
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở trường mầm non Họa Mi
III.PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1.Kết luận
Trẻ mầm non cần được giáo dục kỹ năng sống không chỉ ở trong gia đình
mà cần phải được giáo dục kỹ năng sống cho trẻ cả ở ngoài xã hội, ở trường học.
Trong đó môi trường học tập của trẻ là rất quan trọng. Hơn ai hết cô giáo chính
là những ngươì giúp trẻ có được những thói quen tốt, hành vi văn minh trong
cuộc sống. Với trẻ cô giáo như một tấm gương sáng. Những gì cô giáo nói,
những việc cô giáo làm trẻ đều cho là đúng, là hay. Vậy thì muốn có con ngoan,
trò ngoan thì người lớn, “ Bố mẹ và cô giáo” phải chăm lo, giáo dục trẻ ngay từ
khi còn thơ dại. Muốn xác định thế nào là “Trẻ ngoan” không chỉ đơn giản là liệt
kê những đức tính tốt, những hành vi ngoan của trẻ mà cần phải nắm được cái
cốt lõi của vấn đề để từ đó đề ra nhiệm vụ giáo dục cho phù hợp. Giáo viên mầm
non có nhiệm vụ chăm sóc, giáo dục kỹ năng sống cho trẻ trong cả một ngày,
vừa dạy học, vừa nuôi dưỡng. Làm thế nào để giáo viên có thể hướng dẫn, giáo
dục kỹ năng sống cho trẻ trong tất cả các hoạt động. Chúng ta đều nhận thấy
giáo viên chính là đội ngũ nòng cốt góp phần nâng cao chất lượng chung cho
nhà trường.
Khi đưa đề tài vào sử dụng tôi nhận thấy chất lượng giảng dạy của giáo
viên đã tăng lên rõ rệt. Giáo viên hiểu và nhận thức đúng đắn về nội dung giáo
dục kỹ năng sống cho trẻ. Có nhiều hình thức giảng dạy sáng tạo, phù hợp với
trẻ, biết cách lồng ghép nội dung giáo dục kỹ năng sống vào các hoạt động. Có
thêm nhiều đồ dùng, đồ chơi đẹp, nhiều tác phẩm thơ ca truyện kể hay. Bên
cạnh đó môi trường và cảnh quan sư phạm cũng góp phần hình thành cho trẻ
những hành vi văn minh để dần dần hoàn thiện nhân cách tốt đẹp của truyền
thống con người Việt Nam phù hợp với mọi chuẩn mực đạo đức xã hội một cách
tự nguyện. Từ đó giúp trẻ có được những kỹ năng sống, hành vi văn minh trong
cuộc sống.
Sau một năm thực hiện nội dung này tôi nhận thấy để làm tốt việc giáo
dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non người quản lý cần làm tốt những việc sau:
Bản thân phải hiểu rõ và nhận thức đúng đắn về ý nghĩa, tầm quan trọng
của việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non. Hiểu rõ những nội dung cần
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ.
Làm tốt công tác bồi dưỡng, hướng dẫn giáo viên trong việc giáo dục kỹ
năng sống cho trẻ. Biết góp ý, chỉnh sửa phù hợp cho từng giáo viên
Chỉ đạo, làm tốt công tác thi đua khen thưởng, tổ chức tốt các hội thi của
cô, của cháu, các ngày hội, ngày lễ.
Người thực hiện: Trần Thị Thu Huyên
23
SKKN: Một số biện pháp quản lý chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác lồng ghép tích hợp
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở trường mầm non Họa Mi
Biết hướng dẫn giáo viên vận dụng thơ ca, truyện kể, bài hát trong quá
trình giáo dục kỹ năng sống cho trẻ.
Cần phải chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác phối hợp với phụ huynh trong
việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ.
2.Kiến nghị
Đề nghị các cấp lãnh đạo tăng cường đầu tư thêm về cơ sở vật chất, trang
thiết bị, đồ đùng dạy học có nội dung về giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non
cho các trường nhất là các trường mầm non nông thôn.
Trên đây là đề tài sáng kiến kinh nghiệm của tôi. Bên cạnh những việc
làm được còn một số việc chưa làm được. Kính đề nghị Phòng Giáo dục và Đào
tạo huyện và Ban giám hiệu Trường mầm non Họa Mi giúp đỡ để tôi hoàn thành
tốt nhiệm vụ.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Quảng Điền ngày 28 tháng 3 năm 2016
Người viết
Trần Thị Thu Huyên
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
CẤP TRƯỜNG
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………............
............................................................................................................................
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………............
............................................................................................................................
CT HỘI ĐỒNG CHẤM SKKN
Người thực hiện: Trần Thị Thu Huyên
24
SKKN: Một số biện pháp quản lý chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác lồng ghép tích hợp
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở trường mầm non Họa Mi
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG CHẤM SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
CÁC CẤP
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………….........................
.................................................................................................................................
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………….........................
Người thực hiện: Trần Thị Thu Huyên
25