SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 56 học tốt môn Làm quen chữ cái

SKKN: Một số biện pháp kích thích trẻ 4 - 5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ
hoạt động tạo hình trường Mầm non Họa Mi

MỤC LỤC
Mục
I
1
2
3
4
5
II
1
2
2.1
2.2
2.3
2.4
2.5
3
3.1
3.2

3.3

Tiêu đề các phần
Trang
PHẦN MỞ ĐẦU
2
Lý do chọn đề tài
2

Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
3
Đối tượng nghiên cứu
3
Giới hạn, phạm vi nghiên cứu
3
Phương pháp nghiên cứu
3
PHẦN NỘI DUNG
3
Cơ sở lí luận
3
Thực trạng
4
Thuận lợi, khó khăn
4
Thành công, hạn chế
4
Mặt mạnh, mặt yếu
5
Nguyên nhân các yếu tố tác động
5
Các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra
5
Giải pháp, biện pháp
6
Mục tiêu của giải pháp và biện pháp
7
Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp biện pháp
7

* Biện pháp 1: Tự học tự bồi dưỡng
7
* Biện pháp 2: Xây dựng nề nếp, thói quen hoạt động cho trẻ
8
* Biện pháp 3: Hình thành, cung cấp cho trẻ các kỹ năng tạo hình
9
cơ bản
* Biện pháp 4: Thay đổi các hình thức vào bài để gây hứng thú cho
9
trẻ
* Biện pháp 5: Tạo hứng thú cho trẻ thông qua các sự kiện
11
* Biện pháp 6: Sử dụng nguyên vật liệu gần gũi, đẹp, phong phú
11
*Biện pháp 7: Tổ chức đa dạng các hình thức hoạt động tạo hình.
13
* Biện pháp 8: Xây dựng môi trường lớp học gần gũi, thân thiện
14
khuyến khích trẻ làm phong phú vật liệu tạo hình để thể hiện cảm
xúc và sáng tạo.
* Biện pháp 9: Tổ chức cho trẻ thi đua, biểu dương, khen thưởng
15
kịp thời.
* Biện pháp 10: Cải tạo lại không gian trong lớp và kết hợp với
15
phụ huynh.
Điều kiện để thực hiện giải pháp, biện pháp
16
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Phượng

1


SKKN: Một số biện pháp kích thích trẻ 4 - 5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ
hoạt động tạo hình trường Mầm non Họa Mi
3.4
4
III
1
2

Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
Kết quả thu được qua khảo nghiệm giá trị khảo nghiệm của vấn đề
nghiên cứu
KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
Kết luận
Kiến nghị

Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Phượng

17
17
18
18
19

2


SKKN: Một số biện pháp kích thích trẻ 4 - 5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ

hoạt động tạo hình trường Mầm non Họa Mi

SKKN: MỘT SỐ BIỆN PHÁP KÍCH THÍCH TRẺ 4 -5 TUỔI HOẠT
ĐỘNG TÍCH CỰC TRONG GIỜ HOẠT ĐỘNG TẠO HÌNH
TRƯỜNG MẦM NON HỌA MI
I. Phần mở đầu
1. Lý do chọn đề tài
“Trẻ em là mầm non của đất nước”
Bởi vậy, chăm sóc và nuôi dưỡng trẻ em chính là góp phần xây dựng
tương lai cho đất nước ngày một tươi sáng hơn. Việc chăm sóc giáo dục trẻ ngay
từ khi còn nhỏ là vô cùng quan trọng trong sự nghiệp giáo dục - là cơ sở hình
thành và phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ sau này. Nâng cao chất lượng
giáo dục nói chung và môn tạo hình nói riêng là việc làm cần thiết để phát huy
khả năng tưởng tượng và sự khéo léo của trẻ.
Trong chương trình giáo dục mầm non, bộ môn tạo hình là loại hình nghệ
thuật phản ánh thế giới xung quanh cuộc sống con người một cách đa dạng
phong phú và hấp dẫn đối với trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo. Thông qua tạo hình trẻ
được thử sức mình trong việc thể hiện và cải tạo thế giới riêng của mình. Hoạt
động tạo hình còn phát triển ở trẻ khả năng quan sát, trí tưởng tượng sáng tạo,
khả năng phối hợp giữa mắt và tay, hoàn thiện một số kỹ năng cơ bản (vẽ, nặn,
xé dán cắt.). Đặc biệt, trong giờ học vẽ trẻ thích tự tay vẽ được một cái gì đó dù
các hình còn đơn giản như ngôi nhà, cái cây, bông hoa, ô tô... nhưng mang lại
cho trẻ cảm xúc thực sự khi tạo ra được 1 sản phẩm. Còn đối với những gì trẻ
không thích, không hứng thú thì trẻ sẽ vẽ đại khái cho xong và cảm thấy hài
lòng hơn nữa tư duy của trẻ gắn liền với cảm xúc, ý muốn chủ quan nên trẻ ghi
nhớ những gì trẻ cảm thấy thích thú và say mê thực hiện ý tưởng của mình. Hơn
nữa, giờ vẽ còn hình thành ở trẻ những kỹ năng như ngồi ngay ngắn, kỹ năng
cầm bút. Đó là những kỹ năng rất cần thiết cho trẻ và cũng là bước đệm cho trẻ
sau này bước vào lớp 1.
Căn cứ sự chỉ đạo của Ban giám hiệu Trường Mầm non Họa Mi về đẩy

mạnh nhiệm vụ “Nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ” đối với toàn
thể cán bộ giáo viên trong trường. Mục đích làm cho toàn thể cán bộ giáo viên
trong trường nhận thức sâu sắc trong việc giúp trẻ phát huy năng khiếu bẩm sinh
vốn có trong con người trẻ góp phần thực hiện tốt chuyên đề mà ngành Giáo dục
đã đề ra.
Với trẻ mầm non khi tham gia hoạt động tạo hình, là cách giúp trẻ tái tạo
lại hình tượng các đồ vật, hiện tượng quen thuộc mà trước đó chúng đã tri giác
được. Chính yếu tố đó góp phần thúc đẩy tư duy trực quan hình tượng của trẻ
phát triển. Nhưng làm thế nào để chúng ta có thể thúc đẩy tư duy trực quan hình
tượng của trẻ phát triển?
Xuất phát từ đặc điểm trên, tôi thấy nhiệm vụ quan trọng mà giáo việc cần
phải giải quyết khi hướng dẫn hoạt động tạo hình cho trẻ, đó là phải tạo cho trẻ
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Phượng

3


SKKN: Một số biện pháp kích thích trẻ 4 - 5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ
hoạt động tạo hình trường Mầm non Họa Mi
hứng thú thật sự trong giờ học. Có như vậy, sản phẩm trẻ làm ra mới đạt kết quả
cao. Vì vậy, tôi thấy việc tạo hứng thú cho trẻ trong giờ học tạo hình là cần thiết.
Nhận thức được tầm quan trọng đó, nhiều năm qua và đặc biệt là trong
những năm đầu triển khai chuyên đề tạo hình, tôi đã cố gắng thực hiện tốt
chuyên đề, học hỏi kinh nghiệm của đồng nghiệp, nhiên cứu các biện pháp hữu
hiệu nhất nhằm truyền thụ đến trẻ sao cho trẻ tiếp thu một cách nhẹ nhàng, thoải
mái. Từ nhận thức trên, tôi đã đưa vào “Một số biện pháp kích thích trẻ 4 - 5
tuổi hoạt động tích cực trong giờ hoạt động tạo hình”. Nhằm giúp trẻ mạnh
dạn, tự tin hơn trong mọi hoạt động tạo hình.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
Mục tiêu của đề tài là áp dụng một số biện pháp sư pháp để kích thích,

gây hứng thú cho trẻ tham gia tích cực vào môn tạo hình
Nhiệm vụ của đề tài nhằm tăng hứng thú cho trẻ, phát triển tính thẩm mỹ
cho trẻ
3. Đối tượng nghiên cứu
Một số biện pháp kích thích trẻ 4 – 5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ
hoạt động tạo hình trường Mầm non Họa Mi
4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu
Học sinh lớp chồi 1. Trường mầm non Họa Mi xã Quảng Điền Krông
Ana Đăk Lăk, trong năm học 2015- 2016
* Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 8/2015 đến tháng 3/2016
5. Phương pháp nghiên cứu
Quan sát mọi hoạt động của trẻ
Phương pháp dùng lời
Phương pháp thực hành
Phương pháp dùng thủ thuật trò chơi
II. Nội dung
1. Cơ sở lý luận của vấn đề
Nghệ thuật tạo hình trong trường mầm non thật hấp dẫn đối với trẻ, trẻ
thích ngắm nhìn những đồ vật, những bức tranh có màu sắc đẹp, những hình thù
ngộ nghĩnh và đa dạng, trẻ luôn có những xúc cảm với những sự vật hiện tượng
xung quanh, nó mang lại cảm xúc và ấn tượng mạnh mẽ đối với trẻ, thôi thúc trẻ
muốn khám phá và sáng tạo ra cái đẹp.
Hoạt động tạo hình phát triển ở trẻ khả năng quan sát, trí tưởng tượng
sáng tạo, khả năng phối hợp giữa tay và mắt, hoàn thiện một số kỹ năng cơ bản
trong các hoạt động (vẽ, nặn, cắt, xé dán). Giờ học tạo hình mang lại cho trẻ
những cảm xúc thực sự, trẻ thích thú và say mê thực hiện ý tưởng của mình, giờ
hoạt động tạo hình còn hình thành ở trẻ những kỹ năng như: tư thế ngồi ngay
ngắn, kỹ năng cầm bút vẽ và tô màu tranh, kỹ năng nặn (lăn dọc, xoay tròn, ấn
bẹt) kỹ năng vẽ, xé dán... những kỹ năng đó rất cần thiết nó giúp trẻ hoàn thiện
những sản phẩm nghệ thuật và phát triển các cơ ngón tay và bàn tay

Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Phượng

4


SKKN: Một số biện pháp kích thích trẻ 4 - 5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ
hoạt động tạo hình trường Mầm non Họa Mi
Hoạt động tạo hình là hoạt động nghệ thuật có tầm quan trọng trong việc
giáo dục thẩm mỹ cho trẻ, giáo dục trẻ biết khai thác, khám phá thiên nhiên cuộc
sống con người, cảnh vật...biết đánh giá, nhận xét cái đẹp, cái xấu...vì vậy trẻ
cần được hướng dẫn tạo hình ngay từ nhỏ, giáo viên cần bồi dưỡng khả năng của
trẻ, tạo môi trường, cơ hội cho trẻ được tri giác, tìm tòi, khám phá thế giới xung
quanh, bồi dưỡng thị hiếu thẩm mỹ, khả năng tư duy sáng tạo cho trẻ, để tạo
được thẩm mỹ trong các hoạt động tạo hình, giáo viên cần tăng cường cho trẻ
luyện tập các kỹ năng mang tính nghệ thuật, hình thành các kỹ sảo tạo đường nét
liên tục, uyển chuyển, tập cho trẻ biết tự điều chỉnh hình dạng, cách tô màu, tạo
vẻ sinh động, đa dạng về hình ảnh, màu sắc của các hoạt động tạo hình.
Như chúng ta đã biết, con người sinh ra không phải ai cũng có sẵn trong
mình những năng khiếu thẩm mỹ, cũng không ai có sẵn những tài năng bên
mình, mà phải đòi hỏi thông qua giáo dục và hoạt động thực hành thì từ đó
những tài năng và khả năng đó mới được bộc lộ và phát triển. Đối với trẻ nhỏ
việc học của trẻ không phải đơn thuần là đưa trẻ vào một khuôn phép chặt chẽ,
mà học của trẻ ở đây thông qua "học mà chơi, chơi mà học". Chính vì vậy để
giờ học tạo hình được hấp dẫn lôi cuốn trẻ, giáo viên nên sử dụng thủ thuật vào
bài một cách linh hoạt, tạo cảm xúc và hứng thú cho trẻ và cần được tiến hành
đồng thời vào việc tích luỹ có hệ thống những biểu tượng tạo hình. Những biểu
tượng tạo hình cần chính xác rõ ràng, màu sắc đẹp và phong phú phát huy được
tính tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ. cô giáo cần đưa các nội dung tích hợp
lồng ghép sao cho phù hợp với từng bài một cách lôgic sinh động, có như vậy
giờ học tạo hình mới có chất lượng và trẻ mới nắm được các kỹ năng kiến thức

của hoạt động tạo hình, trong khi trẻ thực hiện giáo viên cần phải luôn động
viên, khuyến khích trẻ Ngoài ra giáo viên nên tạo điều kiện cho trẻ tiếp xúc với
thiên nhiên sống động xung quanh, đó là cách thức làm giầu cảm xúc cho trẻ
nhanh chóng và hấp dẫn. Cô nên tạo cho trẻ có thói quen quan sát thiên nhiên
xung quanh, con người và những hiện tượng gần gũi, thông qua môn làm quen
với môi trường xung quanh trẻ được tri giác tranh ảnh như: xem các tranh ảnh
về phong cảnh đất nước, rừng và biển, cảnh sinh hoạt của con người..., các tác
phẩm nghệ thuật, quan sát ngắm nhìn các loại cây, hoa, được sờ nếm các loại
quả, vuốt ve âu yếm các con vật, so sánh tìm tòi những đặc điểm chung của
những con vật cùng nhóm, cùng loài, phân biệt được những đặc điểm giống và
khác nhau của các loại cây, hoa, quả...
Hoạt động tạo hình phải được tổ chức bằng cách kết hợp linh hoạt nhuần
nhuyễn giữa trực quan đàm thoại, trò chơi, giáo viên sử dụng lời nói ân cần, nhẹ
nhàng tươi vui, ngắn gọn, dễ hiểu, dễ hướng dẫn trẻ hoạt động tạo hình, tuyên
truyền trao đổi nội dung hoạt động tạo hình cho các bậc phụ huynh để kết hợp
giữa các gia đình và nhà trường để bồi dưỡng kỹ năng hoạt động tạo hình cho
trẻ. Như vậy khi trẻ tham gia vào hoạt động tạo hình giúp trẻ phát triển khả năng
tri giác màu sắc, phát triển trí tưởng tượng, sáng tạo, phát triển khả năng vận
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Phượng

5


SKKN: Một số biện pháp kích thích trẻ 4 - 5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ
hoạt động tạo hình trường Mầm non Họa Mi
động, sự khéo léo, linh hoạt của các ngón tay, bàn tay, kỹ thuật tạo hình khiến
cho trẻ thích thú. Khi hoàn thành những tác phẩm, sản phẩm tạo hình trẻ tiếp thu
được những tri thức mới khiến cho trẻ có khả năng lĩnh hội tích cực hơn những
tri thức về màu sắc, hình dạng, đường nét, bố cục, tỷ lệ, không gian...nhằm tạo
cho trẻ có nhiều biểu tượng đa dạng, phong phú về thế giới xung quanh..

2. Thực trạng của vấn đề
2.1. Thuận lợi, khó khăn
* Thuận lợi
Được sự quan tâm của ban giám hiệu cũng như phòng GD&ĐT thường
xuyên bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên
Trẻ được học theo đúng độ tuổi và thực hiện chương trình giáo dục mầm
non mới của Bộ GD&ĐT
Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp luôn quan tâm, chăm lo đến việc học
tập của các cháu, tích cực tham gia vào các hoạt động của trường, lớp
Bản thân luôn yêu nghề mến trẻ ham học hỏi nâng cao chuyên môn
Trẻ ở gần nên rất chăm đi học
Lớp đã bố trí đủ 2 giáo viên
Trường tổ chức bán trú cho trẻ ở lại cả ngày nên nề nếp ổn định
Phòng học rộng rãi, thoáng mát
* Khó khăn
Vốn hiểu biết về môi trường xã hội còn hạn chế .
Khả năng tiếp thu của một số cháu còn chậm.
Một số phụ huynh phó mặt con mình cho giáo viên dẫn đến việc không
tạo ra được sự thống nhất trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ, hiệu quả phát
triển tạo hình của trẻ không cao
Một số cháu còn nhút nhát chưa chủ động tham gia các hoạt động
2.2. Thành công, hạn chế
* Thành công:
Giúp trẻ hứng thú, học tốt môn tạo hình. Đồng thời, giúp trẻ rèn luyện
một số kĩ năng cơ bản, giúp phát triển cơ tay, phát triển tư duy và khả năng thẩm
mỹ của trẻ
Giúp trẻ nhận biết, phân biệt một số mảng mầu, hứng thú, tập trung trong
giờ học
Trẻ biết quý trọng và gìn giữ những sản phẩm do chính bản thân mình tạo
ra, phát huy tính sáng tạo và tư duy của trẻ

* Hạn chế:
Các học liệu cho trẻ sử dụng trong hoạt động tạo hình còn ít, chưa được
phong phú đa dạng
2.3. Mặt mạnh, mặt yếu
* Mặt mạnh:
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Phượng

6


SKKN: Một số biện pháp kích thích trẻ 4 - 5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ
hoạt động tạo hình trường Mầm non Họa Mi
Trẻ mầm non các cháu đã có đủ sức khỏe để tham gia vào các hoạt động
học tập, vui chơi hàng ngày trong lớp cũng như ở nhà
Đa số cháu đi học đều
* Mặt yếu:
Sáng tạo trong tạo hình và vốn sống của trẻ chưa thực sự phong phú.
Một số cháu còn rụt rè, không tự tin trong học tập
2.4. Nguyên nhân các yếu tố tác động
* Nguyên nhân thành công
Cô luôn gần gũi hòa nhập với trẻ, tạo điều kiện cho trẻ tiếp cận với những
vẻ đẹp của con người và thiên nhiên, có cơ hội bọc lộ cảm xúc cá nhân, mở rộng
tâm hồn và phát triển mẫu mực nhân cách con người Việt Nam
Luôn bám sát và thực hiện tốt nhiệm vụ được giao một cách chủ động, sáng
tạo dựa trên thực tế của trường, lớp, địa phương.
Thường xuyên trao đổi, học hỏi kinh nghiệm của đồng nghiệp đặc biệt là
những đồng nghiệp công tác lâu năm.
Nắm bắt được tâm sinh lý và thói quen của trẻ trong mọi hoạt động
* Nguyên nhân hạn chế yếu kém:
Một số trẻ sức khỏe còn kém, trẻ còn nhút nhát, chưa tự tin trong các hoạt

động tạo hình
Một số phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến tình hình của con em mình.
2.5. Phân tích đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đặt ra
Tâm lý hiện nay việc sáng tạo trong môn tạo hình của trẻ của bản thân,
các cháu rất ngại học tạo hình đúng hơn là sợ, nhút nhát do thói quen bố mẹ là
nơi trú ẩn an toàn của trẻ trong mọi tình huống xã hội, vì vậy trẻ không phát
triển được năng lực tư duy, tìm tòi, sáng tạo trong quá trình học tập của bản
thân, từ đó không hình thành được kỹ năng tư duy,khái quát hóa, trừu tượng hóa
của trí lực các cháu.
Thông thường ở gia đình trẻ luôn được bảo vệ và chăm sóc theo nguyên
tắc là phụ thuộc và nuông chiều. Vì thế đẫn đến trẻ không diễn đạt được những
nhu cầu của mình bằng sáng tạo của mình mà bằng những cử chỉ thì người lớn
đã đáp ứng ngay lập tức. Tất cả những điều đó sẽ tốt nếu nó ở chừng mực nào
đó, Nếu không cho trẻ bộc lộ những sở thích cá nhân, những hành vi tự chủ sẽ
dẫn đến những xung đột trong việc tự suy nghĩ sáng tạo của trẻ trong học môn
tạo hình, tạo cho trẻ hay ỷ lại không để ý khong gian xung quanh mình.
Tôi áp dụng đề tài này cho lớp mình, thấy có được kết quả khả quan nên
đến năm học 2015-2016 tôi thực hiện đề tài này cho lớp tôi.
Ngay từ đầu năm học tôi đã tiến hành khảo sát phân loại khả năng tạo
hình của trẻ để nắm tình hình chất lượng của lớp.
* Khả năng tạo hình của trẻ:

Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Phượng

7


SKKN: Một số biện pháp kích thích trẻ 4 - 5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ
hoạt động tạo hình trường Mầm non Họa Mi
Nội dung khảo sát

+ Số trẻ biết cách chọn màu tô
+ Số trẻ hứng thú học
+ Số trẻ không hứng thú học môn tạo
hình
+ Số trẻ sắp xếp bố cục lộn xộn
+ Số trẻ biết sắp xếp bố cục tranh tô màu
hài hòa hợp lý
+ Số trẻ có sản phẩm đẹp sáng tạo

Số lượng
24/42

Tỷ lệ
57,1%

22/42

52,4%

8/42

19,04%

10/42

23,8%

20/42

47,6%

12/42

28,6%

18/42
42,9%
+ Số trẻ có sản phẩm rập khuôn
Qua khảo sát kết quả hoạt động chưa cao, chưa đáp ứng được yêu cầu của
môn học, của chương trình đề ra.
70% trẻ không biết cách nhận xét sản phẩm.
40 % trẻ không tập trung chú ý trong giờ học.
Sau khi khảo sát đầu vào tôi thấy các kỹ năng tạo hình của trẻ : Kỹ năng
vẽ, nặn, xé dán theo yêu cầu của lứa tuổi, kỹ năng quan sát nhận xét đánh giá
sản phẩm, kỹ năng sử dụng mầu sắc, bố cục tranh....chưa cao, chưa đồng đều...
tôi đã kết hợp cùng đồng nghiệp trong lớp hình thành, cung cấp cho trẻ các kỹ
năng thông qua nhiều hoạt động khác nhau:
Để hình thành kỹ năng tạo hình cho trẻ yếu, tôi lên kế hoạch rèn trẻ vào
một buổi chiều, hoạt động đón trả trẻ, hoạt động góc, hoạt động ngoài trời.
Trong giờ học tạo hình, tôi xếp những trẻ khá ngồi cạnh những trẻ yếu để trẻ yếu
học tập trẻ khá.
Đối với trẻ khá, tôi gợi ý, khuyến khích để phát huy trí tưởng tượng sáng
tạo của trẻ để tạo ra nhiều bức tranh đẹp.
3. Giải pháp, biện pháp
3.1. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp
Nhằm mục đích giúp trẻ luôn có hứng thú khi tham gia các hoạt động tạo
hình, có một số kỹ năng hoạt động tạo hình.
Tạo cho trẻ luôn mong muốn được tham gia các hoạt động trang trí lớp
học, tích cực tham gia tìm hiểu, xây dựng môi trường lớp học theo chủ đề.
Giúp trẻ yêu thích cái đẹp, luôn hướng tới cái đẹp, có một số kỹ năng tạo

ra những sản phẩm đẹp và biết tôn trọng gìn giữ những cái đẹp xung quanh
mình, đồng thời giúp trẻ yêu thích bộ môn tạo hình.
3.2 Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Phượng

8


SKKN: Một số biện pháp kích thích trẻ 4 - 5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ
hoạt động tạo hình trường Mầm non Họa Mi
* Biện pháp 1: Tự học tự bồi dưỡng
Bồi dưỡng chuyên môn, nâng cao nghiệp vụ là việc mà bất kỳ giáo viên
nào cũng nên làm và phải làm thường xuyên.
Tôi thường đọc sách báo, xem tin tức trên các phương tiện thông tin đại
chúng, trao đổi đồng nghiệp tiếp cận những cái mới tìm ra những hình thức,
phương pháp tổ chức các hoạt động sao cho trẻ không bị nhàm chán, phù hợp
với khả năng của trẻ mình phụ trách.
Trẻ 4-5 tuổi có những khả năng nhận thức, trẻ bắt đầu biết được ý thức
của những việc mình làm hàng ngày, muốn tự thể hiện mình trước bạn bè và
những người xung quanh...... để nắm bắt được điều này tôi phải tranh thủ đọc
các tài liệu về tâm lý lứa tuổi, gần gũi tìm hiểu cá tính, khả năng của từng trẻ để
đưa ra những yêu cầu, hình thức phù hợp với nhận thức và tâm lý của trẻ.
Tôi cũng tìm tòi, học hỏi thêm các hình thức tổ chức giúp trẻ có điều kiện
sáng tạo trong các hoạt động, tạo cho trẻ biết tự thể hiện khả năng của bản thân
dần dần trẻ thấy vui và yêu thích bộ môn tạo hình.Ngoài ra tôi cũng chú ý học
hỏi, tự mầy mò thêm cách tạo ra những sản phẩm tạo hình sáng tạo, sưu tầm tạo
ra một số sản phẩm phong phú làm tài liệu mẫu, tìm phương pháp hướng dẫn trẻ
sao cho trẻ hứng thú và dễ hiểu nhất, phù hợp với nhận thức, khả năng của trẻ.
Theo quan điểm của tôi, khi người giáo viên có vốn kiến thức vững vàng,
có kỹ năng sư phạm tốt, nhiệt tình tâm huyết với nghề, gần gũi yêu thương trẻ

thì chắc chắn sẽ thành công khi tổ chức các hoạt động cho trẻ.
* Biện pháp 2: Xây dựng nề nếp, thói quen hoạt động cho trẻ
Làm việc có nề nếp, có thói quen và có kỹ năng thực hiện hoạt động là
điều rất cần thiết khi tham gia vào hoạt động.
Vào đầu năm học, đa số trẻ chưa có thói quen tập trung trong các hoạt
động vì thời gian nghỉ hè của trẻ đã được tự do rong chơi với gia đình, có những
trẻ mới đến trường nên khi tham gia vào các hoạt động trẻ cũng chưa thật sự chú
ý, trẻ còn nói chuyện, tự do đi lại. Điều này ảnh hưởng rất lớn đên khả năng tập
trung tư duy, kỹ năng thực hiện hoạt động của trẻ. Do vậy nếu tôi không đưa trẻ
vào nề nếp thì khi trẻ tham gia vào các hoạt động sẽ không đạt hiệu quả cao. Khi
trẻ có nề nếp tốt thì trẻ sẽ có sự tập trung chú ý cao, hứng thú, say mê, chú ý
quan sát, lắng nghe, có trí tưởng tượng sáng tạo trong hoạt động. Trẻ cần có nề
nếp trong hoạt động, biết thực hiện nề nếp giờ nào việc nấy, có thói quen chú ý
lắng nghe thì trẻ mới có thể hiểu được những hướng dẫn, yêu cầu của cô dần dà
trẻ mới có được các kỹ năng cần thiết khi thực hiện các hoạt động. Thời gian
đầu tôi phải đưa ra những nội quy của lớp, yêu cầu trẻ phải cùng nhau nhớ nội
quy của cô, thực hiện và kiểm soát lẫn nhau. Tôi chia lớp ra thành tổ, ca, nhóm
nhỏ để dễ kiểm soát và có điều kiện hướng dẫn các kỹ năng tới từng trẻ. Tôi sắp
xếp xen kẽ lẫn những trẻ nhanh nhẹn gần trẻ nhút nhát, chậm chạp, giao nhiệm
vụ cho trẻ khá kèm trẻ yếu, có nhận xét động viên kịp thời những trẻ tích cực có
tiến bộ.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Phượng

9


SKKN: Một số biện pháp kích thích trẻ 4 - 5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ
hoạt động tạo hình trường Mầm non Họa Mi
Hướng dẫn trẻ cách chú ý lắng nghe, hiểu và thực hiện các yêu cầu của
cô, khuyến khích trẻ mạnh dạn trao đổi nhờ cô hướng dẫn những chỗ chưa biết

thực hiện với phương châm “Chưa biết mới phải đi học, chăm học thì sẽ giỏi”.
Tôi cũng tập trung quan sát gần gũi, nhẹ nhàng, nghiêm khắc rèn trẻ tạo cho trẻ
nề nếp, thói quen và kỹ năng thực hiện các hoạt động.
Công việc này tôi đã phối hợp đều tay thường xuyên với 2 giáo viên cùng
lớp, thời gian đầu ngoài những giờ hoạt động học chúng tôi tích cực tổ chức lôi
cuốn trẻ vào các hoạt động chiều thường xuyên nên chỉ sau 1 tháng trẻ đã có
những tiến bộ rõ nét khi tham gia các hoạt động: trẻ có nề nếp, có thói quen,
bước đầu có một số kỹ năng thực hiện các yêu cầu của cô và điều này cũng
khích lệ tôi tích cực tổ chức các hoạt động cho trẻ.
Khi trẻ đã có những nề nếp thói quen kỹ năng thực hiện các hoạt động thì
việc tổ chức các hoạt động cho trẻ không còn gặp nhiều khó khăn như trước, trẻ
đã chú ý lắng nghe biết tập trung tư duy suy nghĩ và thực hiện các yêu cầu của
hoạt động.
Khi tôi tổ chức cho trẻ hoạt động theo nhóm trẻ đã biết cách trò chuyện
hỏi han thảo luận với nhau cùng nhau thực hiện các yêu cầu của cô.
* Biện pháp 3: Hình thành, cung cấp cho trẻ các kỹ năng tạo hình cơ bản:
Để trẻ mạnh dạn, hứng thú tham gia vào các hoạt động tạo hình thì việc
hình thành, cung cấp cho trẻ kỹ năng cơ bản để trẻ có hành trang mạnh dạn tự
tin tham gia vào các hoạt động tạo hình là cần thiết.
Tận dụng ngay những giờ đón trả trẻ tôi cho trẻ làm quen các bức tranh
mẫu của cô, các sản phẩm đẹp của các anh chị để cùng trò chuyện với trẻ về các
đường nét, bố cục, mầu sắc, khuyến khích trẻ tập đánh giá sản phẩm và cùng trò
chuyện với trẻ về cách vẽ, cách chọn mầu, cách sắp xếp bố cục với những sản
phẩm nặn, xé dán, đồ chơi.... thì tôi cùng trẻ trò chuyện các bước tiến hành để
tạo thành sản phẩm.
Những giờ hoạt động góc, hoạt động chiều tôi thường cho trẻ chia nhóm
rèn các kỹ năng chuẩn bị cho hoạt động sau đạt kết quả. Để thực hiện được điều
này tôi cũng phải thay đổi nhiều hình thức khác nhau để cung cấp kiến thức, rèn
kỹ năng cho trẻ .Với những loại tiết vẽ theo đề tài, ý thich tôi thường tận dụng
những hoạt động ngoài giờ học để củng cố kỹ năng cho những trẻ yếu, làm giầu

vốn kiến thức cho trẻ khá trước khi trẻ thực hiện hoạt động học. Tôi cũng chia
trẻ theo nhóm cho trẻ khá khướng dẫn trẻ yếu cùng nhau vẽ tranh, xé dán bức
tranh theo nhóm. Tôi cũng cho trẻ quan sát tìm hiểu các loại sản phẩm khác
nhau, cùng nhau khám phá cách thực hiện. Tôi cũng có thể cung cấp cho trẻ một
số mẫu khác nhau để làm phong phú đề tài, ý thích của trẻ. Cho trẻ luyện tập kỹ
năng cho trẻ để trong giờ hoạt động trẻ tự tin thể hiện ý tưởng của mình.
* Biện pháp 4: Thay đổi các hình thức vào bài để gây hứng thú cho trẻ
Thu hút được sự chú ý của trẻ vừa dễ lại vừa khó vì trẻ rất hào hứng trước
những điều mới lạ nhưng dễ chán với những gì quen thuộc. Vì vậy, tôi luôn suy
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Phượng

10


SKKN: Một số biện pháp kích thích trẻ 4 - 5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ
hoạt động tạo hình trường Mầm non Họa Mi
nghĩ thay đổi cách hình thức vào bài sao cho sinh động, hấp dẫn bằng dùng
những câu nói nhẹ nhàng, nét mặt vui tươi, sử dụng các trò chơi tạo tình huống
bất ngờ, thay đổi không gian lớp để thu hút sự chú ý của trẻ vào giờ học. Qua
đó, giờ học trở nên hào hứng, không gò bó mà vẫn đạt kết quả cao.
Gây hứng thú cho trẻ bằng các mô hình, sa bàn để trẻ quan sát sử dụng trí
tưởng tượng hoàn thành bài vẽ của mình:
Ví dụ 1: Tôi cho trẻ “Vẽ vườn cây ăn quả” Tôi lấy ra một mô hình sa bàn
và rất nhiều những cây ăn quả đặt ở ngoài sa bàn, tôi cho trẻ lên đặt các cây vào
trong sa bàn đó để tạo thành một vườn cây. Rồi cho trẻ quan sát để vẽ bức tranh
về “vườn cây ăn quả”. Trẻ đã rất thích thú thực hiện đạt được kết quả cao.
Ví dụ 2: Làm tranh về Tết Trung Thu (Một thể loại vẽ, in có sử dụng
nguyên vật liệu tự nhiên như: rau, củ, quả).
Tôi tạo không khí lớp học bằng các loại đèn lồng.
Bảng treo tranh của trẻ là một tấm nhựa thể hiện bầu trời đêm có điểm

nhấn là vầng trăng cổ tích và dải ánh sáng bạc có điểm xuyết bằng các bóng điện
nhấp nháy. Với bảng treo sản phẩm này khi trẻ dán các bức tranh của mình lên
trông sẽ rất đẹp và lung linh, điều đó giúp trẻ thích thú và tự tin hơn.
Ví dụ 3: Vẽ về biển
Tôi cho trẻ gấp thuyền, ca nô, tàu thuỷ... từ chiều hôm trước, và chuẩn bị
3 bến cảng. Một bến vẽ thuyền, 1 bến vẽ ca nô, 1 bến vẽ tàu thuỷ.
Vào giờ học tôi cho trẻ đi lấy đồ dùng trẻ gấp được và hỏi: “Hôm trước
các con đã gấp được những cái gì? Thuyền buồm, tàu thuỷ... là những phương
tiện gì? Nó hoạt động ở đâu? Vậy con thích chơi trò chơi với đồ chơi các con đã
tạo được không? Cô đã thiết kế được các bến cảng cho tàu thuỷ, thuyền buồm,
ca nô và chúng mình cùng chơi trò chơi cho các phương tiện đó về đúng bến của
mình nhé.
Sau khi chơi xong tôi cho trẻ ngồi xung quanh mình và hỏi: “Các con
thường nhìn thấy thuyền, ca nô, tàu thuỷ hoạt động ở đâu? Vậy những ai đã
được đi biển rồi? Các con thấy biển như thế nào? ” Trẻ kể theo hiểu biết của trẻ.
Và cho trẻ xem 3 bức tranh vẽ về biển được cô xắp xếp nội dung bố cục vào thời
gian khác nhau. Để trẻ tự nhận xét các bức tranh vẽ về biển theo ý hiểu của
mình. Bằng ngôn ngữ miêu tả, tôi hướng trẻ nhận xét về vẻ đẹp của các bức
tranh qua nội dung, mầu sắc, bố cục xắp xếp: về cảnh biển lúc bình minh, buổi
trưa và cảnh biển khi hoàng hôn buông xuống…
Có thể nói hiệu quả ngôn ngữ miêu tả rất cao giúp trẻ tái tạo, hình dung
một cách sinh động. Khi trẻ đã có kiến thức về biển, tôi sẽ hỏi trẻ thích vẽ biển
vào thời điểm nào, có những gì ở biển, rồi gợi ý cho trẻ cách vẽ bãi cát, sắc xanh
của mây trời, của làn nước, hình dạng của thuyền buồm, dãy núi, cánh chim hải
âu bay lượn.
Kết quả không những trẻ khá vẽ được mà những trẻ yếu cũng tạo ra sản
phẩm có nội dung và mầu sắc bức tranh thật sinh động.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Phượng

11

SKKN: Một số biện pháp kích thích trẻ 4 - 5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ
hoạt động tạo hình trường Mầm non Họa Mi
Ngoài ra tôi còn cho trẻ tiếp xúc với thiên nhiên, xã hội, giúp trẻ có cảm
xúc tốt. Trên cơ sở đó, bộc lộ trí tưởng tượng sáng tạo bằng các đường nét đơn
giản có tính khái quát cao, mầu sắc tươi sáng và quan trọng là trẻ sẽ gửi vào đó
các ấn tượng của mình về thế giới xung quanh.
Ví dụ: Những giờ học cho trẻ học ngoài trời để tiếp xúc với thiên nhiên
như: Vẽ hoa mùa xuân, vẽ trường mầm non, vẽ vườn cây ăn quả, vẽ theo ý
thích, thổi hoa từ màu nước, làm cây quất, làm cây thông Noel...
Với cách thay đổi các hình thức vào bài, các tiết học tôi thấy trẻ có cảm
giác sảng khoái, hứng thú và bài có kết quả cao.
* Tạo hứng thú cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi
Ngoài việc tạo hứng thú cho trẻ ở tiết học, tôi còn tạo hứng thú cho trẻ ở
mọi lúc mọi nơi, trong giờ đón trả trẻ, hoạt động ngoài trời. Ngoài vẽ, tôi còn
cho trẻ làm đồ dùng đồ chơi ở hoạt động góc. Trẻ tự làm búp bê, sau đó, vẽ
trang trí mặt nạ, làm váy áo để “trình diễn thời trang’’ ...
Được hoạt động, được chơi với sản phẩm của mình làm ra, trẻ rất thích
thú tự hào, kích thích trẻ niềm say mê với môn học. Chính những giờ chơi này,
tôi thấy trẻ càng ngày càng thuần thục, đôi bàn tay khéo léo hơn. Bên cạnh đó,
tôi còn tích hợp vẽ vẽ các môn học khác như: Làm quen với văn học, khám phá
khoa học- tìm hiểu môi trường xung quanh, hoạt động ngoài trời...
Khi trẻ tham gia các hoạt động hằng ngày bất kể lúc nào có thể khơi gợi
ý tưởng để trẻ thực hiện không nhất thiết phải ngay lúc đó mà khi nào có điệu
kiện cho trẻ thực hiện.
Ví dụ: Trong tiết dạy làm quen với văn học, khi kết thúc tiết học, tôi cho
trẻ vẽ hoặc tô màu các nhân vật trong truyện. Khi trẻ tô màu trẻ được củng cố kỹ
năng tô màu hơn nữa được quan sát kỹ tranh giúp trẻ có nhiều sang tạo hơn khi
kể chuyện.

* Biện pháp 5: Tạo hứng thú cho trẻ thông qua các sự kiện
Với tôi hoạt động tạo hình không chỉ là hoạt động học tập mà tôi còn
muốn trẻ thể hiện tình cảm, cảm súc của mình thông qua tác phẩm tạo hình đó.
Một tác phẩm của trẻ khi hoàn thành ngoài việc làm theo yêu cầu của cô giáo
hay ý thích của trẻ mà tôi còn muốn trẻ cảm nhận và thể hiện được ý nghĩa của
nó. Và không thể bỏ qua những sự kiện ý nghĩa trong năm học, những ngày lễ
ngày kỹ niệm như ngày sinh nhật của các bé hay những ngày lễ lớn: trung thu,
ngày nhà giáo Việt Nam, ngày phụ nữ Việt Nam 20-10, noel, tết, ngày phụ nữ
thế giới 8-3, đó là những động lực cho trẻ làm những món quà để tặng cho người
trẻ thương yêu, những người mà trẻ quan tâm, hay để trang trí cho những ngày
lễ trẻ sẽ hứng thú và làm một cách say mê.
Ví dụ: Vào ngày 8/3 ngày của bà của mẹ tôi gây hứng thú cho trẻ bằng
những món quà ý nghĩa mà con có thể tặng mẹ, tặng bà những người mà trẻ yêu
quý nhất.
* Biện pháp 6: Sử dụng nguyên vật liệu gần gũi, đẹp, phong phú
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Phượng

12


SKKN: Một số biện pháp kích thích trẻ 4 - 5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ
hoạt động tạo hình trường Mầm non Họa Mi
Muốn trẻ vẽ được một bức tranh đẹp thì đồ dùng của cô như tranh mẫu, vật
mẫu, tranh gợi ý phải đẹp, chuẩn mang tính thẩm mĩ. Vì tư duy của trẻ là tư duy
trực quan hình tượng. Trẻ thu hút bởi các mầu sắc rực rỡ, những hình thù ngộ
nghĩnh sinh động. Những chất liệu để làm nên những sản phẩm mẫu của cô có
thể rất gần gủi với trẻ hoặc là những chất liệu mới mà cô sưu tầm được. Dưới
mắt trẻ cái gì cũng mới mẻ, cũng gợi cho trẻ sự tò mò. Sự phong phú trong đồ
dùng còn giúp trẻ thả sức mà sáng tạo ra những sản phẩm của riêng mình, kích
thích sự tìm tòi khám phát triển tư duy của trẻ.

Vì lẽ đó, muốn thu hút trẻ vào giờ học vẽ, ngoài các bức tranh bằng màu
nước, màu sáp, tôi còn sưu tầm nhiều tranh nghệ thuật, tranh dân gian, tranh
Đông Hồ ... và làm thêm nhiều tranh bằng các chất liệu khác nhau như: tranh
vườn cây ăn quả bằng đất nặn, tranh ngôi nhà của bé bằng nguyên liệu thiên
nhiên (như lá cây, các loại hạt ...), những vật liệu nhân tạo như vải vụn, bằng hột
hạt....
Những bức tranh đó đều đảm bảo về nội dung, màu sắc để trẻ quan sát và
nhận xét, giúp trẻ tích luỹ được nhiều cảm xúc, vốn hiểu biết của trẻ để thể hiện
trong tranh vẽ của mình. Từ đó phát huy được trí tưởng tượng sáng tạo của trẻ.
Sử dụng sản phẩm đẹp của trẻ làm đồ dùng trực quan
Không phải với tất cả các hoạt động tạo hình của trẻ đều phải sử dụng đồ
dùng trực quan như vậy nhưng cách sử dụng đồ dung trực quan do các anh chị
lớn tuổi hơn làm ra sẽ gây được sự chú ý và tạo hứng thú đáng kể cho trẻ.

Trẻ rất hứng thú trong giờ tạo hình
* Sử dụng màu sắc
Sử dụng màu sắc của nền giá treo tranh: Thông thường sau các hoạt động
tạo hình giáo viên thường treo tranh của trẻ lên giá có kẹp di động hoặc giá cố
định bắt vít lên tường hoặc trưng bày sản phẩm lên bàn tuy nhiên qua quá trình
thực hiên tôi thấy rằng thay đổi cách trưng bày sản phẩm của trẻ một chút sẽ
giúp ích rất nhiều cho nhận thức, hứng thú của trẻ cũng như tăng tính thẩm mỹ
của sản phẩm.

Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Phượng

13


SKKN: Một số biện pháp kích thích trẻ 4 - 5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ
hoạt động tạo hình trường Mầm non Họa Mi

Ví dụ: Dùng tấm nhựa dán lên đó màu xanh lam nhạt có trang trí một chút
rong rêu, bong bong và một nàng tiên cá hoặc vài chú cá nhỏ rất thích hợp cho
dán các sản phẩm tranh về đề tài biển.
Dùng tấm nhựa đó nhưng màu nền là màu tím, xanh lam đậm có trang trí
thêm một dải ánh sáng bạc lệch sang một bên tấm nhựa sẽ rất thích hợp cho các
tranh về đề tài thiên nhiên đặc biệt là tranh về đề tài Trung Thu.
Cũng tấm nhựa đó có dán màu sẫm như tím đậm, xanh lam đậm, nâu
thậm chí là đen không trang trí nhiều sẽ thích hợp với tất cả các bức tranh với tất
cả các đề tài.
Một kiểu làm nền khác cũng rất thích hợp với các loại tranh đó là dán
giấy theo các mảng màu cùng tông với nhau và cùng gam với nhau.
Cách sử dụng các loại giấy gói quà có kẻ sọc màu đậm và trầm cũng
mang lại một hiệu quả bất ngờ trong việc dán tranh cho trẻ.
Cách làm này không những hiệu quả với các sản phẩm tranh tạo hình
trong tiết học mà ta có thể sử dụng ở các góc trong lớp.
Khi sử dụng các mảng tường, tấm treo tranh dạng này nên dung tấm nhựa
và hồ dán giấy để khi bóc ra thay nền khác không làm hỏng giấy.
Đối với nền của sản phẩm là đồ chơi thì ta tạo khung cảnh: Làm ngã tư
đường phố với hoạt động “Làm ô tô từ vỏ hộp” để trưng bày. Làm một ngôi nhà
nhỏ với khoảng sân rộng có mấy bụi cỏ để trưng bày sản phẩm nặn về đàn gà, về
chú thỏ, một cây quất bỏ đi sau Tết đã bỏ hết quả rất thích hợp để gắn quả của
trẻ nặn trong hoạt động “ Nặn quả tròn”...
Sử dụng nền bức tranh trẻ thể hiện: Đa số nền của bức tranh trẻ thể hiện
là màu trắng và trẻ có kỹ năng sẽ tô màu nền cho bức tranh nhưng đó là với
tranh vẽ, đối với các tranh là xé dán, xếp dán, tranh từ nguyên vật liệu tự nhiên,
tranh đất nặn thì chọn nền cho tranh cũng rất thú vị. Hiện nay có rất nhiều loại
giấy màu đủ kích cỡ phục vụ cho hoạt động học tập, thay vì chọn giấy màu trắng
các cô giáo thử thay đổi với giấy màu thậm chí là mành, chiếu, mẹt, mika
trong... hiệu quả sẽ rất bất ngờ.
Sử dụng các kích thước bức tranh: Thông thường ta hay sử dụng khổ giấy

A3, A4 cho trẻ thực hiện bài tập điều đấy sẽ gây sự nhàm chán cho trẻ chính vì
vậy tôi đã tạo hứng thú cho trẻ bằng cách thi thoảng thay đổi kích thước, hình
dáng của tranh sẽ tạo nhiều hứng thú cho trẻ Giấy hình vuông, hình lục giác,
hình tròn. Chúng ta cũng có thể cho trẻ làm những hình bưu thiếp, khung tranh
để … trẻ vẽ lên đấy tạo cảm giác mới lạ cho trẻ.
*Biện pháp 7: Tổ chức đa dạng các hình thức hoạt động tạo hình.
Để luôn tạo cảm giác mới, gây hứng thú cho trẻ tích cực tham gia vào các
hoạt động tạo hình, tránh tình trạng nhàm chán do lặp đi lặp lại nhiều lần với
cùng một hình thức hay cùng một đề tài tôi đã tạo điều kiện cho trẻ tiếp xúc với
các loại sản phẩm tạo hình khác nhau với các hình thức hoạt động khác nhau.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Phượng

14


SKKN: Một số biện pháp kích thích trẻ 4 - 5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ
hoạt động tạo hình trường Mầm non Họa Mi
Ngay cả trong những hoạt động học tôi cũng tìm tòi mở rộng thêm nội
dung, hình thức để thu hút trẻ. Đầu năm học khi kỹ năng của trẻ chưa có nhiều
tôi đã lựa chọn hoạt động vừa sức với trẻ: Tôi cho trẻ lựa chọn vật liệu hình ảnh
để trang trí đồ dùng: mũ, đồng hồ, bờm, ... vừa dạy trẻ kỹ năng lựa chọn hình
ảnh hợp lý, cách phối mầu, rèn kỹ năng bôi hồ và dán sao cho khéo léo; và hơn
cả là tự tay trẻ có thể tạo ra được những sản phẩm hoàn chỉnh để làm đồ dùng,
đồ chơi phục vụ cho chính hoạt động hàng ngày của trẻ.
Khi trẻ đã có các kỹ năng hoạt động tạo hình thì tôi thường tổ chức cho trẻ
các hoạt động học theo nhóm, trẻ có thể cùng cô thảo luận về cách thực hiện các
yêu cầu ở tiết đề tài, ý thích trước khi trẻ về nhóm tiến hành thực hiện bài tập
của mình. Khi trẻ hoạt động theo nhóm, trẻ yếu thường hay học tập trẻ khá cách
thực hiện yêu cầu của cô, trẻ đua nhau để có được sản phẩm đẹp. Hoạt động
theo nhóm cũng khuyến khích trẻ khá sáng tạo, thể hiện vai trò của mình, khi trẻ

yếu kỹ năng còn lúng túng thì những trẻ khá dẫn hướng dẫn trẻ chậm hơn, trẻ
gợi ý nhau cách làm.
Vào giữa các chủ đề tôi thường hướng dẫn gợi ý trẻ vẽ về chủ đề để trang
trí thêm vào mảng mở của chủ đề và cũng là để củng cố, mở rộng hiểu biết của
trẻ về chủ đề. Thỉnh thoảng những hoạt động chiều tôi lại cho trẻ thi vẽ tranh về
chủ đề và cho trẻ mang tranh về nhà khoe bố mẹ - thấy con mình ngày càng tiến
bộ phụ huynh cũng phấn khởi quan tâm đến hoạt động của con nhiều hơn.
* Biện pháp 8: Xây dựng môi trường lớp học gần gũi, thân thiện khuyến
khích trẻ làm phong phú vật liệu tạo hình để thể hiện cảm xúc và sáng tạo.
Ngoài việc cung cấp cho trẻ các kỹ năng cần thiết thì việc tạo điều kiện
cho trẻ thể hiện cảm xúc của mình cũng là rất quan trọng. Để trẻ hứng thú hơn
trong hoạt động tạo hình tôi đã lôi cuốn trẻ vào việc tham gia chuẩn bị cho các
hoạt động mới. Tôi cho trẻ quan sát một số sản phẩm tự tạo bằng các nguyên vật
liệu khác nhau, trò chuyện với trẻ về các vật liệu cần thiết, cho trẻ tư duy tìm tòi,
đóng góp những vật liệu để chuẩn bị cho các hoạt động mới. Hoạt động này
cũng rất hiệu quả vì nó đã hình thành cho trẻ ý thức chuẩn bị cho các hoạt động
ở lớp. Ban đầu chỉ có một vài trẻ là nhớ lời cô dặn, sau dần dà trẻ có ý thức hơn,
tôi cũng thường xuyên khen ngợi tinh thần có ý thức của trẻ để khuyến khích
động viên trẻ kịp thời.
Tôi cũng tạo cho trẻ một môi trường mở để trẻ tự lựa chọn hình thức hoạt
động khi chơi, cho trẻ thấy được những giá trị của vật liệu mà trẻ đóng góp.
Trong những giờ hoạt động vui chơi tôi cũng tạo điều kiện cho trẻ được tham
gia thường xuyên, khích lệ trẻ chưa có kỹ năng vào chơi cùng những trẻ khá để
trẻ cùng quan tâm giúp đỡ lẫn nhau. Cũng có những hoạt động tôi đã dùng hình
thức giao nhiệm vụ để trẻ có ý thức với hoạt động của mình
Mảng chủ đề mở cũng được trẻ thường xuyên quan tâm tìm hiểu và đóng
góp công sức. Tôi cũng cho trẻ làm những bông hoa cùng cô để trang trí giàn
hoa
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Phượng

15


SKKN: Một số biện pháp kích thích trẻ 4 - 5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ
hoạt động tạo hình trường Mầm non Họa Mi
* Biện pháp 9: Tổ chức cho trẻ thi đua, biểu dương, khen thưởng kịp thời.
Với trẻ mầm non thì việc biểu dương và khen thưởng kịp thời có hiệu quả
rất cao trong việc khích lệ tinh thần của trẻ.
Ngay từ đầu năm học góc tuyên truyền của lớp tôi đã có hình thức vừa
tuyên truyền tới phụ huynh vừa khuyến khích trẻ. Hàng tuần tôi cho trẻ luyện
tập thi đua nhận xét tìm ra những sản phẩm đẹp, việc sắp xếp sản phẩm tôi cũng
có hình thức khuyến khích rõ ràng, những bài đẹp được các bạn lựa chọn sẽ
được treo lên cao, cho vào khung tranh, còn lại những bài khác được treo giá
phía dưới để trẻ có ý thức cố gắng.

Một số bức tranh được trẻ lựa chọn để cô treo lên cao
Mỗi khi trẻ nhìn thấy bài của mình được treo trong khung tranh, được bố
mẹ khen là trẻ thấy rất tự hào và có những cố gắng cho lần hoạt động sau.
Những trẻ chưa được lựa chọn cũng có vẻ hơi buồn hơn một chút, trẻ cũng hứa
với mẹ lần sau con sẽ cố gắng hơn để bố mẹ thưởng. Bố mẹ thấy con mình chưa
vẽ đẹp bằng bạn thì cũng có ý thức cho con luyện tập ở nhà. Mỗi tuần tôi thường
cố gắng tổ chức cho trẻ thi đua vẽ tranh một lần để luyện kỹ năng cho trẻ và
cũng là để phụ huynh biết được sự tiến bộ của con mình sau mỗi tuần học.
* Biện pháp 10: Cải tạo lại không gian trong lớp và kết hợp với phụ huynh.
Muốn thu hút được sự chú ý của trẻ trước hết trẻ phải được sống trong
một không gian đẹp, thẩm mĩ. Vì vậy, tôi đã thống nhất cùng các cô sắp xếp,các
cô trong lớp trang trí lớp học đẹp, thoáng, góc tạo hình luôn được thay đổi theo
chủ điểm, cho trẻ làm tranh bằng nhiều nguyên liệu khác nhau như : len, vải,
nguyên liệu thiên nhiên, các loại hạt, tranh cát, vỏ sò, vỏ hến, ngao, cua biển...
những sản phẩm tự tạo. Trang trí góc tạo hình bằng chính sản phẩm của trẻ, tạo

các mảng tường treo sản phẩm cho trẻ bắt mắt, nổi bật tạo cho trẻ cảm giác mới
lạ, thích thú.
Việc tạo hứng thú cho trẻ trong giờ học, gia đình cũng đóng một vai trò rất
lớn. Đầu năm học khi họp phụ huynh, tôi nêu rõ tầm quan trọng của môn tạo
hình, đồng
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Phượng

16


SKKN: Một số biện pháp kích thích trẻ 4 - 5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ
hoạt động tạo hình trường Mầm non Họa Mi
thời trao đổi, tuyên truyền để họ chọn thời điểm để dạy trẻ vẽ, và hướng dẫn trẻ
vẽ từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, khuyến khích phụ huynh cho trẻ vẽ
thế giới xung quanh, cha mẹ cùng con sưu tầm và mang nguyên vật liệu thiên
nhiên như: lá cây, hột hạt, sỏi, các loại vỏ sò, vỏ hộp...đến lớp và trẻ trực tiếp sử
dụng.
Được thấy con mình tự tin vui vẻ mỗi khi đến trường là điều mà phụ
huynh và giáo viên ai cũng mong muốn. Tuy nhiên để làm tốt được công việc
này bao giờ cũng cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường. Ngay
từ buổi họp phụ huynh đầu năm học tôi đã trao đổi với phụ huynh về mong
muốn của mình và những việc làm tưởng như đơn giản nhưng không được xem
nhẹ vì nó có hiệu quả rất lớn trong việc hình thành xây dựng ý thức ban đầu cho
trẻ.
Để trẻ yêu thích lớp học, thích đến trường lớp, có ý thức giữ gìn lớp học
của mình thì ngay cả ở nhà hay ở những nơi vui chơi trẻ cũng phải có được ý
thức đó. Trẻ biết yêu cái đẹp, có ý thức giữ gìn môi trường ở mọi lúc, mọi nơi. Ở
nhà, trẻ biết thu gọn đồ chơi của mình sau khi chơi, không bầy bừa ra nhà. Trẻ
biết cảm nhận những hình ảnh đẹp nơi công cộng, có ý thức giữ gìn đồ dùng,
cảnh quan nơi công cộng không tự ý sử dụng. Ở lứa tuổi này ý thức tự lập, tự

chủ trong công việc của mình cũng cần được hình thành ở trẻ. Trẻ dễ nhớ, chóng
quên, với những trẻ chưa biết tập trung chú ý
còn ngại tham gia hoạt động tôi cũng trao đổi với phụ huynh nhờ phụ huynh kết
hợp rèn thêm trẻ ở nhà. Một điều tuy nhỏ nhưng cũng là một vấn đề lớn đối với
việc hình thành ý thức con trẻ, đó là việc phụ huynh quan tâm giúp đỡ con trẻ
tìm kiếm vật liệu chuẩn bị cho các hoạt động của lớp. Hoạt động này giúp cho
con trẻ có ý thức quan tâm đến các hoạt động của mình ở lớp và tạo cho trẻ háo
hức mỗi khi chuẩn bị cho hoạt động mới .
3.3. Điều kiện để thực hiện giải pháp, biện pháp
Trẻ em hôm nay là thế giới ngày mai. Trẻ em là niềm hạnh phúc của mỗi
gia đình, là tương lai của mỗi dân tộc. Việc bảo vệ và chăm sóc, giáo dục trẻ em
là trách nhiệm của nhà nước, của xã hội và của mỗi gia đình. Đối với việc giáo
dục và phát triển nhân cách cho trẻ ngay từ lứa tuổi mầm non, hoạt động tạo
hình đóng vai trò vô cùng quan trọng trong sự phát triển trẻ nhỏ về mọi mặt như:
thẩm mỹ, đạo đức, trí tuệ, thể lực và lao động. Hoạt động tạo hình là một hoạt
động học tập mang tính nghệ thuật, giúp trẻ nhận thức thế giới xung quanh và
phản ánh thế giới thông qua các hình tượng nghệ thuật, trong các hình thức hoạt
động mang tính nghệ thuật.
Việc giúp trẻ 4 – 5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ học tạo hình là hết
sức cần thiết, nó góp phần không nhỏ vào việc nâng cao chất lượng giáo dục
nhằm phát triển toàn diện cho trẻ. Chính vì vậy, theo tôi “Giúp trẻ 4 – 5 tuổi
hoạt động tích cực, hứng thú trong giờ học tạo hình” cần được nhân rộng và có
tính liên tục, có tính kế thừa và phát huy một cách linh hoạt sáng tạo, sao cho
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Phượng

17


SKKN: Một số biện pháp kích thích trẻ 4 - 5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ
hoạt động tạo hình trường Mầm non Họa Mi

phù hợp với đặc điểm riêng của mỗi trường, lớp. Điều đó không phải là việc làm
của riêng ai mà là vấn đề cần được giáo viên Mầm non lưu tâm. Do đó, cần phải:
- Nắm vững phương pháp dạy bộ môn, phải khảo sát chất lượng đầu năm để
nắm được khả năng tạo hình của trẻ và có kế hoạch dạy trẻ
- Luôn thay đổi hình thức, tạo tình huống bất ngờ để thu hút sự chú ý của trẻ
- Tạo điều kiện cho trẻ tiếp xúc với thiên nhiên
- Đồ dùng dạy học đa dạng, phong phú, tạo hứng thú cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi.
- Sử dụng linh hoạt các dụng cụ trực quan, chú ý đến phối hợp màu sắc trong
hoạt đông và nơi để sản phẩm của trẻ.
- Thống nhất phương pháp dạy giữa 2 cô, kết hợp với phụ huynh
3.4. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
Các giải pháp, biện pháp được nêu trong đề tài có mối quan hệ chặt chẽ
với nhau bởi để trẻ tích cực và hứng thú tham gia vào hoạt động tạo hình thì cần
phải có những giải pháp hợp lý để giúp trẻ phát huy tính sáng tạo và khả năng
thẫm mỹ của bản thân, đồng thời rèn cho trẻ có một tư duy sáng tạo, một nề nếp
học tập tập trung. Muốn vậy, thì cũng cần phải có những biện pháp sử dụng hợp
lý, mang tính sư phạm cao, không tạo sự nhàm chán cho trẻ, làm tăng hứng thú
cho trẻ, tạo cho trẻ một môi trường học tập lành mạnh, thoải mái, vui vẻ, nhưng
lại mang tính thẩm mỹ và có chất lượng, đáp ứng cho nhu cầu dạy và học của
cô và trẻ. Đồng thời, những biện pháp đó cũng phải nhận được những phản hồi
tích cực từ Ban giám hiệu, đồng nghiệp và phụ huynh, mang lại hiệu quả, và khả
năng áp dụng rộng rãi và kết quả đạt được tốt.
4. Kết quả đạt được
Sau khi kết hợp với đồng nghiệp tìm tòi suy nghĩ và thực hiện những biện
pháp của mình tôi nhận thấy trẻ lớp tôi đã có những tiến bộ rõ ràng.
Trẻ rất thích đi học, vui vẻ hồn nhiên khi tới lớp, yêu mến lớp học của mình,
có ý thức giữ gìn môi trường lớp học.
Trẻ luôn có hứng thú khi tham gia các hoạt động tạo hình, có một số kỹ năng
hoạt động tạo hình.
Trẻ luôn mong muốn được tham gia các hoạt động trang trí lớp học, tích cực

tham gia tìm hiểu, xây dựng môi trường lớp học theo chủ đề.
Trẻ có ý thức ghi nhớ lời cô dặn, luôn tự hào với bố mẹ để giới thiệu các sản
phẩm của mình ở lớp. Phụ huynh cảm nhận được sự tiến bộ hàng ngày của con ở
lớp.
* Bảng kết quả: Thể hiện Một số biện pháp kích thích trẻ 4 – 5 tuổi hoạt động
tích cực trong giờ học tạo hình với cách dạy thông thường và cách dạy mới
Nội dung khảo sát
+ Số trẻ biết cách chọn màu tô

Số lượng

Tỷ lệ

35/42

83,3 %

Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Phượng

18


SKKN: Một số biện pháp kích thích trẻ 4 - 5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ
hoạt động tạo hình trường Mầm non Họa Mi
+ Số trẻ hứng thú học
+ Số trẻ không hứng thú học môn tạo hình
+ Số trẻ sắp xếp bố cục lộn xộn
+ Số trẻ biết sắp xếp bố cục tranh tô màu
hài hòa hợp lý
+ Số trẻ có sản phẩm đẹp sáng tạo

+ Số trẻ có sản phẩm rập khuôn

39/42

92,9 %

3/42

7,14 %

5/42

11,9 %

33/42

78,6 %

34/42

80,9 %

10/42

2,38 %

III. Phần kết luận, kiến nghị
1. Kết luận
Qua các biện pháp nhằm kích thích trẻ sang tạo trong giờ học vẽ, trẻ tạo ra
được nhiều bức tranh đẹp. Những sản phẩm của trẻ đã được dùng trang trí thay vào

những bức tranh có sẵn. Không gian lớp đều được trang trí bằng sản phẩm của trẻ,
mang dáng vẻ ngộ nghĩnh, hồn nhiên của trẻ. Không chỉ vậy những sản phẩm tạo
hình của trẻ còn được sử dụng để phục vụ cho các hoạt động hằng ngày của trẻ như
học hành, vui chơi và là những món quà ý nghĩa để trẻ dành tặng cho những người
thân, người bạn của mình. Có thể nói trẻ thực sự được sống trong thế giới riêng của
mình.
Với tâm huyết của một giáo viên mầm non, tôi vẫn mong muốn một điều
là được phụ huynh tin yêu, tin tưởng. Thấy được những gương mặt rạng rỡ của
phụ huynh khi đón con được cảm nhận những sản phẩm, kết quả học tập của con
mình tại lớp tại lớp. Những lời bi bô của con trẻ giới thiệu về sản phẩm của
mình với bố mẹ nó luôn động viên tôi, khích lệ tinh thần làm việc của tôi, khiến
tôi luôn suy nghĩ tìm tòi ra những biện pháp giúp trẻ yêu thích lĩnh vực nghệ
thuật.
Trong quá trình thực hiện đề tài này, tôi đã nhận được sự chia sẻ, động
viên, ủng hộ của ban giám hiệu nhà trường, của chính những đồng nghiệp trong
lớp và của nhiều phụ huynh học sinh. Đặc biệt động lực chính giúp tôi thêm
phấn khởi thực hiện đề tài chính là sự yêu thích của trẻ mỗi khi trẻ tới lớp và
nhất là những khuôn mặt vui vẻ hồn nhiên rất hứng thú khi say mê tham gia vào
hoạt động tạo hình. Tôi cũng tự rút ra được một số bài học kinh nghiệm như sau:
- Giáo viên cần có tình yêu nghề, mến trẻ, đem lại niềm vui và đam mê cho trẻ.
- Tự học tự bồi dưỡng trau dồi chuyên môn nâng cao nghiệp vụ
- Để thực hiện tốt chương trình nuôi dạy trẻ cần xây dựng nề nếp, thói quen, kỹ
năng thực hiện các hoạt động
- Hình thành, cung cấp cho trẻ các kỹ năng tạo hình cơ bản.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Phượng

19


SKKN: Một số biện pháp kích thích trẻ 4 - 5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ

hoạt động tạo hình trường Mầm non Họa Mi
- Tạo cho trẻ yêu thích nghệ thuật (Cho trẻ tiếp xúc, cảm nhận vẻ đẹp môi
trường xung quanh và những sản phẩm đẹp)
- Đồ dùng dạy học phải đa dạng, phong phú, tạo hứng thú cho trẻ ở mọi lúc mọi
nơi.
- Tổ chức đa dạng các hình thức hoạt động tạo hình.
- Xây dựng môi trường lớp học gần gũi, thân thiện khuyến khích trẻ làm phong
phú vật liệu tạo hình để thể hiện cảm xúc và sáng tạo.
- Thi đua, biểu dương, khen thưởng kịp thời.
- Thống nhất phương pháp dạy giữa giáo viên trong lớp, kết hợp chặt chẽ với
phụ huynh trong việc chăm sóc, giáo dục trẻ.
2. Kiến nghị
Ban giám hiệu tạo điều kiện cho giáo viên trong trường được đi tham
quan, dự các lớp tập huấn ở các cơ sở giáo dục mầm non khác để giáo viên có cơ
hội học hỏi thêm nhiều kinh nghiệm và các hình thức tổ chức các hoạt động học
tập và vui chơi cho trẻ
Đầu tư kinh phí, thời gian đồng thời hướng dẫn, khuyến khích giáo viên
tích cực nghiên cứu, sáng tạo thêm nhiều học liệu mới, nhiều hoạt động mới,
hấp dẫn trẻ và có hiệu quả để phục vụ cho công tác giáo dục trẻ.
Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ tôi đã rút ra trong năm học vừa qua,
nhằm kích thích trẻ hoạt động tích cực trong hoạt động tạo hình. Tuy kinh
nghiệm không nhiều nhưng được rút ra từ thực tiễn giảng dạy và tôi cũng được
mạnh dạn đề ra để cùng trao đổi với các bạn đồng nghiệp, ban lãnh đạo. Rất
mong ban lãnh đạo cùng các bạn đồng nghiệp góp ý cho tôi để làm phong phú
hơn những kinh nghiệm trong công tác giảng dạy bộ môn này. Xin chân thành
cảm ơn
Quảng Điền, ngày 28 tháng 03 năm 2016
Người viết

Nguyễn Thị Kim Phượng

Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Phượng

20


SKKN: Một số biện pháp kích thích trẻ 4 - 5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ
hoạt động tạo hình trường Mầm non Họa Mi

NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………

CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN

Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Phượng

21


SKKN: Một số biện pháp kích thích trẻ 4 - 5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ
hoạt động tạo hình trường Mầm non Họa Mi

TÀI LIỆU THAM KHẢO
STT

Tên tài liệu

Tác giả

1

+ Sách “Hướng dẫn hoạt động tạo hình cho trẻ Lê Đức Hiền
mầm non” của Sở giáo dục và đào tạo Hà Nội

2

Giáo trình tâm lý học trẻ em lứa tuổi mầm non – Nguyễn Ánh Tuyết
Nhà xuất bản Đại học sư phạm năm 2008
Hướng dẫn thực hiện đổi mới hình thức tổ chức NXB Giáo dục Việt

3

hoạt động giáo dục trẻ 4- 5 tuổi

Nam- 2007

4

Phương pháp hướng dẫn hoạt động tạo hình cho Nhà xuất bản đại học
Quốc gia Hà Nội
trẻ `mẫu giáo

5

Chương trình chăm sóc giáo dục mẫu giáo và
hướng dẫn thực hiện trẻ 4- 5
tuổi

6

Nguồn tư liệu trên mạng internet

Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Phượng

NXB Giáo dục Việt
Nam - 2009

22