Kỹ thuật tái chế
Mở đầu
I.
Giấy – những nét sơ lược
II. Ý nghĩa của tái chế giấy
III. Tái chế giấy trên thế giới
IV. Hiện trạng ngành giấy và tái chế giấy VN
V. Kết luận & kiến nghị
SƠ LƯỢC VỀ GIẤY
SƠ LƯỢC VỀ GIẤY
9 Giấy là một vật liệu từ các xơ (dài từ vài mm
cho đến vài cm), thường có nguồn gốc thực
vật, được tạo thành mạng lưới bởi lực liên kết
hidrô không có chất kết dính.
9 Trên nguyên tắc giấy được sản xuất từ bột gỗ
hay bột giấy..
Trước khi có giấy
Giấy cói papyrus
Tre
Phát minh ra giấy
Năm 105, Thái Luân (蔡倫) là người nghĩ ra cách làm giấy từ
các vỏ thân cây, sợi thân cây, từ cây gai dầu cũng như từ vải
và lưới đánh cá cũ
Chuẩn bị
nguyên liệu
Nấu sợi
Múc giấy
Ép giấy
Các công đoạn sản xuất giấy của người Trung Hoa cổ
Phơi khô giấy
LƯỢC SỬ PHÁT TRIỂN SẢN XUẤT GIẤY
Kỹ thuật làm giấy cổ xưa còn được
sử dụng cho đến ngày nay ở các
loại giấy truyền thống: Cắt vụn,
giã nhỏ trong nước, múc ra rây và
hong khô).
Cây gai dầu (Cannabis saltiva) Người Nhật cải tiến kỹ thuật này
và pha vào bột của sợi giấy nhựa từ
rễ của cây bụp mì (Abelmoschus
manihot). Các sợi được phân tán
đều hơn và không còn bị vón cục
nữa tạo thành giấy Nhật.
Giấy ở Đông Nam Á
) Khăn giấy có từ thế kỷ thứ 2
) Giấy vệ sinh được sản xuất từ rơm rạ
trong thế ký thứ 6
) Tiền giấy:
- Vua Đường Cao Tông (650–683)
phát hàng tiền giấy đầu tiên
Tiền giấy đầu tiên của Trung Hoa
- Năm 1300 tiền giấy cũng được
ban hành ở Nhật, Ba Tư và Ấn Độ
- 4/1396, Hồ Quý Ly bắt đầu phát
tiền giấy Thông bảo hội sao. Cứ 1
quan tiền đồng đổi lấy 1 quan 2
tiền giấy.
Tiền giấy đầu tiên VN – 1 quan tiền
Giấy được lan truyền sang
các khu vực khác
Giấy ở thế giới Ả rập
)Vào năm 750 hay 751 kỹ thuật
)Người Ả Rập tiếp tục cải tiến kỹ
sản xuất giấy lan truyền đến
thuật sản xuất: Dùng rây múc làm
Samarkand và từ đấy kỹ thuật này
bằng dây kim loại tạo được hình
lan rộng khắp thế giới Ả Rập.
chìm trên giấy (watermark); Giấy
) Nguyên liệu là cây lanh (Linum
được phủ keo tốt hơn nhờ sử dụng
usitatissinum) và cây gai dầu
tinh bột..
(Cannabis L.)
) Các đơn vị đo lường diện tích
) Một cối xay giấy đã được xây ở
được tiêu chuẩn hóa. 500 tờ giấy là
Bagdad vào năm 795. Năm 870
một ram giấy (thếp giấy) – rizmar
quyển sách làm bằng giấy đầu tiên
được phát hành ở đây.
Giấy ở châu Âu
1100
1109
1225
Một số mốc thời gian về giấy ở châu Âu
Tây Ban Nha: San Felipe (Xativa) gần Valencia
Văn kiện lâu đời nhất được viết trên giấy tại Sicilia
(Sicily)
Văn kiện giấy lâu đời nhất ở Pháp
1268
Quyển sách của Behaim, linh mục trưởng ở Passau,
là các ghi chép tay trên giấy lâu đời nhất ở Đức
Giấy được sản xuất ở Ý (Fabriano)
1390
1469
1494
1573
1576
1586
Máy xay giấy đầu tiên ở Đức tại Nürnberg
St. Pölten ở Áo
Stevenage ở Anh
Klippan, Thụy Điển
Moskva, Nga
Dordrecht, Hà Lan
1246
Các phương pháp sản xuất giấy
Trước CN hóa
•
•
•
Sản xuất giấy từ
quần áo cũ, làm từ
sợi lanh.
Máy giã sợi hoạt
động bằng sức
nước.
Năm 1670, Hà
Lan phát minh
ra máy sản xuất
giấy từ dây
thừng, dây cáp,
lưới đánh cá.
Định
lượng
Phương
pháp sản
xuất
Mục đích
sử dụng
Độ láng
Độ trắng
)4. Giấy phi axit (acid-free paper):
)1. Giấy sản xuất thủ công
Giấy không có chứa các axit tự do.
(handmade paper): Giấy được xeo
Loại giấy này thường được sản xuất
bằng tay từng tờ một, bằng khung
trong môi trường kiềm nhẹ hoặc
lưới xeo (liềm xeo). Quá trình ép và
trung tính. (1)
làm khô tờ giấy tiếp theo được tiến
)5. Cáctông duplex (Two-layer
hành bằng phương pháp thủ công
board): Cáctông gồm có hai lớp vật
hoặc bằng máy.(1)
liệu giấy khác nhau được hình thành
)2. Giấy định lượng thấp (light-
trong quá trình sản xuất khi ở trạng
weight paper): Các loại giấy có định
thái ướt, không sử dụng keo dán. (1)
lượng nhỏ hơn 40 g/m2.(1)
)6. Cáctông ba lớp (Three-layer
)3. Giấy không tro (ashless paper):
board): có ba lớp vật liệu giấy được
Giấy có hàm lượng các chất vô cơ
hình thành trong quá trình sản xuất
thấp, gần như bằng không. (2)
khi ở trạng thái ướt, không sử dụng
keo dán. (1)
)10. Giấy gia keo (sized paper):
)7. Cáctông nhiều lớp (Multi-layer
Giấy được gia keo trong quá trình
board): gồm có nhiều hơn ba lớp vật
sản xuất. (1)
liệu giấy, được hình thành trong quá
)11. Giấy hoặc cáctông có xơ sợi
trình sản xuất khi ở trạng thái ướt,
màu (Veined paper or board): Giấy
không sử dụng keo sán. (1)
hoặc cáctông có chứa một lượng nhỏ
)8. Giấy hoặc cáctông bồi
xơ sợi được nhuộm màu khác với
(Composite paper or board): Loại
màu của bột giấy còn lại, thường
giấy hoặc cáctông có hai hoặc nhiều
được sử dụng làm giấy trang trí, hoặc
lớp được dán, ép lại với nhau bằng
các mục đích đặc biệt khác. (1)
keo dính. (1)
)12. Giấy giả vân (grained paper):
)9. Giấy không gia keo (unsized
Loại giấy bọc bên ngoài, được dập
paper): Giấy không được gia keo
nổi hoặc trang trí bề mặt giống như
trong quá trình sản xuất. (1)
vân gỗ, đá cẩm thạch hoặc da. (1)
)16. Giấy hoặc cáctông mầu một
mặt (one-side coloured paper or
)13. Giấy nhuộm vân (ingrained
board): Giấy hoặc cáctông có một
paper): có bề mặt được xử lý bằng
mặt được nhuộm mầu trong quá trình
phương pháp nhuộm màu để có vân
sản xuất.(1)
giống như đá hoa cương. (1)
)17. Giấy hoặc cáctông màu hai
)14. Giấy hoặc cáctông bóng một mặt (two-sides coloured paper or
mặt (Machine-glazed paper or
board): Giấy hoặc cáctông có hai
board): có một mặt được làm nhẵn,
mặt được nhuộm mầu trong quá trình
bóng bằng cách ép và làm khô trên lô sản xuất.(1)
sấy kim loại bóng, lô sấy này nằm
)18. Giấy kraft (kraft paper): Giấy
trong phần sấy của máy xeo. Mặt còn được sản xuất chủ yếu bằng bột giấy
lại của giấy không nhẵn. (1)
kraft.(1)
)15. Giấy cán bóng / giấy satinê
)19. Giấy vải (rag paper): Giấy có
(Supercalendered paper): được ép
chứa một lượng lớn xơ sợi vải. Hàm
qua hệ thống cán láng đặc biệt để bề lượng xơ sợi vải tối thiểu có trong
mặt có độ nhẵn và bóng cao.(1)
giấy phụ thuộc vào quy định của
từng nước khác nhau.(1)
Giấy chỉ thị màu
Giấy cuốn thuốc lá
Giấy làm phong bì
Giấy than hay giấy carbon
Giấy nhôm
Giấy dán tường
Giấy lọc
Giấy chống thấm dầu
Giấy chống cháy
Giấy in
bản đồ
Giấy in
Giấy viết
Giấy vải
Giấy làm khăn
Cáctông cứng
Giấy vệ sinh
NGUYÊN
LIỆU
I
Gỗ
II
Phi gỗ
III Vật liệu tái sinh
SẢN XUẤT GIẤY – BỘT GIẤY
Sợi cellulose là nguyên liệu thô chính
cho công nghệ sản xuất giấy và bột giấy
•
•
•
Các loại gỗ: Bạch đàn, bồ đề, mỡ, keo,…
Các thực vật ngoài gỗ: Tre nứa, bã mía, rơm rạ,…
Các vật liệu tái sinh: Vải vụn, giấy vụn, giấy đã sử dụng,…
Trên thế giới tỉ lệ gỗ cứng 65% và gỗ mềm
35%.
Chỉ có phần thân cây là phần làm ra bột giấy
sau khi được bóc vỏ