ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP TỐT NGHIỆP MÔN CHUYÊN NGÀNH BIÊNPHIÊN DỊCH DÀNH CHO T.A HỆ CHÍNH QUY

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG

Khoa Ngoại ngữ
ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP TỐT NGHIỆP
MÔN CHUYÊN NGÀNH BIÊN-PHIÊN DỊCH
DÀNH CHO T.A HỆ CHÍNH QUI
I. HÌNH THỨC: (FORMAT)
Đề thi gồm hai phần :
A. Lý thuyết tiếng (LINGUISTICS)
B. Biên-phiên dịch (TRANSLATION- INTEPRETATION)

II. NỘI DUNG :
A. Lý thuyết tiếng (LINGUISTICS)
A.1. PHONETICS AND PHONOLOGY
1. Phonetics and its main branches
2. Phonetics and phonology
3. The production of speech sounds
4. The classification of English sounds
5. Phonology: the sound patterns of language
6. The syllable
7. Word stress and sentence stress
8. Intonation
9. Aspects of connected speech
A.2. SEMANTICS
1. Conceptual and associative meaning
2. Semantic features
3. Semantic roles
4. Lexical reations
4.1. Synonymy
4.2. Antonymy
4.3. Hyponymy

4.4. Homophony, homonymy, polysemy and metonymy
4.5. Collocation
5. Invisible meaning, context
6. Deixis, anaphora
7. Reference and inference
8. Presupposition
9. Speech acts
10. Politeness

1


B. Biên-phiên dịch (TRANSLATION- INTERPRETATION)
Phần Biên-Phiên dịch sẽ bao gồm những nội dung liên quan đến các chủ đề sau đây:
1. Kinh tế
2. Chính trị-xã hội
3. Môi trường
4. Văn hóa-giáo dục
5. Y học

B.1. BIÊN DỊCH (TRANSLATION)
1. Câu 1:
Thí sinh được yêu cầu dịch một đoạn văn tiếng Anh khoảng 300-350 từ sang tiếng Việt.
(Translate into Vietnamese).
2. Câu 2:
Thí sinh được yêu cầu dịch một đoạn văn tiếng Việt khoảng 300-350 từ sang tiếng Anh
(Translate into Vietnamese).
B.2. PHIÊN DỊCH (INTERPRETATION)
1. Câu 1 :
Thí sinh được yêu cầu nghe (3 lần) và dịch một đoạn văn tiếng Anh khoảng 300-350 từ

sang tiếng Việt. (Translate into Vietnamese)
2.Câu 2 :
Thí sinh được yêu cầu nghe (3lần) và dịch một đoạn văn tiếng Việt khoảng 300-350 từ
sang tiếng Anh (Translate into Vietnamese).
III. THỜI GIAN LÀM BÀI: (TIME ALLOTED)
Môn chuyên ngành Biên - Phiên dịch bao gồm hai phần chính lý thuyết tiếng và biênphiên dịch tích hợp trong đề thi của môn thi Chuyên ngành với thời gian 180 phút. Do
vậy thời gian hoàn thành phần thi phân môn lý thuyết tiếng là 60 phút và thời gian hòan
thành phần Biên-phiên dịch là 120 phút (Biên dịch 60 phút, Phiên dịch 60 phút)
IV. THANG ĐIỂM VÀ TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ:
IV.1 THANG ĐIỂM
Điểm thi môn chuyên ngành biên-phiên dịch là tổng của phần lý thuyết tiếng và
phần Biên-phiên dịch. (10 ĐIỂM)
A. Lý thuyết tiếng (LINGUISTICS - 4 Điểm)
1. Phonetics – Phonology (2 điểm)
2. Semantics (2 điểm)
B. Biên-phiên dịch (INTERPRETATION-TRANSLATION – 6 Điểm)
1. Biên dịch : 3 điểm
2. Phiên dịch : 3 điểm
2


IV.2 TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ
A. Lý thuyết tiếng :
Thí sinh đánh đúng các câu trắc nghiệm và trả lời đúng các câu hỏi lý thuyết.
B. Biên-phiên dịch
B.1. Biên dịch
- Tính chính xác của bản dịch: thí sinh không được thay đổi, bỏ sót hay thêm vào
những thông tin không có trong nguyên bản
- Tính lưu loát của bản dịch: thí sinh phải diễn đạt nội dung nguyên bản bằng ngôn
ngữ dịch đúng về mặt từ vựng, ngữ pháp, văn phong.

- Tính tự nhiên của bản dịch: thí sinh phải diễn đạt nội dung nguyên bản giống như
cách diễn đạt tự nhiên của người bản ngữ, ngôn ngữ của văn bản dịch không bị
những ảnh hưởng tiêu cực từ ngôn ngữ của văn bản gốc.
B.2. Phiên dịch
- Tính chính xác của bản dịch : Thí sinh phải tuân thủ nội dung thông tin của ngôn
bản nguồn.
- Tính lưu loát của bản dịch : Thí sinh sử dụng linh họat các cấu trúc ngữ pháp, từ
vựng, văn phong thịch hợp trong ngôn ngữ mục đích.
Tính tự nhiên của bản dịch : Thí sinh phải biết chuyển đảo đơn vị ngôn ngữ cho
phù hợp với cách diễn đạt ngôn ngữ đích, biết cách tách hoặc ghép ngôn ngữ gốcngôn ngữ đích nếu thấy cần thiết
Nha Trang, ngày 20 tháng 04 năm 2013
BỘ MÔN BIÊN PHIÊN DỊCH

3


TÀI LIỆU ÔN TẬP BIÊN-PHIÊN DỊCH
4


I. ENGLISH-VIETNAMESE TRANSLATION
1. The World Bank has blocked a $232 million loan for a road-building project in the
Philippines to consider allegations of corruption in the bidding process. The World
Bank's board has postponed a decision on the new loan so that it can read the findings of
an internal report on bid rigging during the first phase of the road project. World Bank
spokesman Peter Stephens says the report was published on the same day that phase two
of the project went to the board for approval. "It's actually a delay while we look in depth
at a report on corruption and measures to deal with corruption on the project. The board
has quite properly asked quite a few questions about what sort of procedures in place,"
said Stephens. In the first phase of the project, the World Bank says it rejected two large

contracts worth $33 million between 2003 and 2006, because of evidence of collusion
and excessive pricing in some bidding by companies. The bank's internal investigation
unit has since drawn up a report. The Wall Street Journal reported bank investigators had
concluded that a Chinese firm, China State Construction Engineering, had tried to rig
bids with a cartel of construction firms. Bank spokesman Stephens would not name any
firms involved in the probe. He says the World Bank and the Philippine government have
established anti-corruption measures in the second phase of the project to prevent such
problems. "There is an independent group of civil society that monitors road construction
and maintenance, a group called Road Watch, they look at this," he said. "We also have
put in place new auditing, new bidding procedures." Philippine cabinet secretary Ricardo
Saludo says the government is committed to curbing corruption and is working with the
Bank on transparency on all projects.
- allegations of corruption: các cáo buộc về tham nhũng
- bidding process : tiến trình đấu thầu
- postpone a decision : trì hoãn quyết định
- an internal report : báo cáo nội bộ
- the first phase : giai đoạn đầu
- bid rigging: gian lận trong đấu thầu
- go to the board for approval: đưa ra trước ban quản trị để phê chuẩn
- a delay: sự trì hoãn
- evidence of collusion : bằng chứng cấu kết của các công ty
- excessive pricing : giá thầu quá cao
- China State Construction Engineering: Công trình xây dựng của Trung Quốc
-a cartel of construction firms: tập đoàn các công ty xây dựng
- establish anti-corruption measure: đưa ra các biện pháp chống tham nhũng
- monitor road construction and maintenance: theo dõi việc xây dựng và bảo trì
- Road Watch: tổ giám sát xây dựng đường
- put in place new auditing:
- cabinet secretary: bộ trưởng nội các
- commit to curbing corruption: cam kết ngăn chận nạn tham nhũng

- transparency : minh bạch
2. Leaders of China and the European Union are to open a summit Wednesday in Beijing.
The EU's growing trade deficit with China and the safety of Chinese imports are issues

5


that are likely to dominate the talks. EU leaders gathering in Beijing are expected to bring
up a variety of trade issues with China, many of which have created an increasingly
complicated relationship between them. The safety of Chinese products is likely to be at
the top of the agenda. In recent months, China has scrambled to clamp down on poor
quality goods to try to build confidence in the "made in China" label. A string of safety
scandals involving seafood, car tires, toothpaste and children's toys have led to bans and
recalls overseas. Earlier this year, a leading London toy store pulled two Chinese-made
products from its shelves after paint on one type of toy was shown to contain high
amounts of lead, which could cause brain damage or even death. The U.S. toy company
Mattel has also recalled more than 18 million Chinese-made toys because of unsafe levels
of lead. On Monday in Beijing, European Union trade commissioner Peter Mandelson
said that ensuring consumer trust and confidence in Chinese products must be China's
priority if it wants to maintain the export growth rates of recent years. "During the
summer, some Chinese officials pointed out that less than one percent of China's exports
to Europe had alleged health risks," he said. "But Europe imports half a billion euros
worth of goods every day from China. So, even one percent is not acceptable." His
comments drew an icy response from China's top trade official, Vice Premier Wu Yi. She
insists China's government has taken unprecedented steps to ensure product quality and
food safety.
- open a summit: khai mạc hội nghị thượng đỉnh
- trade deficit: thâm hụt mậu dịch
- dominate the task: bao trùm chủ đề của hội nghị
- A variety of trade issues: một loạt các vấn đề về mậu dịch

- agenda: chương trình nghị sự
- scramble to clamp down : nổ lực kiểm soát
- string of safety scandals: một loạt các vụ tai tiếng liên quan đến sự an toàn
- brain damage: tổn thương não
- recall: thu hồi
- European Union trade commissioner: ủy viên thương mại của Liên Minh Châu Âu
- allege: khẳng định, tuyên bố
- drew an icy response: đáp lại một cách lạnh nhạt
- take unprecedented steps: thcj hiện những biện pháp chưa từng có trước đây
3. The anti-poverty group Oxfam says global warming is altering the human food supply
and threatening some of the world's poorest people with hunger. At the United Nations
Conference on Climate Change in Bali, the group argued developed countries should pay
to address the problem, and costs could top $50 billion a year. Climate change, which
many scientists believe is fueled by human activities, alters rain cycles and causes
increased droughts and flooding. Rising temperatures mean some traditional crops do not
grow as well as they used to. The United Nations predicts that in some African countries,
crop yields could fall by half. Oxfam researcher Kate Raworth says coping with these
issues will be expensive. "Oxfam has estimated that for all developing countries to adapt
to climate change will cost at least $50 billion a year," she said. "And for that to be done
with justice we believe that the rich and the most polluting countries should pay the vast
share of the money to make possible for those countries most vulnerable and least
responsible for causing the problem to cope with the new realities they have to deal

6


with." A report released by Oxfam at the conference on Tuesday says some countries are
already feeling the effects of a warming planet. In South Africa, farmers are planting
faster-maturing crops to adapt to unpredictable rainfall. Bangladeshis are creating
floating vegetable gardens that can thrive in spite of floods. Oxfam argues the United

States, the European Union, Japan, Canada and Australia should be among the major
sources of funds to help developing countries solve their climate change problems. These
countries have agreed in principle, but one task of the Bali Conference is to find out how
much individual countries are willing to spend on climate-related issues.
- The anti-poverty group Oxfam: Tổ chức chống đói nghèo Oxfarm
- global warming: hiện tượng ấm lên toàn cầu
- alter food supply: thay đổi nguồn cung cấp lương thực
- pay to address the problem: chú trọng giải quyết vấn đề
- be fueled by: gây ra do
- rain cycle: chu kỳ mưa
- traditional crop: hoa màu thông thường
- crop yield: sản lượng hoa màu
- cope with the issue: giải quyết vấn đề
- adapt to: thích ứng với, thích nghi với
- justice: sự công bằng
- pay the vast share: chi trả một khoản tiền lớn
- vulnerable: dễ bị ảnh hưởng
- cope with realities: đương đầu với thực tế
- fast-maturing crop: hoa màu thu hoạch nhanh
- release: công bố
- floating: nổi
- thrive: sống còn
- agree in principle: đồng ý trên nguyên tắc
4. The Asian Development Bank, in a report released Thursday, says growth in the Asia
Pacific region should fall to 8 percent in 2008, half a percentage point lower than in 2007.
In China, the region's largest economy, the ADB is predicting that if government
measures to cool the economy take hold, economic growth will slow to 10.5 percent in
2008, from 11.4 percent this year. Speaking in Hong Kong, Jong-Wha Lee, head of the
ADB's Office of Regional Economic Integration, said the region is facing greater risks
now than just a few months ago. A hard landing of the U.S. economy, for instance, could

have an impact on the region's growth. "Because the sharp decline in the U.S. consumer
demand will have an impact on the U.S. import demand and through the trade linkages
will have the impact on the Asia's export to the U.S.," he said. Lee says, however, that a
sharp slow down in the U.S. economy is not likely. U.S. economic growth is down from
2.9 percent last year, to an expected 2.2 percent this year. The ADB is projecting it will
slow even further in 2008, driven by a weak U.S. subprime mortgage market and related
financial market volatility. Other financial risks in the East Asian region include a further
tightening of global credit, abrupt adjustments in exchange rates and the continued rise in
oil and commodity prices. Inflation due to higher food, oil and commodity prices remains
a concern in many economies, particularly in China, where inflation hit an 11-year high
in November. Lee said policy makers in Beijing are adopting measures to help control

7


inflation. But he says the ADB believes China needs to loosen its exchange rate in order
to effectively deal with the problem. "Because the more appreciation will help to reduce
price inflation of imported goods, especially grain and also oil. And also the increase in
exchange rate flexibility will help reduce liquidity in the domestic financial markets," he
said.
Trong một bản báo cáo công bố hôm nay, Ngân hàng phát triển Châu Á (gọi tắt là
ADB), nói rằng tỉ lệ tăng trưởng kinh tế trong khu vực Châu Á Thái Bình Dương sẽ
giảm xuống tới mức 8% trong năm 2008, thấp hơn 0,5% so với mức của năm 2007.
Tại Trung Quốc, nền kinh tế lớn nhất thế giới, ADB tiên đoán là nếu chính phủ duy
trì các biện pháp làm giảm nhiệt nền kinh tế, thì tỉ lệ tăng trưởng kinh tế sẽ còn
10.5% trong năm 2008, so với 11% trong năm nay. Phát biểu tại Hongkong, ông
Jong-Wha Lee, trưởng văn phòng Hội nhập Kinh tế khu vực của ADB, nói rằng khu
vực này đang phải đối mặt với những rủi ro lớn hơn so với chỉ vài tháng trước đây.
Chẳng hạn như, sự xuống dốc mạnh của nền kinh tế Mỹ sẽ có thể ảnh hưởng đến sự
tăng trưởng kinh tế của khu vực này. Ông Lee nói: “Bởi vì sự sụt giảm mạnh về

mức cầu của người tiêu dùng Mỹ sẽ tác động đến mức cầu về nhập khẩu của Mỹ và
thông qua các liên hệ về thương mại, sẽ tác động đến việc xuất khẩu hàng hóa từ
Châu Á sang Mỹ.” Tuy nhiên, ông Lee cho rằng không có phần chắc là tỉ lệ tăng
trưởng kinh tế Mỹ sẽ sụt giảm mạnh. Tỷ lệ tăng trưởng kinh tế Mỹ giảm từ 2.9%
hồi năm ngoái xuống con số dự kiến 2.2% trong năm nay. ADB tiên đoán kinh tế
Mỹ sẽ tăng trưởng chậm hơn nữa trong năm 2008 vì thị trường địa ốc Mỹ và sự
thay đổi có liên quan trong thị trường tài chính. Những rủi ro tài chính khác ở khu
vực Đông Á bao gồm việc thắt chặt hơn tín dụng toàn cầu, các biện pháp điều chỉnh
đột ngột trong tỉ giá hối đoái, giá dầu và giá các mặt hàng tiếp tục tăng. Lạm phát
do giá các mặt hàng tiêu dùng, dầu và thực phẩm tăng cao hơn sẽ vẫn là mối quan
tâm của nhiều nền kinh tế, nhất là tại Trung Quốc, nơi mà tỉ lệ lạm phát lên tới mức
cao nhất trong 11 năm qua hồi tháng 11. Ông Lee nói các nhà làm chính sách ở Bắc
Kinh đang áp dụng nhiều biện pháp để kiểm soát lạm phát. Tuy nhiên ông nói ADB
tin rằng Trung Quốc cần phải thả lỏng tỉ giá hối đoái để giải quyết vấn đề một cách
có hiệu quả. Ông Lee nói: “Bởi vì tỉ giá hối đoái càng tăng nhiều chừng nào sẽ càng
giúp giảm tỉ lệ lạm phát trong giá cả các mặt hàng nhập khẩu, đặc biệt là ngũ cốc và
dầu. Và việc tăng tính linh hoạt trong tỉ giá hối đoái sẽ giúp làm giảm lượng tiền
luân chuyển trong thị trường tài chính nội địa.”
5. Although fertility rates in poor countries have declined in recent years, the UN has
estimated that the world’s population should stabilize at approximately 10.2 billion
people by the year 2100, when the number dying will match the number being born. This
figure is two and a quarter times the present world population. A long-held and popular
belief is that population growth in poor countries is the major cause of poverty. The
“population explosion”, it is argued, is wiping out any economic development which the
poor countries may achieve. The remedy to poverty is seen, therefore, to be increased
birth control. This view has come under severe criticism by poor countries and their
supporters in wealthy nations. They argue that large families and rapid population growth
are consequences of poverty rather than its cause. Many of the poor consider a large
family to be essential for survival in poor countries. In a society lacking social welfare

8


payments, children are seen as a source of security in old age and when illness or
unemployment strike. Children are also regarded as a means of bringing in additional
income at an early age. In addition, because child mortality rates are high, a large family
is considered necessary to ensure that at least one son survives to adulthood. Another
argument is that employment opportunities and adequate social security schemes are the
key to falling birth rates.
Trong những năm gần đây, mặc dù tỷ lệ sinh đẻ ở các nước nghèo có giảm xuống,
nhưng Liên Hiệp Quốc ước tính rằng đến năm 2100 tỷ lệ sinh tử sẽ bằng nhau và lúc
đó dân số thế giới sẽ ổn định ở mức xấp xỉ 10,2 tỉ người, tăng 2,25 lần so với dân số
thế giới hiện nay. Lâu nay nhiều người cho rằng phát triển dân số ở các nước nghèo
là nguyên nhân chính gây ra nạn đói nghèo. Sự bùng nổ dân số đang huỷ hoại mọi
thành quả kinh tế mà các nước này đã đạt được. Do vậy, cần phải đẩy mạnh công
tác sinh đẻ có kế hoạch để thoát khỏi cảnh đói nghèo. Tuy nhiên, quan điểm này bị
các nước nghèo và một số người ở các nước giàu phê phán gay gắt. Họ cho rằng gia
đình đông con và dân số tăng nhanh là hậu quả hơn là nguyên nhân của sự đói
nghèo. Nhiều người nghèo xem gia đình đông con là cần thiết cho sự sống còn của
các nước nghèo. Con cái là cơ sở đảm bảo cho tuổi già cũng như lúc ốm đau hay bị
thất nghiệp ở những nước không có trợ cấp phúc lợi xã hội. Con cái cũng là nguồn
nhân lực góp phần vào việc tăng thu nhập cho gia đình ngay lúc chúng còn nhỏ.
Hơn nữa, do tỷ lệ trẻ em tử vong cao nên gia đình đông con thật sự cần thiết để đảm
bảo chắc chắn ít nhất có một đứa con trai sống sót cho đến tuổi trưởng thành. Một
quan điểm khác cho rằng cơ hội tìm được việc làm và đảm bảo bảo phúc lợi xã hội
thực sự đáng được xem là giải pháp cơ bản hạn chế sinh đẻ hữu hiệu nhất.
6. The natural world is under violent assault. The seas and the rivers are being poisoned
by radioactive wastes, by chemical discharges and by the dumping of dangerous toxins
and raw sewage. The air we breathe is polluted by smoke and fumes from factories and
motor vehicles. It is little wonder forests and lakes are being destroyed and everywhere

wildlife is disappearing. The irreversible loss of biodiversity has a serious impact on the
ability of maintaining species including humans to survive because humans depend on
species diversity and healthy ecosystems. The destruction continues despite the warnings
of the scientific community and the deep concern of millions of ordinary people.
Governments and industries throughout the world are intensifying their efforts to extract
the earth's mineral riches and to plunder its living resources. The great rain forests and the
frozen continents alike are seriously threatened. However, we can create
environmentally-clean industries, harness the power of the sun, wind and waves for our
energy needs and manage the finite resources of the earth.
Thế giới tự nhiên đang bị tấn công dữ dội. Biển và sông đang bị ô nhiễm nặng do
chất thải hạt nhân, chất thải hóa học và rác thải độc hại chưa xử lý. Không khí
chúng ta thở cũng bị ô nhiễm do khói và khí thải của nhà máy và xe cộ. Cũng
chẳng phải ngạc nhiên khi rừng và hồ cũng dang bị tàn phá và cuộc sống hoang dã
khắp mọi nơi đang biến mất. Việc biến mất mà không cứu vãn nổi của đa dạng sinh
học đã tác động rất lớn đến khả năng duy trì sự sống còn của các loài bao gồm cả
con người vì con người phụ thuộc vào đa loài và môi trường sinh thái lành mạnh.

9


Cho dù giới khoa học cảnh báo và hàng triệu người dân thường bày tỏ mối quan
tâm sâu sắc nhưng sự tàn phá vẫn cứ tiếp diễn. Các chính phủ và ngành công
nghiệp trên khắp thế giới đang nổ lực khai thác nguồn khoáng sản phong phú và
nguồn sinh vật dồi dào. Rừng rậm nhiệt đới cũng như các lục địa đóng băng đang bị
đe doạ nghiêm trọng. Tuy nhiên chúng ta cũng có thể xây dựng nền công nghiệp
thân thiện với môi trường, khai thác năng lượng từ mặt trời, gió và sóng biển để
phục vụ cho nhu cầu năng lượng của chúng ta và quản lý nguồn năng lượng hạn
hữu trên trái đất này.
7. The confirmed death toll from Haiti's devastating earthquake has risen above 150,000
in the Port-au-Prince area alone, a government minister has said. Communications

Minister Marie-Laurence Jocelyn Lassegue said the count was based on the state
company CNE. Many more bodies remain uncounted under rubble. The search for
survivors has officially ended and the focus has shifted to aid. But there is disagreement
about how well the aid operation is doing, with the head of Italy's civil protection service
making highly critical comments. Guido Bertolaso, who is in Haiti to co-ordinate relief
efforts, also criticised what he saw as the presence of too many American soldiers. He
said they had no training in running a civilian relief operation. He called on the United
Nations to establish a procedure to follow when major natural disasters occur. It has
become clear the 12 January quake is one of the worst natural disasters to have struck in
recent years. Some say the 7.0-magnitude quake killed as many as 200,000 people, while
an estimated 1.5 million people have been left homeless. Ms Lassegue said that the
authorities were still far from knowing the total number of those killed. At least 75,000
people have been buried in mass graves since the disaster. Relatives have also burnt the
bodies of some of the victims. Thousands of people joined open-air church services in
Port-au-Prince, Leogane - the epicentre of the earthquake - and elsewhere on Sunday.
Meanwhile, a few signs of normal life are returning to the city, with street stalls starting
to sell fruit and vegetables and some shops and banks re-opening.
Một bộ trưởng Haiti cho hay con số người thiệt mạng trong trận động đất vừa rồi
riêng ở thủ đô đã lên tới trên 150.000. Bộ trưởng Thông tin Marie-Laurence Jocelyn
Lassegue nói thông tin này do công ty CNE của nhà nước đưa ra. Nhiều xác người
còn bị chôn vùi dưới đống đổ nát và chưa được thống kê. Cuộc tìm kiếm người sống
sót đã chính thức kết thúc và nay trọng tâm là nỗ lực cứu trợ sau thiên tai. Tuy
nhiên đang có tranh cãi về tiến trình cứu trợ, khi người đứng đầu đoàn Italy chỉ
trích nặng nề hiệu quả của công việc này.
Ông Guido Bertolaso, hiện đang có mặt tại Haiti trong tư cách điều phối viên, cũng
chỉ trích việc quá nhiều lính Mỹ có mặt tại đây. Ông nói quân đội chưa được huấn
luyện để tham gia cứu trợ dân sự. Ông kêu gọi Liên Hiệp Quốc thiết lập cơ chế hành
động để đối phó với các thiên tai lớn. Rõ ràng rằng trận động đất hôm 12/01 là một
trong các thảm họa thiên tai tồi tệ nhất trong những năm gần đây. Có người đánh
giá số người chết trong trận động đất 7.0 độ Richter có thể là tới 200.000, khoảng

1,5 triệu người vô gia cư. Bà Lassegue cho hay các cấp chính quyền còn chưa rõ
thực tế bao nhiêu người đã thiệt mạng. Ít nhất 75.000 người đã được chôn cất trong
các ngôi mộ tập thể. Hàng ngàn người đã tham gia cầu nguyện tại Port-au-Prince, ở
thị trấn Leogane, chấn tâm của trận động đất, và nhiều nơi khác vào hôm Chủ nhật.

10


Trong khi đó, đang có vài dấu hiệu cuộc sống bình thường đang dần trở lại thành
phố, người dân bắt đầu buôn bán và cửa hàng cửa hiệu mở cửa.
II. VIETNAMESE-ENGLISH TRANSLATION
1. Điều tra của Ban Thư ký Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam thực hiện trên 234 doanh
nghiệp trong và ngoài nước cũng cho thấy môi trường kinh doanh trong năm 2007 khả
quan hơn năm ngoái. Nhận định này cũng tương đồng với Báo cáo Môi trường kinh
doanh 2008 do Ngân hàng Thế giới và Tập đoàn Tài chính Quốc tế phát hành trong đó
xếp hạng Mức độ thuận lợi về môi trường kinh doanh ở Việt Nam. Với những kỳ vọng
lạc quan trong một vài năm tới, 90% số doanh nghiệp đang đầu tư tại Việt Nam cho biết
đã có kế hoạch mở rộng kinh doanh tại Việt Nam. Triển vọng kinh tế thuận lợi, mở cửa
thị trường và cải cách do Việt Nam gia nhập WTO và tăng trưởng của thị trường trong
nước là những lý do chính khiến doanh nghiệp mở rộng kinh doanh ở Việt Nam. Đại diện
cho cộng đồng doanh nghiệp Singapore, Australia- những đối tác thương mại lớn của
Việt Nam, cũng bày tỏ sự tin tưởng vào sự tiến bộ của môi trường kinh doanh Việt Nam
trong năm qua. Ông Paul Fairhead, Chủ tịch chi nhánh Hà Nội của Phòng thương mại
Australia (AusCham) khẳng định rằng câu chuyện tích cực về sự tăng trưởng kinh tế
mạnh mẽ của Việt Nam, cùng với môi trường chính trị ổn định, sự thành công trong giảm
nghèo và cam kết hội nhập quốc tế là rất ấn tượng. Sự tăng trưởng mạnh và đáng kể của
đầu tư nước ngoài vào Việt Nam trong 12 tháng qua thể hiện mối quan tâm rộng rãi vào
tiềm năng của Việt Nam.
- Điều tra của Ban Thư ký Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam thực hiện trên 234 doanh
nghiệp : A survey conducted on 234 businesses by the secretariat of the Vietnam

Business Forum
- môi trường kinh doanh : business environment
- Nhận định : assessment
- tương đồng với : coincide with
- Báo cáo Môi trường kinh doanh 2008: Doing Business 2008 Report
- Tập đoàn Tài chính Quốc tế : the International Finance Corporation
- phát hành : be released
- mở rộng kinh doanh : expand business activities
- Triển vọng kinh tế thuận lợi: favourable economic prospect
- mở cửa thị trường : open door policies
- cộng đồng doanh nghiệp Singapore, Australia: Singapore and Australia’s business
communities
- Phòng thương mại Australia: Australian Chamber of Commerce
- sự tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ : strong economic growth
- môi trường chính trị ổn định: political stability
- giảm nghèo : poverty reduction
- hội nhập quốc tế : international integration
- mối quan tâm rộng rãi : to show great interest in
2. Một tổng kết mới đây của Công ty nghiên cứu thị trường V&V cho rằng có rất nhiều
cơ hội cho các nhà bán lẻ trong lĩnh vực công nghệ cao tại Việt Nam. Theo ông David
Whelan, Giám đốc Marketing V&V khu vực châu Á thì hiện tại có trên 500 thương hiệu

11


sản phẩm công nghệ được bán ra và hàng ngàn model có mặt tại châu Á, tại Việt Nam.
Các sản phẩm như điện thoại di động, sản phẩm công nghệ thông tin, tivi chất lượng đều
tăng trưởng cao, với sức mua của người tiêu dùng ngày càng gia tăng. Tuy nhiên, người
tiêu dùng ngày càng đòi hỏi những sản phẩm tích hợp tính đa năng phục vụ cho giải trí
nhiều hơn, trong đó đặc biệt là đối tượng khách hàng trẻ tuổi và mảng mua sắm trực

tuyến sẽ phát triển mạnh ở khu vực này. Tại châu Á, lượng tiêu thụ tivi LCD tăng 60%,
giá LCD đã giảm 3 lần trong vòng mấy năm qua. Thực tế thì chỉ mấy năm gần đây việc
mua sắm thiết bị công nghệ của người dân Việt Nam mới bắt đầu phát triển. Và điều
quan trọng nhất là các nhà sản xuất, kinh doanh nước ngoài đã tiến hành “do thám” một
cách chặt chẽ thị trường được đánh giá là rất tiềm năng này. Theo nghiên cứu của các tổ
chức nghiên cứu thị trường trên sản phẩm gia dụng, nghe nhìn, công nghệ thông tin và
nhiếp ảnh thì vài năm trở lại đây số lượng các sản phẩm công nghệ có mặt tại Việt Nam
đang gia tăng mạnh mẽ, đặc biệt là trong năm nay khi Việt Nam đã là thành viên chính
thức của Tổ chức Thương mại Thế giới WTO.
A recent report of the V & V Research Market Company showed that there are
huge opportunities for hi-tech retailers in Vietnam. V&V’s Marketing Director in
Asian region, David Whelan, said over 500 technological brands are on sale and
thousands of models are available throughout Asia and Vietnam. Many products
have posted high sales rates including mobile phones, information technology (IT)
products, and high quality televisions (TVs). Consumer purchasing power for such
products has also increased rapidly. However, consumers, especially the young
prefer multi-purpose entertainment products and online purchasing will develop
strongly in the region. In Asia, the consumption volume of LCD TVs has increased
by 60 percent while the price of LCD TVs has dropped three times over the past
several years. In fact, only in recent years, has the purchasing of technological
products just begun developing in Vietnam. However, foreign producers and
entrepreneurs have conducted surveys, which indicate great potential. According to
a study by market research organisations on home appliances, audio-visual
products, IT and photographic products, in recent years, the volume of
technological products available in Vietnam has increased sharply, especially since
Vietnam became an official member of the World Trade Organisation this year.

12

3. Khảo sát về tình trạng béo phì cho thấy, nam Thái Bình Dương là khu vực có nhiều
người quá cân nhất thế giới. Nước cộng hòa nhỏ bé Nauru đứng đầu danh sách các quốc
gia có dân số béo nhất thế giới. Khoảng 94% người lớn ở nước này bị quá cân. Tổ chức Y
tế Thế giới (WHO) cảnh báo rằng chế độ ăn thiếu chất và thiếu rèn luyện thân thể sẽ làm
tăng nguy cơ bị bệnh và chết sớm. Các bác sĩ cho biết béo phì sẽ dẫn tới bệnh tim và
viêm khớp. Trong danh sách 10 nước có dân số quá cân thì có tới 8 nước ở nam Thái
Bình Dương. Nauru hiện trong tình trạng trầm trọng, hầu hết những người trưởng thành
có vòng eo quá khổ. Tình trạng tại Liên minh các quốc gia Micronesia, Tonga và đảo
Cook chỉ khá hơn chút ít. Theo WHO, 90% phụ nữ và đàn ông tại góc khuất ở Thái Bình
Dương này bị béo phì, hoặc quá cân. Thay đổi trong chế độ ăn và thiếu luyện tập là
những yếu tố chính dẫn tới tình trạng này. Các chuyên gia y tế cho rằng có sự liên hệ
giữa béo phì và đói nghèo. Đồ ăn giá rẻ thường có lượng calo cao nhưng thiếu dinh
dưỡng. Ngoài yếu tố trên, rào cản văn hóa cũng góp phần cản trở mọi người giảm cân.
Một số nhóm ở nam Thái Bình Dương tin rằng béo là đẹp. Mức độ quá cân được đánh giá
dựa trên chỉ số cơ thể, tương quan giữa chiều cao và cân nặng. WHO ước tính, trên toàn
cầu có 1,6 tỷ người trưởng thành bị béo phì. Con số này có thể tăng thêm 40% trong thập
niên tới.
A survey on obesity has shown that the South Pacific is the world's most overweight
region. The tiny republic of Nauru is the fattest nation on earth. About 94% of its
adult population is overweight. The WHO has warned that poor diet and a lack of
exercise increase the risk of illness and premature death. Doctors say obesity can
lead to heart disease and arthritis. In a list of the world's 10 most overweight
countries, eight are in the South Pacific. Nauru is particularly bad, with almost all
of its adult population bulging at the waistline. The situation in the Federated States
of Micronesia, Tonga and the Cook Islands is only slightly better. According to the
World Health Organisation, about 90% of men and women in these isolated corners
of the Pacific are obese or overweight. A change in diet and a lack of exercise are
key factors. Experts are linking obesity to poverty. Cheap food is often high on
calories but low on nutrition. There can also be cultural barriers which prevent
people from losing weight, as some groups in the South Pacific believe that beauty is

marked by a large physical size. Obesity is based on body mass index ,which is a
measure of weight relative to height. The WHO has estimated that globally there
are 1.6bn overweight adults. That figure is expected to increase by 40% over the
next decade.

13


4. Uỷ ban châu Âu đang đề xuất sẽ buộc các nhà sản xuất xe hơi phải cắt giảm 18% khí
thải CO2 cho các loại xe mới kể từ năm 2012. Một người phát ngôn nói Uỷ ban đang
hướng tới việc cắt giảm 25% khí thải của xe hơi là nhờ công nghệ sản xuất xe hơi tốt
hơn. Người ta dự kiến sẽ đạt được phần còn lại của việc cắt giảm này thông qua các biện
pháp khác như sử dụng các loại nhiên liệu sinh học hoặc các loại lốp tốt hơn. Chi tiết về
kế hoạch này hiện đang được đưa ra vào thứ Tư sau hai tuần trì hoãn. Cao uỷ viên phụ
trách về môi trường của EU, Stavros Dimas, muốn buộc các nhà sản xuất xe hơi phải cắt
giảm 25% khí thải, nhưng bị phản đối kịch liệt từ các nhà sản xuất xe hơi của Đức cũng
như từ Cao uỷ viên phụ trách về công nghiệp Guenter Verheugen. Các nguồn tin cho hay
đề xuất của ông Dimas sẽ làm tăng chi phí sản xuất một xe hơi lên thêm 2500 euro, trong
khi các nghiên cứu khác nói rằng chuyện này sẽ chỉ làm tăng chi phí ở mức 600 euro. Các
báo cáo từ Brussels cho hay Uỷ ban sẽ đề xuất một loạt các biện pháp được thiết kế nhằm
cắt giảm lượng khí thải CO2 của các loại xe hơi mới ở mức trung bình 120g/km vào năm
2012, thấp hơn 25% so với mức của năm 2005 là 162g/km.Các công ty sản xuất xe hơi sẽ
phải chịu trách nhiệm đưa ra các công nghệ sản xuất tốt hơn để cắt giảm khí thải. Các
công ty sản xuất xe hơi của châu Âu nhất trí là họ hướng tới việc cắt giảm khí thải xuống
còn 140g/km vào năm 2008/9. EU ban đầu muốn cắt giảm mức khí thải xuống dưới
120g/km vào năm 2005, nhưng sau đó phải đổi lại tới năm 2012.
The European Commission is proposing to force carmakers to make an 18% cut in
CO2 emissions from new cars by 2012. A spokesman said the commission was
aiming for a 25% cut in car emissions due to better motor technology. The rest of
the cut is expected to be achieved by measures such as greater use of biofuels and

better tyres. Details of the plan are being unveiled on Wednesday after a two-week
delay. Environment Commissioner Stavros Dimas had wanted to force carmakers to
achieve the 25% emissions cut, but was strongly opposed by the German car
industry and Industry Commissioner Guenter Verheugen. Industry sources say Mr
Dimas's proposal has increased the cost of a new car by 2,500 euros, though other
studies suggested the increase would be as low as 600 euros. Reports from Brussels
say the commission will propose a package of measures designed to bring emissions
from the average new car down to 120g of CO2 per kilometre by 2012 - 25% below
the 2005 level of 162g/km. Carmakers will be responsible for getting emissions down
through the use of better car technology. European carmakers agreed to aim at
average emissions of 140g/km by 2008/9. The EU originally wanted to get emissions
under 120g/km by 2005, but the deadline slipped to 2012.

14


5. Bản báo cáo hằng năm của tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo rằng các bệnh truyền
nhiễm đang lây truyền nhanh hơn bao giờ hết. Với khoảng 2.1 tỉ hành khách di chuyển
bằng đường hàng không mỗi năm, mối rủi ro lan truyền các bệnh dịch như Aids, Sars hay
Ebola hiện là rất cao. WHO thúc giục phải gia tăng các nỗ lực để đối phó với khả năng
bùng phát bệnh dịch, và chia sẻ các dữ liệu về virus để giúp phát triển các loại vaccine.
WHO nói nếu các nước không chuẩn bị thì sẽ hứng chịu những tác động tàn khốc lên nền
kinh tế toàn cầu cũng như an ninh quốc tế. Trong bản báo cáo mang tên ‘Một tương lai an
toàn hơn", WHO nói các bệnh dịch mới đang xuất hiện với tốc độ “chưa từng có trong
lịch sử”, mỗi năm một bệnh. Kể từ thập niên 1970, đã có 39 căn bệnh mới phát triển, và
chỉ riêng trong 5 năm vừa rồi WHO đã xác định 1100 đại dịch trong đó có dịch tả, bại liệt
và cúm gia cầm. Bản báo cáo nói: “Sẽ là hết sức ngây thơ và tự mãn nếu cho rằng sẽ
không còn một loại bệnh nào khác như Aids, Ebola hay Sars trong tương lai”. Báo cáo
nói việc chia sẻ các dữ liệu, công nghệ và kỹ năng trong lĩnh vực y tế giữa các nước giàu
và nước nghèo “là một trong các biện pháp khả dĩ nhất” để đảm bảo an ninh về y tế.

-

Bản báo cáo hằng năm: an annual report
Khuyến cáo: say/warn
Bệnh truyền nhiễm: infectious disease
lây truyền nhanh hơn bao giờ hết: spread faster than ever before
hành khách di chuyển bằng đường hàng không: airline passenger
mối rủi ro: risk
bệnh dịch: epidemic
thúc giục phải gia tăng các nỗ lực : urge increased efforts
đối phó với khả năng bùng phát bệnh dịch: combat disease outbreaks
chia sẻ các dữ liệu :share virus data/ the sharing virus data
phát triển các loại vaccine: develop vaccines
hứng chịu những tác động tàn khốc : have devastating impacts on
nền kinh tế toàn cầu : global economy
an ninh quốc tế: international security
mang tên : entitled
xuất hiện: emerge
tốc độ “chưa từng có trong lịch sử”: the "historically unprecedented" rate
mỗi năm một bệnh: one per year
Kể từ thập niên 1970: Since the 1970s
chỉ riêng trong 5 năm vừa rồi: in the last five years alone
xác định: identify
dịch tả, bại liệt và cúm gia cầm: cholera, polio and bird flu
Sẽ là hết sức ngây thơ và tự mãn nếu cho rằng :It would be extremely naive and
complacent to assume that
- kỹ năng trong lĩnh vực y tế : medical skill
- biện pháp khả dĩ : feasible route/step/measure
6. Nhiều đoạn trên dòng sông dài nhất Trung Quốc, sông Dương Tử, đã bị ô nhiễm tới độ
không thể cứu vãn nổi. Một tờ báo Trung Quốc cho biết khoảng 1/10 dòng sông dài tổng

cộng 6.200 km này đang nằm trong tình trạng "nguy kịch" và gần 30% các nhánh góp
nước của sông Dương Tử cũng đang bị bẩn nặng. Ngay cả hồ chứa khổng lồ của đập Tam
Hợp cũng đang bị ô nhiễm. Môi trường Trung Quốc đã chịu hậu quả nặng nề từ quá trình

15


phát triển kinh tế mạnh mẽ trong những năm qua. Chính phủ nước này đã cam kết làm
sạch Dương Tử, dòng sông cung cấp nước cho gần 200 thành phố bên sông, tương đương
35% lượng nước ngọt trên toàn quốc. Báo cáo đầy đủ đầu tiên về thực trạng sông Dương
Tử cho biết khoảng 600 cây số của sông này đang ở trong tình trạng nguy kịch. Khoảng
14 tỷ tấn rác thải bị đổ xuống sông này mỗi năm. Các loại động thực vật trong lòng sông
cũng bị ảnh hưởng nặng, với lượng tôm cá đánh bắt mỗi năm giảm từ 427.000 tấn trong
những năm 1950 xuống còn 100.000 tấn trong những năm 1990. Hồ chứa nước của đập
Tam Hợp, công trình thủy điện lớn nhất thế giới, cũng bị ô nhiễm vì thuốc trừ sâu, phân
bón và nước thải từ các tàu chở khách. Tờ báo đó cho rằng cần có một hệ thống quản lý
đồng bộ để ngăn chặn việc các đoạn khác của sông Dương Tử tiếp tục bị ô nhiễm.
Several parts of China's longest river, the Yangtze, have been irreversibly polluted.
A Chinese newspaper found that around one-tenth of the 6,200km-long river is in a
"critical condition" and nearly 30% of major tributaries are seriously polluted, the
report found. Even a huge reservoir created by the Three Gorges Dam has become
heavily polluted. China's environment has suffered as a result of the country's
economic boom. The government has pledged to clean up the Yangtze, which
supplies water to almost 200 cities along its banks and accounts for 35% of the
country's total fresh water resources. The first comprehensive study into the health
of the Yangtze found that 600km of the river were in a critical condition. Around
14bn tons of waste are believed to be dumped into the river each year. The river's
aquatic life had been seriously affected, with the annual harvest of aquatic products
falling from 427,000 tons in the 1950s to 100,000 tons in the 1990s. A huge reservoir
created by the Three Gorges Dam - the world's largest hydro-power project - had

also been seriously polluted with pesticides, fertilisers and sewage from passenger
boats. The newspaper said a comprehensive management system needed to be put in
place to stop further parts of the river from becoming critically polluted.
6. Trong tiếng Việt, từ “nước” vừa có ý nghĩa là quốc gia, vừa có ý nghĩa là nước, một
liên kết về ngôn ngữ mà mối ràng buộc càng thấy rõ ràng sau một chuyến đi thăm vùng
đất phì nhiêu nhất Việt Nam: Đồng bằng sông Cửu Long. Do phù sa bồi đắp của dòng
sông Cửu Long làm phong phú vựa lúa đầy ắp này, tượng trưng cho nguồn lương thực
của cả nước cũng như phong cách sinh hoạt kề cận sông nước của cư dân trong vùng. Đối
với du khách, Đồng bằng sông Cửu Long là một trong những địa chỉ tham quan đẹp nhất
Đông Nam Á, kết hợp cái kỳ ảo của vùng sông nước lung linh với cảnh quan đầy phấn
khởi của một nền văn hoá vui tươi thể hiện qua cách sinh hoạt của dân địa phương cùng
hoạt động thương mại. Trong khi những thành phố lớn như Cần Thơ, Mỹ Tho, Long
Xuyên lập thành thế vững cho các tỉnh của Đồng bằng sông Cửu Long thì mạng lưới
kênh rạch mênh mông lại là cái duyên có một không hai của vùng này. Sinh hoạt vui
nhộn của vùng này không giống mấy với cách sinh hoạt của Thành phố Hồ Chí Minh.
Tuy nhiên điều đó không có nghĩa là phải khó khăn lắm mới tới được Đồng bằng sông
Cửu Long để thoát khỏi cái ồn ào náo nhiệt của thành phố lớn nhất Miền Nam này. Chỉ
mất chừng ba giờ đồng hồ bằng xe đò trên Quốc lộ 1 là bạn là bạn đến Mỹ Tho, thủ phủ
của tỉnh Tiền Giang và là điểm xuất phát tốt cho cuộc thăm dò vùng đồng bằng này.
- có ý nghĩa: mean/signify/carry a meaning
- liên kết về ngôn ngữ: linguistic association/relation/tie

16


- càng thấy rõ ràng: recognizable
- chuyến đi thăm: journey/visit
- vùng đất phì nhiêu: rich/fertile land
- Đồng bằng sông Cửu Long: The Mekong Delta
- phù sa: silt

- phong phú : ample/rich/diversified
- vựa lúa: granary
- tượng trưng: represent/symbolize
- nguồn lương thực: source of food
- phong cách sinh : lifestyle
- kề cận sông nước: riverine/riverside
- cư dân : inhabitant
- địa chỉ tham quan: tourist destination
- kết hợp : in connection with/in combination with/coupled with
- cái kỳ ảo: marvel/miracle
- vùng sông nước lung linh: glittering water
- thể hiện: demonstrate/show/indicate/perform/express
- hoạt động thương mại: commercial activity
- lập thành thế vững: provide a vantage for
- mạng lưới kênh rạch: network of rivers and canals
- cái duyên: great boon
- có một không hai: second to none/unique
- giống: be similar to/the same as/like
- thoát khỏi: escape
- thủ phủ: capital city
- điểm xuất phát: departure point

17


7. Văn kiện phác thảo được ký trong phiên họp thường niên giữa ASEAN và Nhật Bản
hiện đang diễn ra tại Manila. Các quan chức nói văn bản này sẽ được chính thức hóa vào
đầu tháng Mười Một tới đây. Thỏa thuận nhằm cắt giảm mức thuế quan đối với 90% các
sản phẩm của ASEAN dự kiến sẽ thúc đẩy hơn nữa quan hệ ngoại thương giữa hai bên,
vốn đã đạt mức 160 tỷ đô la trong năm 2006. Các thành viên ASEAN dự kiến sẽ biến cả

khối thành khu vực tự do thương mại. Sau thỏa thuận hôm Thứ Bảy, Bộ trưởng thương
mại Nhật Bản Akira Amari nói: "Tất cả các bên đều có thể chốt lại danh sách các sản
phẩm được hưởng ưu đãi thương mại trong khu vực." Ông nói đó sẽ là "một bước đi tiến
tới việc hội nhập kinh tế nhiều hơn nữa trong vùng Đông Á." Nhật Bản là đối tác chủ
chốt của khối ASEAN, chiếm tới 12% thương mại toàn cầu của khối trong năm 2006.
Hôm Thứ Sáu, các thành viên ASEAN đã ký kết lịch trình tự do thương mại khu vực, dự
kiến sẽ hoàn thành chậm nhất là vào năm 2016, sớm hơn năm năm so với thời biểu ban
đầu. Một thỏa thuận tự do thương mại với Hàn Quốc dự kiến sẽ được đưa ra vào năm
2008 và các thỏa thuận khác nữa sẽ được ký với Australia và New Zealand trong năm
2010. Tổng thư ký ASEAN Ong Kengg Yong nói: "Chúng tôi tin rằng điều cần làm là
phản hoàn tất những gì chúng ta đã có trên bàn, càng sớm càng tốt."
The outline, signed during an annual meeting between Asean and Japan taking
place in Manila, could be sealed as early as November officials said. The deal that
could cut tariffs on 90% of Asean products is set to further boost trade between the
two parties, which hit $160bn (£79bn) in 2006. Asean members aim to turn the
whole region into a free trade zone. Following the deal with Japan on Saturday, the
country's Trade Minister Akira Amari said: "All the parties were able to finalise
their lists for regional exchange of concessions for trade in goods." He said it would
be "one step towards furthering economic integration in the East Asian region".
Japan is a key Asean partner, accounting for 12% of the bloc's world trade in 2006.
On Friday, Asean members signed a free-trade blueprint for the area to be complete
by 2015 or earlier - five years ahead of the original timeframe. A free trade deal
with South Korea is expected in 2008, and further deals are tipped to be signed with
Australia and New Zealand in 2010. Asean general secretary Ong Keng Yong said:
"What we believe we should do is complete what we have on our table as soon as
possible."

18