Tóm tắt luận án Khu hệ lưỡng cư và bò sát vùng phía bắc đèo cù mông

¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯

Chuyên ngành :
: 62420103

6


G

Vào h

1.
2.

..

.. ngày ..... tháng


1.

-664.
2.
Reptilia: Squamata:
-

, 110(11),

tr. 147-163.
3.

6
, 115(3), tr.

4. Loi Duc Duong, Chung Dac Ngo and Truong Quang Nguyen
(2014), New records of turtles from Binh Dinh Province,
Herpetology Notes, (7), pp. 737-744.
5. Chung D. Ngo, Binh V. Ngo, Phong B. Truong, Loi D. Duong
Eutropis multifasciata (reptilia: squamata: scincidae) in the
Herpetological Conservation
and Biology, 9(3), pp. 322-333.


1

0)
km2

2

-

i và khai thác

) [5].
C
vùng

,

LC), Bò sát (BS)
.

)

còn

và bò sát (LCBS)

)

.
-


2
.
-

.

o
m
111
- Ghi n
có 27

7
79
8

3
74 loài
- Cung
vùng

.

Các côn
(1847) và
-Edwards (1866),
Theobald (1868), Swinhoe (1870) và Stoliczka (1870, 1873) Bourret là
Les Serpents de
l Indochine
Les
Turtues de l Indochine
Les Batraciens de l Indochine
V
c nghiên c
u tra, th ng kê các loài LC, BS:
ngoài các công trình công b cho t
n
t Nam
và cs (1996
340 loài LC, BS
82 loài LC và 258
Vi t Nam có 458 loài LC, BS
công trình b ng ti ng
Herpetopauna of Vietnam

th
nh t v thành ph n loài LC, BS c a Vi
m này g
87 loài so v i công trình c a nhóm tác gi này xu t b
,

n nay

ng kê
tb n
n th i
trong
và nghiên

.
1.1.2. Khái quát
Trong công trình Campden-Main (1984)
Python reticulatus, Chersydrus granulatus, Ptyas


4
korros và Xenochrophis piscator
loài r Python reticulatus, Acrochordus granulatus, Boiga multomaculata,
Homalopsis buccata, Ptyas korros, Xenochrophis Piscator
Python
reticulatus, Homalopsis buccata, Chersydrus granulatus, Ptyas korros,
Boiga multomaculata; ba loài rùa: Eretmochelys imbricata, Lepidochelys
olivacea, Mauremys annamensis
(Leiolepis guttata
Pelodiscus sinensis, Pelochelys

cantorii, Indotestudo elongata, Cyclemys atripons, Cyclemys oldhamii,
Cuora cyclornata, Cuora bourreti, Cuora mouhotii, Mauremys annamensis.
Các công trình
vùng
ít.

2

-Nam,

1.2.1.4. Khí h :
20,1 -

22,5 -

79%.
-

3

.


5

1.502.374
-2013 có 287.
.
2.

.

C.
tích, s

C-MART D0024tiêu hình thái.

,01
C
,
al., 2001).

,

, rùa.

:


6

Danh sách các loài LC, BS ghi
TT
AMPHIBIA
Anura
1.
2.
3.
4.
5.

6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.

31.
32.
33.
34.

35.
36.
37.
38.

1. Bufonidae
Duttaphrynus melanostictus (Schneider,1799)
Ingerophrynus galeatus (Günther,1864)*
Ingerophrynus macrotis (Boulenger,1887)*
2. Megophryidae
Ophryophryne gerti Ohler 2003 *
Ophryophryne hansi Ohler, 2003*
3. Microhylidae
Kaloula pulchra Gray,1831*
Microhyla marmorata Bain & Nguyen, 2004*
Microhyla fissipes (Boulenger,1884)*
Microhyla heymonsi Vogt, 1911*
4. Dicroglossidae
Fejervarya limnocharis (Gravenhorst,1829)
Hoplobatrachus rugulosus (Wiegmann,1835)
Limnonectes bannaensis Ye, Fei & Jiang, 2007*
Limnonectes dabanus (Smith,1922)*
Limnonectes sp.
Limnonectes poilani (Bourret,1942)*
Occidozyga lima (Gravenhorst,1829)*
5. Ranidae
Amolops spinapectoralis Inger, Orlov& Darevsky, 1999*
Hylarana attigua (Inger, Orlov & Darevsky, 1999)*
Hylarana erythraea (Schlegel, 1837)*
Hylarana guentheri Boulenger,1882*

Hylarana milleti (Smith, 1921)*
Hylarana nigrovittata (Blyth,1855)*
Odorrana banaorum (Bain, Lathrop, Murphy, Orlov & Ho, 2003)*
Odorrana chloronota (Günther,1876)*
Odorrana graminea (Boulenger, 1900)*
Odorrana morafkai (Bain, Lathrop Murphy, Orlov & Ho, 2003)*
Odorrana tiannanensis (Yang & Li, 1980)*
6. Rhacophoridae
Polypedates megacephalus Hallowell,1861*
Polypedates mutus (Smith, 1940)*
Rhacophorus annamensis Smith, 1924*
REPTILIA
Squamata
Sauria
7. Agamidae
Physignathus cocincinus Cuvier,1829*
Acanthosaura capra Günther, 1861*
Calotes mystaceus Duméril & Binron, 1837*
Calotes versicolor (Daudin,1802)*
Draco indochinensis Smith, 1928*
Draco maculatus (Gray,1845)*
8. Leiolepididae
Leiolepis guttata Cuvier,1829
Leiolepis guentherpetersi Darevsky & Kupriyanova, 1993*

1.
Cóc nhà
Cóc tai to
2.
Cóc núi got

Cóc núi han-x
3.

Ngóe

ch

-ti-gua
Chàng xanh
Chàng mi-lê

-ra-mi-ne
-rap-ka
-an-nan

M, TL
M
M

+++
+
+

M
M

+
+

M

M
M
M

+
+
+++
++

M, TL
M, TL
M
M
M
M
M

+++
+++
+
++
++
++
++

M
M
M
M
M

M
M
M
M
M
M

+
+
++
+++
+
++
+
+
+
+
+

M
M
M

+++
+++
+

M
M
M

M
M
M

++
+
+
+++
+
+

M, TL
M

+
+

6.
ch cây mi-an-ma

Ô rô cap-ra
Nhông xám
Nhông xanh

Nhông cát gut-ta


7
TT

39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
61.
62.
63.
64.
65.
66.
67.
68.

69.
70.
71.
72.
73.
74.
75.
76.
77.
78.
79.
80.
81.

9. Gekkonidae
Cyrtodactylus pseudoquadrivirgatus Rösler, Vu, Nguyen,
Ngo & Ziegler, 2008*
Gekko gecko (Linnaeus,1758)
Hemidactylus bowringii (Gray, 1845)*
-ring
Hemidactylus frenatus Schlegel, 1836
*
Hemidactylus garnotii Duméril & Bibron, 1836
-not
Hemidactylus platyurus (Schneider, 1792)*
10. Scincidae
Eutropis longicaudatus (Hallowell,1856)
Eutropis macularius (Blyth,1853)*
Eutropis multifasciatus (Kuhl,1820)*
Lipinia vittigera (Boulenger, 1894)*

Scincella rufocaudata (Darevsky & Nguyen, 1983)*
11. Varanidae
Varanus nebulosus (Gray,1831)*
Varanus salvator (Laurenti,1786)*
12. Anguidae
Dopasia sokolovi Darevsky & Nguven, 1983*
-ko-lop
Serpentes
13. Pythonidae
Python molurus (Linnaeus, 1758)*
Python reticulatus (Schneider, 1801)
T
14. Xenopeltidae
*
Xenopeltis unicolor (Reinwardt, 1827)
15. Acrochordidae
Acrochordus granulatus (Schneider, 1799)
16. Colubridae
Boiga multomaculata (Boie, 1827)
Chrysopelea ornata (Shaw, 1802)*
Coelognathus flavolineatus (Schlegel, 1837) *
Coelognathus radiatus (Boie, 1827)
Dendrelaphis pictus (Gmelin, 1789)*
Lycodon laoensis Gunther, 1864*
Oligodon mouhoti (Boulenger, 1914)*
-hô-ti
Ptyas korros (Schlegel, 1837)
Ptyas mucosa (Linnaeus, 1758)*
17.Homalopsidea
Enhydris enhydris (Schneider, 1799)*

Enhydris innominata (Morice, 1875)*
Enhydris plumbea (Boie, 1827)
Enhydris subtaeniata (Bourret, 1937)*
ng
Homalopsis mereljcoxi Murphy, Voris, Murthy, Traub &
Cumberbatch, 2012
Myrrophis bennetti (Gray 1842)*
18. Lamprophiidae
18. H R n h
t
Psammodynastes pulverulentus (Boie, 1827) *
19. Natricidea
Hebius boulengeri (Gressitt, 1937) *
Hebius leucomystax David, Bain, Nguyen, Orlov, Vogel,
Vu & Ziegler, 2007*
Rhabdophis nuchalis (Boulenger, 1891)*
Rhabdophis subminiatus (Schlegel, 1837)*
Xenochrophis flavipunctatus (Hallowell, 1861)
20. Pareatidea
Pareas hamptoni (Boulenger, 1905)*
-ton
21. Elapidae
*
Bungarus fasciatus (Schneider, 1801)
Naja atra Cantor, 1842*
Naja kaouthia Lesson, 1831*

M

+

M, TL
M
M, TL
M
M

+++
+++
+++
+
+++

M, TL
M
M
M
M

+++
+
+++
+
+

M
M

++
++

M

+

M
M, TL

++
++

M

+++

M, TL

+

M, TL
M
M
M, TL
M
M
M
M, TL
M

+

+
+
+++
+
+
+
++
++

M
M
M, TL
M

++
+
+++
+

TL

-

M

+

M

+

M

+

M

+

M
M
M, TL

+
++
+++

M

+

M
M
M

+++
+
+

8
TT
82.
83.
84.
85.
86.
87.
88.
89.
90.
91.
92.

93.
94.
95.
96.
97.
98.
99.
100.
101.
102.
103.
104.
105.
106.
107.
108.

109.
110.
111.

Ophiophagus hannah (Cantor, 1836)*
Atrotia stokesii (Gray, 1846)
Hydrophis atriceps Günther, 1864
Hydrophis gracilis (Shaw, 1802)
Hydrophis melanocephalus Gray, 1849
Hydrophis ornatus (Gray, 1842)
Hydrophis torquatus Günther, 1864
Pelamis platurus (Linnaeus, 1766)
22. Viperidae
Trimesurus albolabris (Gray, 1842)*
Trimeresurus stejnegeri Smith 1937*
Trimeresurus vogeli (David, Vidal & Pauwels, 2001)*
Testudines
23. Platysternidae
Platysternon megacephalum Gray, 1831*
24. Geoemydidae
Cuora amboinensis (Daudin, 1802)*
Cuora bourreti Obst & Reimann, 1994
Cuora mouhotii (Gray,1862)
Cuora cyclornata (Bell,1825)*
Cyclemys pulchristriata Fritz, Gaulke & Lehr, 1997
Cyclemys oldhamii (Gray, 1863)
Heosemys grandis (Gray, 1860)*
Malayemys subtrijuga (Schweigger, 1812)*
Mauremys annamensis (Siebenrock, 1903)
Mauremys sinensis (Gray, 1834)*

Sacalia quadriocellata (Siebenrock,1903)*
Siebenrockiella crassicollis (Gray, 1831)*
25. Testudinidae
Indotestudo elongata (Blyth, 1853)
Manouria impressa (Günther, 1882)*
26. Trionychidae
Pelochelys cantorii Gray, 1864
Pelodiscus sinensis (Wiegmann, 1834)
27. Cheloniidae
Eretmochelys imbricata (Linnaeus, 1766)
Lepidochelys olivacea (Eschscholtz, 1829)

-to-ki

-gen

-re
Rùa sa nhân
-kin
-pôn
Rùa t

Rùa núi vàng

A
TL
TL
TL
TL
TL

TL
TL

++
-

M
M
M

+++
+
+

M

+

A
A, TL
M, TL
A
M, TL
A
M
A, TL
M
M
A

+
+
+
+
++
+
+
+
+
++
+

M, TL
A

++
+

TL
M, TL

+++
-

Ghi chú:

N
ài.

L

lên 19 loài.


9

Hình 3.1. S
ng loài LC, BS vùng phía B
(Loài ghi nh n m
sách
-

BS và 59,26

-

)


10
a.

ng gi ng LC theo h c a khu h LCBS

VNC

ng gi ng BS theo h c a khu h LCBS

VNC

ng s loài LC theo h c a khu h LCBS

VNC

t


11

ng s loài BS theo h c a khu h LCBS
VNC

VNC

(Bufonidae),
.
(23,33%)
(Bufonidae)
Cóc mày (Megophryidae) có 2 loài (6,67%).

TT
(1)
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

(2)
Ingerophrynus galeatus
Hylarana attigua
Rhacophorus annamensis
Gekko gecko
Physignathus cocincinus
Varanus nebulosus
Varanus salvator
Python molurus
Python reticulatus

Tên Vi t Nam
(3)
-ti-gua

có 3 loài (10%);

IUCN CITES
(2007) (2006) (2013) (2015) (2013)
(4)
(5)
(6)
(7)
(8)
VU
VU
VU
VU
VU

EN
IB
I
EN
IB
II
CR
IIB
I
CR
IIB


12
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.

26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.

Coelognathus radiatus
Ptyas korros
Ptyas mucosa
Bungarus fasciatus
Naja atra
Naja kaouthia
Ophiophagus hannah
Platysternon
megacephalum
Cuora amboinensis
Cuora bourreti
Cuora mouhotii
Cuora cyclornata
Cyclemys pulchristriata
Cyclemys Oldhami
Heosemys grandis
Malayemys subtrijuga
Mauremys annamensis
Mauremys sinensis

Sacalia quadriocellata
Siebenrockiella crassicollis
Indotestudo elongata
Manouria impressa
Pelochelys cantorii
Pelodiscus sinensis
Eretmochelys imbricata
Lepidochelys olivacea

a
R n ráo trâu

-re

VU
EN
EN
EN
EN
EN
CR

IIB

EN

IIB

VU
EN

Rùa sa nhân
CR
-kin
-pôn
VU
VU
CR

Rùa t

Rùa núi vàng

EN
VU
EN
EN
EN
26

Ghi chú: (4) Sách
= Nguy
; VU =

IIB
IIB
IIB
IIB
IB

II

VU

II
II
II
II

VU
II
CR
II
EN
II
IB
I
CR
II
NT
NT
IIB
VU
II
VU
II
IIB
I
CR
II

EN
III
EN
III
VU
IIB
EN
II
IIB
VU
II
I
EN
II
VU
III
I
CR
II
I
VU
II
16
5
21
23
CR =
n
, EN
32/2006/NÐ-CP: Nhóm IB: nghiêm

,
-

3.1.4
BS

phân
lý
& Hurley (2011)

.
chia

V

V
-

72]


13
-

và phân
.
lý

riêng cho nhóm

(CSL).

9 loài cho phân khu Trung
Amolop spinapectoralis, Odorrana graminea, Ptyas
mucosa, Trimesurus stejnegeri, T. vogeli; Varanus bengalensis, V. salvator;
Sacalia quadriocellata, Heosemys grandis và 11 loài cho phân khu
Odorrana banaorum, O.
chloronota, O. graminea, O. tiannanensis; Lycodon laoensis, Enhydris
subtaeniata, Myrrophis bennetti; Leiolepis guentherpetersi, Hemidactylus
bowringii, H. garnotii; Malayemys subtrijuga.

Phân vùng
NAN
CAN
SAN
CSL
BDCM

Trung-

NAN
1
0,56
0,47
0,56
0,44

CAN

SAN

CSL

BDCM

1
0,54
0,61
0,48

1
0,55
0,39

1
0,62

1


14

Phân tích
Trung-

3.7 và hình 3.8.

Khánh Hòa
Phú Yên

Kon Tum
Gia Lai

(km2)
9773,6
13125,4
3358,3
5217,7
5060,5
6025,6
5152,0
10438,4
1285,4

Taxa_S
120
107
53
55
72
111
92
124
99

Nguyen et al., 2009
Nguyen et al., 2009
Nguyen et al., 2009
Nguyen et al., 2009

5033,2

151

Nguyen et al., 2009; Hoàng Xuân Quang và cs (2012)

9689,6
15536,9

134
161

Nguyen et al., 2009
Nguyen et al., 2009

Ghi chú:

Nguyen et al., 2009
Nguyen et al., 2009


15
Gia Lai

Phú Yên

1
0,65
0,33

0,31
0,61
0,49
0,50
0,45
0,47
0,38

Kon Tum

1
0,34
0,33
0,53
0,54
0,46
0,51
0,49
0,49
0,42
0,50

Khánh Hòa

n
Khánh Hòa
Kon Tum
Gia Lai
Phú Yên

1
0,56
0,36
0,30
0,51
0,50
0,41
0,46
0,46
0,49
0,39
0,49

1
0,28
0,27
0,56
0,48
0,41
0,38
0,48
0,35

1
0,62
0,41
0,49
0,57
0,61
0,52

0,65

1
0,42
0,43
0,48
0,54
0,42
0,59

1
0,60
0,60
0,54
0,54
0,46

1
0,60 1
0,62 0,65 1
0,60 0,59 0,67
1
0,56 0,58 0,68 0,61

1

Hình 3.8. So sánh m
ng v thành ph n loài LC, BS
c a VNC v i khu h các t nh lân c n Vi t Nam.
Chú thích:

ng Nam; Da Nang:
.


16

jk=

jk

-

-

1. Ingerophrynus galeatus (Günther, 1864)
-


17
SVL 50,68-82,31; HL 14,01-26,73; HW 19,02-31,17; SL 5,41-9,28; ED
5,92-10,33; IOD 3,3-9,53; TD 3,45-4,97; ET 1,91-4,52; TL 21,2-35,87;
HL/HW 0,73-0,85; SL/HL 0,34-0,38; TL/SVL 0,41-0,44.

xã Canh
108o51 04.19 E
0,31-

13o36 30.24 N,
545 m).
-3,19; EN 3,31-

-4,97; ED 6,9-10,33).

mang

.
H

I. galeatus.

và

.


18

Hình 3.9. Bi

m

ng g p c a các loài

Nhóm
2
3
4 (13,33%)
5
7
10(14,49%)

7
10
14 (14,14%)

LC
Loài
BS
Loài
Chung
Loài

Hình 3.10. Bi

4
10
23 (76,67%)
11
22
33(47,82%)
15
32
56 (56,57%)

6
14
30 (100%)
17
40
62(75,9%)
23

54
92 (92,93%)

phân b c a LC, BS c
92,93

,

56,57
32,32%);

2
3
5 (16,67%)
9
17
27(39,13%)
11
20
32 (32,32%)

14

14,14

56


19
, BS

p:
Nhóm

phân

LC
Loài
BS
Loài

Chung
Loài

Khu dân
nhiên
6
4
5
5
9
5
7
8
23
7
10
11
(76,67%) (23,33%) (33,33%) (36,67%)
16
10

14
15
35
17
25
31
50
29
39
49
(72,46%) (42,03%) (56,52%) (71,01%)
22
14
19
20
44
22
32
39
73
36
49
60
(73,74%) (36,36%) (49,49%) (86,96%)

Bãi cát có
và ven

canh tác

6
14
30
(100%)
19
42
62
(89,86%)
25
56
92
(92,93%)

5
8
12
(40%)
8
15
20
(28,99%)
13
23
32
(32,32%)

3
4
4
(13,33%)

6
7
12
(17,39%)
9
11
16
(16,16%)

Nhóm

LC
Loài
BS
Loài
Chung
Loài

nhiên
6
9
23 (76,67%)
16
35
50 (72,46%)
22
44
73 (73,74%)

5

7
10 (33,33%)
11
21
35 (50,72%)
16
28
45 (45,45%)

5
8
12 (40,0%)
15
31
49 (71,01%)
20
39
61 (61,62%)

3
4
4 (13,33%)
6
7
12 (17,39%)
9
11
16(16,16%)

-300 m (vùng trung du),

20
Nhóm
5
9
13 (43,33%)
17
32
48 (69,57%)
22
41
61 (61,62%)

LC
Loài
BS
Loài
Chung
Loài

Hình 3.11. Bi

-300 m
5
12
27 (90%)
18
43
60 (86,96%)

23
55
87 (87,88%)

phân b c a LC, BS c

Trên 300 m
6
11
23 (76,67%)
17
32
49 (71,01%)
23
43
72 (72,73%)

cao

-X
- 300 m (

- 300 m
(Vùng trung du)
g)

Trên 300 m
(Vùng núi cao)

1

- 300 m
(Vùng trung du)

0,743

1

Trên 300 m
(Vùng núi cao)

0,556

0,830

jk

= 0,74
jk = 0,556).
jk

1


21

Hình 3.12. So sánh m
c a VNC

ng v thành ph n loài LC, BS

cao khác nhau

và 48 loài
- 300 m (Vùng trung du) và
chia
thành 2 phân khu khác nhau là
-Nam

nhiên


22

Ophiophagus hannah, Naja atra, Naja kaouthia,
Cuora bourreti, Cuora mouhotii, Cyclemys pulchristriata, Heosemys
grandis, Mauremys sinensis, Sacalia quadriocellata, Indotestudo
elongata, Manouria impressa
dân quan

không
+
Cuora cyclornata) và Rùa
Mauremys annamensis)
o

Khu v
N, 108o38' - 108o
900 m. Khu v
108o
- 1.000 m.

13o83' N - 108o
km2,

2

22' - 14o37'
o

021' N,
2

o

52' N -108o81' E)

- 900 m,

. VNC có 19 l