skkn một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:

MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC
LỄ GIÁO CHO TRẺ MẪU GIÁO

1


I. PhÇn më ®Çu
* Tầm quan trọng của vấn đề.
- Trẻ vào trường mầm non có những hình thức hoạt động khác nhau
nhưng cùng chung một sự giáo dục nhân cách cho trẻ, thông qua các cử chỉ,
hành động của giáo viên đã gây sự chú ý vào hoạt động tâm lí của trẻ
- Phối hợp các dạng hoạt động: Học tập, lao động, trò chuyện, góc tuyên
truyền đều mang ý nghĩa và vai trò giáo dục lễ giáo cho trẻ.
- Qua tiếp xúc với những hình ảnh có tính giáo dục cao, sẽ hình thành
phẩm chất tâm lí và đặc điểm nhân cách cho trẻ.
- Giáo dục lễ giáo ảnh hưởng mạnh đến sự hình thành tính chủ định và
quá trình tâm lí của trẻ.
- Giáo dục lễ giáo bắt đầu hình thành cho trẻ những biểu tượng, sự chú ý,
ghi nhớ và cách giao tiếp có chủ định khi tiếp xúc với bài thơ, câu chuyện,
hay giao tiếp hàng ngày trẻ sẽ in sâu kiến thức và hiểu biết của mình với mọi
người, mọi vật xung quanh, trẻ luôn hành động đúng và tập trung ghi nhớ một
cách có chủ đích.
- Giáo dục lễ giáo ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển ngôn ngữ của trẻ.
Qua giáo dục lễ giáo với nhiều hình thức khác nhau, trẻ sẽ tiếp thu và học
theo sự thể hiện của từng nhân vật của các bài thơ, câu chuyện, hình ảnh biến
những cái có trong bài thơ, câu chuyện thành sự hiểu biết và tiếp xúc hàng
ngày cuả mình, trẻ sẽ ngoan hơn, giỏi hơn.
Khi giao tiếp trẻ sẽ nói năng nhẹ nhàng, mạch lạc, có văn hóa trong các

câu nói, cử chỉ, hành động của trẻ đối với mọi người.
- Phương tiện tốt nhất để hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ là
giáo dục lễ giáo.
2


- Qua các hình thức giáo dục lễ giáo có tác động rất mạnh đến sự phát
triển đời sống tình cảm của trẻ đối với mọi người, đặc biệt là giao tiếp với cô
giáo và bạn bè trong lớp.
- Phẩm chất đạo đức và ý chí của trẻ mẫu giáo chỉ hình thành mạnh mẽ
trong việc giáo dục lễ giáo, mối quan hệ giao tiếp với bạn bè, cô giáo và
người lớn tuổi chỉ bắt nguồn từ giáo dục lễ giáo, trẻ luôn có ý thức trong cách
ăn, nói, và hành động đều thể hiện sự nhẹ nhàng, khéo léo.
Giáo viên có phương pháp giáo dục trẻ tốt và có sự phối hợp chặt chẽ
giữa gia đình và nhà trường thì trẻ sẽ tuân theo hành vi chuẩn mực của người
lớn.Thông qua giáo dục lễ giáo trẻ phát huy nhận thức và hình thành lên
nhân cách cho trẻ.
- Giáo dục lễ giáo là gì ? Là giáo dục cả về phẩm chất đạo đức và tính
cách, lối sống của trẻ. Hình thành cho trẻ nhân cách con người mới xã hội chủ
nghĩa.
Qua các tác phẩm văn học và các hình ảnh có nội dung giáo dục trẻ và
qua giao tiếp với bạn bè với cô giáo đây là phương tiện giáo dục, nhằm hình
thành cho trẻ những tình cảm yêu thương, gần gũi với mọi người, kính trọng
lễ phép với người thân của mình với bạn bè:
Qua các hoạt động trẻ luôn luôn củng cố các kiến thức giáo dục trong
các tiết học và các hoạt động hàng ngày của trẻ ở trường mầm non, kích thích
ngôn ngữ, sự thông minh, nhanh trí, linh hoạt và nhanh nhẹn trong cách ứng
xử với bạn bè.
- Các nhà nghiên cứu đã đánh giá cao vai trò đặc biệt của giáo dục lễ
giáo với sự phát triển nhân cách cho trẻ. Trẻ có sự giao tiếp mạnh dạn trẻ

ngoan ngoan vâng lời người lớn biết kính trên nhường dưới biết thưa gửi lễ
phép, tất cả đều có sự giáo dục của cô giáo và mọi người xung quanh trẻ. Vì
vậy giáo dục lễ giáo cho trẻ là rất cần thiết trong trường mầm non.
3


* Lý do chän ®Ò tµi
Như các bạn đã biết trong điều kiện kinh tế phát triển đang trên con
đường hội nhập, đất nước chúng ta phải giao lưu với nhiều nền văn hoá khác
nhau.
Làm thế nào để cho thế hệ trẻ của chúng ta " Hoà nhập mà không hoà
tan" trong mỗi chúng ta vẫn giữ được những gì gọi là "Vốn văn hoá của dân
tộc Việt” trong thời đại mới thì việc giáo dục cho trẻ phát triển về trí tuệ thôi
không đủ mà phải giáo dục trẻ biết giữ được truyền thống văn hoá vốn có của
cha ông ta từ ngàn xưa là nhiệm vụ cần tập trung trong các mục tiêu phát triển
con người toàn diện hiện nay.
Ngay nay, khi đất nước đang trên đà phát triển hội nhập kinh tế, văn
hóa, tham gia các diễn đàn Quốc tế mở ra cho nước nhà nói chung và giáo dục
nói riêng những cơ hội cũng như nhiều thách thức mới. Sự giao lưu hội nhập
các nền văn hóa thế giới.
Việc giữ gìn và phát huy nền văn hóa dân tộc càng được đề cao, việc
chúng ta hội nhập chứ không thể hòa tan, biết học hỏi, tiếp thu những tinh hoa
văn hóa của nhân loại để làm giàu thêm nét bản sắc văn hóa riêng của dân tộc
mình.
Trước những cơ hội và thách thức đó đất nước đang cần có những con
người mới, xã hội chủ nghĩa với những cá tính thông minh, năng động, sáng
tạo, .
Giáo dục lễ giáo cho trẻ là một phần quan trọng trong nội dung giáo dục
trẻ, đó là khâu đầu tiên hình thành nhân cách cho trẻ đặc biệt là lứa tuổi mầm
non.

Vì vậy, trong mục tiêu giáo dục đào tạo ghi rõ hình thành cho trẻ những
cơ sở ban đầu của nhân cách con người mới xã hội chủ nghĩa: khỏe mạnh,
nhanh nhẹn, phát triển hài hòa, cân đối, giàu lòng yêu thương biết quan tâm,
4


nhường nhịn giúp mọi người, biết yêu thích và giữ gìn cái đẹp, thông minh,
ham hiểu biết, thích khám phá và tìm tòi một số kỹ năng cơ bản như: nhẹ
nhàng, khéo léo, biết xin lỗi và nhận lỗi khi mình có lỗi.
Muốn hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ lứa tuổi mầm non, việc
giáo dục lễ giáo cho trẻ đóng vai trò hết sức quan trọng, cần thiết và có ý
nghĩa..
Nhưng nhận thức của một số phụ huynh còn hạn chế, có phụ huynh thì
chiều con quá mức thích gì có nấy, cũng có phụ huynh do công việc bộn bề
kiếm sống, có điều kiện về kinh tế nên giao hẳn việc chăm sóc giáo dục con
cái cho người giúp việc.
Việc đưa trẻ đến trường mầm non chưa được chú trọng còn để trẻ ở nhà
chơi tự do, tiếp xúc với môi trường chưa lành mạnh mà trẻ mầm non trẻ đang
ở độ tuổi tập ăn,tập nói........
Trẻ mầm non ban đầu trẻ chưa biết kính trọng, thưa gửi lễ phép còn trả
lời trống không với người lớn tuổi với bạn bè với cô giáo. Trước thực trạng
đó là một giáo viên mầm non, người trực tiếp chăm sóc, giáo dục trẻ, tôi
không thể không suy nghĩ và nhận thấy rằng việc giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu
giáo hiện nay đang là vấn đề bức xúc, là việc làm cần thiết có vai trò to lớn
trong việc giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo.
Đây là vấn đề của toàn xã hội, việc giáo dục lễ giáo nhằm tăng cường
hiểu biết, mối quan hệ giao tiếp với cộng đồng nhằm đưa trẻ vào môi trườrng
sư phạm thật lành mành và trong sáng.
Vì vậy, tôi đã mạnh dạn chọn đề tài “ Môt số biện pháp giáo dục lễ giáo
cho trẻ mẫu giáo ” để nghiên cứu.

*. Môc ®Ých nghiªn cøu
- §Ò xuÊt mét sè biÖn ph¸p rÌn lÔ gi¸o cho trÎ nh»m n©ng cao lÔ gi¸o cho
trÎ mÇm non
5


*.Thời gian, địa điểm
- Thời gian: Từ đầu năm học đến cuối năm học ( 2011-2012)
- Địa điểm: Tr-ờng mầm non Kim sơn
*. Đóng góp mới về mặt thực tiễn
- Điều tra đ-ợc thực trạng vấn đề rèn lễ giáo cho trẻ mu giỏo ở Tr-ờng mầm
non Kim sơn
- Thiết kế một số biện pháp rèn lễ giáo cho trẻ mu giỏo trng mm non
Kim Sn.
1. Cơ sở lý luận của đề tài
T ngn xa kinh nghim ca cha ụng ta óã ỳc kt, nhim v hc u
tiờn ca mi con ngi phi l "Tiờn hc l, hu hc vn" l phộp l nột p
vn hoỏ c t lờn hng u.
Trong thi i hin nay tip thu nhiu nn vn hoỏ khỏc nhau nờn õu ú
vn cũn nhiu cõu chuyn thng tõm v o c l giỏo ca con ngi, vic
m tụi v mi ngi ó nghe v thy trờn thụng tin i chỳng, trong cuc
sng hng ngy
Trong Vn kin ai hi ang ln th VII, i hi ng ln th VIII v Ngh
quyt Trung ng II, ng ó khng nh phỏt trin s nghip giỏo dc l s
nghip ca ton xó hi, ca Nh nc, ca cng ng, ca gia ỡnh v ca
mi cụng dõn, kt hp tt giỏo dc trng hc v giỏo dc gia ỡnh, giỏo dc
xó hi, xõy dng mụi trng giỏo dc lnh mnh ngi ln lm gng cho tr
em noi theo.
T lõu giỏo dc l giỏo cho tr l cun hỳt s quan tõm ca cỏc nh giỏo
dc v cỏc bc phu huynh, s quan tõm trờn khụng ch ngu nhiờn, cỏc nh

tõm lý hc, giỏo dc hc ó quan tõm n nhn thc l giỏo ca tr vỡ vy
giao tip chim mt v trớ quan trong trong i sng sinh hot hng ngy ca
tr l nn vn húa lõu i v c bit i vi tr.
6


Giỏo dc l giỏo cho tr mu giỏo l s hỡnh thnh v phỏt trin nhõn
cỏch cho tr, s nhn thc qua cỏch giao tip v thụng qua cỏc bi th, cõu
chuyn, nhm giỏo dc o c v li sng cho tr v phỏt trin trớ tu v phỏt
trin a c,
Qua tip xỳc vi cõu chuyn, bi th cú ni dung giỏo dc l giỏo tỏc
ng n s giỏo dc l giỏo cho tng cỏ nhõn tr v tỡnh cm, ý chớ nhm
mc ớch phỏt trin nhõn cỏch cho tr.
Qua hot ng hc tp, giao tip, gúc tuyờn truyn v sinh hot hng
ngy ca tr u cú mi quan h vi nhau nh: th, truyn, tt c u cun
hỳt to iu kin cho tr phỏt trin ton din v mi mt c, trớ, lao, thm
m.
2. Cơ sở thực tiễn của đề tài
Trn tr vi mc tiờu chung ca giỏo dc, l ngi giỏo viờn mm non
tụi nguyn gúp sc mt phn nh bộ ca mỡnh vo vic giỏo dc l giỏo cho
tr la tui mu giỏo nhm gúp phn hỡnh thnh nhõn cỏch ban u cho tr
Nm nay tụi c phõn cụng ng lp khu trung tõm hu ht cỏc chỏu ó
c lm quen vi mụi trng s phm. Phn ln b m ca cỏc chỏu lm
ngh nh nụng nờn vic quan tõm n con em cũn hn ch.
Bờn cnh ú l mc tiờu ca vic gim t l sinh con nờn s con trong
mi gia ỡnh ớt i, thỡ tr ngy cng c nuụng chiu thỏi quỏ. Mt s ph
huynh cha hiu tm quan trng ca giỏo dc l giỏo cho con em la tui
mm non, nờn thng khoỏn trng cho giỏo viờn.
Thi gian u tr n lp vi thúi quen t do, tr li cõu hi ca cụ cũn
tr li trng khụng, v ra vo lp t nhiờn núi nng t do trong lp ...

ng trc tỡnh hỡnh nh vy, tụi rt lo lng phi dy tr nh th no v
bng nhng bin phỏp gỡ tt c tr lp tụi cú nhng thúi quen v hnh vi
o c v phự hp vi chun mc xó hi.
7


Đầu tiên tôi cần giáo dục trẻ những hành vi văn hoá trong cuộc sống
hằng ngày như có thái độ đúng với cô giáo và người lớn, bạn bè biết nói thưa
gửi biết chào hỏi khi có khách đến lớp không nói tục với bạn bè, có tình yêu
đối với mọi sự vật, hiện tượng xung quanh.
Giáo dục lễ giáo nhằm hình thành cho trẻ cơ sở ban đầu về nhân cách
của con người mới xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Vì thế mỗi cô giáo mầm non
có trách nhiệm góp phần đào tạo thế hệ trẻ những con người phát triển toàn
diện về nhân cách và trí tuệ cho trẻ mẫu giáo.
II. Nội dung vấn đề nghiên cứu
2.1: Thực trạng của việc giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo ở Trường
mầm non Kim Sơn:
* Khái quát quá trình điều tra thực trạng
+ Mục đích điều tra
Chúng tôi tiến hành điều tra nhằm đánh giá thực trạng tổ chức rèn lễ giáo
cho trẻ từ đó định hướng cho quá trình nghiên cứu đề tài
+ Địa bàn điều tra
Trường mầm non Kim sơn- Huyện đông triều
+ . Nội dung
Thực trạng của việc rèn lễ giáo cho trẻ ở Trường mầm non Kim sơn
Nhận thức, hiểu biết của giáo viên về vai trò, vị trí của quá trình rèn lễ
giáo cho trẻ.
+ Phương pháp điều tra
Dùng phương pháp quan sát, phương pháp dự giờ kết hợp với ghi chép
các vấn đề có liên quan đến nội dung

Dùng phương pháp trao đổi trò chuyện với giáo viên và học sinh.
8


*

Kết quả điều tra

+ Phân tích kết quả điều tra
Chúng tôi tiến hành phân tích kết quả điều tra ở các khía cạnh
+ Trình độ chuyên môn
+ Nhận thức của giáo viên về vai trò, vị trí của quá trình rèn lễ giáo cho trẻ
+ Nội dung và hình thức rèn lễ giáo cho trẻ hiện nay.
+ Phương pháp, biện pháp chủ yếu sử dụng trong quá trình rèn lễ giáo cho trẻ
* .Nhận xét
+ . Ưu điểm
- Giáo viên đã nhận thấy tầm quan trọng của việc rèn lễ giáo cho trẻ
- Giáo viên đã lồng ghép quá trình rèn lễ giáo vào các hoạt động phù hợp với
chủ đề và đặc điểm tâm sinh lý của trẻ, đảm bảo nguyên tắc về mặt nghệ thuật
và giáo dục
- Giáo viên đã chú ý đến tâm thế của trẻ, chú ý đến giao lưu với trẻ bằng cử
chỉ lời nói đúng mực của mình
+ Nhược điểm
- Các biện pháp sử dụng để giao lưu với trẻ còn đơn điệu.
- Giáo viên chưa quan tâm đến sự lĩnh hội và thể hiện trên trẻ, nếu có cũng
chỉ manh tính hình thức
- Giáo viên chưa có biện pháp gây hứng thú và sự tập trung của trẻ khi trẻ có
biểu hiện thờ ơ chán nản trong hoạt động.
2.2 Các biện pháp của đề tài
+ Những căn cứ để xây dựng biên pháp

- Căn cứ vào đặc điểm giao tiếp của trẻ.
9


- Căn cứ vào mục đích của việc giáo dục lễ giáo cho trẻ.
- Căn cứ vào đặc điểm tâm sinh lý của trẻ.
- Căn cứ vào phương pháp , hình thức giáo dục lễ giáo cho trẻ.
Biện pháp 1: . Xây dựng góc lễ giáo, góc tuyên truyền cho trẻ
+ Xây dựng kế hoạch và biện pháp thực hiện chuyên đề giáo dục lễ giáo cho
trẻ mẫu giáo
- Để có một kết quả tốt về giáo dục lễ giáo cho trẻ, đầu năm học tôi đã lên kế
hoạch giáo dục lễ giáo cho trẻ theo từng tháng với nội dung sau:

Thời gian

Nội dung giáo dục

Yêu cầu đạt

- Trẻ đi học mặc quần áo gọn gàng
Tháng 9

- Biết giữ gìn vệ sinh cá nhân
- Biết xin phép cô khi ra vào lớp

75%

- Biết xưng hô bạn với ban bè
Tháng 10

- Biết chào hỏi khi có khách đến thăm

80%

- Biết giúp đỡ cô và bạn trong các hoạt động
Tháng 11

- Khi trả lời, hoặc thưa cô thì xưng hô lễ phép

85%

Từng tháng tôi lên kế hoạch có yêu cầu nội dung cao hơn, góc lễ giáo
thường để ngoài cửa sổ để phụ huynh dễ nhìn, biết được kế hoạch chăm sóc
của nhà trường để có hướng nhắc nhở con cái.
- Họp phụ huynh đầu năm để từ đó tuyên truyền nâng cao nhận thức và trách
nhiệm của các bậc phụ huynh trong việc giáo dục con cái lứa tuổi mầm non.
10


- Đưa ra những nội qui, qui chế của trường, lớp, thông qua cuộc họp phụ
huynh, nhất trí để công tác phối hợp với phụ huynh đạt hiệu quả cao. Thông
qua đó mà phụ huynh hiểu được tầm quan trọng của việc giáo dục lễ giáo.
- Tuyên truyền về cách chăm sóc và giáo dục con theo khoa học cho gia đình
về kiến thức cơ bản và công tác chăm sóc giáo dục trẻ vào giờ đón trả trẻ.
- Góc lễ giáo của lớp không thể thiếu đây là biện pháp rất hữu hiệu đối với
chuyên đề lễ giáo bởi lẽ trẻ có đặc điểm dễ nhớ nhưng lại mau quên. Song trẻ
được trực quan bằng hình ảnh những gương tốt hoặc qua thơ, truyện thì trẻ dễ
tiếp thu, dễ phân biệt việc làm nào tốt, việc làm nào xấu.
Ở góc này tôi trang trí hấp dẫn sưu tầm những tranh ảnh có nội dung
giáo dục lễ giáo dán vào cho trẻ xem, kèm theo một bài thơ hay nội dung phù

hợp với hình ảnh, thời gian rảnh tôi cho trẻ đến xem và trò chuyện giáo dục
hành vi của trẻ đối với mọi người, mọi vật xung quanh đàm thoại với trẻ
những hành vi văn minh trong giao tiếp
Ví dụ: Tôi dán lên tường một bức tranh một em bé đang mời ông uống
nước hoặc một em bé tặng quà cho bà bằng hai tay trẻ nhìn tranh và biết
được hành động của em bé này ngoan hay hư nên làm theo hay không làm
theo nội dung của bức tranh.

11


( Bé mời ông uống nước )
Hằng tháng tôi lên kế hoạch chủ điểm lễ giáo và thay tranh ảnh bài thơ
có nội dung phù hợp với chủ điểm từng tháng.
Ngoài ra, tôi còn sưu tầm tranh truyện, sách báo nhi đồng có hình ảnh và
nội dung về lễ giáo làm một album có nội dung và hình ảnh phù hợp với trẻ,
để đến giờ hoạt động góc trẻ vào góc học tập có thể mở ra xem.
Đối với góc tuyên truyền không những dành cho trẻ mà tôi cũng dành
một góc để tuyên truyền giáo dục lễ giáo cho phụ huynh nắm bắt, từ đó phụ
huynh sẽ chú trọng đến việc giáo dục lễ giáo cho trẻ lúc ở nhà.
Để phụ huynh có thể tham khảo sau mỗi giờ đón, trả trẻ phụ huynh hiểu biết
thêm về các hành vi giáo dục lễ giáo cho trẻ. Cô giáo thường xuyên trao đổi,
12


thông báo nội dung giáo dục, để từ đó thống nhất nội dung giáo dục cho trẻ
giữa nhà trường và gia đình.
.- Tạo môi trường cho trẻ học tập ( Môi trường xanh - sạch- đẹp) đầm
ấm, vui tươi với khẩu hiệu
+ Ngày toàn dân đưa trẻ đến trường

+ Hội thi Bé thơ ca hát,
+ Lễ tổng kết năm học
Thông qua các hoạt động đó mà các cấp lãnh đạo như Ủy ban xã, Phòng
Giáo dục, Phụ nữ, đoàn thanh niên, Hội cha mẹ hoc sinh hiểu được tầm quan
trọng của chuyên đề giáo dục lễ giáo cho trẻ mầm non.
Làm cho họ thấy được kết quả của các cháu ngày một ngoan hơn, biết
yêu quí và gần gũi với những người thân trong gia đình, yêu quí thầy cô giáo,
bạn bè, luôn có nhu cầu được làm việc tốt, góp phần giúp những người thân
thiết bằng những việc làm vừa với sức khỏe và phù hợp khả năng của trẻ.
Trẻ thích giao tiếp vui vẻ với người xung quanh, biết lễ phép với mọi
người, nhường nhịn em bé, giúp bạn bè. Giáo dục trẻ có được tính thật thà,
biết nhận ra đúng sai, biết nhận lỗi và xin lỗi, biết những hành vi tốt xấu
.Từ đó việc áp dụng với biện pháp này trẻ lớp tôi trở nên ngoan hơn và
thực hiện một cách tự nhiên
Biện pháp 2: Lồng ghép giáo dục lễ giáo vào các môn học và hoạt động .
Lồng ghép nội dung giáo dục lễ giáo vào các môn học có nhiều ưu thế
nhằm hình thành cho trẻ những thói quen, hành vi có văn hoá.
Ví dụ: Qua giờ khám phá khoa học "Cây xanh và môi trường sống".
- Cô giáo có thể đàm thoại với trẻ :
-

Cây xanh để làm gì? Cây xanh có ích lợi như thế nào?
13


+ Muốn có nhiều cây xanh chúng ta phải làm gì?
+ Cô giáo trò chuyện với trẻ về lợi ích của cây xanh thông qua đó cô
giáo dục trẻ không ngắt ngọn bỏ cành, mà phải biết bảo vệ chăm sóc cây xanh
để cây cho ta nhiều lợi ích.

( Cô và trẻ quan sát cây ở vườn trường)
+ Đối với giờ học phát triển thể chất bài “ Trèo lên xuống thang”
- Cô giáo dục trẻ siêng năng thể dục, tập đều đặn giúp cơ thể khoẻ mạnh,
trong lúc tập trẻ có các kỹ năng trèo biế phối hợp chân tay nhịp nhàng . thông
qua đó trẻ có tính kỷ luật không chen lấn, không xô đẩy bạn khi trẻ sinh hoạt
tập thể.
+ Đối với giờ học tạo hình: "Vẽ người thân trong gia đình".
- Cô có thể đàm thoại với trẻ.
+ Gia đình con gồm có những ai?
14


+ Gia ỡnh con thuc gia ỡnh nh hay gia ỡnh ln?
+ Mi ngi sng trong gia ỡnh phi nh th no vi nhau?
+ Con nh v v ai trong gia ỡnh con?
Qua gi to hỡnh ú cụ giỏo dc tr bit yờu thng, kớnh trng i vi ụng
b, cha m, anh ch, bit nhng nhn em bộ.
+ i vi gi hc tp tụ ch cỏi:
Cụ nhc nh tr ngi ngay ngn ngng cao u khi lm xong ct
dựng gn gng , ngn np vo ỳng ni quy nh v bit gi gỡn bo qun
dựng.
+ Gi lm quen tỏc phm vn hc
Xuất phát từ những tình hình đặc điểm của lớp tôi đã mạnh dạn cho trẻ làm
quen với một số truyện cổ tích Việt Nam
.

Thông qua nội dung truyện dẫn đến giáo dục lễ giáo cho trẻ một cách

nhẹ nhàng,phù hợp với lứa tuổi,không gò bó áp đặt mà đạt hiệu quả cao cho
trẻ.

- Lập kế hoạch cho chủ điểm;
Tr-ớc hết để cho nội dung lôzíc và phù hhợp với chủ điểm, tôi xây dựng kế
hoạch làm quen với văn học cho tr ngay từ đầu năm.
Truyện cổ tích dù ở thể loại nào truyện cổ về loài vật, truyện cổ tích thần
kỳ hay truyện cổ tích sinh hoạt đều mang nội dung tình cảm, nêu đ-ợc những
bài học đạo đức cho tr ở lứa tuổi mầm non
- Chính vì vậy tôi đã bỏ ra khá nhiều thời gian s-u tầm lựa chọn một số truyện
cổ tích Viêt Nam để đ-a vào ch-ơng trình để cho trẻ của tôi đ-ợc học v giáo
dục tình cảm đạo đức cho trẻ.
Ví dụ
* Chủ điểm gia đình( Tấm Cám, ng-ời con út hiếu thảo)
* Chủ điểm ngành nghề( Sự tích quả d-a hấu, anh nông dân và ba điều
-ớc).
15


* Chủ điểm động vật( Sự tích con khỉ ,cóc kiện trời.)
* Chủ điểm thực vật( Sự tích cây thìa là,cây khế ,cây tre trăm đốt)
Chính vì vậy để đạt đc mục đích đề ra tôi đã tổ chức cho trẻ làm quen với
truyện k vo mọi lúc mọi nơi mọi thời điểm khác nhau trong ngày :
+ Giờ đón trẻ
+ Giờ HĐ chung
+ Giờ hoạt động ngoài trời
+ Giờ HĐ góc
+ Giờ trả trẻ
Trẻ mẫu giáo rất giầu tình cảm,trong mọi hành động đều chịu sự chi phối
của tình cảm. Một hành vi tốt của trẻ thng do cảm xúc khi đc khích lệ
khen ngợi hoặc do tình yêu lòng mong muốn giúp đỡ ngi mà trẻ yêu mến
thúc đy tr .
Những hành vi đạo đức của trẻ chỉ thực hiện đ-ợc khi trẻ phân biệt đ-ợc điều

tốt, điều xấu, những hành vi ứng xử nào cần làm và làm nh- thế nào. Chính vì
vậy việc giáo dục các chuẩn mực, quy tắc và động cơ hành vi coi là cốt lõi của
công tác giáo dục đạo đức và đ-ợc thực hiện liên tục ,th-ờng xuyên làm giàu
vốn kinh nghiệm đạo đức cho trẻ .
- Giờ đón trẻ ,giờ trả trẻ là lúc cô áp dụng biện pháp cá thể hiệu quả nhất.
Ví dụ :
Cô trò chuyện cởi mở, tự nhiên gần gũi trẻ để trẻ tự bộc lộ bản thân:
+ Cô hỏi trẻ nhà con có em bé không ?
+ Con th-ờng làm gì với em bé nếu em đòi đồ chơi của con thì con làm gì ?
Từ đó cô có thể kể chuyện có nội dung về gia đình cho trẻ nghe.
-Hoặc giờ hoạt động góc :
Góc là khu vực riêng biệt trong nhóm nơi trẻ có thể làm việc một mình hoặc
theo nhóm nhỏ theo hứng thú và nhu cầu riêng để trẻ xem xét và khám phá
.Cô giáo có thể làm việc riêng với từng nhóm nhỏ mà không sợ ảnh h-ởng đến

16


sự hoạt động tích cực của trẻ ở đây trẻ đ-ợc thoải mái về không gian và thời
gian
-Sinh hoạt chiều :Đây là thời gian lý t-ởng để cô giáo tổ chức cho trẻ làm
quen trọn vẹn với một truyện cổ tích đúng các b-ớc làm quen với tác phẩm
văn học.
Vớ d: Qua chuyn "tớch chu".
+ Cụ m thoi cựng tr:
- Tớch chu l cu bộ nh th no?
- Tớch chu cú yờu thng b khụng?
- Cui cựng Tớch Chu cú nhn ra li ca mỡnh khụng?
- Tớch chu ó lm gỡ khi nhn ra li ca mỡnh?
- Con cú hc tp bn Tớch Chu khụng ? vỡ sao?

Cụ giỏo dc tr lũng tht th, chm lo lao ng, dy chỏu yờu cỏi thin,
ghột cỏi ỏc, hỡnh thnh cho tr lũng nhõn ỏi i vi mi ngi xung quanh.
+ Gi hc õm nhc: Bi hỏt "Ngy vui 08/03
Cụ m thoi cựng vi tr.
- Ngy 8/3 l ngy gỡ?
- Ngy 8/3 i vi cụ giỏo vi b v m cỏc con phi nh th no?
- Ngy 8/3 cỏc con thng tng cụ giỏo mún qu gỡ?
- Khi tng hoa cho cụ con tng bng my tay?
Thụng qua ú giỏo dc tr khi nhn hoc trao vt gỡ vi ngi ln nờn trao
hoc nhn phi bng hai tay, khi nhn cỏc con bit núi li cm n.

17


Sau một thời gian thực hiện những thói quen về lễ giáo chất lượng lớp
tôi tăng lên rõ rệt, trẻ biết chào hỏi cô và khách đến lớp, thưa trình, biết nói
lời cảm ơn, xin lỗi, trẻ đã biết, muốn phát biểu phải giơ tay
Thông qua các giờ học cô đã hình thành cho trẻ tình yêu mến với mọi
người xung quanh, đoàn kết với bạn bè, tôi thấy vui mừng và tiếp tục áp dụng
để giáo dục lễ giáo cho trẻ.
*. Giáo dục lễ giáo vào hoạt động vui chơi:
Đối với trẻ lứa tuổi này trẻ học mà chơi, chơi mà học, trong giờ vui chơi trẻ
được thực hành trải nghiệm nhiều vai chơi khác nhau phản ánh sinh hoạt cuộc
sống của người lớn, tôi tiến hành lồng ghép lễ giáo vào vui chơi, qua đó trẻ được
đối thoại những câu chào hỏi lễ phép, câu cảm ơn, xin lỗi, trao nhận bằng hai
tay, tôi theo dõi quan sát lắng nghe để kịp thời uốn nắn trẻ khi có biểu hiện chưa
chuẩn mực. Qua đó giúp trẻ hình thành thói quen hành vi văn minh trong giao
tiếp.
Ví dụ: Qua trò chơi phân vai - y tá - bác sĩ.
Trẻ đã biết đóng vai bác sĩ trẻ đã biết thăm hỏi bệnh nhân ân cần, xưng

hô, cô, chú, bác,
- Bác sĩ dã biết hỏi bệnh nhân, cháu đau chỗ nào? Đau ra sao?
-

Và trẻ đã biết trả lời cháu bị đau bụng …..

- Trẻ đóng vai bác sĩ đã biết kê đơn thuốc cho bệnh nhân.
- Trẻ đóng vai cô y tá phát thuốc dặn bệnh nhân uống thuốc ngày mấy
lần,
- Trẻ đóng vai bệnh nhân nhận thuốc, nhận đơn thuốc bằng hai tay và
nói lời cảm ơn đối với cô y tá, bác sĩ.
Ví dụ : Qua trò chơi bán hàng:
18


Người bán hàng hỏi: Cô, chú mua gì ạ?
+ Bác cho tôi mua quả cam.
Người mua hỏi: Bao nhiêu tiền một cân cam vậy cô?
Qua hoạt động vui chơi cháu mạnh dạn dần, thành thạo dần trong giao tiếp,
trong ứng xử, chào hỏi đối với mọi người xung quanh mình.
Từ đây trẻ lớp tôi đã hết nói trống không . Trẻ biết nói và trả lời đầy đủ
câu, biết xưng hô chuẩn mực đối với cô và bạn.
Biện pháp 3:. Giáo dục lễ giáo ở mọi lúc mọi nơi đối với trẻ.
Trong giờ chơi tự do, hay giờ lao động, sinh hoạt ngoài trời nếu cháu
làm việc gì sai đối với bạn, cô giáo nhắc nhở trẻ phải biết xin lỗi cô, xin lỗi
bạn, ai cho gì thì nhận bằng hai tay và nói cháu cảm ơn cô, chú.
Giờ chơi cô giáo dục cháu đoàn kết với bạn bè, không tranh giành đồ
chơi.
Giờ dạo chơi sinh hoạt ngoài trời.
Ví dụ: Tham quan vườn cây ăn quả.

Cô đàm thoại với trẻ:
+ Khi đi tham quan các con phải đi như thế nào?
- Muốn có nhiều quả ngon ta phải làm gì?
- Khi ăn quả các con nhớ đến ai?
Giáo dục trẻ kính trọng, yêu những người lao động, khi ăn quả phải từ
tốn, chậm rãi không vứt vỏ và hạt bừa bãi mà phải để vỏ vào nơi qui định.
Giáo dục trẻ giữ gìn vệ sinh môi trường, vệ sinh lớp, biết đoàn kết, giúp
đỡ bạn bè, mọi người xung quanh.

19


Trẻ ở trường cả ngày, ngoài các hoạt động có chủ đích trẻ được chơi tự
do, cô giáo phải là người thường xuyên quan sát trẻ khi thấy trẻ có hành vi
đúng cô kịp thời động viên trẻ. Việc giáo dục lễ giáo có thể tiến hành mọi lúc,
mọi nơi.
Giờ đón trẻ hoặc trả trẻ tôi rất ân cần và chuẩn mực trong xưng hô với
bố mẹ trẻ, tôi tập cho trẻ đến lớp chào cô, sau đó chào tạm biệt bố mẹ để vào
lớp học.
Khi tổ chức cho trẻ ăn, cô mời trẻ và gợi ý để trẻ mời cô, mời các bạn
cùng ăn cơm.
Giờ ăn phụ, quà chiều khi cô đưa cho trẻ quà, cô gợi ý để trẻ biết nói
Cháu xin cô, Cháu cảm ơn cô, và biết nhận quà khi người lớn cho bằng hai
tay.
Khi có khách đến lớp, cô phải là người chào trước, trẻ sẽ chào theo cô,
từ đó tập cho trẻ thói quen chào hỏi khi có khách vào lớp. Kết hợp giáo dục
trẻ chào mời khách khi đến nhà.
Tâm lý của con người thích được khen hơn là chê nhất là đối với trẻ lúc
nào cũng muốn được khen và khen nhiều. Hằng ngày vào giờ nêu gương cuối
ngày trước khi cắm cờ, tôi cho trẻ tự nhận xét về mình trong ngày đó có bạn

nào có hành vi lời nói hay tôi nêu gương ra cho cả lớp và tặng trẻ một bông
hoa. Tôi làm mỗi màu hoa là một nội dung yêu cầu.
- Hoa màu trắng: Bé sạch sẽ.
- Hoa màu hồng: Bé lễ phép.
- Hoa màu đỏ: Bé học ngoan.
Khi nào trẻ nhận được bông hoa màu gì, tôi hỏi cả lớp vì sao bạn nhận
được bông hoa màu đó?

20


Ngoài ra, vào mỗi sáng tôi thường đưa ra những tiêu chuẩn bé ngoan về
lễ giáo để trẻ thực hiện.
Cuối tuần bao giờ cũng có tiết mục kể chuyện về gương tốt, tuần nào
cũng vậy tôi không bao giờ bỏ qua.
Ví dụ: Tuần 1 tháng 10 tôi kể chuyện "Tích Chu" cho trẻ nghe.
Tuần khác tôi kể cho trẻ nghe "Sự tích cây vú sửa"... hoặc những câu
chuyện về ăn uống có văn hoá do tôi đặt ra hoặc sưu tầm, những giờ như vậy
trẻ rất thích lắng nghe, nhằm kích thích trẻ học ngoan, muốn được cắm cờ, trẻ
sẽ nỗ lực như ý muốn.
Vì trẻ ở lứa tuổi này thích động viên khen ngợi, được khen trẻ thêm tự
tin và hào hứng thực hiện tốt yêu cầu của cô.
.Như vậy, mọi lúc, mọi nơi cô giáo cũng có thể giáo dục lễ giáo cho trẻ
giúp trẻ “ Nói lời hay, làm việc tốt.”
Biện pháp 4: Xây dựng cảnh quan sư phạm trong lớp học:
Cùng với toàn ngành thực hiện chủ đề năm học xây dựng trường học
thân thiện học sinh tích cực. Thì việc tạo cảnh quan sư phạm trong phòng học,
môi trường xung quanh cũng là một chuyên đề mà tôi chú trọng trong năm
học này.
Tôi luôn chú ý tạo cảnh quan sự phạm trong phòng học, đồ dùng đồ chơi

được sắp xếp, gọn gàng, ngăn nắp, từng góc riêng biệt mỗi kệ góc tôi đều làm
mới, để hấp dẫn trẻ, tạo cảm giác thích thú luôn mong muốn được sắp xếp
ngăn nắp.
Đặc biệt là góc thiên nhiên được trang trí và trồng nhiều cây cảnh để tạo
cho trẻ một không gian xanh, để mỗi ngày trẻ có thể tự mình chăm sóc cây
xanh, giáo dục trẻ biết yêu cái đẹp. Qua hoạt động này kích thích trẻ yêu lao

21


động, tạo tình cảm của trẻ với thế giới tự nhiên, gần gũi và thân mật, đã trở
thành thói quen ở trẻ.
Để tạo cảnh quan sân trường, trước giờ học tôi thường cho trẻ nhặt rác,
lá cây để tạo môi trường sạch đẹp

( Cô hướng dẫn trẻ nhặt lá cây bỏ vào thùng rác)
. Còn đối với kệ góc đồ chơi đầu tuần tôi thường tổ chức cho trẻ thi đua
lau dọn, sắp xếp đồ chơi gọn gàng. Nhờ vậy, qua mỗi lần tổ chức hoạt động
vui chơi trẻ chơi xong thu dọn đồ chơi gọn gàng và ngăn nắp.
Trong lớp tôi có sọt rác, để vào góc lớp, sau mỗi giờ nêu tiêu chuẩn bé
ngoan xong, tôi thường nhắc nhở, động viên trẻ sau khi ăn quà vặt nên vứt rác
vào giỏ để giữ vệ sinh chung và trẻ thực hiện tốt, nhất là sau hoạt động tạo xé
dán trong lớp không còn mảnh giấy vụn nào rơi xuống sàn.
Biện pháp 5:. Phối hợp với các bậc phụ huynh:
22


Cùng với mục tiêu xã hội hoá giáo dục thì vai trò của phụ huynh có vai
trò không nhỏ trong việc giáo dục trẻ. Nhìn chung ta thường dạy trẻ Cô và mẹ
là hai cô giáo, mẹ và cô là hai mẹ hiền.

Tôi hiểu rằng vì câu nói đó, lời dạy cô luôn có ý nghĩa gần gũi với trẻ và
cô, lúc ở nhà mẹ cũng là cô giáo và cô giáo ở trường giống như người me
thứ hai của trẻ, trẻ luôn bắt chước hành vi của cô giáo.
. Trong buổi họp phụ huynh đầu năm tôi mạnh dạn trao đổi với phụ
huynh về tầm quan trọng của giáo dục lễ giáo đối với trẻ mẫu giáo, nhất là
trong thời kỳ hội nhập của nước ta tiếp nhận nhiều nền văn hoá và trò chơi
giải trí đã ảnh hưởng một phần không nhỏ về hành vi văn minh của trẻ.
Phụ huynh lớp tôi phần đông làm nghề nông nghiệp nên họ ít quan tâm
đến con cái mình, qua các cuộc họp phụ huynh hoặc những buổi truyền thông
tôi luôn phổ biến và tuyên truyền cách nuôi dạy con theo khoa học và cách
giáo dục lễ giáo đối với trẻ lúc ở nhà
Thông qua biện pháp này, tôi thường xuyên gặp gỡ trao đổi với phụ
huynh vào giờ đón và trả trẻ nhằm tìm hiểu và nắm bắt hoàn cảnh gia đình
của từng cháu để có biện pháp kịp thời, đối với trẻ có cá tính đặc biệt tôi phải
gặp riêng từng phụ huynh để trao đổi và thống nhất biện pháp giáo dục lễ giáo
cho trẻ..
Phụ huynh giành thời gian chăm sóc con cái như vệ sinh thân thể, chải
răng đúng cách, phụ huynh phải luôn mẫu mực trong giao tiếp ở nhà để trẻ
noi theo. Đồng thời chú ý sửa sai trẻ kịp thời những thiếu sót trong giao tiếp
đối với bạn bè, đối với người lớn.
Trao đổi với phụ huynh về giáo dục lễ giáo thông qua các bộ môn làm
quen văn học, làm quen với môi trường xung quanh, hoạt động vui chơi âm
nhạc, cụ thể về bài thơ, bài hát, câu chuyện qua đó, cô giáo có biện pháp và
phương pháp giáo dục trẻ một cách có hiệu quả nhất.
23


. Ví du: Lớp tôi chủ yếu là con bố mẹ công nhân nông dân, gia đình có
điều kiện nên nuông chiều theo mọi yêu cầu của con, con muốn gì bố mẹ đều
đáp ứng, nếu bố mẹ không đáp ứng thì trẻ không chịu đến trường.

Thấy việc này, tôi đã tham mưu với phụ huynh khi trẻ đã quen với sự
nuông chiều thì không phải một sớm một chiều trẻ thay đổi ngay mà phải có
sự kết hợp giữa phụ huynh và cô giáo, phải kiên trì dành nhiều thời gian để
khuyên răn và nhắc nhở trẻ.
Cô giáo cũng cần trao đổi với phụ huynh không nên nuông chiều con quá
mức, phải giải thích cho trẻ hiểu cái gì là tốt, cái gì chưa tốt. Dần dần trẻ sẽ
hiểu ra những mong muốn của mình đó là sai, là không đúng, là chưa ngoan.
Tôi luôn trao đổi với phụ huynh hằng tháng thông qua sổ liên lạc về sự
tiến bộ của mỗi cháu để phụ huynh kịp thời nắm bắt. Qua thời gian trẻ lớp tôi
tiến bộ rõ rệt như xưng hô lễ phép, lịch sự trong giao tiếp nhờ sự giáo dục
bằng phương châm "Trường học là nhà, nhà là trường học".
Do vậy, về việc kết hợp giữa gia đình và nhà trường hết sức quan trọng để
chăm sóc và giáo dục trẻ là một vấn đề không có người lớn nào bỏ qua. Vì trẻ
em chóng nhớ, mau quên vì vậy ở lớp có cô giáo, ở nhà có mẹ. Trẻ học đi đôi
với hành, phải kết hợp cuộc sống hàng ngày không để trẻ tuỳ tiện trong mọi
việc làm.
Qua đấy cũng đòi hỏi mỗi một cô giáo phải làm tốt công tác này. đó
cũng là cơ sở để giáo dục lễ giáo cho trẻ để đạt kết quả cao.
Biện pháp 6: Giáo dục lễ giáo thông qua ngày hội, ngày lễ:
Như các bạn đã biết truyền thống của người Việt chúng ta luôn tôn sư
trọng đạo. Vì vậy thông qua các hoạt động tổ chức lễ hội như ngày giỗ Tổ
Hùng Vương, ngày 20/11 ngày 19/ 05... Từ ý nghĩa của những ngày lễ lớn, tôi
đã tổ chức các hoạt động văn nghệ để chào mừng, đồng thời ôn lại truyền

24


thống của dân tộc để giáo dục trẻ lòng tự hào dân tộc, biết kính trọng những
người đã hy sinh cho lợi ích dân tộc, lợi ích trồng người.
Nhằm hình thành cho trẻ lòng tự hào, kính yêu đối với người lớn tuổi,

thông qua đó khuyến khích trẻ học tập và phấn đấu thành con người có ích
cho xã hội.
Biện pháp 7:. Cô gương mẫu chuẩn mực:
Ở lứa tuổi của trẻ luôn thích được cô yêu thương, gần gũi, mọi hành vi
của cô được trẻ lưu tâm nhất.
Vì vậy cô luôn luôn chuẩn mực trong lúc giao tiếp với người lớn, với trẻ
không to tiếng quát tháo, xưng hô dịu dàng bằng cô và cháu, giờ đón trả trẻ
tôi luôn ân cần dịu dàng thương yêu trẻ, khiêm tốn lịch sự trong giao tiếp với
phụ huynh, cháu hỏi gì tôi trả lời rõ ràng, gọn gàng tôn trọng lời nói của trẻ,
lắng nghe ý kiến của trẻ.
Tôi hứa điều gì với trẻ là thực hiện đúng lời hứa, nếu trẻ có hành vi hoặc
lời nói không hay tôi nhẹ nhàng góp ý và khuyến khích trẻ tránh sai phạm lần
sau. Tuyệt đối không chạm tự ái của trẻ hoặc làm trẻ phải sợ hãi lo lắng. Tác
phong quần áo tôi luôn chú ý ăn mặc đẹp, lịch sự, cô tươi trẻ cháu rất thích.
Giáo viên thực sự yêu nghề, mến trẻ, luôn coi trẻ như con em của mình,
tôn trọng mọi ý kiến của trẻ luôn lấy tình cảm mẹ - con để giáo dục trẻ, luôn
tạo cho trẻ sự an toàn tuyệt đối khi ở bên cô.
. Nghiêm túc thực hiện chế độ sinh hoạt trong một ngày của trẻ. Cô giáo
phải thực sự là tấm gương sáng cho trẻ noi theo.
Cô giáo phải luôn tìm tòi sáng tạo trong cách lên lớp thu hút cháu. Cô có
thể tự sáng tác ra những câu chuyện bài thơ về lễ giáo và kể cho trẻ nghe,
hoặc cô có thể ghi qua băng rồi để kể trẻ nghe trẻ sẽ tiếp thu rất nhanh

25