Hoàn thiện nội dung và phương pháp phân tích hiệu quả kinh doanh tại công ty cổ phần dược phẩm imexpharm
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (492.06 KB, 143 trang )
i
MỤC LỤC
PHẦN
MỞ
ĐẦU...............................................................................................................
1
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP PHÂN
TÍCH
HIỆU
QUẢ
KINH
DOANH
TRONG
CÁC
DOANH
NGHIỆP.......................................
5
1.1. Ý NGHĨA VÀ NHIỆM VỤ CỦA PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ KINH
DOANH..........
5
1.1.1.
Ý
nghĩa
của
phân
tích
hiệu
quả
kinh
hiệu
quả
kinh
doanh.............................................................
5
1.1.2.
Nhiệm
vụ
của
phân
tích
doanh..........................................................
5
1.2.
NỘI
DUNG
PHÂN
TÍCH
HIỆU
QUẢ
KINH
DOANH............................................
6
1.2.1.
Khái
quát
nội
dung
doanh..................................................
6
phân
tích
hiệu
quả
kinh
ii
1.2.2.
Đánh
giá
khái
quát
hiệu
quả
kinh
doanh..................................................................
7
1.2.3. Phân tích hiệu quả kinh doanh dưới góc độ sử dụng tài
sản ...................................
12
1.2.4. Phân tích hiệu quả kinh doanh dưới góc độ sử dụng nguồn
vốn.............................
15
1.2.5. Phân tích hiệu quả kinh doanh dưới góc độ sử dụng chi
phí...................................
19
1.3.
PHƯƠNG
PHÁP
PHÂN
TÍCH
HIỆU
QUẢ
KINH
DOANH....................................
22
1.3.1.
Phương
pháp
so
sánh.............................................................................................
22
1.3.2.
Phương
pháp
loại
trừ.............................................................................................
24
1.3.3.
Phương
pháp
liên
đối.................................................................................
25
hệ
cân
iii
1.3.4.
Phương
pháp
Dupont.............................................................................................
25
1.3.5.
Các
phương
pháp
phân
tích
khác.........................................................................
26
Kết
luận
chương
1............................................................................................................
27
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH
HIỆU
QUẢ
KINH
DOANH
TẠI
CÔNG
TY
CỔ
PHẦN
DƯỢC
PHẨM
IMEXPHARM..................................
28
2.1.
TỔNG
QUAN
VỀ
CÔNG
TY
CỔ
PHẦN
IMEXPHARM...............
28
2.1.1.
Lịch
sử
hình
thành
và
phát
triển .........................................................................
28
2.1.2.
Đặc
điểm
hoạt
doanh...........................................................................
29
động
kinh
iv
2.1.3.
Đặc
điểm
tổ
chức
bộ
máy
quản
lý
hoạt
kế
toán
và
động
kinh
doanh........................................
31
2.1.4.
Đặc
điểm
tổ
chức
bộ
máy
bộ
sổ
kế
toán.................................................
34
2.1.5.
Vai
trò
và
xu
thế
phát
triển.......................................................................................
37
2.2. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH
HIỆU QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN DƯỢC PHẨM
IMEXPHARM.........
40
2.2.1.
Về
nội
dung
phân
tích..............................................................................................
40
2.2.2.
Về
phương
pháp
phân
tích....................................................................................
41
2.3. THỰC TRẠNG NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH HIỆU
QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN DƯỢC PHẨM
IMEXPHARM...................
41
v
2.3.1.
Đánh
giá
khái
quát
hiệu
quả
kinh
doanh..................................................................
41
2.3.2.
Hiệu
quả
sử
dụng
vốn
chủ
sở
hữu............................................................................
42
2.3.3.
Phân
tích
cơ
cấu
doanh
thu
và
lợi
nhuận..................................................................
44
2.3.4.
Hiệu
quả
sử
dụng
lao
động
và
tiền
lương................................................................
56
2.4. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP PHÂN
TÍCH HIỆU QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN DƯỢC PHẨM
IMEXPHARM.........................................................................................................
..........
58
2.4.1.
Về
nội
dung
phân
tích............................................................................................
58
2.4.2.
Về
phương
tích....................................................................................
60
pháp
phân
vi
Kết
luận
chương
2............................................................................................................
61
Chương 3: HOÀN THIỆN NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH
HIỆU
QUẢ
KINH
DOANH
TẠI
CÔNG
TY
CỔ
PHẦN
IMEXPHARM..................................
62
3.1. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ KINH DOANH CỦA
CÔNG
TY
CỔ
PHẦN
DƯỢC
PHẨM
IMEXPHARM.................................................................
62
3.1.1.
Các
nhân
tố
thuộc
môi
trường
vĩ
môi
trường
vi
nội
tại
mô........................................................................
62
3.1.2.
Các
nhân
tố
thuộc
mô........................................................................
65
3.1.3.
Các
nhân
tố
thuộc
doanh
nghiệp...................................................................
71
3.2. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP PHÂN
TÍCH HIỆU QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN DƯỢC PHẨM
IMEXPHARM.........................................................................................................
vii
..........
72
3.2.1.
Hoàn
thiện
nội
dung
phân
tích.................................................................................
72
3.2.2.
Hoàn
thiện
phương
pháp
phân
tích..........................................................................
73
3.2.3.
Các
giải
pháp
nâng
cao
hiệu
quả
kinh
doanh...........................................................
75
3.3. ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN NỘI DUNG
VÀ PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ KINH DOANH CÔNG TY CỔ
PHẦN
DƯỢC
PHẨM
IMEXPHARM..........................................................................................
83
3.3.1.
Về
phía
Nhà
nước.....................................................................................................
83
3.3.2.
Về
phía
ngành
dược.................................................................................................
83
3.3.3.
Về
phía
ty.......................................................................................................
84
Công
viii
Kết
luận...........................................................................................................................
..
87
Danh
mục
tài
liệu
khảo..............................................................................................
88
Phụ lục
DANH MỤC CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT
1. BHXH
: Bảo hiểm xã hội
2. CNTT
: Công nghệ thông tin
tham
ix
3. ĐBCL
4. ĐHĐCĐ
: Đảm bảo chất lượng
: Đại hội đồng cổ đông
5. GLP – WHO : Hệ thống an toàn chất lượng phòng thí nghiệm
6. GMP – WHO
: Thực hành sản xuất thuốc tốt
7. GSP – WHO : Thực hành tốt bảo quản thuốc
8. HĐQT
: Hội đồng quản trị
9. IMP
: Imexpharm
10. PTTH
: Phổ thông trung học
11. PX
: Phân xưởng
12. QA
: Đảm bảo chất luợng
13. QC
: Kiểm nghiệm
14. R & D
: Nghiên cứu
15. TNHH
: Trách nhiệm hữu hạn
16. UBCK
: Ủy ban chứng khoán
17. UBND
: Ủy ban nhân dân
18. XDCB
: Xây dựng cơ bản
x
DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng
2.1
-
Tổng
hợp
các
chỉ
tiêu
chính................................................................
Bảng
2.2
-
Phân
tích
hiệu
42
quả
sử
dụng
vốn
chủ
hữu................................................
Bảng
2.3
-
Doanh
2.4
-
Lợi
thu
từng
nhóm
sản
phẩm
2.5
-
Tỷ
nhuận
trọng
các
từng
nhóm
sản
phẩm
2.6
-
khoản
mục
chi
phí
với
doanh
Thực
2.7
hiện
so
với
kế
hoạch
-
Thực
2.8
-
Dự
hiện
so
với
các
phóng
50
doanh
thu
và
nhuận................................................................
Bảng
2.9
-
2.10
-
Các
chỉ
tiêu
Khả
phản
ánh
lợi
53
năng
sinh
lợi.........................................................................................
Bảng
năm
49
năm............................................................................
Bảng
thu
49
2010..........................................................
Bảng
dịch
48
thuần..................................
Bảng
dịch
48
vụ.....................................................
Bảng
sở
43
vụ.....................................................
Bảng
tài
hiệu
động.....................................
54
quả
sử
dụng
lao
56
DANH MỤC BIỂU ĐỒ
xi
Biểu
đồ
2.1.Cơ
cấu
doanh
thu........................................................................................45
Biểu
đồ
2.2.Lợi
nhuận
gộp.............................................................................................45
Biểu đồ 2.3.Tăng trưởng doanh thu của Imexpharm và trung bình
ngành....................
46
Biểu đồ 2.4.Tăng trưởng lợi nhuận của Imexpham và trung bình
ngành......................46
Biểu
đồ
2.5.Thưc
hiện
so
với
kế
hoạch
năm
2010.........................................................50
Biểu
đồ
2.6.Kết
quả
kinh
doanh
giai
đoạn
2008
–
2010................................................52
Biểu
đồ
2.7.Các
chỉ
số
hoạt
động..................................................................................
Biểu
đồ
2.8.Dự
phóng
52
doanh
thu
và
nhuận..............................................................
Biểu
đồ
2.9.Tỷ
suất
lợi
53
nhuận
của
ROA
ROE...........................................................
Biểu
đồ
2.10.So
sánh
ROA
&
lợi
&
54
ROE
các
công
ty
trong
dược
hiện
ngành........................................55
Biểu
đồ
3.1.Thị
phần
các
công
ty
trong
ngành
nay......................................
Biểu
đồ
3.2.Tiềm
68
năng
Nam..............................................
thị
trường
dược
phẩm
Việt
68
xii
DANH MỤC SƠ ĐỒ HÌNH VẼ
Hình
2.1
–
Sơ
đồ
cơ
cấu
quản
lý
bộ
máy
Công
ty
máy
kế
toán
Công
ty
tại
Công
ty
Imexpharm......................................33
Hình
2.2
–
Sơ
đồ
tổ
chức
bộ
Imexpharm.....................................35
Hình
2.3
–
Sơ
đồ
trình
Imexpharm..................................37
tự
ghi
sổ
kế
toán
1
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Cùng với sự phát triển của các ngành khoa học kỹ thuật khác,
ngành dược thế giới đã không ngừng trưởng thành và phát triển mạnh
mẽ. Hoà chung cùng với xu thế phát triển đó, ngành Dược Việt Nam
cũng đã có những bước tiến đáng kể, từng bước vươn lên, hoà nhập
cùng với các nước trong khu vực.
Tuy nhiên, trong điều kiện nền kinh tế đất nước mở cửa như hiện
nay, ngoài những thuận lợi nhất định, ngành Dược Việt Nam cũng gặp
không ít khó khăn trong quá trình phát triển, hội nhập. Các doanh
nghiệp dựợc Việt Nam, nhất là những doanh nghiệp vừa và nhỏ, đang
phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt trên thương trường để tồn tại
và phát triển. Làm thế nào để vừa đảm bảo hiệu quả kinh tế cho sự tồn
tại và phát triển của doanh nghiệp, vừa đạt được mục tiêu chăm sóc
bảo vệ sức khoẻ nhân dân? Đây là vấn đề nan giải và là thách thức đối
với các doanh nghiệp Dược Việt Nam.
Kinh doanh trong nền kinh tế thị trường, mỗi doanh nghiệp đều có
những mục đích kinh doanh khác nhau để đáp ứng nhu cầu của chính
bản thân doanh nghiệp. Xong mục tiêu lợi nhuận là quan trọng nhất, là
điều kiện cho sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Chính vì vậy,
để có thể đứng vững trên thương trường và đạt hiệu quả kinh doanh,
2
mỗi doanh nghiệp phải trả lời được 3 câu hỏi. Đó là: Kinh doanh cái
gì? Kinh doanh như thế nào và kinh doanh bán hàng cho ai?
Hay nói cách khác, doanh nghiệp phải thực hiện một số hay tất cả
các công đoạn của quá trình đầu tư từ sản xuất đến tiêu thụ sản xuất
(đối với các doanh nghiệp sản xuất) hay từ khâu mua hàng (đối với các
doanh nghiệp thương mại) hoặc thực hiện dịch vụ trên thị trường nhằm
mục đích thu được lợi nhuận.
Hiện nay, khi mà thương mại quốc tế ngày càng phát triển thì các
doanh nghiệp không chỉ phải cạnh tranh ở thị trường nội địa mà còn
phải cạnh tranh với các doanh nghiệp nước ngoài họat động nước
mình. Nhiều tổ chức kinh tế lớn trên thế giới đã hình thành và phát
triển như: EU, WTO, APEC, ASEAN... đã thu hút sự tham gia của
nhiều nước trong đó có Việt Nam. Đây là cơ hội và cũng là thách thức
cho các doanh nghiệp của ta, bởi các doanh nghiệp nước ngoài có ưu
thế hơn ta về vốn, công nghệ, trình độ tổ chức quản ly, trình độ chuyên
môn... Trong những năm qua, chúng ta đã phải nhập rất nhiều hàng
hóa, phục vụ cho nhu cầu tiêu dùng, nguyên vật liệu cho quá trình sản
xuất... với giá cả rất đắt. Chính vì vậy một số doanh nghiệp đã không
đủ sức đứng vững trên thị trường, lâm vào tình trạng phá sản, giải thể,
đặc biệt là các doanh nghiệp nhà nước. Ngược lại, cũng có những
doanh nghiệp vươn lên giành lấy thị trường bằng những nỗ lực kinh
3
doanh, định hướng kinh doanh đúng đắn, không những kinh doanh có
hiệu quả mà chất lượng kinh doanh càng được nâng cao.
Trong bối cảnh đó, Công ty Cổ phần Dược phẩm Imexpharm đã ý
thức được rất rõ vai trò, vị trí của mình trong lĩnh vực kinh doanh dược
phẩm. Chính vì vậy, một mặt Công ty đẩy mạnh hoạt động kinh doanh,
khai thác mở rộng thị trường, mặt khác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao
nghiệp vụ cho cán bộ công nhân viên nhằm nâng cao hiệu quả kinh
doanh tới mức tối đa .Với mong muốn sử dụng những kiến thức học
tập trong nhà trường cùng những hiểu biết của mình về thực tại Công
ty Cổ phần Dược phẩm Imexpharm, em xin mạnh dạn chọn đề tài:
“Hoàn thiện nội dung và phương pháp phân tích hiệu quả kinh
doanh tại Công ty Cổ phần Dược phẩm Imexpharm” làm đề tài thạc
sĩ của mình.
2. Mục đích ngiên cứu
Nhằm hoàn thiện nội dung và phương pháp phân tích hiệu quả
kinh doanh tại Công ty Cổ phần Dược phẩm Imexpharm.
Đánh giá được hiệu quả kinh doanh, định hướng kinh doanh đúng
đắn và chất lượng kinh doanh càng được nâng cao đồng thời đưa ra
những giải pháp nhằm khắc phục những hạn chế, tồn đọng tại Công ty
Cổ phần Dược phẩm Imexpharm trong bối cảnh hiện nay.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài
4
Đối tượng nghiên cứu: Lý luận và thực trạng về nội dung và
phương pháp phân tích hiệu quả kinh doanh.
Phạm vi nghiên cứu: Giới hạn tại Công ty Cổ phần Dược phẩm
Imexpharm.
4. Phương pháp nghiên cứu
Trên cơ sở phương pháp luận duy vật biện chứng, kết hợp khảo
chứng thực tế, luận văn áp dụng các phương pháp phân tích chủ yếu
như: Phương pháp so sánh, phương pháp lọai trừ, phương pháp liên hệ
cân đối, phương pháp Dupont, ...
5. Những đóng góp của đề tài
Đề tài “Hoàn thiện nội dung và phương pháp phân tích hiệu quả
kinh doanh tại Công ty Cổ phần Dược phẩm Imexpharm” dự kiến có
các đóng góp chủ yếu sau:
- Hệ thống hóa lý luận về nội dung và phương pháp phân tích
hiệu quả kinh doanh;
- Phân tích lý luận và thực tiễn, nêu rõ quan điểm của tác giả về
từng vấn đề;
- Đề xuất giải pháp và điều kiện thực hiện giải pháp hoàn thiện
phân tích hiệu quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Dược phẩm
Imexpharm nói riêng và các doanh nghiệp khác nói chung. Trên cơ sở
đó, tìm ra biện pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh;
5
- Nâng cao nhận thức về vai trò, vị trí của các doanh nghiệp kinh
doanh dược phẩm, nhằm đẩy mạnh họat động kinh doanh, khai thác
mở rộng thị trường.
6. Kết cấu đề tài
Luận văn ngoài mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo,
danh mục từ viết tắt, danh mục bảng - biểu - sơ đồ, phụ lục,... được
chia làm 3 chương sau:
- Chương 1: Cơ sở lý luận về nội dung và phương pháp phân tích
hiệu quả kinh doanh trong các doanh nghiệp.
- Chương 2: Thực trạng nội dung và phương pháp phân tích hiệu
quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Dược phẩm Imexpharm.
- Chương 3: Quan điểm và giải pháp hoàn thiện nội dung và
phương pháp phân tích hiệu quả kinh doanh tại Công ty Dược phẩm
Imexpharm.
6
7
Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP PHÂN
TÍCH HIỆU QUẢ KINH DOANH TRONG CÁC DOANH
NGHIỆP
1.1. Ý NGHĨA VÀ NHIỆM VỤ CỦA PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ
KINH DOANH
1.1.1. Ý nghĩa của phân tích hiệu quả kinh doanh
Trong điều kiện kinh tế hiện nay, hiệu quả luôn là vấn đề được
mọi doanh nghiệp và toàn xã hội quan tâm, Hiệu quả kinh doanh là
một phạm trù kinh tế, phản ánh trình độ sử dụng và tận dụng một cách
tối ưu nhất các nguồn nhân tài, vật lực sẵn có của doanh nghiệp để đạt
được tổng kết quả cao nhất trong kinh doanh với tổng chi phí thấp
nhất. Hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp được xem là hiệu quả
thực sự khi tạo ra sự gắn kết giữa hiệu quả kinh doanh của doanh
nghiệp với hiệu quả xã hội. Hiệu quả kinh doanh còn là vấn đề sống
còn của doanh nghiệp, là tiền đề cho sự tồn tại và phát triển của doanh
nghiệp. Vì thế, có thể khẳng định rằng phân tích hiệu quả kinh doanh
là vô cùng cần thiết và có ý nghĩa.
Phân tích hiệu quả kinh doanh cho phép các doanh nghiệp nhìn
nhận đúng đắn về khả năng, sức mạnh cũng như những hạn chế trong
doanh nghiệp của mình.
8
Phân tích hiệu quả kinh doanh là công cụ phát hiện ra những ảnh
hưởng tích cực hoặc tiêu cực đến hiệu quả kinh doanh của doanh
nghiệp. Từ đó doanh nghiệp sẽ đề ra các biện pháp hữu hiệu trong kinh
doanh một cách có hiệu quả.
Đồng thời phân tích hiệu quả kinh doanh là công cụ đánh giá kết
quả thu được và xác định mức hao phí của doanh nghiệp.
1.1.2. Nhiệm vụ phân tích hiệu quả kinh doanh
Phân tích hiệu quả kinh doanh có những nhiệm vụ chủ yếu sau:
Phân tích tình hình sử dụng tài sản sẽ đánh giá được trình độ sử
dụng của tài sản trong sản xuất kinh doanh, khả năng sinh lợi của một
đơn vị giá trị tài sản. Ngoài ra, phân tích tình hình sử dụng tài sản còn
có thể đánh giá được mức hao phí của một đơn vị giá trị tài sản tạo ra
một đơn vị kết quả đầu ra mà doanh nghiệp sử dụng vào kinh doanh.
Phân tích tình hình sử dụng vốn chủ sở hữu nhằm đánh giá được
tình hình sử dụng vốn chủ sở hữu và mức hao phí của vốn chủ sở hữu
mà doanh nghiệp bỏ ra để sử dụng vào kinh doanh.
1.2. NỘI DUNG PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ KINH DOANH
1.2.1. Khái quát nội dung phân tích hiệu quả kinh doanh
Hiệu quả kinh doanh của một doanh nghiệp là phản ánh trình độ
sử dụng, tổ chức, quản lý của một doanh nghiệp để đạt kết quả cao
nhất trong kinh doanh với chi phí thấp nhất.
9
Phân tích, hiểu theo nghĩa chung là sự chia nhỏ các sự vật, hiện
tượng trong mối quan hệ hữu cơ giữa các bộ phận cấu thành của sự vật
hiện tượng đó [4]. Phân tích hiệu quả kinh doanh không chỉ dừng lại ở
việc đánh giá tình hình hoạt động kinh doanh qua các chỉ tiêu kinh tế
mà còn đi sâu nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến tình hình kinh
doanh của doanh nghiệp.
Bên cạnh đó để đánh giá hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp
thì có quan điểm khác cho rằng: Phân tích hiệu quả kinh doanh là phân
tích tốc độ luân chuyển của tài sản ngắn hạn [5]. Về thực chất, tốc độ
luân chuyển tài sản ngắn hạn là một trong những nội dung phản ánh
hiệu quả sử dụng tài sản ngắn hạn và được xem là một mặt biểu hiện
của hiệu quả kinh doanh.
Để có thể tạo nên được tính xâu chuỗi, hệ thống các chỉ tiêu đến
đối tượng phân tích cũng như các nhân tố ảnh hưởng, có thể khái quát
phân tích hiệu quả kinh doanh theo các hướng cơ bản sau:
- Thứ nhất, đánh giá khái quát hiệu quả kinh doanh. Nội dung
phân tích này có thể xác định một cách sơ bộ về hiệu quả kinh doanh
của doanh nghiệp.
- Thứ hai, đánh giá kết quả đầu ra hay đầu ra phản ánh lợi nhuận
trên một đơn vị giá trị tài sản. Nội dung phân tích này có thể xác định
qua chỉ tiêu sức sinh lợi của tài sản.
10
- Thứ ba, đánh giá kết quả thu được của đơn vị lợi nhuận sau thuế
trên một đơn vị vốn chủ sở hữu. Nội dung phân tích này có thể xác
định qua các chỉ tiêu sức sản xuất, sức sinh lợi và mức hao phí của vốn
chủ sở hữu.
- Thứ tư, đánh giá kết quả thu được trên một đơn vị chi phí hay
yếu tố đầu vào. Nội dung phân tích này có thể xác định qua các chỉ
tiêu sức sinh lợi và mức hao phí.
1.2.2. Đánh giá khái quát hiệu quả kinh doanh
Nhà đầu tư cần có những thông tin hữu ích để quyết định có nên
đầu tư hay không. Họ cần dự đoán khoản đầu tư nào sẽ đem lại lợi ích
trong tương lai. Để thực hiện việc này, họ buộc phải có những nhận
định, đánh giá sơ bộ, ban đầu về hiệu quả kinh doanh của doanh
nghiệp, các nhà quản lý cần có những thông tin khái quát phản ánh
hiệu quả kinh doanh. Xuất phát từ nhu cầu thông tin giải đáp cho vấn
đề trên, đây là những thông tin thể hiện rõ nét nhất, tập trung nhất hiệu
quả kinh doanh của một doanh nghiệp cụ thể là khả năng tạo ra lợi
nhuận của doanh nghiệp mà các nhà quản lý có thể dễ dàng thu thập
được. Về mặt lý luận cũng như thực tiễn, có nhiều chỉ tiêu được sử
dụng để đánh giá khái quát hiệu quả kinh doanh. Tuy nhiên, về mặt
tổng quát để đo lường và đánh giá hiệu quả kinh doanh được thể hiện
qua một số chỉ tiêu sau:
Sức sinh lợi của vốn đầu tư:
11
“Sức sinh lợi của vốn đầu tư” (Return on investment capital –
ROIC hoặc Return on total capital – ROTC) là chỉ tiêu phản ánh một
đơn vị vốn đầu tư (vốn góp) của chủ sở hữu đem lại mấy đơn vị lợi
nhuận sau thuế. Đây là chỉ tiêu được các nhà đầu tư quan tâm hàng đầu
vì họ muốn biết số lợi nhuận mà họ thực sự thu được là bao nhiêu khi
góp vốn vào công ty. Trị số của chỉ tiêu này càng lớn, hiệu quả kinh
doanh của doanh nghiệp càng cao, càng hấp dẫn các nhà đầu tư và
ngược lại. Chỉ tiêu “Sức sinh lợi của vốn đầu tư” được xác định theo
công thức:
Lợi nhuận sau thuế
Sức sinh lợi của vốn đầu tư
=
(1.1)
Vốn đầu tư bình quân
Trong đó, số vốn đầu tư bình quân của chủ sở hữu được xác định
như sau:
Vốn đầu tư
Số vốn đầu tư hiện có đầu kỳ + Số vốn đầu tư hiện có
cuối kỳ
bình quân =
(1.2)
2
Ngoài ra, khi phân tích hiệu quả kinh doanh, cần xem xét thêm các
chỉ tiêu sau đây:
12
Sức sinh lợi của vốn cổ phần thường:
Sức sinh lợi của vốn cổ phần thường phản ánh lợi nhuận mà các
cổ đông thu được trên mỗi đơn vị vốn đầu tư của họ. Chỉ tiêu này được
xác định theo công thức:
Sức sinh lợi của
Lợi nhuận sau thuế
-
Cổ tức chi trả cho cổ
phiếu ưu đãi
vốn cổ
=
(1.3)
phần thưởng
Vốn cổ phần thường bình quân
Số vốn cổ phần
Vốn cổ phần thường
Số cổ phần
thường của chủ sở
+
thường
của chủ sở
bình quân của chủ
hữu hiện có đầu kỳ
hữu hiện
có cuối kỳ
sở hữu
=
(1.4)
2
Trong đó:
Vốn cổ phần
phần ưu đãi
Vốn đầu tư của chủ sở
Vốn cổ
13
thường đầu kỳ
=
hữu hiện có đầu kỳ -
hiện có đầu kỳ
(1.5)
(hoặc cuối kỳ)
(hoặc cuối kỳ)
(hoặc cuối
kỳ)
Vốn cổ phần
Số lượng cổ phiếu ưu đãi
ưu đãi đầu kỳ
cổ phiếu
=
đang lưu hành đầu kỳ
x Mệnh giá
(1.6)
(hoặc cuối kỳ)
(hoặc cuối kỳ)
Sức sinh lợi của vốn chủ sở hữu:
Sức sinh lợi của vốn chủ sở hữu (Return on equity – ROE) là chỉ
tiêu phản ánh khái quát nhất hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp
chỉ tiêu này cho biết một đơn vị vốn chủ sở hữu đem lại mấy đơn vị lợi
nhuận sau thuế. Trị số của chỉ tiêu càng cao chứng tỏ khả năng sinh lợi
của vốn chủ sở hữu càng cao và ngược lại và do vậy, càng hấp dẫn các
nhà đầu tư hơn. Chỉ tiêu này được xác định theo công thức:
Lợi nhuận sau thuế
Sức sinh lợi của vốn chủ sở hữu =
(1.7)
Vốn chủ sở hữu bình quân
