skkn một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi

Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

I. Phần mở đầu
I.1. Lý do chọn đề tài
Giúp trẻ phát triển thể lực là một trong những nhiệm vụ quan trọng của
trường mầm non. Việc phát triển thể lực cho trẻ (hay còn gọi là “giáo dục thể
chất”) trong Chương trình Chăm sóc – Giáo dục trẻ được thực hiện thông qua
nhiều nội dung: Chăm sóc, nuôi dưỡng, phát triển vận động…Trong đó, phát triển
vận động, cử động là một nội dung cơ bản.
Trẻ em từ khi sinh ra đến 6 tuổi luôn thích hoạt động, vận động tích cực. Vai
trò và ý nghĩa của hoạt động đối với trẻ là rất lớn, khi trẻ hoạt động các hệ cơ, hệ
xương và sự điều khiển của hệ thần kinh sẽ tham gia vào hoạt động cùng trẻ. Gân,
cơ, khớp cùng phối hợp và phát triển. Do đó các hoạt động, vận động của trẻ có ý
nghĩa đối với sự phát triển thể lực và giúp cho hệ thần kinh của trẻ phát triển.
Tuy nhiên, trong công tác giảng dạy sự lồng ghép các hoạt động giáo dục thể
chất vẫn chưa đạt được kết quả cao do nhiều nguyên nhân khách quan cũng như
chủ quan. Nguyên nhân khách quan có thể kể đến như môi trường học tập, thời tiết,
cơ sở vật chất…; nguyên nhân chủ quan chính là do khả năng của giáo viên còn
hạn chế trong việc lồng ghép các hoạt động học tập và rèn luyện cho trẻ. Vậy làm
sao để cải thiện thực trạng kể trên và nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ
5 tuổi? Việc thay đổi thực trạng này sẽ tác động như thể nào đến chất lượng phát
triển thể lực và trí tuệ của trẻ hay không? Với những trăn trở ấy, tôi tiến hành thực
hiện nghiên cứu và đưa ra sáng kiến kinh nghiệp với đề tài: “Một số biện pháp
nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi”.
I.2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.
Mục tiêu cơ bản của đề tài nhằm vào việc nâng cao chất lượng giáo dục thể
chất cho trẻ 5 tuổi. Bên cạnh đó tái khẳng định vai trò của việc phát triển thể lực

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nguyễn Thị Mến Thương – Trường MN Hoa Hồng

1


Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

cho trẻ mầm non, cũng như đưa ra được những kinh nghiệm của bản thân trong quá
trình nghiên cứu và thực hiện đề tài.
I.3. Đối tượng nghiên cứu.
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là trẻ 5 – 6 tuổi đang học tại trường mầm
non Hoa Hồng, xã Băng Adrênh, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk.
I.4. Phạm vi nghiên cứu.
Đề tài được nghiên cứu trong phạm vi Trường mầm non Hoa Hồng, xã Băng
Adrênh, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk. Đối với đề tài này, tôi nghiên cứu chủ
yếu về việc phát triển vận động của trẻ trong việc nâng cao chất lượng giáo dục thể
chất cho trẻ 5 tuổi trong năm học 2014 - 2015
I.5. Phương pháp nghiên cứu.
Để thực hiện nghiên cứu đề tài này, tôi đã sử dụng một số phương pháp như:
Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Thông qua việc nghiên cứu tài liệu để nâng
cao kiến thức và hiểu biết sau hơn về các vấn đề liên quan đến đề tài nghiên cứu.
Từ đó có được cơ sở lý luận để thực hiện đề tài.
Phương pháp điều tra, khảo sát thực tế: Tiến hành phỏng vấn đối với từng
học sinh và dựa vào phiếu điều tra để chấm điểm, sau đó tổng hợp thông tin để thu
thập số liệu về kiến thức cũng như thái độ rèn luyện thể lực ở trẻ. Bản thân đã tiến
hành nghiên cứu dựa trên số lượng mẫu là 20 em học sinh lớp Lá 1 của Trường
mầm non Hoa Hồng.
Phương pháp tổng hợp, đánh giá: Thông qua phiếu điều tra, khảo sát thực tế,
bản thân có sự tổng hợp và đánh giá về thực trạng giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi

II. Phần nội dung
II.1. Cơ sở lí luận
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nguyễn Thị Mến Thương – Trường MN Hoa Hồng

2


Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Khái niệm: Giáo dục thể chất là một loại hình giáo dục mà nội dung chuyên
biệt là dạy học vận động (động tác) và phát triển các yếu tố có chủ đích các tố chất
vận động của con người
Đặc điểm: Đối với trẻ từ 5 tuổi đã có khả năng thực hiện tốt tất cả những vận
động cơ bản. Trẻ có ý thức hơn đối với những lời chỉ dẫn của cô, trẻ có khả năng
quan sát tốt hơn và nhớ được nhiều hơn các hoạt động. Trong quá trình thực hiện
vận động, trẻ tự tin và biết cách phối hợp các hoạt động của mình một cách nhịp
nhàng và uyển chuyển hơn. Bên cạnh đó, khi tiến hành các hoạt động cho trẻ ở độ
tuổi này, ta có thể nhận thấy khả năng giữ thăng bằng ở trẻ tương đối tốt. Khi giáo
viên cho trẻ thực hiện các hoạt động vận động có thể nâng cao độ khó với những
yêu cầu cao hơn bởi ở độ tuổi này trẻ đã đáp ứng được những yêu cầu này.
Vai trò: Vai trò to lớn đầu tiên của hoạt động giáo dục thể chất – chủ trọng ở
các hoạt động phát triển thể chất – được kể đến ở đây đó là nâng cao thể lực sức
khỏe. Bởi các hoạt động tập luyện ngoài việc giúp trẻ phát triển các kỹ năng vận
động còn giúp trẻ có sức khỏe tốt, cơ thể phát triển cân đối, hài hòa.1
Sơ đồ dưới đây cho thấy lợi ích của các bài tập vận động:

Tăng lưu lượng

máu

Tăng mật độ của
xương giúp xương
phát triển tốt

Sơ đồ: Vai trò của
hoạt động thể chất

1

Tăng cường sức
khỏe, tăng sức đề
kháng

Hoạt động
thể chất

Tăng khả năng
của phổi

Giúp ích cho
các quá trình
trao đổi chất

Tạo tinh thần sảng khoái,
rèn luyện tính nhạy bén
của các cơ quan thần kinh

Viện chiến lược và chương trình giáo dục, TS. Lê Thu Hương (chủ biên) (2006), Tổ chức hoạt động phát

triển vận động cho trẻ mầm non theo hướng tích hợp,Tr 10.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nguyễn Thị Mến Thương – Trường MN Hoa Hồng

3


Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ngoài những vai trò đã thể hiện trên sơ đồ, hoạt động thể chất còn giúp trẻ
phát triển ngôn ngữ và phát triển nhận thức. Thông qua hoạt động thể chất trẻ trở
nên nhạy bén hơn, giác quan của trẻ tinh nhạy hơn điều này giúp ích rất tốt cho việc
nâng cao nhận thức ở trẻ đối với môi trường sống xung quanh, phát triển các biểu
hiện về mặt tình cảm xã hội và thẩm mỹ khi tham gia các hoạt động tiếp xúc với
môi trường sống và trực tiếp thực hiện các sản phẩm của cá nhân thông qua những
hoạt động nghệ thuật đặc biệt là hoạt động tạo hình, có thể tự mình tạo ra các sản
phẩm như bức tranh, cắt dán, xé dán, nặn đồ chơi…
Vì vậy với những đặc điểm và vai trò của việc hoạt động thể chất đối với trẻ
Mầm non kể trên, chúng ta cần nâng cao hơn nữa chất lượng giáo dục thể chất cho
trẻ, đặc biệt là trẻ 5 tuổi. Có như vậy mới giúp trẻ phát triển toàn diện hơn, cùng
với đó là khẳng định được vị trí của giáo dục thể chất đối với giáo dục mầm non.
Trong quá trình giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi có rất nhiều hình thức khác nhau để
hoàn thành nhiệm vụ này. Tuy nhiên phổ biến vẫn là sự tổng hợp những hoạt động
vận động nhiều dạng của trẻ, mà cơ bản là tính tích cực vận động của các em. Việc
dựa trên tính tích cực vận động này giúp cho giáo viên tạo ra được một chế độ vận
động nhất định, cần thiết cho sự phát triển đầy đủ về thể chất và củng cố sức khỏe
cho trẻ em. Chế độ vận động nhất định đó được thể hiện qua các tiết học thể dục, tổ

chức hoạt động ngoài trời, dạo chơi, tham quan.
Thể dục buổi sáng thường được tiến hành với tất cả các lớp mẫu giáo. Song,
để đạt được hiệu quả tốt thì mỗi độ tuổi có những bài tập và phương pháp nhất
định. Bên cạnh việc rèn thể lực cho trẻ, giáo viên còn chú ý đến việc giáo dục trí
tuệ, cảm xúc, điều khiển các hành vi vận động của trẻ. Những việc này giúp trẻ
hiểu được ý nghĩa của các nhiệm vụ mà giáo viên đưa ra và từ đó có ý thức tích cực
vượt khó khăn để đạt được kết quả.
Tổ chức hoạt động ngoài trời cho trẻ cũng có những tác động đến việc phát
triển thể lực bởi qua việc thực hiện các hoạt động trò chơi, trẻ cần vận động linh
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------4
Nguyễn Thị Mến Thương – Trường MN Hoa Hồng


Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

hoạt các bộ phận của cơ thể cũng như sử dụng trí tuệ để thực hiện tốt các nhiệm vụ
mà giáo viên đề ra trong trò chơi. Việc tham gia trò chơi này còn có những tác
động tích cực đến hệ thần kinh, hệ cơ, xương, khớp,…
II.1. Thực trạng
a. Thuận lợi - khó khăn
- Thuận lợi
Cơ bản khi tôi công tác tại trường là cơ sở vật chất và đồ dùng học tập dành
cho trẻ khá đầy đủ, đáp ứng được yêu cầu trong giảng dạy của giáo viên và học tập
của trẻ. Đội ngũ giáo viên trong trường trẻ, nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ; luôn kiên
trì trong cách hoạt động giảng dạy và học tập nâng cao trình độ.
- Khó khăn
Có thể kể đến là trình độ giáo viên trong trường còn chưa đồng đều. Các hoạt
động dạy học còn thiếu tính mới mẻ… đặc biệt là một bộ phận phụ huynh chưa
quan tâm thực sự đến việc giáo dục trẻ ở bậc mầm non nên việc đưa trẻ đến trường

không được đều đặn, việc này có ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình rèn luyện của
trẻ. Bên cạnh đó, các bậc phụ huynh khác lại có xu hướng sợ con em mình bị va
chạm, tổn thương khi tham gia các hoạt động ngoài trời nên thường hạn chế cho trẻ
vận động, chỉ muốn giáo viên cho trẻ ở trong lớp hoặc để trẻ chơi với các thiết bị
điện tử khi ở nhà. Chính những khó khăn này đã tác động không nhỏ đến việc nâng
cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ.
b. Thành công - hạn chế
- Thành công:
Trong quá trình tiến hành nghiên cứu, thực hiện đề tài: “Một số biện pháp
nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi” đã đạt được một số kết quả

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nguyễn Thị Mến Thương – Trường MN Hoa Hồng

5


Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

nhất định. Được thể hiện không chỉ qua sự thay đổi về mặt thể chất của trẻ qua sự
thay đổi về chỉ số chiều cao, cân nặng mà còn thể hiện qua một số nội dung:
Thứ nhất, đã nâng cao sự hiểu biết của trẻ và sự nhận thức của các phụ huynh
về tầm quan trọng của việc luyện tập thể dục cho trẻ. Đại đa số phụ huynh đã quan
tâm thực hiện các bài tập thể lực cho trẻ cũng như khuyến khích trẻ vui chơi, khám
phá thế giới xung quanh.
Thứ hai, trẻ đã có ý thức tự tập các bài tập thể dục buổi sáng khi được cô giáo
ra hiệu lệnh, cùng với đó, trẻ hăng say tham gia các hoạt động vui chơi được tổ
chức ngoài trời cũng như trong lớp học cùng các bạn và cô giáo. Nhờ đó trẻ có thái

độ học tập và vui chơi một cách tích cực. Dần tạo cho trẻ thói quen và nề nếp học
tập vận động chung cùng các bạn.
Thứ ba, đối với bản thân tôi, kết quả nghiên cứu đạt được đã khích lệ tinh thần
nghiên cứu cũng thúc đẩy bản thân sẽ tiếp tục áp dụng kết quả nghiên cứu vào thực
tiễn một cách rộng rãi.
- Hạn chế:
Trong quá trình thực hiện đề tài, tôi vấp phải một số hạn chế nhất định về kĩ
năng cũng như phương pháp thực hiện nghiên cứu. Một số trường hợp thiếu sự hợp
tác từ phía các bậc phụ huynh, cùng với đó là hạn chế về điều kiện cơ sở vật chất,
trang thiết bị. Một số trang thiết bị đang dần trở nên xuống cấp, đặc biệt là ở trong
các phân hiệu của trường. Những khó khăn trong nghiên cứu phần nào thể hiện ra
những hạn chế mà trường mầm non Hoa Hồng đang gặp phải khi tiến hành giảng
dạy. cùng với cơ sở vật chất là việc rập khuôn các phương pháp giảng dạy cũ, thiếu
tính sáng tạo trong tổ chức hoạt động khiến trẻ qua thời gian học tập, vui chơi dần
trở nên nhàm chán. Chính những điều này đã khiến cho chất lượng giáo dục thể
chất ở bậc mầm non đạt hiệu quả chưa cao.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nguyễn Thị Mến Thương – Trường MN Hoa Hồng

6


Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Có một số trẻ chưa thực hiện đúng các thao tác, các bài tập, chưa có thói quen
tự giác rèn luyện và vui chơi, chỉ thích chơi và làm theo ý thích khiến cô giáo và bố
mẹ phải thường xuyên nhắc nhở.

Một số phụ huynh còn thiếu quan tâm đến việc tập thể dục cho trẻ, vẫn còn
quan niệm “lớn lên trẻ tự biết làm” hoặc ỷ lại hoàn toàn vào giáo viên.
c. Mặt mạnh - mặt yếu
- Mặt mạnh
Trên cơ sở đánh giá đúng thực trạng của chất lượng giáo dục thể chất cùng với
kết quả điều tra tại thực tế tại trường, đề tài đã nêu được những nguyên nhân về
mặt hạn chế trong việc giảng dạy bộ môn giáo dục thể chất cho trẻ, từ đó xây dựng
được những giải pháp khá thiết thực và hiệu quả, cơ bản giải quyết được vấn đề
“nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi”.
Khi vận dụng đề tài, người giáo viên không cần sử dụng nhiều đến tài liệu
giảng dạy, chỉ cần cho trẻ thực hiện các động tác thể dục và một số dụng cụ thể dục
cơ bản. Cho trẻ tập trên nền nhạc vui nhộn, kích thích tính hiếu động của trẻ nhiều
hơn.
Trong quá trình thực hiện các hoạt động ngoài trời, giáo viên không cần chuẩn
bị nhiều đồ dùng mà vẫn có thể tiến hành tiết dạy một cách thuận lợi và dễ dàng.
- Mặt yếu
Do phạm vi nghiên cứu của đề tài chỉ giới hạn trong phạm vi đối tượng nghiên
cứu là 20 em của lớp Lá 1 tại trường mầm non Hoa Hồng nên kết quả nghiên cứu
của đề tài này, đặc biệt là các số liệu điều tra, khảo sát để đi đến kết luận còn mang
tính tương đối. Sự so sánh và kiểm chứng ở phạm vi rộng hơn (giữa các lớp, các
trường trong huyện…) sẽ đưa được kết quả chính xác và toàn diện. Hy vọng đề tài

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nguyễn Thị Mến Thương – Trường MN Hoa Hồng

7


Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

này sẽ đặt mốc cho việc nghiên cứu về sau của không chỉ cá nhân tôi mà của những
ai quan tâm đến đề tài này.
Kết quả áp dụng của đề tài được thực hiện trong năm học 2014 – 2015 đã cho
thấy sự thay đổi rõ rệt những thói quen tập thể dục cho trẻ và nhận được sự quan
tâm, ủng hộ của các giáo viên trong trường. Tuy nhiên, vấn đề hạn chế ở đây là liệu
có thể duy trì việc ứng dụng kết quả này trong thời gian dài hay không? Kết quả lâu
dài liệu có đạt được?
d. Các nguyên nhân, các yếu tố tác động
- Nguyên nhân thành công
Thứ nhất: nhận được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Phòng giáo dục và đào
tạo huyện, sự chỉ đạo trực tiếp, thường xuyên của Ban giáo hiệu Nhà trường trong
công tác chăm sóc sức khỏe cho trẻ mầm non.
Thứ hai: Bản thân luôn tích cực, chủ động học hỏi, nêu cao tinh thần trách
nhiệm trong việc thực hiện nhiệm vụ được phân công, luôn chú trọng công tác
chăm sóc sức khỏe cho trẻ. Tiếp thu sâu sắc, vận dụng có hiệu quả và linh hoạt các
kiến thức về việc chăm sóc sức khỏe cho trẻ và áp dụng, lồng ghép vào các chương
trình giáo dục phù hợp với tình hình thực tế.
Thứ ba: Nhờ kinh tế xã hội nước ta ngày càng phát triển, các bậc cha mẹ của
học sinh có điều kiện hơn nên sự quan tâm dành cho con cái mình được nâng cao.
Họ đã chú ý đến việc phát triển toàn diện cho con trẻ, thường xuyên cập nhật các
thông tin về chăm sóc trẻ nhỏ qua những phương tiện khác nhau: đọc báo, xem tin
tức, các chương trình truyền hình về chăm sóc sức khỏe cho trẻ em…
Chính những nguyên nhân trên đã góp phần thành công cho việc nghiên cứu
của đề tài này.
- Nguyên nhân hạn chế:
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nguyễn Thị Mến Thương – Trường MN Hoa Hồng

8


Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Thứ nhất: Trường học không có các chương trình tọa đàm, các cuộc thi tìm
hiểu chuyên sâu về việc nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ mầm non.
Thứ hai: Việc quan tâm đến vấn đề này của bản thân tôi mới chỉ một thời gian
gần đây, mặc dù tôi đã có một quá trình tương đối dài làm việc tại trường.
Thứ ba: Khả năng tiếp thu của từng học sinh khác nhau. Phụ huynh của trẻ
cũng có sự khác biệt về thành phần xã hội, dân tộc, tôn giáo cho nên có sự khác
biệt trong cách sống, sinh hoạt trong gia đình. Điều này có ảnh hưởng không nhỏ
đến quá trình rèn thể lực cho trẻ. Có những bậc phụ huynh ỷ lại rất nhiều cho giáo
viên.
e. Phân tích, đánh giá các vấn đề mà thực trạng đã đặt ra
Như đã trình bày ở trên, trong quá trình tiến hành nghiên cứu đề tài cá nhân tôi
đã nhận thấy những vấn đề được coi là thực trạng hiện nay của giáo dục thể chất ở
bậc mầm non. Chính những vấn đề ấy đã tác động đến chất lượng của giáo dục thể
chất cho trẻ 5 tuổi nói riêng.
Khi sự quan tâm của Ban giám hiệu nhà trường và các giáo viên còn chưa đầy
đủ và đúng mức thì chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ sẽ khó có thể cao được.
Bên cạnh đó, điều kiện về cơ sở vật chất để tiến hành các hoạt động giáo dục thể
chất (tập thể dục buổi sáng, hoạt động ngoài giờ lên lớp…) còn thiếu sẽ khiến cho
các hoạt động trở nên ít hơn, các hoạt động lặp đi lặp lại nhiều lần gây nhàm chán
cho trẻ. Một phần nữa là do trình độ giáo viên trong trường không đồng đều, dẫn
đến tình trạng chênh lệch về trình độ công tác. Điều này cũng là một khó khăn mà
nhà trường đã và đang tiến hành khắc phục. Bởi vì nếu để tình trạng này kéo dài sẽ
ảnh hưởng lớn đến chất lượng giảng dạy của nhà trường.

Các hoạt động dạy và học thiếu tính linh hoạt khiến cho chất lượng dạy học
“dẫm chân tại chỗ” cũng là một vấn đề mà nhà trường cần có biện pháp thay đổi
trong thời gian tới. Có như vậy trẻ mới có thể “mỗi ngày đến trường là một niềm
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nguyễn Thị Mến Thương – Trường MN Hoa Hồng

9


Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

vui” khi mỗi ngày cô giáo lại truyền đạt cho trẻ những kiến thức mới, thu hút trẻ,
khiến chúng yêu thích việc đi học hằng ngày.
Các bậc phụ huynh vẫn còn suy nghĩ “bậc học mầm non không quan trọng”
nên đôi lúc nhiều phụ huynh hay chiều ý trẻ và để chúng ở nhà chơi với các thiết bị
điện tử, xem tivi,… hơn là tới trường. Đây là một trong những biểu hiện thiếu sự
quan tâm cân thiết tới trẻ. Bản thân tôi cùng các giáo viên khác vẫn luôn nỗ lực
thay đổi suy nghĩ của các bậc phụ huynh, tuyên truyền cũng như phân tích để họ
hiểu việc đưa trẻ đi học đều sẽ tốt cho trẻ, khiến chúng ngoan ngoãn, biết nghe lời
hơn; ăn ngủ sẽ có giờ giấc; được học cách làm quen với cuộc sống xung quanh và
các kiến thức cơ bản làm nền tảng khi các em chuẩn bị lên lớp 1.
Một vấn đề khiến tôi trăn trở là tính lâu dài của đề tài. Phần lớn các đề tài
nghiên cứu “sáng kiến kinh nghiệm” chỉ có tác dụng “tức thời” (trong một thời gian
ngắn). Tôi thực sự không hy vọng điều này xảy ra. Vậy nên tôi hy vọng đề tài này
sẽ nhận được sự quan tâm đúng mức của các giáo viên, phụ huynh, các ban, ngành
giáo dục.
II.3. Giải pháp, biện pháp
Với thực trạng đặt ra ở trên, tôi có một số biện pháp để giải quyết vấn đề.

Biện pháp 1: Nghiên cứu, tiến hành tìm hiểu các kiến thức về rèn luyện thể
lực ở trẻ
Biện pháp 2: Triển khai các hoạt động giáo dục thể chất bằng hình thức lồng
ghép vào chương trình chính khóa và ngoại khóa của trường
Biện pháp 3: Nắm bắt tâm sinh lý của trẻ và tổ chức các hoạt động giáo dục
thể chất cho trẻ
Biện pháp 4: Hình thành và duy trì thói quen rèn luyện thể chất cho trẻ.
a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nguyễn Thị Mến Thương – Trường MN Hoa Hồng

10


Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Biện pháp 1: Nghiên cứu, tiến hành tìm hiểu các kiến thức về rèn luyện thể
lực ở trẻ nhằm mục đích duy trì, củng cố, nắm vững và nâng cao kiến thức cho giáo
viên về vấn đề tăng chất lượng thể lực cho trẻ. Đồng thời, qua đó giáo viên có thể
thuận lợi trao đổi với phụ huynh về vấn đề này của trẻ.
Biện pháp 2: Triển khai các hoạt động giáo dục thể chất theo chương trình
Giáo dục Mầm non chính khóa và các hoạt động ngoại khóa của nhà trường thông
qua các hoạt động giáo dục thể chất lồng ghép này, trẻ có cơ hội tìm hiểu, thực
hành các bài tập thường xuyên hơn, khiến trẻ nhớ và hình thành thói quen tốt cho
bản thân.
Biện pháp 3: Nắm bắt tâm sinh lý của trẻ và tổ chức các hoạt động giáo dục
thể chất cho trẻ nhờ đó khắc phục được những trở ngại tâm lý của trẻ trong việc tập
luyện nâng cao thể lực. Hiểu được tâm sinh lý của trẻ giúp ta có được phương pháp

phù hợp khiến trẻ yêu thích việc rèn luyện sức khỏe cho mình thông qua các hoạt
động giáo dục thể chất hằng ngày.
Biện pháp 4: Hình thành và duy trì thói quen rèn luyện thể chất cho trẻ nhằm
giúp trẻ có ý thức tự giác trong việc rèn luyện thể lực của bản thân, qua đó tác động
đến phụ huynh khiến họ chú ý hơn đến việc chăm sóc sức khỏe cho con cái mình.
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp
Biện pháp 1: Nghiên cứu, tiến hành tìm hiểu các kiến thức về rèn luyện thể
lực ở trẻ
Nhằm giúp trẻ có được kiến thức cơ bản về rèn luyện thể lực, các phương
pháp giáo dục thể chất phải được giáo viên hướng dẫn rõ ràng và thường xuyên cho
trẻ. Giúp trẻ tập luyện đúng các động tác, giáo viên cần nhận thức rõ tầm quan
trọng của việc rèn luyện thân thể cho trẻ có như vậy mới không ngừng tìm tòi, học
hỏi, nghiên cứu những kiến thức liên quan bằng nhiều phương thức khác nhau.
Giáo viên có kiến thức mới có thể giúp trẻ biết được:
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nguyễn Thị Mến Thương – Trường MN Hoa Hồng

11


Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Chức năng của rèn luyện thể lực qua các bài tập thể dục buổi sáng, các hoạt
động ngoài trời.
Vai trò của rèn luyện thể lực qua các bài tập thể dục buổi sáng, các hoạt động
ngoài trời.
Ý nghĩa của việc rèn luyện thể lực qua các bài tập thể dục buổi sáng, các
hoạt động ngoài trời.

Các bệnh dễ mắc phải khi trẻ không tham gia hoạt động rèn luyện thể lực.
Biện pháp 2: Triển khai các hoạt động giáo dục thể chất theo chương trình
Giáo dục Mầm non chính khóa và các hoạt động ngoại khóa của nhà trường
Giải pháp này đã chỉ rõ cách thực hiện, đó là thực hiện nghiêm túc các hoạt
động giáo dục thể chất theo chương trình Giáo dục Mầm non chính khóa và các
hoạt động ngoại khóa
của nhà trường. Tổ chức
quán triệt các nội dung,
hình thức tuyên truyền
phù hợp với mục đích,
nội dung của các hoạt
động giáo dục thể chất
nhằm nâng cao nhận
thức, ý thức trách nhiệm
của các bậc phụ huynh

Hình 1: Tập thể dục buổi sáng

như: tham gia các hoạt
động dạy chuyên đề, hội thi “Bé khỏe, bé ngoan”... Để làm tốt điều này, giáo viên
cần có tính linh hoạt và nắm vững các bài học, bài tập để có thể tiến hành hoạt
động giáo dục thể chất theo chương trình giáo dục Mầm non và các hoạt động

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nguyễn Thị Mến Thương – Trường MN Hoa Hồng

12

Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ngoại khóa một cách phù hợp. Như vậy cũng khiến cho các tiết học giáo dục thể
chất trở nên sinh động và sôi nổi hơn, khiến trẻ hứng thú hơn trong học tập.
Để làm được những điều trên tôi đã tiến hành các hoạt động sau:
Vì hình ảnh là phương tiện giúp trẻ lĩnh hội tốt nhất. Tư duy của trẻ trong
giai đoạn này là tư duy trực quan hình ảnh việc tạo điều kiện cho trẻ quan sát qua
hình ảnh hoặc hoạt động trực tiếp sẽ giúp trẻ nhớ lâu bởi hình ảnh sẽ dễ dàng được
trẻ khắc sâu vào trí nhớ hơn so với lời nói. Bởi vậy, tôi đã tiến hành sưu tầm tranh,
ảnh, một số là tranh tôi tiến hành vẽ liên quan đến việc tập thể dục buổi sáng giúp
trẻ tìm hiểu được như thế nào là tập thể dục? làm sao để tập thể dục đúng cách…
Kết hợp với đó là trang trí, dán các tranh ảnh liên quan đến tập thể dục ở các góc, ở
cửa ra vào để bé có thể nhìn thấy thường xuyên. Hình ảnh video clip được tôi tiến
hành quay hoặc sưu tầm trên mạng internet tôi thường chiếu vào đầu giờ khi đón
trẻ, đôi lúc là cuối giờ học khi tiến hành trả trẻ.
Cùng với đó là việc chỉ cho trẻ thấy tác hại của không tập thể dục, những
hình ảnh thể hiện các

bé

ngồi một mình, các

bé

gầy gò… nguồn của
các bức ảnh một phần

là

được tôi chụp lại
hoặc sưu tầm thêm ở
bên ngoài.
Lồng ghép nội
dung giáo dục thể

Hình 2: Cho trẻ dạo chơi

chất với các môn học
trong các chủ điểm khác, giúp trẻ có thể học mọi lúc, mọi nơi.
Ví dụ:
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nguyễn Thị Mến Thương – Trường MN Hoa Hồng

13


Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Với Văn học: Qua các bài thơ: “Bé tập thể dục”……
Với Âm nhạc: Qua các bài hát: “Tập thể dục sáng”, “Con cào cào”….
Với tạo hình: Ta có thể cho trẻ tô màu, vẽ tranh liên quan đến các hoạt động
thể chất.
* Các hoạt động “học mà chơi, chơi mà học”
Cho trẻ đóng vai ở
các góc để chơi các trò
chơi thể thao, sử dụng đến
bóng, vòng để lắc… cho

trẻ đóng vai “chăm sóc
bạn sóc nâu bị ốm”, cô
giáo tiến hành hỏi những
câu hỏi kiểu như: “tại sao
bạn sóc nâu bị ốm?” – trả
lời: “vì bạn không tập thể

Hình 3: Cho trẻ chơi
với đồ chơi ngoài trời.

dục chăm chỉ.”… một số
câu hỏi khác để dẫn dắt trẻ vào vấn đề mà mình muốn hướng tới là khiến cho trẻ
hứng thú với việc
tập luyện thể lực,
ăn uống điều độ và
nghỉ ngơi đúng giờ
giấc.

Hình 4: Tổ chức các hoạt động
ngoài trời cho trẻ
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nguyễn Thị Mến Thương – Trường MN Hoa Hồng

14


Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Cho cả lớp chơi trò chơi: “Mèo đuổi chuột”, “Bịt mắt bắt dê”, “Cá sấu lên
bờ”…
Biện pháp 3: Nắm bắt tâm sinh lý của trẻ và tổ chức các hoạt động giáo dục
thể chất cho trẻ
Việc nắm bắt tâm lý của trẻ rất quan trọng, vì nó sẽ giúp giáo viên biết được
trẻ thích hay không thích hoạt động? tại sao lại thích/không thích? Và làm như thế
nào
Qua việc hỏi, trao đổi với trẻ cũng như phụ huynh của trẻ, hầu hết các em
đều thích hoạt động, tuy nhiên chủ yếu hoạt động của các em là chạy nhảy và nô
đùa. Các hoạt động này tự phát và tùy hứng, còn các bài tập thể dục cơ bản thì hầu
như các em không thích/không biết để tập. Như vậy có nghĩa là các em có hoạt
động, nhưng hoạt động ấy lại thiếu tính khoa học. Phụ huynh thì một phần là bận
rộn thiếu thời gian chỉ dạy con cái, một phần là qua loa và thiếu sự quan tâm đến
việc luyện thể lực cho trẻ.
Bởi những đặc điểm ấy mà tôi luôn cố gắng vận động phụ huynh chăm đưa
trẻ đến trường, chú ý đến sinh hoạt cá nhân của trẻ hơn, nhắc nhở con tập thể dục
khi ở nhà vào những ngày nghỉ. Bên cạnh đó, tôi tìm mọi cách như chuẩn bị nhiều
đồ chơi, dụng cụ học tập mới lạ, bắt mắt để thu hút sự chú ý của trẻ, khiến trẻ thích
thú hơn trong tập luyện; mở các bài nhạc vui nhộn cho các em nhún nhảy theo…
Biện pháp 4: Hình thành và duy trì thói quen rèn luyện thể chất cho trẻ
Giáo dục và rèn luyện thể chất cho trẻ cần biến nó trở thành thói quen và tính
tự giác có hệ thống ở trẻ. Để làm được điều này, bên cạnh sự cố gắng của giáo viên
thì vai trò quyết định là ở các bậc phụ huynh. Trẻ thường hay quên những bài học,
những điều được dạy ở trên lớp của giáo viên. Nên để trẻ nhớ được lâu cần được
giáo viên và phụ huynh thường xuyên nhắc nhở ở cả trên trường và ở nhà. Thời
gian trẻ ở nhà cùng bố mẹ nhiều hơn, đặc biệt là những ngày nghỉ cuối tuần, nếu
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nguyễn Thị Mến Thương – Trường MN Hoa Hồng

15


Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

nhận được sự nhắc nhở của bố mẹ, trẻ sẽ khó có thể quên được những bài tập đã
được tập trên lớp.
Để trẻ yêu thích tập luyện, bên cạnh nhắc nhở cần có sự động viên, cổ vũ từ
phía gia đình và trường học thường xuyên, có các phần thưởng nhỏ cho trẻ. Có như
vậy mới khuyến khích trẻ cố gắng hơn nữa.
c. Điều kiện để thực hiện giải pháp, biện pháp
Điều kiện để thực hiện biện pháp là giáo viên phải có kiến thức chuyên môn
sâu rộng, phong phú. Các kiến thức liên quan cần được chuẩn bị tìm hiểu sâu từ
trước, biết nắm bắt tâm lý của trẻ, các biện pháp chăm sóc sức khỏe trẻ em và kiến
thức về giáo dục thể chất nói riêng.
Điều kiện thứ hai là môi trường hoạt động của trẻ phải rộng rãi, thoải mái, an
toàn và đầy đủ cơ sở vật chất, đồ dùng phục vụ cho việc dạy học.
Giáo viên phải tâm lý với không chỉ là trẻ mà còn cả với phụ huynh để
thuyết phục họ phối hợp hoạt động cùng với mình.
d. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
Các biện pháp được đề cập trong đề tài này có mối quan hệ chặt chẽ và có sự
hỗ trợ lẫn nhau. Các biện pháp được sắp xếp theo thứ tự, thực hiện tốt các biện
pháp này sẽ tạo điều kiện thuận lợi và là cơ sở cho việc mang lại hiệu quả cho biện
pháp kế tiếp.
e. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu
STT

Họ và tên

Trước khi áp Sau

khi

áp Tăng

dụng sáng kiến dụng sáng kiến
Cân
Chiều Cân
Chiều Cân

Chiều

nặng

cao

nặng

cao

nặng

cao

(Kg)

(Cm)

(Kg)

(cm)

(Kg)

(cm)

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nguyễn Thị Mến Thương – Trường MN Hoa Hồng

16


Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1

Bùi Thanh Vi

15.6

100

17

110

1.4

10

2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20

H Ngân Byă
Lê Công Nguyên
Trần Minh Long
Võ Khánh Ly
Hồ Lê Nhân
Mai Minh Tiến
Hà Kiều Trang

Đặng Ngọc Trường
Trần Quang Dũng
Nguyễn Yến Nhi
Trần Thị Lan Anh
Y Sim Hmok
Y Phia Bkrông
Võ Thị Nhật Lệ
Vũ Quang Minh
H Siva Hduê
H SiJong Hmok
Đặng Đức Phát
Đặng Thị Thảo Vân

13
15
16
14.5
15.5
14.5
15.2
15.8
14
14.2
16
14
13
12.6
15
17
13.5

18
14

99
105
107
102
104
105
100
110
98
101
105
95
98
96
101
111
100
105
110

16
18
19
15.7
17.5
16.5
16.5

18.5
16
15.7
17
16.6
15.8
15.7
18
20
15.8
19.5
16.8

104
112
114
104
112
111
109
114
109
110
113
100
102
103
105.3
113
109

112
115

3
3
3
1.2
2
2
1.3
2.7
2
1.5
1
2.6
2.8
3.1
3
3
2.3
1.5
2.8

5
7
7
2
7
6
9

2
9
9
8
5
5
7
4.3
2
9
7
5

III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
III.1 Kết luận
Qua việc triển khai thực hiện đề tài “Một số biện pháp nâng cao chất lượng
giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi” đã tạo ra được rất nhiều ý nghĩa có tác động tích
cực đến chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ. Giúp cho trẻ phát triển hoài hòa
không chỉ về mặt thể chất mà còn về mặt tình cảm, trí tuệ. Chính những ý nghĩa đó
đã giúp trẻ có được những bước cơ sở để hoàn thiện nhân cách con người, chuẩn bị
những yếu tố cơ bản để bước vào môi trường tiểu học. Việc nghiên cứu đề tài góp
phần không nhỏ vào việc đổi mới phương pháp, nâng cao chất lượng giáo dục ở
bậc học mầm non. Thực hiện tốt cuộc vận động “Hai không” và phong trào thi đua
“Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” của ngành giáo dục.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nguyễn Thị Mến Thương – Trường MN Hoa Hồng

17

Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Đề tài nghiên cứu đã được tiến hành thực hiện thành công, với đối tượng
nghiên cứu, phạm vi nghiên cứu rõ ràng. Cùng với kết quả thu được đã trở thành
một trong những đóng góp cho việc giảng dạy của các giáo viên. Đề tài với phạm
vi và đối tượng tương đối hạn hẹp, chính vì vậy, đây là một trong những thiếu sót
cùng như là điểm hạn chế của đề tài. Kết quả nghiên cứu của đề tài sẽ trở thành cơ
sở cho việc nghiên cứu của những ai quan tâm và muốn mở rộng hơn vấn đề này.
III.2 Kiến nghị
a. Đối với cấp trên
Cơ sở vật chất trường, lớp học được coi là điều kiện tiên quyết trong phát
triển giáo dục, ảnh hưởng lớn đến việc triển khai các hoạt động dạy và học, nâng
cao chất lượng giáo dục. Vì vậy, trong việc triển khai thực hiện chương trình xây
dựng trường chuẩn quốc gia, kiên cố hoá trường, lớp học, đề nghị cần chú trọng
đầu tư xây dựng, nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi đáp ứng
yêu cầu phát triển quy mô, nâng cao chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ. Đặc biệt,
cần quan tâm đầu tư đầu tư cơ sở vật chất, cần bổ sung và mua mới một số đồ dùng
phục vụ cho bộ môn giáo dục thể chất, các loại đồ chơi ngoài trời.
Đẩy mạnh xã hội hóa giáo dục, huy động mọi nguồn lực để phát triển giáo
dục mầm non; tăng cường sự phối hợp với các ngành liên quan để xây dựng những
biện pháp tập trung lãnh đạo, chỉ đạo nhằm tạo sự chuyển biến rõ rệt trong việc
triển khai thực hiện kế hoạch “ Nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ
trong trường Mầm non, giai đoạn 2013 – 2016 ”, góp phần đẩy mạnh công tác
tuyên truyền nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi và huy động sự tham gia phối
hợp của các bậc cha mẹ, cộng đồng nhằm tạo sự thống nhất giữa nhà trường, gia
đình và xã hội cùng chăm lo giáo dục phát triển vận động cho trẻ .
Bên cạnh đó cần có các biện pháp để đẩy mạnh hơn nữa công tác xã hội hóa

giáo dục, huy động mọi nguồn lực để phát triển ngành giáo dục mầm non, đặc biệt
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nguyễn Thị Mến Thương – Trường MN Hoa Hồng

18


Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

là giáo dục phát triển vận động, giúp cơ thể trẻ phát triển tố chất nhanh, bền, dẻo dai
và khéo léo, giảm tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng trên địa bàn, góp phần nâng cao tầm vóc và
thể lực của trẻ em trong giai đoạn hiện nay. Có như vậy, sự quan tâm của xã hội với
giáo dục thể chất cho trẻ mầm non nói riêng mới được nâng lên.
Cùng với việc nâng cao dinh dưỡng trong khẩu phần ăn cho trẻ đảm bảo đầy
đủ các chất dinh dưỡng cho trẻ phát triển là công tác giáo dục thể chất cho trẻ cần
có chất lượng hơn nữa, phối hợp cùng giáo viên đưa ra những biện pháp hiệu quả
nâng cao chất lượng sức khỏe cho trẻ.
Công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực trình độ cho đội ngũ cán bộ
quản lý, giáo viên mầm non đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục mầm non cần được
chú trọng hơn nữa.
b. Đối với nhà trường
Thường xuyên làm tốt công tác rà soát, đánh giá tình trạng cơ sở vật chất,
trang thiết bị, đồ dùng dạy học để kịp thời xây dựng kế hoạch, có phương án đề
nghị trang bị, bổ sung nhằm thực hiện tốt yêu cầu nhiệm vụ dạy và học cũng như
công tác chăm sóc sức khỏe cho trẻ.
Tạo điều kiện tốt nhất, khuyến khích giáo viên tự học tập, nâng cao trình độ
dạy học cũng như thường xuyên cập nhật nâng cao tri thức chuyên môn nghiệp vụ,
tri thức về chăm sóc sức khỏe cho trẻ.

Tiếp tục thực hiện tốt công tác xã hội hoá giáo dục, đẩy mạnh công tác tuyên
truyền để huy động các nguồn lực hỗ trợ, bổ sung, mua sắm trang thiết bị, đồ dùng,
tài liệu, học liệu cần thiết cho việc thực hiện công tác giáo dục thể chất trong
trường Mầm non.
Tăng cường sự giúp đỡ, giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm trong thực hiện công
tác giáo dục thể chất cho trẻ mầm non giữa các trường mầm non trên địa bàn.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nguyễn Thị Mến Thương – Trường MN Hoa Hồng

19


Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Băng Adtênh. Ngày 2 tháng 2 năm 2015
Người viết

Nguyễn Thị Mến Thương

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nguyễn Thị Mến Thương – Trường MN Hoa Hồng

20


Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nguyễn Thị Mến Thương – Trường MN Hoa Hồng

21


Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

TÀI LIỆU THAM KHẢO
STT

Tên tài liệu

Tác giả

1

Bài soạn hướng dẫn trẻ mẫu giáo học
thể dục

Trần Tân Tiến, Bùi Kim
Tuyến (1997),
Nxb Hà Nội.

2

Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên cho
giáo viên mầm non chu kì II (2004 –
2007),

Vụ giáo dục mầm non
(2005)

3

Tổ chức hoạt động phát triển vận động
cho trẻ mầm non theo hướng tích hợp

Viện chiến lược và
chương trình giáo dục,
TS. Lê Thu Hương (chủ
biên)
(2006)

4

Giáo dục dinh dưỡng – sức khỏe cho trẻ

mầm non theo hướng tích hợp

Viện chiến lược và
chương trình giáo dục
(2006), Nxb Hà Nội

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nguyễn Thị Mến Thương – Trường MN Hoa Hồng

22


Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ 5 tuổi
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

MỤC LỤC

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nguyễn Thị Mến Thương – Trường MN Hoa Hồng

23