PHÒNG GD&ĐT KRÔNG ANA
TRƯỜNG TIỂU HỌC VÕ THỊ SÁU
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI
MỘT SỐ KINH NGHIỆM TRONG CÔNG TÁC CHỈ ĐẠO HOẠT
ĐỘNG SAO NHI ĐỒNG Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC VÕ THỊ SÁU
Họ và tên tác giả: Thái Thị Hoài Thu
Đơn vị công tác: Trường tiểu học Võ Thị Sáu
Trình độ đào tạo: Đại học sư phạm
Môn đào tạo: Tiểu học
Krông Ana, tháng 2 năm 2016
1
MỤC LỤC
Trang
Phần I. Phần mở đầu
1. Lý do, mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài……………………………….2
2. Đối tượng, giới hạn, phạm vi, phương pháp nghiên cứu......... ….…3
Phần II. Nội dung đề tài
1. Cơ sở lý luận................... ………………………………………… 3
2. Thực trạng..........................................................................................4
a. Thuận lợi, khó khăn … …………….…………….………………. 4
b. Thành công, hạn chế………………………………….…………… 4
c. Mặt mạnh, mặt yếu…………………………………………………4
d. Nguyên nhân và các yeus tố tác động
………………………… 5
e. Phân tích đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra … 5
2. Giải pháp, biện pháp……………………………………………… 6
a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp……………………………… 7
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp………
7
c. Điều kiện để thực hiện giải pháp, biện pháp................................
12
d. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp..................................... 13
e. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu........13
c. Kết quả thu được qua khảo nghiệm .................................................14
Phần III: Kết luận và kiến nghị
1. Kết luận
........................................................................................14
2. Kiến nghị ......................................................................................... 1
2
I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong những năm làm công tác quản lý ở trường tiểu học, tôi luôn băn
khoăn trăn trở: làm cách nào để hoạt động dạy học ở trường đạt được mục tiêu
nhiệm vụ mà ngành, chính quyền địa phương và các bậc cha mẹ học sinh kì
vọng. Qua trải nghiệm, tôi nhận thấy rằng: trong sự nghiệp giáo dục, Tiểu học có
vai trò nền tảng, rất quan trọng. Giáo dục tiểu học tạo ra cơ sở ban đầu cơ bản và
bền vững cho trẻ đặc biệt là công tác Đội và Sao nhi đồng.
Tiểu học Võ Thị Sáu là một trường có đông học sinh đồng bào dân tộc
thiểu số, trong những năm qua, số học sinh nghỉ học trong các buổi học chính
khóa diễn ra một cách khá thường xuyên, tình trạng học sinh bỏ học cũng không
ngoại lệ. Bản thân tôi đã từng làm giáo viên Tổng phụ trách, trong những năm
đó, bản thân đã thấy rõ hiệu quả sự lôi cuốn, niềm vui của các em khi được tham
gia hoạt động Đội và Sao nhi đồng. Đội ngũ phụ trách sao đã thực sự có nhiều cố
gắng và góp phần làm giảm số học sinh bỏ học. Các em thích đến trường hơn, đi
học đúng giờ hơn, tính mạnh dạn, tự tin được cải thiện rõ rệt qua các hoạt động
sao nhi đồng.
Giờ đây, tuy không còn làm tổng phụ trách đội nữa nhưng những năm
tháng đó là một kỷ niệm đẹp nhất trong cuộc đời nhà giáo của tôi. Tôi đã bồi
dưỡng năng lực cho Đội ngũ phụ trách sao, nhiều em đã đạt thành tích cao trong
các hội thi Phụ trách sao giỏi do Hội đồng Đội Huyện và Tỉnh tổ chức. Hiện nay,
ngoài nhiệm vụ chỉ đạo chung, tôi không ngừng chủ động trong công tác chỉ đạo
hoạt động Đội đặc biệt là hoạt động Sao nhi đồng để bản thân được đem khả
năng và nhiệt huyết của mình góp phần nâng cao chất lượng học tập và cố gắng
đưa phong trào Đội ngang tầm với các trường khác trong huyện nhà. Đó chính là
lý do tôi chọn đề tài ‘‘ Một vài kinh nghiệm trong công tác chỉ đạo hoạt động
Sao nhi đồng trong trường tiểu học Võ Thị Sáu ’’.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
3
Công tác chỉ đạo hoạt động phụ trách Sao nhi đồng giúp giáo viên Tổng phụ
trách đội, đội ngũ phụ trách chi đội (GV chủ nhiệm) và các em đội viên lớp 4,5
có phương pháp làm việc, biết cách tổ chức cho nhi đồng sinh hoạt như thế nào
cho phù hợp, hiểu được tâm lý các em nhỏ. Bên cạnh đó các em còn được học
các bài hát nhi đồng, học múa, kể chuyện, biết hướng dẫn trò chơi … vì vậy các
em hứng thú, tạo niềm phấn khởi để tham gia hoạt động tập thể, giúp các em
thích đến trường.
Hoạt động sao nhi đồng đòi hỏi người tổng phụ trách phải có kế hoạch làm
việc cụ thể, có phương pháp bồi dưỡng dễ hiểu, luôn suy nghĩ tìm tòi sáng tạo
mọi hình thức phong phú để đưa các em vào sinh hoạt Sao cũng như sinh hoạt
tập thể toàn trường. Trong quá trình hướng dẫn nhi đồng, bản thân phụ trách Sao
cũng được tu dưỡng, rèn luyện và trưởng thành.
Hoạt động sao nhi đồng giúp cho tổng phụ trách và đội ngũ giáo viên, các
em lớp 4,5 hiểu được vai trò quan trọng trong việc sinh hoạt sao nhi đồng, hoạt
động này thực sự là một công việc mang tính chất giáo dục tinh thần, giáo dục
đạo đức sâu sắc.
3. Đối tượng nghiên cứu
Các biên pháp, hình thức tổ chức sinh hoạt Sao nhi đồng.
4. Giới hạn, phạm vi nghiên cứu
Đội ngũ thầy cô và học sinh trong trường TH Võ Thị Sáu từ năm 2015
đến tháng 3/2016.
5. Phương pháp nghiên cứu
a. Phương pháp quan sát
b. Phương pháp đàm thoại
c. Phương pháp phỏng vấn
d. Phương pháp luyện tập
e. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm
4
II. PHẦN NỘI DUNG
1. Cơ sở lý luận
Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn luôn mong ước và gửi trọn niềm tin ở thế hệ trẻ.
Người đã giành một tình yêu đặc biệt ở lứa tuổi thiếu niên nhi đồng. Mỗi con
người trưởng thành đều xuất phát từ quá trình giáo dục mà nền tảng là những
năm đầu bước chân vào bậc tiểu học. Ở bậc tiểu học, hoạt động Đội TNTP là con
đường giáo dục cần thiết và đem lại hiệu quả thiết thực nhất. Bởi vì, mỗi trẻ em
trong quá trình giáo dục để phát triển trí tuệ, phẩm chất, năng lực đều phải bằng
nhiều con đường như giáo dục thông qua hệ thống nhà trường hoặc bằng giáo
dục gia đình và xã hội. Đối với Đội TNTP, phương pháp giáo dục là thông qua
các hoạt động thực tiễn của Đội và tự rèn luyện của Đội viên mà nền tảng là Sao
nhi đồng. Chính vì vậy công tác nhi đồng được Đảng ta và Bác Hồ coi đó là sự
nghiệp đào tạo một lớp người mới đáp ứng nhu cầu thời đại của đất nước.
2. Thực trạng
a. Thuận lợi, khó khăn
Thuận lợi
- Trường có tới 96,7% học sinh đồng bào dân tộc thiểu số, tuy điều kiện
hoàn cảnh khó khăn nhưng các em lại rất hăng say trong hoạt động văn hóa văn
nghệ thể thao đặc biệt là hoạt động Sao nhi đồng.
- Tổng phụ trách đội trẻ, năng động, nhiệt tình nên thuận lợi cho công tác
chỉ đạo hoạt động Đội.
- Đội ngũ giáo viên có tinh thần tập thể, đa số nhiệt tình và nghiêm túc
thực hiện theo kế hoạch mà Tổng phụ trách đội để ra.
Khó khăn
- Trường nằm trên địa bàn rộng với 7 buôn, 3 điểm trường do vậy việc tập
trung để tập huấn và sinh hoạt chưa cùng lúc, chưa đồng bộ.
5
- Công tác chỉ đạo công tác Phụ trách Sao nhi đồng phụ thuộc rất nhiều
vào Tổng phụ trách và đội ngũ các chi đội. Khi tổng phụ trách tiến hành bồi
dưỡng cho các em vào buổi chiều và ngày thứ bảy (ngày nghỉ, các em thường
phụ giúp công việc gia đình) nên các em đến không đầy đủ, chính vì vậy công
việc tiến hành bồi dưỡng phụ trách Sao chưa thuận lợi.
b. Thành công, hạn chế
* Thành công
- Công tác chỉ đạo hoạt động Sao nhi đồng đã góp phần cung cấp cho đội
ngũ Phụ trách trong trường có thêm kiến thức, kỹ năng về Sao nhi đồng từ đó
làm tốt công tác bồi dưỡng rèn luyện các em phấn đấu trở thành những đội viên
tốt trong năm học tiếp.
- Các lớp nhi đồng được sinh hoạt nề nếp đảm bảo, ý thức, tác phong vững
vàng, các em người đồng bào thiểu số hòa đồng gần gũi với người dân tộc Kinh,
góp phần giáo dục đạo đức, nâng cao chất lượng học tập.
* Hạn chế
Nhìn chung việc chỉ đạo công tác Phụ trách sao nhi đồng ở trường Tiểu
học chưa thực sự được coi trọng. Một số ít giáo viên chưa thực sự đầu tư.
c. Mặt mạnh, mặt yếu.
* Mặt mạnh
- Tổng phụ trách đội nhiệt tình, có năng lực giúp cho công tác chỉ đạo hoạt
động Đội mang lại hiệu quả thiết thực, kịp thời.
- Phụ trách lớp nhi đồng (Giáo viên chủ nhiệm lớp) đa số tâm huyết với
công tác trường lớp, yêu thương học sinh, tham gia tích cực trong các hoạt động
ngoài giờ lên lớp.
- Các em rất thích làm phụ trách Sao, rất thích được vui chơi nhảy múa
nhất là học sinh dân tộc thiểu số.
* Mặt yếu
6
Đội ngũ giáo viên về kỹ năng hoạt động sao nhi còn nhiều hạn chế, đội
ngũ phụ trách sao (là những em lớp 4, lớp 5) chưa mạnh dạn, thiếu tự tin.
Vì các em cùng cấp học (lớp 4;5 chỉ hơn các em nhi đồng 2 tuổi) các em
còn nhỏ dễ nhớ hay quên còn lúng túng trong sinh hoạt với nhi đồng, chưa biết
cách tổ chức cho nhi đồng sinh hoạt như thế nào cho phù hợp nên công tác chỉ
đạo hoạt động sao nhi đồng đòi hỏi nhiều thời gian và công sức.
d. Các nguyên nhân, các yếu tố tác động
Công tác chỉ đạo hoạt động sao nhi đồng thực sự đem lại hiệu quả khi
người lãnh đạo phải thực sự tâm huyết với hoạt động Đội. Phải biết lựa chọn
thành phần làm tổng phụ trách có năng lực chuyên môn và giàu lòng nhiệt huyết.
Để thực hiện thành công đề tài này, bản thân đã làm việc hết mình, suy
nghĩ, tìm tòi, đem hết khả năng trải nghiệm trong công tác làm Tổng phụ trách
trong thời gian đầu và làm công tác chỉ đạo trong thời điểm hiện tại. Sự phối hợi
giúp đỡ của lãnh đạo cũng như đội ngũ giáo viên phụ trách trong trường là động
lực thúc đẩy tôi thực hiện. Sự quan tâm chỉ đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền
địa phương cúng đã tác động không nhỏ đến hoạt động Đội. Bên cạnh đó là niềm
vui và hiệu quả sinh hoạt của các em đã giúp tôi hoàn thành đề tài này.
Công tác chỉ đạo gặp khó khăn khi tổng phụ trách chưa thực sự tự tin, chưa
vận dụng linh hoạt, sáng tạo những kiến thức học được và các kĩ năng vào công
tác Đội. Mặt khác, năng lực chuyên môn của đội ngũ phụ trách chưa đồng đều,
sân chơi bãi tập chưa đảm bảo, phòng sinh hoạt truyền thống chưa có đã ảnh
hưởng đến chất lượng sinh hoạt sao.
e. Phân tích đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra
Tiểu học Võ Thị Sáu là một trường có 529 em học sinh trong đó chỉ có 19
em người Kinh, 3 em dân tộc khác còn lại là dân tộc ê Đê. Là một trường có
đông học sinh dân tộc thiểu số, trước hết trường đã khắc phục khó khăn về sân
chơi bãi tập, tạo góc sân sạch sẽ, có bóng mát. Trồng cây xanh để các em được
sinh hoạt và vui chơi lành mạnh. Tạo điều kiện thuận lợi nhất cho Tổng phụ trách
7
thực hiện hoạt động Đội và sao nhi đồng như hỗ trợ về ngày công và hỗ trợ về
vật chất ngoài khoản quỹ đội. Huy động sự phối hợp giữa các lực lực lượng trong
và ngoài nhà trường như Đoàn thanh niên, tổ chức công đoàn, hội phụ huynh,
Đoàn địa phương nhằm hỗ trợ về vật chất và tinh thần, cả ngày giờ công nhất là
trong các hội thi lớn. Tiếp tục thực hiện phong trào Xây dựng trường học thân
thiện, học sinh tích cực, tạo sự hòa đồng, tương thân tương ái giúp đỡ lẫn nhau
trong trường cùng sinh hoạt vui vẻ, lành mạnh. Các em có cơ hội được giao lưu,
học hỏi, hòa nhập.
Công tác chỉ đạo hoạt động Sao nhi đồng là một công tác trọng tâm và là
động lực thúc đẩy phong trào học tập trong các trường tiểu học. Để phong trào
thiếu nhi và sinh hoạt Sao nhi đồng đạt hiệu quả tốt cần chỉ đạo, bồi dưỡng cho
Tổng phụ trách biết lập kế hoạch, thực hiện kế hoạch một cách khoa học, bám sát
kế hoạch hoạt động của ngành, của Hội đồng Đội. Sự ủng hộ của các cấp và các
ban ngành. Bên cạnh sự quan tâm và hỗ trợ của các ban ngành liên quan thì vai
trò chủ chốt và yếu tố quyết định thành công là phải có một đội ngũ Phụ trách sao
giỏi, được lựa chọn, bồi dưỡng, huấn luyện nghiệp vụ thường xuyên. Chính vì
vậy mà hoạt động phụ trách sao hết sức cấp thiết. Nếu không có lực lượng phụ
trách sao thì nhi đồng không thể tự mình hoạt động được. Trong quá trình thực
hiện chỉ đạo hoạt động sao nhi đồng bản thân tôi tự nhận thấy : lớp nào có phụ
trách sao giỏi thì học sinh lớp đó sinh hoạt có chất lượng và hiệu quả giáo dục sẽ
cao.
Chú trọng phát huy vai trò của Tổng phụ trách, của đội ngũ phụ trách chi
đôi, của lực lượng phụ tráh sao. Sức mạnh về sự đoàn kết nhất trí, trên dưới một
lòng của ban lãnh đạo, tổng phụ trách, giáo viên và các em học sinh đã vượt qua
được những khó khăn, hạn chế đem lại thành công trong hoạt động sao nhi đồng.
3. Giải pháp, biện pháp
a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp.
Để công tác chỉ đạo hoạt động sao nhi đồng đem lại hiệu quả, cần lập kế
hoạch, xây dựng kế hoạch và thực hiện kế hoạch phù hợp, sát với tình hình thực
8
tế của trường. Đưa ra các giải pháp tích cực, các biện pháp cụ thể, nhiệm vụ của
từng chức vụ trong hệ thống phụ trách Đội.
Hoạt động Sao nhi đồng ở trường Tiểu học không phải là một việc làm dễ.
Chính vì vậy công tác bồi dưỡng phụ trách Sao muốn có hiệu quả, cần có sự lựa
chọn và phải biết cách bồi dưỡng, sử dụng tốt đội ngũ phụ trách sao, làm thế nào
để có chất lượng tốt là câu hỏi mà Tổng phụ trách là người trăn trở và cũng là
người có vai trò quyết định đến hiệu quả của hoạt động Sao nhi đồng toàn liên
đội. Xuất phát từ mục tiêu đó, cần phải chỉ đạo ngay từ đầu năm công tác Sao nhi
đồng.
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp.
Đầu năm, Hiệu trưởng chỉ đạo cho tổng phụ trách đội phải tham gia tập
huấn kỹ năng do Hội đồng đội tổ chức. Từ những kiến thức tập huấn được và vốn
kiến thức tích lũy của bản thân, tổng phụ trách đội về trường tập huấn lại cho đội
ngũ phụ trách chi đội và lớp nhi đồng (giáo viên) cùng với các em đội viên lớp
4,5 ( được chọn phụ trách sao lớp 1 và lớp 2). Cần cung cấp cho đội ngũ phụ
trách nhi đồng các nội dung sau:
Hiệu trưởng đạo cho tổng phụ trách thực hiện:
* Ttuyên truyền những hiểu biết về sao nhi đồng trong tháng 10, sau khi
Đại hội liên đội:
Trong trường tiểu học, một lực chủ yếu và làm nồng cốt đó là Đội viên
và nhi đồng trong đó, Đội là lực lượng dự bị của Đoàn. Phương thức và biện
pháp giáo dục của Đội mang bản sắc riêng thể hiện là một lực lượng giáo dục
của một tổ chức trẻ em, kết hợp với sự hướng dẫn của các anh, chị phụ trách.
Vậy để hoạt động Đội được phát triển và đạt kết quả cao ta phải chú ý đến hoạt
động Sao nhi đồng.
Sao nhi đồng là hình thức tập hợp các em nhi đồng từ 6 đến 8 tuổi để
giáo dục các em theo 5 điều Bác Hồ dạy, hướng dẫn nhi đồng làm quen với sinh
9
hoạt tập thể, giúp đỡ các em trở thành con ngoan, trò giỏi, bạn tốt, mong muốn
trở thành Đội viên TNTP Hồ Chí Minh.
Mỗi Sao nhi đồng có một Đội viên TNTP làm phụ trách Sao, giúp đỡ nhi
đồng vui chơi, sinh hoạt. Mỗi lớp nhi đồng có một chi đội TNTP giúp đỡ và
một cán bộ phụ trách là giáo viên (cô giáo chủ nhiệm).
Đối với các em lớp 1,2, các anh chị phụ trách sao có tầm quan trọng đặc
biệt. Có thể nói, phụ trách sao là “ linh hồn” của sao. Thực tế cho thấy phụ trách
sao giỏi là người giàu lòng nhiệt tình, năng động, có nghiệp vụ công tác Đội và
có và có năng khiếu về một vài lĩnh vực hoạt động như múa hát, kể chuyện, trò
chơi… Ngược lại, nếu phụ trách sao năng lực kém sẽ làm cho hoạt động của nhi
đồng tẻ nhạt, hiệu quả giáo dục không cao. Mặt khác các phụ trách nhi đồng
(giáo viên) không thể sâu sát đến từng em và từng nhóm nhỏ các em được. Trong
khi đó, Phụ trách sao, là người có lứa tuổi gần lứa tuổi nhi đồng nên dễ gần gũi,
dễ gây thiện cảm với các em nhi đồng. Như vậy để duy trì được hoạt động sao
nhi đồng có kết quả tốt phải có đầy đủ các phụ trách sao và phải bồi dưỡng các
em theo một nội dung chương trình nhất định.
* Lựa chọn các Đội viên làm phụ trách Sao theo các tiêu chuẩn
- Nhiệt tình, có hoàn cảnh, điều kiện thuận lợi.
- Có khả năng diễn đạt, năng khiếu văn nghệ, yêu thích các em nhỏ.
- Học lực khá trở lên, mạnh dạn, ham học hỏi và hoạt động tập thể.
Trong quá trình lựa chọn phải có sự đánh giá của cô giáo chủ nhiệm, bản
thân các em và sự tín nhiệm của các bạn trong lớp bầu ra.
* Cách sắp xếp phụ trách Sao:
Cho các em Đội viên lớp 4 phụ trách nhi đồng lớp 2
Đội viên lớp 5 phụ trách nhi đổng lớp 1.
Sao nhi đồng khối 3 sinh hoạt theo hình thức tự quản.
* Bồi dưỡng Phụ trách sao
10
Ngay từ đầu năm Hiệu trưởng chỉ đạo cho Tổng phụ trách bồi dưỡng Phụ
trách Sao, tập hợp các em học nội quy khi đi Phụ trách sao, tham gia lớp tập huấn
do Liên đội tổ chức, thời gian tiến hành sau khi đại hội các chi đội và các lớp nhi
đồng, tìm hiểu kỹ hơn về đối tượng mà các em sẽ phụ trách, giúp các em gắn bó,
yêu thương các em nhỏ.
Bước đầu Tổng phụ trách giảng cho các em phụ trách Sao hiểu biết sơ bộ
về đặc điểm tâm lý lứa tuổi nhi đồng:
+ Nhi đồng là những trẻ em hiếu động, ưa hoạt động, sự chú ý không
được lâu. Vì vậy các hình thức hoạt động phải được thay đổi luôn để cuốn hút sự
chú ý của các em.
+ Các em nhỏ tuổi, việc tham gia sinh hoạt tập thể còn khá mới mẻ, vì
vậy tính rụt rè, nhút nhát là không thể tránh khỏi. Mặt khác, các em hay thắc mắc
vê những gì diễn ra xung quanh, vì vậy, phụ trách sao phải tìm hiểu để có thể giải
thích cho các em rõ.
+ Các em hay mách những lỗi ban mắc phải. Đây là hình thức phê bình
của nhi đồng, phụ trách Sao phải phân tích, giải thích rõ ràng sự việc cho các em
hiểu, không nên bỏ qua.
+ Các em thường bắt chước những cử chỉ, hành động, lời nói của anh,
chị phụ trách vì vậy Phụ trách Sao phải là tấm gương tốt cho các em noi theo.
* Hướng dẫn cụ thể nội dung.
- Trước hết, nhi đồng cần nắm được Bài hát truyền thống. Cần tập cho các
em học thuộc bài hát truyền thống của Nhi đồng là "Nhanh bước nhanh nhi
đồng" nhạc và lời của nhạc sĩ Phong Nhã .
Bài hát "Nhanh bước nhanh nhi đồng"
Nhạc và lời : Nhạc sĩ Phong Nhã
Nhanh bước nhanh nhi đồng, theo cờ đón sao vàng, kìa lời gió ngàn kìa
lời sông núi, kìa lời gió ngàn, kìa lời sông núi. Nhắc nhở em rằng tuy mình đang
11
còn thơ ấu. Nhưng chúng em kết đoàn. Chăm học chăm làm cho ngoan, Tập tành
sao thân hình em được nở nang. Trở nên những người lao động vinh quang. Em
kính yêu vâng lời nhớ ơn Bác Hồ. Yêu hòa bình, yêu nước Việt Nam.
- Học lời hứa nhi đồng:
"Vâng lời Bác hồ dạy
Em xin hứa sẵn sàng
Là con ngoan, trò giỏi
Cháu Bác Hồ kính yêu"
Sau khi các em nắm được bài hát truyền thống và lời hứa nhi đồng, cần
phối hợp với giáo viên hát nhạc tập cho các em một số bài hát, bài đồng dao khác
dễ nhớ, dễ thuộc phù hợp với nhi đồng.
* Tiếp theo tổng phụ trách đội cần hướng dẫn các em các bước tiến hành
sinh hoạt Sao theo 8 chủ điểm phù hợp với các chủ đề hàng tháng.
- 8 chủ điểm theo từng tháng đó là:
+ Con ngoan
+ Trò giỏi
+ Khoẻ mạnh - sạch sẽ
+ Lời nói hay- Cử chỉ đẹp
+ Yêu Sao - yêu Đội
+ Tay xinh - Tay khéo
+ Em yêu quê hương
+ Làm theo lời Bác.
- Các bước tiến hành sinh hoạt Sao: gồm 5 bước.
Bước 1: Ổn định tổ chức: Hát một bài, ổn định nề nếp
12
Bước 2: Kiểm tra thi đua: học tập; đạo đức, vệ sinh … (cần nhận xét để
khen, nhắc nhở sau kiểm tra)
Bước 3: Sinh hoạt theo chủ điểm
- Giới thiệu chủ điểm
- Nội dung chủ điểm. Hát-múa-kể chuyện, hái hoa dân chủ; chơi trò chơi…
Bước 4: Nhận xét buổi sinh hoạt. Khen những em thực hiện tốt, dành
nhiều thành tích cao, mạnh dạn trong sinh hoạt.
Bước 5: Dặn dò, chuẩn bị tìm hiểu về chủ đề tuần sau
Đó là 5 bước tiến hành một buổi sinh hoạt Sao mà TPT đội hướng dẫn cho
các em phụ trách sao thực hiện.
Ngoài ra cần hướng dẫn cho các em biết một số kiến thức về hát múa theo
chủ điểm, chủ đề như kể chuyện, trò chơi, các nghi thức và kỹ năng cơ bản.
Đối với các lớp học 8 buổi/ tuần thì có 2 buổi chiều được nghỉ vì vậy đầu
năm, Tổng phụ trách cần tham mưu với Ban giám hiệu trường để bố trí các lớp
được phân công phối hợp phụ trách Sao nhi đồng sinh hoạt cùng buổi để không
làm ảnh hưởng đến thời gian học văn hóa theo chương trình hiện hành.
Tổng phụ trách đội chia Sao (từ 5 đến 10 em hợp thành một sao), hướng
dẫn đặt tên Sao (tên sao thường mang những loài vật mà các em yêu thích hoặc
mang những nét tính cách dễ thương như Họa Mi, Sơn Ca, Chăm ngoan, Vui
vẻ…) phân cụ thể người phụ trách và nhóm Sao (một em đội viên lớp 4 phụ
trách một sao lớp 2, em đội viên lớp 5 phụ trách một sao lớp 1)
Thực hiện theo sự chỉ đạo của nhà trường, Tổng phụ trách tiến hành
sinh hoạt Sao như sau:
*Phụ trách sao tiến hành sinh hoạt qua các hình thức sau
-
Hình thức 1
Sinh hoạt lớp nhi đồng ( cả lớp) . Tổ chức trong phòng học.
13
Nắm bắt tình hình cho đến thời điểm hiện tại, các em thuộc những bài hát
nào, những bài hát nào cần thiết chưa học thuộc cần tập cho các em. Cụ thể như
các bài hát truyền thống nhi đồng: Nhanh bước nhanh nhi đồng, bài hát Sao vui
của em, Bài Quả, bài Như có Bác trong ngày vui đại thắng, bài Bốn phương
trời…
Có thể phối hợp với giáo viên hát nhạc để hướng dẫn.
+ Biện pháp
Tập cho các em học lời bài hát theo cụm từ hoặc câu ngắn.
Cần cho các em nắm được hát lời bài hát với tốc độ như thế nào? Nhanh,
chậm, hay vừa phải.
Trước khi hát và hát hết một câu thì phải lấy hơi, phải biết giữ hơi khi lên
cao, xuống thấp, khi ngâm câu hát.
Thể hiện tình cảm, sắc thái bài hát như: buồn, vui, trong sáng .
Tập cho các em biểu diễn các động tác phù hợp lời bài hát.
Giáo dục đạo đức cho các em qua bài hát vừa học.
- Hình thức 2
Sinh hoạt sao (mỗi sao từ 5 đến 10 em)
Tổ chức ngoài trời, tiến hành sinh hoạt theo theo chủ điểm
* Ví dụ một buổi sinh hoạt sao có thể như sau:
Chủ điểm: Làm theo lời Bác
Bước 1 Tập hợp sao thành một vòng tròn. Hát một bài về Bác (Hôm qua
em mơ gặp Bác Hồ, Như có Bác trong ngày vui đại thắng…)
Bước 2 Kiểm tra sĩ số: Tập cho các em điểm số từ 1 đến hết ( mỗi sao từ
5 đến 10 em )
Kiểm tra vệ sinh cá nhân (Khen, nhắc nhở học sinh về đầu tóc, trang phục,
vệ sinh đôi bàn tay…)
14
Kiểm tra thi đua: Đánh giá kết quả học tập, rèn luyện trong tuần qua. Chỉ
ra được những em dành nhiều điểm 10, những em hoàn thành tốt các nhiệm vụ
học tập. ( khen, nhắc nhở cụ thể )
Bước 3. Sinh hoạt theo chủ điểm: Em yêu Bác Hồ.
Giới thiệu chủ điểm: Em yêu Bác Hồ.
Nội dung chủ điểm. : Hát, múa, đọc thơ về Bác Hồ.
Thể lệ: Mỗi nhi đồng tìm bài hát và hát được bài hát. Múa trên nền nhạc
hay lời bài hát về Bác Hồ. Tìm và đọc được bài thơ về Bác Hồ, mỗi bài được 10
điểm.
Bước 4. Nhận xét buổi sinh hoạt, lồng giáo dục đạo đức cho các em
( Khen những em mạnh dạn, tự tin, những em dành nhiều điểm 10, những
em có nhiều cố gắng trong sinh hoạt)
Bước 5. Dặn dò : Nhận xét buổi sinh hoạt. Dặn các em về nhà chuẩn bị
sưu tầm các bài hát hay về thầy cô để chuẩn bị cho chủ đề sau: Nhớ ơn thầy cô
giáo.
15
16
Một số hình ảnh sinh hoạt Phụ trách Sao nhi đồng tại liên đội TH Võ Thị Sáu
- Hình thức 3: Hái hoa dân chủ, trò chơi học tập.
+ Biện pháp.
Chuẩn bị cây hoa dân chủ.
Giáo viên chủ nhiệm phối hợp với các em phụ trách sao nhi đồng chuẩn bị
các câu hỏi theo chủ đề, ghi vào tờ giấy cho vào quả bóng bay treo lên cây dân
chủ, các thành viên trong sao hái và lần lượt trả lời các yêu cầu ghi trong đó.
Chú ý câu hỏi vừa sức, kiến thức từ bài học và cuộc sống xung quanhphù
hợp để khuyến khích các em tham gia.
-
Hình thức 4
Thi Phụ trách sao giỏi; Sao cháu ngoan Bác Hồ ( Có thể tổ chức vào ngày thứ 7
để có đủ thời gian cho các em tham gia hiệu quả )
+Biện pháp.
Thông qua sinh hoạt tập thể, Tổng phụ trách cần tổ chức các buổi kiểm tra,
đánh giá bằng các cuộc thi : "Sao cháu ngoan Bác Hồ", "phụ trách Sao giỏi”
Đây là một hoạt động nhằm đánh giá, động viên hay khen thưởng, đồng
thời để nâng cao năng lực cho các em phụ trách Sao. Hội thị phụ trách Sao giỏi là
ngày hội vui của phụ trách Sao và nhi đồng vì mỗi phụ trách Sao dự thi phải thể
hiện bằng việc trực tiếp điều khiển với nhi đồng. Đây cũng là một dịp cho các em
học hỏi, trao đổi kinh nghiệm, tạo ra một không khí thi đua sôi nổi trong phong
trào Đội và nhi đồng của Liên đội, hội thi phụ trách Sao giỏi, cần tổ chức cho các
em vào học kỳ II, thi trong từng khối lớp, thi toàn trường, với hội thi này cần đề
ra những yêu cầu mà mỗi phụ trách Sao giỏi phải đạt được đó là:
+ Có nhận thức tốt về công tác nhi đồng, hiểu biết về tổ chức nhi đồng;
tâm lý nhi đồng, biết phương pháp sinh hoạt với nhi đồng, biết xử lý tình huống
trong sinh hoạt với nhi đồng.
17
+ Có kỹ năng tổ chức sinh hoạt sao, biết thiết kế một buổi sinh hoạt Sao
theo chủ điểm và hướng dẫn sinh hoạt Sao theo đúng chủ điểm đó, tạo được buổi
sinh hoạt phong phú, hấp dẫn.
+ Có một năng khiếu nào đó: Hát, múa, kể chuyện trò chơi…
Ngoài hình thức và phương pháp bồi dưỡng Tổng phụ trách cần cung cấp
cho các em :
+ Sách, báo nhi đồng
+ Chương trình rèn luyện Đội viên dự bị
+ Băng, nhạc để tập hát, múa …
c. Điều kiện để thực hiện giải pháp, biện pháp.
Để làm tốt công tác chỉ đạo phụ trách sao, cần lưu ý đến cơ sở vật chất.
Cần xây dựng phòng sinh hoạt truyền thống để các em tham gia sinh hoạt. Nếu
chưa có phòng chức năng thì phải có được sân sạch sẽ, cho bóng mát, chọn vị trí
sinh hoạt đủ rộng, thoáng, mát để tránh nắng và mưa gió khi điều kiện thời tiết
không thuận lợi.
- Để hoạt động sinh hoạt Sao đạt kết quả tốt và thường xuyên, cần thành
lập lực lượng bồi dưỡng phụ trách Sao và có sự phối nhịp nhàng giữa:
+ Tổng phụ trách Đội.
+ Giáo viên chủ nhiệm, giáo viên dạy học, giáo viên hát nhạc.
+ Ban chỉ huy liên, chi Đội.
Trong quá trình bồi dưỡng cho các em cần được sự hỗ trợ của Tổng phụ
trách đội, các cô giáo chủ nhiệm cũng như Ban giám hiệu nhà trường tạo điều
kiện, thúc đầy cùng làm tốt phong trào công tác Đội để công tác Phụ trách sao
đạt hiệu quả tốt.
d. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
18
Trong công tác chỉ đạo hoạt động Sao nhi đồng các biện pháp và giải pháp
đưa ra cần cụ thể, rõ ràng. Là một trường có đông học sinh và giáo viên người
đồng bào dân tộc thiểu số, Trước hoàn cảnh thực tế của trường tiểu học Võ Thị
Sáu thì các giải pháp và biện pháp đã đưa ra nhằm giải quyết được những tình thế
khó khăn về công tác Phụ trách sao nhi đồng đặt ra. Chúng có mối quan hệ chặt
chẽ lẫn nhau, hỗ trợ cho nhau để làm nên thành công của đề tài.
e. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu
* Kết quả khảo nghiệm
Qua công tác chỉ đạo hoạt động Phụ trách sao nhi đồng, tôi đã trực tiếp
phỏng vấn Tổng phụ trách đội, giáo viên phụ trách lớp nhi đồng và các em học
sinh, kết quả như sau :
- 95 % nhi đồng mạnh dạn, cởi mở hơn sau các buổi sinh hoạt
- 100% phụ trách sao nắm được quy trình và nội dung một buổi sinh hoạt
sao.
- 100% nhi đồng được giáo dục đạo đức trong các buổi sinh hoạt sao.
- 100% nhi đồng đạt kết quả học tập tốt hơn sau khi được sinh hoạt.
- Tỉ lệ học sinh nghỉ học giảm hẳn.
Số liệu cụ thể khảo nghiệm như sau:
Năm học
Tổng số PTSG
SNĐCN NĐ mạnh Hiểu
biết NĐ bỏ
19
nhi đồng
2014-2015
2015-2016
226
226
(tháng2/2016)
dạn,tự tin về SNĐ
học
14/25
185
168
185
2
56%
82%
74%
82%
0,9%
20/25
226
214
226
0
80%
100%
95%
100%
( Chú thích: PTSG: Phụ trách sao giỏi; SNĐCN: Sao nhi đồng chăm ngoan)
* Giá trị khoa học
Công tác nhi đồng thực sự đã được nhà trường quan tâm tạo điều kiện để
các em có cơ hội thể hiện những khả năng của mình, tạo ra một lớp người mới
năng động, sáng tạo và là chủ nhân tương lai của đất nước.
4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề cần
nghiên cứu.
Công tác chỉ đạo hoạt động sao nhi đồng đã đóng góp không nhỏ cho chất
lượng dạy học. Trong những năm làm quản lý, bản thân rất chú trọng về công tác
Đội và sinh hoạt sao nhi đồng, đội ngũ giáo viên và phụ trách sao nhi đồng đã có
sự chuyển biến rõ rệt. Tổng Phụ trách Đội Nguyễn Hữu Thọ đạt TPT Đội giỏi
cấp huyện. Phong trào hoạt động sao nhi đồng hoạt động tích cực và có chiều
sâu; Năm học 2015-2016 (tháng 2) liên đội tổ chức hội thi, 20 em đạt phụ trách
sao giỏi cấp trường, 2 em xuất sắc đó là em Nguyễn Trần Mỹ Uyên (5A) và em
HTrang Niê (4A); 226/226 em sao nhi đồng lớp 1,2 đạt Nhi đồng chăm ngoan.
Đội ngũ phụ trách nhi đồng được tập huấn và nắm chắc về kỹ năng sinh hoạt sao
nhi đồng. Tình trạng học sinh nghỉ học giảm dần. Số học sinh nhút nhát được cải
thiện rõ rệt, học sinh đồng bào dân tộc thiểu số hòa đồng hơn, các em đã tự tin
20
sinh hoạt trong tập thể, bước đầu các em biết giao tiếp, các em đã bộc bạch
những suy nghĩ của mình với các anh chị phụ trách, với thầy cô giáo.
PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
Qua những năm làm công tác quản lý chỉ đạo hoạt động Đội và sao nhi
đồng, tôi đã rút ra kết luận sau:
- Một trường được đánh giá là mạnh khi công tác phong trào mạnh và
hiệu quả. Để có phong trào mạnh không thể không nói đến hoạt động Đội và Sao
nhi đồng mà Sao nhi đồng là nền tảng. Vậy để Sao nhi đồng hoạt động tốt, phải
có một đội ngũ Phụ trách sao giỏi, được lựa chọn, bồi dưỡng, huấn luyện nghiệp
vụ thường xuyên.
- Hoạt động phụ trách sao là một công tác khoa học là vấn đề sư phạm cần
phải được thực hiện nghiêm túc, có chương trình, có chỉ đạo, đầu tư theo hệ
thống của các cấp, phải luôn đổi mới để phù hợp với sự phát triển của các em nhi
đồng và của xã hội. Phải xác định phụ trách Sao thực chất là một cán bộ giáo
dục, một tiểu giáo viên của Đội.
- Công tác Sao nhi đồng là phương thức giáo dục và tự giáo dục đối với
các em, giúp cho các em học tập tốt hơn, biết cách tổ chức quản lý với một hoạt
động tập thể, biết tôn trọng công việc mình làm và đem lai những hiểu biết cũng
như kinh nghiệm trong giao tiếp, phát huy được tính chủ động sáng tạo, hình
thành các kĩ năng tự giao tiếp, tự phục vụ.
- Giúp cho đội ngũ tổng phụ trách, đội ngũ giáo viên nhận thức tốt vấn đề
phụ trách Sao, qua đó tạo điều kiện thuận lợi cho nhi đồng sinh hoạt, đến với các
em bằng tình thương và trách nhiệm, luôn động viên uốn nắm kịp thời bằng nghệ
thuật sư phạm thích hợp, chắc chắn hiệu quả công tác tốt hơn, góp phần quan
trọng nâng cao chất lượng học tập và củng cố nền nếp nhà trường. Giúp các em
học tập hiệu quả hơn từ đó chất lượng giáo dục toàn diên được nâng cao.
2. Kiến nghị
21
* Đối với giáo viên :
Cần quan tâm nhiều hơn nữa đến công tác sinh hoạt sao nhi đồng, coi đó là
một nhiệm vụ quan trọng trong công tác giáo dục không thể tách rời với hoạt
động học tập.
* Đối với các cấp có thẩm quyền :
Phụ trách sao thường sinh hoạt ngoài trời do vậy sân chơi bãi tập đảm bảo
cho các em sinh hoạt chỉ có ở các trường chuẩn quốc gia, số còn lại chỉ là tạm bợ,
không phù hợp đề nghị nhà trường và các cấp có thẩm quyền như UBND xã và
PGD huyện KrôngAna hỗ trợ kinh phí xây dựng sân chơi bãi tập phù hợp, sạch
sẽ cho các em sinh hoạt ở cả các phân hiệu ; xây một phòng Đội riêng biệt để xây
dựng phòng truyền thống Đội.
Ea Bông, ngày 28 tháng 2 năm 2016
Người viết đề tài
Thái Thị Hoài Thu
22
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
……………………………………………………………………………………...
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
23
TÀI LIỆU THAM KHẢO
STT
TÊN TÀI LIỆU
TÁC GIẢ
( CƠ QUAN PHÁT HÀNH)
1
Người phụ trách thiếu nhi cần biết
Nhà xuất bản Thanh niên
Hà Nội 2001
2
Sổ tay phụ trách Đội
Hội đồng đội Trung ương
3
Sổ tay nhi đồng
Hội đồng đội Trung ương
24
4
Tạp chí Người phụ trách
TW Đoàn TNCS Hồ Chí
Minh
5
Tài liệu tập huấn các năm làm TPT Đội
HĐĐ huyện, Tỉnh Đoàn,
TW Đoàn
25