một số phương pháp phát triển kỹ năng vẽ màu trong phân môn vẽ trang trí của học sinh khối lớp 3,4,5

Một số phương pháp phát triển kĩ năng vẽ màu
trong phân môn vẽ trang trí của học sinh khối lớp 3 – 4 - 5
---------------------------------------------- 1 --------------------------------------------PHẦN THỨ NHẤT

ĐẶT VẤN ĐỀ
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Nước ta, trải qua hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước, ta có hơn 50
năm để xây dựng và hoàn chỉnh giáo dục, song xuất phát từ thực tiễn phát triển
và hội nhập của đất nước ta trong thời kì công nghiệp hóa hiện đại hóa thì hệ
thống giáo dục này đang trở nên lạc hậu, vì vậy trước những khuyết điểm yếu
kém của giáo dục, trước thực trạng của giáo dục nước ta thì công cuộc đổi mới
giáo dục đang trở thành một nhu cầu cấp thiết và đóng vai trò hết sức quan
trọng. Trải qua một thời gian thi hành luật sửa đổi, đến nay luật giáo dục của ta
đã góp phần thúc đẩy sự phát triển của nền giáo dục nước nhà, đem lại những
thành tích cho giáo dục, góp phần đào tạo nguồn nhân lực phục vụ cho sự
nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Tuy nhiên trước thực tiễn luôn
vận động của giáo dục Việt Nam, nhiều vấn đề mới nảy sinh, những gì phù hợp
với hôm nay chưa chắc đã phù hợp với ngày mai. Vậy nên chúng ta luôn cần cập
nhật thông tin, đổi mới phương pháp dạy và học ở trường sao cho phù hợp với
thực tế xã hội. Trong những đổi mới về nội dung chương trình sách giáo khoa
thì đổi mới phương pháp dạy học có vị trí đặc biệt quan trọng vì hoạt động dạy
học là hoạt động chủ yếu của nhà trường. Và đổi mới phương pháp dạy học
cũng xuất phát từ nhu cầu của công việc đổi mới sâu sắc nền kinh tế xã hội đang
diễn ra trên đất nước ta ngày nay. Kinh nghiệm của nhiều nước trên thế giới chỉ
ra rằng: Cuộc cách mạng về phương pháp giáo dục sẽ đem lại bộ mặt mới, sức
sống mới cho giáo dục. Đối với bậc Tiểu học, bậc học nền tảng, vai trò của
phương pháp giáo dục lại càng có giá trị đặc biệt.
Với đặc thù của môn mĩ thuật là luôn hướng học sinh đến cái đẹp về hình
thể, màu sắc, thông qua bố cục, hình tượng… hướng tới cái đẹp sẽ đưa con
người có nếp suy nghĩ, hành động và cách sống tốt đẹp hơn. Vì vậy từ xưa đến
nay các trường học ở mọi nơi trên thế giới đều dạy mĩ thuật và xem đó là một

môn học bắt buộc đối với tất cả học sinh. Đặc biệt, lĩnh vực nghệ thuật trang trí
------------------------------------------------------------------------------------------------Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Phương Thảo
Trường Tiểu Học Xuân La


Một số phương pháp phát triển kĩ năng vẽ màu
trong phân môn vẽ trang trí của học sinh khối lớp 3 – 4 - 5
---------------------------------------------- 2 --------------------------------------------rất quan trọng đối với đời sống thẩm mĩ của con người. Nó làm tăng thêm vẻ
đẹp cho các sự vật đồng thời nó còn khẳng định tính nghệ thuật cũng như người
sử dụng sự vật đó.
Yếu tố quan trọng chiếm phần khẳng định tính nghệ thuật trong trang trí
chính là màu sắc. Màu sắc rất quan trọng đối với cảnh vật xung quanh ta. Nếu
cảnh vật không có màu sắc thì tất cả đều là bóng tối. Màu sắc thể hiện mọi sắc
thái, trạng thái của sự vật cũng như sự thể hiện tình cảm, cảm xúc của con người
muốn truyền đạt qua sự vật.
Chính vì vậy, không chỉ đối với nghệ thuật mà đối với tất cả các nghành
khoa học khác, nghiên cứu tìm hiểu màu sắc là một vấn đề thiết thực cần quan
tâm nhằm bổ xung và hổ trợ thêm cho kho kiến thức màu sắc và cảm thụ về màu
sắc của nhân loại.
Xuất phát từ những lý do trên và qua thực tế dạy học tôi nhận thấy vấn đề "
Phát triển kĩ năng vẽ màu trong phân môn vẽ trang trí" là một đề tài cần được
nghiên cứu nhằm hổ trợ cho sự nghiệp giáo dục môn mĩ thuật trong chương
trình của học sinh tiểu học. Trong đề tài này tôi xin trình bày “ Một số phương
pháp phát triển kĩ năng vẽ màu trong phân môn vẽ trang trí của học sinh
khối lớp 3, 4, 5”.
II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
- Đối với môn mĩ thuật ở chương trình tiểu học có các phân môn cần sử
dụng đến màu sắc như: Vẽ tranh đề tài, vẽ theo mẫu, vẽ trang trí. Phân môn
Thường thức mĩ thuật và Tập nặn tạo dáng mặc dù không sử dụng màu trực tiếp,
nhưng qua 2 phân môn này, học sinh cũng gián tiếp cảm thụ được màu sắc ở các

tác phẩm nghệ thuật hay sự kết hợp của đất nặn.
- Qua phân môn vẽ trang trí của hoc sinh tiểu học, đặc biệt là học sinh
trường Tiểu học Xuân La. Việc tìm hiểu về màu sắc, giúp các con cảm thụ và sử
dụng màu sắc có nhiều yếu tố để khai thác như trong trang trí ứng dụng (lọ hoa,
trang trí lều trại, trang trí đầu báo tường, trang trí chậu cảnh...). Đối với đề tài
này, nhằm áp dụng cho thực tiễn học sinh trường Tiểu học Xuân La , tôi chỉ
------------------------------------------------------------------------------------------------Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Phương Thảo
Trường Tiểu Học Xuân La


Một số phương pháp phát triển kĩ năng vẽ màu
trong phân môn vẽ trang trí của học sinh khối lớp 3 – 4 - 5
---------------------------------------------- 3 --------------------------------------------chọn tìm hiểu màu sắc trong việc ứng dụng màu của các con vào phạm vi trang
trí các hình cơ bản như: Trang trí hình vuông, hình tròn, hình chữ nhật... và một
số bài trang trí ứng dụng ở các khối lớp 3, 4, 5.
- Các tiết học vẽ trang trí ở các lớp 3, 4, 5 của học sinh trường Tiểu học
Xuân La.
- Học sinh các lớp 3, 4, 5 trường Tiểu học Xuân La (Năm học 2011 –
2012)
III. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Để tìm hiểu thành công đề tài với kết quả áp dụng được hiệu quả thì
phương pháp nghiên cứu góp một phần chủ yếu quan trọng. Đồng thời cần có sự
kết hợp hài hòa giữa các phương pháp sau:
- Đọc tài liệu.
- Phương pháp khảo sát.
- Phương pháp trực quan, quan sát sư phạm.
- Phương pháp gợi trí tò mò cho học sinh.
- Phương pháp thực hành.
- Phương pháp kiểm tra – đánh giá – thống kê.
VI. PHẠM VI VÀ KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU

Thời gian nghiên cứu: trong 1 năm ( năm học 2011 – 2012)

------------------------------------------------------------------------------------------------Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Phương Thảo
Trường Tiểu Học Xuân La


Một số phương pháp phát triển kĩ năng vẽ màu
trong phân môn vẽ trang trí của học sinh khối lớp 3 – 4 - 5
---------------------------------------------- 4 --------------------------------------------PHẦN THỨ HAI

NỘI DUNG
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN
Nghị quyết TW II khoá VIII tiếp tục khẳng định đổi mới phương pháp
giáo dục, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện thành nếp tư duy sáng
tạo của người học, từng bước áp dụng các phương pháp tiên tiến và phát triển
hiện đại vào quá trình dạy học.
Để đạt được mục tiêu giáo dục, nhà trường đã duy trì đủ các môn học và
môn Mĩ thuật là một trong những môn học đó. Đặc trưng của môn học là không
nhằm đào tạo hoạ sĩ tương lai hay tạo ra những người chuyên làm về Mĩ thuật,
mà nhằm trang bị cho học sinh những kiến thức cơ bản về cái đẹp để các con
tiếp xúc và làm quen với cái đẹp, cảm thụ cái đẹp, biết vận dụng cái đẹp vào
trong cuộc sống hàng ngày. Hỗ trợ các con ở các môn học khác giúp các con
phát triển toàn diện, lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kỹ năng
cơ bản góp phần hình thành con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Môn Mĩ
thuật đảm bảo cho các con có thể giải quyết được các bài tập hàng ngày và hiểu
về vẻ đẹp, về nền Mĩ thuật truyền thống, ngoài ra nó còn tạo điều kiện cho học
sinh học có hiệu quả cao hơn các môn học khác.
Nghề dạy học là một trong những nghề khó, bởi sản phẩm của nó là con
người. Con người vốn có diễn biến tâm lí phức tạp. Mĩ thuật là một trong những
môn nghệ thuật. Nếu dạy học khó, thì dạy nghệ thuật càng khó hơn, cần phải

mang tính nghệ thuật cao hơn. Song khó không có nghĩa là không dạy được vì
học Mĩ thuật đem lại niềm vui cho mọi người, làm cho mọi người nhìn ra cái
đẹp, thấy cái đẹp có ở trong mình và xung quanh trở nên gần gũi và đáng yêu.
Đồng thời Mĩ thuật giúp mọi người tự tạo ra cái đẹp theo ý mình và thưởng
ngoạn nó ngay trong sinh hoạt thường ngày của mình, làm cho cuộc sống thêm
hài hoà, hạnh phúc.
------------------------------------------------------------------------------------------------Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Phương Thảo
Trường Tiểu Học Xuân La


Một số phương pháp phát triển kĩ năng vẽ màu
trong phân môn vẽ trang trí của học sinh khối lớp 3 – 4 - 5
---------------------------------------------- 5 --------------------------------------------Thế giới tự nhiên muôn màu, muôn sắc. Yếu tố màu sắc tác động vào con
người gây ra những giác cảm, xúc cảm như: vui buồn, yêu ghét, say mê… Màu
sắc là một bộ phận quan trọng của hội họa, là yếu tố góp phần tạo nên bức tranh
đẹp, hấp dẫn và mang tính nghệ thuật. Màu sắc được coi là một thứ ngôn ngữ
quan trọng của hội họa truyền tải tâm tư tình cảm và tính cách của người vẽ. Do
đó màu sắc đóng góp lớn vào sự thành công của bài vẽ. Màu sắc không thể và
không bao giờ tách khỏi môi trường sống của con người. Màu sắc không chỉ là
tiếng nói riêng của một tâm hồn mà còn là tiếng nói của cả dân tộc mang tính
phong tục. Màu sắc là ngôn ngữ của tác phẩm là bầu tâm sự, cảm xúc của người
nghệ sĩ, người vẽ gửi gắm trong tác phẩm của mình.
Con người luôn yêu cái đẹp, luôn muốn làm đẹp cho cuộc sống. Từ trong
gia đình đến ngoài xã hội, ở đâu cũng có sự sắp xếp, tô điểm của con người
nhằm làm cho mọi vật thêm đẹp, cuộc sống thêm vui tươi.
Trong nhu cầu cao về thẩm mĩ đó, màu sắc đóng vai trò quan trọng với
chức năng thu hút và điều tiết cái gọi là “cảm thụ thẩm mĩ” ở mỗi con người.
Vì vậy, nghiên cứu về phương pháp phát triển kĩ năng vẽ màu trong phân
môn vẽ trang trí ở học sinh tiểu học là vấn đề cần thiết, quan trọng... nhằm nâng
cao cảm thụ thẩm mĩ cho lứa tuổi các con.

II. NGHIÊN CỨU THỰC TRẠNG
Năm học 2011 – 2012, tôi được nhà trường phân công trực tiếp giảng
dạy môn Mĩ thuật ở cả ba khối lớp 3, 4, 5.
Ngay từ đầu tôi đã tiến hành khảo sát chất lượng về cách sử dụng màu sắc
ở 1 số học sinh khối 3, 4, 5.
Thực hiện kiểm tra trên bài vẽ của học sinh, tôi cho học sinh vẽ màu tự do
từ các loại màu mà các con có.

------------------------------------------------------------------------------------------------Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Phương Thảo
Trường Tiểu Học Xuân La


Một số phương pháp phát triển kĩ năng vẽ màu
trong phân môn vẽ trang trí của học sinh khối lớp 3 – 4 - 5
---------------------------------------------- 6 --------------------------------------------Kết quả như sau:

Yêu cầu

Thực nghiệm học sinh

a. Dùng màu tự
do để vẽ

34 HS Trường tiểu học Xuân La,
Tây Hồ, Hà Nội

Đều dùng màu nguyên
chất chưa có hòa sắc.

b. Dùng một

màu để vẽ

10 HS lớp 3A1 Trường tiểu học
Xuân La, Tây Hồ, Hà Nội

Đều dùng màu sặc sỡ,
chưa phân biệt đậm nhạt.

c. Dùng hai
màu để vẽ

10 HS lớp 4A3 Trường tiểu học
Xuân La, Tây Hồ, Hà Nội

Đều dùng màu nổi bật đa
số: Đỏ, xanh, tím.

d. Dùng ba màu 10 HS lớp 5A2 Trường tiểu học
gốc để vẽ bài
Xuân La, Tây Hồ, Hà Nội

Kết quả

Các con vẫn dùng các
màu gốc, tươi nguyên,
màu sắc sặc sỡ.

Như vậy, nếu như giáo viên chưa có những định hình về màu sắc cho các
con mà để cho các con dùng 1, 2 màu để vẽ các con sẽ rất lúng túng.
Trước tình hình đó, tôi xác định phải làm thế nào để nâng cao chất lượng

học sinh. Giúp học sinh hiểu về sự cảm thụ màu sắc và cách sử dụng màu sắc
trong phân môn vẽ trang trí. Từ đó có biện pháp cụ thể để động viên, khuyến
khích các con học sinh có tư duy màu sắc tốt đồng thời khắc phục những hạn
chế kiến thức và khả năng sử dụng màu ở một số học sinh còn chậm trong việc
dùng màu. Giúp học sinh thấy được tầm quan trọng của màu sắc trong nghệ
thuật hội họa. Hiểu được màu sắc do đâu mà có, sự chuyển biến màu sắc trong
thiên nhiên và sức ảnh hưởng của màu sắc đến tâm lí con người qua kênh thị
giác.
a) Thuận lợi.
Đối với giáo viên:
- Trong những năm gần đây, được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và
của ngành. Đội ngũ giáo viên giảng dạy bộ môn Mĩ thuật được đào tạo chuẩn
------------------------------------------------------------------------------------------------Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Phương Thảo
Trường Tiểu Học Xuân La


Một số phương pháp phát triển kĩ năng vẽ màu
trong phân môn vẽ trang trí của học sinh khối lớp 3 – 4 - 5
---------------------------------------------- 7 --------------------------------------------hóa hơn về chuyên môn nghiệp vụ, đáp ứng được yêu cầu tốt trong giảng dạy Mĩ
thuật.
- Ban giám hiệu luôn quan tâm tạo điều kiện tốt hơn để giáo viên hoàn
thành tốt nhiệm vụ giảng dạy của mình.
- Cơ sở vật chất được trang bị tương đối đầy đủ phục vụ tốt cho môn học.
Đối với học sinh:
Từ thực tế giảng dạy môn Mĩ thuật tôi thấy : Các con rất yêu thích Mĩ
thuật, vì thông qua đó các con được tiếp xúc làm quen với một số tác phẩm hội
hoạ nổi tiếng của thiếu nhi không những ở trong nước mà cả của quốc tế. Các
con được vẽ tranh, vẽ những gì mình mơ ước, mình yêu thích, tập trung trang trí
góc học tập của mình, ...
- Đa số các con nhà gần các điểm trường nên thuận lợi cho việc tới

trường.
- Gia đình cũng thường xuyên quan tâm đến việc học hành của con em
mình.
- Đa số các con yêu thích môn học năng khiếu. Các con học tập với tinh
thần hăng say, cảm nhận được cái hay, cái đẹp được thể hiện từ nội dung và hình
thức mỗi khi các con vẽ một bức tranh hay một bài tập thực hành.
b) Khó khăn.
Đối với giáo viên:
Bên cạnh những thuận lợi trên đối với việc giảng dạy môn Mĩ thuật
cũng còn gặp không ít những khó khăn như:
- Cơ sở vật chất còn thiếu thốn như chưa có phòng chức năng, học sinh
vẫn phải học các môn năng khiếu tại lớp nên việc tổ chức lớp học theo đúng đặc
trưng môn học còn khó, việc tổ chức lớp theo kiểu chữ U, vẽ nhóm,… việc quan
sát vật mẫu và bày nhiều mẫu ở lớp học còn hạn chế, dẫn đến việc học sinh khó
quan sát, không gian lớp học bị trật hẹp.
- Không có nhiều tài liệu tham khảo để phục vụ việc giảng dạy.
Đối với học sinh:
------------------------------------------------------------------------------------------------Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Phương Thảo
Trường Tiểu Học Xuân La


Một số phương pháp phát triển kĩ năng vẽ màu
trong phân môn vẽ trang trí của học sinh khối lớp 3 – 4 - 5
---------------------------------------------- 8 --------------------------------------------- Nhiều đối tượng học sinh chưa thật sự quan tâm đến môn học nên còn
chưa chuẩn bị tốt đồ dùng học tập làm ảnh hưởng rất nhiều đến việc học tập.
- Đa số các con chưa tích cực, chủ động trong học tập, chưa phát huy
được tính sáng tạo trong thực hành bài vẽ của mình (các con thích sao chép
hơn).
- Chưa có sự tác động mạnh mẽ từ phía gia đình đến việc học tập của các
con. Nhận thức của phụ huynh học sinh, chưa coi trọng môn học, còn cho rằng

đó là môn phụ, cho nên đồ dùng học sinh còn thiếu, ít đầu tư.
- Khi trả lời câu hỏi các con còn lệ thuộc vào sách giáo khoa chưa liên hệ
với thực tiễn, không sáng tạo.
- Giờ học vẽ còn trầm, học sinh vẽ bài uể oải, chán nản, tiết học đạt hiệu
quả không cao, nhiều học sinh không hoàn thành bài (kêu là khó, không biết vẽ).
Từ thực trạng này đã không tạo điều kiện cho học sinh phát triển năng lực
cá nhân, gây cho các con sự nhàm chán trong học tập, bản thân giáo viên chưa
phát huy được khả năng sáng tạo của mình.
III. MỘT SỐ BIỆN PHÁP
1. Biện pháp 1: Tìm hiểu về màu sắc, cách sử dụng màu sắc và một số
nguyên tắc cơ bản trong vẽ trang trí.
a. Màu sắc và cách sử dụng màu sắc.
- Ánh sáng chiếu dọi làm cho mọi vật có màu sắc. Ngược lại, trong
bóng tối thì mọi vật đều không có màu.
- Màu sắc làm cho mọi vật thêm đẹp, cuộc sống thêm vui tươi và trở
nên có ý nghĩa hơn. Chúng ta thử hình dung thế giới này không có màu sắc thì
cuộc sống sẽ vô vị và tẻ nhạt biết chừng nào?
- Màu sắc quanh ta rất phong phú và đa dạng. Quan sát thiên nhiên ta
thấy màu sắc thay đổi và biến ảo khôn cùng của biển trời, mây nước, núi non....,
sắc thái muôn màu muôn vẽ của cỏ cây, hoa, lá, chim, thú..., và mọi vật đều
được điểm tô những màu sắc lôi cuốn, hấp dẫn.
------------------------------------------------------------------------------------------------Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Phương Thảo
Trường Tiểu Học Xuân La


Một số phương pháp phát triển kĩ năng vẽ màu
trong phân môn vẽ trang trí của học sinh khối lớp 3 – 4 - 5
---------------------------------------------- 9 --------------------------------------------- Màu sắc trong thiên nhiên khi qua một lăng kính thuỷ tinh, chúng ta
thấy một hiện tượng gọi là quang phổ. Đó là sự phân tích màu sắc có trong ánh
sáng thành 7 màu riêng biệt: Đỏ- Cam- Vàng- Lục- Lam- Chàm- Tím. Trong 7

màu này, có 3 màu gốc (màu nguyên chất) và 4 màu do các màu nguyên chất
pha trộn thành.
- Các nguyên tắc cơ bản khi sử dụng màu:
+ Ba màu gốc là: Đỏ

Vàng

Lam

* Màu gốc còn được gọi là màu cơ bản, màu nguyên chất vì không
thể dùng các màu khác để pha trộn ra màu gốc mà chỉ có thể dùng màu gốc để
pha trộn ra các màu khác.
+ Màu nhị hợp: Cam:
Lục:
Tím:
* Màu nhị hợp là màu do hai màu cơ bản pha trộn với nhau mà
thành.
+ Các cặp màu bổ túc: Đỏ - Lục

:

Cam – Lam :
Vàng – Tím :
* Màu bổ túc là những cặp màu hỗ trợ nhau, khi đứng cạnh nhau sẽ
tôn nhau lên, tạo cho nhau thên rực rỡ, tươi sáng. Nhưng nếu pha trộn chúng với
nhau thì sẽ thành màu xám xỉn.
+ Các cặp màu tương phản: Đỏ - Vàng :
Đỏ - Trắng :
Vàng - Lục :
Vàng - Lam :

Lam - trắng :
* Là những cặp màu khi đặt cạnh nhau sẽ có sự đối lập nhau về sắc
độ hay đối lập nhau về sáng tối mạnh mẽ. Các màu trong cặp màu tương phản
làm cho nhau rõ ràng, tách bạch, nổi bật.
------------------------------------------------------------------------------------------------Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Phương Thảo
Trường Tiểu Học Xuân La


Một số phương pháp phát triển kĩ năng vẽ màu
trong phân môn vẽ trang trí của học sinh khối lớp 3 – 4 - 5
---------------------------------------------- 10 --------------------------------------------+ Màu trung tính: Trắng và Đen. Là màu không thuộc hệ nóng hay
hệ lạnh, khi pha trộn màu trung tính với các màu khác thì sẽ làm cho các màu đó
đậm lên hay nhạt đi.
+

=

+

=

+ Màu nóng:

* Màu nóng: Là những màu gây cảm giác ấm, nóng:

+ Màu lạnh:

* Màu lạnh: Là những màu gây cảm giác mát, lạnh:

- Màu sắc khi để riêng lẻ thì chưa bộc lộ hết giá trị của nó, chỉ khi phối hợp

chúng mới nhau màu sắc mới đem lại hiệu quả rõ ràng: Hoặc tươi sáng, hoặc êm
dịu, trầm ấm hay loè loẹt, xám xỉn.

------------------------------------------------------------------------------------------------Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Phương Thảo
Trường Tiểu Học Xuân La


Một số phương pháp phát triển kĩ năng vẽ màu
trong phân môn vẽ trang trí của học sinh khối lớp 3 – 4 - 5
---------------------------------------------- 11 --------------------------------------------- Muốn có sự hài hoà khi dùng màu sắc phải nắm được quy luật hoà sắc.
Đó chính là sự hoà hợp màu sắc khi phối hợp chúng với nhau. Có các loại hoà
sắc như:
* Hoà sắc đồng màu:

* Hoà sắc nóng:

* Hoà sắc lạnh:

- Khi sử dụng màu cần lưu ý:
* Nên sử dụng màu trung gian cho màu sắc dễ hoà hợp.
* Muốn màu nào đó thêm rực rỡ thì đặt cạnh màu bổ túc của nó.
------------------------------------------------------------------------------------------------Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Phương Thảo
Trường Tiểu Học Xuân La


Một số phương pháp phát triển kĩ năng vẽ màu
trong phân môn vẽ trang trí của học sinh khối lớp 3 – 4 - 5
---------------------------------------------- 12 --------------------------------------------* Phải có sự hài hoà giữa màu nóng và màu lạnh trong một bài vẽ.
* Phân bố màu hợp lí trong toàn bài vẽ.
- Khi vẽ màu cần tiến hành theo trình tự:

+ Vẽ từng màu vào các mảng đã định xong mới vẽ sang màu khác ở
các mảng tiếp theo. Nên vẽ màu từ độ trung gian trước, trên cơ sở đó để điều
chỉnh đậm nhạt. Cứ vẽ như vậy đến màu cuối cùng và hoàn thành bài vẽ.
+ Nhìn lại toàn bộ bài vẽ để đều chỉnh về đậm nhạt cho phù hợp.
b. Một số nguyên tắc cơ bản trong vẽ trang trí.
- Nguyên tắc tương phản: Là cách sử dụng các yếu tố có tính chất đối lập
nhau nhằm lấy cái này để tôn cái kia lên.
- Nguyên tắc cân đối trong trang trí: Đó là sự sắp xếp hài hoà, hợp lí giữa
các mảng trong tổng thể. Không có mảng to quá phá vỡ khung hình định dạng
ban đầu hay mảng nhỏ quá làm cho bố cục lỏng lẻo, vụn vặt.
2. Biện pháp 2: Sự cảm thụ màu sắc trong phân môn vẽ trang trí của
học sinh tiểu học phát triển qua từng khối lớp.
a. Đối với học sinh khối 3:
Nội dung những bài vẽ trang trí lớp 3 nói riêng và ở tiểu học nói chung có
ý nghĩa rất lớn trong việc giáo dục tính cẩn thận, khéo léo trong công việc và
nhận thức thẩm mĩ của học sinh.
Học trang trí các con được làm quen với vẽ màu, vẽ họa tiết bằng những
đường nét đơn giản, biết cách sắp xếp những họa tiết theo các luật trang trí một
cách sáng tạo để có thể tạo ra được những sản phẩm trang trí đầu tiên của bản
thân mình. Chính những sản phẩm này là thành quả lao động có ảnh hưởng rất
------------------------------------------------------------------------------------------------Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Phương Thảo
Trường Tiểu Học Xuân La


Một số phương pháp phát triển kĩ năng vẽ màu
trong phân môn vẽ trang trí của học sinh khối lớp 3 – 4 - 5
---------------------------------------------- 13 --------------------------------------------lớn đến việc giáo dục thị hiếu thẩm mĩ và tình cảm thẩm mĩ của học sinh khi
đứng trước cái đẹp.
Khi các con trực tiếp vẽ bài mới là lúc các con dễ tiếp thu kiến thức và thể
hiện sự tiếp thu trên bài vẽ cụ thể. Ở đây giáo viên có thể gợi ý để các con tô

màu tùy theo ý thích và cảm xúc riêng, nhưng không phải tô màu một cách tùy
tiện. Giáo viên cần gợi ý để các con biết cách chọn màu, tô màu, phối màu một
cách hợp lý theo yêu cầu của từng bài, đó là cách tô màu đơn giản, cách tô màu
đều, gọn trong hình và làm nổi rõ nội dung chính. Ví dụ ở các bài “Vẽ tiếp họa
tiết và vẽ màu vào đường diềm”, “Vẽ tiếp họa tiết và vẽ màu vào hình vuông”,
“Vẽ tiếp họa tiết và vẽ màu vào hình chữ nhật”, “Vẽ màu vào hình có sẵn”, “Vẽ
màu vào dòng chữ nét đều”…
Ở lứa tuổi này các con bắt đầu tìm hiểu về sự đa dạng của màu sắc trong
cuộc sống, hiểu về các màu cơ bản hay gặp, đồng thời biết được vai trò của màu
sắc trong trang trí. Giáo viên giới thiệu cơ bản về cách dùng màu và cách đặt các
màu cạnh nhau trong một bài vẽ trang trí. Từ đó giúp các con ban đầu có được
những ý thức cảm thụ về màu sắc.
Sau khi các con có được những cảm thụ ban đầu về màu sắc, chúng ta cần
hướng các con ý thức hơn đến các khái niệm về màu, cách pha màu đơn giản và
cách sử dụng màu trong bài vẽ trang trí. Yêu cầu các con biết liên hệ trực tiếp
với những màu sắc trong thiên nhiên nhằm hình thành và phát triển khả năng
cảm thụ màu sắc của mình.
Nhằm giúp đối tượng này có những cảm thụ tốt về màu sắc trong trang trí,
giáo viên cần có những phương pháp sáng tạo, tích cực và linh động đối với lứa
tuổi các con. Ngoài các loại màu các con vẫn thường sử dụng ở lớp 1, 2 thì giáo
viên có thể giới thiệu thêm các loại màu mới mà các con có thể sử dụng được ở
lứa tuổi này như màu nước, màu bột…; và giáo viên còn có thể giới thiệu qua
------------------------------------------------------------------------------------------------Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Phương Thảo
Trường Tiểu Học Xuân La


Một số phương pháp phát triển kĩ năng vẽ màu
trong phân môn vẽ trang trí của học sinh khối lớp 3 – 4 - 5
---------------------------------------------- 14 --------------------------------------------cách pha màu, các thí nghiệm về màu khi pha 2 màu với nhau. Ví dụ: dùng giấy
bóng màu chồng lên nhau hay dùng lọ thuỷ tinh đựng nước màu pha trực tiếp

cho các con quan sát, nhận biết về màu nhị hợp (Đỏ + Vàng = Cam; Đỏ + Lam =
Tím; Vàng + Lam = Lục). Bên cạnh đó, giáo viên cần sử dụng tư liệu, bài vẽ,
tranh ảnh hợp lý, đúng đối tượng và hướng dẫn học sinh vẽ màu theo đúng yêu
cầu từng bài trang trí.
b. Đối với học sinh khối 4:
Chương trình khối 4 giúp học sinh biết được sự phong phú khi sử dụng
màu sắc trong một bài trang trí, từ đó cần sử dụng màu sắc phù hợp với nội dung
từng bài như màu sắc trang trí đường diềm, màu sắc trang trí hình vuông, hình
tròn, màu sắc trong “Tìm hiểu về kiểu chữ nét đều” hay trong trang trí lọ hoa,
chậu cảnh...
Ở học sinh lớp 4, chúng ta cần giúp các tìm hiểu kĩ những màu gốc (màu
cơ bản), màu nhị hợp hay các màu bổ túc .... Qua đó hướng dẫn các con hiểu rõ
sự phong phú, hài hoà của màu sắc khi sử dụng vào bài vẽ. Đồng thời giúp các
con hiểu rõ sự hài hoà của màu sắc trong trang trí nói chung và trong trang trí
ứng dụng nói riêng. Đối với đối tượng học sinh này, chúng ta cần giới thiệu và
giải thích, phân biệt giữa trang trí cơ bản và trang trí ứng dụng. Qua các bài
trang trí ứng dụng trong chương trình, các con sẽ hiểu rõ hơn về cách trang trí
ứng dụng phải như thế nào, màu sắc trong các bài trang trí ứng dụng phải phù
hợp với thời gian, không gian và thích hợp với đối tượng cần trang trí. Ví dụ như
trong trang trí chậu cảnh, màu sắc trong trang trí chậu cảnh để trồng cây cảnh
cần nhẹ nhàng, hài hoà. Còn màu sắc trong trang trí chậu cảnh để trang trí trong
nhà có thể sử dụng màu phong phú phóng khoáng hơn. Hay màu sắc khi “Tìm
hiểu về kiểu chữ nét đều” cần rõ ràng, sử dụng một đến hai màu chứ không nhất

------------------------------------------------------------------------------------------------Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Phương Thảo
Trường Tiểu Học Xuân La


Một số phương pháp phát triển kĩ năng vẽ màu
trong phân môn vẽ trang trí của học sinh khối lớp 3 – 4 - 5

---------------------------------------------- 15 --------------------------------------------thiết phải sử dụng nhiều màu, tránh loè loẹt trong bài kẻ chữ dẫn đến chưa phù
hợp với yêu cầu bài trang trí.
Để các con khối lớp này cảm thụ được màu sắc theo nội dung cần đạt,
giáo viên phải lồng ghép các kiến thức màu sắc ở phân môn vẽ tranh đề tài vào
chương trình bài giảng. Đồng thời, sưu tầm và giới thiệu cho các con các bài vẽ
trang trí ứng dụng, những đồ vật trang trí ứng dụng thực tế đẹp mắt. Qua đó,
giúp các con biết phân tích quan hệ các màu sắc đặt cạnh nhau, quan hệ giữa các
mảng chính, mảng phụ của bài vẽ... nhằm tạo tiền đề về khả năng hoà sắc, khả
năng sử dụng gam màu chủ đạo trong một bài trang trí sau này.
c. Đối với học sinh khối 5:
Giáo viên cần giúp các con nâng cao về khả năng phân tích và cảm nhận
màu sắc trong bài, trang trí một cách có cơ sở khoa học. Ở khối lớp này, các con
đã bắt đầu tiếp xúc với các bài trang trí ứng dụng mang tính chất cao hơn và sâu
hơn. Những kiến thức nâng cao khả năng tư duy sáng tạo trong các bài trang trí
cho các con ở chương trình này thể hiện qua những tiết tạo dáng hoặc trang trí.
Đồng thời nội dung ở khối lớp này còn yêu cầu các con cần hiểu hơn về gam
màu nóng, gam màu lạnh, sự hài hoà màu sắc trong bài vẽ trang trí. Ví dụ như
màu trên đồ vật cần nhẹ nhàng. Màu trên “trang trí đầu báo tường”, “trang trí
cổng trại hoặc lều trại thiếu nhi” có thể đối lập, rực rỡ hoặc nhẹ nhàng. Màu
trong “Tập kẻ chữ in hoa nét thanh nét đậm” cần rõ ràng dứt khoát... Bên cạnh
đó, trong chương trình lớp 5, mục đích yêu cầu không những cần các con biết sử
dụng màu phù hợp mà cần các con bước đầu biết cảm thụ về màu. Qua đó biết
tư duy màu sắc cần sử dụng trong bài vẽ. Ví dụ như màu trắng, xanh thể hiện
cho hoà bình. Màu vàng, đỏ thể hiện cho sự cảnh báo, cần chú ý. Màu đen hay
xám xịt thể hiện cho sự chết chóc, nguy hiểm cần tránh xa...Vậy màu nào phù
hợp với nội dung bài? Đó chính là điều mà các con cần phải tư duy lựa chọn.
------------------------------------------------------------------------------------------------Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Phương Thảo
Trường Tiểu Học Xuân La

Một số phương pháp phát triển kĩ năng vẽ màu
trong phân môn vẽ trang trí của học sinh khối lớp 3 – 4 - 5
---------------------------------------------- 16 --------------------------------------------Nhằm giúp đối tượng khối lớp này cảm thụ về màu sắc thích hợp trong các
bài trang trí, gíáo viên cần sử dụng tư liệu, tranh ảnh phong phú và đa dạng.
Giáo viên khi sử dụng các bài minh hoạ hay đồ dùng dạy học cần có gam màu
chủ đạo, phân tích tầm quan trọng của gam màu chủ đạo trong bài trang trí và sự
hỗ trợ độc đáo của những màu phụ nhằm tôn lên giá trị của màu chủ trong bài.
Ngoài ra, giáo viên cần giúp các con kỹ thuật pha trộn màu đơn giản (màu bột,
màu nước, sáp màu...) tại lớp. Khuyến khích các con tự tìm tòi, tư duy sáng tạo
về cách pha trộn màu, cách đặt các màu cạnh nhau trong bài trang trí... nhằm tạo
cơ sở cho sự phát triển khả năng cảm thụ màu sắc của các con.
Đối tượng này yêu cầu khi cảm thụ màu sắc cần đi đôi với khả năng tư
duy về màu. Đồng thời cần biết cơ bản về việc thể hiện tình cảm, cảm xúc của
mình khi sử dụng màu.
Qua sự phân tích về việc cảm thụ màu sắc theo từng khối lớp như trên. Là
một người giáo viên giảng dạy môn mĩ thuật cấp Tiểu học nói chung và môm mĩ
thuật ở trường Tiểu học Xuân La nói riêng, tôi có kinh nghiệm của bản thân về
việc dẫn dắt các con theo đúng hướng khi cảm thụ về màu sắc để sử dụng phù
hợp trong bài vẽ trang trí như sau:
- Trước tiên, ta phải bám theo yêu cầu của những bài vẽ trang trí trong
phân phối chương trình của các khối lớp. Qua đó ta nhận thấy có sự thay đổi
theo cấp độ tăng dần về kiến thức yêu cầu học sinh cần nắm được. Đối với học
sinh khối 3, yêu cầu đơn giản chỉ cần các con hiểu được những màu cơ bản, cách
pha màu, tô màu đơn giản vào tranh, hình có sẵn và nắm được sự đa dạng của
màu sắc trong cuộc sống. Lên khối 4, các con được yêu cầu cao hơn về kĩ năng
vẽ bài, làm quen với các bài trang trí ứng dụng đồng thời giúp các con hiểu sự
hài hoà của các màu sắc trong trang trí và khả năng sử dụng màu. Trong chương
trình khối 5, các con cần phải nâng cao việc sử dụng màu trong bài trang trí nói
------------------------------------------------------------------------------------------------Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Phương Thảo
Trường Tiểu Học Xuân La

Một số phương pháp phát triển kĩ năng vẽ màu
trong phân môn vẽ trang trí của học sinh khối lớp 3 – 4 - 5
---------------------------------------------- 17 --------------------------------------------chung và bài trang trí ứng dụng nói riêng. Yêu cầu đặt ra cho các con là phải biết
phân tích về màu sắc và ý nghĩa của màu sắc khi sử dụng chúng. Giúp các con
biết về gam màu chủ đạo và tác dụng của gam màu chủ đạo trong bài vẽ trang
trí.
- Trên cơ sở đó, ta cần chú ý hướng dẫn về kiến thức màu sắc cho các con
theo đúng đối tượng, đúng khối lớp. Có như vậy chúng ta mới giúp các con cảm
thụ giá trị của màu sắc trong phân môn vẽ trang trí. Khi cảm thụ được màu sắc,
các con mới nâng cao khả năng thẩm mĩ và phát huy việc vẽ màu ở các bài vẽ
trang trí trong chương trình học cũng như trong các bài sáng tác.
3. Biện pháp 3: Một số biện pháp lồng ghép nhằm giúp các con có ý
thức hơn về việc cảm thụ màu sắc:
Trong thiết kế bài giảng Mĩ thuật nói chung và bài vẽ trang trí nói riêng,
giáo viên cần biết lồng ghép những kiến thức về màu sắc và đưa ra những câu
hỏi nhằm kích thích việc tư duy về màu sắc cho các con. Ví dụ như: Trong bài
trang trí: Mảng chính có màu vàng, nếu tư đưa mảng phụ có màu xanh nhạt vào
liệu có hợp lí không? Từ đó, học sinh sẽ biết phân biệt, biết cách cảm thụ và
nâng cao được kĩ năng vẽ màu trong bài vẽ trang trí.
Một vấn đề nữa đặt ra nhằm giúp các con cảm thụ màu sắc tốt hơn bằng
biện pháp gợi trí tò mò hay kính thích sự khao khát lĩnh hội kiến thức ở các con
bằng các thí nghiệm khoa học vui. Ví dụ như:
* Thí nghiệm 1: Lấy 1 tờ giấy nhuộm màu xanh mang đặt ra ngoài nắng.
Trên tờ giấy đó ta úp 1 chiếc đĩa tròn. Sau liên tục vài giờ đồng hồ, ta cho các
con quan sát sự thay đổi trên tờ giấy. (Phần bị chiếc đĩa tròn che khuất sẽ giữ lại
màu ban đầu, các phần tiếp xúc với ánh nắng mặt trời sẽ bị nhạt hơn).

------------------------------------------------------------------------------------------------Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Phương Thảo

Trường Tiểu Học Xuân La


Một số phương pháp phát triển kĩ năng vẽ màu
trong phân môn vẽ trang trí của học sinh khối lớp 3 – 4 - 5
---------------------------------------------- 18 --------------------------------------------* Thí nghiệm 2: Lấy 1 que tròn nhúng vào giấm (hay nước vắt ra từ quả
chanh) rồi viết một từ lên tờ giấy trắng. Để tờ giấy khô hẳn sau đó hơ từ từ tờ
giấy đó lên một ngọn lửa. Yêu cầu các con quan sát tờ giấy trước và sau khi hơ
(Ta thấy chữ viết từ từ hiện lên trên tờ giấy trắng).
* Thí nghiệm 3: Cho các con quan sát các hình vuông màu đen giống
nhau đặt dày đặc lên trên một nền trắng. Ta xếp các hình vuông màu đen cách
đều nhau bằng một khoảng hở nhỏ trên nền trắng đó. Khi quan sát, ta thấy ở
giữa khoảng trắng của 4 hình vuông chụm lại với nhau như có một chấm màu
xám nổi lên (thật sự là không có chấm xám nào cả). Đó chính là cách sắp xếp
đánh lừa thị giác của con người.
Như vậy, qua các thí nghiệm kích thích đó, học sinh vô tình đã gián tiếp
quan tâm đến vấn đề "màu sắc" và phần nào đó ảnh hưởng tích cực đến việc cảm
thụ màu sắc của các con (Ví dụ: ta yêu cầu các con về nhà làm lại thí nghiệm với
tờ giấy màu khác ở thí nghiệm 1 và thí nghiệm 3).
Trong quá trình giảng dạy môn mĩ thuật, chúng ta cũng cần sưu tầm,
nghiên cứu và tìm tòi về ý nghĩa của các màu sắc để giới thiệu lồng ghép vào bài
giảng. Có như thế, các con mới dễ thể hiện cảm xúc của mình vào bài vẽ thông
qua những màu mà các con sử dụng. Sau đây là ý nghĩa của một số màu sắc
chúng ta thường hay gặp (Tư liệu sưu tầm từ Internet).
* Màu đỏ: Là màu của lửa và máu, nó đi liền với sức mạnh, quyền lực và
sự quyết tâm. Màu đỏ cũng là biểu tượng của sự đe doạ, nguy hiểm và chiến
tranh.
* Màu cam: Là màu được thụ hưởng từ sự mạnh mẽ của màu đỏ và sự
hạnh phúc của màu vàng. Nó đi liền với sự vui tươi, nhẹ nhàng. Màu cam biểu

------------------------------------------------------------------------------------------------Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Phương Thảo
Trường Tiểu Học Xuân La


Một số phương pháp phát triển kĩ năng vẽ màu
trong phân môn vẽ trang trí của học sinh khối lớp 3 – 4 - 5
---------------------------------------------- 19 --------------------------------------------trưng cho sự cố gắng, quyến rũ, hạnh phúc và sáng tạo. Đối với mắt người, màu
cam mang lại cảm giác ấm nóng.
* Màu vàng: Là màu của ánh nắng mặt trời ấm áp, nó còn là màu của sự
thông thái, mạnh mẽ. Màu vàng làm tăng sự thích thú và khả năng hoạt động trí
óc. Tuy nhiên màu vàng khi được sử dụng quá mức thì nó sẽ mang lại sự khó
chịu và giận dữ.
* Màu xanh lá cây: Là màu của thiên nhiên, nó tượng trưng cho sự phát
triển, hoà thuận, tươi mát, màu mở. Màu xanh lá cây còn mang đến cảm xúc an
toàn và có ý nghĩa là phát triển, hy vọng.
* Màu xanh dương: Là màu của trời và biển, nó đi liền với cảm giác sâu
thẳm, vững vàng và yên bình. Màu xanh dương còn có ý nghĩa trong sáng, tinh
khiết. Đồng thời nó còn liên hệ đến sự nhận thức và trí tuệ.
* Màu tím: Là sự kết hợp giữa mạnh mẽ của màu đỏ và vững chắc của
màu xanh. Nó là biểu tượng của sức mạnh, quý tộc và sang trọng. Ở một góc độ
khác, màu tím còn được coi là sự huyền bí, ma thuật.
* Màu trắng: Đi liền với sự trong trắng, tinh khiết, thánh thiện và trinh
nguyên. Nó được xem là màu của sự hoàn thiện, có ý nghĩa là đơn giản và an
toàn.
* Màu đen: Đi liền với quyền lực, thanh nhã, trang trọng. Màu đen đôi
khi là hình tượng của cái tang tóc, chết chóc, huyền bí và màu của sự sợ hãi.
Muốn học sinh cảm thụ và lĩnh hội một cách tối ưu về “phương pháp
phát triển kỹ năng vẽ màu trong phân môn vẽ trang trí”, yêu cầu người giáo viên
phải có một công trình gọi là khoa học trong việc thiết kế từng bài giảng. Bài
giảng đó phải mang tính chất phù hợp với trình độ và khả năng lĩnh hội của học

------------------------------------------------------------------------------------------------Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Phương Thảo
Trường Tiểu Học Xuân La


Một số phương pháp phát triển kĩ năng vẽ màu
trong phân môn vẽ trang trí của học sinh khối lớp 3 – 4 - 5
---------------------------------------------- 20 --------------------------------------------sinh, có nghĩa là nó không quá cao siêu, trừu tượng hay quá nhàm chán, tẻ nhạt.
Nó phải có sự lôi cuốn tính tìm tòi và sáng tạo ở học sinh.
Bên cạnh đó người giáo viên cần tự bồi dưỡng, tích luỹ kiến thức, tri
thức về chuyên môn nghiệp vụ nhằm bồi dưỡng thêm về những kiến thức ngoài
chương trình cho học sinh.
Ngoài ra, để giải quyết có hiệu quả tính khả thi khi áp dụng đề tài, người
giáo viên cần sưu tầm các bài trang trí với màu sắc phong phú, đa dạng...... và sử
dụng tư liệu đó một cách có hiệu quả trong từng tiết dạy. Giúp cho học sinh có
một sự cảm thụ màu sắc trong bài trang trí cơ bản đầy đủ khi tham gia tiết học ở
lớp.
IV. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Sau khi nghiên cứu và áp dụng các biện pháp trên, tôi nhận thấy các con
học sinh thích học Mĩ thuật hơn, các con học tập với tinh thần hăng say và cũng
thông qua việc giảng dạy rút kinh nghiệm của bản thân. Tôi nhận thấy sáng kiến
kinh nghiệm này có những ưu điểm sau :
- Về phía giáo viên vận dụng linh hoạt các phương pháp dạy học, lời nói
cử chỉ có phần mềm dẻo hơn, hoạt động của giáo viên trên lớp ít (chủ yếu là
giáo viên tổ chức cho học sinh hoạt động) chủ yếu là gợi trí tò mò, hứng thú cho
học sinh mà đem lại hiệu quả cao.
- Về phía học sinh các con biết tự khám phá những điều mới lạ trong bài
học, theo cách nghĩ và cách hiểu của mình một cách độc lập tích cực, biết cảm
nhận được những cái hay, cái đẹp từ những bài học cụ thể mà các con được học,
được làm quen.

------------------------------------------------------------------------------------------------Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Phương Thảo
Trường Tiểu Học Xuân La


Một số phương pháp phát triển kĩ năng vẽ màu
trong phân môn vẽ trang trí của học sinh khối lớp 3 – 4 - 5
---------------------------------------------- 21 --------------------------------------------Cụ thể qua quá trình giảng dạy và áp dụng tính khả thi của đề tài tại
trường Tiểu học Xuân La, kết quả thu được như sau. (Năm học 2010-2011)
* Ở lớp 5A4: Khảo sát trên 24 bài vẽ trang trí của HS, có 14 bài xếp loại
A+, 10 bài loại A và 0 bài loại A-.
* Ở lớp 4A5: Khảo sát trên 20 bài vẽ trang trí của HS, có 10 bài xếp loại
A+, 10 bài loại A và 0 bài loại A-.
* Ở lớp 4A2: Khảo sát trên 23 bài vẽ trang trí của HS, có 11 bài xếp loại
A+, 12 bài loại A và 0 bài loại A-.
* Ở lớp 3A6: Khảo sát trên 26 bài vẽ trang trí của HS, có 17 bài xếp loại
A+, 9 bài loại A và 0 bài loại A-.
* Ở lớp 3A1: Khảo sát trên 26 bài vẽ trang trí của HS, có 14 bài xếp loại
A+, 12 bài loại Khá và 0 bài loại A-.
Qua quá trình áp dụng các biện pháp trên trong các tiết Vẽ trang trí ở khối
lớp 3, 4, 5 đã chứng minh một số biện pháp tôi đưa ra là có khả quan. Kết quả
thu được thật đáng khích lệ, học sinh thích thú với môn mĩ thuật hơn, vẽ màu và
sử dụng màu tốt hơn.
Vì vậy tôi sẽ áp dụng sáng kiến kinh nghiệm này vào trong việc giảng
dạy của mình để chất lượng dạy và học môn Mĩ thuật của trường Tiểu học Xuân
La được tốt hơn và tôi mạnh dạn đưa ra những biện pháp này cho các bạn đồng
nghiệp tham khảo và góp ý để cùng nâng cao chất lượng dạy và học môn Mĩ
thuật ở bậc Tiểu học .

------------------------------------------------------------------------------------------------Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Phương Thảo
Trường Tiểu Học Xuân La

Một số phương pháp phát triển kĩ năng vẽ màu
trong phân môn vẽ trang trí của học sinh khối lớp 3 – 4 - 5
---------------------------------------------- 22 --------------------------------------------PHẦN THỨ BA

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
I. KẾT LUẬN
Trong quá trình điều tra nghiên cứu và vận dụng các phương pháp phát
triển kĩ năng vẽ màu trong phân môn vẽ trang trí nói riêng và trong môn Mĩ
thuật nói chung, tôi đã rút ra được kinh nghiệm sau:
- Muốn giảng dạy tốt môn học trước hết giáo viên phải hiểu được mục
đích yêu cầu của môn học từ đó tìm ra cho mình một định hướng giảng dạy
đúng đắn.
- Phải hiểu được đặc điểm tâm lý của trẻ, hiểu biết được mức độ cảm nhận
của học sinh về thế giới xung quanh thông qua các bài học.
- Luôn luôn tôn trọng gần gũi học sinh.
- Phải có tính kiên trì trong công tác giảng dạy, khéo léo động viên kịp
thời đối với các con.
- Áp dụng nhiều phương pháp dạy học, phương pháp thích hợp, không áp
đặt đòi hỏi quá cao đối với học sinh để giúp các con yêu thích môn học và học
tốt hơn.
- Trong tiết học luôn tạo không khí vui vẻ thoải mái nhẹ nhàng, thu hút
lòng say mê của các con đối với tiết học, môn học.
- Việc quan trọng yêu cầu của mỗi tiết học là giáo viên phải chuẩn bị đầy
đủ đồ dùng trực quan, trực quan phải đẹp, hấp dẫn để học sinh quan sát.
- Sử dụng linh hoạt trong phối hợp các phương pháp dạy học thích hợp.
- Thường xuyên trao đổi để tìm ra phương pháp dạy học thích hợp.
- Ứng dụng thông tin, phần mềm của công nghệ thông tin vào môn Mĩ
thuật như qua băng đĩa, ... có như vậy chất lượng học tập mới đạt hiệu quả cao.

Để góp phần tạo sự thành công trong mỗi tiết học đòi hỏi mỗi học sinh
phải : Không ngừng học tập và rèn luyện, luôn có ý thức học tập tốt, phải chuẩn
------------------------------------------------------------------------------------------------Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Phương Thảo
Trường Tiểu Học Xuân La


Một số phương pháp phát triển kĩ năng vẽ màu
trong phân môn vẽ trang trí của học sinh khối lớp 3 – 4 - 5
---------------------------------------------- 23 --------------------------------------------bị bài, chuẩn bị đồ dùng học Mĩ thuật trước khi đến lớp. Tích cực luyện tập thực
hành, hăng hái phát biểu ý kiến xây dựng bài…
Dạy Mĩ thuật ở phổ thông nói chung, Tiểu học nói riêng là góp phần xây
dựng môi trường thẩm mĩ cho xã hội. Mọi người đều hướng tới cái đẹp biết tạo
ra cái đẹp theo ý mình sẽ làm cho cuộc sống ngày càng trở lên tốt đẹp, phong
phú và hài hoà hơn.
Đổi mới nội dung chương trình phương pháp dạy Mĩ thuật hiện nay để
phù hợp với xu thế trên thế giới và phù hợp với điều kiện nước ta đang phát
triển. Để giờ học vẽ đạt hiệu quả tôi đã nghiên cứu và thực hiện đổi mới phương
pháp dạy học trong chương trình Mĩ thuật Tiểu học. Đó là một yêu cầu phù hợp
với đặc điểm nhận thức của học sinh, phù hợp với mục tiêu giáo dục trong thời
đại mới. Đổi mới phương pháp dạy học tạo không khí nhẹ nhàng, thoải mái. Học
sinh đóng vai trò chủ đạo tích cực trong hoạt động học tập. Kết quả học phân
môn Vẽ trang trí môn Mĩ thuật được nâng cao. Học sinh có kĩ năng vẽ trang trí
có thể vận dụng vào các bài vẽ của các phân môn khác trong môn Mĩ thuật. Các
con có thể vận dụng kiến thức đã học vào cuộc sống hàng ngày. Đây là phương
pháp thiết thực để nâng cao chất lượng học tập toàn diện cho học sinh. Mặc dù
phương pháp trên có rất nhiều ưu điểm nhưng không phải là tuyệt đối. Song
không tránh khỏi những khiếm khuyết. Tôi rất mong được sự góp ý kiến của các
đồng chí để kinh nghiệm của tôi được hoàn thiện hơn.
II. KHUYẾN NGHỊ
Là một giáo viên mĩ thuật giảng dạy tại Trường Tiểu học Xuân La, tôi

nhận thấy vấn đề thiếu thốn hàng đầu ở đây là cơ sở vật chất. Tuy các con được
sống và sinh hoạt, học tập trong một môi trường trong lành, một trường học thân
thiện, được sự quan tâm sâu sát của Ban giám hiệu nhà trường, sự nhiệt tình của
các thầy cô giáo. Nên sự phát triển về thể lực cũng như trí lực khá đồng đều ở
các lớp. Kết hợp với nó là sự phát triển về thị giác, thẩm mĩ cũng được nâng lên
------------------------------------------------------------------------------------------------Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Phương Thảo
Trường Tiểu Học Xuân La


Một số phương pháp phát triển kĩ năng vẽ màu
trong phân môn vẽ trang trí của học sinh khối lớp 3 – 4 - 5
---------------------------------------------- 24 --------------------------------------------ở từng lứa tuổi, từng khối lớp. Tuy nhiên các phòng học chức năng còn thiếu,
học sinh vẫn phải học các môn năng khiếu tại lớp nên việc tổ chức lớp học theo
đúng đặc trưng môn học còn khó, việc tổ chức lớp theo kiểu chữ U, vẽ nhóm,…
việc quan sát vật mẫu và bày nhiều mẫu ở lớp học còn hạn chế, dẫn đến việc học
sinh khó quan sát, không gian lớp học bị trật hẹp. Vậy, tôi xin đề xuất các ngành
cấp trên tạo điều kiện cũng như quan tâm hơn nữa giúp đỡ về cơ sở vật chất đối
với học sinh của trường.
Bên cạnh đó, cần có sự bổ xung hình ảnh minh họa, tranh của học sinh,
họa sĩ và thông tin đầy đủ hơn về các họa sĩ Việt Nam trong sách giáo khoa cho
học sinh hiểu rõ và tự hào hơn về dân tộc mình.
Trên đây là một vài suy nghĩ và kinh nghiệm nhỏ vê” một số phương pháp
phát triển kĩ năng vẽ màu trong phân môn vẽ trang trí của học sinh khối lớp 3, 4,
5” mà tôi đã rút ra được từ thực tế giảng dạy trong năm học vừa qua. Tôi tuy có
cố gắng song do khả năng còn hạn chế nên không tránh khỏi những thiếu sót.
Rất mong được sự đóng góp ý kiến của Hội đồng khoa học để kinh nghiệm
này của tôi đầy đủ và mang ý nghĩa thiết thực hơn, góp phần vào việc nâng cao
chất lượng dạy học Mĩ thuật các khối lớp 3, 4, 5 nói riêng cũng như chất lượng
giáo dục nói chung.
Cuối cùng tôi xin chân thành cảm ơn Hội đồng khoa học và các bạn đồng

nghiệp.
Hà Nội, ngày 18 tháng 4 năm 2012
Người viết

Phạm Thị Phương Thảo
------------------------------------------------------------------------------------------------Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Phương Thảo
Trường Tiểu Học Xuân La


Một số phương pháp phát triển kĩ năng vẽ màu
trong phân môn vẽ trang trí của học sinh khối lớp 3 – 4 - 5
---------------------------------------------- 25 ---------------------------------------------

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Sách giáo khoa mĩ thuật lớp 4- 5
2. Sách giáo viên mĩ thuật lớp 3 - 4 - 5
3. Hồ Văn Thuỳ. Bài giảng mĩ thuật- Phương pháp giảng dạy mĩ thuật. Nhà
xuất bản đại học Huế- 2011.
4. Nguyễn Quân. Ghi chú về nghệ thuật. NXB Mĩ thuật, 1990.
5. Trịnh Thiệp, Ưng Thị Châu. Mĩ thuật và phương pháp dạy học mĩ thuật.
NXB Giáo dục 1997.
6. Nguyễn Quân- Phan Cẩm Thượng, Mĩ thuật của người Việt, 1989.
7. Nguyễn Quốc Toản. Giáo trình Mĩ thuật. NXB Giáo dục, 1998.
8. Nguyễn Quân. Ngôn ngữ của hình và sắc. NXB Văn hoá thông tin, 2006.
9. Lê Mậu Hãn. Tâm lý học đại cương. NXB Giáo dục, 2011

------------------------------------------------------------------------------------------------Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Phương Thảo
Trường Tiểu Học Xuân La