Quản lý kiểm tra đánh giá trong hoạt động bồi dưỡng của trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp huyện ở thành phố hải phòng

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

NGUYỄN THIỆN KIM

QUẢN LÝ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ TRONG HOẠT
ĐỘNG BỒI DƢỠNG CỦA TRUNG TÂM BỒI DƢỠNG
CHÍNH TRỊ CẤP HUYỆN Ở THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Chuyên ngành: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Mã số: 60 14 01 14

Người hướng dẫn khoa học: GS.TS. NGUYẾN ĐỨC CHÍNH

HÀ NỘI – 2016


LỜI CẢM ƠN
Sau một thời gian học tập và nghiên cứu, đến nay tôi đã hoàn thành luận
văn nghiên cứu của mình. Đây là thời điểm tốt nhất tôi có dịp được bày tỏ lòng
biết ơn sâu sắc của mình tới:
Ban Giám hiệu, các cán bộ, giáo viên trường Đại học Giáo dục – Đại học
quốc gia Hà Nội đã tạo mọi điều kiện tốt nhất, tận tình giảng dạy, truyền đạt
cho tôi nhiều kiến thức quý báu trong suốt quá trình học tập.
Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Giáo sư Tiến sĩ Nguyễn
Đức Chính, người thầy đã tận tâm, nhiệt tình hướng dẫn khoa học, định hướng
nghiên cứu cho tôi trong suốt thời gian thực hiện các nhiệm vụ của đề tài.
Tôi xin chân thành cảm ơn tập thể lãnh đạo, cán bộ quản lý, giáo viên và
học viên của các trung tâm bồi dưỡng chính trị ở thành phố Hải Phòng – nơi tôi
đang công tác, đã tạo điều kiện, ủng hộ, cộng tác, giúp đỡ tôi nhiệt tình trong

quá trình điều tra, khảo sát, thu thập các dữ liệu liên quan đến đề tài.
Tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, bạn bè, các anh chị em đồng nghiệp
đã giúp đỡ, cổ vũ, động viên tôi trong suốt quá trình học tập, cũng như thời gian
làm luận văn để đề tài được hoàn thành.
Xin trân trọng cảm ơn!
Hà Nội, tháng 11 năm 2015
Tác giả

Nguyễn Thiện Kim


MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU .............................................................................................................. 1
1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................... 1
2. Mục đích nghiên cứu ......................................................................................... 4
3. Nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................................................ 4
4. Khách thể và đối tượng nghiên cứu .................................................................. 5
5. Phạm vi nghiên cứu ........................................................................................... 5
6. Câu hỏi nghiên cứu ............................................................................................ 5
7. Giả thuyết khoa học ........................................................................................... 5
8. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài .......................................................... 6
9. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................... 6
10. Cấu trúc của luận văn ...................................................................................... 7
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KIỂM TRA - ĐÁNH GIÁ .................. 8
VÀ QUẢN LÝ KIỂM TRA - ĐÁNH GIÁ ........................................................ 8
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ..................................................................... 8
1.1.1. Trên thế giới ............................................................................................ 8
1.1.2. Ở Việt Nam .............................................................................................. 8
1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài ............................................................... 10

1.2.1. Quản lý .................................................................................................... 10
1.2.2. Kiểm tra đánh giá .................................................................................... 12
1.2.3. Bồi dưỡng ................................................................................................ 14
1.2.4. Trung tâm bồi dưỡng chính trị ................................................................ 15
1.3. Một số vấn đề lý luận về kiểm tra - đánh giá .......................................... 15
1.3.1. Tổng quan về kiểm tra - đánh giá ........................................................... 15
1.3.2. Vị trí, vai trò, chức năng của kiểm tra-đánh giá trong quá trình dạy học 16
1.3.3. Cơ sở và nguyên tắc kiểm tra - đánh giá ................................................ 20
1.3.4. Các yêu cầu sư phạm khi kiểm tra - đánh giá trong dạy học.................. 23
1.3.5. Các hình thức, phương pháp kiểm tra - đánh giá ................................... 24
1.3.6. Quy trình kiểm tra - đánh giá trong dạy học........................................... 25
1.3.7. Mục đích, ý nghĩa của kiểm tra - đánh giá trong dạy học ...................... 27


1.4. Trung tâm bồi dƣỡng chính trị ................................................................. 28
1.4.1. Sự ra đời của trung tâm bồi dưỡng chính trị ....................................... 28
1.4.2. Các hình thức bồi dưỡng ...................................................................... 30
1.4.3. Chương trình bồi dưỡng LLCT tại Trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp
huyện .............................................................................................................. 30
1.5. Qúa trình tổ chức một khoá bồi dƣỡng .................................................... 33
1.5.1.Giới thiệu chương trình: “Bồi dưỡng LLCT dành cho đảng viên mới”.. 33
1.5.2. Thành phần học viên ............................................................................... 34
1.5.3. Quá trình thực hiện chương trình ........................................................... 34
1.5.4. Kiểm tra đánh giá trong quá trình bồi dưỡng. ........................................ 34
1.6. Nội dung quản lí đánh giá trong hoạt động bồi dƣỡng ........................ 35
1.6.1. Tổ chức xây dựng kế hoạch KTĐG cho mỗi chuyên đề bồi dưỡng ......... 35
1.6.2. Tổ chức thực hiện các chương trình bồi dưỡng trong đó có kế hoạch
KTĐG. .............................................................................................................. 36
1.6.3. Tập huấn cho giảng viên các kĩ thuật KTĐG .......................................... 37
1.6.4. Thanh tra, kiểm tra việc thực hiện kế hoạch dạy học cũng như KTĐG

trong suốt quá trình bồi dưỡng ......................................................................... 37
1.6.5. Đảm bảo các cơ sở vật chất kĩ thuật cho KTĐG..................................... 37
1.7. Những yếu tố tác động tới quản lí KTĐG trong hoạt động bồi dƣỡng
tại các trung tâm................................................................................................ 38
1.7.1. Nhận thức của các lực lượng giáo dục ................................................... 38
1.7.2. Năng lực của người tổ chức KTĐG trong hoạt động bồi dưỡng tại các
trung tâm ........................................................................................................... 38
1.7.3. Hình thức tổ chức KTĐG ........................................................................ 39
1.7.4. Điều kiện cơ sở vật chất .......................................................................... 39
Tiểu kết chƣơng 1 .............................................................................................. 40
CHƢƠNG 2........................................................................................................ 41
THỰC TRẠNG KTĐG VÀ QUẢN LÝ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ TRONG
HOẠT ĐỘNG BỒI DƢỠNG CỦA CÁC TRUNG TÂM BỒI DƢỠNG
CHÍNH TRỊ CẤP HUYỆN Ở THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG ........................ 41


2.1. Giới thiệu về các trung tâm bồi dƣỡng chính trị cấp huyện ở thành phố
Hải Phòng ........................................................................................................... 41
2.1.1. Cơ cấu tổ chức, chức năng nhiệm vụ ...................................................... 41
2.1.2. Đội ngũ giảng viên .................................................................................. 42
2.1.3. Cơ sơ vật chất- kĩ thuật. .......................................................................... 42
2.2. Thực trạng hoạt động bồi dƣỡng của các trung tâm .............................. 43
2.2.1. Quy mô số lớp ......................................................................................... 43
2.2.2. Chất lượng các lớp .................................................................................. 44
2.2.3. Nhu cầu được bồi dưỡng của cán bộ ...................................................... 47
2.3. Thực trạng quản lý kiểm tra đánh giá trong hoạt động bồi dƣỡng của
các trung tâm ..................................................................................................... 47
2.3.1. Thực trạng việc xây dựng kế hoạch kiểm tra đánh giá ........................... 48
2.3.2. Thực trạng việc tổ chức thực hiện các chương trình bồi dưỡng trong đó
có kế hoạch KTĐG. ........................................................................................... 49

2.3.3. Thực trạng việc tập huấn cho giảng viên các kĩ thuật KTĐG. ............... 52
2.3.4. Việc thanh tra, kiểm tra việc thực hiện kế hoạch dạy học cũng như KTĐG
trong suốt quá trình bồi dưỡng ......................................................................... 54
2.3.5. Đảm bảo các cơ sở vật chất kĩ thuật cho KTĐG .................................... 55
2.4. Đánh giá thực trạng ................................................................................... 56
2.4.1. Điểm mạnh .............................................................................................. 56
2.4.2. Điểm yếu .................................................................................................. 58
2.4.3. Nguyên nhân............................................................................................ 59
Tiểu kết chƣơng 2 .............................................................................................. 60
CHƢƠNG 3........................................................................................................ 61
CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ ............................... 61
3.1. Nguyên tắc đề xuất các biện pháp ............................................................ 61
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa............................................................ 61
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi ............................................................ 61
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống.......................................................... 62
3.2. Những biện pháp quản lý kiểm tra đánh giá ........................................... 63


3.2.1. Biện pháp 1: Đổi mới việc xây dựng kế hoạch kiểm tra đánh giá cho các
khóa bồi dưỡng của TT. .................................................................................... 63
3.2.2. Biện pháp 2: Hoàn thiện qui trình tổ chức thực thi kế hoạch KTĐG ..... 64
3.2.3. Biện pháp 3: Tăng cường tập huấn các kĩ thuật KTĐG cho giảng viên. 72
3.2.4. Tăng cường thanh tra, kiểm tra việc thực hiện kế hoạch dạy học cũng như
KTĐG trong suốt quá trình bồi dưỡng: ............................................................ 75
3.2.5. Tăng cường các nguồn lực phục vụ KTĐG: ........................................... 77
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ............................................................... 79
3.4. Khảo nghiệm tính cấp thiết, khả thi của các biện pháp ........................ 79
3.4.1. Đối tượng khảo sát .................................................................................. 79
3.4.2. Cách thức tiến hành khảo sát .................................................................. 79
3.4.3. Mục đích khảo sát ................................................................................... 80

3.4.4. Nội dung khảo sát.................................................................................... 80
3.4.5. Kết quả khảo sát ...................................................................................... 80
Tiểu kết chƣơng 3 .............................................................................................. 83
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................... 84
1. Kết luận............................................................................................................ 84
2. Khuyến nghị .................................................................................................... 85
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................ 86


DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

STT

Viết tắt

Viết đầy đủ

1.

BGĐ

Ban Giám đốc

2.

BDCT

Bồi dưỡng chính trị

3.

CBQL

Cán bộ quản lý

4.

CSVC

Cơ sở vật chất

5.

ĐTBD

Đào tạo bồi dưỡng

6.

GD

Giáo dục

7.

GV

Giảng viên

8.

HV

Học viên

9.

KTĐG

Kiểm tra đánhgiá

10.

LLCT

Lý luận chính trị

11.

LLCT - HC

Lý luận chính trị - hành chính

12.

TT

Trung tâm

13.

TBDH

Thiết bị dạy học


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1: Mức độ CBQL và GV thực hiện các nội dung KTĐG.................

48

Bảng 2.2: Mức độ CBQL và GV thực hiện các hình thức KTĐG................

50

Bảng 2.3: Đánh giá của CBQL và GV về các nội dung tập huấn.................

53

Bảng 2.4: Đánh giá của CBQL và GV về các nội dung thanh kiểm tra........

54

Bảng 2.5: Đánh giá của CBQL và GV về CSVC kĩ thuật cho KTĐG.......

55

Bảng 3.1: Kế hoạch kiểm tra đánh giá……………………………………..

64

Bảng 3.2: Hình thức kiểm tra đánh giá trong chương trình………………..

66

Bảng 3.3: Mẫu dàn bài các bài kiểm tra…………………………………..
Bảng 3.4: Mẫu thống kê kết quả thi, kiểm tra……………………………..

68
71

Bảng 3.5: Kết quả khảo sát mức độ cấp thiết và tính khả thi………………

84

DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ
Sơ đồ 1.1: Quy trình đào tạo......................................................................... 17
Sơ đồ 1.2: Các phương pháp trắc nghiệm..................................................... 25
Sơ đồ 1.3: Hệ thống quản lý nội dung bồi dưỡng......................................... 31


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Bước sang thế kỷ XXI, hoà cùng xu thế phát triển chung của thế giới nước
ta đã và đang chuyển sang một giai đoạn phát triển mới, với yêu cầu ngày càng
cao về chất lượng và quản lý chất lượng trong tất cả các lĩnh vực của đời sống
kinh tế-xã hội. Từ các cấp lãnh đạo đến tầng lớp nhân dân đều quan tâm đến
chất lượng mọi mặt của cuộc sống, chất lượng môi trường, chất lượng sản phẩm
và nhất là chất lượng giáo dục. Ở nước ta, đổi mới quản lý giáo dục nhằm phát
triển và nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực đã và đang là một nhiệm

vụ có tính chiến lược trong quá trình đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào
tạo theo Nghị quyết số 29 của BCH TƯ khóa XI, hiện thực hóa lời dạy của Bác
Hồ : cán bộ là cái gốc của mọi việc.
Đổi mới phương pháp dạy học còn là một trong những biện pháp hữu hiệu để
nhà trường và giáo viên hoàn thành những mục tiêu giáo dục đào tạo thời kỳ đổi
mới. Một cuộc “cách mạng về phương pháp giáo dục sẽ đem lại một bộ mặt
mới, sức sống mới cho nhà trường ở thời đại mới”.
Đổi mới phương pháp dạy học không thể tách rời đổi mới kiểm tra đánh
giá. Bởi vì mục tiêu, nội dung, phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá là
những thành tố quan trọng của quá trình dạy học , chúng có quan hệ mật thiết và
biện chứng với nhau. Kiểm tra đánh giá có vai trò vô cùng quan trọng là một
biện pháp để nâng cao chất lượng dạy học bộ môn, đó là khâu mở đầu của quá
trình dạy học, đồng thời cũng là khâu kết thúc của quá trình dạy học này để mở
ra một quá trình dạy học khác cao hơn, đồng thời nó cũng có tác động điều tiết
trở lại quá trình dạy học. Dạy học là một quá trình khép kín, để điều chỉnh quá
trình này một cách có hiệu quả cả người dạy và người học đều phải tiếp thu
được những thông tin ngược từ việc kiểm tra, đánh giá. Việc kiểm tra, đánh giá
có nhiệm vụ làm sáng rõ tình hình lĩnh hội kiến thức của người học, sự hình
thành kỹ năng, kỹ xảo, góp phần phát huy tính tích cực, chủ động, độc lập, tự

1


giác trong mỗi người học. Đồng thời thông qua kiểm tra đánh giá giáo viên có
thể rút kinh nghiệm quá trình dạy học của mình để từ đó có những điều chỉnh
biện pháp sư phạm hợp lý hơn.
Muốn nâng cao chất lượng giáo dục, chất lượng nguồn nhân lực thực hiện
công cuộc đổi mới đất nước từng bước đi lên công nghiệp hóa hiện đại hóa thì
đằng sau quá trình đào tạo là hoạt động đào tạo lại và bồi dưỡng cập nhật kiến
thức hết sức quan trọng. Hoạt động này đòi hỏi phải diễn ra thường xuyên liên

tục, không chỉ bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ mà cả về nhận thức bối cảnh
tình hình thế giới trong xu thế hội nhập, và cả về chính trị tư tưởng.
Trong những năm qua, thực hiện chủ trương của Đảng về nâng cao chất
lượng nguồn công tác cán bộ phục vụ sự nghiệp cách mạng của Đảng ở cơ sở,
hệ thống các trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp huyện đã từng bước được quan
tâm đầu tư về mọi mặt, không chỉ là cơ sở vật chất, phương tiện kỹ thuật, mà cả
phương pháp giảng dạy và đặc biệt là phương pháp kiểm tra đánh giá.
Tuy nhiên, trong thực tế tôi thấy việc kiểm tra đánh giá hoạt động bồi
dưỡng của các trung tâm bồi dưỡng chính trị thực hiện chưa thực sự hiệu quả,
chưa thực sự đóng góp phần quan trọng vào việc nâng cao chất lượng các lớp
bồi dưỡng như vai trò vốn có của kiểm tra đánh giá trong giáo dục.
Như chúng ta đã biết, xét trên quan điểm hệ thống, qui trình đào tạo được
xem như một hệ thống bao gồm các yếu tố: mục tiêu, nội dung, hình thức tổ
chức dạy - học, phương pháp dạy của thầy, phương pháp học của trò và cuối
cùng là kiểm tra đánh giá kết quả của người học. Các yếu tố này tác động qua
lại lẫn nhau theo một sơ đồ cấu trúc nhất định. Đó là từ phân tích nhu cầu của xã
hội, trên cơ sở triết lí của nền giáo dục và các cơ sở khác, mục tiêu giáo dục của
một cấp học, bậc học, ngành học được xác định. Đây là cái mốc cơ bản để thiết
kế chương trình, lựa chọn và sắp xếp nội dung đào tạo. Hệ mục tiêu còn định
hướng cho việc tìm ra các hình thức tổ chức dạy - học phù hợp trong đó người
dạy và người học tìm ra các phương pháp dạy - học tương ứng để đạt mục tiêu.

2


Kiểm tra đánh giá là khâu quan trọng nhất, bởi lẽ nó không chỉ cho ta biết
quá trình đào tạo có đạt mục tiêu hay không mà còn cung cấp các thông tin hữu
ích để diều chỉnh toàn bộ các hoạt động xảy ra trước đó. Có thể nói rằng bất kỳ
khâu nào của quản lý giáo dục cũng cần được đánh giá.Không có đánh giá thì hệ
thống quản lý giáo dục sẽ trở thành một hệ thống một chiều, không có cơ chế

phản ánh trở lại, tức là chỉ có chiều đi mà không có chiều về. Đây là một cơ chế
không khoa học, không hoàn thiện. Chỉ khi có đánh giá, quản lý giáo dục mới
nhận được phản hồi, mới kịp thời phát hiện các vấn đề và giải quyết chúng.
Giáo dục là một hệ thống quản lý 2 chiều theo kiểu khứ hồi. Như vậy có thể nói
đánh giá là một nhân tố đảm bảo cho quản lý giáo dục có tính khoa học và hoàn
thiện.
Kiểm tra đánh giá là một trong những hoạt động quan trọng nhất của quá
trình dạy học: Bản chất của kiểm tra đánh giá là thu thập các thông tin định tính,
định lượng, xử lý các thông tin đó và xác định xem mục tiêu của chương trình
đào tạo, của môn học có đạt được không và nếu đạt được thì ở mức độ nào.
Kiểm tra đánh giá là định hướng tới đích cuối cùng để người dạy hướng dẫn
người học cùng vươn tới và cũng là để người học tùy theo năng lực của bản thân
tìm cách riêng cho mình hướng tới. Với nghĩa này, kiểm tra đánh giá sẽ định
hướng cách dạy của thầy và cách học của trò sao cho hiệu quả nhất, nghĩa là
cùng hướng tới việc đạt mục tiêu. Ngoài ra, các thông tin khai thác được từ kết
quả kiểm tra đánh giá sẽ rất hữu ích cho việc điều chỉnh phương pháp dạy của
thầy và phương pháp học của trò, đồng thời giúp các nhà quản lý có những thay
đổi cần thiết trong quá trình đào tạo (như điều chỉnh chương trình đào tạo, nội
dung đào tạo, hình thức tổ chức dạy - học).
Nếu xem chất lượng của quá trình dạy - học là sự “trùng khớp với mục
tiêu” thì kiểm tra đánh giá là cách tốt nhất để đánh giá chất lượng của quy trình
đào tạo.

3


Xu hướng quốc tế hiện nay xem mục đích chính của việc đánh giá là giúp
người học tiến bộ không ngừng trong suốt quá trình học tập. Để nâng cao chất
lượng giảng dạy và học tập, giáo viên phải xem đánh giá là quá trình và là một
phần không thể thiếu trong hoạt động giảng dạy của mình.

Mặt khác, kiểm tra đánh giá không còn hoạt động của riêng giáo viên mà
phải là của cả các nhà quản lý các cơ sở giáo dục. Các nhà quản lý sử dụng việc
đánh giá thường xuyên (không chỉ thông qua các bài kiểm tra) để hướng dẫn
học sinh học tập, giáo viên giảng dạy và giám sát, nâng cao chất lượng trường
học.
Áp dụng xu hướng quốc tế trong kiểm tra đánh giá là một khó khăn với
các trường học ở ta hiện nay. Trước hết là về nhận thức của giáo viên cũng như
cán bộ quản lý về tầm quan trọng của đánh giá.
Xuất phát từ những yêu cầu cả về mặt lý luận và thực tiễn trên, với vị trí
công việc đang đảm nhiệm là người tham mưu cho Quận ủy chỉ đạo hoạt động
bồi dưỡng của trung tâm bồi dưỡng chính trị tôi băn khoăn về quản lý kiểm tra
trong hoạt động bồi dưỡng của trung tâm hiện nay ở thành phố Hải Phòng và
điển hình là quận Lê Chân nơi tôi đang công tác.
Để đi tìm câu trả lời cho các câu hỏi trên, tôi chọn đề tài nghiên cứu luận
văn thạc sĩ của mình với tiêu đề: “Quản lý kiểm tra đánh giá trong hoạt động
bồi dƣỡng của trung tâm bồi dƣỡng chính trị cấp huyện ở thành phố Hải
phòng”.
2. Mục đích nghiên cứu
Luận văn nghiên cứu cơ sở lí luận của quản lí hoạt động KTĐG trong dạy
học, khảo sát cơ sở thực tiễn nhằm tìm ra các biện pháp quản lí hoạt động
KTĐG tại trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp huyện ở thành phố Hải Phòng
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được mục đích nghiên cứu đề ra như trên, đề tài sẽ tập trung vào
các nhiệm vụ sau:

4


3.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về kiểm tra đánh giá và quản lý kiểm tra đánh giá
trong hoạt động bồi dưỡng của trung tâm bồi dưỡng chính trị;

3.2. Khảo sát thực trạng hoạt động bồi dưỡng của trung tâm bồi dưỡng chính trị
và thực trạng quản lý kiểm tra đánh giá trong hoạt động bồi dưỡng của trung
tâm bồi dưỡng chính trị, phân tích nguyên nhân của thực trạng;
3.3. Trên cơ sở phân tích thực trạng và nguyên nhân, đề xuất một số biện pháp
quản lý nhằm nâng cao hiệu quả quản lý kiểm tra đánh giá trong hoạt động bồi
dưỡng của trung tâm bồi dưỡng chính trị.
4. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
4.1. Khách thể nghiên cứu
Kiểm tra đánh giá trong hoạt động bồi dưỡng của trung tâm bồi dưỡng
chính trị cấp huyện.
4.2. Đối tượng nghiên cứu
Quản lý kiểm tra đánh giá hoạt động bồi dưỡng của trung tâm bồi dưỡng
chính trị cấp huyện.
5. Phạm vi nghiên cứu
Luận văn tập trung nghiên cứu công tác quản lý kiểm tra đánh giá trong
hoạt động bồi dưỡng của trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp huyện ở thành phố
Hải phòng và quận Lê Chân là một điển hình từ năm 2005 đến năm 2015.
6. Câu hỏi nghiên cứu
Hoạt động KTĐG trong quá trình bồi dưỡng của trung tâm bồi dưỡng
chính trị cấp huyện đang đặt ra những vấn đề gì cho các nhà quản lí và cần có
những biện pháp nào để giải quyết các vấn đề đó?
7. Giả thuyết khoa học
Kiểm tra đánh giá là khâu quyết định chất lượng của quá trình dạy học nói
chung. Tuy nhiên tại các trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp huyện hoạt động này
còn bộc lộ nhiều yếu kém, bất cập. Nếu tìm được các biện pháp quản lí phù hợp,
tác động vào toàn bộ quá trình đào tạo bồi dưỡng, huy động cac nguồn lực một

5

cách hợp lí, thì có thể đổi mới hoạt động quan trọng này, góp phần nâng cao
chất lượng của hoạt động bồi dưỡng chĩnh trị ở các trung tâm.
8. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
8.1

Ý nghĩa lý luận:
Tổng kết lý luận về quản lý kiểm tra đánh giá hoạt động bồi dưỡng của

trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp huyện, xây dựng khung lí luận cho vấn đề
nghiên cứu.
8.2

Ý nghĩa thực tiễn
Kết quả nghiên cứu có thể được áp dụng cho quản lý kiểm tra đánh giá

hoạt động bồi dưỡng của trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp huyện ở thành phố
Hải Phòng và trong cả nước.
9. Phƣơng pháp nghiên cứu
9.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lí luận
Thu thập các tài liệu liên quan đến lĩnh vực nghiên cứu, đặc biệt về quản
lí kiểm tra đánh giá hoạt động bồi dưỡng của trung tâm bồi dưỡng chính trị;
phân tích, phân loại, xác định các khái niệm cơ bản; đọc sách, tham khảo các
công trình nghiên cứu có liên quan để hình thành cơ sở lý luận cho đề tài.
9.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Điều tra bằng bảng hỏi: Phiếu trưng cầu gồm các câu hỏi đóng/mở về
vấn đề quản lý kiểm tra đánh giá hoạt động bồi dưỡng của trung tâm bồi dưỡng
chính trị. Đối tượng khảo sát là giảng viên, cán bộ quản lí, học viên của trung
tâm và giảng viên kiêm chức.
- Phỏng vấn: Kỹ thuật nghiên cứu này nhằm thu thập những thông tin sâu
về một số vấn đề cốt lõi của đề tài. Nhóm đối tượng phỏng vấn sẽ hạn chế hơn

và tập trung vào giảng viên và giảng viên kiêm chức.
9.3. Phương pháp hỗ trợ
- Phương pháp thống kê: được sử dụng để xử lý các số liệu thu thập được
từ khảo sát thực tế.

6


10.Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và khuyến nghị, tài liệu tham khảo và phụ
lục, luận văn dự kiến được trình bày theo 3 chương:
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về kiểm tra đánh giá và quản lí kiểm tra đánh
giá trong dạy học nói chung và trong bồi dưỡng nói riêng.
Chƣơng 2: Thực trạng kiểm tra đánh giá và quản lý kiểm tra đánh giá
hoạt động bồi dưỡng của trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp huyện ở thành phố
Hải Phòng.
Chƣơng 3: Các biện pháp quản lý kiểm tra đánh giá hoạt động bồi
dưỡng của trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp huyện ở thành phố Hải Phòng.

7


CHƢƠNG 1

1.1.

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ
VÀ QUẢN LÝ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ
Tổng quan nghiên cứu vấn đề

1.1.1. Trên thế giới
Từ giữa thập niên 80 của thế kỉ XX trên thế giới đã có một cuộc cách
mạng về KTĐG với những thay đổi căn bản về triết lí, quan điểm, phương pháp
và các hoạt động cụ thể. Những thay đổi trên thể hiện quan điểm mới: coi người
học (learner) và quá trình học tập (learning) là trung tâm của toàn bộ hoạt động
GD. Sự cải tiến các chương trình kiểm tra đánh giá xuất hiện từ những năm 70,
80 của thế kỷ trước. Ở giai đoạn này, kiểm tra đánh giá đã có các tiêu chí, công
cụ, chương trình có sự hỗ trợ của kỹ thuật. Quản lý KTĐG rất được quan tâm.
Đã có nhiều công trình nghiên cứu: Mô hình đánh giá theo mục tiêu (Goal –
based Model) hay mô hình E.B.Taylor; mô hình CIPP do L.D.Sutufflebeam đề
xuất năm 1966; mô hình đánh giá sự khác biệt (Discrepancy Evaluation Model)
do Malcolm Provus (1971)... Nhưng các nghiên cứu này ngoài các điểm mạnh:
chỉ ra được những quy trình đánh giá theo mục tiêu, tạo điều kiện để xác lập
mục tiêu phù hợp với nhu cầu phát triển, tăng cường lực lượng đánh giá; qua
việc đánh giá các điều kiện thực thi, qus trình thực thi, các nhà quản lý kịp thời
điều chỉnh những điểm yếu và giúp hoạt động giáo dục đạt chất lượng và hiệu
quả hơn... thì vẫn còn bộc lộ nhiều khiếm khuyết là: hạn chế sự phát triển tự do
năng lực sáng tạo của người học; không bám sát mục tiêu chương trình; chỉ
quan tâm đến hiệu ứng thật của chương trình và kết quả đầu ra...
1.1.2. Ở Việt Nam
Từ những năm đầu của thập niên 90, ở nước ta đã có nhiều nghiên cứu và
những bài báo cáo của các giáo sư, tiến sĩ, những chuyên gia đầu ngành về đánh
giá đề cập đến vấn đề đổi mới và hoàn thiện cách kiểm tra đánh giá kết quả học
tập của học sinh và sinh viên ở tất cả các bậc học từ phổ thông đến đại học và
thậm chí là sau đại học. Đó là:
8


* Nguyễn Đức Chính, Đo lường và đánh giá trong giáo dục và dạy học,
tập bài giảng lưu hành nội bộ - khoa Sư phạm, Hà Nội 2008.

* Nguyễn Đức Chính – Đinh Thị Kim Thoa, Kiểm tra đánh giá theo mục
tiêu, tập bài giảng lưu hành nội bộ - khoa Sư phạm, Hà Nội 2005.
* Nguyễn Công Khanh, Đánh giá và đo lường trong giáo dục, Nxb Chính
trị Quốc gia, Hà Nội 2004.
* Trần Khánh Đức, Đo lường và đánh giá trong giáo dục, tậpbài giảng
lưu hành nội bộ - khoa Sư phạm, Hà Nội 2006.
* Đặng Bá Lãm, Kiểm tra – đánh giá trong dạy - học đại học, Nxb Giáo
dục, Hà Nội 2003.
* Lâm Quan Thiệp, Đo lường đánh giá trong giáo dục, 2003.
* Dương Thiệu Tống, Trắc nghiệm và đo lường thành quả học tập, Nxb
Khoa học xã hội, 2005.
Các nghiên cứu ở nhiều góc độ khác nhau, mỗi nghiên cứu có những điểm
mạnh, điểm yếu, có nhiệm vụ nhằm vào những mục đích đánh giá khác nhau,
tuy nhiên đều có mục đích chung là: đánh giá sự tiến bộ của người học qua từng
giai đoạn, đánh giá mực độ đạt chuẩn của người học và cuối cùng là đánh giá và
nâng cao chất lượng giáo dục.
Để nâng cao chất lượng hoạt động bồi dưỡng của trung tâm bồi dưỡng
chính trị cấp huyện ở thành phố Hải Phòng, đã có một số đề tài nghiên cứu về
các lĩnh vực khác nhau. Tuy nhiên, đến nay chưa có đề tài nào nghiên cứu về
quản lý kiểm tra đánh giá trong hoạt động bồi dưỡng. Do vậy, đề tài: “Quản lý
kiểm tra đánh giá trong hoạt động bồi dưỡng của trung tâm bồi dưỡng chính
trị cấp huyện ở thành phố Hải phòng” là vấn đề mang tính cấp thiết trong công
tác bồi dưỡng lý luận chính trị trong giai đoạn hiện nay.

9


1.2.

Các khái niệm cơ bản của đề tài

1.2.1. Quản lý
Khoa học quản lý xuất hiện cùng với sự phát triển của xã hội loài người.
Nó là phạm trù tồn tại khách quan, được ra đời một cách tất yếu do nhu cầu của
mọi chế độ xã hội, mọi tổ chức, mọi Quốc gia, mọi thời đại.
Lao động quản lý là một lĩnh vực lao động trí tuệ và thực tiễn phức tạp
nhất của con người nhằm điều khiển lao động thúc đẩy xã hội phát triển trên tất
cả các bình diện, khoa học quản lý gắn liền với tiến trình phát triển của xã hội
loài người, mang tính lịch sử, giai cấp, dân tộc, thời đại. Quản lý là một khoa
học sử dụng tri thức của nhiều môn khoa học xã hội, đồng thời quản lý còn là
một nghệ thuật đòi hỏi sự khôn khéo và tinh tế cao độ để đạt được mục đích.
Chính vì vậy người ta có thể tiếp nhận khái niệm quản lý theo nhiều cách khác
nhau. Theo C.Mác, quản lý là chức năng được sinh ra từ tính chất xã hội hóa lao
động. Nó có tầm quan trọng đặc biệt vì mọi sự phát triển của xã hội đều thông
qua quản lý. Người viết: “Tất cả mọi lao động xã hội trực tiếp hay lao động
chung nào tiến hành trên quy mô tương đối lớn, thì ít nhiều cũng cần đến một sự
chỉ đạo để điều hòa những hoạt động cá nhân và thực hiện như chức năng
chung phát sinh từ sự vận động của toàn bộ cơ thể sản xuất khác với sự vận
động của những khí quản độc lập của nó. Một người độc tấu vĩ cầm tự điều
khiển lấy mình, còn dàn nhạc thì cần phải có nhạc trưởng” [11, tr.40].
Ngày nay, thuật ngữ quản lý đã trở nên khá phổ biến nhưng có nhiều quan
điểm khác nhau với những góc độ khác nhau phụ thuộc vào cái nhìn chủ quan
và tính mục đích của hoạt động. Chúng ta có thể điểm qua một số khái niệm:
Theo F.W.Taylor (1856 – 1915) “Quản lý là biết được chính xác điều
mình muốn người khác làm và sau đó biết được họ làm việc đó có tốt hay
không, có rẻ nhất không” [10, tr.28].

10

Henri Fayol (1841 – 1925) xuất phát từ các loại hình quản lý cho rằng:
“Quản lý là quá trình đạt đến mục tiêu của tổ chức bằng cách vận dụng các
hoạt động (chức năng) kế hoạch hóa, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra” [10, tr.31].
Các nhà nghiên cứu người Mỹ Harold Koontz, Cyril O’Donnell, Heinz
Weihrich trong cuốn “Những vấn đề cốt yếu của quản lý” thì cho rằng “Quản lý
là một loại hoạt động thiết yếu nhằm đảm bảo sự phối hợp, nỗ lực của các nhân
hướng vào mục tiêu tổ chức – Đó là hình thành một môi trường có những điều
kiện tốt nhất, thời gian ít nhất, công sức bỏ ra ít nhất, sự bất mãn cá nhân ít
nhất để đạt hiệu quả cao nhất”[11, tr.50].
Theo Mary Parker Follett (Mỹ): “Quản lý là nghệ thuật khiến công việc
được thực hiện thông qua người khác”, “…Trong quản lý cần chú trọng tới
những người lao động với toàn bộ đời sống của họ, cả yếu tố kinh tế lẫn yếu tố
tinh thần và tình cảm …”[11, tr.39].
Ở Việt Nam, các nhà nghiên cứu cũng có những định nghĩa khác nhau về
thuật ngữ “Quản lý” tùy theo cách tiếp cận khác nhau:
Từ điển Tiếng Việt viết: “Quản lý là hoạt động của con người tác động
vào tập thể người khác để phối hợp điều chỉnh phân công thực hiện mục tiêu
chung” [28].
Theo tác giả Nguyễn Quốc Chí và Nguyễn Thị Mỹ Lộc: “Hoạt động quản
lý là tác động có định hướng, có chủ đích của chủ thể quản lý (người quản lý)
đến khách thể quản lý (người bị quản lý) – trong một tổ chức - nhằm làm cho tổ
chức vận hành và đạt được mục đích của tổ chức”.[11]
Thuật ngữ “Quản lý” (Tiếng Việt gốc Hán) lột tả được bản chất của hoạt
động này trong thực tiễn, nó bao gồm hai quá trình tích hợp vào nhau, quá trình
“Quản” gồm coi sóc, giữ gìn, duy trì ở trạng thái “ổn định”, quá trình “Lý” gồm
sự sửa sang, sắp xếp, đổi mới hệ, đưa hệ vào thế “phát triển”. Nếu người đứng
đầu trong một tổ chức chỉ lấy việc “Quản” làm chính thì tổ chức dễ bị trì trệ,

11

ngược lại nếu chỉ quan tâm đến “Lý” thì sự phát triển của tổ chức không bền
vững. Do vậy, người quản lý phải luôn xác định và phối hợp tốt, sao cho trong
“Quản” phải có “Lý” và trong “Lý” luôn phải có “Quản”, làm cho trạng thái của
hệ thống mình quản lý luôn luôn ở trạng thái cân bằng động.
Như vậy, từ cách tiếp cận trên ta thấy khái niệm quản lý bao hàm một số
ý nghĩa chung:
Quản lý là quá trình hoạt động lao động có mục đích để điều khiển lao
động.
Có sự tương tác giữa chủ thể quản lý và khách thể quản lý.
Liên quan tới môi trường xác định.
Từ các dấu hiệu chung đó, có thể khái quát như sau: Quản lý là một hoạt
động nhằm thực hiện những tác động hướng đích của chủ thể quản lý nhằm sử
dụng có hiệu quả những tiềm năng, các cơ hội của tổ chức nhằm đạt đến mục
tiêu của tổ chức đặt ra trong một môi trường luôn luôn thay đổi.
1.2.2. Kiểm tra đánh giá
Vị trí, vai trò của kiểm tra đánh giá là không chỉ ở thời điểm cuối cùng
của mỗi giai đoạn giáo dục mà trong cả quá trình. Đánh giá ở mỗi thời điểm
cuối mỗi giai đoạn sẽ trở thành khởi điểm của một giai đoạn giáo dục tiếp theo
với yêu cầu cao hơn, chất lượng mới hơn trong cả một quá trình giáo dục.
Kiểm tra đánh giá là một quá trình được tiến hành có hệ thống, để xác
định mức độ đạt được về trình độ nắm kiến thức, kỹ xảo, kỹ năng trình độ phát
triển tư duy và trình độ được giáo dục của người học trong quá trình dạy học.
Các yếu tố: xác định mục tiêu dạy học, thiết kế và thực hiện chương trình
dạy học và kiểm tra, đánh giá là một chỉnh thể tạo thành chu trình dạy học khép
kín. Mối quan hệ chặt chẽ giữa các yếu tố trên nếu được đảm bảo tốt sẽ tạo nên
một quá trình dạy học đạt hiệu quả cao.

12

Kiểm tra đánh giá là sự so sánh đối chiếu trình độ kiến thức, kỹ năng, thái
độ đã được hình thành ở người học với những yêu cầu xác định của mục tiêu
dạy học, mục tiêu đào tạo. Mục tiêu dạy học là cơ sở cho việc xác định nội
dung, xây dựng chương trình dạy học, lựa chọn phương pháp và hình thức tổ
chức quá trình dạy học. Đồng thời mục tiêu dạy học chi phối toàn bộ quá trình
kiểm tra đánh giá kết quả học tập của người học, từ việc xác định mục đích
kiểm tra đánh giá đến việc lựa chọn nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức,
yêu cầu kiểm tra, đánh giá.
Từ một phương diện khác, có thể xem kiểm tra đánh giá là hoạt động
nhằm rút ra những phán đoán về giá trị đạt được và những quyết định cần thiết
trên cơ sở thông tin và số liệu thu thập được.
Kiểm tra đánh giá là một hoạt động mà thực chất là quá trình "đo lường",
cho nên việc xác định trình độ kiến thức, kỹ xảo, kỹ năng mà học viên đạt được
không tiến hành theo phép đo mà bằng thang điểm hay bậc thang xếp hạng.
Kiểm tra đánh giá là hai mặt của một quá trình, kiểm tra là thu thập thông
tin, số liệu, bằng chứng về kết quả đạt được, đánh giá là so sánh đối chiếu với
mục tiêu dạy học đưa ra những phán đoán kết luận về thực trạng và nguyên
nhân của kết quả đó. Đánh giá gắn liền với kiểm tra, nằm trong chu trình kín của
quá trình dạy học.
Như vậy, kiểm tra đánh giá không đơn thuần là sự ghi nhận kết quả dạy học, mà còn đề xuất những quyết định làm thay đổi thực trạng để cho nó tốt
hơn. Vì vậy, kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học viên nhằm mục đích:
Một là, làm sáng tỏ mức độ đạt được và chưa đạt được về mục tiêu dạy
học, trình độ kiến thức, kỹ xảo, kỹ năng và thái độ của học viên, từ đó xác định
mức độ chất lượng, hiệu quả hoạt động dạy - học.
Hai là, phát hiện sai lệch và điều chỉnh hoạt động nhằm đạt mục đích dự
kiến: tìm ra những sai sót, lệch lạc trong nhận thức học viên, giúp họ điều chỉnh
hoạt động, giúp giáo viên cho những thông tin ngược để kịp thời điều chỉnh hoạt

13

động dạy, tạo cơ sở cho những dự đoán phát triển trong tương lai; điều chỉnh
mục tiêu, nội dung, phương pháp dạy học.
1.2.3. Bồi dưỡng
- Theo UNESCO, Bồi dưỡng: có nghĩa nâng cao trình độ nghề nghiệp.
- Theo từ điển Tiếng Việt thông dụng, bồi dưỡng được hiểu “làm cho tốt
hơn, giỏi hơn, bồi dưỡng bao gồm bồi dưỡng đạo đức, bồi dưỡng chuyên môn
nghiệp vụ”.
- Trong từ điển Giáo dục học [27]:
Nghĩa rộng: Quá trình giáo dục, đào tạo nhằm hình thành nhân cách và
những phẩm chất riêng biệt của nhân cách theo định hướng mục đích đã chọn.
Thí dụ: bồi dưỡng cán bộ, bồi dưỡng chí khí chiến đấu, bồi dưỡng các chọn. Thí
dụ: bồi dưỡng cán bộ, bồi dưỡng chí khí chiến đấu, bồi dưỡng các đức tính cần
kiệm, liêm chính, v.v…
Nghĩa hẹp: Trang bị thêm các kiến thức, kỹ năng nhằm mục đích nâng
cao và hoàn thiện năng lực hoạt động trong các lĩnh vực cụ thể. Thí dụ: bồi
dưỡng kiến thức, bồi dưỡng lý luận, bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm, v.v… Như
vậy, “bồi dưỡng” là quá trình liên tục nâng cao trình độ chuyên
Như vậy, “bồi dưỡng” là quá trình liên tục nâng cao trình độ chuyên môn,
kiến thức, kỹ năng nghiệp vụ, nâng cao năng lực hoặc phẩm chất nói chung trên
cơ sở của những kiến thức, kỹ năng đã được đào tạo trước đó.
- Trong hoạt động bồi dưỡng LLCT: “bồi dưỡng là nhằm nâng cao nhận
thức về chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, Cương lĩnh, quan điểm,
đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước cho cán bộ, đảng viên
và nhân dân để họ hiểu rõ từ đó vận dụng vào các hoạt động của đời sống thực
tiễn đạt hiệu quả hơn.”
Như vậy bồi dưỡng với mục đích bổ sung cập nhật các kiến thức mới có
tính bổ trợ cho việc thực thi công vụ, tiếp thu các chủ trương, đường lối, chính
sách của Đảng và Nhà nước đối với mỗi ngành, mỗi lĩnh vực trong hoạt động

quản lý hành chính nhà nước về lý luận chính trị, tin học, ngoại ngữ, về công tác
14


của các ngành, đoàn thể…nhằm khắc phục những thiếu hụt về kiến thức lý luận,
trình độ chuyên môn và năng lực quản lý. Vì vậy, thời gian bồi dưỡng ngắn hơn
so với đào tạo.
1.2.4. Trung tâm bồi dưỡng chính trị
- Trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp huyện là đơn vị sự nghiệp trực thuộc
cấp uỷ và uỷ ban nhân dân cấp huyện, đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp và thường
xuyên của ban thường vụ cấp uỷ cấp huyện.
- Trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp huyện có chức năng tổ chức đào tạo,
bồi dưỡng về lý luận chính trị - hành chính; các nghị quyết, chỉ thị của Đảng,
chính sách, pháp luật của Nhà nước; kiến thức, kỹ năng và chuyên môn, nghiệp
vụ công tác xây dựng đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể
chính trị - xã hội, kiến thức quản lý nhà nước cho cán bộ, đảng viên trong hệ
thống chính trị ở cơ sở trên địa bàn cấp huyện, không thuộc đối tượng đào tạo,
bồi dưỡng của trường chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
1.3.

Một số vấn đề lý luận về kiểm tra đánh giá

1.3.1. Tổng quan về kiểm tra đánh giá
Chất lượng đang là vấn đề có tính thời sự được đặt ra đối với mỗi cơ sở
giáo dục trong thời điểm hiện nay. Để nâng cao chất lượng giáo dục, bên cạnh
việc đổi mới mục tiêu, cải tiến nội dung, phương pháp ... nâng cao chất lượng
kiểm tra đánh giá là rất cần thiết.
Một số năm trở lại đây, ngành giáo dục - đào tạo có nhiều cố gắng nhằm
đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới hoạt động kiểm tra đánh giá. Song thực
tế cho thấy, do cách thức kiểm tra còn nặng về mục tiêu, chương trình, nội dung

đào tạo và phương pháp dạy học. Mặt khác, vấn đề bệnh thành tích trong giáo
dục đã làm nảy sinh nhiều hiện tượng tiêu cực trong quản lý giáo dục là vấn đề
nhức nhối trong ngành giáo dục và toàn xã hội.

15


Do đó, việc cải tiến hoạt động kiểm tra đánh giá (ra đề, hình thức thi, ...)
là khâu quan trọng mang tính đột phá để tạo ra những chuyển biến cơ bản nâng
cao chất lượng giáo dục trong các cơ sở giáo dục.
1.3.2. Vị trí, vai trò, chức năng của kiểm tra đánh giá trong quá trình dạy học
1.3.2.1. Vị trí của kiểm tra đánh giá
Hoạt động kiểm tra đánh giá kết là khâu quan trọng nhất trong quá trình
dạy học.
Hoạt động kiểm tra đánh giá là bộ phận cấu thành trong quá trình thực
hiện kế hoạch dạy học, trong hệ thống các nguyên tắc dạy học và thực hiện các
nội dung dạy học.
Kiểm tra đánh giá là điều kiện đủ để hoàn thành mục tiêu và nâng cao
hiệu quả của quá trình dạy học.
Xét trên quan điểm hệ thống, quy trình đào tạo được xem như một hệ
thống gồm các yếu tố như: mục tiêu, chương trình đào tạo, nội dung, hình thức
tổ chức dạy học, phương pháp dạy của thầy, phương pháp học của trò và cuối
cùng là kiểm tra đánh giá kết quả của người học.

16


Sơ đồ 1.1. Quy trình đào tạo
Yêu cầu của xã hội
ĐỊNH HƢỚNG

Mục tiêu đào tạo

Nội dung đào tạo

Hình thức tổ chức dạy - học
Phƣơng pháp Dạy

Phƣơng pháp Học

(KT - ĐG thường xuyên)

Kiểm tra đánh giá
(Tổng kết)

Các yếu tố này tác động qua lại lẫn nhau theo một sơ đồ cấu trúc nhất
định. Đó là từ phân tích nhu cầu của xã hội, trên cơ sở triết lý của nền giáo dục
và các cơ sở khác (hệ) mục tiêu của một cấp học, bậc học, ngành học được xác
định. Đây là cái mốc cơ bản để thiết kế chương trình, lựa chọn và sắp xếp nội
dung đào tạo. Hệ mục tiêu còn định hướng cho việc tìm ra các hình thức tổ chức
dạy - học phù hợp trong đó người dạy và người học tìm được các phương pháp
dạy - học tương ứng để đạt được mục tiêu.
Trong sơ đồ trên, kiểm tra đánh giá không chỉ là là khâu cuối cùng, mà
còn được tiếp diễn trong suốt quá trình dạy học, và cũng là khâu quan trọng nhất
bởi lẽ nó không chỉ cho ta biết quá trình đào tạo có đạt được mục tiêu hay
không, mà còn cung cấp thông tin hữu ích để điều chỉnh toàn bộ các hoạt động
xảy ra trước đó.

17