30 bình luận về tính pháp lý của nghị quyết số 1973 của hội đồng bảo an liên hợp quốc

Công pháp quốc tế - N02.TL1.Nhóm 3
1.Bình luận tính pháp lý của Nghị quyết 1973 của Hội đồng bảo an LHQ?
Thứ nhất, xét về mặt nội dung: Chính quyền Libya đã sử dụng biện pháp vũ
trang để tấn công lực lượng nổi dậy một cách không thương tiếc đã gây ra làn sóng
phản đối mạnh mẽ của Cộng đồng quốc tế .Và đã biến cuộc xung đột vũ trang giữa
quân đội chính phủ và lực lượng nổi dậy thành một cuộc nội chiến . Điều này đã
vi phạm nghiêm trọng đến hệ thống quyền con người. Việc tấn công của chính
quyền Libya vào dân thường đã trở thành một tội ác dã man và làm ảnh hưởng đến
việc giữ gìn hòa bình và an ninh quốc tế. Bởi vậy, ngày 17/3/2011 hội đồng bảo an
LHQ đã áp dụng Điều 39 và Điều 42 của Hiến chương Liên hợp quốc trong
trường hợp hành động khi hòa bình bị đe dọa để thông qua Nghị quyết 1973 áp đặt
vùng cấm bay ở Libya và cho phép “sử dụng các biện pháp cần thiết” nhằm bảo vệ
thường dân. Sự ra đời của Nghị quyết này là hoàn toàn phù hợp với bối cảnh đó
nhằm bảo vệ những người dân thường tay không đang có nguy cơ bị tàn sát trước
một chính quyền cực kì hung bạo.
Thứ hai, xét về mặt thẩm quyền: Căn cứ theo khoản 7, Điều 2 Hiến chương
LHQ qui định:” Không có bất kỳ điều gì trong Hiến chương này cho phép Liên
Hiệp Quốc được can thiệp vào những công việc thực chất thuộc thẩm quyền nội bộ
của bất cứ quốc gia nào, hoặc đòi hỏi các Thành viên phải đưa những công việc
loại này ra giải quyết theo quy định của Hiến chương; tuy nhiên, nguyên tắc này
không liên quan đến việc thi hành những biện pháp cưỡng chế nói ở Chương VII.”
Như vậy, trong trường hợp này LHQ hoàn toàn có đủ thẩm quyền can thiệp vào
công việc nội bộ của Libya do hành động hung bạo của chính quyền Libya với
thường dân làm hòa bình đang bị đe dọa.
Thứ ba, xét về mặt hình thức: Đối với việc thông qua Nghị quyết 1973, Hội
đồng bảo an LHQ có 10 quốc gia trong số 15 quốc gia bỏ phiếu thuận trong đó có
2 ủy viên thường trực là Nga và Trung Quốc bỏ phiếu trắng. theo qui định tại Điều
27 Hiến chương liên hợp quốc thì các nghị quyết mang tính thực chất được thông
qua khi 9 ủy viên của Hội đồng bảo an LHQ bỏ phiếu thuận, trong đó có đủ 5
phiếu thuận của ủy viên thường trực. Tuy nhiên nếu như một nước ủy viên thường
trực không ủng hộ hoặc không muốn biểu thị sự ủng hộ của mình đối với nghị

quyết, đồng thời cũng không muốn ngăn cản việc thông qua nghị quyết thì nước đó
có thể bỏ phiếu trắng hoặc không tham gia bỏ phiếu, hành động này không được
cho là phủ quyết và nghị quyết vẫn được thông qua. Vây nên trong trường hợp này
nghị quyết 1973 vẫn được thông qua.
Thứ tư, Theo khoản 1 Điều 24 và Điều 25 Hiến chương LHQ qui định thì
để đảm bảo cho Liên Hiệp Quốc hành động nhanh chóng và có hiệu quả, các
Thành viên trao cho Hội đồng Bảo an trách nhiệm chính trong việc duy trì hòa
bình và an ninh quốc tế, và thừa nhận rằng, khi làm những nghĩa vụ do trách nhiệm
ấy đặt ra, thì Hội đồng Bảo an hành động với tư cách thay mặt cho các thành viên
Lê Vân Anh – MSSV: 341810

1


Công pháp quốc tế - N02.TL1.Nhóm 3
của Liên Hiệp Quốc và các Thành viên Liên Hiệp Quốc đồng ý phục tùng và thực
hiện những quyết định phù hợp với Hiến chương này của Hội đồng Bảo an. Vậy
Nghị quyết 1973 được Hội đồng bảo an thông qua với tư cách thay mặt cho LHQ
và có giá trị bắt buộc đối với tất cả các thành viên là hợp pháp.
2. Hành vi tấn công Libya của một số quốc gia thành viên LHQ là hợp pháp,
bời vì:
- Trên cơ sở Nghị quyết 1973 và Điều 25 Hiến chương LHQ cũng như theo
nguyên tắc Pacta sunt servanda thì các quốc gia thành viên LHQ thực hiện hành vi
tấn công Libya là hợp pháp. Nghị quyết 1973 sau khi được Hội đồng bảo an thông
qua đã trở thành một Điều ước quốc tê hợp pháp nên việc nghị quyết này được áp
dụng là hoàn toàn phù hợp với qui định của luật quốc tế. Các chủ thể tham gia vào
Điều ước này đều phải thực hiện nội dung qui định trong điều ước theo nguyên tắc
tận tâm, thiện chí thực hiện cam kết quốc tế. Bên cạnh đó, các cơ quan khác cuả
thành viên LHQ chỉ có thể đưa ra quyết định có tính khuyến nghị đối với các
Chính phủ của các quốc gia thành viên LHQ nhưng các quyết định và nghị quyết

của Hội đồng bảo an khi đã được thông qua đều mang tính chất ràng buộc và tất cả
các thành viên đều phải tôn trọng và thi hành. Như vậy, việc tấn công của một số
quốc gia thành viên LHQ nhằm bảo vệ thường dân là hợp pháp vì thực thi theo
đúng nghị quyết.
Mặt khác, theo khoản 7, Điều 2 Hiến Chương LHQ thì LHQ có thể áp dụng
các biện pháp cưỡng chế trong trường hợp có đe dọa hòa bình. Như vậy, trong
trường hợp này hành động của LHQ không được coi là sự can thiệp vào công việc
nội bộ của quốc gia và các quốc gia thành viên của LHQ hoàn toàn có quyền sử
dụng các biện pháp cần thiết để bảo vệ thường dân, khi các quốc gia này tấn công
Libya thì đó không phải là hành vi can thiệp vào công việc nội bộ và xâm phạm
chủ quyền của Libya.
-Trên thực tế, một số hành vi tấn công của các quốc gia thành viên LHQ đã đi
quá giới hạn nhiệm quyền được giao cũng như những nội dung được ghi nhân
trong nghị quyết 1973 và có phần lạm dụng sự ủy quyền của LHQ (hành vi chế tài
thái quá), và điều đó lại trở thành bất hợp pháp. Mặc dù đến nay vẫn chưa có
những khẳng định cụ thể từ LHQ về vấn đề này.
Như vậy, việc các quốc gia thành viên của LHQ tấn công Libya trên cơ sở
Nghị quyết 1973 là hợp pháp nhưng trong một số trường hợp các quốc gia ấy đã
lạm dụng sự ủy quyền của LHQ và đi quá xa quyền hạn được giao thì nó lại trở
thành một vấn đề mang tính chất phức tạp và khó giải quyết.

Lê Vân Anh – MSSV: 341810

2


Công pháp quốc tế - N02.TL1.Nhóm 3

ĐỀ BÀI SỐ 6
Ngày 15/2/2011, biểu tình và bạo loạn bắt đầu nổ ra tại Benghazi, TP miền

đông Libya. Người biểu tình đòi tổng thống Muammar Gaddafi từ chức ngay
những ngày biểu tình đầu tiên, chính quyền đã mạnh tay vơi những người chống
đồi với hy vọng sớm ổn định an ninh trật tự. Chính quyền Libya đã sử dụng không
quân kết hợp với lực lượng mặt đất tấn công lực lượng nổi dậy. May bay chiến đấu
của quân đội Libya đã bắn vào những người biểu tình, gây ra làn song phả đối
mạnh mẽ của cộng đồng quốc tế. Sung đột vũ trang giữa quân đội chính phủ và lực
lượng nổi dậy đã dần biến thành một cuộc nội chiến. Trước tình hình đó, ngày
17/3/2011, hội đồng bảo an Liên hợp quốc thông qua nghị quyết số 1973 áp đặt
vùng cấm bay ở Libya và cho phép sử dụng các biệp pháp cần thiết nhằm bảo vệ
thường dân. Trên cơ sở Nghị quyết được thông qua, một quốc gia thành viên LHQ
đã tiền hành tấn công Libya. Chính quyền của tổng thống Lybia đã chỉ trích hành
động tấn công là can thiệp vào việc nôi bộ, xâm phạm chủ quyền của Libya.
- Bình luận về tính pháp lý của Nghị quyết số 1973 của Hội đồng bảo an Liên
hợp quốc?
- Hành vi tấn công Libya của một số quốc gia thành viên LHQ có hợp pháp
hay ko? Vì sao?

Lê Vân Anh – MSSV: 341810

3


Công pháp quốc tế - N02.TL1.Nhóm 3

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Trường Đại học Luật Hà Nội, Giáo trình quốc tế, Nxb.CAND, Hà Nội, 2007.
2. Khoa luật – Đại học Quốc gia Hà Nội, Giáo trình Luật quốc tế,
Nxb.ĐHQG, Hà Nội,1997
3. ThS. Nguyện Thị Kim Ngân – ThS. Chu Mạnh Hùng (đồng chủ biên), Giáo
trình Luật quốc tế, Nxb.GD,2010.

4. Hiến chương Liên hợp quốc
5. Website:
-
-
-
-
- />
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Trường Đại học Luật Hà Nội, Giáo trình quốc tế, Nxb.CAND, Hà Nội, 2007.
2. Khoa luật – Đại học Quốc gia Hà Nội, Giáo trình Luật quốc tế,
Nxb.ĐHQG, Hà Nội,1997
3. ThS. Nguyện Thị Kim Ngân – ThS. Chu Mạnh Hùng (đồng chủ biên), Giáo
trình Luật quốc tế, Nxb.GD,2010.
4. Hiến chương Liên hợp quốc
5. Website:
-
-
-
-
- />
Lê Vân Anh – MSSV: 341810

4


Công pháp quốc tế - N02.TL1.Nhóm 3

Lê Vân Anh – MSSV: 341810

5