69 trình bày các hình thức nhân dân lao động tham gia vào quản lý hành chính nhà nước

Nguyên tắc nhân dân lao động tham gia đông đảo vào quản lý hành chính nhà nước
là một trong năm nguyên tắc cơ bản trong quản lí hành chính nhà nước.
Ðiều 2 Hiến pháp 1992 nêu rõ: “Nhà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt nam là
nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân.
Tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân mà nền tảng là liên minh giai cấp
công nhân với giai cấp nông dân và tầng lớp trí thức”. Quyền được tham gia vào
quản lý các công việc của Nhà nước và xã hội là qyền cơ bản của công dân được
ghi nhận tại Điều 3 Hiến pháp 1992 (sửa đổi bổ sung năm 2001): “Nhà nước bảo
đảm và không ngừng phát huy quyền làm chủ về mọi mặt của nhân dân” . Trong
quản lí hành chính nhà nước nguyên tắc này được thể hiện ở những hình thức tham
gia vào quản lí hành chính nhà nước của nhân dân lao động. Việc tham gia đông
đảo của nhân dân lao động vào quản lý hành chính nhà nước được thông qua bốn
hình thức :
1. Tham gia vào hoạt động của các cơ quan nhà nước
Việc tham gia vào hoạt động của các cơ quan nhà nước gồm:
- Tham gia vào cơ quan quyền lực nhà nước với tư cách là thành viên được lựa
chọn thông qua con đường bầu cử.
- Tham gia vào hoạt động của các cơ quan nhà nước khác (cơ quan Hành chính nhà
nước, cơ quan kiểm sát, cơ quan xét xử) với tư cách là cán bộ công chức.
- Thực hiện quyền lựa chọn những đại biểu xứng đáng thay măt mình vào cơ quan
quyền lực nhà nước ở trung ương hay địa phương.
Các cơ quan trong bộ máy nhà nước là công cụ để thực hiện quyền lực nhà nước,
việc nhân dân tham gia vào hoạt động của các cơ quan nhà nước là hình thức tham
gia tích cực, trực tiếp và có hiệu quả nhất trong quản lý hành chính nhà nước.
Người lao động nếu đáp ứng các yêu cầu của pháp luật đều có thể tham gia một
cách trực tiếp hay gián tiếp vào công việc quản lý hành chính nhà nước trên tất cả
các lĩnh vực của đời sống xã hội.
Người lao động có thể tham gia trực tiếp vào cơ quan quyền lực nhà nước với tư
1

cách là thành viên của cơ quan này, họ là những đại biểu được lựa chọn thông qua
bầu cử hoặc với tư cách là cán bộ, công chức trong các cơ quan nhà nước. Khi ở
cương vị là thành viên của cơ quan quyền lực nhà nước họ sẽ là người lãnh đạo,
trực tiếp xem xét và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, của từng địa
phương trong đó có các vấn đề quản lý hành chính nhà nước. Khi ở cương vị là cán
bộ, công chức nhà nước thì người lao động sẽ sử dụng quyền lực nhà nước một
cách trực tiếp để thực hiện vai trò người làm chủ đất nước, làm chủ xã hội, có điều
kiện biến những ý chí, nguyện vọng của mình thành hiện thực nhằm xây dựng đất
nước giàu mạnh.
Ngoài ra, người lao động có thể tham gia gián tiếp vào hoạt động của các cơ quan
nhà nước thông qua việc thực hiện quyền lựa chọn những đại biểu xứng đáng thay
mặt mình vào cơ quan quyền lực nhà nước ở trung ương hay địa phương. Ðây là
hình thức tham gia rộng rãi nhất của nhân dân vào hoạt động quản lý hành chính
nhà nước.
2. Tham gia vào hoạt động của các tổ chức xã hội
Điều 9 Hiến pháp năm 1992( sửa đổi bổ sung năm 2001) quy định : “ Mặt trận tổ
quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên là cơ sở chính trị của chính quyền nhân
dân”.
Thông qua các hình thức hoạt động của các tổ chức xã hội, vai trò chủ động, sáng
tạo của nhân dân lao động luôn được phát huy trong quản lí hành chính nhà nước.
Nhà nước tạo điều kiện thuận lợi để nhân dân lao động tham gia tích cực vào hoạt
động của các tổ chức xã hội. Các tổ chức xã hội là công cụ đắc lực của nhân dân lao
động trong việc thực hiện quyền tham gia vào quản lý hành chính nhà nước. Thông
qua các hoạt động của các tổ chức xã hội, vai trò chủ động sáng tạo của nhân dân
lao động được phát huy. Ðây là một hình thức hoạt động có ý nghĩa đối với việc
bảo đảm dân chủ và mở rộng nền dân chủ ở nước ta.

2

3. Tham gia vào hoạt động tự quản ở cơ sở
Ðây là hoạt động do chính nhân dân lao động tự thực hiện, các hoạt động này gần
gũi và thiết thực đối với cuộc sống của người dân như hoạt động bảo vệ an ninh trật
tự, vệ sinh môi trường,...Những hoạt động này diễn ra ở nơi cư trú, làm việc, sinh
hoạt nên mang tính chất tự quản của nhân dân.
Thông qua những hoạt động mang tính chất tự quản này người lao động là những
chủ thể tham gia tích cực nhất, quyền tham gia quản lý nhà nước, quản lý xã hội
của họ được tôn trọng và bảo đảm thực hiện.
4.Trực tiếp thực hiện các quyền và nghĩa vụ của công dân trong quản lý hành
chính nhà nước
Ðiều 53 Hiến pháp 1992 ( sửa đổi bổ sung năm 2001) quy định công dân có quyền:
“tham gia quản lý nhà nước và xã hội, tham gia thảo luận những vấn đề chung của
cả nước và địa phương, kiến nghị với cơ quan nhà nước, biểu quyết khi nhà nước tổ
chức trưng cầu ý dân” . Nhân dân có quyền tham gia vào quản lý Nhà nước một
cách trực tiếp hoặc gián tiếp, tham gia giải quyết những vấn đề lớn, hệ trọng có ý
nghĩa trong toàn quốc cũng như những vấn đề quan trọng ở địa phương hoặc đơn vị
cơ sở như:
- Kiểm tra các cơ quan quản lý nhà nước.
- Tham gia trực tiếp với tư cách là thành viên không chuyên trách trong hoạt động
cơ quan quản lý, các cơ quan xã hội.
- Tham gia với tư cách là thành viên của tập thể lao động trong việc giải quyết
những vấn đề quan trọng của cơ quan...
Việc trực tiếp thực hiện các quyền và nghĩa vụ của công dân trong quản lý hành
chính nhà nước là một hình thức có ý nghĩa quan trọng để nhân dân lao động phát
huy vai trò làm chủ của mình đồng thời xác định những nhiệm vụ mà nhà nước phải
thực hiện trong việc đảm bảo những điều kiện cơ bản để nhân dân lao động được
tham gia vào quản lý hành chính nhà nước.
3

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Trường đại học luật Hà Nội, Giáo trình luật Hành Chính Việt Nam, nxb công

an nhân dân, Hà Nội – 2008.
2.



Đề bài : SỐ 17
Trình bày các hình thức nhân dân lao động tham gia vào quản lý
hành chính nhà nước

4


TÀI LIỆU THAM KHẢO
3. Trường đại học luật Hà Nội, Giáo trình luật Hành Chính Việt Nam, nxb công

an nhân dân, Hà Nội – 2008.
4.



Đề bài : SỐ 17
Trình bày các hình thức nhân dân lao động tham gia vào quản lý
hành chính nhà nước
5.
6.

5