T V Nă
K t khi phát hi n đ
nhà n
i nhi m HIV đ u tiên
Vi t Nam n m 1990,
c ta luôn coi phòng lây truy n HIV t m sang con (PLTMC) là m t trong
nh ng ch
nhà n
c ng
ng trình u tiên. Trong nh ng n m g n đây ch tr
c v PLTMC đã đ
ng, chính sách c a
c th hi n m t cách đ y đ và xuyên su t trong các v n
b n quan tr ng nh “Lu t Phòng, ch ng nhi m virus gây ra h i ch ng suy gi m
mi n d ch m c ph i
HIV/AIDS
ng
i (HIV/AIDS)”, “Chi n l
c qu c gia phòng, ch ng
Vi t Nam đ n n m 2010 và t m nhìn 2020”, “Ch
ng trình hành đ ng
qu c gia v d phòng lây truy n HIV t m sang con”. Nh đó, công tác PLTMC
đã đ t đ
c nh ng k t qu đáng khích l , b
t m sang con
n
c đ u làm gi m t l lây truy n HIV
c ta [6,7,8].
Theo báo cáo c a C c phòng ch ng HIV (VAAC): trong quý I/2015, s ph
n mang thai đ
404 ng
c xét nghi m sàng l c là 214.000 ng
i (chi m 0,19%) trong đó có 232 bà m nhi m HIV đ
lây truy n HIV t m sang con. T ng s tr đ
đ
i và phát hi n nhi m HIV là
c đi u tr d phòng
ra t m nhi m HIV là 274 tr và
c d phòng 256 tr (chi m 96,7%). T l lây truy n HIV t m sang con đã
gi m 10,8% n m 2010 còn 3,2% n m 2014[5].
Tuy nhiên, công tác PLTMC v n còn g p nhi u khó kh n, thách th c, nh tình
hình lây nhi m c a virus HIV có nhi u di n bi n ph c t p, nguy c lan ra c ng
đ ng, đ c bi t là nhóm nguy c cao (ng
quan h đ ng gi i). T l ng
đ
i tiêm chích ma túy, ph n bán dâm, nam
i nhi m HIV đ
nam gi i 66%, n gi i 34% trong đó
ng tình d c là 52%, t p trung ch y u
90%
n gi i
t c có xu h
l a tu i 20-49 tu i. T l
c phát hi n lây nhi m HIV qua
ng
i nhi m HIV đ
c phát hi n ti p
ng gia t ng trong n gi i [3].
Theo báo cáo c a t ch c th gi i (WHO) n m 2014:
n
c có thu nh p
trung bình và th p: n m 2013 có 1.450.000 ph n nhi m HIV mang thai, có
966.000 ph
n
nhi m HIV mang thai đ
c đi u tr ARV chi m 67%, có
240.000 tr nhi m m i HIV gi m 40% so v i n m 2009 có 400.000 tr nhi m
m i HIV [22, 23].
1
Hi n nay, ng
i nhi m HIV đ
c ti p c n các d ch v ch m sóc và đi u tr
b ng thu c ARV t r t s m và ph n nhi m HIV mang thai c ng có đ
c tr thu c
ARV ngay khi mang thai theo Q s 3047/Q -BYT ngày 22 tháng 7 n m 2015 c a
B tr
ng B Y t . K t qu lâm sàng c a vi c s d ng ARV cho th y kh n ng kéo
dài tu i th và ch t l
ng cu c s ng c a b nh nhân HIV/AIDS đã đ
r t [12, 19, 20]. T
nh ng hi u qu , l i ích c a vi c ch m sóc và đi u tr
HIV/AIDS, ng
c c i thi n rõ
i ph n nhi m HIV s c kh e ngày m t c i thi n, nhi u ph n
nhi m HIV đã sinh con và nhi u ph n nhi m HIV c ng có nguy n v ng sinh con
trong t
ng lai. ây c ng chính là nguy n v ng chính đáng c a ng
i nhi m HIV.
Vì v y chúng tôi ti n hành làm nghiên c u đ tài “ ánh giá ki n th c, thái đ ,
th c hành d phòng lây truy n HIV t m sang con
ph n nhi m HIV trong đ
tu i sinh đ t i Khoa Truy n nhi m, B nh vi n B ch Mai”
tìm hi u v ki n
th c, thái đ , th c hành d phòng lây truy n HIV t m sang con v i các m c tiêu:
1.
Mô t “ki n th c d phòng lây truy n HIV t m sang con
ph n nhi m
HIV trong đ tu i sinh đ t i Khoa Truy n nhi m, B nh vi n B ch Mai”.
2.
Mô t “thái đ và th c hành d phòng lây truy n HIV t m sang con
nhóm đ i t
ng trên”
2
Thang Long University Library
CH
NGă1
T NG QUAN TÀI LI U
1.1.
iăc
ngăv HIV/AIDS
HIV đ
c vi t t t c a c m t : “Human Immunodeficiency Virus” có ngh a là
virus gây ra h i ch ng suy gi m mi n d ch
AIDS đ
ng
i [1].
c vi t t t c a c m t “Accquired ImmunoDeficiency Syndrome” có
ngh a là “H i ch ng Suy gi m Mi n d ch M c ph i”.
là sau khi xâm nh p c th ng
c đi m sinh h c c a HIV
i nhi m s phát tri n nhân lên trong h mi n d ch
ch y u là t bào lympho TCD4 và phá h y các t bào mi n d ch. Khi các t bào
mi n d ch suy gi m, s t o thu n l i cho s xu t hi n c a các b nh nhi m trùng c
h i, và gây ra các tri u ch ng liên quan và các b nh lý kh i u. Nguyên nhân chính
gây t vong
ng
i nhi m HIV là do các b nh nhi m trùng c h i. Tuy nhiên, do
ch a có vaccin phòng b nh và do nh ng hành vi nguy c d n đ n tình tr ng lây lan
b nh trong c ng đ ng, nh h
ng đ n kinh t , xã h i c a m i qu c gia, vì v y
HIV/AIDS đang là m i quan tâm c a n n y t toàn c u [1].
1.2. D ch t h c c a nhi m HIV
1.2.1. Tác nhân gây b nh
G m HIV1 (Do L.Montagnier và c ng s tìm ra n m 1983 và đ
c Robert
Gallot kh ng đ nh n m 1984) và HIV2 (do Bacrrin và c ng s tìm ra t i Trung Phi
vào n m 1986). ây là các Retrovirus thu c h Lentivirus[11].
1.2.1.1. Hình th và c u trúc
Hình 1.1: Hình nh c u trúc c a virus HIV [16].
3
HIV có hình c u, đ
ng kính 110 nanomet, g m 3 l p, l p ngoài cùng là l p
v có nhi u ch i nhú, ti p theo là l p bao trong và trong cùng là b gen c a virus.
Gen virus g m có 2 s i ARN và m t s men quan tr ng, nh men sao chép ng
c
Reverse transcriptase (RT). B gen g m 3 gen chính là envelop (env) mã hóa vùng
v , gen polymerase (pol) mã hóa các enzym, và gag mã hóa các gen c u trúc. Riêng
gen env có tính đ t bi n r t cao t 2 HIV ban đ u, HIV đ t bi n thành 3 nhóm l n
M, N và O. Trong nhóm M l i có s đ t bi n nhi u, t o ra các d
i nhóm khác nhau
nh CRF 01-AE, CRF 01 B…[15].
1.2.1.2. HIV gây nhi m và nhân lên
HIV gây nhi m t bào v t ch qua các b
c: G n lên b m t c a t bào c m
th , sau đó là quá trình c m neo và hòa màng, ti p theo ARN c a virus s xâm nh p
vào t bào v t ch r i đ
c hình thành s tích h p vào b gen c a t bào v t ch t o
thành d ng ti n virus.
S nhân lên c a virus: sau khi tích h p vào b gen c a t bào v t ch , HIV có
th
d ng ti m tàng ho c phát tri n,
d ng ti m tàng, HIV ch t n t i d
i d ng
ti n virus mà không nhân lên.
Khi g p thu n l i (các y u t đ ng lây nhi m), HIV s nhân lên qua 4 b
c:
sao mã t ti n virus thành ARN c a HIV và ARN thông tin.
D ch mã: nh ARN thông tin, t bào v t ch s t ng h p các protein c n cho virus.
L p ráp các s n ph m sau khi d ch mã.
N y ch i qua màng t bào.
M c sinh s n c a virus ph thu c vào ch ng lo i virus và t bào b nhi m.
Quá trình nhân lên c a HIV s gây đ c t bào và h y ho i t bào v t ch qua h p
bào ho c qua thoái hóa. Ng
i ta th y t l c 5 virus đ
t bào TCD4. Do v y nhi m HIV có th i k
b nh kéo dài t nhi u tháng đ n
nhi u n m. Cho đ n nay, chúng ta v n ch a tìm ra đ
này. Hi n có 2 nhóm thu c chính đ
thu c c ch men sao mã ng
c nhân lên s phá h y m t
c thu c đ di t ph n gen
c đ a vào đi u tr nhi m HIV/AIDS là nhóm
c và thu c c ch s nhân lên c a HIV. Nh ng
thu c này đ c cho gan, th n và h th ng t o máu nên c n cân nh c đ ph i h p các
thu c[13].
4
Thang Long University Library
1.2.1.3. S c đ kháng.
HIV r t d b tiêu di t b i các tác nhân lý hóa thông th
nhi t đ 560 ch t trong 20 phút.
gi . Các hóa ch t nh n
d ng đông khô,
ng.
d ng l ng v i
nhi t đ 680 HIV b di t trong 2
c Javel b t ho t HIV trong 20 phút. C n 700 di t HIV
trong 3-5 phút. Các hóa ch t có clo b t ho t HIV trong vòng 15-20 phút, pH ki m
ho c toan đ u di t HIV nhanh[15].
1.2.2. Cácăđ
ng lây truy n c a HIV
ng lây truy n HIV vào c th : virus HIV xâm nh p vào c th qua đ
máu, đ
ng sinh d c và m b nhi m HIV truy n sang cho con trong th i k chu
sinh. Virus HIV có nhi u trong máu, tinh d ch, d ch ti t âm đ o c a ng
HIV/AIDS. Trong s a m c ng ch a virus HIV v i s l
c ng tìm th y HIV trong các d ch khác c a c
m t…nh ng v i s l
đ
ng
i nhi m
ng th p h n. Ngoài ra
th : n
c b t, đ m, n
c
ng r t ít không đ đ lây b nh. Vì v y HIV có th lây qua 3
ng[11]:
1. Qua quan h tình d c v i m t ng
su (quan h tình d c qua đ
2. Qua đ
i b nhi m HIV n u không dùng bao cao
ng âm đ o, qua mi ng, qua h u môn).
ng máu nh n máu c a ng
i nhi m HIV do truy n máu, dùng
chung b m kim tiêm, các v t s c nh n đâm qua da mà không đ
cách, b dính máu và d ch c a ng
i nhi m HIV qua các v t th
c ti t trùng đúng
ng h .
3. M b nhi m HIV có kh n ng truy n cho con qua quá trình mang thai,
trong lúc chuy n d và cho con bú s a m .
Hình 1.2. Hình nh đ
ng lây truy n c a virus HIV
5
ng lây truy n HIV t m sang con: lây truy n t m sang con hay còn g i
là lây nhi m d c ho c lây nhi m b m sinh. Virus HIV có th t máu m , nhau thai,
n
c i, d ch ti t c t cung, âm đ o ho c t s a m thông qua tu n hoàn nhau thai,
qua da niêm m c đ
ng tiêu hóa truy n sang bào thai ho c tr s sinh. HIV đ
c
truy n t m sang con khi thai còn n m trong t cung, khi chuy n d và trong th i
k cho bú. T t c nh ng tr c a bà m có HIV d
ng tính đ u có kh n ng lây
nhi m HIV nh ng th c t ch có kho ng 30-35% con c a các bà m này b nhi m
HIV và t l lây nhi m HIV ngày càng gi m n u bà m đ
c ch m sóc và đi u tr
HIV/AIDS đ y đ [10].
HIV truy n t m sang con khi thai còn n m trong t cung: HIV t máu c a
m qua màng nhau thai vào bào thai. Màng nhau thai tr nên m ng h n trong nh ng
tháng c a th i k thai nghén. S lây tuy n này có th x y ra su t t nh ng tháng
đ u cho đ n khi đ tháng c a thai nhi do HIV đ
nhi qua nhau thai. Ng
c truy n tr c ti p t m sang thai
i ta c ng th y HIV trong t ch c não, th n, gan c a bào
thai. Tuy nhiên, c ch virus HIV truy n qua nhau thai r t ph c t p và tùy thu c
vào t ng cá nhân thai ph . Bánh nhau thai có m t màng ng n cách v i t cung c a
ng
i m đ b o v thai nhi. Thông th
ng m m b nh r t khó đi qua màng ng n
cách này, s ng n cách này đã b o v cho kho ng 60-70% con c a các bà m nhi m
HIV không b lây nhi m HIV. Tuy nhiên khi b nhi m HIV, có th có m t s tác
đ ng làm gi m kh n ng ch ng đ nên đã cho phép HIV trong máu m tr c ti p qua
màng ng n cách này sang thai nhi ho c nh ng tháng cu i, màng ng n cách này
m ng đi càng làm thu n l i cho virus tr c ti p t máu m sang thai nhi. Virus c ng
có th t các t bào b ch c u có ch a HIV, l t qua màng ng n cách này mà sang
thai nhi. Trong nh ng tr
ng h p viêm nhi m
ba tháng đ u hay ba tháng gi a,
màng nhau b thay đ i c u trúc làm cho virus d dàng sang thai nhi. Trong ba tháng
cu i b dày c a các h i bào
các gai rau m ng, virus d xâm nh p vào thai nhi[6].
HIV lây truy n trong chuy n d : T cung co bóp và ch y máu, các v t rách âm
đ o và c t cung gây ch y máu. Trong chuy n d , các c n co t cung làm c t
cung xóa và m , làm t n th
ng các m ch máu nh gây ch y máu vào đ
ng sinh
d c thai ph . Khi ch y máu vào âm đ o làm t ng nguy c nhi m HIV khi thai đi
qua âm đ o c a ng
i m . Khi th m khám làm xây x
6
c thành âm đ o, c t cung
Thang Long University Library
gây ch y máu t ng
i m vào đ
ng sinh d c. N u cu c đ có can thi p nh c t
t ng sinh môn, forcep…thì các m ch máu l n b t n th
ng, máu ch y nhi u làm
t ng kh n ng nhi m HIV cho thai nhi. Khi thai nhi qua đ
có th tr nu t d ch âm đ o có ch a virus HIV vào đ
x
ng âm đ o đ ra ngoài
ng tiêu hóa. Nh ng ch xây
c da và niêm m c c a tr s sinh do th m khám hay th thu t virus HIV qua
nh ng ch xây x
c đó mà xâm nh p vào thai nhi[6].
HIV lây truy n qua s a m : S a m có ch a HIV, núm vú b ch n th
ng và
có th b ch y máu s làm t ng nguy c lây truy n HIV n u tr bú m . Trong th i
k sau đ , HIV t nh ng b ch c u trong máu m qua các m ch máu th m th u vào
các nang s a r i qua s a m mà sang con. Vì v y ng
i ta khuyên nh ng ph n
nhi m HIV, khi có đi u ki n và có nh ng th c n thay th không nên cho con bú
mà nên nuôi con b ng th c n thay th đ c t ngu n lây HIV qua s a m . S lây
truy n HIV t m sang con có th x y ra
ba giai đo n c a thai k v i t l lây
truy n khác nhau, lây truy n cao nh t là trong lúc chuy n d , trong th i k mang
thai, trong th i k cho con bú[6].
1.2.3. Ch năđoán.
Các ph
ng
iđ
ng pháp xét nghi m HIV
c coi là d
ng
i l n m u huy t thanh c a m t
ng tính v i HIV khi m u đó d
ng tính c ba l n xét nghi m
b ng ba lo i sinh ph m v i các nguyên lý và kháng th khác nhau[2].
Ch n đoán nhi m HIV
tr sinh ra t nh ng ng
i m nhi m HIV:
Tr <18 tháng tu i, xét nghi m virus h c (kháng nguyên p24, PCR-ADN ho c
PCR-ARN) d
ng tính.
Tr ≥ 18 tháng tu i, xét nghi m tìm kháng th HIV d
ph
ng pháp nh đ i v i ng
ng tính b ng ba
i l n.
i v i tr có bú m , c n xét nghi m sau khi tr ng ng bú m hoàn toàn 6
tu n. Ch n đoán s m nhi m HIV cho tr sinh ra t bà m có nhi m HIV giúp bác
s đi u tr có quy t đ nh đi u tr s m nh t cho tr . Theo khuy n cáo c a t ch c
y t th gi i, t t c tr em sinh ra t m có nhi m HIV c n đ
nhi m HIV t tu n 4-6 đ đ
c ch n đoán s m
c đi u tr s m, không c n ch có d u hi u lâm
sàng ho c mi n d ch[4].
7
1.2.4. Phơnăgiaiăđo n nhi m HIV
ng
il n
Phơnăgiaiăđo n lâm sàng
Nhi m HIV
ng
il nđ
c phân thành 4 giai đo n lâm sàng, tùy thu c vào
tri u ch ng b nh liên quan đ n HIV
ng
i nhi m (B ng 1.1).
B ng 1.1:ăPhơnăgiaiăđo n lâm sàng HIV
ng
i l n[14].
Giaiăđo n lâm sàng 1: Không tri u ch ng
_ Không có tri u ch ng
_ H ch to toàn thân dai d ng
Giaiăđo n lâm sàng 2: Tri u ch ng nh
_ Sút cân m c đ v a không rõ nguyên nhân (<10% tr ng l
ng c th )
_ Nhi m trùng hô h p tái di n (viêm xoang, viêm amidan, viêm tai gi a,
viêm h u h ng)
_ Zona (Herpes zoster)
_ Viêm khóe mi ng
_ Loét mi ng tái di n
_ Phát ban dát s n, ng a.
_ Viêm da bã nh n.
_ Nhi m n m móng
Giaiăđo n lâm sàng 3: Tri u ch ng ti n tri n
_ Sút cân n ng không rõ nguyên nhân (>10% tr ng l
ng c th )
_ Tiêu ch y không rõ nguyên nhân t ng đ t ho c liên t c kéo dài h n 1 tháng.
_ Nhi m n m Candida mi ng tái di n. B ch s n d ng lông
mi ng
_ Lao ph i
_ Nhi m trùng n ng do vi khu n (viêm ph i, viêm m màng ph i, viêm đa
c m , nhi m trùng x
ng kh p, viêm màng não, nhi m trùng huy t).
_ Viêm loét mi ng ho i t c p, viêm l i ho c viêm quanh r ng.
_ Thi u máu (Hb<80g/L), gi m b ch c u trung tính (<0.5x109/L), và ho c
gi m ti u m n tính (<50x109/L) không rõ nguyên nhân.
8
Thang Long University Library
Giaiăđo n lâm sàng 4: Tri u ch ng n ng
_ H i ch ng suy mòn do HIV (sút cân>10% tr ng l
ng c th , kèm theo
s t kéo dài trên 1 tháng ho c tiêu ch y kéo dài trên 1 tháng không rõ
nguyên nhân)
_ Viêm ph i do Pneumocystis jiroveci (PCP)
_ Nhi m Herpes simplex m n tính ( môi mi ng, c quan sinh d c, quanh
h u môn kéo dài h n 1 tháng, ho c b t c đâu trong n i t ng)
_ Nhi m Candida th c qu n (ho c nhi m candida khí qu n, ph qu n ho c ph i)
_ Lao ngoài ph i.
_ Sarcoma Kaposi
_ B nh do cytomegalovirus (CMV)
_ B nh do Toxoplasma
võng m c ho c
h th n kinh trung
các c quan khác.
ng.
_ B nh lý não do HIV.
_ B nh do Cryptoccocus ngoài ph i bao g m viêm màng não.
_ B nh do Mycobacteria avium complex (MAC) lan t a.
_ B nh lý não ch t tr ng đa
ti n tri n.
_ Tiêu ch y m n tính do Isospora
_ B nh do n m lan t a (b nh n m Pencillium, b nh n m Histoplasma ngoài ph i).
_ Nhi m trùng huy t tái di n .
_ U lympho
não ho c u lympho non-Hodgkin t bào B.
_ Ung th c t cung xâm nh p (ung th bi u mô).
_ B nh do Leishmania lan t a không đi n hình.
_ B nh lý th n do HIV.
_ Viêm c tim do HIV.
Phơnăgiaiăđo n mi n d ch
Phân giai đo n mi m d ch: tình tr ng mi n d ch c a ng
đ
c đánh giá thông qua ch s t bào CD4.
9
i l n nhi m HIV
B ng 1.2. Phơnăgiaiăđo n mi n d ch nhi m HIV/AIDS
M cđ
_ Bình th
ng
i l n[12]
S t bào CD4/mm3
ng ho c suy gi m không đáng k
>500
_ Suy gi m nh
350-499
_ Suy gi m ti n tri n
200-349
_ Suy gi m n ng
<200
1.2.5. Tiêu chu n ch năđoánănhi m HIV ti n tri n (bao g m AIDS)
Có b nh lý thu c giai đo n lâm sàng 3 ho c 4 (ch n đoán lâm sàng ho c xác
đ nh) và/ho c s l
AIDS đ
ng CD4 < 350 TB/mm3[2].
c xác đ nh khi ng
i nhi m HIV
đo n 4 (ch n đoán lâm sàng ho c xác đ nh) ho c s l
b t k b nh lý nào thu c giai
ng CD4 < 200 TB/mm3[2].
1.3. i u tr thu căkhángăHIVă(đi u tr ARV)
1.3.1. M căđíchăc aăđi u tr ARV.
c ch s nhân lên c a virus và kìm hãm l
ng virus trong máu m c th p nh t.
Ph c h i ch c n ng mi n d ch, gi m nguy c m c các b nh nhi m trùng c h i.
C i thi n ch t l
ng cu c s ng và t ng kh n ng s ng sót cho ng
i b nh.
Gi m lây truy n HIV sang b n tình, gi m lây truy n HIV t m sang con [3].
1.3.2. Các nhóm thu căARVăđ
Nhóm
c ch
c s d ng
men sao chép ng
Vi t Nam.
c nucleoside và nucleotide (NRTI):
Zidovudine (AZT), Tenofovir (TDF), Lamivudine (3TC)
Nhóm
c ch
men sao chéo ng
c không ph i là nucleoside (NNRTI):
Efavirenz (EFV), nevirapine (NVP)
Nhóm c ch men protease(PI): Lopinavir/Ritonavir LPV/r [2].
10
Thang Long University Library
1.3.3. Tiêu chu n b tăđ uăđi u tr ARV.
B ng 1.3: Tiêu chu n b tăđ uăđi u tr ARVă(đ iăt
iăt
Ng
ng
il n
ngăng
i l n) [3].
Ch đ nhăđi u tr ARV
_CD4<500 t bào/mm3
_ i u tr không ph
tr
thu c s
l
ng t bào CD4 trong
ng h p:
_Giai đo n lâm sàng 3 ho c 4 bao g m c m c lao
_Có bi u hi n c a viêm gan virus B m n tính n ng.
_Ph n nhi m HIV có v /ch ng không b nhi m HIV.
_Ng
i nhi m HIV thu c các qu n th nguy c cao bao
g m: ng
i tiêm chích ma túy, ph n
bán dâm, nam
quan h đ ng gi i.
_Ng
i nhi m HIV >50 tu i
_Ng
i nhi m HIV sinh s ng, làm vi c t i khu v c mi n
núi, h i đ o, vùng sâu, vùng xa.
1.4. Phòng ng a lây truy n HIV t m sang con.
i u tr phòng lây truy n m con: gi m n ng đ HIV trong máu, các ch t
d ch c th và các mô c a m b ng cách s d ng thu c thu c ARV theo h
ng d n
c aB Yt .
Qu n lý thai nghén trong su t th i k mang thai: có th áp d ng ph
pháp l y m đ tránh chuy n d , v
ng
i, tránh th thu t c t t ng sinh môn, forcep đ
gi m nguy c ti p xúc.
Qu n lý th i k bú m : không bú m s lo i tr đ
c nguy c ti p xúc sau
sinh, cai s a s m làm gi m th i gian ti p xúc và cho tr dùng s a công th c hoàn
toàn có th làm gi m lây truy n HIV t m sang con.
Qu n lý ch măsócătheoădõiătr đ
c sinh ra t bà m nhi m HIV: t v n
đ y đ cho các bà m đ bà m cho tr u ng thu c đi u tr ph i nhi m cho tr
ngay sau sinh và theo dõi tình tr ng ph i nhi m c a tr cho đ n khi tr đ
tháng tu i.
11
c 18
T ăv nătr
c khi có mong mu n sinh con, khi mang thai, sau khi sinh con
cho các ph n nhi m HIV phòng lây truy n HIV t m sang con: đóng vai trò
quan tr ng, c n ph i t v n cho t t c ph n nhi m HIV bi t nguy c và c ch lây
truy n c a HIV t m sang con, giúp cho các ph n nhi m HIV bi t cách phòng
ch ng trên c s đó góp ph n h n ch và ng n c n s lây nhi m t m sang con.
Công tác t v n, giáo d c s c kh e v d phòng lây truy n HIV t m sang con
giúp các ph n nhi m HIV bi t tình tr ng s c kh e hi n t i c a b n thân, nguy c
truy n HIV sang cho con và th o lu n đ tìm cách gi i quy t h p lý nh t nh m c t
đ
ng lây truy n t m sang con ho c gi m thi u t i đa nh ng tác đ ng x u c a
HIV cho m và con c ng nh lây nhi m cho c ng đ ng. Phòng lây truy n HIV t
m sang con là m t ki n th c m i, n u không đ
c t v n cung c p thông tin thì
các ph n nhi m HIV đang mang thai hay ph n nhi m HIV có k ho ch sinh con
không bi t đ th c hi n d phòng lây truy n HIV t m sang con [9].
1.5. Gi i thi u v PKNT HIV-Khoa Truy n nhi m-B nh vi n B ch Mai.
Khaiătr
ng: ngày 20 tháng 11 n m 2009.
Tài tr b i: qu PEPFAR (qu h tr kh n c p phòng ch ng AIDS c a t ng
th ng Hoa K ), d
án h tr
phòng, ch ng HIV/AIDS t i Vi t Nam (VAAC-
US.CDC)
Ch căn ngănhi m v :
Là phòng khám tuy n cu i cùng ch m sóc và đi u tr toàn di n cho ng
il n
nhi m HIV, n i cung c p đi u tr thu c ARV b c 1 và b c 2, k t h p đi u tr và d
phòng các b nh nhi m trùng c h i cho ng
cho ng
i b nh, ch n đoán th t b i đi u tr ARV
i nhi m HIV, h tr chuy n tuy n đi u tr , cung c p các d ch v ch m sóc
gi m nh , h tr tâm lý-xã h i, t v n và đi u tr d phòng lây nhi m HIV.
Tình hình b nh nhân tính đ n 30/6/2015: s b nh nhân đang qu n lý: 1233
b nh nhân, nam gi i: 772 b nh nhân (chi m 63.2%), n
gi i: 451 b nh nhân
(chi m 36.8%).
12
Thang Long University Library
1.6. T ng quan các công trình nghiên c u v ki n th c,ăătháiăăđ , th c
hành v d phòng lây truy n HIV t m sang con.
1.6.1. Trên th gi i
Nghiên c u c a Stanton C. K, Holtz S. A (2006)
ph
n
cho r ng HIV lây qua đ
Togo, k t qu có 93.8%
ng quan h tình d c; 80.5% lây truy n do
ti p xúc tr c ti p v i máu và 27.1% thai ph bi t HIV lây truy n t m
con. Các k t qu
c a nghiên c u này cho th y ph
HIV/AIDS. Thái đ
ki n th c khá t t v
n
đ iv id
mang thai
sang
Togo có
phòng lây truy n HIV t
m sang con khá tích c c nh ng m t s hành vi nh s d ng bao cao su v n c n
đ
c c i thi n [21].
1.6.2. T i Vi t Nam
Nghiên c u c a Nguy n Vi t Ti n, D
s
(2010), nghiên c u t i 7 c s
ng Lan Dung,
Quan Hà và c ng
s n khoa l n phía B c, k t qu cho th y t l
ph n mang thai nhi m HIV là 0.34%. D ch đang t n công vào ph n
sinh s n, đa s
đ
tu i t
đ
tu i
20-34 tu i (90%), và ph n l n mang thai l n đ u
(66.3%). Ph n l n phát hi n nhi m HIV khi chuy n d
trong giai đo n mang thai là 42.1%. Lây truy n t
đ
chi m 57.9%, phát hi n
m sang con trong giai đo n
mang thai là 77.8 % và trong khi sinh là 22.2%. Có 18.7% thai ph ch a đ
c ti p
c n v i đi u tr do phát hi n nhi m HIV vào quá mu n khi chuy n d [18].
Nghiên c u c a Tr n Tôn, V
s (2010), k t qu cho th y t
đ
phòng thì t
c xét nghi m HIV d
nh t thì t
đ
là 5.5% và t
là 23.8%, n u m bi t nhi m HIV tr
thu c ARV d
ng Qu
Anh và c ng
l tr nhi m HIV sinh ra t m nhi m HIV có tham
gia phòng lây truy n m con đ y đ
đ
Xuân Th nh, L
l tr
m đ
cd
phòng không đ y
c ho c trong khi mang thai và có u ng
có HIV d
ng tính là 3.4% và 4%. N u m ch
ng tính lúc đ n sinh và ch u ng d
phòng 1 li u duy
l nhi m HIV cao h n là 17.7%. Qua đó ta th y n u ph n nhi m HIV
c ch m sóc ti n s n t t và s m tham gia vào ch
truy n HIV t
m
ng trình phòng lây
sang con thì s làm gi m đáng k kh n ng lây truy n HIV
sang cho con [10].
13
Nghiên c u c a Nguy n Th Liên Ph
k t qu
cho th y, t
l nhi m HIV/AIDS
đang t n công vào ph n
tr , đa s
ng, Lê Th Thanh Vân (2010),
s n ph
l a tu i t 20-34 tu i chi m 93.3%, ph n l n
s n ph có trình đ trung h c ph thông (77.1%), t
t
ch ng là 98.1%. T
l
(39%), 100% tr s sinh đ
đ
là 0.55%, ghi nh n b nh
l
lây ph n nhi m HIV lây
phát hi n nhi m HIV trong khi chuy n d khá cao
c ch m sóc đ c bi t và đi u tr ARV, 100% s n ph
c t v n không cho con bú và đ
c c p s a [17].
14
Thang Long University Library
CH
IăT
NGă2
NGăVÀăPH
2.1.ă aăđi m, th iăgianăvƠăđ iăt
NGăPHỄPăNGHIểNăC U
ng nghiên c u
aăđi m nghiên c u.
2.1.1.
T i Khoa Truy n nhi m, B nh vi n B ch Mai.
2.1.2. Th i gian nghiên c u
T tháng 05 n m 2015 đ n tháng 7 n m 2015.
iăt
2.1.3.
ng nghiên c u
Là ph n nhi m HIV trong đ tu i t 18 đ n 45 đang theo dõi, đi u tr ngo i
trú t i Khoa Truy n nhi m, B nh vi n B ch Mai.
2.1.3.1. Tiêu chu n ch n m u
Ph n nhi m HIV trong đ tu i t 18 đ n 45.
Ph n
nhi m HIV đang theo dõi, đi u tr ngo i trú t i Khoa Truy n nhi m,
B nh vi n B ch Mai.
it
ng đ ng ý tham gia nghiên c u và có đ s c kh e đ tr l i b câu h i
nghiên c u.
2.1.3.2. Tiêu chu n lo i tr
Ph n nhi m HIV có tu i < 18, ho c tu i > 45.
Ph n nhi m HIV không có đ s c kh e đ tr l i b câu h i nghiên c u.
Ph n nhi m HIV t ch i tham gia nghiên c u.
2.2. Ph
ngăphápănghiênăc u nghiên c u
2.2.1. C m u và ch n m u nghiên c u
C m u: 97 b nh nhân đ t tiêu chu n l a ch n đ n tái khám t tháng 5 n m
2015 đ n tháng 7 n m 2015 t i Khoa Truy n nhi m, B nh vi n B ch Mai.
Ch n m u nghiên c u: T danh sách t ng b nh nhân nhi m HIV đang theo
dõi ngo i trú t i Khoa Truy n nhi m l c l y danh sách b nh nhân là n và có đ
tu i t 18 đ n 45 tu i, sau đó s p x p danh sách này theo tên b nh nhân v n t A-Z,
l c ng u nhiên 30% s b nh nhân trong sách sách trên đ
c 100 b nh nhân, t danh
sách 100 b nh nhân này ti n hành ti p c n b nh nhân khi b nh nhân đ n tái khám
t i Khoa Truy n nhi m, l a ch n b nh nhân vào nghiên c u theo tiêu chu n l a
15
ch n b nh nhân, n u s b nh nhân ph ng v n không đ s b nh nhân c n ph ng
v n thì ti p t c l c ng u nhiên t danh sách sau khi l c ng u nhiên t 100 b nh
nhân đ n khi đ s l
ng b nh nhân c n tuy n vào nghiên c u. T 30% s l
ng
b nh nhân là n gi i, trong đ tu i sinh đ tham gia vào nghiên c u chúng tôi có th
có nh ng k t qu , k t lu n chung v ki n th c, thái đ , th c hành v d phòng lây
truy n HIV
ph n nhi m HIV trong đ tu i sinh đ t i Khoa Truy n nhi m,
B nh vi n B ch Mai.
2.2.2. Thi t k nghiên c u
Chúng tôi áp d ng ph
ng pháp mô t c t ngang, kh o sát trên b nh nhân
nhi m HIV là n gi i trong đ tu i t 18 đ n 45 tu i, đang theo dõi, đi u tr ngo i
trú và đ n tái khám t tháng 5 n m 2015 đ n tháng 7 n m 2015 t i Khoa Truy n
nhi m, B nh vi n B ch Mai.
2.2.3. N i dung nghiên c u và các bi n s nghiên c u
Thông tin chung: tu i, đ a ch , ngh nghi p, trình đ h c v n, tình tr ng hôn
nhân, đ
ng lây nhi m HIV, th i gian nhi m HIV, s con hi n t i, s con nhi m
HIV, tình tr ng nhi m HIV c a ch ng, b n tình hi n t i… (theo ph l c 1).
Ki n th c c a ng
i b nh v đ
lây truy n HIV t m sang con: đ
ng lây truy n HIV, ki n th c v phòng
ng lây truy n HIV, các th i k lây truy n
HIV t m sang con, các y u t làm t ng nguy c lây truy n HIV sang cho tr ,
ngu n th c n t t nh t tránh lây truy n HIV sang cho tr … (theo ph l c 1).
Th c hành c a ng
i b nh: th c hành tuân th đi u tr , t tìm hi u thông tin
v d phòng lây truy n HIV t m sang con, đi khám phát hi n các b nh lây nhi m
qua đ
ng tình d c khi có k ho ch sinh con, th c hành tình d c an toàn, s d ng
các bi n pháp tránh thai khi ch a có k ho ch sinh con, thông báo v i nhân viên y
t khi có thai…(theo ph l c 1).
Tháiăđ c a ng
i b nh: quan đi m v vi c sinh con c a ng
i nhi m HIV,
quan đi m v ph n nhi m HIV ch nên có k ho ch sinh con khi tình tr ng s c
kh e c a b n thân t t (đi u tr ARV, CD4 cao), ph n nhi m HIV nên ti t l tình
tr ng HIV c a b n thân khi đ n khám hay đ a con mình đi khám t i các c s y t ,
ph n nhi m HIV nên có k ho ch cho d đ nh sinh con c a b n thân, ph n
nhi m HIV nên tuân th đi u tr theo ch đ nh c a nhân viên y t …(theo ph l c 1).
16
Thang Long University Library
Thông tin l y t b nh án: th i gian nhi m HIV (tính t lúc đ i t
qu kh ng đ nh nhi m HIV đ n lúc tham gia nghiên c u), đ
th trên t ng ng
ng có k t
ng lây nhi m HIV c
i b nh tham gia nghiên c u…
B câu h i ph ng v n b nh nhân trong nghiên c u đ
c xây d ng trên đ c
đi m c a b nh nhân đang theo dõi Khoa Truy n nhi m, B nh vi n B ch Mai, do
th y giáo h
ng d n cùng em xây d ng, ch a t ng đ
c ki m đ nh tr
c khi ti n
hành nghiên c u.
ngăphápăvƠăcôngăc thu th p s li u
2.2.4.ăPh
Ph
ng pháp thu th p s li u g m 2 ph n: ph n ph ng v n tr c ti p b nh nhân
và thu th p thông tin t h s b nh án ngo i trú.
2.2.4.1. Thu th p s li u t ph ng v n ng
B nh nhân đ tiêu chu n s đ
và s đ
i b nh.
c nghiên c u viên gi i thích rõ v nghiên c u
c ph ng v n b i nghiên c u viên theo phi u ph ng v n (ph l c 1).
2.2.4.2. Thu th p s li u t b nh án ngo i trú
S li u d a phi u ph ng v n trong b nh án đi u tr ngo i trú t i Khoa Truy n
nhi m c a t ng đ i t
ng nghiên c u: bao g m các thông tin c n thi t trong phi u
ph ng v n.
Công c thu th p s li u: là b phi u câu h i nghiên c u đ
trên m c tiêu nghiêu c u đ tài. B câu h i đã đ
c thi t k d a
c dùng đ ph ng v n th nghi m
và thu th p s li u t h s b nh án ngo i trú c a 10 b nh nhân là n gi i, theo tiêu
chu n l a ch n c a nghiên c u đang theo dõi t i Khoa Truy n nhi m, B nh vi n
B ch Mai đ n tái khám trong tháng 4 n m 2015. Sau đó đã đ
c ch nh s a so v i
b phi u ban đ u đ phù h p và thu n ti n trong vi c ph ng v n và thu th p s li u
v i th c t c a đ i t
Ng
ng nghiên c u và m c tiêu c a đ tài.
i thu th p s li u: Nguy n Th Y n cùng v i s h tr c a các nhân
viên y t t i Khoa Truy n nhi m, B nh vi n B ch Mai.
2.3. Ph
ngăphápăth ng kê và x lý s li u
Thông qua ph n m m SPSS 15.0 đ qu n lý và phân tích s li u, các k thu t
s đ
c a ng
c s d ng: tính t n s , tính t l ph n tr m v thông tin chung, s hi u bi t
i b nh v phòng lây truy n HIV t m sang con, quan đi m cho ph n thái
đ -th c hành d phòng lây truy n HIV t m sang con.
17
2.4.ă
oăđ c trong nghiên c u
Nghiên c u đ
c th c hi n v i s
ng h và đ ng ý c a Ban lãnh đ o Khoa
Truy n nhi m, B nh vi n B ch Mai.
Các đ i t
ng tham gia nghiên c u đ u đ
c gi i thích rõ ràng m c đích và
n i dung nghiên c u, đ u t nguy n tham gia nghiên c u.
B t k b nh nhân nào t ch i tham gia nghiên c u đ u đ
c tôn tr ng quy t
đ nh và b nh nhân v n ti p t c theo dõi, đi u tr t i Khoa Truy n nhi m không có
b t k s phân bi t đ i x nào.
S li u nghiên c u mang tính đánh giá chung ch không nh m c th vào b t k
ai. Thông tin cá nhân c a đ i t
T t c các đ i t
ng tham gia nghiên c u đ
ng tham gia nghiên c u đ
c gi bí m t hoàn toàn.
c mã hóa d
i d ng mã s riêng
c a nghiên c u không l y tên cá nhân c th .
18
Thang Long University Library
CH
NGă3
K T QU NGHIÊN C U
T ng s có 97 b nh nhân tham gia vào nghiên c u. Chúng tôi đã thu th p th ng
kê và phân tích đ đ a ra m t s k t qu nh sau:
3.1. Thông tin chung c aăđ iăt
3.1.1. Tu iăng
ng nghiên c u
i b nh
13.4%
37.1%
T 18-29 tu i
T 30-35 tu i
T 36-44 tu i
49.5%
Bi u đ 3.1: Tu i ng
Nh n xét: Tu i trung bình c a ng
tu i nh t là 22 tu i, ng
i b nh
i b nh là: 31.8 ± 4.2 tu i, ng
i b nh nh
i b nh l n tu i nh t là 44 tu i, t 18-29 tu i chi m 37.1%,
t 30-35 tu i chi m 49.5% và t 35-44 tu i chi m 13.4%.
3.1.2. N iăsinhăs ng
B ng 3.1: N iăsinhăs ng
N iăs ng
Hà N i
Qu ng Ninh
Nam nh
B c Giang
B c Ninh
H ng Yên
H i Phòng
T nh khác
T ng
S BN (n)
43
6
8
4
5
7
6
18
97
19
T l %
44.3
6.2
8.2
4.1
5.1
7.2
6.2
18.7
100.0
Nh n xét: Ng
i b nh s ng t i Hà N i chi m: 44.3 %, các t nh khác chi m:
18.7% Qu ng Ninh: 6.2% , B c Giang: 4.1%, B c Ninh: 5.1, H ng Yên: 7.2%, H i
Phòng: 6.2%, ng
i b nh đ n t t nh xa nh t là Yên Bái.
3.1.3. Trìnhăđ v năhóa
B ng 3.2:ăTrìnhăđ v năhóa
Trìnhăđ h c v n
S BN (n)
T l %
Không bi t ch
2
2.1
C p1
8
8.2
C p2
28
28.9
C p3
32
33.0
Trung c p
7
7.2
Cao đ ng, đ i h c
20
20.6
T ng
97
100%
Nh n xét: Ng
i b nh có trình đ trung h c ph thông: 33%, trình đ trung c p:
7.2%, cao đ ng, đ i h c: 20.6%, trung h c c s : 28.9%, không bi t ch : 2.1%.
3.1.4. Tình tr ng hôn nhân
3%
c thân
4%
25.8 %
46.4 %
ã k t hôn đang s ng v i
ch ng
Ly thân/ly hôn
Góa
20.6%
S ng chung nh v ch ng
Bi u đ 3.2: Tình tr ng hôn nhân
Nh n xét: Ng
i b nh đã k t hôn và đang s ng chung v i ch ng: 46.4%, đã ly
thân/ly hôn: 20.6%, góa: 25.8 %, đ c thân: 3.1%, s ng chung nh v ch ng: 4.1%.
20
Thang Long University Library
3.1.5. S con hi n t i
B ng 3.3: S con hi n t i
Thông tin
Ph n nhi m HIV
S BN (n)
T l %
Có 1 con
56
57.7
Có 2 con
13
13.4
Có 3 con
3
3.1
Ch a có con
25
25.8
97
100%
T ng
Nh n xét: Ng
3.1.6.
i b nh ch a có con: 25.8%, có 1 con: 57.7%, có 2 con: 13.4%.
ng lây truy n HIV
B ng 3.4:
ng lây truy n HIV
ng lây truy n HIV
S BN (n)
T l %
ng tình d c
95
97.9
Tiêm chích ma túy
2
2.1
T ng
97
100%
Nh n xét: Ng
i b nh b lây nhi m HIV do đ
ng tình d c (do ch ng hay b n
tình): 97.9%, lây do tiêm chích ma túy: 2.1%.
3.1.7. Mong mu năsinhăconătrongăt
ngălai.
39.2%
Có
Không
60.8%
Bi u đ 3.3: Mong mu n sinh con trong t
Nh n xét: Có 39.2% ng
mu n sinh con t
i b nh mong mu n sinh con t
ng lai: 60.8%.
21
ng lai
ng lai, không mong
3.1.8. Lý do mong mu n sinh con
B ng 3.5: Lý do mong mu n sinh con
Lý do b n thân BN mong mu n có con
S BN (n)
T l %
14
36.8
13
34.2
Ch a có đ s con nh mong mu n
6
15.9
Mong mu n c a ch ng và ng
5
13.1
38
100%
B n thân c m th y s c kh e t t h n
c bi t nhi u ph n nhi m HIV sinh con và con
sinh ra c ng không b nhi m HIV
i thân khác trong gia đình.
T ng
Nh n xét: Nh ng lý do mà 38 ng
i b nh mong mu n sinh con: có 36.8%
c m th y s c kh e t t h n, có 34.2% th y nhi u ph n nhi m HIV sinh con và
con sinh ra c ng không b nhi m HIV, có 15.9% ch a có đ s con nh mong
mu n, có 13.1% theo ý mu n c a ch ng và ng
3.1.9. Lý do không mu năsinhăconătrongăt
i khác trong gia đình.
ngălai.
B ng 3.6: Lý do không mu năsinhăconătrongăt
Lý do không mu năsinhăconătrongăt
ngălai
ngălai.
S BN (n)
T l %
S con b lây nhi m HIV
10
16.9
S không đ s c kh e đ ch m sóc con
28
47.5
S tr b k th
5
8.5
11
18.6
S không có đ đi u ki n kinh t đ ch m sóc con
5
8.5
T ng:
59
100%
S tr không phát tri n bình th
ng v th ch t và tinh th n
Nh n xét: Nh ng lý do c a 59 ng
i b nh không mu n sinh con: 47.5% lo
l ng v không đ s c kh e đ ch m sóc con, 16.9% lo l ng tr s lây nhi m HIV t
b n thân mình, 18.6% lo l ng tr sinh ra không phát tri n bình th
ng v th ch t và
tinh th n, 8.5 % lo l ng v tr sinh ra b k th vì sinh ra t bà m nhi m HIV và
8.5 % lo l ng v không có đ đi u ki n kinh t đ ch m sóc con.
22
Thang Long University Library
3.1.10. Mong mu n v đi u tr HIVătrongăt
ngălai
B ng 3.7: Mong mu n v đi u tr HIVătrongăt
Mong mu n v đi u tr HIVătrongăt
ngălai
ngălaiă S BN (n)
T l %
Có thu c ch a kh i h n
31
32.0
Con sinh ra 100% không b nhi m HIV
13
13.4
Không b k th
8
8.2
Có s c kh e t t
45
46.4
T ng
97
100%
Nh n xét: có 46,4% ng
i b nh mong mu n có s c kh e, có 32% mong có
thu c ch a kh i h n HIV, có 13,4 % mong mu n sinh con ra 100% tr không b
nhi m HIV, có 8,2% mong mu n không b k th .
3.2. Ki n th c đ
ng lây truy n HIV và d phòng lây truy n HIV t m sang con.
3.2.1. Ki n th c đ
ng lây truy n c a HIV.
B ng 3.8: Ki n th c đ
ng lây truy n c a HIV.
Thông tin
Các đ
S BN (n)
T l %
ng máu
81
83.4
Lây truy n HIV t m sang con.
87
89.4
Quan h tình d c không an toàn
95
95.8
Lây qua đ
ng lây
truy n c a HIV
Nh n xét: 95.8% ng
i b nh cho r ng đ
tình d c không an toàn, 89.4% ng
có 83.4% ng
ng lây truy n c a HIV qua quan h
i b nh cho r ng HIV lây truy n t m sang con,
i b nh cho r ng HIV lây truy n qua đ
ng máu.
3.2.2. Ki n các th i k lây truy n HIV t m sang con.
B ng 3.9: Ki n các th i k lây truy n HIV t m sang con.
Ki n th c
Các th i k
lây Trong th i k mang thai
S BN (n)
T l %
70
72.1
truy n HIV t m
Trong th i k chuy n d
62
63.9
sang con.
Th i k bú s a m
77
79.3
23
Nh n xét: 72.1% ng
i b nh cho r ng lây truy n HIV t m sang con trong
th i k mang thai, 63.9% cho r ng lây truy n HIV t m sang con trong th i k
chuy n d , 79.3 % cho r ng lây truy n HIV t m sang con trong th i k bú s m .
Qua đây ta th y v i m i th i k trong 3 th i k lây truy n HIV t m sang con v n
còn có nh ng b nh nhân ch a có ki n th c đ y đ .
3.2.3. Ki n th c v các y u t lƠmăt ngănguyăc ălơyătruy n HIV sang tr trong
th i k bú s a m .
B ng 3.10: Ki n th c v các y u t lƠmăt ngănguyăc ălơyătruy n HIV sang tr
trong th i k bú s a m .
Ki n th c
S BN (n)
T l %
37
38.1
14
14.4
6
6.2
7
7.2
30
30.9
Không bi t/không tr l i
3
3.1
T ng
97
100%
Bà m b t n th
ng vú (n t núm vú,
áp xe vú…)
Tr b t n th
Ki n th c v các
y u t
làm t ng
nguy
c
ng loét niêm m c
mi ng
lây Tr v a bú m , v a dùng s a thay th
truy n HIV sang Tr bú m trên 6 tháng tu i
tr trong th i k
Cho tr bú m nh ng b n thân bà m
bú m .
ch a đ
Nh n xét: 38.1% ng
c đi u tr ARV
i b nh cho r ng bà m b t n th
ng vú (n t núm vú, áp
xe vú…) là y u t làm t ng nguy c lây truy n HIV sang cho tr trong th i k bú
m , b nh c nh đó có 30.9% ng
m ch a đ
i b nh cho r ng cho tr bú m nh ng b n thân bà
c đi u tr ARV là y u t làm t ng nguy c lây truy n HIV sang con
trong th i k bú m .
24
Thang Long University Library
3.2.4. Ki n th c ngu n th că năt t nh t cho tr s ăsinhăphòngătránhălơyănhi m
HIV t m sang con.
B ng 3.11: Ki n th c v ngu n th că năt t nh t
cho tr s ăsinhăphòngătránhălơyănhi m HIV t m sang con.
Thông tin
S BN (n)
T l %
80
82.5
11
11.3
Bú m càng lâu càng t t.
6
6.2
T ng
97
100%
Nuôi tr hoàn toàn b ng s a
Ngu n th c
nh t đ
n t t thay th .
nuôi tr
s
Bú m hoàn toàn trong vòng
sinh t t nh t tránh lây
truy n HIV t
6 tháng đ u.
m
sang con.
Nh n xét: 82.5% ng
i b nh cho r ng ngu n th c n t t nh t đ nuôi tr s
sinh tránh lây truy n HIV t m là nuôi tr hoàn toàn b ng s a thay th , 11.3% bú
m hoàn toàn b ng s a thay th , 6.2% bú m càng lâu càng t t.
3.2.5. Ph n
nhi m HIV tìm hi u các thông tin c ă b n v HIV, phòng lây
truy n HIV t m sang con quaăcácăph
ngăti n.
B ng 3.12: Ph n nhi m HIV tìm hi u các thông tin phòng lây truy n HIV
t m sangăconăquaăcácăph
Thông tin
Ph
n
nhi m HIV tìm
hi u các thông tin v
ngăti n.
S BN (n)
T l %
57
58.7
Nhân viên y t
81
83.5
B n bè, ng
18
22.6
ài báo, tivi, Internet
phòng lây truy n HIV t
m
sang con qua các
ph
ng ti n.
i thân
Nh n xét: Ph n nhi m HIV tìm hi u các thông tin v phòng lây truy n m
con qua nhân viên y t : 83.5%, qua các ph
58.7%, qua b n bè, ng
i thân: 22.6%.
25
ng ti n đài, t p chí, tivi, m ng internet: