Quản lý chất lượng trong giáo dục

Câu hỏi: Đánh giá đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá
kết quả dạy học. Đề xuất các biện pháp quản lý nâng cao chất lượng đổi
mới phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá.
BÀI SỐ 1
1.

Thực trạng nhận thức đổi mới phương pháp day học

Nhận thức được vai trò, tầm quan trọng và tính cấp thiết cảu đổi mới
phương pháp dạy học, hiệu trưởng các nhà trường quận Ba Đình đã chú trọng
đến việc nâng cao nhận thức cho giáo viên và học sinh về đổi mới phương pháp
dạy học.
Các biện pháp đã triển khai góp phần, nâng cao nhận thức cho giáo viên.
Tuy nhiên, việc nâng cao nhận thức cho giáo viên chưa được tiến hành thường
xuyên, gần như chỉ tổ chức một lần vào buổi học tập nhiệm vụ năm học, hình
thức tổ chức chưa phong phú nên giáo viên chỉ nắm bắt bằng nhiệm vụ mà chưa
chuyển hóa từ nhận thức đến tình cảm, nhiệt tình của giáo viên.
Tuy nhiên hiện nay việc quản lý đổi mới phương pháp dạy học ở trường
của trường THCS Tôn Quang Phiệt chưa nhận thức đầy đủ tác dụng thiết yếu
của đổi mới phương pháp dạy học đối với mục tiêu, hiệu quả đào tạo của nhà
trường, chưa thực sự gắn liền việc đổi mới với yêu cầu nâng cao chất lượng dạy
học, chưa đổi mới phương pháp dạy học (PPDH) thường xuyên hoặc đổi mới
với tư tưởng làm cho có, ngại đổi mới vì “sợ khó, mất nhiều thời gian nghiên
cứu”, có một số nhà quản lý quan niệm đổi mới PPDH thì phải cho giáo viên đi
đào tạo lại, sẽ không có kinh phí, thời gian nên vấn đề đổi mới PPDH là chiến
lược, một quá trình lâu dài mới thực hiện được.
Phần II. Thực trạng về quản lý đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra
đánh giá ở trường phổ thông.
2.1. Một số thành tựu trong quản lý đổi mới phương pháp dạy học và
kiểm tra đánh giá.
a) Trong đổi mới phương pháp dạy học

- Ban giám hiệu nhà tường đều có ý thức được tầm quan trọng của việc
đổi mới phương pháp dạy học nhằm nâng cao chất lượng dạy học thể hiện rõ
trong kế hoạch năm học và kế hoạch hàng tháng cụ thể.
- Hiệu trưởng có những chỉ đạo cụ thể để tổ chuyên môn triển khai các
chuyên đề, tổ chức thực tập, thao giảng, rút kinh nghiệm về đổi mới phương
pháp dạy học, bồi dưỡng kiến thức và rèn luyện các kỹ năng dạy học theo tinh
thần đổi mới cho đội ngũ giáo viên, xây dựng các chuẩn đánh giá bao gồm các
tiêu chí về đổi mới phương pháp dạy học của thầy và trò. Nhờ đó đổi mới
phương pháp dạy học đạt được những thành quả tích cực.
2.2. Một số tồn tại trong quản lý đổi mới phương pháp dạy học và kiểm
tra đánh giá.
a) Một số tồn tại trong quản lý đổi mới phương pháp dạy học
- Đổi mới phương pháp dạy học là vấn đề khó có thể thực hiện trong một
thời gian ngắn. Trong khi điều kiện cơ sở vật chất và thiết bị dạy học, nguồn
nhân lực hạn chế khó thực hiện đồng bộ đổi mới phương pháp dạy học.
- Việc phân quyền, giao quyền cho phó hiệu trưởng, tổ trưởng chuyên
môn đã có nhưng thực tế sinh hoạt chuyên môn còn nặng nề về hình thức, chưa
đi vào chiều sâu, chưa xoáy mạnh vào những vấn đề thiết thực và cụ thể đổi mới
phương pháp dạy học. Thường chỉ dừng lại ở chủ trương hoặc chung chung.
- Hiệu trưởng chưa đặt yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học thành
những quy định thi đau mang tính chất quy định nội bộ.
- Trình độ ngoại ngữ, tin học, ý thức tự bồi dưỡng và bồi dưỡng thường
xuyên của giáo viên còn hạn chế cũng là những rào cản nhất định cho quá trình
đổi mới phương pháp dạy học.
2.3. Nguyên nhân của những thành tự và tồn tại trong quản lý đổi mới
phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá.
a) Nguyên nhân những thành tựu
- Luôn được sự quan tâm chỉ đạo của Sở GD&ĐT Hà Giang, lãnh đạo các

cấp, ban ngành trong việc thực hiện kế hoạch.


- Có đầy đủ văn bản hướng dẫn của Sở GD&ĐT về tổ chức và quản lý các
hoạt động học đã được giáo viên và học sinh làm quen và thực hiện nên thuận
lợi trong quá trình thực hiện. Nhà trường cử giáo viên tham gia đầy đủ các đợt
tập huấn hay bồi dưỡng chuyên môn do Sở GD&ĐT tổ chức.
- Hiệu trưởng, cán bộ quản lý nhà trường quan tấm đến đổi mới phương
pháp dạy học, đổi mới phương pháp kiểm tra đánh giá.
- Đội ngũ giáo viên nhà tường đang vào độ chín, nhiệt tình, có trách
nhiệm cao trong giảng dạy cũng như trong công tác giáo dục học sinh.
- Các tổ chức đoàn thể có năng lực tổ chức các hoạt động có quy mô lớn.
Phụ huynh học sinh thường xuyên quan tâm, phối hợp với nhà trường trong tổ
chức và quản lý hoạt động học cho học sinh.
- Phần lớn cán bộ, giáo viên, học sinh trường THCS Hoa Lê nhận thức
khá đầy đủ về vai trò quan trọng của hoạt động học tập do đó đã có thái độ động
cơ học tập đúng đắn, đã tích cữ cố gắng tham gia vào hoạt động học tập.
- Nhà trường đã áp dụng một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả đổi
mới phương pháp dạy học, đổi mới công tác kiểm tra đánh giá và đã đạt được
những thành tích nhất định.
b) Nguyên nhân những tồn tại
* Nguyên nhân khách quan:
- Cấp quản lý trực tiếp chưa có kế hoạch cụ thể vể hoạt động đổi
mới PPDH của nhà trường, chưa tổ chức các lớp bồi dưỡng cho cán bộ quản lý,
giáo viên về nội dung đổi mới PPDH.
- Điều kiện cơ sở vật chất, phương tiện kỹ thuật, kinh phí hoạt động
của nhà trường còn nhiều khó khăn chưa đáp ứng tốt yêu cầu quản lý đổi mới
PPDH
- Lí luận về phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá chưa được nghiên
cứu và vận dụng một cách có hệ thống; còn tình trạng vận dụng lí luận một cách

chắp vá nên chưa tạo ra sự đồng bộ, hiệu quả; các hình thức tổ chức hoạt động
dạy học, giáo dục còn nghèo nàn.
- Chỉ chú trọng đến đánh giá cuối kì mà chưa chú trọng việc đánh giá
thường xuyên trong quá tình dạy học, giáo dục.
- Nội dung chương trình các môn học quá tải, nặng về lý thuyết.
Phân phối chương trình nặng nề (thường trong giờ lên lớp thì giáo viên chỉ tranh
thủ truyền tải hết khối lượng kiến thức bài học mới cho học sinh, chưa thật sự
quan tâm đến kết quả học tập của học sinh sau mỗi tiết học)
- Hình thức kiểm tra, đánh giá chưa phù hợp với tinh thần và nội
dung đổi mới PPDH.
* Nguyên nhân chủ quan:
- Đối với cán bộ quản lý nhà trường:
+ Chưa thật sự chú trọng đến công tác quản lý đổi mới PPDH, mà thường
tập trung vào việc quản lý hoạt động dạy học diễn ra bình thường theo một nề
nếp ổn định.
+ Chưa đủ cơ sở lí luận và thực tiễn để xây dựng kế hoạch quản lý đổi
mới PPDH của nhà trường.
+ Bị áp lực nặng nề từ xu hướng xã hội hiện nay, đó là việc quản lý hoạt
động dạy học thường chỉ tập trung vào dạy học sinh những kiến thức và kỹ năng
cần có để vượt qua các kỳ thi. Cho rằng, việc đổi mới PPDH là sự lãng phí thời
gian.
+ Chưa có những hình thức động viên, khen thưởng, khích lệ đối với giáo
viên trong việc thực hiện đổi mới PPDH.
+ Nguồn lực phục vụ cho quá trình đổi mới phương pháp, kiểm tra đánh
giá trong nhà trường như: cơ sở vật chất (phòng học, bàn ghế, phòng học bộ
môn...) thiết bị dạy học, hạ tầng công nghệ thông tin – truyền thông vừa thiếu,
vừa chưa đồng bộ; qui mô học sinh trên lớp còn đông (45 em), làm hạn chế việc

áp dụng các kỹ thuật dạy học và phương pháp dạy học tích cực, hình thức kiểm
tra, đánh giá hiện đại.
+ Việc tổ chức tập huấn chuyên môn nghiệp vụ hàng năm của cơ quan
quản lý cấp trên chưa có kế hoạch sớm nên làm cho việc tổ chức tập huấn tại các
địa phương gặp nhiều lúng túng về kinh phí và thời gian....
Nhận thức được tầm quan trọng của việc tăng cường đổi mới kiểm tra,
đánh giá thúc đẩy đổi mới phương pháp dạy học, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có
chủ trương tập trung chỉ đạo đổi mới kiểm tra, đánh giá, đổi mới phương pháp
dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh nhằm tạo ra sự chuyển
biến cơ bản về tổ chức hoạt động dạy học, góp phần nâng cao chất lượng giáo
dục trong các trường trung học; xây dựng mô hình trường phổ thông đổi mới
đồng bộ phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục.
- Năng lực quản lý, chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra, đánh
giá từ các cơ quan quản lí giáo dục và hiệu trưởng các trường trung học còn hạn
chế, chưa đáp ứng được yêu cầu. Việc tổ chức hoạt động đổi mới phương pháp
dạy học, kiểm tra, đánh giá chưa đồng bộ và chưa phát huy được vai trò thúc
đẩy của đổi mới kiểm tra, đánh giá đối với đổi mới phương pháp dạy học.
Cơ chế, chính sách quản lý hoạt động đổi mới phương pháp dạy học, kiểm
tra, đánh giá chưa khuyến khích được sự tích cực đổi mới phương pháp dạy học,
kiểm tra đánh giá của giáo viên. Đây là nguyên nhân quan trọng nhất làm cho
hoạt động đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra, đánh giá ở trường trung học
phổ thông chưa mang lại hiệu quả cao.
- Đối với giáo viên giảng dạy:
+ Nhận thức chưa đầy đủ về nội dung đổi mới PPDH
+ Nghiệp vụ sư phạm còn nhiều mặt hạn chế, nhất là trình độ lựa chọn sử
dụng các PPDH chưa linh hoạt, sáng tạo phù hợp với yêu cầu đổi mới PPDH.


+ Còn nặng thói quen dạy học “ Thầy giảng, trò nghe và ghi nhớ”. Giáo

viên cho rằng, không có gì cần thay đổi khi mọi việc vẫn là tốt đẹp với cách dạy
học truyền thống và quen thuộc của mình.
- Đối với học sinh:
+ Học sinh còn thói quen nghe thầy giảng, ghi chép hơn là tự học để nắm
bắt kiến thức.
+ Do chương trình học tập nhiều, nên phần lớn học sinh không có thời
gian để tự nghiên cứu bài học mới trước khi đến lớp.Do đó, các em không bắt
nhịp được với cách giảng dạy của giáo viên theo PPDH mới (tích cực hoá hoạt
động của người học).
+ Học sinh còn mang nặng tâm lí “học để đối phó với các kỳ thi”, bản
thân học sinh chưa thật sự có động cơ, mục đích học tập tốt.
Phần III. Đề xuất biện pháp quản lý đổi mới phương pháp dạy học và
kiểm tra đánh giá.
Biện pháp 1: Tăng cường quản lý hoạt động học tập của học sinh
Công tác quản lý hoạt động học tập của học sinh, đặc biệt là học tập ở
nhà, chưa được chú ý đúng mức. Đó là một sơ hở trong công tác quản lý. Cần bổ
sung bằng những biện pháp sau đây:
a) Chỉ đạo các giáo viên chủ nhiệm hướng dẫn học sinh xây dựng kế
hoạch tự học
Kế hoạch cùng nêu rõ mục tiêu phấn đấu, nội dung học tập hàng ngày,
hàng tuần, hàng tháng và tiến độ công việc. Hướng dẫn học sinh để sau mỗi tuần
các em tự đánh giá những việc dđã làm được , những việc chưa thực hiện được
và nêu lên hướng khắc phục.
Tăng cường giáo dục động cơ, thái độ học tập đúng đắn cho học sinh.
Động cơ học tập của học sinh rất đa dạng và luôn biến động. Vậy để các em có
thái độ, động cơ học tập đúng đằn, các giáo viên chủ nhiệm phải biết phối hợp


với cha mẹ học sinh, với giáo viên bộ môn, với các lực lượng khác để hướng
dẫn, kiểm tra uốn nắn các hoạt động tự học của học sinh.

b) Tổ chức chỉ đạo việc bồi dưỡng phương pháp và kỹ năng tự học cho
học sinh thông qua hoạt động trên lên, hoạt động ngoài giờ
Bồi dưỡng phương pháp và kỹ năng tự học cho học sinh ngay trên lớp, tạo
điều kiện cho các em bộc lộ khả năng diễn đạt, khả năng phân tích, tổng hợp,
khái quát, trừu tượng hóa vấn đề; đồng thời bồi dưỡng cho các em phương pháp
đọc sách, tóm tắt, hệ thống hóa tài liệu và phương pháp nghiên cứ nói chung.
Cần thiết kế nội dung bài học thành một các tình huống có vấn đề và
hướng dẫn các em tự giải quyết.
Sau mỗi đợt sinh hoạt ngoài giờ như tham quan, cắm trại, tìm hiểu lịch sử
văn hóa địa phương,… cần cho học sinh làm báo cáo, thu hoạch, trao đổi, thảo
luận để rèn luyện những kĩ năng, như: quan sát, phân tích, tổng hợp, khả năng
phán đoán, đánh giá một vấn đề và đảm bảo độ sâu cần thiết về nhân thức các
vấn đề nghiên cứu.
c) Tổ chức thi, kiểm tra, đánh giá kết quả học tập một cách nghiêm túc,
nhằm kích thích sự nổ lực, lòng say mê học tập và tạo niềm tin về sự công bằng
trong phụ huynh và học sinh.
d) Tạo động lực học tập
Động lực của việc học tập cần được hình thành và phát triển quá trình dạy
học. Bằng cách tổ chức và điều khiển hợp lí các hoạt động học tập, thầy giáo sẽ
đem lại sự hứng thú và niềm vui học tập, đó chính là động lực nhận thức. Như
vậy, để tạo nên động lực học tập, cần đổi mới PPDH.
Bên cạnh động lực nhận thức, hiệu trưởng cần tạo ra các động lực xã hội
bằng cách tổ chức tốt các phong trào thi đua, các hội thi, lôi cuốn các em vào
các hoạt động chính trị - xã hội. Ngoài ra, cần đảm bảo điều kiện cho học sinh tự
học, như mở rộng phòng đọc thư viện, tăng cường các thiết bị nghe, nhìn, thực


hành, thí nghiệm, tạo điều kiện thuận lợi về thời gian và kinh phí cho các sinh
hoạt nội và ngoại khóa.
Biện pháp 2: Phối hợp chặt chẽ hoạt động của Hội cha mẹ học sinh và các

lực lượng giáo dục khác.
Cụ thể là:
a) Lập kế hoạch phối hợp giáo dục giữa nhà trường và Hội cha mẹ học
sinh và các lực lượng giáo dục khác
Việc đổi mới PPDH, không chỉ tiến hành trên lớp, mà gia đình cần đổi
mới việc tổ chức tự học ở nhà cho con em. Vì vậy, hiệu trưởng phải có kế hoạch
phối hợp với Hội để phổ biến cho cha mẹ học sinh hiểu rõ về vai trò, mục tiêu,
nội dung, phương pháp giáo dục trong giai đoạn mới. Đặc biệt, cần truyền đạt kĩ
nội dung đổi mới phương pháp học tập của học sinh, để gia đình có biện pháp
giáo dục, giúp đỡ học sinh trong học tập và rèn luyện.
b) Phối hợp tổ chức, chỉ đạo hoạt động của Hội
Hiệu trưởng cần có kế hoạch tổ chức họp định kì để thông báo tình hình
nhà trường, tình hình học sinh; xác định, thống nhất những nhiệm vụ và biện
pháp giáo dục giữa nhà trường và gia đình trong từng giai đoạn cụ thể.
Tổ chức các hội nghị trao đổi kinh nghiệm, tư vần về phương pháp dạy
con tự học, phương pháp giáo dục đạo đức cho học sinh; trang bị cho họ một số
kiến thức cơ bản về giáo dục gia đình và cách thức tổ chức học tập, rèn luyện
cho học sinh tại gia đình và cộng đồng.
Tổ chức cho cha mẹ học sinh có con chăm ngoan, học giỏi đồng thời là
những người có kinh nghiệm, có hiểu biết về giáo dục, báo cáo điển hình về
phương pháp giúp con hoc tập để mọi người trao đổi học tập.
c) Phối hợp với Hội kiểm tra, nắm tình hình học sinh tại gia đình, cộng
đồng.
Cần có sự liên hệ thường xuyên với các cơ quan, các đoàn thể chính trị,
xã hội, như: Công an, Đoàn thành niên, Hội phụ nữ, Tổ dân phố, Hội cựu chiến


binh, Hội khuyến học,… để nắm bắt tình hình học tập của học sinh tại gia đình,
cộng đồng. Định kì, nhà trường có thể cùng với ban đại diện cha mẹ học sinh
đến thăm gia đình các em có hoàn cảnh khó khăn, để động viên giúp đỡ các em

vượt khó học tập.
d) Tạo động lực
Để phát huy tác dụng của Ban đại diện. nhà trường cần tạo điều kiện và
động viên họ. Trong các hội nghị liên tịch cần biểu dương khen thưởng các cá
nhân, tập thể có thành tích trong việc phối hợp giáo dục học sinh.
Biện pháp 3: Đảm bảo các điều kiện thiết yếu về cơ sở vật chất (CSVC),
TBDH và kinh phí cho đổi mới PPDH:
Để có thể tiến hành đổi mới PPDH thành công, cần có những điều kiện
cần thiết. Cụ thể là hiệu trưởng phải:
a) Xây dựng kế hoạch tài chính, nhằm sử dụng hệ thống CSVC – TBDH
phục vụ cho việc đổi mới PPDH.
Hiệu trưởng phải làm cho giáo viên và học sinh thấy rõ mối quan hệ giữa
CSVC – TBDH với việc đổi mới PPDH, đồng thời cần có kế hoạch để tạo ra
nguồn kinh phí cho hoạt động đổi mới PPDH, từng bước hoàn thiện hệ thống
CSVC – TBDH theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, cụ thể là:
Đảm bảo CSVC, trường lớp đầy đủ, đồng bộ, tạo cảnh quan, môi trường
sư phạm, có sân chơi, bãi tập, vườn thực hành, thực nghiệm.
Trang bị đầy đủ SGK, tài liệu tham khảo, các tạp chi chuyên ngành.
Trang bị đủ phòng học bộ môn, phòng thực hành, thí nghiệm, phòng máy
vi tính, phòng học tiếng nước ngoài.
Trang bị đầy đủ về TBDH, PTKT đảm bảo các yêu cầu về đổi mới PPDH.
b) Tổ chức, chỉ đạo việc sử dụng có hiệu quả CSVC hiên có và tự sáng
tạo đồ dùng dạy học.
Trong điều kiện chưa thể đáp ứng một lúc các yêu cầu về CSVC – TBDH,
cần chỉ đạo việc sử dụng có hiệu quả những phương tiện thiết bị hiện có, đồng


thời chú ý khai thác tiềm năng sáng tạo của giáo viên, học sinh trong việc tự làm
đồ dùng dạy học đon giản.
c) Thực hiện tốt chế độ kiểm tra định kì, đột xuất để ngăn chặn tình trạng

không sử dụng hoặc sử dụng không hiệu quả các thiết bị dạy học.
Đây là một quá trình lâu dài, đòi hỏi hiệu trưởng cần có kế hoạch để huy
động mọi nguồn lực, từng bước xây dựng hệ thống CSVC, kĩ thuật ngày càng
đồng bộ, hiện đại, đáp ứng được yêu cầu của việc đổi mới PPDH và nâng cao
giáo dục của nhà trường.
Tuy nhiên, dù CSVC, phương tiện kĩ thuật có đồng bộ, hiện đại đến đâu
cũng không thay thế được vai trò của con người. Giáo viên, người lựa chọn, điều
khiển, sử dụng máy móc, thiết bị và chỉ đạo quá trình dạy học một cách sáng tạo
mới là người quyết định trong đổi mới PPDH.
BÀI SỐ 2
2.

Thực trạng nhận thức đổi mới phương pháp day học

Nhận thức được vai trò, tầm quan trọng và tính cấp thiết cảu đổi mới
phương pháp dạy học, hiệu trưởng các nhà trường quận Ba Đình đã chú trọng
đến việc nâng cao nhận thức cho giáo viên và học sinh về đổi mới phương pháp
dạy học.
Các biện pháp đã triển khai góp phần, nâng cao nhận thức cho giáo viên.
Tuy nhiên, việc nâng cao nhận thức cho giáo viên chưa được tiến hành thường
xuyên, gần như chỉ tổ chức một lần vào buổi học tập nhiệm vụ năm học, hình
thức tổ chức chưa phong phú nên giáo viên chỉ nắm bắt bằng nhiệm vụ mà chưa
chuyển hóa từ nhận thức đến tình cảm, nhiệt tình của giáo viên.
Phần II. Thực trạng về quản lý đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra
đánh giá ở trường phổ thông.
2.1. Một số thành tựu trong quản lý đổi mới phương pháp dạy học và
kiểm tra đánh giá.
a) Trong đổi mới phương pháp dạy học

- Ban giám hiệu nhà tường đều có ý thức được tầm quan trọng của việc
đổi mới phương pháp dạy học nhằm nâng cao chất lượng dạy học thể hiện rõ
trong kế hoạch năm học và kế hoạch hàng tháng cụ thể.
- Hiệu trưởng có những chỉ đạo cụ thể để tổ chuyên môn triển khai các
chuyên đề, tổ chức thực tập, thao giảng, rút kinh nghiệm về đổi mới phương
pháp dạy học, bồi dưỡng kiến thức và rèn luyện các kỹ năng dạy học theo tinh
thần đổi mới cho đội ngũ giáo viên, xây dựng các chuẩn đánh giá bao gồm các
tiêu chí về đổi mới phương pháp dạy học của thầy và trò. Nhờ đó đổi mới
phương pháp dạy học đạt được những thành quả tích cực.
2.2. Một số tồn tại trong quản lý đổi mới phương pháp dạy học và kiểm
tra đánh giá.
a) Một số tồn tại trong quản lý đổi mới phương pháp dạy học
- Đổi mới phương pháp dạy học là vấn đề khó có thể thực hiện trong một
thời gian ngắn. Trong khi điều kiện cơ sở vật chất và thiết bị dạy học, nguồn
nhân lực hạn chế khó thực hiện đồng bộ đổi mới phương pháp dạy học.
- Việc phân quyền, giao quyền cho phó hiệu trưởng, tổ trưởng chuyên
môn đã có nhưng thực tế sinh hoạt chuyên môn còn nặng nề về hình thức, chưa
đi vào chiều sâu, chưa xoáy mạnh vào những vấn đề thiết thực và cụ thể đổi mới
phương pháp dạy học. Thường chỉ dừng lại ở chủ trương hoặc chung chung.
- Hiệu trưởng chưa đặt yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học thành
những quy định thi đau mang tính chất quy định nội bộ.
- Trình độ ngoại ngữ, tin học, ý thức tự bồi dưỡng và bồi dưỡng thường
xuyên của giáo viên còn hạn chế cũng là những rào cản nhất định cho quá trình
đổi mới phương pháp dạy học.
- Thực trạng công tác quản lý đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới
kiểm tra đánh giá còn có một số hạn chế, bất cập.
- Một số học sinh chưa biết cách xây dựng kế hoạch học tập; khả năng tư
duy, sáng tạo, kỹ năng, phương pháp học tập, năng lực tự học chưa cao; còn ỷ
lại vào thầy cô, thụ động, trông chờ vào thầy cô, làm cho công tác đổi mới
phương pháp dạy học gặp nhiều khó khăn.

- Cơ sở vật chất còn thiếu chưa đồng bộ so với yêu cầu; các phòng học
chức năng chưa được sử dụng thường xuyên một cách hiệu quả.
- Một số giáo viên tinh thần học hỏi chưa cao, chưa chịu khó cải tiến
phương pháp dạy học, cách kiểm tra đánh giá.
- Nhà trường chưa có quy chế quy định về công tác kiểm tra đánh giá cụ
thể, hướng dẫn và kiểm tra việc ra đề của giáo viên;
2.3. Nguyên nhân của những thành tự và tồn tại trong quản lý đổi mới
phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá.
a) Nguyên nhân những thành tựu
- Luôn được sự quan tâm chỉ đạo của Sở GD&ĐT Hà Giang, lãnh đạo các
cấp, ban ngành trong việc thực hiện kế hoạch.
- Có đầy đủ văn bản hướng dẫn của Sở GD&ĐT về tổ chức và quản lý các
hoạt động học đã được giáo viên và học sinh làm quen và thực hiện nên thuận
lợi trong quá trình thực hiện. Nhà trường cử giáo viên tham gia đầy đủ các đợt
tập huấn hay bồi dưỡng chuyên môn do Sở GD&ĐT tổ chức.
- Hiệu trưởng, cán bộ quản lý nhà trường quan tấm đến đổi mới phương
pháp dạy học, đổi mới phương pháp kiểm tra đánh giá.
- Đội ngũ giáo viên nhà tường đang vào độ chín, nhiệt tình, có trách
nhiệm cao trong giảng dạy cũng như trong công tác giáo dục học sinh.
- Các tổ chức đoàn thể có năng lực tổ chức các hoạt động có quy mô lớn.
Phụ huynh học sinh thường xuyên quan tâm, phối hợp với nhà trường trong tổ
chức và quản lý hoạt động học cho học sinh.
- Phần lớn cán bộ, giáo viên, học sinh trường THCS Hoa Lê nhận thức
khá đầy đủ về vai trò quan trọng của hoạt động học tập do đó đã có thái độ động
cơ học tập đúng đắn, đã tích cữ cố gắng tham gia vào hoạt động học tập.
- Nhà trường đã áp dụng một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả đổi
mới phương pháp dạy học, đổi mới công tác kiểm tra đánh giá và đã đạt được
những thành tích nhất định.

b) Nguyên nhân những tồn tại
- Thực trạng công tác quản lý đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới
kiểm tra đánh giá còn có một số hạn chế, bất cập.
- Một số học sinh chưa biết cách xây dựng kế hoạch học tập; khả năng tư
duy, sáng tạo, kỹ năng, phương pháp học tập, năng lực tự học chưa cao; còn ỷ
lại vào thầy cô, thụ động, trông chờ vào thầy cô, làm cho công tác đổi mới
phương pháp dạy học gặp nhiều khó khăn.
- Cơ sở vật chất còn thiếu chưa đồng bộ so với yêu cầu; các phòng học
chức năng chưa được sử dụng thường xuyên một cách hiệu quả.
- Một số giáo viên tinh thần học hỏi chưa cao, chưa chịu khó cải tiến
phương pháp dạy học, cách kiểm tra đánh giá.
- Nhà trường chưa có quy chế quy định về công tác kiểm tra đánh giá cụ
thể, hướng dẫn và kiểm tra việc ra đề của giáo viên;
Phần III. Đề xuất biện pháp quản lý đổi mới phương pháp dạy học và
kiểm tra đánh giá.
Biện pháp 1: Nâng cao nhận thức cho đội ngũ GV trong nhà trường về
vấn đề đổi mới PPDH, kiểm tra đánh giá kết quả học tập.
Để tổ chức bồi dưỡng nâng cao nhận thức của giáo viên về đổi mới
PPDH, kiểm tra đánh giá cần thực hiện các nội dung:
- Tổ chức học tập, quán triệt các chủ trương của Đảng, Nhà nước về đổi
mới; chỉ thị, thông tư hướng dẫn của ngành GDĐT về đổi mới giáo dục phổ
thông, kiểm tra đánh giá đổi mới chủ trương, đổi mới chương trình, nội dung
giáo dục; về sự cần thiết phải đổi mới PPDH, kiểm tra đánh gia trong các trường
trung học.
- Tổ chức các sinh hoạt chuyên đề về mục đích, yêu cầu, nội dung,
phương thức của việc thực hiện đổi mới chương trình, nội dung; đặc biệt là
đổi mới PPDH, đổi mới kiểm tra đánh giá; tăng cường sử dụng hợp lý phương
tiện dạy học, công nghệ thông tin và các điều kiện hiện có; tăng cường làm

các đồ dùng dạy học tự làm… nhằm nâng cao chất lượng giáo dục trong các
trường trung học.
- Nâng cao nhận thức về vai trò của người giáo viên, trong đó có những
giáo viên đầu đàn – nhân tố quyết định sự thành công và mang lại hiệu quả
cho hoạt động đổi mới PPDH, kiểm tra đánh giá. Đồng thời nhận thức đúng vai
trò của tổ/nhóm bộ môn, của nhà trường và các lực lượng khác trong và ngoài
nhà trường đối với hoạt động đổi mới PPDH trong các trường trung học.
a) Về mục đích:
- Trang bị những tri thức cần thiết, làm cho mọi GV, mọi bộ phận trong
trường nâng cao nhận thức, thống nhất tư tưởng về đổi mới PPDH, kiểm tra
đánh giá.
- Tạo ra sự kích thích đội ngũ trong lao động, sáng tạo tích cực vận dụng
phương pháp mới nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy và học.
b) Về nội dung:
Làm cho GV và cán bộ trong trường nhận thức rõ: Tính cấp thiết của đổi
mới PPDH: một mặt, làm cho tập thể sư phạm cần thống nhất nhận thức: đây là
yêu cầu của sự nghiệp đổi mới giáo dục, là hạt nhân của việc thực hiện chương
trình, sách giáo khoa mới, là điều kiện trực tiếp để nâng cao chất lượng giáo
dục; mặt khác, cần coi đây là thách thức đội ngũ mà đội ngũ cần phải đáp ứng,
nhưng cũng là cơ hội phát triển của mỗi GV và của nhà trường.
Những định

hướng cơ

bản

của

đổi

mới

PPDH

hiện

nay:

- Phát huy tính tích cực tự giác, chủ động sáng tạo của HS.
-

Bồi

dưỡng

phương

pháp

tự

học.

- Rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn.
-Tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho HS.
Những
-

Dạy

đặc
học

trưng
thông

cơ
qua

tổ

bản

của

chức

các

PPDH
hoạt

động

tích
của

cực:

HS.

- Dạy học chú trọng rèn luyện phương pháp tự học cho HS.


- Tăng cường tổ chức các hoạt động học tập cá thể, phối hợp với hoạt
động

học

tập

hợp

tác.

- Kết hợp đánh giá của thầy với tự đánh giá của trò.
c) Về hình thức tổ chức:
- Tổ chức cho GV đi học các lớp bồi dưỡng hè do Sở, Bộ tổ chức;
- Tổ chức học tập, nghiên cứu các tài liệu lý luận nghiệp vụ ở các tổ
chuyên môn, ở trường;
- Tăng cường nghiên cứu, trao đổi, thảo luận trong nhóm, tổ chuyên
môn và vận dụng giải quyết từng vấn đề theo yêu cầu đổi mới PPDH.
- Tổ chức các đợt học tập xen kẽ, lồng ghép vào các sinh hoạt chuyên
môn, rèn luyện tay nghề hàng tuần, hàng tháng trong tổ chuyên môn hoặc các
kỳ

hội

giảng,

thi

GV

giỏi

các

cấp.

Biện pháp 2: Tổ chức, chỉ đạo thường xuyên các hoạt động thực hành đổi mới
PPDH,

kiểm

tra

đánh

giá

trong

năm

học:

a) Xác định trọng tâm chỉ đạo đổi mới PPDH, kiểm tra đánh giá
Thống nhất trong nhận thức và tổ chức thực hiện những hoạt động đổi

mới phù hợp, có thể thực hiện được ngay như sau:
Một là: Đổi mới cách xác định mục tiêu bài học: việc xác định mục tiêu
bài học cần đảm bảo hai yêu cầu cơ bản:
1) Định lượng được mức độ, chuẩn kiến thức, kỹ năng và thái độ học sinh
phải đạt được sau bài học để thực hiện, đồng thời lấy đó làm căn cứ đánh giá kết
quả bài học một cách khách quan, tránh tình trạng đánh giá cảm tính đối với một
bài học.
2) Chú trọng mục tiêu xây dựng phương pháp học tập, đặc biệt là phương
pháp tự học qua mỗi giờ học, bài học.
Hai là: Đổi mới cách soạn giáo án trên cơ sở ba định hướng sau:


1) Chuyển trọng tâm từ thiết kế các hoạt động của thầy sang hoạt động
của trò.
2) Giáo án phải thực sự là một bản kế hoạch lên lớp trong đó mọi hoạt
động đều được tổ chức và sắp xếp theo một quy trình hợp lý và có sự phối kết
hợp rất chặt chẽ các nguồn lực: người dạy, người học, SGK, thiết bị dạy học...
3) Cần dự tính các phương án và cách thức có thể tiến hành để kiểm soát
chất lượng làm việc của học sinh.
Ba là: Tăng cường tổ chức cho HS hoạt động với hai hình thức, hoặc làm
việc độc lập theo nhịp độ phân hoá cá nhân, hoặc làm việc theo nhóm; sử dụng
triệt để các phiếu hoạt động học tập; tăng cường giao tiếp thầy – trò kết hợp mở
rộng giao tiếp trò – trò;
Bốn là: Nâng cao chất lượng các câu hỏi trong tiết học và đề kiểm
tra, giảm số câu hỏi tái hiện sự kiện, tăng tỷ lệ các câu hỏi yêu cầu tư duy tích
cực sáng tạo, chú trọng nhận xét sửa chữa các câu trả lời cho HS. Những hoạt
động đổi mới trên cần được Hiệu trưởng quán triệt đồng bộ đối với tất cả các
GV, ở tất cả các bộ môn. Tinh thần chỉ đạo chung là: trong mỗi tiết học bình
thường, HS được hoạt động nhiều hơn, thực hành nhiều hơn, thảo luận nhiều
hơn và quan trọng hơn là được suy nghĩ nhiều hơn trong quá trình lĩnh hội nội

dung học tập.
b) Lập kế hoạch tổ chức các hoạt động thực hành đổi mới phương pháp
trong từng thời gian: tuần, tháng, học kỳ (trên cơ sở kế hoạch chuyên môn của
trường).
c) Tổ chức thực hiện:
- Chỉ đạo các tổ chuyên môn chú trọng tất cả các khâu trong quy
trình hoạt động: xác định những yêu cầu đổi mới, bàn bạc, xây dựng thiết kế
giáo án mẫu theo hướng đổi mới, lần lượt cử GV dạy thử nghiệm để tập thể dự
giờ, trao đổi, rút kinh nghiệm, so sánh với bài dạy trước đó để thấy mặt tiến bộ
và hạn

chế.


- Chỉ đạo điểm những giờ dạy HS phương pháp học tập, chú trọng hướng dẫn
HS tự học trên lớp và ở nhà dưới sự hướng dẫn của GV.
- Tổ chức học tập, nghiên cứu, cải tiến cách thức kiểm tra kết quả học tập của
HS theo định hướng đổi mới: sử dụng hợp lý hai hình thức kiểm tra: tự luận và
trắc

nghiệm.

- Đổi mới hoạt động của Thư viện và Thiết bị dạy học nhà trường, chú trọng chỉ
đạo việc làm và sử dụng đồ dùng dạy học, phục vụ có hiệu quả cho quá trình đổi
mới

PPDH.

- Tổ chức các đợt thao giảng, hội thi GV giỏi theo tinh thần đổi mới phương
pháp, thường xuyên mời các GV giỏi trong cụm hoặc các chuyên gia về dự giờ

trao

đổi.

- Tổ chức cho GV tham quan, học tập các đơn vị tổ, trường có phong trào và
chất

lượng

dạy

học

tốt

ở

trong

và

ngoài

địa

phương.

Phương pháp 3: Kiểm tra, đánh giá các hoạt động đổi mới PPDH:
Kiểm tra, đánh giá các hoạt động đổi mới PPDH với nhiều hình thức
khác nhau vừa có tác dụng điều chỉnh vừa có ý nghĩa thúc đẩy đối với chính

quá trình này.
Một là, Ban Giám hiệu nhà trường thường xuyên phân công tham gia,
theo dõi và điều chỉnh các hoạt động đổi mới nói trên thông qua vai trò của Tổ
trưởng chuyên môn, đặc biệt thông qua việc tăng cường hoạt động của thanh
tra chuyên môn nhà trường.
Hai là, công tác kiểm tra, thanh tra chuyên môn cần được đổi mới theo
hướng coi trọng chức năng phát hiện để phòng ngừa, điều chỉnh, tư vấn cho
GV hơn là chỉ tập trung truy tìm sai sót.
Ba là, một mặt, cần kết hợp giữa đánh giá của cá nhân với đánh giá của
tổ chuyên môn và của Ban Giám hiệu để xác định những vấn đề chung cần
giải quyết trong tình hình thực hiện đổi mới PPDH trong tập thể tổ chuyên
môn và mỗi GV; mặt khác, cần đổi mới việc kiểm tra chuyên môn, thay lối


kiểm tra hành chính thủ tục bằng coi trọng kiểm tra hoạt động dạy học trên lớp
của GV và HS.
Bốn là, cần đổi mới công tác đánh giá thi đua trên cơ sở chú trọng những
tiêu chí, những quy định của nhà trường trong việc tham gia thực hiện đổi mới
PPDH của mỗi bộ phận, cá nhân.
Năm là, cải tiến công tác thi đua trong nhà trường trên cơ sở đánh giá
đúng và có chế độ khuyến khích, động viên kịp thời các hoạt động đổi mới
PPDH có hiệu quả.
Biện pháp 5: Tăng cường xây dựng điều kiện cho quá trình đổi mới
PPDH, kiểm tra đánh gia
Đa dạng hóa, tích cực hóa hoạt động bồi dưỡng GV tại cơ sở nhà
trường: GV là người hiện thực hoá các PPDH khi tiến hành các hoạt động dạy
học ở trên lớp, đồng thời cũng là lực lượng quyết định sự thành bại của quá
trình đổi mới PPDH. Bởi vậy, cần đẩy mạnh các hoạt động bồi dưỡng GV
ngay tại nhà trường. Cách làm có hiệu quả nhất là thông qua các hoạt động
học tập, rèn luyện ở các tổ chuyên môn, nhất là hoạt động thực hành các kỹ

năng sư phạm theo hướng đổi mới trong giờ lên lớp hàng ngày là vấn đề cần
được quan tâm tổ chức thường xuyên. Hiệu quả của các hoạt động thực hành
đổi mới PPDH cụ thể ấy là góp phần thiết thực vào việc bồi dưỡng, nâng cao
trình độ và nghiệp vụ sư phạm của đội ngũ GV. Đồng thời, khi trình độ người
GV được nâng cao hơn thì quá trình đổi mới PPDH lại càng được tiến hành một
cách chủ động, sáng tạo và có chất lượng hơn .
+ Tăng cường đầu tư xây dựng và khai thác thiết bị giáo dục:
Muốn tổ chức quá trình đổi mới PPDH có hiệu quả, cần coi trọng vai trò
của các phương tiện dạy học như hệ thống tài liệu học tập bao gồm SGK, sách
tham khảo cùng với các loại học liệu khác và hệ thống thiết bị dạy học:
-Xây

dựng

và

tăng

cường

nguồn

lực

sách

cho

Thư

viện.

-Kết hợp giữa đầu tư mua sắm thiết bị thí nghiệm với huy động khả năng


sáng

tạo

của

đội

ngũ

GV

trong

tự

làm

đồ

dùng

dạy

học.

-Chú trọng xây dựng hệ thống phòng học bộ môn.
Tổ chức các hoạt động đa dạng và phong phú nhằm phát huy vai trò tác
dụng của Thiết bị dạy học và Thư viện trường học, cần coi đây là một trong
những trọng tâm của công tác tổ chức chỉ đạo đổi mới PPDH.
+ Phát huy vai trò của các tổ chức, lực lượng trong và ngoài nhà
trường:
Quản lý quá trình đổi mới PPDH ở trong nhà trường cần được tiến hành
song song với việc tổ chức tốt hoạt động của các lực lượng nội bộ như GV chủ
nhiệm, Chi bộ, Công đoàn, Đoàn thanh niên, Đội thiếu niên và các lượng
ngoài trường như Hội Cha mẹ HS, Hội Khuyến học... Trên cơ sở đó, tạo ra
mối quan hệ kết hợp khăng khít, chặt chẽ, nhằm xây dựng môi trường giáo
dục lành mạnh, cùng chăm lo đôn đốc, tổ chức HS học tập và rèn luyện tại gia
đình cũng như trong thôn xóm.
+

Đổi mới công tác quản lý chỉ đạo đối với các hoạt động đổi mới

PPDH
- Hiệu trưởng cần có nhận thức và quan điểm chỉ đạo tập trung, ưu tiên
đối với hoạt động đổi mới PPDH, tránh tình trạng "chạy quanh chuyên môn".
- Luôn xác định đây là hoạt động trọng tâm trong kế hoạch công tác của
tổ chuyên môn, của nhà trường hàng tuần, hàng tháng.
- Tăng cường đầu tư tài chính cho các hoạt động dạy học, đặc biệt tạo
mọi điều kiện để nâng cấp trang thiết bị cho các phòng học bộ môn.
- Xây dựng các quy định mang tính chế tài và phân cấp quản lý cho tổ
chuyên môn để quản lý có hiệu quả nền nếp và chất lượng các hoạt động đổi
mới PPDH trong nhà trường.
+ Nâng cao vai trò gương mẫu và năng lực chỉ đạo chuyên môn của
Hiệu trưởng và cán bộ quản lý trong nhà trường: “Cán bộ nào phong trào ấy”,

khi đội ngũ cán bộ quản lý nhà trường cùng thống nhất trong nhận thức về ý


nghĩa và sự cần thiết của quá trình đổi mới PPDH trong việc nâng cao chất
lượng giáo dục, cùng đồng tâm nhất trí dồn trí và lực để thực hiện thường xuyên,
có hiệu quả các hoạt động đổi mới theo kế hoạch chỉ đạo đã được bàn bạc,
hoạch định, cùng đánh giá mọi hoạt động của mỗi tổ chuyên môn, mỗi bộ phận,
mỗi GV, mỗi lớp học dựa trên tiêu chí chất lượng và hiệu quả của các hoạt động
đổi mới PPDH thì nhất định quá trình đổi mới PPDH sẽ đạt được những kết quả
tốt.
BÀI SỐ 3
Phần I. Nhận thức sâu sắc nhất về đổi mới phương pháp dạy học và kiểm
tra đánh giá.
Phần II. Thực trạng về quản lý đổi mới phương pháp dạy học và
kiểm tra đánh giá ở trường phổ thông.
2.1. Một số thành tựu trong quản lý đổi mới phương pháp dạy học và
kiểm tra đánh giá.
2.2. Một số tồn tại trong quản lý đổi mới phương pháp dạy học và kiểm
tra đánh giá.
Bên cạnh những kết quả bước đã đạt được, việc đổi mới phương pháp dạy
học, kiểm tra đánh giá ở trường trung học phổ thông vẫn còn nhiều hạn chế cần
phải khắc phục. Cụ thể là:
- Hoạt động đổi mới phương pháp dạy học ở trường trung học chưa mang
lại hiệu quả cao. Truyền thụ tri thức một chiều vẫn là phương pháp dạy học chủ
đạo của nhiều giáo viên.
Số giáo viên thường xuyên chủ động, sáng tạo trong việc phối hợp các
phương pháp dạy học cũng như sử sụng các phương pháp dạy học phát huy tính
tích cực, tự lực và sáng tạo của học sinh còn chưa nhiều. Dạy học vẫn nặng nề
truyền thụ kiến thức lí thuyết. kĩ năng giải quyết các tình huống thực tiễn cho
học sinh thông qua khả năng vận dụng tri thức tổng hợp chưa thực sự được quan

tâm.


Việc ứng dụng công nghệ thông tin- truyền thông, sử dụng các phương
tiện dạy học chưa được thực hiện rộng rãi hoặc một bộ phận Gv còn lạm dụng
hoặc thiếu kỹ năng CNTT nên làm giảm hiệu quả giờ dạy trong các trường trung
học .
- Một số trường học hoạt động kiểm tra, đánh giá chưa bảo đảm yêu cầu
khách quan, chính xác công bằng; việc kiểm tra chủ yếu chú ý đến yêu cầu tái
hiện kiến thức và đáng giá qua điểm số đã dẫn đến tình trạng giáo viên và học
sinh duy trì dạy học theo lối “đọc - chép”, học sinh học tập thiên về ghi nhớ, ít
quan tâm vận dụng kiến thức. Nhiều giáo viên chưa vận dụng đúng quy trình
biên soạn đề kiểm tra nên các bài kiểm tra còn nặng tính chủ quan của người
dạy.
Hoạt động kiểm tra, đánh giá ngay trong quá trình tổ chức hoạt động dạy
học trên lớp chưa được quan tâm thực hiện một cách khoa học và hiệu quả.
Chưa nhận thúc đúng mối quan hệ giữa đổi mới PPDH và đổi mới kiểm tra,
đánh giá nên đã gây khó khăn không nhỏ cho việc tự học của học sinh cũng như
phản ánh không khách quan kết quả học tập của các em...
Thực trạng trên đây dẫn đến hệ quả là không rèn luyện được tính trung
thực trong thi, kiểm tra; nhiều học sinh phổ thông còn thụ động trong việc học
tập; khả năng sáng tạo và năng lực vận dụng tri thức đã học để giải quyết các
tình huống thực tiễn cuộc sống còn hạn chế.
2.3. Nguyên nhân của những thành tựu và tồn tại trong quản lý đổi mới
phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá.
a) Nguyên nhân của những thành tựu
b) Nguyên nhân của những tồn tại
Thực trạng nói trên xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó có một số
nguyên nhân cơ bản sau:
- Nhận thức về sự cần thiết phải đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra,

đánh giá và ý thức thực hiện đổi mới của một bộ phận cán bộ quản lí, giáo viên
chưa cao. Năng lực của đội ngũ giáo viên về vận dụng các phương pháp dạy học


tích cực, sử dụng thiết bị dạy học, ứng dụng công nghệ thông tin – truyền thông
trong dạy học còn hạn chế.
- Lí luận về phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá chưa được nghiên
cứu và vận dụng một cách có hệ thống; còn tình trạng vận dụng lí luận một cách
chắp vá nên chưa tạo ra sự đồng bộ, hiệu quả; các hình thức tổ chức hoạt động
dạy học, giáo dục còn nghèo nàn.
- Chỉ chú trọng đến đánh giá cuối kì mà chưa chú trọng việc đánh giá
thường xuyên trong quá tình dạy học, giáo dục.
- Năng lực quản lý, chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra, đánh
giá từ các cơ quan quản lí giáo dục và hiệu trưởng các trường trung học còn hạn
chế, chưa đáp ứng được yêu cầu. Việc tổ chức hoạt động đổi mới phương pháp
dạy học, kiểm tra, đánh giá chưa đồng bộ và chưa phát huy được vai trò thúc
đẩy của đổi mới kiểm tra, đánh giá đối với đổi mới phương pháp dạy học.
Cơ chế, chính sách quản lý hoạt động đổi mới phương pháp dạy học, kiểm
tra, đánh giá chưa khuyến khích được sự tích cực đổi mới phương pháp dạy học,
kiểm tra đánh giá của giáo viên. Đây là nguyên nhân quan trọng nhất làm cho
hoạt động đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra, đánh giá ở trường trung học
phổ thông chưa mang lại hiệu quả cao.
- Nguồn lực phục vụ cho quá trình đổi mới phương pháp, kiểm tra đánh
giá trong nhà trường như: cơ sở vật chất (phòng học, bàn ghế, phòng học bộ
môn...) thiết bị dạy học, hạ tầng công nghệ thông tin – truyền thông vừa thiếu,
vừa chưa đồng bộ; qui mô học sinh trên lớp còn đông (45 em), làm hạn chế việc
áp dụng các kỹ thuật dạy học và phương pháp dạy học tích cực, hình thức kiểm
tra, đánh giá hiện đại.
- Việc tổ chức tập huấn chuyên môn nghiệp vụ hàng năm của cơ quan
quản lý cấp trên chưa có kế hoạch sớm nên làm cho việc tổ chức tập huấn tại các

địa phương gặp nhiều lúng túng về kinh phí và thời gian....
Nhận thức được tầm quan trọng của việc tăng cường đổi mới kiểm tra,
đánh giá thúc đẩy đổi mới phương pháp dạy học, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có
chủ trương tập trung chỉ đạo đổi mới kiểm tra, đánh giá, đổi mới phương pháp


dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh nhằm tạo ra sự chuyển
biến cơ bản về tổ chức hoạt động dạy học, góp phần nâng cao chất lượng giáo
dục trong các trường trung học; xây dựng mô hình trường phổ thông đổi mới
đồng bộ phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục.
Phần III. Đề xuất biện pháp quản lý đổi mới phương pháp dạy học và
kiểm tra đánh giá.
Biện pháp 1: Tăng cường đởi mới khâu thiết kế bài học và tổ chức các
hoạt động dạy học
* Mục tiêu: trong quản lý đổi mới phương pahsp dạy học và kiểm tra đánh
giá thì quản lý quy trình chuẩn bị và thực hiện một giờ học, tiết kiểm tra là rất
quan trọng. Do đó việc quản lý khâu thiết kế là giúp giáo viên hiểu rõ cách thức
thiết kế kế hoạch bài dạy và tổ chức các hoạt động theo đúng hướng.
Thực hiện hiệu quả và đồng bộ quy chế chuyên môn trong nhà trường
giúp họ thực hiện tốt việc đổi mới nội dung, chương trình, sách giáo khoa và
phương pháp dạy học, đổi mới hình thức kiểm tra đánh gia kết quả học tập của
học sinh, hoạt động dạy học vào nề nếp, đạp ứng yêu cầu đổi mới phương pháp
dạy học ở trường THCS Hạnh Lâm trong giai đoạn hiện nay.
* Nội dung thực hiện
Quản lý việc xây dựng kế hoạch dạy học, xây dựng kiểm tra đánh giá học
sinh: hiệu trưởng phải nắm vững nội dung, yêu cầu của đổi mới chương trình,
phương pháp giảng dạy cơ bản ủa từng môn, nắm được các chỉ thị về nhiệm vụ
giảng dạy kế hoạch quản lý đổi mới PPDH và kiểm tra đánh giá.
Trên cơ sở kế hoạch chung của nhà trường, tổ chuyên môn vào đầu năm
học, hiệu trưởng yêu cầu cô giáo lập kế hoạch cá nhân về đổi mới PPDH trong

từng tuần, từng tháng, từng học kỳ, năm học. Kế hoạch phải đánh giá những
thuận lợi, khó khăn trong việc thực hiện nhiệm vụ và nội dung hoạt động như
soạn giáo án mẫu tích hợp công nghệ thông tin, dạy học hính khóa…


Trong từng nội dung phải ghi rõ các vấn đề cần đổi mới, đổi mới như thế
nào và cách thực hiện ra sao. Kế hoạch cá nhân được trình bày trước tổ và thông
qua ý kiến đóng góp của thành viên trong tổ chuyên môn, được sự phê duyệt của
tổ trưởng. Hiệu trưởng và phso hiệu trưởng theo dõi, giám sát, chỉ đạo, kiểm tra
đôn đốc việc thực hiện kế hoạch.
Biện pháp 2: Tăng cường quản lý hoạt động của tổ chuyên môn
Tổ chuyên môn là nơi triển khai, thực hiện mọi chủ trương về chuyên
môn của cấp trên, đồng thời là đơn vị cơ sở quản lý trực tiếp hoạt động của giáo
viên.
Quản lý hoạt động của tổ chuyên môn có thể tóm tắc như sau:
a) Lập kế hoạch, xây dựng quy định nội bộ về hoạt động của tổ chuyên
môn nhằm đổi mới PPDH.
Trên cơ sở kế hoạch chung của nhà trường về đổi mới PPDH, hiệu trưởng
yêu cầu các tổ chuyên môn xây dựng kế hoạch cụ thể, có chỉ tiêu phấn đấu rõ
ràng, phân công trách nhiệm cho từng cá nhân trong tổ, cuối mỗi năm học cần
có báo cáo sáng kiến kinh nghiệm hoặc báo cáo khoa học về đổi mới PPDH
trong tổ bộ môn. Từ các yêu cầu về đổi mới PPDH, hiệu trưởng cần cụ thể hoá
thành các văn bản nội bộ về hoạt động của tổ chuyên môn, ban hành và hướng
dẫn, tổ chức thực hiện và kiểm tra về các mặt sau:
- Về việc thực hiện nề nếp kỷ cương trong dạy học, như: thực hiện
chương trình, soạn bài, lên lớp, sử dụng đồ dùng dạy học, kiểm tra đánh giá kết
quả học tập của học sinh theo hướng đổi mới PPDH
- Về nề nếp sinh hoạt chuyên của tổ: Cần quy định cụ thể về các chuyên
đề đổi mới PPDH sẽ thực hiện trong năm học, trong từng học kỳ, phù hợp với
từng môn học.

- Về quyền hạn và trách nhiệm của tổ trưởng trong việc giám sát việc thực
hiện các quy định đó. Tất cả các quy định đều được tổ chuyên môn tổ chức học
tập, thảo luận và cụ thể hoá trong kế hoạch của từng giáo viên.
b) Tổ chức, chỉ đạo đổi mới hoạt động của các tổ


- Tổ chức, chỉ đạo việc học tập, nghiên cứu thảo luận các chuyên đề dạy
học theo phương pháp mới cho từng môn học.
- Tổ chức, chỉ đạo soạn bài hoặc trao đổi theo nhóm về cách thức thiết kế
hệ thống câu hỏi, hệ thống các hoạt động, cách thức tạo tình huống trong dạy
học… thống nhất hình thức dạy học cho từng môn học, bài học.
- Tổ chức soạn một số giáo án điện tử, ứng dụng các phần mềm dạy học.
- Tổ chức, chỉ đạo việc dạy thể nghiệm theo từng chuyên đề, thực tập,
thao giảng, hội thi tay nghề sư phạm, tổng kết kinh nghiệm theo từng chuyên đề
của từng môn học, triển khai áp dụng các sáng kiến kinh nghiệm, góp phần nâng
cao trình độ của đội ngũ giáo viên và nâng cao chất lượng dạy học.
- Tổ chức trao đổi kinh nghiệm về sử dụng các TBDH, các PTKT dạy
học, kinh nghiệm về tự sáng tạo đồ dùng dạy học bằng những nguyên vật liều
sẵn có, dễ kiếm, rẻ tiền.
- Trao đổi các biện pháp nhằm sử dụng một số chương trình trên tivi như:
Người đương thời, Vui để học, Đường lên đỉnh Olimpia, Ai là triệu phú… nhằm
tạo hứng thú trong học tập, và làm cho việc học của các em gắn liền với đời
sống…
- Tổ chức trao đổi về các nội dung tự học, tự bồi dưỡng, vừa tiết kiệm thời
gian tự học cho các cá nhân, đồng thời góp phần làm tăng hiệu quả công tác tự
bồi dưỡng.
- Hình thành và tổ chức sinh hoạt các nhóm chuyên môn để có nội dung
sinh hoạt sâu hơn, giải quyết những khó khăn cụ thể cho từng bài dạy, từng tiết
lên lớp.
- Hiệu trưởng, hiệu phó cần sinh hoạt trực tiếp tại một tổ chuyên môn để

nắm tình hình và chỉ đạo thực hiện kế hoạch có hiệu quả.
c) Đổi mới các cách kiểm tra, đánh giá
Ban giám hiệu cần kiểm tra một cách thường xuyên hoạt động của các tổ,
tìm hiểu nguyên nhân của việc chưa thực hiện hoặc thực hiên chưa tốt để có biện
pháp chỉ đạo, uốn nắn, khắc phục kịp thời. Kết quả đánh giá cần được sự đồng
tình, ủng hộ của các đoàn thể và thông qua hội đồng giáo dục nhà trường.