Tổng quan về văn hóa doanh nghiệp

DẠI HỌC SÀI GÒN
DẠI HỌC SÀI GÒN

TỔNG QUAN
VỀ VĂN HÓA DOANH NGHIỆP
Từ Minh Khai -Khoa Quản trị kinh doanh


DẠI HỌC SÀI GÒN

1. KHÁI NIỆM VỀ
VĂN HÓA DOANH NGHIỆP

Các loại văn hoá:
STT

Loại Văn Hóa

Trường hợp

1

Văn hóa vĩ mô

Các quốc gia, dân tộc và các nhóm tôn
giáo, các ngành nghề,.. Đã tồn tại trên
qui mô toàn cầu

2

Văn hóa tổ chức Các tổ chức tư nhân, công chúng, phi

lợi nhuận, các tổ chức chính phủ

3

Văn hóa bộ
phận

Các nhóm nghề nghiệp trong tổ chức

4

Văn hóa vi mô

Nhóm nhỏ gắn liền trong bộ phận của
tổ chức
Từ Minh Khai – Khoa QTKD


DẠI HỌC SÀI GÒN

1. KHÁI NIỆM VỀ
VĂN HÓA DOANH NGHIỆP

Một số định nghĩa về văn hoá
Theo E.Heriôt: “Cái gì còn lại khi tất cả những cái khác
bị quên đi - cái đó là văn hoá”
Theo UNESCO lại có một định nghĩa khác về văn hoá:
“Văn hoá phản ánh và thể hiện một cách tổng quát,
sống động mọi mặt của cuộc sống (của mỗi cá nhân và
của mỗi cộng đồng) đã diễn ra trong quá khứ, cũng như

đang diễn ra trong hiện tại, qua hàng bao nhiêu thế kỷ
nó đã cấu thành một hệ thống các giá trị, truyền thống,
thẩm mỹ và lối sống và dựa trên đó từng dân tộc khẳng
định bản sắc riêng của mình”.
Từ Minh Khai – Khoa QTKD


DẠI HỌC SÀI GÒN

1. KHÁI NIỆM VỀ
VĂN HÓA DOANH NGHIỆP

Một số định nghĩa về văn hoá
Theo Hồ Chí Minh: “Vì lẽ sinh tồn cũng như vì mục
đích cuộc sống, loài người mới sáng tạo và phát minh
ra ngôn ngữ, chữ viết, đạo đức, pháp luật, khoa học,
tôn giáo, văn học nghệ thuật, những công cụ cho sinh
hoạt hằng ngày về mặc ăn, ở và các phương tiện
phương thức sử dụng toàn bộ những sáng tạo và phát
minh đó tức là văn hóa. Văn hóa là sự tổng hợp của mọi
phương thức sinh hoạt cùng với biểu hiện của nó mà
loại người đã sản sinh ra nhằm thích ứng những nhu
cầu đời sống và đòi hỏi của sự sinh tồn”
Từ Minh Khai – Khoa QTKD


DẠI HỌC SÀI GÒN

1. KHÁI NIỆM VỀ
VĂN HÓA DOANH NGHIỆP

Văn hoá doanh nghiệp (VHDN) là gì?
VHDN nói chung là những quan niệm, lối suy
nghĩ và hành xử theo cách riêng của DN.
VD: như những quan niệm, lối suy nghĩ và
hành xử của một số DN:
•Trong kiến trúc XD
•Trong phong cách
•Trong giao tiếp
•Trong trang phục
•Trong tài liệu, chứng từ
•Trong SP thương hiệu,….

Từ Minh Khai – Khoa QTKD


DẠI HỌC SÀI GÒN

1. KHÁI NIỆM VỀ
VĂN HÓA DOANH NGHIỆP

Văn hoá doanh nghiệp là gì?
Theo nhận định của Edgar H.Schein:
 Văn hóa doanh nghiệp là mô hình mẫu của các cách
nghĩ căn bản được chia sẻ mà nhóm đó đã học hỏi
được khi nó giải quyết các vấn đề liên quan đến việc
điều chỉnh cho phù hợp với bên ngoài và hội nhập ở
bên trong, nó đã vận hành đủ tốt để có thể được đánh
giá là phù hợp và do đó được hướng dẫn lại cho các
thành viên mới như một phương pháp đúng đắn để lĩnh

hội, tư duy và cảm xúc đối với các vấn đề như trên.

Từ Minh Khai – Khoa QTKD


DẠI HỌC SÀI GÒN

1. KHÁI NIỆM VỀ
VĂN HÓA DOANH NGHIỆP

Văn hoá doanh nghiệp là gì?
Khái niệm thứ nhất:
 Văn hoá doanh nghiệp là toàn bộ các giá trị văn hoá
được gây dựng nên trong suốt quá trình tồn tại và phát
triển của một doanh nghiệp, trở thành các giá trị, các
quan niệm và tập quán, truyền thống ăn sâu vào hoạt
động của doanh nghiệp ấy và chi phối tình cảm, nếp suy
nghĩ và hành vi của mọi thành viên của doanh nghiệp
trong việc theo đuổi và thực hiện mục tiêu.

Từ Minh Khai – Khoa QTKD


DẠI HỌC SÀI GÒN

1. KHÁI NIỆM VỀ
VĂN HÓA DOANH NGHIỆP

Văn hoá doanh nghiệp là gì?
Khái niệm thứ hai:

 Văn hóa doanh nghiệp được hiểu là toàn bộ các quy
tắc ứng xử, cách suy nghĩ, chuẩn mực, đường lối và
phương thức kinh doanh, có tác dụng đặt dấu ấn tới
mọi hành vi, thái độ, niềm tin và quan hệ của các thành
viên trong nội bộ doanh nghiệp và trong mối quan hệ
giữa doanh nghiệp với đối tác, bè bạn gần xa. Cao hơn
nữa, đó chính là hình ảnh của doanh nghiệp trên
thương trường..

Từ Minh Khai – Khoa QTKD


DẠI HỌC SÀI GÒN

1. KHÁI NIỆM VỀ
VĂN HÓA DOANH NGHIỆP

Những đặc trưng của văn hoá doanh nghiệp
 Có những nét cụ thể riêng biệt
 Là sản phẩm của các thành viên trong một DN đáp
ứng nhu cầu giá trị bền vững
 Nó xác lập một hệ thống các giá trị được mọi người
trong doanh nghiệp chia sẻ, chấp nhận, đề cao và ứng
xử theo các giá trị đó.
 Văn hoá doanh nghiệp góp phần tạo nên sự khác biệt
giữa các doanh nghiệp thông qua truyền thống riêng có
của nó.

Từ Minh Khai – Khoa QTKD

DẠI HỌC SÀI GÒN

1. KHÁI NIỆM VỀ
VĂN HÓA DOANH NGHIỆP

Đặc điểm của văn hóa DN
 Văn hóa doanh nghiệp được xem là một giá trị tinh
thần, là một tài sản (hữu hình và vô hình) của doanh
nghiệp
 Các giá trị văn hóa của DN được xây dựng và vun đắp
trong suốt quá trình tồn tại và phát triển của nó
 Văn hóa doanh nghiệp thể hiện qua các quan niệm, tập
quán, phong cách làm việc.... Nó còn chi phối tình cảm,
suy nghĩ và hành vi ứng xử của các thành viên trong
quá trình hoạt động của tổ chức.

Từ Minh Khai – Khoa QTKD


DẠI HỌC SÀI GÒN

1. KHÁI NIỆM VỀ
VĂN HÓA DOANH NGHIỆP

Ý niệm,ý thức

hệ, trí tưởng tượng, lý tưởng,…

Luận điểm,

Cách nghĩ,…

luận cứ, quan điểm, quan niệm,

Năng lực, trí
thích, phong
Giá trị

GIAO
TIẾP

lực, thể lực, tinh thần, phong tục, tập quán, sở
cách, lối sống, sự tinh tế, ý tưởng,…
Văn hóa doanh nghiệp
Sản phẩm nhân tạo
Tài liệu-Văn
bản-CLượcMTiêu-Vị trí
Truyền thốngGiai thoại,…

NVLSPBao
bì Nhãn
mácLogo
Thương hiệu

Từ Minh Khai – Khoa QTKD


DẠI HỌC SÀI GÒN

1. KHÁI NIỆM VỀ

VĂN HÓA DOANH NGHIỆP

Các yếu tố ảnh hưởng đến việc nghiên cứu VHDN
 Sự phức tạp mang tính công nghệ/khoa học
của mọi chức năng ngày càng gia tăng
Mạng lưới toàn cầu hóa thông qua CN-TT
Ngày càng có nhiều tổ chức, tập đoàn đa văn
hóa do sát nhập hoặc do liên doanh
Có nhiều vấn đề về tổ chức liên quan đến hiện
tượng biến đổi khí hậu về hiện tượng “Trái đất
nóng dần lên” và tính bền vững

Từ Minh Khai – Khoa QTKD


2. MỤC ĐÍCH, Ý NGHĨA
DẠI HỌC SÀI GÒN

VÀ VAI TRÒ CỦA VĂN HÓA DOANH NGHIỆP

Mục đích, ý nghĩa việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp
 Văn hóa doanh nghiệp trở thành sức mạnh nội lực trong
mọi hoạt động sản xuất - kinh doanh
 Văn hóa doanh nghiệp nâng cao giải pháp quản trị điều
hành, góp phần củng cố uy tín và vị thế của doanh nghiệp
với các đối tác
Tạo nên phẩm chất, đạo đức, nếp sinh hoạt và làm việc
của người lao động trong DN, tôn trọng nét truyền thống của
DN
 Củng cố niềm tin bền vững đối tác, khách hàng từ đó có

thể đẩy mạnh việc chiếm lĩnh thị phần, mở rộng thị trường,
nâng cao sức cạnh tranh, đồng thời cam kết về chất lượng
sản phẩm, dịch vụ mà DN cung cấp.
Từ Minh Khai – Khoa QTKD


2. MỤC ĐÍCH, Ý NGHĨA
DẠI HỌC SÀI GÒN

VÀ VAI TRÒ CỦA VĂN HÓA DOANH NGHIỆP

Các yêu cầu khi xây dựng văn hóa doanh nghiệp
 Tôn trọng pháp luật, các tập quán, công ước quốc tế, kế
thừa và phát huy truyền thống văn hóa của đất nước, hội
nhập với các nền văn hóa khác trong khu vực và quốc tế
 Xây dựng văn hóa doanh nghiệp phải có tính thống nhất,
tính khoa học, tính kế thừa, tính thực tiễn và tính phát triển
phù hợp với điều kiện của doanh nghiệp trong từng thời kỳ
 Cần có chương trình, phương án cụ thể; xác định rõ mục
đích, yêu cầu, kế hoạch và giải pháp thực hiện nhằm đảm
bảo đạt chất lượng, hiệu quả và tiết kiệm

Từ Minh Khai – Khoa QTKD


2. MỤC ĐÍCH, Ý NGHĨA
DẠI HỌC SÀI GÒN

VÀ VAI TRÒ CỦA VĂN HÓA DOANH NGHIỆP

 Vai trò của văn hóa doanh nghiệp
1. Văn hóa DN là nguồn lực tạo ra lợi thế cạnh tranh.
2. Văn hóa DN góp phần thu hút nhân tài, tăng cường sự
gắn bó giữa người sử dụng lao động với người lao
động và giữa nội bộ người lao động.
3. Văn hóa DN tạo nên bản sắc của DN.
4. Văn hóa DN ảnh hưởng đến việc hoạch định chiến lược
và cùng đồng hành phát triển theo DN.
5. Văn hóa DN tạo nên sự ổn định của tổ chức.
6. Văn hóa DN tạo nên sự cam kết chung, vì mục tiêu và
giá trị của bản thân DN.
Từ Minh Khai – Khoa QTKD


3. CÁC YẾU TỐ CẤU THÀNH VÀ TIÊU CHÍ
DẠI HỌC SÀI GÒN

XÂY DỰNG VĂN HÓA DOANH NGHIỆP

Các yếu tố cấu thành văn hóa doanh nghiệp
 Văn hóa doanh nghiệp có thể cấu thành bởi:
• Giá trị văn hóa hữu hình
• Giá trị văn hóa vô hình

Từ Minh Khai – Khoa QTKD


3. CÁC YẾU TỐ CẤU THÀNH VÀ TIÊU CHÍ
DẠI HỌC SÀI GÒN

XÂY DỰNG VĂN HÓA DOANH NGHIỆP

Xử lý tình huống
Đông Á được đánh giá là một công ty thành công trong lĩnh
vực phân phối mặt hàng inox. Thành lập cách đây ba năm,
công ty liên tục phát triển với một doanh số và thị phần kha
khá nhờ vào đội ngũ nhân viên giỏi và nhiệt tình với công
việc.
Thế nhưng, dạo gần đây việc kinh doanh ở đây chững lại,
nhân viên cốt cán không còn làm việc hăng say như trước.
Cường, chủ doanh nghiệp, đã quyết định tăng lương cho các
vị trí chủ chốt của công ty cao hơn hẳn mức chuẩn trên thị
trường. Thế nhưng tình hình cải thiện không được bao lâu.

Từ Minh Khai – Khoa QTKD


3. CÁC YẾU TỐ CẤU THÀNH VÀ TIÊU CHÍ
DẠI HỌC SÀI GÒN

XÂY DỰNG VĂN HÓA DOANH NGHIỆP

Đến khi các nhà tư vấn vào cuộc tìm hiểu, Cường mới biết
được, do áp lực của công việc tăng lên, khiến Cường phải
liên tục đi công tác xa và ngày càng ít tiếp xúc với các nhân
viên như lúc đầu, điều đó khiến cho họ chán nản vì cho rằng
không còn được quan tâm như xưa. Nếu như trước đây họ
được ông chủ khen tặng khi đạt được thành tích xuất sắc hay
được thông báo về những chính sách mới trước khi công ty
áp dụng, thì nay điều đó không còn nữa.

Câu hỏi:
1.Là ông chủ, bạn phải làm gì để duy trì tinh thần làm việc tốt
của nhân viên? Giải pháp của bạn như thế nào, sau khi xảy
ra tình huống trên?
2.Theo bạn, việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp của nhà
quản lý là gì trong vấn đề trên?
Từ Minh Khai – Khoa QTKD


3. CÁC YẾU TỐ CẤU THÀNH VÀ TIÊU CHÍ
DẠI HỌC SÀI GÒN

XÂY DỰNG VĂN HÓA DOANH NGHIỆP

Các yếu tố cấu thành văn hóa doanh nghiệp
- Giá trị văn hóa hữu hình
Là những cái thể thấy được, nghe được, cảm nhận được
khi tiếp xúc. Những giá trị này biểu hiện bên ngoài của hệ
thống văn hóa DN, bao gồm:
• Vật kiến trúc
• Sản phẩm, thương hiệu
• Máy móc, công nghệ
• Các nghi lễ nội bộ
• Biểu tượng, Logo, khẩu hiệu, màu sắc chủ đạo, đồng
phục nhân viên, quy trình, thủ tục, hướng dẫn,
• Phong cách giao tiếp
Từ Minh Khai – Khoa QTKD
•.................

3. CÁC YẾU TỐ CẤU THÀNH VÀ TIÊU CHÍ
DẠI HỌC SÀI GÒN

XÂY DỰNG VĂN HÓA DOANH NGHIỆP

Các yếu tố cấu thành văn hóa doanh nghiệp
- Giá trị văn hóa vô hình
Là các chiến lược, mục tiêu, triết lý kinh doanh, … phần
nhiều được mang tính luật định, tức là yêu cầu các thành
viên tuân theo một cách triệt để. Đây là những giá trị biểu
hiện bên trong của hệ thống văn hóa doanh nghiệp. Bao
gồm:
• Ý thức
• Truyền thống
• Ý tưởng
• Tri thức
• Giai thoại
•.................
Từ Minh Khai – Khoa QTKD


3. CÁC YẾU TỐ CẤU THÀNH VÀ TIÊU CHÍ
DẠI HỌC SÀI GÒN

XÂY DỰNG VĂN HÓA DOANH NGHIỆP

Các tiêu chí để xây dựng văn hoá doanh nghiệp
- Văn hoá nhâân thức
- Văn hóa tổ chức
- Văn hóa ứng xử

Từ Minh Khai – Khoa QTKD


3. CÁC YẾU TỐ CẤU THÀNH VÀ TIÊU CHÍ
DẠI HỌC SÀI GÒN

XÂY DỰNG VĂN HÓA DOANH NGHIỆP

Các tiêu chí để xây dựng văn hoá doanh nghiệp
- Văn hoá nhâân thức
 Là việc xây dựng sứ mệnh lịch sử, tầm nhìn, triết lý hoạt
động kinh doanh.
 Triết lý hoạt động của doanh nghiệp là tư tưởng chung, chỉ
đạo toàn bộ suy nghĩ và hoạt động của mọi thành viên trong
DN. Triết lý này bao gồm :
• Mục tiêu định hướng hoạt động của DN hướng tới sự
phát triển lâu dài, bền vững;
• Với việc phục vụ lợi ích xã hội, thông qua phục vụ khách
hàng;
• Đề cao giá trị của con người, đặt con người vào vị trí
trung tâm trong toàn bộ mối quan hệ ứng xử trong DN.
Từ Minh Khai – Khoa QTKD


3. CÁC YẾU TỐ CẤU THÀNH VÀ TIÊU CHÍ
DẠI HỌC SÀI GÒN

XÂY DỰNG VĂN HÓA DOANH NGHIỆP

Các tiêu chí để xây dựng văn hoá doanh nghiệp
- Văn hoá nhâân thức
 Đạo đức và trách nhiêâm của DN: Khi DN tìm kiếm lợi ích
cho mình đồng thời đem lại lợi ích cho người khác, cho đất
nước, cho XH thì đó là đạo đức kinh doanh thể hiện:
• Làm giàu trên cơ sở tận tâm phục vụ khách hàng, tôn trọng quyền và
lợi ích của khách hàng, giữ uy tín với khách hàng
• Đảm bảo lợi ích của Nhà nước, thực hiện tốt các nghĩa vụ đối với
Nhà nước
• Đảm bảo đầy đủ lợi ích của những người làm việc trong doanh
nghiệp, tôn trọng nhân phẩm của họ và tạo điều kiện cho họ phát huy
sáng kiến, tài năng
• Quan tâm giải quyết vấn đề môi trường và xã hội – nhân đạo
Từ Minh Khai – Khoa QTKD


3. CÁC YẾU TỐ CẤU THÀNH VÀ TIÊU CHÍ
DẠI HỌC SÀI GÒN

XÂY DỰNG VĂN HÓA DOANH NGHIỆP

Các tiêu chí để xây dựng văn hoá doanh nghiệp
- Văn hoá tổ chức
 Tổ chức và phương thức hoạt động của DN thể hiện bằng
các định chế gồm các: cơ chế, qui chế, nội qui, qui định,
chính sách, thủ tục, chế độ, chuẩn mực trong hoạt động
 Những biểu hiện bên ngoài của doanh nghiệp (logo,
slogan, brochure, sổ tay người lao động, trang phục..)
 Hệ thống sản phẩm hàng hóa và dịch vụ mà DN cung cấp
cho thị trường, được đảm bảo bằng thương hiệu, nhãn mác

theo đúng quy định của pháp luật
 Con người và trí tuệ tập thể của DN
 Văn hoá quản lý điều hành tổ chức, quan tâm đời sống
các thành viên trong công ty và xây dựng bầu không khí hài
hòa, thân thiện trong doanh nghiệp.
Từ Minh Khai – Khoa QTKD


DẠI HỌC SÀI GÒN

3. CÁC YẾU TỐ CẤU THÀNH VÀ TIÊU CHÍ
XÂY DỰNG VĂN HÓA DOANH NGHIỆP :

Ví dụ : Khẩu hiệu triết lý trong hành động của Satra là
“Satra luôn hướng tới việc mang lại lợi ích tối đa và hài
hòa cho cổ đông, người lao động và đối với cộng đồng,
luôn đem lại sự hài lòng tốt nhất cho khách hàng, vì lợi
ích quốc gia và uy tín quốc tế.”

Từ Minh Khai – Khoa QTKD