Tổng quan về Văn hoá doanh nghiệp

Tổng quan về Văn hoá doanh nghiệp
I.Bản chất Văn hoá doanh nghiệp
1.Khái niệm về Văn hoá
Văn hoá là một khái niệm mang nội hàm rộng lớn, liên quan đến
mọi mặt của cuộc sống, con người và do vậy có rất nhiều cách hiểu khác
nhau. Mỗi người họ nhìn nhận văn hoá dưới một góc độ khác nhau. Vì vậy,
việc có nhiều khái niệm văn hóa khác nhau không có gì đáng ngạc nhiên,
trái lại càng làm cho vấn đề được hiểu biết phong phú và toàn diện hơn.
Do vậy ta có thể đưa ra một số khái niệm về văn hoá như sau:
 Theo Unesco:
Văn hoá là một thực thể, tổng thể các đặc trưng. diện mạo về tinh
thần vật chất, tri thức, linh cảm… khắc hoạ nên bản sắc của một cộng
đồng, gia đình, xóm làng, quốc gia, xã hội… Văn hoá không chỉ bao gồm
nghệ thuật, văn chương mà cả những lối sống, những quyền cơ bản của
con người, những hệ giá trị, những truyền thống, tín ngưỡng…
 Theo Hồ Chí Minh:
Vì lẽ sinh tồn cũng như vì mục đích cuộc sống, loài người mới
phát minh và sáng tạo ra ngôn ngữ, chữ viết, đạo đức, pháp luật, khoa học,
tôn giáo, văn hoá học nghề, những công cụ cho sinh hoạt hàng ngày về ăn,
mặc, ở và các phương tiện, phương thức sinh hoạt cúng với toàn bộ những
sáng tạo và phát minh đó tức là văn hoá. Văn hoá là sự tổng hợp của mọi
phương thức sinh hoạt cùng với biểu hiện của nó mà loài người đã sản
sinh, ra nhằm thích ứng những nhu cầu cạnh tranh và đòi hỏi sự sinh tồn.
 Theo Edvard Sapir:
Văn hoá chính là bản thân con người, cho dù là những người
hoang dã nhất sống trong một xã hội tiêu biểu cho một hệ thống phức hợp
của tâpj quán, cách ứng xử và quan điểm được bảo tồn theo truyền thống.
 Theo E.Herriot:
Văn hóa là cái còn lại sau khi người ta đã quên đi tất cả, là cái
vẫn còn thiếu sau khi người ta đã học được tất cả.
2 Khái niệm về văn hoá doanh nghiệp

Trong xã hội rộng lớn, mỗi doanh nghiệp được coi là một xã hội
thu nhỏ. Xã hội lớn, xã hội nhỏ(doanh nghiệp) cũng cần xây dựng cho
mình một nền văn hóa riêng biệt. Nền văn hóa ấy chịu ảnh hưởng và đồng
thời cũng là bộ phận cấu thành nên nền văn hóa lớn. Như Edgar Schein,
một nhà quản trị nổi tiếng người Mỹ đã nói:” văn hoá doanh nghiệp gắn
với văn hoá xã hội, là một bước tiến của văn hoá xã hội, là tầng sâu của
văn hóa xã hội. Văn hoá doanh nghiệp đòi hỏi vừa chú ý tới năng xuất và
hiệu quả sản xuất, vừa chú ý tới quan hệ chủ thợ, quan hệ giữa người với
người. Nói rộng ra nếu toàn bộ nền sản xuất đều được xây dựng trên một
nền văn hoá doanh nghiệp có trình độ cao, nền sản xuất sẽ vừa mang bản
sắc dân tộc, vừa thích ứng với thời hiện đại hiện nay.
Mỗi người có cách nhìn nhận khác nhau, mỗi vấn đề được xem
xét dưới nhiều góc độ khác nhau. Do vậy, khái niệm văn hoá doanh nghiệp
có rất nhiều khái niệm và cho đến nay vẫn chưa có một định nghĩa chuẩn
nào được chính thức công nhận.
 Theo tổ chức lao động quốc tế:
Văn hoá doanh nghiệp là sự trộn lẫn đặc biệt các giá trị, các tiêu
chuẩn, các thói quen và truyền thống, những thái độ ứng xử và lễ nghi mà
toàn bộ chúng là duy nhất đối với một tổ chức đã biết.
 Theo ông Georges de Saite Marie:
Văn hoá doanh nghiệp là tổng hợp các giá trị, các biểu tượng,
các huyền thoại, nghi thức, các điều cấm kỵ, các quan điểm triết học, đạo
đức ta ọ thành nền móng sâu xa của doanh nghiệp.
 Theo cách hiểu chung nhất:
Văn hoá doanh nghiệp là toàn bộ những nhân tố văn hóa được
doanh nghiệp chọn lọc, tạo ra, sử dụng và biểu hiện trong hoạt động kinh
doanh tạo nên bản sắc kinh doanh của doanh nghiệp đó.
 Theo nhà xã hội người Mỹ E.N.Schein:
Văn hoá doanh nghiệp là tổng thể những thủ pháp và quy tắc giải
quyết vấn đề thích ứng bên ngoài và thống nhất bên trong các nhân viên,

những quy tắc đã tỏ ra hữu hiệu trong quá khứ và vẫn cấp thiết trong hiện
tại. Những quy tắc và những thủ pháp này là yếu tố khởi nguồn trong việc
tổ chức doanh nghiệp không đắn đo suy nghĩ về ý nghĩa của những quy tắc
và thủ pháp ấy mà coi chúng là đúng đắn ngay từ đầu.
3.Vai trò, lợi ích, ý nghĩa của văn hoá doanh nghiệp
3.1 Vai trò, lợi ích
 Văn hoá doanh nghiệp tạo nện phong thái của doanh nghiệp giúp phân biệt
doanh nghiệp này với doanh nghiệp khác.
Văn hoá doanh nghiệp gồm nhiều bộ phận và yếu tố hợp thành.
Triết lý kinh doanh, các tập tục, lễ nghi, thói quen, cách họp hành, đào tạo,
giáo dục, thậm chí cả truyền thuyểt, huyền thoại về người sáng lập hãng…
tất cả những yếu tố đó tạo ra một phong cách, phong thái của doanh nghiệp
và phân biệt nó với các doanh nghiệp các tổ chức xã hội khác. Phong thái
đó có vai trò như “không khí và nước” có ảnh hưởng cực lớn đến hoạt
động hàng ngày của doanh nghiệp. Chúng ta không mấy khó khăn để nhận
ra phong thái của một doanh nghiệp thành công, phong thái đó thường gây
ấn tượng rất mạnh cho người ngoài và là niềm tự hào của các thành viên
trong doanh nghiệp. Có thể chỉ là một vài giá trị rất chung qua bộ đồng
phc, mt s khu ng, phong cỏch ng x u to nờn s khỏc bit vi
cỏc doanh nghip khỏc.
Vn hoỏ doanh nghip to nờn lc hng tõm chung cho ton doanh
nghip.
Mt nn vn hoỏ tt giỳp doanh nghip thu hỳt nhõn ti v cng
c lũng trung thnh ca nhõn viờn i vi doanh nghip. Nu doanh nghip
li cho rng ch cn tr lng cao l s thu hỳt, duy trỡ c ngi ti.
Nhõn viờn ch trung thnh v gn bú lõu di khi h thy hng thỳ khi h
lm vic trong mụi trng doanh nghip, cm nhn bu khụng khớ thõn
thuc trong doanh nghip v cú kh nng t khng nh mỡnh thng
tin. Trong mt nn vn hoỏ doanh nghip cht lng, cỏc thnh viờn nhn
thc rừ rng v vai trũ ca bn thõn trong ton b tng th, h lm vic vỡ

mc ớch v mc tiờu chung.
Vn hoỏ doanh nghip khớch l quỏ trỡnh i mi v sỏng ch
Ti nhng doanh nghip m mụi trng vn húa ng tr mnh
m s ny sinh s t lp ớch thc mc cao nht, ngha l cỏc nhõn
viờn c khuyn khớch tỏch bit ra v a ra sỏng kin thm chớ c cỏc
thnh viờn cp c sở. S khớch l ny s gúp phn phỏt huy tớnh nng ng
sỏng to ca cỏc thnh viờn, l c s cho quỏ trỡnh Hội nhập và phát triển
ca cụng ty. Mt khỏc nhng thnh cụng ca thnh viờn trong vic s to
ng lc gn bú h vi cụng ty lõu di v tớch cc hn.
3.2 í ngha
Nõng cao sc tp trung v sc cm hoỏ Vn hoỏ doanh nghip giỳp
cho cụng nhõn viờn ca doanh nghip quan tõm theo ui mc ớch, nõng
cao tinh thn on kt ra sc cụng tỏc, thc hin mc tiờu doanh nghip
ra mt cỏch t giỏc . Nh vy cụng nhõn viờn s phỏt huy ngy cng tt
hn nng lc ca mỡnh, trung thnh vi doanh nghip, cng hin ti nng
trí tuệ cho doanh nghiệp
Nâng cao ý thức cộng đồng Văn hoá doanh nghiệp có thể bồi
dưỡng công nhân viên, hình thành tư tưởng cộng đồng làm cho họ thống
nhất ý chí và hoà hợp với nhau. Như vậy, sẽ tăng cường sức mạnh cho
doanh nghiệp để thực hiện mục tiêu kinh doanh.
 Đoàn kết nội bộ
Văn hoá doanh nghiệp có tác dụng từ mối quan hệ qua lại giữa
các thành viên trong doanh nghiệp, dần dần hình thành nên một giá trị định
hướng, qua đó huy động tập thể công chức đồng tâm hiệp lực phấn đấu cho
mục đích của toàn doanh nghiệp.
 Khuôn mẫu hoá văn hoá
Khi đã hình thành được văn hoá doanh nghiệp thì nó sẽ thuyết
phục một cách gián tiếp đến tư tưởng và hành vi của mỗi công nhân viên
trong doanh nghiệp, khiến cho họ tuân thủ một cách nhất quán các khuôn
mẫu văn hoá trong quá trình nhận thức cũng như trong giao tiếp xã hội.

Nhờ đó mà doanh nghiệp mới có thể ổn định và phát triển.
II. Đặc điểm của văn hoá doanh nghiệp trong giai đoạn hiện nay
Việt Nam là một quốc gia có hàng nghìn năm văn hiến. Qua các
thời kỳ lịch sử khác nhau, dân tộc Việt Nam đã có nguyên tắc hành vi và
tinh thần cộng đồng mang bản sắc Việt Nam đậm nét. Thời kỳ công nghiệp
hoá, hiện đại hoá đất nước, một mặt chúng ta quản lý doanh nghiệp của các
nước phát triển. Mặt khác cần nỗ lực xây dựng văn hoá doanh nghiệp tiên
tiến, hài hoà văn hoá từng vùng, miền khác nhau thúc đẩy sự sáng tạo của
tất cả các thành viên trong các doanh nghiệp khác nhau. Đặc điểm nổi bật
của văn hoá dân tộc là coi trọng tư tưởng nhân bản, chuộng sự hài hoà, tinh
thần cầu thực.
Ngày nay, khi Việt nam là thành viên của WTO thì doanh nghiệp