Tiểu luận Quản lý nhà nước XỬ LÝ HÀNH VI GIAN LẬN THUẾ

Xử lý hành vi gian lận thuế

Lớp Bồi dưỡng Kiến Thức QLNN

PHẦN I: MÔ TẢ TÌNH HUỐNG
Hợp tác xã (HTX) vận tải Minh Thành được thành lập theo Giấy chứng
nhận Đăng ký kinh doanh số: 5300002512 do UBND tỉnh Tiền Giang cấp ngày
14/12/2002, ngành nghề kinh doanh: Vận chuyển hàng hoá và đóng mới xà lan,
giấy Chứng nhận đăng ký thuế số: 1200335305, ngày bắt đầu kinh doanh:
01/01/2003.
Từ tháng 01/2003 đến 30/07/2011 mọi hoạt động và công tác khai thuế
của HTX diễn ra bình thường như mọi doanh nghiệp khác. Nhưng bắt đầu từ
tháng 08 năm 2011, HTX khai thuế GTGT có nhiều phương tiện theo Tờ khai
trên hóa đơn, thuộc sở hữu HTX và bảng kê hàng hoá mua vào cụ thể là:
Tháng 8/2011 trên bảng kê hàng hoá mua vào có 4 phương tiện xà lan
mới được kê khai thuộc sở hữu hợp tác xã vận tải Minh Thành. Có số thuế
GTGT đầu vào của 4 phương tiện là: 220.500.000 đồng.
Theo qui định của luật thuế hiện hành, doanh nghiệp sau 03 tháng hoạt
động liên tục có số thuế GTGT còn âm thì được đề nghị xin hoàn thuế. Do nhu
cầu cần vốn kinh doanh nên HTX vận tải Minh Thành lập thủ tục đề nghị hoàn
thuế GTGT còn được khấu trừ là: 220.500.000 đồng.
Ngày 02 tháng 12 năm 2011 HTX vận tải Minh Thành có gởi hồ sơ hoàn
thuế GTGT đến cơ quan thuế.
Sau khi kiểm tra sơ bộ chứng từ hóa đơn tạm thời đầy đủ, cán bộ Đội Kê
khai - Kế toán thuế & Tin học, xét thấy HTX vận tải Minh Thành trong quá
trình hoạt động những năm trước chấp hành khai thuế, nộp thuế đúng hạn, đầy
đủ, không dây dưa, nên đề nghị hoàn thuế thuộc diện hoàn thuế trước, kiểm tra
sau và đã lập hồ sơ đề nghị hoàn thuế trình Chi cục trưởng Chi cục Thuế ký,
gửi Cục thuế đúng theo quyết định 490/QĐ-TCT ngày 22 tháng 05 năm 2008
của Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế về việc ban hành Quy trình hoàn thuế.
Cục Thuế tiếp nhận hồ sơ hoàn thuế do Chi cục Thuế gửi đến, phòng

Nghiệp vụ Dự toán kiểm tra hồ sơ dự thảo Quyết định hoàn thuế GTGT số 210
QĐ-HT, trình Cục trưởng Cục thuế ngày 30 tháng 12 năm 2011. Cục trưởng
Cục thuế tỉnh Tiền Giang thống nhất theo đề xuất ký Quyết định số 210/QĐHT, ngày 30 tháng 12 năm 2011, số thuế GTGT được hoàn là: 220.500.000
đồng.
Vào đầu tháng 01/2012, Đội Kiểm tra thuế thuộc Chi cục Thuế huyện
Tân Phước trực thuộc Cục Thuế tỉnh Tiền Giang, thực hiện công tác kiểm tra
hồ sơ khai thuế, quyết toán thuế, hoàn thuế của Người nộp thuế hàng năm trên
cơ sở đánh giá mức độ rủi ro.

Học viên: Nguyễn Ái Luyến

Trang 1


Xử lý hành vi gian lận thuế

Lớp Bồi dưỡng Kiến Thức QLNN

Qua công tác kiểm tra đối chiếu những hồ sơ có liên quan đến việc hoàn
thuế của HTX vận tải Minh Thành về mặt chứng từ, hóa đơn nhìn tổng thể thì
hoàn toàn hợp pháp, hợp lý. Nhưng khi xem xét kỹ nội dung thể hiện trên hóa
đơn GTGT thì nhận thấy có dấu hiệu nghi ngờ đối với 04 hóa đơn GTGT đầu
vào là phương tiện xà lan HTX kê khai thuế đầu vào, nhưng trên hóa đơn mua
vào ghi người mua hàng là của cá nhân, do 04 cá nhân đứng tên chủ sở hữu, lại
ghi kèm tên HTX vận tải Minh Thành kèm phía sau.
Qua nội dung khác thường trên các hóa đơn trên, cán bộ Đội kiểm tra
thuế nhận thấy có vấn đề chưa rõ ràng cần phải tiến hành công tác kiểm tra sau
hoàn thuế đối với HTX vận tải Minh Thành.
Cán bộ Đội kiểm tra thuế tiến hành lập Phiếu yêu cầu xác minh các hóa
đơn có liên quan, lập Tờ trình thông qua cán bộ phụ trách Đội, trình Chi cục

trưởng Chi cục Thuế xem xét và ban hành Quyết định kiểm tra tại trụ sở HTX
vận tải Minh Thành. Quyết định kiểm tra tại trụ sở người nộp thuế số 03/QĐCCT do Chi cục trưởng Chi cục Thuế ký ngày 10 tháng 02 năm 2012 .
Đoàn kiểm tra tiến hành công tác đối chiếu, lập phiếu yêu cầu xác minh
hóa đơn gởi đến các cơ quan thuế quản lý những đơn vị, cá nhân xuất bán 04
hóa đơn bán hàng đối với phương tiện xà lan cho HTX vận tải Minh Thành
gồm:
1. Ông Nguyễn Văn Tân số hoá đơn 01920, số thuế GTGT là:
45.000.000 đồng.
2. Ông Nguyễn Bá Nhẫn số hoá đơn 01923, số thuế GTGT là:
55.000.000 đồng.
3. Ông Trần Nhật Quang số hoá đơn 01924, số thuế GTGT là:
60.000.000 đồng.
4. Bà Đoàn Thị Thu Hường số hoá đơn 01930, số thuế GTGT là:
60.500.000 đồng.
Căn cứ vào số liệu trên sổ sách kế toán, chứng từ hóa đơn, phân tích đánh
giá độ tin cậy của hồ sơ hoàn thuế, cán bộ Đội kiểm tra thuế xem xét hồ sơ
hoàn thuế của HTX vận tải Minh Thành tại cơ quan thuế và hồ sơ quyết toán
thuế năm, các hồ sơ khác liên quan đến nguồn hình thành tài sản liên quan. Cụ
thể là 04 phương tiện vận tải đã đề nghị hoàn thuế, kiểm tra sổ sách quỹ tiền
mặt, nhật ký sổ cái, sổ tài sản cố định, hồ sơ vay vốn... nhận thấy không ghi
tăng tài sản của HTX Minh Thành, không ghi tăng nguồn vốn kinh doanh.
Đây là những điểm đáng lưu ý của vấn đề cần giải quyết, Đoàn kiểm tra
họp đoàn phân công nhiệm vụ, lập kế hoạch kiểm tra, đặt ra các tình huống có
thể xảy ra, tìm giải pháp giải quyết.
Học viên: Nguyễn Ái Luyến

Trang 2


Xử lý hành vi gian lận thuế

Lớp Bồi dưỡng Kiến Thức QLNN

* Công tác chuẩn bị cho cuộc kiểm tra:
- Nghiên cứu văn bản pháp luật, cơ chế chính sách có liên quan
- Gửi phiếu yêu cầu xác minh hoá đơn các phương tiện có liên quan đến
hồ sơ hoàn thuế.
-Thu thập chứng cứ có liên quan.
-Nghiên cứu hồ sơ, số liệu tài liệu có liên quan đến cuộc kiểm tra.
* Kết quả trả lời sau khi gửi Phiếu yêu cầu xác minh hóa đơn:
Chi cục Thuế huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre trả lời xác minh:
Những hoá đơn GTGT hàng bán ra, quyển hoá đơn số 033, ký hiệu
LQ/2006N từ số 1901-1950 do cơ sở đóng tàu 351 thuộc sự quản lý của Chi
cục Thuế huyện Chợ Lách nội dung trên liên báo soát (liên 1) và liên lưu (3) là
khớp đúng xuất cho:
1. Ông Nguyễn Văn Tân số hoá đơn 01920, số thuế GTGT là:
45.000.000 đồng.
2. Ông Nguyễn Bá Nhẫn số hoá đơn 01923, số thuế GTGT là:
55.000.000 đồng.
3. Ông Trần Nhật Quang số hoá đơn 01924, số thuế GTGT là:
60.000.000 đồng.
4. Bà Đoàn Thị Thu Hường số hoá đơn 01930, số thuế GTGT là:
60.500.000 đồng.
* Kết quả thẩm tra tại địa phương:
Thực hiện xác minh tại địa phương theo hồ sơ khai thuế của HTX vận tải
Minh Thành, khai 04 chủ phương tiện nêu trên là xã viên của HTX. Qua công
tác thẩm tra xác minh, đối chất với các cá nhân có liên quan theo hồ sơ khai
thuế, hồ sơ hoàn thuế của HTX vận tải Minh Thành.
Yêu cầu chủ nhiệm HTX cung cấp chứng từ có liên quan đến nguồn hình
thành tài sản, căn cứ vào hồ sơ vay vốn của HTX cung cấp có hợp đồng tín

dụng cụ thể bên cho vay là Ngân hàng Nông Nghiệp & Phát Triển Nông Thôn
huyện Tân Phước, bên vay là HTX vận tải Minh Thành vay vốn nhằm mục
đích mua sắm phương tiện.
Đối chiếu hồ sơ vay vốn tại Ngân hàng Nông Nghiệp & Phát Triển Nông
Thôn huyện Tân Phước, kết quả kiểm tra hồ sơ do ngân hàng cung cấp về nội
dung giống với hợp đồng do HTX cung cấp, về số tiền vay, mục đích vay chỉ
Học viên: Nguyễn Ái Luyến

Trang 3


Xử lý hành vi gian lận thuế

Lớp Bồi dưỡng Kiến Thức QLNN

khác ở tên người vay: 04 hợp đồng do HTX cung cấp thì người vay là HTX vận
tải Minh Thành, còn hợp đồng tại Ngân hàng do 04 cá nhân liên quan đứng vay
với mục đích đóng xà lan sử dụng cá nhân.
Phân công cán bộ Đội kiểm tra thuế trực tiếp trao đổi với 04 chủ phương
tiện mà HTX vận tải Minh Thành cho là tài sản tập thể đã đề nghị hoàn thuế
GTGT theo quyết định 210/QĐ-HT.
Sau một thời gian làm việc, kết quả ghi nhận theo lời trình bày từng cá
nhân có liên quan đến phương tiện xà lan là thuộc sở hữu cá nhân, hồ sơ vay
vốn tại ngân hàng do mỗi cá nhân tự chịu trách nhiệm, không liên quan đến
HTX vận tải Minh Thành.
Từ những tài liệu, chứng cứ thu thập được bên ngoài liên quan đến công
tác của Đoàn kiểm tra, ngày 15 tháng 02 năm 2012 Đoàn kiểm tra tiến hành
công bố Quyết định kiểm tra tại trụ sở HTX vận tải Minh Thành và thực hiện
chức năng, nhiệm vụ kiểm tra theo quyết định 528/QĐ-TCT của Tổng cục
trưởng Tổng cục thuế về việc ban hành Quy trình kiểm tra thuế.

Từ các chứng cứ thu thập các đối tượng có liên quan đoàn kiểm tra tiến
hành kiểm tra sổ sách kế toán, chứng từ, hóa đơn những hồ sơ tài liệu do HTX
vận tải Minh Thành cung cấp liên quan đến số thuế đề nghị hoàn là không hợp
lý, không hợp pháp.
Những hóa đơn mua phương tiện xà lan, hợp đồng vay vốn tại Ngân hàng
Nông Nghiệp & Phát Triển Nông Thôn huyện Tân Phước là hoàn toàn không
phù hợp với kết quả thu thập chứng cứ của Đoàn kiểm tra.
Đoàn kiểm tra yêu cầu chủ nhiệm HTX và kế toán HTX đưa ra cơ sở để
chứng minh những số liệu đã kê khai là đúng, thuộc sở hữu của HTX vận tải
Minh Thành nhưng HTX không cung cấp được và có những biểu hiện chối cãi
quanh co, khẳng định bằng lời nói đây là tài sản của HTX chứ không dựa vào
chứng từ thực tế.
Đoàn kiểm tra đưa ra chứng cứ cụ thể theo các kết quả đã thu thập được và
kết luận đây là tài sản của cá nhân, chủ nhiệm HTX vận tải Minh Thành đã lợi
dụng những người có liên quan, khai sai có hành vi gian lận tiền hoàn thuế. Vi
phạm Điều 13 Nghị định 98/2007/NĐ-CP ngày 07 tháng 06 năm 2007 của
Chính phủ quy định về Xử lý vi phạm pháp luật về thuế và cưỡng chế thi hành
quyết định hành chính thuế.
Kết thúc thời hạn kiểm tra, chủ nhiệm HTX vẫn không chịu thừa nhận
hành vi của mình trong việc đề nghị hoàn thuế là sai. Đoàn kiểm tra vẫn giữ lập
trường của mình trong việc kết luận vi phạm của HTX vận tải Minh Thành.
Biên bản kết thúc kiểm tra được lập ngày 20 tháng 02 năm 2012, chủ nhiệm
HTX vận tải Minh Thành không ký tên thống nhất theo kết luận Đoàn kiểm tra.
Học viên: Nguyễn Ái Luyến

Trang 4


Xử lý hành vi gian lận thuế

Lớp Bồi dưỡng Kiến Thức QLNN

Trưởng đoàn kiểm tra lập báo cáo trình Chi cục trưởng Chi cục Thuế về
trường hợp của HTX vận tải Minh Thành.
Ngày 25 tháng 02 năm 2012 Chi cục trưởng Chi cục Thuế ra Thông báo số
09 về việc yêu cầu Người nộp thuế ký Biên bản kiểm tra đối với HTX vận tải
Minh Thành nhưng HTX vẫn không chấp hành.
Căn cứ theo quyết định 528/QĐ-TCT ngày 29 tháng 5 năm 2008, Đội
Kiểm tra thuế lập Tờ trình ban hành Quyết định xử lý truy thu thuế và xử phạt
vi phạm hành chính về thuế, đề xuất Chi cục trưởng Chi cục Thuế huyện Tân
Phước ban hành Quyết định xử phạt hành vi vi phạm pháp luật về thuế theo nội
dung kết luận của Đoàn kiểm tra.
HTX vận tải Minh Thành không thống nhất với Quyết định trên nên đã
làm Đơn khiếu nại gửi đến Cục Thuế tỉnh Tiền Giang xin xem xét lại.
Cục thuế tỉnh Tiền Giang thành lập Đoàn xác minh đến Chi cục Thuế
huyện Tân Phước xác minh nội dung Đơn khiếu nại của HTX vận tải Minh
Thành.
Qua xác minh Đoàn nhận thấy kết luận của Đội Kiểm tra Chi cục Thuế
huyện Tân Phước là đúng với quy định của Luật thuế hiện hành.
Đoàn xác minh báo cáo lại kết quả xác minh với Cục trưởng Cục thuế tỉnh
Tiền Giang ban hành Quyết định về việc giải quyết khiếu nại của HTX Minh
Thành với nội dung sau:
- Nội dung khiếu nại của HTX vận tải Minh Thành là sai.

Học viên: Nguyễn Ái Luyến

Trang 5


Xử lý hành vi gian lận thuế

Lớp Bồi dưỡng Kiến Thức QLNN

PHẦN II: XÁC ĐỊNH MỤC TIÊU XỬ LÝ TÌNH HUỐNG
Phân tích từ nội dung đến hình thức hoạt động tại HTX vận tải Minh
Thành, đây là loại hình kinh tế hiện được Nhà nước ưu ái nhiều, nhằm mục
đích giữ vai trò chủ đạo. Nhưng hoạt động ở đây thực chất chỉ là hình thức của
một tổ chức đại diện làm đại lý khai thuế hộ cho các chủ phương tiện có đơn
xin gia nhập HTX và chỉ nhận phần trăm chi phí phục vụ cho ban chủ nhiệm và
bộ phận quản lý.
Về tài chính, chủ phương tiện tự chịu trách nhiệm, hoạt động chưa đúng
luật hợp tác xã. Mục đích phân tích sự việc nhằm nhận định rõ chủ thể là ai, tìm
ra giải pháp xử lý đối với hồ sơ hoàn thuế.
Từ kết luận của Đoàn kiểm tra và những phân tích mục đích tình huống
đã nhận diện được chủ thể là ai, cần giải quyết vấn đề gì, mục tiêu xử lý tình
huống ra sao? Vấn đề được đặt ra để xử lý từ đây. Có hai mục tiêu trong việc
giải quyết vấn đề này được Đoàn kiểm tra lựa chọn:
1/ Mục tiêu trực tiếp
- Nhằm thu hồi tiền đã hoàn thuế, xử lý, ngăn chặn hành vi vi phạm pháp
luật của chủ nhiệm HTX vận tải Minh Thành.
- Đảm bảo công bằng xã hội, thu đúng, thu đủ, kịp thời cho ngân sách
Nhà nước.
- Nâng cao uy tín của cán bộ thuế, phát huy quyền làm chủ của nhân dân,
trách nhiệm của người nộp thuế.
2/ Mục tiêu gián tiếp
- Nhằm chấn chỉnh kịp thời những sai phạm đã xảy ra, có thể xảy ra
tương tự.
- Tìm ra kẻ hở của pháp luật để kiến nghị sửa đổi bổ sung những điểm
không phù hợp.
- Bảo vệ lợi ích chính đáng của tổ chức, của nhà nước và công dân.

- Giải quyết hài hòa tính pháp lý giữa lợi ích kinh tế và lợi ích xã hội.
- Đảm bảo pháp chế xã hội chủ nghĩa, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản
lý nhà nước trong lĩnh vực thuế.

Học viên: Nguyễn Ái Luyến

Trang 6


Xử lý hành vi gian lận thuế

Lớp Bồi dưỡng Kiến Thức QLNN

PHẦN III: PHÂN TÍCH NGUYÊN NHÂN VÀ HẬU QUẢ
Trong cơ chế thị trường các cơ sở sản xuất kinh doanh luôn tìm mọi
cách để đạt lợi nhuận cao, bất chấp những quy định của pháp luật. Những kẻ hở
của văn bản pháp quy bị cơ sở lợi dụng để trốn thuế hoặc cố tình vi phạm pháp
luật. Trường hợp vi phạm của HTX vận tải Minh Thành là một điển hình vi
phạm pháp luật thuế.
1. Nguyên nhân
1.1/ Về phía HTX vận tải Minh Thành
- Do thiếu hiểu biết pháp luật, chỉ vì lợi ích kinh tế của một số cá nhân
nên đã lợi dụng sự thông thoáng của luật thuế trong phương thức tự kê khai, tự
nộp thuế để thực hiện hành vi khai sai nhằm chiếm dụng tiền thuế.
- Sự chủ quan, lơ là của chủ nhiệm HTX trong việc giám sát tình hình
hoạt động sản xuất, kinh doanh của xã viên HTX và thiếu kiểm tra, nhắc nhở
đối với kế toán HTX trong việc thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ của mình.
- Kế toán của HTX Minh Thành chưa thể hiện đúng vai trò, chức năng
của mình trong việc quản lý, kiểm tra việc kê khai chứng từ, phản ánh đầy đủ
các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trên sổ sách kế toán.... đúng theo quy định của

chuẩn mực kế toán.
1.2/ Về phía Chi cục Thuế huyện Tân Phước
- Trong công tác quản lý thuế, cơ quan thuế đã thực hiện chưa đầy đủ
chức năng, nhiệm vụ giữa các bộ phận dẫn đến không phát hiện kịp thời các
trường hợp vi phạm về luật thuế.
- Việc quản lý thuế chưa dựa trên cơ sở thu thập thông tin, phân tích
đánh giá theo các tiêu thức quản lý để phân loại, lựa chọn phương thức theo
mức độ rủi ro phù hợp với đặc điểm, trình độ từng người nộp thuế.
- Nhiều khâu quản lý thuế chủ yếu vẫn còn thủ công, ứng dụng công
nghệ thông tin ở mức thấp, nhất là các khâu thu thập thông tin liên quan đến
người nộp thuế.
- Chưa đề cao trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan trong
việc cung cấp thông tin và phối hợp với cơ quan thuế để tổ chức thu thuế.
- Công tác tuyên truyền chưa được chú trọng, do vậy tính tuân thủ, tự
nguyện của người nộp thuế cũng như sự hiểu biết của người nộp thuế đối với
chính sách thuế chưa cao, các thủ tục hành chính thuế còn rườm rà.
- Công tác thanh tra, kiểm tra việc xử lý các hành vi vi phạm về thuế của
cơ quan thuế đối với người nộp thuế chưa được thực hiện nghiêm. Đối với
Học viên: Nguyễn Ái Luyến

Trang 7


Xử lý hành vi gian lận thuế

Lớp Bồi dưỡng Kiến Thức QLNN

những trường hợp có hành vi chống đối, thì cơ quan thuế không thể tự giải
quyết mà phải phối hợp với các ngành có liên quan theo quy định của pháp luật
nhưng thực tế hiện nay việc phối hợp khó thực hiện.

- Nhiều cán bộ thuế chưa có kỹ năng, chuyên sâu, chuyên nghiệp, khả
năng ứng dụng các tiến bộ công nghệ tin học vào công tác thanh tra, kiểm tra
chưa phù hợp với yêu cầu quản lý hiện đại và yêu cầu cải cách hành chính thuế,
thậm chí một bộ phận cán bộ quản lý thuế chưa nắm vững và chưa thực hiện tốt
các chính sách thuế và quy trình biện pháp nghiệp vụ quản lý thuế hiện hành.
Cán bộ quản lý chưa có kinh nghiệm đối với các đối tượng cố tình gian lận.
Xảy ra các hành vi vi phạm về thuế là do thiếu kiểm tra, kiểm soát
trong khâu quản lý cơ sở thực hiện chế độ kế toán và sử dụng hoá đơn của cơ
quan thuế.
2. Hậu quả
Qua trường hợp trên đã làm thất thoát Ngân sách nhà nước với số thuế
hoàn cho HTX vận tải Minh Thành là: 220.500.000 đồng.
Gây ảnh hưởng đến trật tự xã hội, gây khó khăn, mất thời gian, nhân lực
của cơ quan nhà nước trong lĩnh vực thuế.
Vấn đề trên qua phân tích và đánh giá thì việc xử lý vi phạm về thuế đối
với HTX vận tải Minh Thành theo Khoản 3, Điều 19 của Luật thuế GTGT với
hành vi khai man trốn thuế.

Học viên: Nguyễn Ái Luyến

Trang 8


Xử lý hành vi gian lận thuế

Lớp Bồi dưỡng Kiến Thức QLNN

PHẦN IV: XÂY DỰNG VÀ LỰA CHỌN PHƯƠNG ÁN
1/ Xây dựng phương án
Từ việc phân tích nguyên nhân dẫn đến hậu quả của tình huống nêu

tại tình huống này, để giải quyết vấn đề đặt ra được hợp tình, hợp lý đúng pháp
luật, có thể đưa ra 3 phương án để giải quyết:
Phương án 1: Giữ kết quả hoàn thuế cho HTX vận tải Minh Thành theo
quyết định số 210/QĐ-HT ngày 30 tháng 12 năm 2011, với số thuế GTGT
được hoàn là 220.500.000 đồng.
* Giải quyết theo phương án này có những ưu, nhược điểm sau:
- Về ưu điểm:
+ Tạo ổn định trong sản xuất kinh doanh cho người nộp thuế.
+ Cơ quan thuế ít tốn kém thời gian cho công việc này, có thời gian dành
cho các mặt công tác khác.
- Về nhược điểm:
+ Theo kết quả báo cáo của Đoàn kiểm tra kiểm tra là HTX vận tải Minh
Thành có hành vi gian lận về việc hoàn thuế, nhưng chủ nhiệm HTX không
chấp nhận, nếu giữ nguyên theo quyết định hoàn thuế thì rõ ràng chưa khẳng
định được kết quả làm việc của Đoàn kiểm tra đúng hay không? Chưa đảm bảo
ý chí của cơ quan quản lý.
Phương án 2: Ra quyết định thu hồi số tiền thuế đã hoàn và xử phạt vi
phạm hành chính đối với HTX vận tải Minh Thành. Nội dung quyết định cụ thể
như sau:
- Truy hoàn thuế GTGT là 220.500.000 đồng.
- Phạt 10% số tiền thuế là 22.050.000 đồng.
- Phạt 0,05% số tiền thuế tính trên mỗi ngày chậm nộp:
220.500.000 đồng * 0,05% * số ngày chậm nộp
* Thực hiện phương án này có những ưu, nhược điểm sau:
- Về ưu điểm:
+ Đảm bảo sự nghiêm minh, chính xác của pháp luật, tạo sự tôn trọng
của người nộp thuế đối với cơ quan thuế, thu hồi được tiền thuế cho NSNN.

Học viên: Nguyễn Ái Luyến

Trang 9


Xử lý hành vi gian lận thuế

Lớp Bồi dưỡng Kiến Thức QLNN

+ Uy tín của cán bộ thuế được nâng lên, luật pháp sẽ được tôn trọng.
Ngăn chặn được các vụ tương tự xảy ra.
- Về nhược điểm:
+ Đây là tình huống tương đối phức tạp, nếu không thu thập đầy đủ
chứng cứ, thông tin tin cậy thuyết phục được đối tượng thì sẽ làm cho sự việc
trở nên phức tạp hơn, việc khiếu nại có thể sẽ còn tiếp tục, tốn thời gian, nhân
lực cho xử lý vụ việc.
Phương án 3: Chuyển hồ sơ cho cơ quan điều tra xem xét khởi tố vụ án
hình sự, với phương án này có những ưu khuyết điểm sau:
- Về ưu điểm:
+ Đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, bảo vệ được quyền lợi của
từng cá nhân trong tập thể khi cử người đứng ra đại diện.
+ Nâng cao ý thức trách nhiệm của cá nhân khi được tập thể tín nhiệm.
- Về nhược điểm:
+ Về quy chế phối hợp giữa các ngành các cấp đã có, nhưng việc thực
hiện chưa đạt hiệu quả cao. Nếu phương án này không được cơ quan điều tra
tích cực thì nó sẽ đi vào bế tắc, quyền và lợi ích của tổ chức, nhà nước và công
dân không được đảm bảo.
+ Cơ quan thuế mất sự chủ động trong vụ việc, nếu phương án này
không được thực hiện thì đối tượng càng tạo ra thách thức.
2/ Lựa chọn Phương án
Mỗi phương án qua phân tích ưu nhược điểm nêu trên, chưa hẳn là
phương án tối ưu nhất, trong 3 phương án thì phương án thứ 2 là tối ưu nhất vì

nó giải quyết được vấn đề, thể hiện được ý chí của cơ quan quản lý, trách
nhiệm của người thi hành công vụ, mục đích kiểm tra tìm ra những sai phạm,
có xử lý, giáo dục, định hướng, nhằm nâng cao nhận thức của tổ chức, cá nhân
trong việc chấp hành nghĩa vụ. Nếu đảm bảo thực thi thì trật tự xã hội ổn định,
đảm bảo công bằng xã hội.

Học viên: Nguyễn Ái Luyến

Trang 10


Xử lý hành vi gian lận thuế

Lớp Bồi dưỡng Kiến Thức QLNN

PHẦN V: LẬP KẾ HOẠCH TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHƯƠNG ÁN LỰA
CHỌN
Để tiến hành phương án 2 cần tiến hành các bước như sau:
Bước

1

2

Nội dung công việc

Thời gian

Ra quyết định thu hồi
số tiền thuế đã hoàn

và xử phạt vi phạm 01 buổi
hành chính đối với
HTX vận tải Minh
Thành.
Triển khai quyết định

01 buổi

Thực hiện quyết định

03 ngày

-Tuyên truyền chính
sách, pháp luật thuế,
giải thích, trả lời
những thắc mắc, chỉ ra
những sai phạm theo
quy định của pháp luật
mà HTX vận tải đã vi
phạm.
3

Chi Cục Thuế

Đoàn kiểm tra

Đoàn kiểm tra

-Kiểm tra, kiểm soát
việc thực hiện quyết

định của HTX vận tải
Minh Thành.

Học viên: Nguyễn Ái Luyến

Chi Cục Trưởng

Trụ sở HTX vận
tải Minh Thành

Kế toán thu thuộc
Chi cục thuế và
Đội Kê khai-Kế
Kho bạc nhà
toán thuế & Tin
nước
học

-Thu tiền thuế và ra
chứng từ nộp tiền thuế
vào ngân sách nhà
nước

Rút kinh nghiệm

Địa điểm

Đội Nghiệp vụ dự Chi cục thuế
toán-Tuyên truyền
hỗ trợ người nộp

thuế

-Theo dõi việc thực
hiện quyết định thu
hồi tiền hoàn thuế và
xử phạt vi phạm hành
chính.

4

Người thực hiện

Chi cục trưởng

01 buổi

Chi cục thuế

Chi cục thuế

Chi cục thuế và Chi cục thuế
HTX vận tải

Trang 11


Xử lý hành vi gian lận thuế

Lớp Bồi dưỡng Kiến Thức QLNN

PHẦN VI: KIẾN NGHỊ VÀ KẾT LUẬN
1. Kiến nghị
Từ khi Luật Quản lý thuế có hiệu lực thi hành từ ngày 01/07/2007 chính
sách thuế có nhiều thay đổi, vì vậy cần phải ban hành quy trình thanh tra, kiểm
tra người nộp thuế phù hợp, có văn bản sửa đổi, bổ sung hay ban hành văn bản
mới cho phù hợp với việc quản lý thuế hiện hành, song song đó để công tác
thanh tra, kiểm tra thuế đạt được hiệu quả cần phải:
- Tăng cường quản lý nhà nước bằng pháp luật.
Các văn bản quy phạm pháp luật phải đảm bảo điều chỉnh hầu hết các
quan hệ pháp luật, tránh chồng chéo tạo hành lang pháp lý chung cho phát triển
kinh tế, các văn bản phải là công cụ hữu hiệu quản lý vĩ mô điều tiết của Nhà
nước trong nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa, đặt dưới
sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam.
Cần sửa đổi bổ sung bộ Luật hình sự theo hướng tăng mức hình phạt đối
với tội trốn thuế hoặc giả mạo chứng từ để chiếm đoạt tiền của ngân sách nhà
nước, phải được xử lý tương đương với tội tham nhũng mới đủ sức răn đe.
- Tăng cường quản lý chặt chẽ đối với các Doanh nghiệp.
Khuyến khích việc sử dụng hoá đơn do các cơ sở tự in, thông qua việc
kiểm tra kiểm soát của cơ quan có thẩm quyền.
Cần quy định chặt chẽ hơn thủ tục hành chính về đăng ký kinh doanh của
các doanh nghiệp.
- Đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra.
Hoạt động quản lý Nhà nước chính là sự tác động có định hướng của
chủ thể quản lý (cơ quan thuế) tới các đối tượng quản lý (người nộp thuế) nhằm
đạt được mục tiêu động viên một phần thu nhập quốc dân vào NSNN. Do vậy
thanh tra, kiểm tra người nộp thuế là một công đoạn, là một yếu tố cấu thành
các hoạt động lãnh đạo Nhà nước của cơ quan thuế. Vì vậy lực lượng thanh tra,
kiểm tra thuế ngày càng phải được tăng cường cả về số lượng lẫn chất lượng.
Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra sau hoàn thuế. Nâng cao hiệu
quả hiệu lực công tác quản lý của ngành thuế: thu đúng, thu đủ, công bằng để

mọi người nộp thuế nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật.
Việc thay đổi áp dụng quy trình quản lý thuế mới, trong quá trình thực
hiện cơ quan thuế còn nhiều sai sót, sơ hở, bổ sung chưa kịp thời. Đây chính là
kẽ hở mà các đối tượng kinh doanh lợi dụng biểu hiện vi phạm, nhiều nhất là

Học viên: Nguyễn Ái Luyến

Trang 12


Xử lý hành vi gian lận thuế

Lớp Bồi dưỡng Kiến Thức QLNN

trong công tác hoàn thuế GTGT. Cần có biện pháp mạnh trong kiểm tra, phòng
chống và xử lý các hành vi vi phạm thuế.
- Áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý thuế.
Trong quá trình cải cách hành chính Thuế, việc ứng dụng công nghệ
thông tin vào công tác quản lý luôn được xác định là một trong những công tác
trọng tâm của ngành thuế. Cần chú trọng phát triển hệ thống tin học một cách
đồng bộ nhằm hỗ trợ cho công tác đối chiếu, kiểm tra hoá đơn, hoá đơn báo
hỏng, mất, huỷ, doanh nghiệp bỏ trốn mang theo hoá đơn v.v. . . một cách rộng
rãi trong toàn ngành.
Công tác đào tạo cán bộ chuyên trách về tin học cũng nên thường xuyên
và liên tục nhằm nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ.
- Cần sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng.
Cần có sự phối hợp giữa các cơ quan Thuế, Ngân hàng, Kho bạc, Viện
kiểm sát, Công an... để xác minh, cưỡng chế, so sánh, đối chiếu xử lý công khai
kịp thời các đối tượng trốn thuế, lừa đảo, chiếm đoạt tiền của ngân sách.
- Nâng cao công tác tổ chức đào tạo, bồi dưỡng cán bộ thuế.

Ngoài trình độ chuyên môn nghiệp vụ, cơ quan thuế cần trang bị thường
xuyên cho cán bộ thuế một số kiến thức cơ bản về quản lý nhà nước, Tài chính,
Kinh tế – Chính trị – Xã hội để cán bộ quản lý vận dụng đúng vào thực tiễn.
Thường xuyên chú trọng công tác rèn luyện phẩm chất, đạo đức nghề nghiệp
trong giao tiếp ứng xử hàng ngày, phẩm chất tốt tạo nên sự vững vàng, kiên
quyết, nghiệp vụ tinh thông tạo ra sự khéo léo tế nhị, xây dựng đội ngũ cán bộ
thuế vừa có tâm, vừa có tầm, nhất là đội ngũ làm công tác thanh tra kiểm tra.
- Tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục.
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền các văn bản pháp luật về thuế, các chủ
trương chính sách liên quan đến trách nhiệm của người nộp thuế. Nâng cao ý
thức người dân trong việc đóng góp vào ngân sách nhà nước. Thực hiện
phương châm dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.
Một số ý kiến bổ sung thêm về cải cách thủ tục hành chính thuế:
• Về thể chế, chính sách: rà soát lại các văn bản pháp luật thuế hiện
hành, xóa bỏ những văn bản pháp luật về thuế không còn hiệu lực thi hành, sửa
đổi bổ sung những điểm trong văn bản không còn phù hợp, chồng chéo mâu
thuẫn. Tiếp tục nghiên cứu xây dựng các văn bản pháp luật về thuế theo
chương trình cải cách bước 2, đảm bảo việc xây dựng các văn bản pháp luật
đúng quy trình, nội dung đơn giản, dễ hiểu, các thủ tục giấy tờ hành chính như:

Học viên: Nguyễn Ái Luyến

Trang 13


Xử lý hành vi gian lận thuế

Lớp Bồi dưỡng Kiến Thức QLNN

hồ sơ miễn giảm thuế, kê khai thuế, nộp thuế, quyết toán thuế,... đơn giản

nhưng vẫn phải đảm bảo được yêu cầu quản lý thuế.
• Tiếp tục cải tiến qui trình quản lý thuế trên cơ sở nghiên cứu và
hoàn thiện chế độ tự tính thuế, tự khai thuế và nộp thuế; xây dựng qui trình
quản lý từng loại thuế ; nghiên cứu hoàn thiện qui trình miễn, giảm thuế, hoàn
thuế, kê khai thuế, nộp thuế, thanh tra, kiểm tra thuế... theo hướng đơn giản,
đảm bảo thời gian, đáp ứng được yêu cầu quản lý thuế, tránh gây phiền nhiễu
cho người nộp thuế. Các quy trình nêu trên phải được công khai cho người nộp
thuế biết để họ vừa có trách nhiệm thực hiện, vừa giám sát được công việc của
cơ quan thuế.
• Tổ chức tuyên truyền về thuế một cách sâu rộng bằng nhiều hình
thức. Nghiên cứu xây dựng hệ thống cung cấp dịch vụ miễn phí cho người nộp
thuế bao gồm cung cấp các tài liệu hướng dẫn về thuế, giúp người nộp thuế
hiểu biết về công tác kế toán, hóa đơn, chứng từ, hướng dẫn người nộp thuế
trong việc kê khai , nộp thuế và giải đáp các thắc mắc về thuế một cách chính
xác, kịp thời, thường xuyên tổ chức đối thoại với người nộp thuế để giải đáp,
tháo gở những khó khăn vướng mắc trong quá trình thực hiện các luật thuế.
• Nâng cao chất lượng công tác thanh tra, kiểm tra thuế nhằm ngăn
ngừa, phát hiện và xử lý kịp thời các trường hợp vi phạm pháp luật Thuế.
• Từng bước thực hiện phương pháp quản lý thuế mới theo hướng áp
dụng cơ chế người nộp thuế tự kê khai, tự tính thuế, tự nộp thuế. Muốn thực
hiện được phương thức quản lý trên, cần phải có các điều kiện tiên quyết sau:
+ Người nộp thuế phải hiểu quyền, nghĩa vụ thuế của mình, họ phải
nhận được đầy đủ các thông tin một cách rõ ràng, chính xác về chính sách thuế,
về nghĩa vụ thuế, các thủ tục cần phải thực hiện khi tiến hành sản xuất kinh
doanh và thực hiện nghĩa vụ với Nhà nước. Đồng thời họ phải luôn luôn được
thông báo và cập nhật những thay đổi trong chính sách thuế và cần được tạo
điều kiện dễ dàng tiếp cận với cơ quan thuế để được hỗ trợ và giải đáp thắc
mắc.
+ Qui trình cần đơn giản: Một trong những yếu tố quan trọng thúc đẩy
người nộp thuế tự nguyện tuân thủ luật thuế là thủ tục cần phải đơn giản, dễ

hiểu, dễ thực hiện. Thủ tục đơn giản sẽ tạo điều kiện cho người nộp thuế giảm
được chi phí đối với việc chấp hành luật thuế.
+ Phải có chương trình thanh tra, kiểm tra thuế đảm bảo hiệu quả, việc
xử phạt phải nghiêm minh, đảm bảo công bằng. Đồng thời với quy định xử
phạt nghiêm minh, cần xây dựng một qui trình khiếu nại nhằm bảo vệ quyền
của tổ chức, cá nhân sản xuất kinh doanh.

Học viên: Nguyễn Ái Luyến

Trang 14


Xử lý hành vi gian lận thuế

Lớp Bồi dưỡng Kiến Thức QLNN

Để nâng cao tính tuân thủ tự nguyện của người nộp thuế, Nhà nước và
ngành thuế cần giải quyết một số khó khăn hiện nay. Đó là sự bất bình đẳng
trong hệ thống chính sách thuế; sự phức tạp của các Luật thuế; sự thiếu công
bằng trong việc xử phạt; công tác tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế còn yếu;
mức độ liêm khiết và trình độ nghiệp vụ của cán bộ thuế còn thấp; ngành thuế
không được giao quyền độc lập trong việc thực hiện chức năng cưỡng chế thuế.
Chính vì vậy, ngành Thuế phải thiết lập được các chương trình quản lý và kiểm
tra chặt chẽ, có một cơ sở dữ liệu đủ để sử dụng trong việc điều tra trốn thuế, từ
đó thúc đẩy sự tuân thủ tự nguyện.
Như vậy, việc chuyển đổi từ phương thức quản lý hiện hành sang
phương thức quản lý mới Tự khai - tự nộp thuế là một bước cải cách quan trọng
trong cải cách hành chính thuế, dẫn đến những thay đổi cơ bản trên nhiều lĩnh
vực quản lý thuế, đảm bảo nâng cao hơn vai trò quản lý Nhà nước về Thuế của
cơ quan Thuế, đồng thời đòi hỏi cơ quan Thuế phải cơ cấu lại tổ chức quản lý,

nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đầu tư cơ sở vật chất để nâng cao năng
lực của mình, tập trung cho việc kiểm tra, thanh tra việc chấp hành luật thuế
của người nộp thuế đúng trọng tâm, trọng điểm, từ đó có những giải pháp hữu
hiệu chống trốn thuế, chống thất thu cho NSNN. Việc mở rộng áp dụng hệ
thống tự tính, tự khai, tự nộp thuế sẽ giúp ngành thuế nâng cao tính hiệu quả
của công tác quản lý thuế.
Ngoài ra, khi kiểm tra xử lý một vụ việc có vi phạm cần phải cân nhắc
xem xét từng chi tiết, tránh máy móc rập khuôn, nguyên tắc cứng nhắc mà phải
tính toán hợp lý nhưng không trái pháp luật. Tăng cường đào tạo bồi dưỡng đội
ngũ cán bộ công chức, phải thực sự thông suốt chủ trương, chính sách của
Đảng và Nhà nước. Tăng cường tuyên truyền phổ biến sâu rộng đến mọi tầng
lớp dân cư các chế độ chính sách và các luật thuế. Khi xử lý vụ việc khiếu nại
của công dân, cơ quan xử lý cần xem xét kỹ các yếu tố, tính toàn diện của sự
việc, không phiến diện để từ đó có một quyết định đúng đắn thấu tình đạt lý,
góp phần đảm bảo kỷ cương của nhà nước và ngày càng củng cố niềm tin của
quần chúng nhân dân đối với nhà nước, từng bước để các luật thuế ổn định đi
vào cuộc sống, xây dựng đất nước ta thành một đất nước dân giàu, nước mạnh,
xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.
2. Kết luận
Thuế là một công cụ quan trọng, là nguồn thu chủ yếu của ngân sách
nhà nước, nó góp phần tích cực trong việc quản lý và điều tiết nền kinh tế vĩ
mô.
Thuế góp phần tạo ra sự bình đẳng giữa các thành phần kinh tế và công
bằng xã hội.
Trong giai đoạn hiện nay, nền kinh tế ở nước ta là nền kinh tế nhiều
thành phần vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước theo
Học viên: Nguyễn Ái Luyến

Trang 15

Xử lý hành vi gian lận thuế

Lớp Bồi dưỡng Kiến Thức QLNN

định hướng xã hội chủ nghĩa, thuế phải thực sự trở thành một công cụ quan
trọng và đắc lực trong việc đảm bảo nguồn thu cho ngân sách.
Vì vậy hoạt động quản lý nhà nước trong lĩnh vực thuế là rất quan trọng,
nhất là công tác thanh tra, kiểm tra thuế vì đây là một trong những công cụ chủ
yếu nhằm ngăn chặn, phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm, nâng cao vai trò
của công tác quản lý thuế. Muốn thực hiện được tốt điều này, bộ máy ngành
thuế phải vững mạnh về mọi mặt, hoạt động có hiệu quả, đội ngũ cán bộ công
chức thuế phải được nâng cao về nghiệp vụ chuyên môn, chủ yếu là phải nắm
vững về luật, các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về
thuế, đặc biệt là cán bộ công chức lãnh đạo trong ngành Thuế.
Cần thông thạo về những qui định của pháp luật liên quan đến công tác
của ngành. Đồng thời nắm được tư tưởng chính sách, nguyên tắc chế độ quản
lý về thuế... để có thể kết hợp giải quyết công tác chuyên môn phù hợp.
Gần hai tháng học tập, quý thầy cô đã truyền đạt những lý luận, những
phương pháp cơ bản kết hợp trong hoạt động thực tiễn, bản thân viết đề tài tiểu
luận quản lý nhà nước nhằm mục đích mở rộng phương pháp quản lý, tầm nhìn
trong công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực thuế./.

Học viên: Nguyễn Ái Luyến

Trang 16