B Ộ GIÁO
nục VÀ
Đ ÀO TẠO
Đ Ạ I HỌC Q U Ố C GIA HÀ NỘI
T R Ư Ờ N G ĐẠI HỢC KH OA H Ọ C XÃ HỘI VẢ N H Ả N VẮN
P H Ạ M DUY CHỬ
GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC TRONG Đlầu KIỆN PHÁT TRIÊN nen kinh tê
NHIỀU THÀNH PHẦN VẬN ĐỘNG THEO c ơ CHẾ thị TRƯỊNG,
đ Ịnh h ư ó n g Xã Hội chủ nghĩa ỏ n ư ố c ta hiện n a y .
LUẬN ẢN THẠC s ĩ KIỈOA HỌC TRIẾT HỌC
ỈỈẦ N Ộ I -1996
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
Đ Ạ i HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VÃN
P H Ạ M DUY CHỬ
GIẢO DỤC ĐẠO ĐỨC TRONG ĐIÊU KIỆN PHẢT TRIẼN NÊN KINH TẼ
B
a
■
NHIÊU THÀNH PHAN VẬN ĐỘNG THEO c o CHẾ THỈ TRƯỜNG,
■
■
ĩ
'
Đ|NH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA Ỏ NƯĨC TA HIỆN NAY.
•
■
o
Chun ngành : Chủ nghĩa duy vật biện chứng
và chủ nghĩa duy vột lịch sử
Mã số
: 5.01.02
Luận án : Thạc sĩ khoa học triết học
Người hướng dần : PGS.PTS. Lê Hừu Nghĩa
HÀ NỘI -1996
Mưc
LU C
‘ĩ r a n g ;
ĩ,lỏ7đầu
Chương
I
1
o
tr ò
ta
3 1
: 7 a i
h iệ n
3 2
ì5
: Dsro
đức
tro n g
b)
: T a i
dục
: Thực
3ổng
đcá
đạo
c ĩư c
ớ
đức
33
nươc
đạo
đức
xã
và yên
càu
của
tra n g
tr ò
đức
h iề n
cr n ư ớ c
h ò i
4
của
’
ta
h ộ i
h iệ n
ở ja ư ó ’c
g iá o
của
dục
Q
ta
đạo
14
nay
g iá o
duc
h iệ n
:
Kấ
th ừ a
3
nay
: Môt 3ố phương hướng và biện, pháp cơ
bản
ĩ
đạo
: Thưc t r a n g đ ẹo đức xã h ộ i và y ê u Gầu
3)
3
dục
ngư ời
g ia o
Chương I I
g iá o
ị
n a y.
aon
của
và
đ ổ i
dạo
đức
ỏ’ a ư ớ c
22
ta
íia y
.n ớ i
auan
n iệ m
rề
đạo
22
đức vè CSC c h u ẩ n mực đ ạ o đức
á
2
: x ế t
họp
phát
g iá o
tr iề n
dục
k in h ,
đao
đức
tẩ -x a
h ô i
cuôc
3)
đ ổ i
đức
v ớ i
: G rắn
g iá o
d iịC
íls o
k in h
te
n h iề u
m ục
tiễ u
dân
ccng
bằng
: G iá o
g iả i
tư ở n g
th ứ c
dục
đao
quyết
38
aổng
đức
sự
phát
tr iể n
phần,
th ự c
nước
m ạ n h .,
xã
va ván
n h iệ m
m ọi
tro n g
trìn h .
t h à rù a
g i ầu,
v ắ n hós để
của
ọús
.n ớ i
nền
0)
v ớ i
gắn
của
aảng
a g ư ờ i.
la ọ i
.7 i n h .
1
p h ả i
Tụ
h iệ n
liề n
oách
cao
7
ớ i -riậc
m ang
tr in h .
lộ
tư
n iiậ n
38
ĩr a n g
c)
: Gắn g i á o dục đ ạ o đức v ớ i là m là n h .
51
mạnh, c á c atxaxi ìaệ xẻ h ộ i.
5 3
: ơhủ đ ô n g vè đ ồ i m ớ i v i ệ c g i á o dục
đức,
auán. t r i ệ t
các nguyên t ắ c
đẹx>
cơ
54
bản
irroiỉg g i á o đ ạ c
a)
: x ế t hơp g iữ a g i á o dục v ớ i t ự g i á o
đục
54
và t ự r è n l u y ệ n đẹo đức củ a mọi n g ư ờ i
b)
: x ế t họp g iữ a n ó i v à là m , chú.
7
nêu
56
g ư ơ n g v ề đ ạo đứ c
c)
: K ẩt ixcyp c h ặ t c h ẽ g i ữ a c á c m ôi t r ư ờ n g
g iá o
dục
:
xã
d.)
:
Kất
hơp
g ia
g iá o
CSC
lự c
dục
v ớ i
xử
: Kết hợp
duc
lư ơ n g
lỵ
với
cản
trư ờ n g
và
đ ấ u tra n h .
trở ,
g iữ a
c tL ố n g
g iá o
g i á o dục
vói
khuyến k h íc h l ợ i
n â n g c a o đ ờ i số n g
c h ấ t t i n h t ỉ i ầ n cỉxo n g ư ờ i l a o đ ô n g
KSĨ L M
60
n g h iê m
íc h . r à v â t c h ấ t r à
rật
ỊT h à
h ộ i
lạ i
c)
đ ìn ỈL ,..
58
:
Danh mục c á c t a i l i ệ u
tỉiam k h ả o
65
1
-
-
3AU
M ỏ7
1 - ĩ £ a h Gấp t h i ế t của đề t à i l u â n á n :
7 i ê t Nam đang ở t h ờ i kỳ đ ồ i mới đ ấ t nước th.eo đ ịn h hướng
xã. h ô i chủ n g n ĩ a . Sự J3ghiệp v ĩ đ a i ấy có n h iề u khó k h ản : tr ư ớ c
h ế t,
n ề n k i nh
n h iề u
a ám
tế
bổã
th iê n . t a i
đ ấ t
auớc
tra n h .
c h iế n
tiiư ờ n g
còn
;
aayên.
là
3ự phá
d e d o a ..
£)ể
cách. mang đó đ ị i h ỏ i p h ả i p h á t
và
ỉữ ià
nhàn
tro n g
đạo
uư ớc,
đức
tă n g
d â n ,,
m ớ i.
cư ờ ng
h ìn h .
sác
Hồ
cơng
th à n h .
n ó i
:
nền
xu ấ t
a h iề u
h o ả i
tỉiư c
nhỏ,
raắt
h iê n
th ắ n g ,
b ị
con
g iá o
ngư ờ i
xày
dục
dụng
chủ
h ế t p h ả i có con ngườ i xã h ô i chủ n g h ía "
iạ o
có
xã.
qúa
X un.
đ ố i
tr in h
T Ì.
v ớ i
th ế
3ự
đấu
cơng
h ìn h
tra n h cá ch m ang,
tá c
th à n h ,
g iá o
con
dục
qúa
đạo
ngưố
tỉiù
;
iứ c
nhân,
ìiộ i,
o á c h .,
trư ớ c
(1 0 , t r a n g 318)*
Con n g ư ờ i mới khơng t ư n h i ê n hình, thành., tnà
tro n g
kẻ
t ẹ o của Dang
ngư ơ i
n g h ĩa
phá
3 -ư n g ì i i ê p
lơ i
c h ín h . t r i ,
ĩT iớ i- c o n
tà n
của
iruy t í n h , t h ầ n s á n g
tá c
1 De
1
sản
tr in h
đức
có
àược sin h , r a
g iá o
ý
duc
n g iix s
và
ạuan
rè n
tro n g
m ớ i.
Truớc ahũng khó k h ăn của đ ấ t n u ớ c , Đang t a đã k h ở i xướng,
l ã n h đ a o , t ồ c h ứ c , th ự c h i ê n cơng GC đ ổ i móà, t h á o gở
khấn,
g iữ
vữ ng
m ới
bước
đầu
vự c,
đăc
b iê t
và
đã
đầy
th u
trê n
.n a n h .
đươc
t h à rù a
vưc
lin h .
n g h iê p
tư u
k in h
cách. m ạng.
ousn
tế
tro n g
3ư
có
3ự
trê n
tâ n g
khó
a g h iê p
nhi lu
trư ở n g
'- r ồ i
1Tnh
nhanh,
s ả n 3Uất p h á t t r i ể n đa d ạ n g , n g à y c à n g đáp ứng được -2Ì2U c ầ u t i ê u
dung
cả
của
nhân
Dơi
dân.
rề vậ t
ch ấ t
và
xuống
G ấp,
phát
đức
tin h
3 ống
nhân
th e n ,
tr iể n
lổ i
dân
nhưng
3ống
được
la i
c ả i
d iễ n
th ự c
ỉu n g
th iệ n
ra
.n ô t
lý
n g h ịc h ,
.u ấ t
i ằn
bước
oốt
:
đao
2ấch
V i ệ t :íam. De 3ự n g h iệ p đ ồ i :Ĩ1Ớ± p h á t t r i ề n đúng hướng, t ă n g
t r ư ở n g i i n h t ể g ắ n l i I n TỚi cô n g b ằ n g rà t i ế n bổ xã 'n ô i, làm
la n h .
m anh,
các
quan
hệ
xã
h ộ i
th i
công
tá c
^ iío
iu c
ỉạ o
ĩứ c
p h ả i dược qusn. tâ m , p h ả i c o i đó l a a h iệ m Tụ quan t r o n g
củs
cách, mạng nuớc t a t r o n g g i a i đoạn h i ệ n n a y .
2 — T Ỉ- r ih . - l ì n h , a g n i ễ r i
ỏ 7V i ệ t
con
người
N in
ngh£a,
tin h ,
o h iì m
tr in h
vấn
các
về
chủ
tư
tư ở n g
của
cứ u
cuôc
g iá o
của
đạo
th ế
đức
xây
của
chủ
n g h ía
ý
đề
th ứ c
sã
cập
và
đ ạ o D ang
N am ,
V iệ t
;
cập
ỉĩa r a
n h iề u
d iề u
k iệ n
T rê n
ĩế n
phát
ý
n g h iê n
cứ u
3 — M uc
đ íc h , v à
3-
n h iề u
các
các
vấn
dung
ohủ
N hà
cung
đề
tá c
ra
nước
công
báo,
tạ p
n à y .T u y
tr iể n nền
t ể n h i ề u t h à n h p h ầ n th e o CO’ chế t h ị t r ư ờ n g ỏ’nước
chú
h ộ i
tro n g
sản. T iệ t
đề
tro n g
đứ c,
dưng
lã n h ,
g iả
cũng
đao
đuơc
công
hoe
th ả o
xây
dục
q u a n đ iể m
th e o
nnà
sảng
ốc
H ơi
dục
tậ p
:
tá c g iá o
đạo
n h iề u
của
tà i
công
chủ
c ỉr ả
k iệ n .
dế
n g h ía
lầ n n
Hồ,
n g h iê n
n h iê n
h ô i
th ầ n
các
và
đề
vớ i
tro n g
c h i
vấn
xã
3ấc
của
rề
Nam
mới
iiís c - L ê
cứ u
k in h ,
t a chưa
àươc
n h iề u .
n h iê m
yụ
của
lu ậ n
án
:
I
của g iá o
',ĩuc đích. : T rê n CO sở làm. s á n g t ỏ T a i t r ò
’
duc đạo đức t r o n g đ i ề u k i ê n p h á t t r i ề n n ề n kinh, t ế n h i ề u t h à n h
phầxL v ệ n đơng tìaeo GO’ ciaế t h ị t r u ờ n g ,
ag h ia,
đề
m ất
raôt
30
phương
đ ịn ỉi.h ư ớ n g xã iLÔi
chủ
ra b i ệ n p h s D c ơ b ả n đ ể
hướng
g i á o dục đạo đức ỏ’ nước t a t r o n g t i n h h ì n h n i ệ n n a y .
b - Nhiêm TU : để đ s t .nục đ í c h t r ê n , l u ậ n án t h ự c h i ệ n
các
n h i ê *m
-
tro n g
đơng
sư
th e o
va
Phân
đ iề u
quản
~
nễu
vụ
•
lý
sau
tíc ii
k iệ n
cơ
g iá
7ẻu
cau
tro
t iiự c
.
'
_
đục
đao
đao
ta
và
đức
k in h
đ ịn h ,
ổ* n ư ớ c
trạ n g
g ia o
đạo
aền
trư ờ n g ,
nuớc
_
của
tr iể n
th i
2 ĩh à
_________________________ ■
>
ra
v a i
phát
chế
của
Danh
:
tế
n h iều
nướng
h iệ n
đức
đưc
g iá o
x i
lụ c
r ia à a ii
a ơ i
chủ
iạ o
đức
phần
Tần
n g h ỉs
có
n a y.
xã
V '
iĩiơ l.
h ô i
'
.
7
ta
h iệ n
nay
—3
g iá o
De
xuất
d .ụ c đ ạ o
4-
ÍTO’
lý
H ồ Chl
'M n h
T iế t,
b à i
trìn h ,
n g h iê n
đạo
*
ở
đức
5Ở l ý
Cơ s ở
dục
•
m ột
phuơng
nuớc
lu ậ n
của
cứ u
và
b iệ n
tìn h
rầ
ohưong
o u á p q s ;a iê n
a iL Ũ n g
đức
các
;
phẩm củ a
lã n h
đạo
D ẳng,
bản
7i ê t
2JJU
Đ sng
:
;
n ia ũ n g
pháp
:
và
lơ
là
:
;
về
cơng
các
tíc h
Tầ
g íc h
án
nuớc
Nam
phương
của
a a y.
N hà
g iả
tắ c
n iệ n
cơ
M ắ c , A n g - g h e n , L ê n j_ a ,
các- văn. k iệ n c ủ a
a h -à
các
tá c
h ìn h
pháp
tro n g
là
của
áướng
ta
lu ậ n
về đao
n ó i
3 ố
b à i
các
cịng
g iá o
đứ c.
Ln
án
và
sử
nap
tra
m ôt
đước
sá
góp
;
mới
n ộ i
dung
của
tro n g
đ iề u
k iệ n
lịc h
oủa
sử
?hân
lu ậ n
k h á i
n iệ m
đạo
nền
k in h
tế
dức
góp
và
n h iề u
và
ohương
hướng
5của
lu ậ n
tru ờ n g
nhân.
và
Ý
và
b iẹ n
n g h ía
án
có
p ir ạ c
th ự c
th ể
vụ
pháp
t i In
phục
cồng
vụ
tá c
cơ
bản
đề
của
lu â n
cào
g iả n g
tu y ê n
phần
các
th à n h ,
t h e o CO’ c h ế t h ị t r ư ờ n g ở nuớc t a h i ệ n n a y ,
phương
tồ n g
ìa ợ p ,
xã h ộ i àoc đề rLgrLiên cứ a*
póng
d ịc h .
các
aụy
5 -
d iễ n
dụng
là m
chuẩn.
phần
pháp
đ iề u
sáng
tỏ
về dạo
mưc
vàn
động
đe 3 i ấ t môt 30
g iá o
dục
đạo
đứ c.
án
x ế t
qủa
n g h iê n
:
dạy
tru y ề n ,
T r iế t
g iá o
hạc
dục
cứ u.
tro n g
is o
đức
N hà
tro n g
d .â n -
7 - Kẩt Gấu của l u â n án : Ngoai p h ẩ n mở d ầu r s k ế t l u ậ n ,
d a n n muc các t à i l i ễ u th am Id iảo ,
l u ậ n T ấn có 2 c h ư ơ n g ,
5 tiế t.
-
4
-
CHUÔNG ĩ
TAI TRO C A ỌLK) DƯ D O 3UC 5 ’ l-ÍUOC ỊỊA HiaĩT : u ỵ
U
G -A
1-
D go
đức
tro n g
dòu
3ổn#
xã
.lò i
oủa
gcon n ^ r ò à
:
:
Con ngưòã sống t r o n g xã n ộ i , mõi hànii v i của .uỉniL
có
t á c động n h ấ t đ ị n h đ ến n g ư ờ i k h á c và có quan nệ k h ă n g k h í t
d ếa l ợ i í c h t o à n xa h ộ i . De• đánh g i á .uột nành v i nào đó của
•
•
con
ngư ờ i
tố t
hay
xấu,
đúng
hay
s a i,
chân
tia ư c
hay
g iả
d ố i
ngưòâ t a p h ả i aựa '/ào đạo đ ứ c .
Tây đạo đức l à
gốc,
bản
ch ấ t
của
g ì ? NÓ x u ấ t h i ệ n
n h .ư
nó
t ư bao g i ờ ? ITgucn
trị
th ế
nào
?
v a i
của
3 .0 t r o n g
đ ờ i
song xã h ộ i ra sa o ? Tấn đế n à y t r o n g các t h ờ i i a i l à đề t à i
tra n n
t r ị
lu ậ n
v .v ...
của
các
'T r o n g
nhà
lịc h ,
T r iế t
sử
tư
hoe,
các
Tán,
ru a à
t ư ỏ ’ELg t r ư ớ c
M ac
đ i
các
có
r ứ is
c
n h iề u
'nính
quan
điểm kh.se ah.au về vấn. đề đao đ ứ c , t u y n n i ẽ n chưa có quan. điểm
n à o g i ả i q u y ế t đuợc Tấn đề một o á c h kiios h o c ,
đúng đ ắ n .
Chi
có quan, điềm của chú ngiixa ..lâc-L ên in mới t r ả l ờ i mòt c á c h
đúng đ ấ n v ề b ản c h ấ t
và v a i t r ò của đ ạ o đức t r o n g
xã h ộ i của con n g ư ờ i
và 7 ngiLLS của nó
đời. song
đ ố i 7ớ i 3ự p h á t t r i ề n
x í h ộ i.
Theo
hệ
th o n g
quan
đ iê u
c h ín n
t á ể ,7
đ ố i
b ở i
sư
ngư ờ i
quan
uốn
n iệ m ,
hann
với
xã
nắn
(lư ư n g
đ iể m
v i
của
auy
cua
h ộ i.
•
của
dư
chú
n g h ĩa
;< lá c - L ê n in
tắ c ,
chuẩn
mực
m in h .
Dự
t
đ ố i
đ i ầu
ìu â n
xã
nnờ
v ớ in g u ị ã
c h ín n
n ộ i
của
và
3ự
:
ló
khác,
đao
mà
đức
30n
đ ố i
đạo
•
đức
c tư ơ c
•
ũự
uốn
nắn
ià
ngươi
vóã
tậ p
t h ư• c
của
h i ệ• n
m oi
tâ m ) .
Đẹo đức l à môt n in h . t h á i 7 t h ứ c xã 'n ộ i . cũng nìiư cá c
ninh. t h á i ý t h ứ c x i n ô i k h á c ,
đ ạo đ ứ c p n á n árm t ồ n t ạ i
xã
iLƠi, n g h í a l a nó p h ả n ề n h */a b ả o v ệ ch ế độ '£±ãh ~ẵ i ã 3 i n h
- 5 ra
n ó .
h ơ i,
nên
l a• i
3
D ạo
ở
đức
k h i
th a y
tìm
2±ả±
chõ
đ ổ i
h iể u
th íc h ,
—
tù y
m ột
a ộ i
•
th e o
h iệ n
dung
tứ c
tư ợ n g
là
đạo
p h ả i
đức
tìm . h iể u
ấy
"
đ ổ i
của
đẹo
đức
khơng
th ể
n iệ m c ủ a
n ó , .nà
p iiả i
k h á i
đặc
tà n
Chúng
th a y
tư ợ n g
ầu t i m h i ể u a g u ồ n gốc sã h ô i ,
G ấp,
sự
điểm k in h , t ế
t ạ i xã
ta kh ẳ n g
tồ n
h ộ i
đ ịn h
đã
tạ i
cơ
sản
dùng
i i
3ở g i a i
s in h
rằ n g
xa
ra
chung
h iệ n
quy
a iọ i
t h u y ế t đạo đức đ ã có t ừ t r ư ớ c đ ến n ay đ ều l à 3ần pàầm của
tỉn h
iiỉn ìL
k ia ỉi
D ạo
Aagghen,
đức
tế
lu c n
L ê - N in
đạo
đứ c,
nêu
lê n
3 k iề u
đao
đức
k h i,
n b .s u ,
bàn
Tư
đức
về
đạo
bấy
g iờ
"
th e o
đ ồ i
th ừ a
các
đức
Ba
đồng
k iế n ,
Dao
lú c
tìia y
kàơng
7Ơ 3ẻ a.
Phong
h ộ i
tơ n
ta i
n iiậ a
có
(1 ,
m ột
tra n g
xã
tiiứ
h ơ i,
đạo
1 3 6 ).
cho
đức
Ấẩo,
nên
to n
ta i
các ông n h ấ n mạnh. tín h , g i a i c ấ p , t í n h , l í c h s ử của
vỉ-ah. v i ễ n .
khác
xã
bản
t h a y đ ồ i của đạo
đức
Đao
đức
Phong
đạo
tiê u
và
cơ
đạo
:
k iề u
th ò á
do
k iề u
xa
đức
b iể u
hôi
ấy
sỏ’ k in h tế
ba
b iể u
th ờ i
n g h is
xã
h ộ i
xã
k iế n ,
tiê u
c h .o
chủ
tro n g
h ộ i
Angghen
đao. đ ứ c
cho
d ẹ i
3
Tư
g ia i
k h -á c
s in ,cấp
nhau
:
.
quyết
'lịn h .
2 iiim . g
'ĩ
sư
đức th ư ờ n g r ấ t chậm c h ạ p , n h ấ t l à k h i nó đ à
ă n s â u rào- đ ờ i 3 ống - t i n h t h ầ n của n h â n
dân, tr ỏ ’ th à n h tậ p
q u á n , t r u y ề n t h ố n g . 3ự t h a y đ ồ i của đạo đức cò n chậm t r ế
do
g i a i cấp mới th ư ờ n g mươn qu an n iệ m đ ạo đức của t h ờ i đ a i t r ư ớ c
g a t bỏ đ i c á i l o i t h ờ i , g i ữ l a i rmững c á i g ì phù hợp YỚi quan
hệ
tâ p
k in h ,
tế
quán,
m ớ i,
VỚI
lơ i
íc h
của
g ia i
c ỉm ầ n .
nực
đạo
đức
Tan
cịn
cấp
tồ n
.n in h .
tạ i
Do
ió
38U k h i
có
ahững
đ iề u
k iệ n
3 a n sinìL r a n ó kiLGng c o n nữs .
Dạo đức h ì n h tiià n ii và p h á t t r i ể n t r ê n 20 ’ 3Ở t ồ n t ạ i xa
hội
•
và
bản
ch ấ t
của
nó
là
phản
-*•
ảnh.
m ối
Q uan
—
jì ệ
•
^ iừ s
■*
—
o s *i r ò à
—
Tcà
n g ư ờ i, g iữ a cá n h ân Ta t ậ p th.ể, g iữ a oá a h â n với. ZB - l ộ i . -vlci
quan hệ đó khơng p h ụ tỉiu a c v so 7 ciai con n g ư ơ i , ma được n i n h
th à n h
cơ
trê n
sở
của
tr in h ,
độ
phát
tr iể n
sản
xuất
xã
h ô i,c ủ a
3 ự kể th ừ a niiũhg t ư tư ở n g iạ o đức các th ế liê t r ư ớ c . L ị c h s ử
đã
chúng
m in h , r a n g
đạo
đức
xuất
h iê n
rấ t
sớm
các cỉnaần mực đạo đức nhằm đ i ề u c h i n h hành;
tro rL £
xã
à ộ i
.
v i củ a con n g ư ờ i
t r o n g cong đồng xã h ộ i , t r o n g GUỘC số n g hàng n g à y . Khi xã 'lội
chưa phân. c h ia thành, g i a i cấp đ ố i kh áng, l ú c ấy l ợ i £ c h nã
h ô i
và
lợ i
£cJa
của
m õi
th à n h
v iê n
là
th ố n g
n ix ấ t,
nên
xã
h ộ i
o h l có một hệ th ố n g đạo đức b i ể u h i ệ n l ọ i í c h ciiung của mọi
n g ư ờ i, xã h ơ i khơng có hệ th ố n g đao đức đ ố i l â p .
Khi xã h ộ i p h â n c h ia thành, g i a i cấp đ ố i kìiáng t h ì quan
hệ g iữ a l ợ i ích. cá nhân. và l ợ i í c h xã h ơ i b ị phá v ỡ ,
đã dẵn đến 3ự auy đ ố i của đao đứ c,
io đó
xã ÌLCÌ x u ấ t h i ệ n hê th ố n g
đạo đức đ o i l ậ p . LÚc dó dạo đức khổng c ồ n l à ninh, th ứ c duy
n h ấ t đ i ề u cninh. ààrừi v i con a g u ờ i t r o n g xã h ô i , mà một iiỉn h
th ứ c đ i ề u chỉnh, ch ủ j ế u r ấ t auan t r ọ n g x u ấ t iiiậ n l à l u â t ohsp
do Nhi nuớc cưỡng c h ế . T rong x i iiội có g i a i c ấ p , đạo đức .nang
t í n h c h ấ t g i a i Gấp, khơng có hê t h ố n g đạo đức nào đúng n g o à i
g i a i c ấ p , a_oãc đung g iữ a g i a i Gấp .nà b ao giị*- cung có h a i th ứ
đao
và
đức
đạo
đ ố i
đức
lậ p
nơ
nhau
lệ ,
:
g i ỉa
ĐĨ l à
đạo
sự
đức
đ ố i
lâ p
Phong
k iế n
g iũ a đạo đức t ư s ả n và đạo iứ c rô s ả n .
vạch
rõ
không
được
m ơ la o
về
tín h
g iữ a
g ia i
đạo
chủ
đạo
và
đức
.10
đức
nơng
dân
iủ n g h ĩ 5 ;.iác-Lê£Lin đã
cấp
cus
ĩạ o
í ức
73
nêu
l ê n k i ể u đạo đức mới - đạo đức của g i a i cấp còng n h ả n .
Dạo
sống
đức
có
xẵ h ội của
T a i
con
tro
75
agưịá.
cnứ a
ỏ 7b ấ t
ấng
kỳ
ạuan
th ờ i
tro n g
í a i
nào
tro n g
rà
xs h ộ i nào Í1ÌLƠ có đ ạo đức ma xã h ộ i l o à i ngirời 5 c ng
đòã
b ấ t
'sỳ
20
trậ t
t ư , ' q u a n hệ g iữ a n g ư ờ i v ớ i người mang t í n h n g ư ò á , con n.£U’ờ i
trở
nên
cao
th ư ợ n g ,
đẹp
đẽ.
cố
đạo
đức
mà
g ia
đ ìn h
xã
h ơ i có kỷ cư ơ n g, con n gư ờ i b i ế t l u â n th ư ờ n g , đạo l ý .
lc h c n g
xã
có
h ơ i
đạo
th ì
đức
xã
hoặc
h ộ i
đạo
sẽ
đức
rố i
đã
lo a n ,
m ất
g ia
v a i
trị
đ ìn h ,
của
hỗn
:iếu
nó
đơn.
đ ố i
cõng
vớ i
g iố n g
niiư h.àng n g ày t r ê n đưò’ng phố k h ôn g có đ è n n i ệ u g i a o t h ò n g ,
la o ă c
n h .ư
khơng
th i
có
sẽ
các
bến
những
rố i
cảng,
quy
tắ c ,
gầỵ
lo ạ n ,
trị
củs
đạo
náng
của
,
.nà
ga,
những
ta i
T a i
chứ c
nha
và
th ể
các
là
đăc
c ia ứ c
n ơ i
cơng
cộng
rà người ĩ i ì u khiển.
tiệ n
ách. t ắ c
h iệ n
yếu
chủ
ra
xe
phương
nạn
đức
bến
g ia o
th ô n g .
b iệ t
nấng
rổ
rà n g
■ liề u
tro n g
rà
c n ỉn ìi
cnứ c
n ăng g iá o d ụ c .
Dẹo đức kìLƠng p h ả i l à mơt th ư c t h ể mà l à .nòt Ị u s n h.ệ.
r
hệ
Q uan
có
đao
c ìiứ c
đức
nấng
gắn
d iề u
với
liề n
con
vl
chảnh. h à n h
7Ớ1 n g ư ờ i k h á c ,
rớí tậ p tiaề,
cua
lặ p
cac
c h .ả n
.•nát đ o i
th ự c
và
g iả
T ro n g
xã
g i ưa
h ộ i
có
lu ậ t.
Nhung
lu ậ t là
h ơ i , do lu ơ n g tâ m ,
hành
ĩẹ o
đức
động
iu ợ c
tổ t,
ngưịà
ac,
g i ưa
tro n g
đao
tó t
Va
hệ
quan
CO’ 3 ỏ’ v ậ n
đức
lộ n g
xau,
g i US
nó
ngán
c h ỉn h .
b ị
tin .
io
đạo
G ưỡng
. h à n ỉx
v i
của
con
b ỏ l
L ià n ii
đức
bức
knác
raà
io
v ớ i
dư
l i lu
lu ậ n
xã
Dối tưcm g của đạo đức ih ô n g
cả moi n g u ừ i .
tru n g
3h á n
c n ỉn d
không
do a iề m
iă c
đ iề u
mà còn n h i ề u y ể u t ố k h á c , t r u ớ c
đ iề u
cố đ ị n h , mà nhầm 75 0 t ấ t
của
TS
g ia i c ấ p ,
ohsp
pháp
con
nên
th ự c ,
d ổ i.
'nết
do
h iê n
TỚI x ã n ộ i t r ê n
k hông ciaỉ c ó đ ạo iứ c
c h in h
của
th iệ n
ngưòã
là
ngư ời
Chức a á n g l i ề u
m ênh. lê n h . ,
ic n g
xấu,
th ú c
ỉo
ió
iụ c
00
c h in h
con
.'I^ U ’Ị’1
-m i l u
n iu
khơng t h ể d i ề u crảniL đươc b ằn g pháp l u à t mà c h i có đ a o iứ c
mới t h u c h i ệ n đ ư ợ c .
T a i
dục
của
trị
nó.
của
D ạo
đạo
đức
là
đức
m ột
cồn
dược
tro n g
rn ể
những
n iê n ,
m át
ở
00*
chứ c
bản
nẩng
của
ìiá o
nền
Tán
hóa n h ân l o ạ i ,9 t ự nó l à một g1iá t r ị• nhân đạo làm th ứ c t i n h t í n i
•
•
•
•
3
-
ngư ờ i
tro n g
cách,
nâng
con
cao
n g ư ờ i,
v a i
-
nó
tự
trị
ý
£ Ì5
tiia m
th ứ c
3 ự h ìn h . tiĩà r ừ i
vào
của
con
a g u ừ i,
góp
ohâa
phần
phát
t r i ể n tín h , t í c h cực của con ngưò’1 t r o n g 3UỘC đấu tr a n h . TX õng
bằng
x ả h .ơ i,
v i
hanh, p h ú c
Dao đức có v a i t r o
chung
của
con
ausn t r ọ n g
•
agá.
đ ố i vóả con ngưịá và
-
xã
•
h ơ i l o à i n g ư ờ i . Con. n gườ i 75 x i n ộ i l o à i n g ư ờ i không t h ể scng
k hơng có đạo đứ c, niiưng đao đức n à o c ầ n t h i ế t
ta
?
của
c á i
chủ
đ iềm
cần
th iế t
nghía
của
Dang
đ ố i
vớ i
[s ĩá c - L ê n in
tro n g
và
công
chúng
tư
cuộc
ta
là đ a o
tư ở n g
đồi
đ ố i v ớ i chúng
đức
dựa
H ồ C h í./lin h ,
mói
trê n
trê n
cơ
sở
Ịu a a
a ư ớ c rà y ê u c ầ u c ủ a
đất
GUÔC sống h i ệ n th ự c l a n g đ ặ t r a . Đổi . v ớ i chúng t a ,
mục l í c h
của đ ao đ ứ c, ý n g h ía của nó phụ t h u ơ c '/'ào địá số n g xẫ h ơ i mà
no
•L
3 ự•
priản anh va pnục vụ* Chung t s c ẩ n a ạ o aưc onu hợv• -** vơ±
—
•
•
t i ế n laốs của l ị c h sử, phục vụ cho mục đ í c n c ả i t ạ o t h ế g i ơ i ,
c ả i t ạ o xã h ộ i , c ả i t ạ o con nguòã t r o n g 3ự n g h i ệ p c á c h mạng
của chúng t a .
Cuôc 3ống h iê n th ự c
t a a h ± l u v ấ n đe c ần đ i s â u
của đ ấ t nước đang đ á t ra
cho chúng
n g h i ê n cứu, t ì m h i ế u 7 5 g i ả i
luyểt
để p h á t huy đươc t r u y ề n th ố n g đ s o đức t ố t đẹp của d ân t ộ c
:
xấy dựng phầm c h ấ t đ ạo đúc mới ciio n g ư ờ i T i ệ t ìTam, tiiư c - liê n
th ắ n g
lọ ã
còng
cuâc
đ ồ i
mới
3’ ư a ơ c
ta ,
đ a t
tớ ±
.n ạ c
tiê u
"d â n
g i ầ u nước .nạnh., xẵ h ộ i ccn g b ằ n g , v ă n m in h , n h â n dân có cuộc
sốn g ấm no dạ rùa p húc" .
2— T h ự c
đức
ở
nuức
a -
ta
ĩ hực
IT ư ơ c
ta
trg n g ;
'n iê n
- is y
tra n g
sau
đạo
đạo
ngày
đức
xà
'n ộ i
75
yêu
đức
xs
g ộ i
ỏ* n u ứ c
cầu
J iá o
iu c
đạo
:
.H iề n
r is m
d ư ọ ’c
g iả i
n h ấ t cả XIước đ i l ễ n ch ủ n g h í a z ã liộ i tĨ’ì
ta
:
ahóng,
Tồ
:u ổ c
tiL ổ n g
lia i n h iê m TU D iilIn
- 9 lư ơ c
:
xây
chủ
n g ia a .
hậu
qủa
dựng
n g h ĩa
n g h iệ p
đó
nặng
nề
của
n h iề u
đe
doa
;
của
Đ aug
cỏug
tro n g
xã
của
xuyên
th ư ờ n g
lầ m
3ự
chủ
tro n g
tá c
quản
c h iế n
phá
đạo,
lý
công
bằng
xã
tỉn h ,
trạ n g
khủng
h iệ n
những
T rh íH
k in h
hướng
tiê u
đông
th e o
phức
tạ p
cực
của
:
r iê n g
X h iề u
m in h
của Đẳng và
dư
xã
lu ậ n
vẫn
không
N hà
b ị
th ấ y
tro n g
xã
h ơ i
trỹ n g
k írả a g
trở
lạ i
;
của
kẻ
ỵếu
chế
kém
đô
khán
:
th iê n
ta i
th ù ,
3a i
của
quan,
nước
N hà
liê u ,
th ự c
h iệ n ,
h ộ i.
T in h
h ỉn h
trê n
x i
h ơ i vện
động
th e o
CÌLO 7
th ứ c
tạ i
là m
cự c,
CSC
b iẩ t
c h ỉ
bao
lo
quan
xã
xã
hệ
iL Ọ i
lâ m
ỈL Ộ i
b iẳ u
vận
agày
dân
đ ố i
với
b ị giảm sú t ;
Dạc
đức
xã h ộ i b i x ó i oiòn,
của
th ư ờ n g ,
tâ m
cắn
p iiồ
k in h
n h i lu
rứ t,
b iế n .
tể -x a
nguờ i
các
Đ ất
h ô i,
là m
nước
đ ờ i
lú n
sống
T iệ c
đạo
xấu
tiê u
3âu
nhân
3ống
lã n h
sự
tượng
h iệ n
cuôc
càng
nhân,
t in
cho
là
c h iề n
h ộ i C T Ỉn g
sã
vào
m in h ,
th à n h
hoảng
để
3ự
;
khó
C ỈIO
xem
lư ơ n g
được
tồ n
tiê u
n iề m
nước
;
n h iề u
x i h ộ i
a iặ t
n h iề u
h ộ i
tế -x ã
động
ngư ời
;
h ộ i
của
hướng
tra n h ,
quốc
t r ậ t t ự , kỷ cương 33 h ộ i b ị buông
k in h
tá c
Tồ
ta có
đạo
tế -x ã
khơng
hoảng
và
c h iề u
h ơ i
canh
c h i.
rệ
bảo
dân
nấm
cấp chậm được khấc phục
lỏ n g ,
nhân
c ỉiố n g
3ự
lã n h
và
h ơ i
ahưng
cự c
7 -à o
dân
tìn h
gặp
n h iề u khó ichán*
Dang t a
đã khở i
xư ớ ng c ô n g
cuộc
đồi
tìn h , t r ạ n g khủng hoảng k i n h t ế - x ã h ộ i ,
đ ấ t
auớ c,
t r ị ,
tr ệ t
ồn
đ ịn h ,
tự
aa
3ống
đơ i
to à n
xã
nhản
ỉiộ i,
dân,
tiế p
tụ c
mới để k h ắ c
piiục
t h á o gỡ khó k h á n của
g iữ
xây
vừ ng
dưng
an
n in h
đ ấ t
O- h í n h
aước
t la e o
đ ị n h ỉiiíớng xã h ộ i cỉrủ n g h l a - c o n đường n h ắ n dân t a đã l ự a c h ọ n .
Đ ây
ra
là
chủ
trư ơ n g
3 ự c h -u y ể n
xẵ h ộ i .
b iế n
dung
đắn,
.n ạ n ii a ẽ
đ ư q rc
trê n
nhân
a h iầ u
dân.
lin h
dồng
Tực
t in h
tro n g
Is é
d ơ i
tạ o
3 ống
Nen
k in h
tế
tệ p
tra n g
quan
liồ u
bao
cấp
c im ỵ ể n
Ịfi n h t ế n h i ầu thành. ohần v ậ n đọng tỉxeo cơ ciaế t ỉ 4
hướng
nền
xã
h ộ i
>-i n h
tế
Chủ
mở,
có
quan
hệ
3ự
đa
n g h ĩa ,
phương,
quản
lý
sủa
N hà
đa
c ìa iề u .
nền
t r ư ờ n g , địnìL
nư ớ c,
N en
sang
th .ự c
k in h
h iậ n
tể
nước
ta có 3ự khởi 3ắc : sản xuất dần dần ồn đ ịn h , 3ẳ£L phầm phong
ohú,
đa
dạng
đáp
3 ống
ứng
yêu
oầu
tiê u
nhàn
dân
ngày
dung
tă n g
h ô i
th o á t
lý
: ý th ứ c x ã h ô i , đặc b i ệ t đạo đức xă h ộ i ở t r o n g t ì n h t r ạ n g
khủng
hoắng.
í ĩ h . u ĩ ig
th iệ n ,
trư ở n g
xã
3ự
c ả i
tế
đ ò i
k h ỏ i
đươc
k in h
nhanh,
dần
càng
;
lạ i
k in h
đ i an
ra
tề
-
n g h ịc h
s a ố a g c ấ p . Sự xuống cấp của đao đức xã h ô i h i ệ n n a y đ a n g d iễ n
ra
trê n
n h iế u
-
m ặ t.
T ru y ề n th ố n g đ ạ o đức dân t ộ c ,
ma n h â n dân t a đã hun đúc s u ố t t r o n g qúa
nước và g i ữ n ư ớ c ,
một t r u y ề n t ì i ố n g t ố t đẹp
t r a n h lịc h , sử
đã n ê u l ê n phẩm c h ấ t đ ạ o đức
chói lo i
n g ư ờ i ? i ề t Nam t r o n g s ả n x u ấ t , t r o n g c h i ế n đ ấ u , t r o n g
g ắ n b ó , y ê u th ư ơ n g ìầng n gày của ah.an d ân l a o
NÓi t ớ i đ ạo đức l à a ó i t ớ i mối quan, i ệ
n g ư ờ i} l à
dưng
của
m a n hệ
đọng.
g iữ a n g ư ờ i
n ó i t ớ i t h á i đ ộ , t r á c h a h lệ m và ah ữ n g quy t ắ c
TỚ±
xử l ý
mối quan hệ g iữ a b ả n t h â n rginh. v ó i a g ư ờ i m a g q u a n ii, v ớ i g i 2
đ ìn h ,
Dân
v ớ i l à n g xóm và đ ấ t O.UỚC, v ớ i g i a i cấ p và l o à i n g ư ờ i
tơ c
ta
đã
b ìn h ,
th ư ờ n g
rá c h ,
c h .0
3Ớm
"th à
th ơ m ".
h ìn h
chết
N lL a n
th à n h ,
tro n g
dân
ta
a ơ t
cịn
đ i
7
a g h l
b iế n ,
hơn
sống
đ ụ c ",
lu ô n
n g h ỉ
rề
n g ư ờ i, b i ế t á n ở 3ao cho "o ó n g h ĩ a ,
TỚi t i n h , t h ầ n " c h ị a g ẩ ,
phồ
in ò t
chân
đạo iý
lý
3 § c ia
"đ ó i cào
m ột
.
là m
có ob.ân1 ; đ ổ i xử TỚi ab.au
’
sm a â n g " , !,!nôt c o n ngự a l a u 3ả t ầ u iii ô a g
ăn cỏ" ; T Ìn h th u ơ n g y ê u đ ố i v ó i đồng bào m inh ah.ư ,fnhi fu đ i ề u
phủ l ấ y g i á gương, người t r o n g một nước t h i th ư ơ n g aioau s ù n g " ;
tin h
th ầ n
lo à n
k ẩ t
cnăt
G hẽ
v ớ i
nhau
ahư
''" b a
cây
3 bụm
lạ i
nên
- 11 hòn
n ú i
c a o ".
ĩru y ề n
th ố n g
ấy
đang
b ị
s ó i
m ịn
:
a h iề u
nguờ i
trư ớ c nh irng Vhó khăn của đất aư ớ c, của rLhân iâ n đã không cung
"đồng cam, cộng ỉcỉiổ1 không "cùng ahau g i ỉ lấ y n ư ớ c" , đs tr ố n
*,
chạy vưqrt b i ê a để tìm cho r iê n g .ninh 3ự ?v±nji t n á n t phù g iả "
!
Cam c h Ịu cuộc sổng l ư u vong n ơ i đ ấ t khách, q n g ư ờ i. người
v ì
khát
sự
vọng
lê n
án
xấu
của
đa
lịc h .
bán
3ử
rẻ
;
m ìn h ,
hoăc
có
p h in
b ộ i
T±
a g ir à l
dân
tộ c ,
th a m
la m
ahận.
c h i.
lấ ỵ
ham
3 iu ố .a
v ậ t c h ấ t , khơng cịn. g iữ đươc 3ư thom, th.0, 38CÌ1 s ê của cu ôc đ ờ i,
đã
sa
đờ i
Tao
cư ờ i
-
tộ i
lõ i
dư
chê,
Luâa
:
lừ a
lu ậ n
th ư ờ n g
đảo,
lê n
đạo
th a m
án
lý
và
b ị
nhũng,
cịn.
đảo
bn
n h iề u
lậ u
h iệ n
aầc
tư ợ n g
CÌLO
người
khác
nữa.
lơ n .
Đạo l ý làm ngư ời tr o n g cách, cư xử đã t r ở th à n h n.ề nếp
của
cả
cộng
đồng
T iệ t
N sm .
T ro n g
quan
gLa
hệ
đ in h
b iế t
3ổng
iò a th u ậ n , các con iú-ếu tỉxảo v ớ i ông 08 , cỉie mẹ, anh em thương
7 ẻu ahau "như chân, như t a y ” ; tr o n g sruan ỉiệ xóm là n g " t ấ t lử a ,
t ố i đèn có nhau", ỉnọi người số n g có t r ậ t tư kỷ cư ơ n g, g ia đ ỉn h
hanh
xóm,-
phúc,
3ú t
tro n g
hoc
cho
các
b iẩ t
là n g
quan
mức
n
hệ
đơ
v u i.
ấy
cụ
Bẹo
h iệ n
th ể ,
lý
c in r a
n ỉiư n g
ấy
có
đã
đang
s ú t.
3ự
33
đ iề u
30 l i ệ u
zầy
sa
tra
2ầ
h ơ i
b ị
ra
cắc
h iệ ũ
tư ự n g
oh.ư con c á i đã iiắ t h ủ i , h o ặc bỏ rcrí ch.a .uẹ đưa đ ế n " n o i
lị n g
m ẹ ",
hịa
gây
7±
ngoại
cảnh
khơng
tìn h ,
xấu
cho
vớ i
28
đồng
"n g ư ờ i
cha
b ấ t
h a n h ".
H iê n
tư ự n g
a n h .,
giành. n h a u t à i s ả n của chỡ/ mẹ, i l ệ n t ụ n g ,
tra n h
nhau
đến
th ỏ a
dẵn
các
khác,
nhau
th ư ơ n g
về
aãn
đến
con.
tâ m
d.0 t r a n h
phong
asm
c n ia
H iệ n
tụ c
;
h iệ n
m uốn
ta y ,
tư ợ n g
c ỉiấ p
tư ơ n g
cá
g ia
là n g
-rợ
n iiầ n ,
ã in ii
asy
chồng
'r i
ta n
v ớ i
ru ị n g
đ ấ t,
quyền
ó .06
g iả i
íư ợ c
k :h .u n g
lụ c
dể
là n g
iụ c ,
!tÌ3 ồ
lạ i
kh á c,
L ạ i,
dãn
9m
đá rùa chém l a n
ohuỵên
vỡ
c h ị
đau
iế n
b ịc ia '1 ,
hậu
xà
hoăc
b ất
:jủ a
aày
b ấ t
£ i|n
cung,
- 12 lu
đả l ẫ n
ahau,
c o i a h s u như t h ù đ ị c h .
nhir là m ă n g i a n
d ố i,
lừ a
lả o
Hồi
củ a những
c ò n ajaữag
cá n h ả n ,
chuyện
ah.ũng t ổ
onứ c,
những doanh nghiệp ch i b i ế t l ọ l ch.o r iê n g .ninh gây t h i ệ t h ại
cho
n h iề u
rà
người
có
k h i
đưa
đến
h ơ i ; Nạn trọm cắp, t r ấ n l ọ t ,
T .v ...
đang
n h iề u
chủ
nhung
là m . n h ứ c
trư ơ n g ,
h iệ u
qủa
Iro n g
n h íỹ r tg
n h i lu
pháp
dụng
v iậ c
pháp,
Xhà
tỉie o
gần
đây
tro n g
v iê c
nước
Pháp
là n g
pháp
la i
trọ n g
cờ b ạ c , n g h iệ n h ú t ,
h ơ i.
g iả i
N lia
các
goẹn
Pháp
lu ậ t.
cịn t ù y t i ê n đề
lệ
n g h iê m
Dẻag
và
quyết
Nha
các
cho
xã
càn quấy
nước
h iậ n
kỷ cương phép nước
” ,
không
nước
lĩn h
th ả o
Nhưng
ta
vự c,
và
ban
cơ
quyền,
lu â t
các Gấp t h ự c n i ệ n đầy đ ả,
th u a
qủa
ta
đã
tu v n g
có
trê n
,
tỉiấ p .
lệ a h
tro n g
xã
pháp
cịn
nắm
ta
xây
b iệ n
Luật
-
nuớc
n ìL ố i
b .ậ u
sở
đa
có
th ể
a h lề u
lu â t
cho
nhan
rân.
nghiêm chdLah.*
bc
g i ữ q g h iê m .
lu ậ t
và
3 ự tiế n , b ộ
b iệ n
hành
pháp
kh ông đưực
pháp,
lâ n
chư a
của
tiế n
sống
đươc
tớ i
và
các
là m
ngành,
N hiều n g à n h , a h i ề u cấp
r a n h iề u l u ậ t l ệ CÌ10 r i ê n g n in h v ớ i ” phép 'm a
là m
cho
được
xử
kỷ
lý
cư ơ ng,
còng
phép
bằng,
nước
mà
khcng
a a ĩm g
n g h iê tn .L u ầ t
a g ư ờ i.,
nhũng
cơ
au an t h ả hành, l u ậ t pháp v ậ n dung môt cách, t ù y t i ê n t h e o " a ơ t
bồ
c á i
tù y
lý
th e o
tìn h
tb lê t
k ia ô n g
m ối
trạ n g
quan
cổ
th ò i,
kẻ
dân
không
lu ậ t
pháp
còn
T iệ c
th ự c
tộ i
tý
c á i
tìa h n
của
hạ-
vớ i
đ ố i
trw n g
phạm
yên,
n h iề u
h iệ n
aột
hệ
ahững
lò n g
rà
bằng
nhởn
tiiiấ u
'iẽ
la i
hợp
th iế u
tư ợ n g
tư ở n g
'a o ặ c
các
đồng
bộ,
"d ơ
b ị
lư ơ n g
ahcr a g o à i
tin
£JLỞ,
người
hoặc
p h á i)
lu ậ t
lu ậ t
có
iiiơ u g
xvr
th iệ n
Tồng
rà o
cao
lý
th ố n g
k iiè "
■ýíLà.aũ.
b ị
oan
lu ậ t
p io á p .
.n â u
đánh
VLặt
th uẫn
a ix ấ t
iế n
uổng,
là m
cho
k ia á c
7ớ i
nhau
"trố n g
đánh, x u ô i , k è n t h ả i ag'JT7c n đ ã là m ch o h i ệ u l ự c của l u ậ t pháp
không
cao,
tệ
aạn
xã
a ộ ỉ
không
g iả m ,
th a m
nhùng,
buôn
lậ u
30
- 13 -
c h i» u hướng g ia tá n g góp phần làm gay g ắ t thêm những thách,
th ứ c
đ ố i
v ớ i
c iiú n g
-
Son
ta
b iệ n
n a y.
3ống
nguờ i
tro o g
xã
h ộ i,
n h iề u
n g h ĩa th ự c dụng : 7 Ì t i ề n , v ì ham muốn. T ật c h ấ t ,
v ì
quyền
lự c
và
t Ì
c á c h của a g ư ờ i v i ệ t
y±
th ư ơ n g
T iỗ t
lấ y
Nam
b í
lấ y
m oi
ngư ờ i
hướng
và
c ù n g ", " lá
nhân
cấp
p h ả i
b iệ n
đạo
quan
đã
phát
lầ n
th ứ
r a ln h ,
khóa
(
14
nhất
tra n g
h iệ n
a ịn h
sẽ
sẽ
đ ạ i
H ôi
p ia á t
lá n h ,
;
M ất
a ẩ t
đ i
cổ t
t h â ja ,,n B ầu
đ i
đạo
đức
iọ n g
sắc
d iề u
h ộ i
p h ả i
aếu
dân
nà
phương
3ẻ
không
tộ c .
Xhư
chấp
tá c h
k iL ỏ i
c ô i
th a
dân
rờ i
tc c ,
nguồn
hóa.
g iá
dân
ương
dân
D iT a o
những
của
b í
T ra n g
đ á rứ L n ấ t
k h .á c ,
dấn
Tồng
hành
nà xa
của n g ư ờ i
có
ban
n g u y cơ
nuớc
380
là
phục,
n g h ị
bản sắc
01Ờ
v ì d a n h 7-ong,
t iư ơ n g
r á c ii”
sã
tr iể n
vào
hóa đ ẩ t
m ất
bóng
đ±
lâ n r .
như tia ể
đang
rà
nước
tẹ i
là
là m
th à n h
6
b iể u
V T I
đ ịn h
th ố n g
trở
ta m , Nhà
trê n
bản
DÔ M ư ờ i
tru y ề n
như
m ất
tliư
tru ờ n g ,
đức
.nà
rà o
trọ n g .
đứ c,
đạo
th ị
là m
khắc
về
khác
đùm : l á
c h ỉn h ,
hóa
th i
là n h
đ±ầu
th a
tọ c
xấu
pháp
đến
17
vong
Nam "T ỉiư ơ n g n g ư ờ i
a g n ĩa ,
3ự x u ố n g
khét
n h im g
3a
ngư ờ i
k in h tể
t r ị
bản
th â n
tộ c
kJaác
"
yêu
cầu
cấp
) .
hướng
và
đ iề u
c ỈL Ỉn h .
đạo
đức
xã
h ò i
là
b á c h ỏ O.Ư
*
ỚC t a h i ê n n a y . ỵiLưng l ị n h hướng Tầ đ i ề u ch i n h đạo
đức
xã
bằng
t iià n h
h ộ i
dư
không
lu ậ n
aột
xã
a h iậ m
th ể
h ộ i
rụ
th .ự c
và
h iệ n
g iá o
o h .í
dục.
quântrọ n g ,
.u ộ t
bầag
pháp
G iá o
íụ c
đ ịn h .
ìa ư ớ n g
lu ậ t,
đạo
nà
chả
đứ cla n g
của
3ự
yểu
trở
n g h iệ t)
đ ổ i :aới, nó đảm b ảo CÌLO 3ư p h á t t r i ể n cua đ ấ t nước ÌÌ1ỎCỊ5 ohêch
ìaướng xã h ơ i chủ n g h í a ,
hóa,
a h .ầ a
tiê u
c n iế n
ván,
lư ợ c
đạo
về
đức
g i ỉ g ì n và p h á t au y t r u y ề n tiiổ n g Tán
của
dân
3011 a g i r ờ i
tô c ,
của
u iiự c
Dẻng
đẵ
'a iệ n
aèu
th ắ n g
ra .
lc r i
.'nục
chủ
b -
V a i
Bổng
m ạng
ta ,
rĩ- n n g
phóng
trồ
và
14 -
yên
ngaỵ từ
đắn
cầu
k h i
mới
g iả i
phóng
dân
cấp,
g ia i
g iả i
phóng
xà
cho
Tồ
quốc,
đọc
lậ p
ồ
dân
đem
lạ i
không
đuxyc
h iệ n
dân,
th -ự c
nhung
3ống
cuộc
T ro n g
3ư
của
Đ ang
trư ơ n g
n ru ế n
tố t
N T iu n g
do
đẹp
lạ i
là
dễ
phát
hợp
đức
đường
chặt
lố i
c h i
n g ư ờ i,
phúc
h iệ n n a y
phúc,
tự
cách,
vớ i
g ià n ìL
GÌLO n h â n
do
:
độc
dân.
th ỉ
g iả i
"ĩíư ớ c
độc
lậ p
quan
chủ
trư ơ n g
của
D ang
th à n h
dàng.
xâ
từ
đem l ạ i
chủ
có
con
hạnh
cách, m ang
3 Ớm
tâ m ,
h^nh.
đ iề m ,
không
xuất
đã
k ế t
và
đạo
(11 t r a n g 56) . Quan điểm- đúng đắn,
quan
n g h iệ p
là
đuy
đề
h ộ i
hưởng
dục
đ ờ i
tộ c
tu r do
cũng ìLhơng có n g h ía l ý g ỉ"
lị n g
g iá o
ra
-
lậ p
h .ơ p
của
h ộ i
quan
ấ m -n o ,
k ìiơ n g
chủ.
đ iề m , n ó i
hạnh,
xuất
n g ỉiĩa ,
trê n
phúc
phát
ohững
và tư
cho
nong
nhân,
đ iề u
từ
chủ
dân
k iệ n
th ự c
t ế nước t a , h o ạ t động t r á i v ớ i quy l u â t k h á c h q u a n n ê n k ế t
qủa d ẹ t được không n h ư chủ t r ’
Jơng và s o n g m uốn. 2ĩền kinìL t ế
nước ta
th iế n ,
lâ m
đ ấ t
Đe
b iậ n
vào
nước
k tL ắ c
cơng
ih ủ n g
găp
phục
cc
hoảng,
đ ồ i
khó
n h iề u
t r i
và
khủng
qhán
dân
được
Ì£ h .ơ n g
c ả i
kh ăn .
trệ
m ớ i,
3 ống
đ ờ i
c iiu ỵ ề a .
từ
ìio ả r L g ,
nen
k in h
Dẻng
tắ
ta
tậ p
đã
th ự c
tru n g ,
bao
cấ p s a n g n ề n k in h , t ế ạ h i ế u tỉiànb. p h ầ n t h e o c ơ c h ế t h ặ t r ư ờ n g .
Đây
là
sản
xuất
tư
chủ
trư ơ n g
ahỏ
qúa
đúng,
đô
rớ 1
phù
c ia ủ
lê n
h q rp
a g h ia
quỵ
xã
lu ậ t
h ị i
của
k h .ơ n g
ra ọ t
n.urớ c
qua
chủ
m ọi
ngư ời
tư
a g h ía
bản.
ĩỉền
lợ i
ích.
yểu
tố
k in h
th iế t
về
ia o
3
ần
ngoan
đề
dạng,
p ìio n g
tẩ
n h iề u
th à n h
th â n ,
đ i
động,
Tốn,
2 U ấ t,
phú,
là m
c ìiấ t
ih .ò n g
kỹ
cho
lư ợ n g
phần
ngừng
th u ậ t,
3an
đa
k h a i
m ôt
đầy
th á c
3 Ư h iể u
xu ấ t
agày
th ú c
phát
cao,
Ta
b iế t
tr iề n ,
đáp
p ìa á t
3ự
và
3ần
úng
rLU,y
các
K 'a ó n
phầm
được
71
ia
anu
*
- 15 cầu
tiê u
của
aền
chính
của
k in h
sách,
t ế hàng
xã
dung
ìiộ i
tể
xã
hóa
nhân
quốc
phần
th ú c
đẩy
3ự
d iề u
k iệ n
cho
T iệ c
dân
và
tạ o
aước
ỳ
b -ộ i
ta
agsy
■uột
tố t
th ị
trư ơ n g
xét
từ
m ặt
n g o à i
tíc h .
cự c
cịn. c ó
m ặt
tiồ u
chõ
cơ
đẩy
người
ta
tớ i
lơ i
n h u ận
là
trê n
m ng
h ế t,
b á i
bất
hàng
c ìiấ p
góc
đạo
th ự c
h iẹ n
aền
k in h .
con.
ngươi
Ta
độ
cự c,
aó
3 U £ tg b á i
ix ó a ,
lý ,
c o i
động
H hưng
ìa ơ n .
chế
và
aĂng
góp
dân,
c ũ jQ g
tie n
th ư ờ n g
đã
xô
tệ ,x e m
g iá
t r ị
n h â n v â n . Do đó t r o n g qúa t r ì n h , đ ồ i aiới Dang t a k h ô ng ciuỉ
tr ư ơ n g áp dụng a ề n k i n h t ế h àn g hóa và cơ chế tioỊ tr ư ờ n g v ớ i
b ấ t
cứ
g iá
nào,
ầ
áp
dạng
aền
k in h ,
tế
hàng
hós
n h iề u
th à n h ,
phần v ậ n động th e o cơ chế t h ị t r i ỉ ơ n g , đ ị n h hướng xã h ơ i chủ
ngixía có s ự quản l ý của NTià nước b ằ n g l u ậ t p h á p , b ằ n g chính,
sáchy b ằ n g kế h o a c h va cả Dằng công t á c g i á o duc đ ạ o đ ứ c .
ỏ ’ nước t a h iệ n , nay v a i t r ò đ i ề u t i ế t ,
q u ản l ý của Nh.à
nước còn ạ h i lu y ế u , kém, l u ậ t p h á p , kỷ Cữơng x ã ỈLỘi chưa ng hiếm
và
còn
3Ơ h ở ,
n h iề u
n h iề u
tệ
nạn
tiê u
cự c
đang
d i en
ra
và
có
c h i ề u hướng ngày càn g g i a t ă n g n±Lư : tham ninĩrtg, b u ô n lậ u ,;m is
b á n dâm, ma t ú y , t o i pixam v . v . . . ,
N hững
h iệ n
chệch.
tư ợ n g
hướng
xã
cực xã h ộ i
tiê u
h ộ i
chủ
n g h ĩa
của
đ ạo
đức t i ế p
này
đang
con
đường
t ụ c xuống c ấ p .
c h ứ s đ im g
phát
nguy
h
tr iể n
cơ
auớc
ta .
Dẻ h ạ n ciaế những t i ê u
đ ịn h
hướng
xã
h ộ i
chủ
cự c , l o ẹ i ĩ r ừ nguy cơ , g i ữ vững
ngh£a,
a iộ t
a ặ t
p h ả i
cố Hhà nước vĩmg mạnh, tá n g cường
Tai t r ò
h iệ u
v ớ i xã
xây
lự c
quản
17
của
N hà
aước
đ ố i
dụng
rà
củng
quản l ý 7 9 nâng : a o
hỏi
;
Dong
th .ờ i
iẩ y
mạtLQ. công t á c g i á o dục g i ữ g ì n rà p h á t huy t r u y ề n •chống r á n
hóa
dân
(k h ó a
tộ c .
711)
D ây
của
là
D ẻng
m ột
dã
nục
xác
tiê u
đ ịn h ,
quan
.n ô t
trọ n g
iịn h
3à
aướag
H ôi
lớn.
o g o Ị
P ',Ĩ4
tro n g
oông
tá c
tư
tư ở n g
tá c
cũng
động
nước
ta
h iệ n
naỵ.
nh t ấ aư ớ c t a h i ệ n a a y đ a n g có 3 ự t ă n g tr ư ở n g n h a n h ,
nền
n h im g
ở
đang
b ị
m ạ n ỈL a ẽ
m ặt
là m
tr á i
c iio
( tiê u
a h iầ u
cự c)
của
3ẻn
ngư ời
cơ
xuất
ohế
th ị
k in h
trư ờ n g
VỚI
doanh.
động cơ chạy tiLeo l ọ i a b n ậ a , b ị c u ố n b ú t vào "ccrn l ố c " của
đồ£g t i ề n đ á n h mất chữ " tâ m 17, ch ữ " t í n " đ i th.eo t r i ế t l ỵ " v i
ahàn
bất
phú,
v i
phú
b ất
ahân
111
sản
z n ấ t,
k in h
d o a a ỉi n h ữ n g
hàng àóa kém phẩm c h ấ t , h.oăc ìừmg g i ả , h àn g Gấm gây n h i ề u t h i ệ t
h ạ i cho n g ư ờ i t i ê u d ù n g , gây r ố i l o ạ n cho s ả n 3Uất xã h ộ i . Nan
đ ầu cơ gây r a những "c ơ n 3 ố t " bóp c h ẹ t n g ư ờ i t i ê u
dùng, gây
r ố i l o ạ n t r o n g l ĩ n h vực l ư u tiLÔng, p h â n p h ố i . Ho c h ỉ t h ấ y c á i
l ọ â t r ư ớ c m ắt, k&ông th ấ y đưcrc c á i h a i l â u d à i , không gắn l i l n
c á i lcyi v ớ i c á i đ ứ c , c á i đẹp của n g ư ờ i s ả n x u ấ t kinh , doanh, h i ệ n
nay p h ả i c ó niiư Hơi n g h i quốc t ể v ề T ẩn hóa và k in h, doanh, ( t ạ i
Ha n ộ i t ừ 24 ♦ 2 6 /5 /1 9 9 5 ) đã n ê u cao v a i t r ị của ĩHƠt t r i ế t l ý
đúng đ ắ n về kinh. doaniL, y ê u Gầu cá c Qha doanh, n g h iệ p n h ả i g i ữ
l ấ y c h ữ " tâ m " , ch.ữ " t í n ” . Ho củ n g k h ô n g tixấy đuơc t r o n g iiàxLÌa
động của .ninh. đã chứa,
đựng nguy ccr làm ch o họ t h ấ t
bại
tro n g
sản. s u ấ t , k i n h do anh.,
th ậ m c h í làm cho ho nhá s ả n ,
icỉm
'aãm 3ư
p ỉiá t t r i ề n của s ả n x u ấ t xã h ô i . 3Ở1 l i
đ ạ i n gày n a y -
đ ạ i quốc t ế hóa n ề n kin h, t ể - n g ư ờ i s ả n
th ờ i
x u ấ t p h á i ìàm
rs sản
g i á thành. a ạ ,
đa dạng
m ua
của
th ư ơ n g
các
tầ n g
n g h iệ p
t r lẩ t
lý
đ o s n ìi
iiư ớ n g
"c h ữ
ló p
"v ừ a
78 0
phẩm c ủ a mỉnia ch.ất lirợng t ố t ,
-aẫu
mã đ ẹ o ,
hc^p t h ị h i ế u a g ư ờ i t i ê u d ù n g , vùra
~ĩớ± 3 ỚC
sã
lò n g
h ộ i.
k h á c ìi
N gười
y,
qúy
hơn
vàng,
nhũng
c á i
xa
tín
canh, t r a n h t r o n g t h ờ i
b .ộ i
buôn
vừ a
khách
bán
lò n g
Tắn
.ni n h
đ i” ,
th ự c
h iệ n
th ư ơ c g
đ ể ",
iin h .
khách
aang
cần,
p h ả i
bảo
là
lầm.
bang
ồn
lịn h .
3ắ n
t ế nở củrs, t i i ị trư ờ n g hàng b-óa ở axcơc t a t r à n ngập hàng nước
n g o à i, c h ấ t lưqrng t ố t , raẫu mã đ ẹp, g iá r ẻ , mua sắm tb n ậ n t i ệ n ,
là m
aguời
cho
dùng cá
tiê u
và
quyền
phải
lự a
chọn
hàng
,
tố t
g i á h ạ , mẫu mã đẹp hợgr s ở th íc h ., th ơ n g còn cảnh. của t h ờ i bao
cấp xếp hàng và p ỉiải chấp. olĩận những t h ứ mà mỉnh k iô n g muốn.
Nên ngư ời 3 ản x u ấ t , k in h doanh nào đáp ứng đưcrc ỵần cầu đó
th i
th à n h , c ổ n g ,
sản
snất
k ia h
doanh, của
Ì1Ọ đ ư ợ c
g iữ
TŨ ng
và
p h á t t r i ề n , 1 <± niraận của họ ngày càng tầ n g l ê n , góp phần
7
th ú c đầy s ả n 3Kất xã h ô i p h á t t r i ề n . Ngược l ạ i s ẽ t h ấ t b ạ i dẫn
đến
phá
sản,
họ
m ất
cơ
h ộ i
là m
ăn,
sản
2uất
xã hội khô ũg
ồn
định, làm ch.0 nền v in h t ế nước t a phụ th n ộ c vào nước n g o à i t
gây
tâ m
lý
3 -ù n g
b á i
hàng
ngoại
cho
nguờ l
tiê u
dùng.
H iệ n
tư ợ n g
nàỵ l à nJaân t ố làm CỈ10 sản x u ấ t kìLƠng ồn đ ịn h , khơng p h á t
t r i ề n , hoăc p h á t t r i ể n t h i ế u lành, manh., tă n g t r u ở n g k in h t ế
không
gắn l i ề n v ớ i t i ế n
sể
3ẳ n
xuất
bô và công bằng xà h ô i .
ỗn đ in h ,
phát
tr iề n
là n h
m ạnh,
bền
vừng,
tă n g tr ư ở n g k in h t ế gằn l i l n v ớ i t i ế n bộ và cong bằng xấ h ộ i ,
ngoài
v iệ c
tá n g
cườ ng
3ự
quản
lý
của
N hà
nuớ c,
v iệ c
g iá o
dục
xây dựng aiôi trư ơ n g Tẳn hóa l a n h -nạnh., xây dụng con ngư ời mới
th ấ m
nhuần
g ìn
và
phắt
tín h ,
huy
răn, nhẵn
nhân
các
g iá
t r ị
bản,
tin h
con
th ầ n
người
của
dân.
có
đẹo
tộ c ,
7
đức
th .ứ c
g iữ
được
trá c h , nhiệm cổng d ân , p hấn đấu ch.0 .nục t i âu "d ân g i ầ u , nước
.u ạ a h
zã
ÌL Ọ Ì
cơng
bằag
văn
n in h ,
nhân
dân
ẩm a o , h ạ n h
D b ú c ^ g iỉ
v a i t r ò quan t r ọ n g .
Thực
tiê n
cõug
cuòc
đ ồ i
mới rà
phát
tr iể n
h
aước
ta
đaug
đ ặ t r a yêu cầu cho g i á o diịc đạo đức xây dạng con agixời n ớ i l à :
tLn. r a
vớ i
anững Tấn đề đạo đác và các c h u ầ n 3 ực đạo đức phù iợ p
1
h iệ n
t ỉiự c
nền
k in h
tể
a h ịề u
tìià ím
£V H
v
phan
jà n
iộ n ồ
~heo
oơ
- 18 cìiế t h ị t r ư ờ n g ,
xa
h ô i
chủ
' đ ị n h hướng ch o nó p h á t t r i ẩ n t h e o co n đường
n g h ĩa ,
3 ự lã n h
duớ i
đao
của
Đang
n g h ía
duy
T ật
TS
quản,
lịc h
lý
3Ở,
của
N ha
nư ớ c.
'ĩ h e o
la
xã
hì Q-h
nt
nẩỵ
3 in h ,
h ộ i
con
góp
ÌL Ộ i
nhũng
tế
th ứ c
tiễ n
ầ .o à n
tb u c
đẩy
đ ổ i
tru n g ,
cuộc
qúa
rề
bao
trìn h ,
đ§o
đạo
cấp
th ờ i
kỳ
3ung
đánh
g iá
các
mực
đó
các
tn à n h
khơng
đ ịn h
vừ a
phản
phần
t r á i
n ộ i
b.àn±L
ảnh
k in h ,
v ớ i
dung
T i
đứ c,
S
tỉx ể
mà
th e o .
mưc
đạo
đức
khơng
cịn
th íc h
đó
vừ a
các
của
Tệ
được
đạo
3ự
ngư ờ i
lợ i
ảnh
đức
g iá o
có
đ iề u
được
dân
dục
lợ i
tộ c ,
cụ
th ể
nay
nữa
íc h
cho
k in h
vớ i
bồ
3ự
í i ơ i f c h ttẩ n
agư cá.
c ìx u n g
ió
ta i
có
kỳ
đức r à
m ại
tìr
phó,
s h ln h .,
xã
g iú p
to n
th ờ i,
h^p
của.
đức
K h i
H iệ n
của
của
tra n h
đạo
ỈL Ộ i.
tro n g
íc h
nó
3 Ỉr g i a o
c h u ẩ n mực đ ẹ o
con
phản
pháp
p h ả i
xã
đức
ỉiộ i,
đấa
lịc h .
đ ổ i
Do
cúa
đạo
xã
n in h .,
th a y
đây
th ố n g
phương
của
tr iể n ,
đức
bảo
cụ
vụ
va
động
r iê n g
chuần
ta ,
tế ,
tiu ỵ ề n
7
nấng
đ§0 đức,
và
õ ìr l a o
tạ i
cũng
đức
đạo
ảnh. t ồ n
phát
trư ớ c
q u an n iệ m m ới v ề
phản
3ống,
ohức
nay b a\xýc
h iệ n
h ò i,
tia à n h . n h i ê m
th ỉ
r ũ ậm
chủ
xã
3 ằ -n g
n g ư ơ i.
tỉia y
tậ p
7
ngư ờ i
auan
của
th ự c
từ
ohần
đ iể m
tìiá i
lo à i
cno
xã
quan
tro n g
78
rcà
xác
u Ù x ls
đ ố i
tư ợ n g .
Cơ
aực
tìL ự c
đạo
3Ở
đức
tiẽ n
g iú p
tro n g
của
chủ
cho
xà
T iệ c
aội
n g h ĩa
3uỵ
aiận
n g h i
aay
jlá c - L ê n ± n .
và
của
78
bàn
tớ i
cnúng
Hồ
2h í
ta
nhũng
chuẩn
là
quan
đ iềm
M in h .
ĩh e o
quan
đ iể m đó, nhũng c h u ẩ n Bực đ ẹo iứ c t h i ch nợp 'l o i TỚi siaúng t a
a i ệ n n a y "đó l à những g ì góp pixầa . . .
io à n i ế t
t ấ t c à n_h.ữn£
n g ư ờ i l a o động oiiuAg quanh, g i a i cấp vò a ả n đ an g s á n g t ạ o r a
xã n ộ i mới của ohững n g ư ờ i cộng sản." (7 t r a n g 2 5 2 ) ,
ÌLÌện .nục t i ê u
niiằm thực
" i â n g i ầ u , auớc .nạnh., xấ n ô i cc n g b ầ ^ g ,T ấ ii Tiinii" .
19
-
lụ c đ í ch
th ậ t
sự
"n ó
k ìiơ n g
p h ả i
của
Dang,
của
của
v ỉ
nền
th ự c
h iệ n
k ỉiở i
xư ớ ng
tr iể n
đất
nuớ c,
cLạt
công
h a n g ,
van
a ~ in h ,
tâ m ,
đạo
là
th ự c
lý
đễ
nhân
dân
k ín
auan
th ấ y
đ iể m
ta
"s ự
cuộc
"
yên
đ ơ i
ahanh.
sự
g iầ u ,
nước
"d â n
ấm
ao,
a s y .
có
g i
đ u ổ i
c in ia g
a iự c
hơn
ngàn
đứ c,
độc
Phấn
iấ u
D ang
p ia ấ t
xã
tn a n h .
đó
là
iơ i
lư ơ n g
đức
lậ p
cao
tư
do
ahất
1 1
n a y.
đ ịn h ,
quy
a in x Q g
do
đ§0
đ ờ i
,
n g h iệ p
nực
q u jế t
ta
nước
phúc"
Chuầa
từ
về
đ§0
k ỉu u a g
đức
tro n g
",
"th a n h ,
b ể ",
"d â u
nạnh
quỵ
đao
tiễ n
đóng
ồn
đẩy
íc h
35) .
t» a a g
đấ t
dụng
n ộ i
đ ịn h ,
đung
quan
rụ
n g h ía
n g ư ờ i.
th ự c
k h .ô n g
(1 3
xây
lợ i
của
tiê u
tỉie o
m ỗi
T Ỉ
m ới
h iệ n
chuẩn
của
a g ir ờ iM
mà
cần
đ ồ i
dân
của
nhâa,
ta
a iệ n
"k h ô n g
đã
cá
lo à i
Bục
ta
đức
nhũng
n ỉx ấ t
c in ín g
trư ớ c
đạo
của
liê n g
tỉm
chúng
chúng
ầ
của
cuộc
nhân.
mà
tư ở n g
đức
th ự c
tớ i
tư ở n g
n h ấ t
của
dạo,
lỵ
Theo
đức
của
của
công
h iệ n
Lý
th iê n g
lợ i
lã n iL
đức
tư ở n g
trọ n g
và
đạo
danh, v ọ n g
d â a tô c ,
th ắ n g
-
quay
cử a
3ự
k h iế t”
lư n g
Bấc
!,t ừ
của
lạ i
Ho
tâ m ,
m ột
cc
th ì
đạo
dưỡng"
tín h
tâ m
hồn
sống,
khép
trố n
t r á n h n h ữ n g g a i góc của aó ; cũng k h ô u g p h ả i l à s ự " t u n h ắ n ,
tíc h
đứ c1
’
là n h "
có
để
hồn
" th iệ n
được
to à n
tâ m ,
"d ắ c
v ì
lơ c ,
lọ ú
th iệ n
íc h
lắ c
cá
th ọ ”
hay
cũng
khcng
m uốn
đ iề n
tố t
c h í '1 m ong
l ự c t r o n g h à ũ h đ ộ n g , d á i t h ứ đ ạo lứ c
a i,
ih - ô n g
lạ i
1<7±
íc h .
g ỉ
" h iề n "
a iL â n ,
bất
dem
ở
cho
cố t
dừng
là n h ,
tro n g
th iế t
đ tr a
ẩy
la o
p h ả i
a o st
ho ẹ t
được
địng,
đơng
xác
tư n g
động,
đểu
đ ịn h ,
lứ a
c o i
cụ
đó
ấy khơng g i ú p
xã h ộ i .
k ể t
n iiư
qủs
đ iề u
c u ố i
lạ i
T Ì
th ế
chuẩn
k iệ n
cù n g .
t in h
Chuầa
th ể ,
th iế t
th ự c p h ù
aợp
t u ổ i, tu n g
g iớ i,
tu n g n g à n n
(
"s ặ c
ở
ahưng
đ ức c ủ a chúng t a l à nhưng phẩm c h ấ t c ủ a à o ạ t đ ộ n g ,
ngư ờ i
dể
c h .ổ
lạ i
'l i
cho
nực
đạo
c ủ a con
th ầ n
cần
nực
đạo
đức
^ ớ i
tìz n g
io ạ i
vấn
ì l
th ề
:ụ
- 20 sẽ
được
bàn
tó i
ở
chư ơng
I I )
tro n g
xã
d ộ i
ta
h iệ n
nay.
De g i á o dạc đ ạ o đức đ ã t k ế t aủa t ố t , t r á n h sa
v ào duy
tắ m , s i ê u h ỉ n h nHư t r ư ớ c đ â y c h ú n g t a đa Tiẩc p h ả i , p h ả i x u ấ t
p h á t t ừ t h ự c t ế của đ ấ t n ư ớ c , t ừ o u a a n iệ m mói V9 đạo đức và
c á c c h u ẩ n mực đạo đức .nà có h ỉ n h t h ứ c và b i ệ n pháp g i á o dục
t h í c h h ọ n .G iá o dục l à 3ự t á c động l ẩ n nh.su 3±ữs n g ư ờ i v ớ i n g ư ờ i
t h e o mục đ íc h , ầo đó.T heo, ý n g h í a ấy t h ì g i á o dục đạo dức l à
qúa
tr in h
tá c
ỵ,
động
lẫ n
s
•
n h .s u
g iữ a
ngư ờ i
người
v ớ i
tro n g
xã
h ộ i
*
/
nhấm mục đ ic h . h i n h t h a n h c o n n g ư ơ i n o i cnuxLg, a u a n đ lẽ m va cac
nành. T i đ ạ o đức của con n g ư ị ã n ó i r i ê n g t r o n g a i k
k i ệ n nước
t a h i ệ n n a y , n ê n g i á o dục đạo đức p h ả i k ế t hợp c h ặ t c h ẽ cả t á c
động v ề t i nh t h ầ n và cả v ề t h ự c t i ễ n đ ế n c á c đ ố i tư ợ n g được
g i á o d ụ c , chứ k h cn g t h ể ciả. đề cập đ ế n nh ữ ng n g u y ê n t ắ c đ ạ a l ứ c ,
đến lý
tro n g
tư ở n g đạo đức môt c á c h c h u n g chung
v iệ c
n ó i
CÌLO
ào
nghe
những
b à i
d iễ n
;kìLcng c h i t h u gọn
văn
êm
d ịu ,
hay
là
những p h ép t ấ c đạo đức ; không c n i b ằ n g những k h ẩ u h i ệ u đạo
đứ c,
ohê
những
oiián
b u ổ i
về
sự
s in h ,
xuống
h o ạ t, những
cấp
của
cuộc
h ộ i
đ ạo đ ứ c ,
mà
th ả o
còn
79
phải tố
giuD đỡ àướng con. n g ư ờ i 73 0 h o ạ t đông th ự c t i l n ,
l à tiiự c t i ễ n I s o động s ả n x u ấ t và c h i ế n đ ấ u ,
phương t h ứ c g i á o dục có h i ệ u aủ s n h ấ t .
tiễ n ,
ứm
đạo
iứ c ,h o ặ c
ch ứ c ,
mà c h ủ y ế u
c o i đó như một
Ghi. có h o ạ t đôn g th ự c
cỉiấp n h ậ n ;/êu c ầ u của th ự c t i ễ n về mặt đẹo đức và đ áp
được
những
yêu
cầu
ấy,
con
ngư ờ i
m ới
tự
th ể
n g h iệ m
m ỉr ừ i,
rd nh t h à n h d ầ n i ầ n được phẩm c iiấ t dạo đức c ầ n “i L i ế t . Do đó
p h ả i
k ế t
họD
m ột
cách
t á c đọng th ự c t i ễ n
tế i
a iiữ n g
b iệ n
tư
tư ả n g
76
3ự
; K ấ t nợp l ý l u ậ n v ớ i t h ự c t i I n , l ò i n ó i
v ớ i v i ệ c l à m , 1 ả i “ laỗog .aiLất còn g t á c
3h
t ổ cnức
p iié p
, 7 ớ i zh £ n h s á c h , p h á ? l u ậ t
t ư tixởns 7 ớ i công t s c
c ủ 2 Nhà nước
. ' ĩ i ệ u rủa
- 21 của
g iá o
dục
là
ch 5
ở
ìc ế t
ryị nh 'nướng và n i u
i< 7 P
tố t
àay
không
tố t
à a i
n á t
đ ó .
c h ỉ n h i § o đứ c xà à ô i l à j ê u c ầ u c ấ p
b ic h . đ a n g đ ậ t r a và g i á o dục đ ạ o đứ c nhằm xây dụng c o n n g ư ờ i
mới h i ê n n a y đang l à
n h iệ m v ụ q u e n t r o n g
đ ố i v ớ i aư ớ c t a ,
g i 5 g ì n và p h á t huy t r u y ề n t h ố n g rUaân v ă n ,
h iệ n
th ắ n g
ltjã
m ục
tiê u
về
đề
đạo l ứ c t ố t d ẹ p củ a
con
ngư ờ i
của
Dẳng
dân
tộ c ,
th ự c
ra .
G iá o
dục đạo đức d a n g có y ê u c ầ u aiới - T ê u c ầ u bổ s u n g
đề
các
c itu ầ n mực đ ạ o đ ứ c , đ ể c ó k h á i niệm , đ ạ o đức và c á c c h u ẩ n niưc đ ạ o
đức
th íc h ,
hợp
vớ i
đ iề u
k iệ n
nền
k in h
tế
n h iề u
th à n h
phần
t a ìxLện naỵ và p ỉiả i t i m r a h ì n h t h ứ c , b i ê n , ph áp g i á o
qủs
. T ấn đồ
đặt
hai
của
án*
lu ậ n
ra
s ẽ được g i ả i
quyết
cụ th ể t i ế p
ỷ
nước
dục có k ế z
tiie o chương