Lớp bồi dưỡng kiến thức QLNN ngạch chuyen vien chính, trình tự giải quyết một vụ tranh chấp đất đai dẫn đến khiếu kiện tại thị trấn mèo vạc, huyện mèo vạc, tỉnh hà giang

Tiểu luận Quản lý Nhà nước Chương trình chuyên viên chính
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

LỜI NÓI ĐẦU
Đất đai là nguồn tài nguyên quý giá, một trong những tư liệu sản xuất
không thể thiếu đối với nền kinh tế của mỗi quốc gia. Hiện nay tình hình
quản lý, sử dụng đất đai trong toàn quốc còn có nhiều vấn đề bất cập, thiếu
hiệu quả dẫn đến tình hình đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân có chiều
hướng gia tăng, chủ yếu vẫn là các vấn đề giải quyết quyền lợi cho người
dân chưa được thoả đáng. Trong tình hình chung của tỉnh Hà Giang và của
huyện MèoVạc nói riêng, mặc dù đã có rất nhiều cố gắng trong giải quyết
các vụ việc có liên quan đến đất đai của nhân dân, song vẫn không ít những
vụ việc khá phức tạp diễn ra ở một số xã, phường, thị trấn trong tỉnh và trên
địa bàn huyện Mèo Vạc, nội dung của các vụ khiếu kiện thường tập trung
vào các vấn đề nổi cộm hiện nay như: Tranh chấp đất đai; đến bù giải
phóng mặt bằng; quyết định thu hồi đất không đúng quy định; giải quyết
tranh chấp đất đai chưa thoả đáng...
Trước tình hình trên và với những nắm bắt, kinh nghiệm thực tiễn của
bản thân trong thời gian công tác tại huyện Mèo Vạc, cùng với những kiến
thức đã được tiếp thu thông qua lớp bồi dưỡng Quản lý nhà nước chương
trình chuyên viên chính được Học viện Hành chính Quốc gia mở tại Hà
Giang và sự hướng dẫn của các thầy, cô giáo. Tôi mạnh dạn viết tiểu luận
với đề tài: "Trình tự giải quyết một vụ tranh chấp đất đai dẫn đến khiếu kiện
tại thị trấn Mèo Vạc, Huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang".
Do điều kiện về thời gian và trình độ nhận thức của bản thân có hạn,
nên việc tìm hiểu và tra cứu, thu thập tài liệu liên quan đến tiểu luận có
phần nào chưa đầy đủ. Vì vậy trong phần trình bày Tiểu luận không tránh
khỏi những thiếu sót. Rất mong các thầy, cô giáo thông cảm và tạo điều kiện
giúp đỡ để bản thân tôi có điều kiện tiếp cận và tìm hiểu sâu hơn về kiến
thức Quản lý nhà nước, với mong muốn áp dụng có hiệu quả trong thực tế
công tác tại đơn vị và trên địa bàn tỉnh Hà Giang./.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1


Tiểu luận Quản lý Nhà nước Chương trình chuyên viên chính
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ĐẶT VẤN ĐỀ

Đất đai là tài sản Quốc gia, là tại nguyên vô cùng quý giá, là tư liệu sản
xuất đặc biệt, thành phần quan trọng hàng đầu của môi trường sống, nơi phân
bố khu dân cư, xây dựng cơ sở hạ tầng, kinh tế, văn hoá - xã hội, quốc phòng
- an ninh . Trải qua nhiều thế hệ, nhân dân ta tốn bao công sức, xương máu
mới tạo lập, gìn giữ và bảo vệ được vốn đất đai như ngày hôm nay.
Trong những năm gần đây, vấn đề đất đai, nhà ở, việc xây dựng và
kinh doanh luôn được nhiều người quan tâm. Đây là lĩnh vực thiết thực nhất
trong cuộc sống của mỗi người dân và có ảnh hưởng rất lớn đến đến sự phát
triển kinh tế - xã hội của đất nước. Trong lĩnh vực này đã xảy ra những hiện
tượng thiếu tích cực như: Tranh chấp đất đai, sử dụng đất sai mục đích, lấn
chiếm đất công, xây dựng trái phép không đúng quy hoạch...Đó là những hạn
chế còn tồn tại và đang là vấn đề nóng của toàn xã hội.
Đề cập đến đất đai là vấn đề nhạy cảm, cần thiết và tác động đến nhiều
mặt của cuộc sống, nhưng hiện nay đang bị sử dụng lãng phí, kém hiệu quả
và làm nảy sinh nhiều vấn đề phức tạp, đe dọa ổn định xã hội (Theo thống
kê, trong tất cả các vụ việc khiếu kiện có đến 70% số vụ liên quan đến đất
đai). Đây là vấn đề có tính chất phức tạp làm ảnh hưởng đến đời sống chính
trị, kinh tế, văn hoá - xã hội của các địa phương trong cả nước.
Trước tình hình đó Đảng, Nhà nước, Chính phủ cùng các bộ, ngành,
địa phương đã tích cực giải quyết những tồn tại trên bằng việc cụ thể hoá

những quy định có tính thống nhất cao trong những văn bản quy phạm pháp
luật như Luật đất đai năm 2003 đã được kỳ họp thứ tư - Quốc hội khoá XI
thông qua, các Nghị định, Thông tư có liên quan đến công tác quản lý và sử
dụng đất đai.
Trên địa bàn huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang trong những năm gần đây
tình hình tranh chấp đất đai có nhiều diễn biến phức tạp, liên quan đến việc
cấp đất cho nhân dân xây dựng nhà ở, giải toả hành lang giao thông tại trung
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2


Tiểu luận Quản lý Nhà nước Chương trình chuyên viên chính
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

tâm huyện lỵ, giải phóng mặt bằng để thực hiện quy hoạch, xây dựng các
trung tâm cụm xã, các công trình giao thông xây dựng trên địa bàn huyện,
thị...Đã làm nảy sinh rất nhiều vụ việc khiếu kiện, khiếu nại trong nhân dân,
cá biệt có vụ khiếu kiện vượt cấp kéo dài nhiều năm.
Nhận thức được tầm quan trọng trong vấn đề này, tỉnh và huyện, thị đã
có nhiều biện pháp chỉ đạo nhằm chấn chỉnh công tác quản lý, quy hoạch và
sử dụng đất đai bảo đảm đúng quy định và đi vào nề nếp. Ngoài việc xây
dựng ban hành và thường xuyên rà soát điều chỉnh các văn bản pháp quy cho
phù hợp với chính sách, pháp luật về đất đai, tỉnh và huyện còn tập trung
triển khai thực hiện cải các hành chính, tập trung vào cải cách thủ tục hành
chính trong các cấp chính quyền và các cơ quan quản lý nhà nước các cấp
nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về đất đai. Trong đó
quan tâm giải quyết dứt điểm các vụ khiếu kiện trên địa bàn có liên quan đến
công tác quản lý, quy hoạch và sử dụng đất đai trên địa bàn.
Trong phạm vi tiểu luận này chủ yếu đề cập đến quá trình giải quyết

một vụ tranh chấp đất đai dẫn đến khiếu kiện tại địa bàn của thị trấn Mèo
Vạc, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3


Tiểu luận Quản lý Nhà nước Chương trình chuyên viên chính
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

I. TÌNH HUỐNG

1.1 Hoàn cảnh ra đời:
Thị trấn Mèo Vạc nằm tại trung tâm huyện lỵ Mèo Vạc, thuộc xã vùng
2 theo quy định của Chính phủ, cũng như các xã khác trong huyện, những
năm trước đây khi phong trào xây dựng Hợp tác xã nông nghiệp toàn xã phát
triển mạnh, nhiều hộ nông dân trong thị trấn đã tự nguyện đóng góp hàng
trăm ha đất nông nghiệp của gia đình cho tập thể khi tham gia Hợp tác xã.
Trong thời gian những năm gần đây, khi thực hiện cơ chế khoán trong nông
nghiệp, Hợp tác xã đã tiến hành giao đất cho các hộ tự chủ sản xuất. Nhưng
đến năm 2006, UBND thị trấn Mèo Vạc đã có quyết định thu hồi 670 m 2 đất
của hộ ông Thào Mí Nô bổ xung vào quỹ đất tập thể, giao cho tổ khu phố II
quản lý và sử dụng, với lý do mảnh đất trên có nguồn gốc từ đất 5% của Hợp
tác xã trong những năm trước đây.
2.1 Diễn biến vụ việc:
Tháng 9 năm 1990, theo chủ trương thực hiện chính sách khoán sản
phẩm đến hộ và người lao động theo tinh thần Chỉ thị 100 của Ban Bí thư
Trung ương Đảng khoá VI (Tháng 1/1981) và Nghị quyết 10 của Bộ Chính
trị khoá VI (Năm 1988), hộ ông Thào Mí Nô được Hợp tác xã giao cho một

thửa đất có chiều rộng 70m, chiều dài 200m nằm ngay cạnh trụ sở làm việc
của Hợp tác xã nông nghiệp (Nay là trụ sở thị trấn Mèo Vạc). Một phần của
mảnh đất này trước đây (Mảnh đất có diện tích 670m 2) khi thực hiện chính
sách khoán 10, Hợp tác xã đã giao cho ông Thào Mí Trỏ là chú ruột của ông
Thào Mí Nô, theo bản đồ dải thửa đo đạc năm 1992 thì diện tích đất này
thuộc thửa số 6, tờ số 1 tổ II, thị trấn Mèo Vạc, nay thuộc một phần của thửa
số 15, tờ số 4 bản đồ địa chính và nằm trong giấy chứng nhận quyền sử dụng
đất của ông Thào Mí Và bố đẻ của ông Thào Mí Trỏ đứng tên. Theo ông Trỏ
thì thửa đất đứng tên bố ông là đất do gia đình tự khai phá từ nhiều năm
trước đây, sau đó đóng góp tham gia Hợp tác xã như các hộ khác trong thị
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4


Tiểu luận Quản lý Nhà nước Chương trình chuyên viên chính
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

trấn. Nhưng do trong lúc nhà neo người, gia đình cháu (Tức gia đình ông
Thào Mí Nô) khó khăn, nên họ tộc đã bàn bạc và thống nhất đề nghị chính
quyền thị trấn cắt 1 phần diện tích đất của ông đang sử dụng là 670m 2, cho
cháu ruột là ông Thào Mí Nô sử dụng từ đó đến nay. Phần còn lại ông đã bán
cho bà Vàng Thị Mỷ thuộc tổ VII, thị trấn Mèo Vạc.
Tuy nhiên sau đó 16 năm, vào năm 2006 do kinh tế thị trường phát
triển, nhiều gia đình chuyển sang làm ăn buôn bán có hiệu quả, thu nhập cao
bà Vàng Thị Mỷ có ý định mở quán kinh doanh nên đã cho rằng miếng đất
mà ông Thào Mí Nô đang sử dụng là đất mà bà đã mua của ông Thào Mí Trỏ
trước đây. (Do miếng đất này nằm ở mặt tiền, liền kề với đường nội thị mới
mở cạnh chợ Trung tâm huyện), cho nên 2 bên đã xảy ra tranh chấp và bà
Mỷ đã làm đơn khiếu kiện lên Uỷ ban nhân dân thị trấn yêu cầu giải quyết.

Sau khi tiếp nhận và thụ lý giải quyết đơn của bà Vàng Thị Mỷ, ngày
20/1/2006, Uỷ ban nhân dân thị trấn Mèo vạc đã ban hành quyết định số
125/QĐ-UBND Về việc giải quyết đơn khiếu kiện của bà Vàng Thị Mỷ và
đồng thời thu hồi 670m2 đất của ông Nô xung vào đất công của thị trấn. Theo
Uỷ ban nhân dân thị trấn lập luận thì phần đất 670m 2 có nguồn gốc từ đất
5% trước đây của Hợp tác xã chưa giao cho ai sử dụng, nên đã bác đơn của
bà Mỷ và đồng thời xác định phần đất trên thuộc quản lý của Uỷ ban nhân
dân thị trấn, quyết định thu hồi và bổ xung vào quy hoạch đất xây dựng mở
rộng trụ sở Uỷ ban nhân dân thị trấn theo chương trình đầu tư của tỉnh xây
dựng trụ sở. Quyết định trên không được gửi cho ông Nô và bản thân ông Nô
cũng không nắm được thông tin gì về việc Uỷ ban nhân dân thị trấn thu hồi
mảnh đất 670m2 của gia đình ông đang sử dụng, vì thế ông không có khiếu
nại gì và vẫn tiếp tục canh tác trên diện tích đất nói trên.
Đến đầu năm 2007, khi gia đình ông Thào Mí Nô tiến hành xây dựng
quán để kinh doanh thì ngày 15/6/2007 Uỷ ban nhân dân thị trấn Mèo Vạc đã
mời ông Nô lên lập biên bản và yêu cầu gia đình ông trong thời gian 15 ngày
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5


Tiểu luận Quản lý Nhà nước Chương trình chuyên viên chính
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

phải tháo dỡ toàn bộ công trình xây dựng trái phép trên đất của Uỷ ban nhân
dân thị trấn. Khi trình bày và hỏi lý do thì ông mới biết mảnh đất trên của
ông đã bị Uỷ ban nhân dân thị trấn thu hồi, xung đất công từ tháng 01 năm
2006 tại quyết định số 125/QĐ-UBND, vì vậy ông đã gửi đơn đến Uỷ ban
nhân dân huyện Mèo Vạc và các cơ quan chức năng xem xét, giải quyết trả
lại quyền sử dụng hợp pháp mảnh đất 670m2 nói trên.

Một quyết định trái pháp luật, sai thẩm quyền:
Căn cứ Luật tổ chức Hội đồng nhân dân và Uỷ ban nhân dân đã được
Quốc hội khoá XI, kỳ họp thứ 4 thông qua ngày 26/11/2003 Quy định về Tổ
chức và hoạt động của Hội đồng nhân dân và Uỷ ban nhân dân các cấp. Tại
khoản 3 Điều 98 Mục 2 Nhiệm vụ, quyền hạn của Uỷ ban nhân dân cấp
huyện đã quy định rõ: "...Thực hiện giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất đối
với cá nhân và hộ gia đình, giải quyết tranh chấp đất đai, thanh tra đất đai
theo quy định của Pháp luật..." Vậy việc ra quyết định thu hồi đất thuộc
thẩm quyền cấp huyện chứ không thuộc thẩm quyền của cấp xã. Mặt khác
việc Uỷ ban nhân dân thị trấn thu hồi đất đã được giao theo chủ trương
khoán 10, không có lý do chính đáng là vi phạm pháp luật, đồng thời việc áp
dụng các điều luật của Luật Đất đai không còn hiệu lực thi hành là không có
cơ sở pháp lý. Tóm lại, việc Uỷ ban nhân dân thị trấn ban hành quyết định
thu hồi đất của gia đình ông Nô là vi phạm pháp luật và sai thầm quyền.
II. PHÂN TÍCH VÀ XỬ LÝ TÌNH HUỐNG

1.2 Mục tiêu:
Trên cơ sở các quy định của pháp luật về vấn đề đất đai; chức năng,
nhiệm vụ, thẩm quyền của các cấp chính quyền địa phương và những tình
tiết phát sinh vụ việc khiếu kiện của gia đình ông Thào Mí Nô, cần phân tích
làm rõ các nguyên nhân sâu xa dẫn đến vụ việc trên, trách nhiệm của chính
quyền địa phương và các hộ có liên quan trong vụ việc, đưa ra biện pháp giải
quyết hợp tình, hợp lý nhằm lấy lại công bằng cho công dân, mà cụ thể là
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6


Tiểu luận Quản lý Nhà nước Chương trình chuyên viên chính
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

quyền sử dụng đối với mảnh đất 670m 2 nói trên. Đồng thời rút ra bài học
kinh nghiệm trong công tác quản lý, sử dụng đất đai nói riêng và hoạt động
quản lý nhà nước của cơ quan hành chính tại địa phương.
2.2 Cơ sở lý luận:
Dưới sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước là chủ thể đặc biệt của quyền
lực chính trị, là sự tập trung quyền lực cao nhất của nhân dân. Bộ máy Nhà
nước bao gồm các cơ quan lập pháp; cơ quan hành pháp; cơ quan tư pháp,
được tổ chức và hoạt động theo những nguyên tắc chung thống nhất tạo
thành một cơ chế đồng bộ để thực hiện nhiệm vụ và chức năng của Nhà
nước. Nhà nước thực hiện quản lý xã hội bằng pháp luật, hệ thống pháp luật
do Nhà nước ban hành là cơ sở pháp lý cho tổ chức hoạt động của đời sống
xã hội và Nhà nước, là công cụ để thể hiện quyền lực của Nhà nước. Đồng
thời các tổ chức và mọi công dân phải chấp hành và thực hiện nghiêm chỉnh
hiến pháp, pháp luật. Trong Hiến pháp Việt Nam năm 1992, tại Điều 12 quy
định: " Nhà nước quản lý xã hội bằng pháp luật, không ngừng tăng cường
pháp chế xã hội chủ nghĩa".
Đối với lĩnh vực đất đai, Nhà nước đã ban hành luật đất đai nhằm điều
chỉnh các quan hệ xã hội hình thành trong việc sử dụng và bảo vệ đất đai.
Cùng với luật đất đai, Nhà nước ban hành các văn bản quy phạm pháp luật
về tài nguyên, môi trường, nguồn nước. Nó quy định về quyền sở hữu đặc
biệt của Nhà nước với các đối tượng nói trên, đồng thời quy định quyền sử
dụng và bảo vệ chúng.
Đảng và Nhà nước ta đã khẳng định đất đai thuộc sở hữu toàn dân,
Nhà nước là đại diện của chủ sở hữu. Nhà nước thống nhất quản lý toàn bộ
đất đai theo quy hoạch, kế hoạch và pháp luật, bảo đảm sử dụng đúng mục
đích, có hiệu quả.
Nhà nước giao đất, cho thuê đất để các tổ chức, cá nhân sử dụng ổn
định lâu dài, Nhà nước định giá đất công khai căn cứ vào từng loại đất, từng
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

7


Tiểu luận Quản lý Nhà nước Chương trình chuyên viên chính
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

vùng và mức độ đầu tư đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng,...làm cơ sở để xây
dựng chính sách chuyển nhượng quyền sử dụng đất, mức độ đền bù khi thu
hồi, khi thế chấp vay vốn,... theo quy định của pháp luật.
Nhà nước kiểm soát, quản lý chặt chẽ việc tích tụ tập trung ruộng đất
phù hợp với chuyển dịch cơ cấu kinh tế và sự phát triển của công nghiệp,
dịch vụ,...không để việc này diễn ra tự phát làm cho người nông dân mất
ruộng mà không có việc làm, trở thành bần cùng hoá. Có biện pháp giúp đỡ
những người không có đất sản xuất để thực hiện xoá đói giảm nghèo, hỗ trợ
những người có đất bị thu hồi để ổn định đời sống.
Đẩy mạnh việc giao đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâu
dài, ổn định cho nông dân, giải quyết những tranh chấp và khiếu kiện về đất
đai. Giữ nguyên mức hạn điền như quy định trong Luật Đất đai năm 2003,
song cần cụ thể hơn theo phân vùng và theo loại đất. Ngoài đất trong hạn
điền, Nhà nước cho thuê phần đất ngoài hạn điền ở những vùng có điều kiện,
kể cả những người không phải là nông dân được thuê quyền sử dụng đất
trống, đồi núi trọc, đất bồi ven sông biển, đất hoang hoá để phát triển sản
xuất theo luật định.
* Các văn bản pháp luật có liên quan đến đất đai và việc giải quyết
tranh chấp đất đai:
- Luật Đất đai năm 1988; Luật Đất đai năm 1993; Luật Đất đai sửa đổi
năm 1998 và năm 2001; Luật Đất đai năm 2003.
- Nghị định số 04/CP ngày 10/1/1997 Nghị định của Chính phủ quy
định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực quản lý và sử dụng đất đai.

- Nghị định số 17/1999/NĐ-CP Nghị định của Chính phủ quy định về
thủ tục chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế quyền sử
dụng đất và thế chấp, góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

8


Tiểu luận Quản lý Nhà nước Chương trình chuyên viên chính
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

- Nghị định số 79/CP ngày 01/11/2001 của Chính phủ về sửa đổi bổ
sung một số điều của nghị định 17/1999/NĐ-CP.
3.2 Phân tích tình huống:
Thị trấn Mèo vạc lúng túng, nhân dân bất bình:
Căn cứ vào các tài liệu có trong hồ sơ vụ việc nêu trên cho thấy hộ ông
Thào Mí Nô là một hộ nông dân nghèo, bản thân ông Thào Mí Nô đã có thời
gian phục vụ trong quân ngũ, tham gia bảo vệ Tổ quốc, bản thân ông và các
thành viên trong gia đình đều chấp hành nghiêm túc các quy định của địa
phương, chính sách Pháp luật của Đảng và Nhà nước, được nhân dân trong
tổ khu phố yêu mến. Gia đình ông hiện có 5 thành viên gồm 2 vợ chồng và 3
đứa con nhỏ, 3 đưa con hiện đang theo học tại trường tiểu học và trung học
phổ thông thị trấn, gia đình ông chỉ có diện tích đất rất ít để canh tác, trong
đó có 670m2 đất bị thu hồi, nhìn chung thu nhập của gia đình ông Nô chủ
yếu dựa vào việc sản xuất nông nghiệp, ngoài ra không có nguồn thu nhập
nào khác. Với hoàn cảnh như vậy, vào các thời gian nông nhàn ông Nô phải
đi làm thuê để đảm bảo cuộc sống cho gia đình.
Khi đoàn công tác của huyện xuống thị trấn làm việc và tìm hiểu thực
tế trong nhân dân thì mọi người dân ở đây đều bày tỏ sự thông cảm với hoàn

cảnh của gia đình ông Nô và bất bình trước việc làm của chính quyền thị
trấn. Dư luận nhân dân cho rằng việc Uỷ ban nhân dân thị trấn thu hồi đất
của gia đình ông Nô là không công bằng, có sự phân biệt đối sử và có điều gì
đó khuất tất. Bởi trên địa bàn thị trấn nhiều hộ gia đình cũng đang sử dụng
đất 5% của Hợp tác xã trước đây, giống như đối với mảnh đất mà gia đình
ông Nô đang sử dụng tại sao không bị thu hồi?
Theo đặt vấn đề của đoàn công tác thì tại sao diện tích đất của nhân
dân sau khi khai hoang, canh tác được nhân dân đóng góp vào hợp tác xã và
sau này lại tiếp tục được giao cho các hộ canh tác đều được nhân dân thực
hiện nghiêm túc theo quy định của Pháp luật và quy định của địa phương.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

9


Tiểu luận Quản lý Nhà nước Chương trình chuyên viên chính
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Mảnh đất của gia đình ông Nô, được ông chú ruột cho từ những năm trước
đây cũng thuộc diện đất khai hoang, được sử dụng miễn thuế trong thời gian
từ 3 - 5 năm, cũng đã đóng góp cho Hợp tác xã và đã được giao cho ông Nô
sử dụng theo đề nghị của gia tộc từ những năm trước đây. Đối với loại đất
dạng này tại thị trấn Mèo Vạc có hàng chục ha, tại sao lại chỉ thu hồi riêng
mảnh đất của ông Nô, lại thu hồi khi có tranh chấp của 2 gia đình bà Mỷ và
ông Nô.
Lãnh đạo Uỷ ban nhân dân thị trấn Mèo Vạc cho biết, đối với các hộ
thuộc diện như nhà ông Nô có rất nhiều nhưng không thu hồi vì lý do họ đã
xây dựng nhà, còn diện tích đất của ông Nô đang để trống, canh tác không
thường xuyên, mặt khác đây là diện tích nằm cận kề với Uỷ ban nhân dân thị
trấn, nên mới có điều kiện để bổ xung quy hoạch, mở rộng trụ sở Uỷ ban

nhân dân thị trấn.
Thực tế lại cho thấy, khu vực xung quanh Uỷ ban nhân dân thị trấn
không phải chỉ riêng mảnh đất của ông Nô là đang canh tác mà còn nhiều hộ
khác trong đó có diện tích đất của hộ bà Vàng Thị Mỷ (người có tranh chấp
với gia đình ông Nô), mặt khác việc thu hồi đất của gia đình ông Nô để quy
hoạch không được bàn bạc tập thể và công khai cho nhân dân biết, việc bổ
xung quy hoạch cũng chưa được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
Khi nghe tổ công tác phân tích làm rõ thì cán bộ thị trấn đã đồng tình
và thừa nhận có sự vô lý trong giải quyết vụ việc trên. Tuy nhiên khi làm
việc với chính quyền thị trấn thì các đồng chí lãnh đạo đưa ra nhiều lý do
không thoả đáng, đồng thời có sự đổ lỗi cho các đồng chí lãnh đạo tiền
nhiệm. Khi phân tích về việc ra quyết định số 125/QĐ-UBND Về việc giải
quyết đơn khiếu kiện của bà Vàng Thị Mỷ và đồng thời thu hồi 670m 2 đất
của ông Nô xung vào đất công của thị trấn của UBND thị trấn là trái Pháp
luật và sai thẩm quyền thì lãnh đạo thị trấn lại đổ do cấp trên chỉ đạo, thị trấn
chỉ biết thực hiện.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

10


Tiểu luận Quản lý Nhà nước Chương trình chuyên viên chính
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nhìn chung sau khi phân tích và đối chất trực tiếp với lãnh đạo thị trấn
cho thấy lãnh đạo thị trấn chưa công tâm trong giải quyết vụ việc, chưa thấy
rõ trách nhiệm của mình và tỏ ra lúng túng, chối quanh khi được phân tích cụ
thể, làm rõ. Vì vậy, vụ việc trên đã gây bất bình trong nhân dân là điều
đương nhiên, việc thu hồi đất của gia đình ông Nô với một động cơ không
tốt, chỉ tính đến việc thực hiện quy hoạch mở rộng trụ sở làm việc mà không

tôn trọng và tính đến bảo vệ quyền lợi cho công dân.
Tuy nhiên về phía gia đình ông Nô cũng có phần sai vì chưa kịp thời
tiến hành làm các thủ tục theo quy định để chứng nhận quyền sử dụng đất và
chuyển đổi mục đích sử dụng đất theo quy định của pháp luật. Gia đình ông
Thào Mí Và và gia đình bà Vàng Thị Mỷ cũng có phần sai vì chưa báo cáo
chính quyền và làm các thủ tục mua bán quyền sử dụng đất theo quy định
của pháp luật.
4.2 Phương án giải quyết tình huống:
Để giải quyết đơn khiếu nại của gia đình ông Thào Mí Nô, trú tại tổ II
thị trấn Mèo Vạc, đòi hỏi đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý hành chính
Nhà nước tại cơ sở phải nắm chắc tình hình cụ thể diễn biến vụ việc, phân
tích rõ nguyên nhân khách quan, chủ quan và có biện pháp cụ thể để giải
quyết đúng chính sách, pháp luật, lấy lại lòng tin trong nhân dân.
Các bước tiến hành:
Sau khi nhận được đơn khiếu nại của ông Thào Mí Nô, trú tại tổ II, thị
trấn Mèo Vạc. Thường trực Uỷ ban nhân dân huyện Mèo Vạc đã tổ chức họp
với các ngành chức năng, chuyên môn có liên quan để xem xét cụ thể nội
dung đơn khiếu kiện, các văn bản có liên quan và đưa ra biện pháp và định
hướng giải quyết cụ thể, UBND huyện đã thống nhất thành lập tổ công tác
giải quyết đơn khiếu nại của ông Thào Mí Nô do ông Phó chủ tịch Thường
trực Uỷ ban nhân dân huyện làm tổ trưởng, các thành viên gồm: Phòng Tài

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

11


Tiểu luận Quản lý Nhà nước Chương trình chuyên viên chính
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

nguyên môi trường, Phòng Kinh tế, Thanh tra nhà nước; mời Ủy ban Mặt
trận Tổ quốc huyện, Ban dân vận Huyện uỷ tham gia tổ công tác.
Sau khi xuống cơ sở nắm tình hình, làm việc với chính quyền; Ủy ban
Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể thị trấn; một số hộ dân có liên quan và dự
họp với nhân dân tổ khu phố 2 để nghe các ý kiến phản ánh, tâm tư nguyện
vọng của nhân dân. Tổ công tác đã có buổi làm việc trực tiếp với lãnh đạo
chính quyền, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể, các ban ngành chức
năng liên quan của thị trấn Mèo Vạc, đại diện chính quyền, đoàn thể tổ khu
phố 2 và các hộ có tranh chấp và liên quan.
Sau khi phân tích rõ các vấn đề liên quan trên cơ sở đơn khiếu nại và
các văn bản liên quan, tổ công tác đã thống nhất kết luận và thông báo trước
cuộc họp như sau:
1- Đề nghị cấp có thẩm quyền thu hồi và huỷ bỏ quyết định số
125/QĐ-UBND ngày 20/1/2006 của Uỷ ban nhân dân thị trấn Mèo Vạc.
Lý do: Quyết định ban hành trái quy định của pháp luật và sai thẩm
quyền được quy định tại khoản 2, điều 24, điều 28 luật đất đai năm 1993 và
khoản 2, điều 44 luật đất đai (sửa đổi) năm 2003. Tiến hành trả lại phần đất
thu hồi cho gia đình ông Thào Mí Nô.
2- Yêu cầu 2 hộ có tranh chấp làm đúng và đầy đủ các trình tự, thủ tục
trong việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, mua bán, chuyển quyền
sử dụng đất theo định của pháp luật.
3- Bác đơn của Bà Vàng Thị Mỷ đòi lại đất của ông Thào Mí Nô vì
thực tế và các tài liệu, hồ sơ liên quan không có căn cứ nào chứng minh được
mảnh đất 670m2 trên là của gia đình bà Mỷ.
4- Sau khi có quyết định chính thức của Ủy ban nhân dân huyện, chính
quyền thị trấn có trách nhiệm tổ chức thông báo rộng rãi và họp nhân dân tổ

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

12

Tiểu luận Quản lý Nhà nước Chương trình chuyên viên chính
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

khu phố 2 để công bố quyết định và thông báo cụ thể quá trình và kết quả
giải quyết vụ việc cho nhân dân hiểu và thực hiện.
Nhìn chung, sau giải quyết vụ việc 2 hộ có tranh chấp và chính quyền
địa phương đã thực hiện nghiêm túc theo quyết định của Uỷ ban nhân dân
huyện Mèo Vạc, không xảy ra các tranh chấp và khiếu kiện phát sinh.
Đánh giá những vấn đề nảy sinh dẫn đến khiếu nại:
- Sau khi thực hiện chính sách khoán 10, giao đất đến hộ và người lao
động, mặc dù bình quân đất nông nghiệp của thị trấn Mèo Vạc giao cho các
hộ gia đình đạt mức trên 2.000m2 là khá cao so với mức bình quân chung
trong huyện, tuy nhiên cũng chưa đáp ứng được với nhu cầu sử dụng đất đai
của nhân dân, tình trạng nhân dân thiếu đất sản xuất hiện đang xảy ra, một
bộ phận nhân dân không có đất sản xuất, phải đi làm thuê, làm mướn tại các
xã lân cận, đi đào đãi quặng trái phép, thậm trí sang cả Trung Quốc làm thuê
bất hợp pháp.
- Việc giao đất, sử dụng đất chưa được gắn liền với công tác quản lý
đất đai theo quy định của pháp luật. Tình trạng tự ý giao quyền sử dụng đất
cho người trong dòng tộc, tự ý mua bán, trao đổi đất không thông qua các cơ
quan chức năng và chính quyền địa phương đã dẫn đến những khiếu nại
không đáng có tại cơ sở. Tình trạng sử dụng đất nông nghiệp sai mục đích,
không được sự đồng ý của chính quyền địa phương đã ảnh hưởng trực tiếp
đến hiệu quả sử dụng đất đai tại địa phương, trong khi quỹ đất nông nghiệp
của địa phương không nhiều, đời sống của nhân dân còn gặp nhiều khó khăn.
- Công tác quy hoạch đất đai còn mang tính chủ quan, chưa tính toán
đầy đủ các yếu tố nhằm bảo đảm sự phát triển chung của địa phương, đồng
thời phải bảo đảm yếu tố phát triển sản xuất, nâng cao đời sống nhân dân.

Chưa làm tốt việc công khai quy hoạch để nhân dân biết, thực hiện.
- Công tác tuyên truyền, hướng dẫn về Luật Đất đai và các quy định
của địa phương về đất đai chưa được tổ chức sâu rộng cho nhân dân thực
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

13


Tiểu luận Quản lý Nhà nước Chương trình chuyên viên chính
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

hiện. Công tác kiểm tra, giải quyết các tranh chấp liên quan đến đất đai chưa
được quan tâm thực hiện ngay từ cơ sở.
- Tình trạng ban hành văn bản quy phạm pháp luật của chính quyền địa
phương chưa đúng quy định của pháp luật và thẩm quyền ban hành, chưa
được kiểm tra thường xuyên và chấn chỉnh kịp thời, gây bất bình trong nhân
dân và làm giảm hiệu lực, hiệu quả hoạt động của cơ quan nhà nước tại địa
phương.
Từ những nội dung trên có thể rút ra một số vấn đề sau:
Một là: Cần quan tâm nhiều hơn đến công tác tuyên truyền, phổ biến,
giáo dục pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai trong nhân dân, để nhân dân
hiểu và thực hiện theo đúng quy định của pháp luật.
Hai là: Tăng cường công tác quản lý nhà nước về đất đai, trong đó cần
thường xuyên kiểm tra tình hình quản lý sử dụng đất đai trong nhân dân, kịp
thời chấn chỉnh, sử lý các vi phạm trong quản lý và sử dụng đất đai, giải
quyết kịp thời, dứt điểm các tranh chấp, khiếu nại tố cáo của nhân dân liên
quan đến lĩnh vực đất đai ngay từ cơ sở.
Ba là: Tiếp tục đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ quản lý nhà nước
và nghiệp vụ chuyên ngành cho đội ngũ cán bộ cơ sở, nhất là trong lĩnh vực
quản lý đất đai. Thường xuyên kiểm tra, chấn chỉnh các sai phạm trong quản

lý nhà nước về đất đai, trong ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Xử lý
nghiêm các cán bộ cố ý làm sai, vi phạm các quy định của nhà nước, tổ chức
bố trí hợp lý đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, bảo đảm hoàn thành
nhiệm vụ được giao.
Năm là: Thường xuyên bổ xung, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đai
cho phù hợp với yêu cầu phát triển của địa phương, thực hiện nghiêm túc
việc dân chủ trong quy hoạch và công khai quy hoạch trong nhân dân.
III. KIẾN NGHỊ
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

14


Tiểu luận Quản lý Nhà nước Chương trình chuyên viên chính
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Thông qua việc giải quyết vụ việc trên, nhằm thực hiện tốt công tác
quản lý và sử dụng đất đai trên địa bàn các huyện vùng cao Hà Giang, tôi xin
kiến nghị một số vấn đề sau:
- Đối với Đảng và Nhà nước:
+ Tiếp tục rà soát lại các chủ trương, chính sách liên quan đến đất đai
để kịp thời điều chỉnh cho phù hợp với yêu cầu phát triển trong thời kỳ hội
nhập kinh tế quốc tế, nhất là khi nước ta đã chính thức trở thành thành viên
của tổ chức thương mại thế giới (WTO). Trong đó cần quan tâm đến tính đặc
thù trong quản lý và sử dụng đất đai ở các vùng miền núi, dân tộc, biên giới,
vùng sâu, vùng xa;
+ Có chính sách cụ thể để giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập cho
đồng bào vùng cao, nhất là các vùng triển khai thực hiện quy hoạch phát
triển đô thị; xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn; xây dựng khu, cụm công
nghiệp; thuỷ điện... nhân dân không còn đất sản xuất nông nghiệp. Do hiện

nay quỹ đất sử dụng cho sản xuất nông nghiệp tại các huyện vùng cao ngày
một ít, thậm trí một bộ phận nhân dân không còn đất để sản xuất.
+ Tiếp tục thực hiện công cuộc cải cách hành chính ở các cấp, nhằm
hoàn thiện nền hành chính Quốc gia, để các cấp chính quyền, nhất là ở cơ sở
hoạt động có hiệu lực, hiệu quả theo đúng quy định của pháp luật.
- Đối với các cấp uỷ đảng, chính quyền địa phương:
+ Quan tâm quy hoạch, đào tạo, bố trí đội ngũ cán bộ bảo đảm có đủ
trình độ, năng lực, có tinh thần trách nhiệm, có nhận thức pháp luật cao
nhằm đáp ứng với yêu cầu trong công tác lãnh đạo, điều hành, quản lý nhà
nước, quản lý xã hội tại địa phương. Xây dựng nền hành chính tại địa
phương đủ mạnh, bảo đảm tính hiệu lực, hiệu quả trong hoạt động của bộ
máy chính quyền các cấp.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

15


Tiểu luận Quản lý Nhà nước Chương trình chuyên viên chính
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

+ Phát huy vai trò lãnh đạo của các cấp uỷ đảng, điều hành của các cấp
chính quyền, nhất là vai trò tập hợp, vận động quần chúng của MTTQ và các
đoàn thể trong tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật trong nhân dân, bảo
đảm để nhân dân hiểu, sống và làm việc theo hiến pháp và pháp luật.
+ Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện pháp luật
trong các cơ quan nhà nước và trong nhân dân, kịp thời phát hiện, sử lý và
giải quyết dứt điểm các sai phạm, các đơn thư khiếu nại tố cáo của công dân
ngay từ cơ sở, không để tình trạng đơn thư khiếu nại tố cáo vượt cấp kéo dài
gây ảnh hưởng đến tình hình an ninh chính trị và đời sống của nhân dân.

+ Tiến hành ra soát lại công tác quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai
tại các địa phương, kịp thời điều chỉnh các thiếu sót, sử lý các sai phạm trong
quy hoạch, trong sử dụng đất đai, trong việc cấp giấy chứng nhận quyền sử
dụng đất, trong mua bán, chuyển nhượng quyền sử dụng đất...theo đúng quy
định của pháp luật hiện hành.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

16


Tiểu luận Quản lý Nhà nước Chương trình chuyên viên chính
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

KẾT LUẬN
Việc giải quyết vụ việc khiếu kiện của các hộ nông dân thị trấn Mèo
Vạc, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang chỉ là một trong rất nhiều vụ khiếu kiện
liên quan đến lĩnh vực đất đai, một trong những vấn đề mang tính nhạy cảm,
nóng bỏng, rất đáng quan tâm không chỉ ở vùng nông thôn Hà Giang, mà của
hầu hết các vùng nông thôn trong cả nước. Việc giải quyết dứt điểm vụ việc
đã giải quyết ổn định được tình hình của thị trấn Mèo Vạc, lấy lại công bằng
cho gia đình ông Thào Mí Nô và niềm tin cho nhân dân vào các cấp chính
quyền và pháp luật. Thông qua vụ việc đã rút ra được kinh nghiệm quý báu
trong giải quyết tình trạng đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân về vấn đề
đất đai hiện nay, đồng thời cũng là bài học cho việc xây dựng chính quyền
nhà nước của dân, do dân và vì dân, xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp
quyền xã hội chủ nghĩa, với nền hành chính hiện đại, hoạt động thật sự hiệu
lực, hiệu quả, đáp ứng được yêu cầu phát triển trong thời kỳ công nghiệp
hoá, hiện đại hoá đất nước.
Thông qua vụ việc trên, chúng ta cũng nhận thấy rằng, công tác quản

lý và sử dụng nguồn tài nguyên có giá trị đặc biệt, đó là đất đai hiện nay có
nhiều vấn đề đáng báo động, tình trạng quy hoạch bừa bãi, tuỳ tiện theo ý
muốn chủ quan của một số cán bộ cơ sở, việc quản lý lỏng lẻo, không tuân
thủ theo quy định của pháp luật, tình trạng sử dụng đất đai không hiệu quả,
lãng phí nguồn tài nguyên quý giá trong thời gian dài đã để lại những hậu
quả đáng tiếc không chỉ về kinh tế, xã hội, mà còn ảnh hưởng rất lớn đến an
ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trong các vùng miền; làm tổng thương
mối quan hệ gia đình, làng xóm, truyền thống cố kết, gắn bó lâu đời của
người dân Việt Nam, làm suy thoái đạo đức xã hội...Vì vậy, trách nhiệm này
không chỉ của riêng ai, mà là trách nhiệm của cả cộng đồng, của mỗi người
dân và vai trò quan trọng, chủ yếu của các cấp chính quyền trong thực hiện
chức năng của cơ quan quyền lực nhà nước tại địa phương./.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

17


Tiểu luận Quản lý Nhà nước Chương trình chuyên viên chính
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1- Giáo trình Quản lý nhà nước chương trình chuyên viên chính tập I,
II, III của Học viện Hành chính Quốc gia ( Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ
thuật Hà Nội - 2007)
2- Luật tổ chức Hội đồng nhân dân và Uỷ ban nhân dân ( Nhà xuất bản
Thống kê, tháng 12/2003);
3- Luật đất đai năm 1999; luật đất đai năm 2003;
4- Một số tài liệu của bộ phận tiếp nhận và trả kết quả (Bộ phận 1 cửa)
thuộc Uỷ ban nhân dân huyện Mèo Vạc; Phòng Tài nguyên Môi trường;
Thanh tra Nhà nước huyện Mèo Vạc; Uỷ ban nhân dân thị trấn Mèo Vạc.

----------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

18