Xây dựng bộ câu hỏi trắc nghiệm cho môn công nghệ kim loại tại trường đại học sư phạm kỹ thuật thành phố hồ chí minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ
NGUYỄN PHAN MAI KHOA

XÂY DỰNG BỘ CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM MÔN
CÔNG NGHỆ KIM LOẠI TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC
SƯ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
S

K

C

0

0

3

9

5

9

NGÀNH: LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP DẠY MÔN KỸ THUẬT - 601410

S KC 0 0 3 8 0 2

Tp. Hồ Chí Minh, 2012


B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR

NG

IH CS

THÀNH PH

H

PH M K THU T
CHÍ MINH

LU N V N TH C S
NGUY N PHAN MAI KHOA

XÂY D NG B

CÂU H I TR C NGHI M

MÔN CÔNG NGH KIM LO I T I TR
S

PH M K THU T THÀNH PH

NGÀNH: LÝ LU N VÀ PH

NG

H

IH C

CHÍ MINH

NG PHÁP D Y MƠN K THU T - 601410

Tp. H Chí Minh, tháng 10 n m 2012


B GIÁO D C VÀ ÀO
TR

NG

IH CS

THÀNH PH

H

O

PH M K THU T
CHÍ MINH

LU N V N TH C S
NGUY N PHAN MAI KHOA

XÂY D NG B

CÂU H I TR C NGHI M

MÔN CÔNG NGH KIM LO I T I TR
S

PH M K THU T THÀNH PH

NGÀNH: LÝ LU N VÀ PH
H

H

NG

IH C

CHÍ MINH

NG PHÁP D Y MƠN K THU T - 601410

ng d n khoa h c: TS. NGUY N TR N NGH A

Tp. H Chí Minh, tháng 10 n m 2012

LÝ LỊCH KHOA HỌC
I. LÝ LỊCH SƠ LƯỢC:
Họ & tên: NGUYỄN PHAN MAI KHOA Giới tính: Nữ
Ngày, tháng, năm sinh: 06/06/1986 Nơi sinh: Bình Dương
Quê quán: Bình Dương Dân tộc: Kinh
Chức vụ, đơn vị công tác trước khi học tập, nghiên cứu: Giáo viên trường THPT Bến
Cát Tỉnh Bình Dương.
Chỗ ở riêng hoặc địa chỉ liên lạc: 406, Tp. Thủ Dầu Một Tỉnh Bình Dương
Điện thoại di động: 0979142481
Điện thoại nhà riêng: 06503826400
E-mail:
II. QUÁ TRÌNH ĐÀO TẠO:
1. Đại học: Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh
Hệ đào tạo: Chính quy Thời gian đào tạo từ 10/ 2005 đến 10/ 2010
Nơi học : Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh
Ngành học: Kỹ Thuật Cơng Nghiệp
Tên đồ án tốt nghiệp: Biên soạn tài liệu tư vấn Hướng nghiệp dành cho học sinh
phổ thông trung hoc ở tỉnh Bình Dương
Ngày & nơi bảo vệ: Trường ĐHSP Kỹ Thuật TPHCM
Giáo viên hướng dẫn: ThS. Nguyễn Thị Phương Hoa
Giáo viên phản biện: ThS. Lê Thị Hoàng
2. Sau đại học:
Hệ đào tạo: Chính quy Thời gian đào tạo từ 10/2010 đến 10/ 2012
Nơi học : Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh
Ngành học: Lý luận và phương pháp dạy kĩ thuật
Tên luận văn: Xây dựng bộ câu hỏi trắc nghiệm môn Công nghệ kim loại tại
trường Đại học Sư Phạm Kỹ Thuật Thành phố Hồ Chí Minh.
Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Trần Nghĩa
3. Trình độ ngoại ngữ : Tiếng Anh B1

III. Q TRÌNH CƠNG TÁC CHUYÊN MÔN TỪ KHI TỐT NGHIỆP ĐH:
Thời gian
2010 - 2012

Địa điểm
Trường THPT Bến Cát

XÁC NHẬN CỦA CƠ QUAN CỬ ĐI HỌC

Nghề nghiệp
Giáo viên

Ngày 20 tháng 9 năm 2011

(Ký tên, đóng dấu)

Người khai ký tên

Nguyễn Phan Mai Khoa

i


LỜI CAM ĐOAN

Tơi cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của tôi.
Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và
chưa từng được ai công bố trong bất kỳ cơng trình nào khác.

TP.HCM, ngày 27 tháng 9 năm 2012

Người cam đoan

ii


LỜI CÁM ƠN

Qua quá trình thực hiện luận văn cao học người nghiên cứu xin gửi lời cảm ơn chân
thành đến:
Tiến sĩ Nguyễn Trần Nghĩa Hiệu Trưởng Trường Cao Đẳng Nghề Thành Phố
Hồ Chí Minh là cán bộ hướng dẫn khoa học đã nhiệt tình giúp đỡ và hướng dẫn trong
suốt quá trình thực hiện luận văn.
Tiến sĩ Nguyễn Văn Tuấn Trưởng khoa Sư phạm Kỹ thuật, Trường ĐH SPKT
TP. HCM, đã có những góp ý xây dựng và định hướng cho quá trình nghiên cứu, thực
hiện luận văn.
Tiến sĩ Phan Gia Anh Vũ Giảng viên Trường ĐH SPKT TP. HCM, đã có
những tư vấn quan trọng cho người nghiên cứu hồn thành lận văn
Cơ Nguyễn Thị Tác Ánh, thầy Hồ Sĩ Hùng là giảng viên chính giảng dạy mơn
học Cơng nghệ kim loại và tồn thể q thầy cơ thuộc bô môn Công nghệ kim loại tại
trường Đại học Sư Phạm kỹ Thuật Thành phố Hồ Chí Minh đã giúp đỡ người nghiên
cứu trong tồn bộ q trình thực hiện luận văn.
Quý thầy cô Giảng viên trong Hội đồng bảo vệ luận văn cao học khóa 2010 2012 đã nhận xét và góp ý trong q trình thực hiện luận văn của người nghiên cứu.
Quý tác giả của các tài liệu mà người nghiên cứu đã sử dụng để tham khảo
trong quá trình nghiên cứu đề tài.
Các Anh, Chị học viên lớp Cao học LL&PP dạy học kỹ thuật 18B đã cùng chia
sẻ kiến thức, kinh nghiệm trong quá trình học tập.
Một lần nữa, xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc đến quý Thầy Cô, chúc
quý Thầy Cô nhiều sức khỏe.

TP. HCM, ngày 26 tháng 10 năm 2012

Nguyễn Phan Mai Khoa

iii


TÓM TẮT
Giáo dục là quốc sách hàng đầu của quốc gia. Với chủ trương và chính sách
đó nhà nước đã không ngừng đầu tư ,đổi mới để chất lượng ngày càng nâng cao có
thể sánh ngang tầm với các nước trong cùng khu vực. Đã có nhiều bài viết phân tích
về nhu cầu cấp thiết phải đổi mới giáo dục Việt Nam, trong đó người viết thường chú
trọng đến nội dung chương trình, phương pháp giảng dạy, cơ sở vật chất, đội ngũ
giáo viên mà chưa có nhiều sự quan tâm đến việc đánh giá một cách chính xác, khách
quan chất lượng người học. Trong những năm gần đây, với xu thế tiếp cận nền giáo
dục thế giới và khẳng định chất lượng giáo dục của nước nhà thì việc đánh giá năng
lực người học ngày càng được chú trọng và hình thức đánh giá bằng trắc nghiệm
khách quan đã được đưa vào áp dụng phổ biến ở các cấp từ phổ thông lên đến đại
học. Với cách tiếp cận như trên, người nghiên cứu thực hiện luận văn tốt nghiệp với
tên đề tài: “Xây dựng bộ câu hỏi trắc nghiệm cho môn Công nghệ kim loại tại
trường Đại học Sư Phạm Kỹ Thuật Thành phố Hồ Chí Minh”.
Trong điều kiện hạn chế về thời gian, mục tiêu nghiên cứu của đề tài được
giới hạn trong phạm vi: Xây dựng bộ câu hỏi trắc nghiệm cho môn học Công nghệ
kim loại tại trường Đại học Sư Phạm Kỹ Thuật Thành phố Hồ Chí Minh.
Nội dung chính của đề tài gồm có 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận của vấn đề nghiên cứu. Chương này có 3 nội dung:
- Lược sử về lý thuyết trắc nghiệm
- Đại cương về kiểm tra đánh giá
- Cơ sở xây dựng bộ câu hỏi trắc nghiệm cho mơn học
- Quy trình xây dựng ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm cho môn học.
Chương 2: Cơ sở thực tiễn về phương pháp KT đánh giá môn học CNKL. Gồm 2
nội dung:

- Giới thiệu môn học CNKL
- Thực trạng công tác kiểm tra đánh giá môn học CNKL
Chương 3: Xây dựng bộ câu hỏi trắc nghiệm môn học CNKL. Gồm 2 nội dung:
- Phân tích nội dung môn học.
- Xây dựng bộ câu hỏi trắc nghiệm cho môn học.
Kết quả nghiên cứu của đề tài:
-Biên soạn được 398 câu hỏi trắc nghiệm được sắp xếp thành 4 hình
thức câu trắc nghiệm. Thơng qua phương pháp nghiên cứu lấy ý kiến chuyên gia,
phân tích và thử nghiệm, các câu hỏi trong bộ câu hỏi trắc nghiệm
-Đánh giá những đóng góp của đề tài về mặt lý luận và thực tiễn.
-Xác định những nội dung liên quan đến đề tài sẽ tiếp tục được thực
hiện và phát triển sau này.

iv


ABSTRACT
Education is the nation's top national policy. Guidelines and policy state
that has not stopped investment and innovation to increasingly improve the quality on
par with other countries in the same region. There have been many articles written
analysis of the urgent need to reform education in Vietnam, in which writers often
focus on program content, teaching methods, facilities, teachers that do not have
much attention to the assessment correctly, the quality of the learning objective. In
recent years, the trend of the world's access to education and confirms the quality of
the education the form of capacity assessment by objective tests learners are
increasingly interested and widely used variable at all levels from high school to
college. With the above approach, the study conducted thesis with project: "Building
the test questions for subjects of Metal Technology at the Technical Education
University, Ho Chi Minh City."
Because of time limitations so the objectives of thesis are limited in scope:

"Building the test questions for subjects of Metal Technology at the Technical
Education University , Ho Chi Minh City."
The main content of the thesis includes three chapters:
Chapter 1: The theoretical basis for the research problem. Three contents:
- Summary history of theoretical test.
- A basic of test and evaluation in brief.
- A rationale for buiding objective test questions for subject.
- The process of building test questions bank for subject.
Chapter 2: The reality basis of the test and evaluate method for subject Metal of
Technology. This chapter has two contents:
- Introducing the theoretical subject Metal of Technology
- The reality of the test and evaluate method subject Metal of Technology
Chapter 3: Buiding the test questions for subject Metal of Technology.Two contents.
- Content analysis of subject.
- Building the test questions for the subject.
Results of project:
-Compiled 398 questions are arranged into four types of test questions.
After consulting experts and testing, objective test questions meet the standards in
both content and form.
-Assessing the contribution of topic in theoretical and practical aspects.
-Define the content related topic will be more to be done and developed
later.

v


MỤC LỤC

Quyết định giao đề tài
Lý lịch khoa học.................................................................................................. i

Lời cam đoan...................................................................................................... ii
Lời cám ơn ....................................................................................................... iii
Tóm tắt.............................................................................................................. iv
Mục lục ............................................................................................................. vi
Danh mục bảng ................................................................................................. ix
Danh mục hình .................................................................................................. xi
Danh mục viết tắt .............................................................................................xii
PHẦN A: MỞ ĐẦU .......................................................................................... 1
1.Lý do chọn đề tài......................................................................................1
2.Mục tiêu nghiên cứu................................................................................ 3
3.Nhiệm vụ nghiên cứu .............................................................................. 3
4.Đối tượng và khách thể nghiên cứu ......................................................... 4
5.Giả thuyết nghiên cứu ............................................................................. 4
6.Phương pháp nghiên cứu......................................................................... 4
7.Phân tích cơng trình liên hệ ..................................................................... 5
8.Giới hạn đề tài......................................................................................... 5
9.Kế hoạch nghiên cứu............................................................................... 6
PHẦN B: NỘI DUNG....................................................................................... 7
Chương 1: Cơ sở lý luận................................................................................... 7
1.1Tổng quan về lý thuyết trắc nghiệm ...................................................... 7
1.2 Đại cương về kiểm tra đánh giá .......................................................... 10
1.2.1Các khái niệm. ......................................................................... 10
1.2.2Mục đích của kiểm tra, đánh giá .............................................. 13
1.2.3 Các tiêu chuẩn của một bài kiểm tra........................................ 15
1.2.4 Các nguyên tắc đánh giá ......................................................... 16
1.2.5 Quy trình của việc kiểm tra đánh giá..................................... 17
1.3 Cơ sở xây dựng NHCHTN môn Công nghê kim loại.......................... 18
1.3.1 Đại cương về trắc nghiệm ....................................................... 18
1.3.2 Đặc điểm cơ bản của trắc nghiệm............................................ 18
1.3.3 So sánh sự giống và khác nhau giữa kiểm tra thông thường

và kiểm tra trắc nghiệm ....................................................................19

vi


1.4 Các loại trắc nghiệm........................................................................... 20
1.4.1 Câu trắc nghiệm đúng – sai ..................................................... 21
1.4.2 Câu trắc nghiệm nhiều lựa chọn .............................................. 23
1.4.3 Câu trắc nghiệm ghép hợp ...................................................... 26
1.4.4 Câu trắc nghiệm điền khuyết................................................... 28
1.5 Quy trình xây dựng ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm............................ 30
1.5.1 Xác định mục tiêu học tập....................................................... 31
1.5.2 Phân tích nội dung mơn học .................................................... 34
1.5.3 lập dàn bài trắc nghiệm ........................................................... 35
1.5.4 Biên soạn câu hỏi trắc nghiệm ................................................ 38
1.5.5 Phân tích các câu hỏi trắc nghiệm ........................................... 40
1.5.6 Thử nghiệm các câu hỏi trắc nghiệm....................................... 55
1.5.7 Lập ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm .........................................56
Kết luận chương 1 .......................................................................................... 56
Chương 2: Cơ sở thực tiễn xây dựng NHCHTN môn CNKL ...................... 58
2.1 Giới thiệu về trường đại học Sư Phạm Kỹ Thuật ................................ 58
2.2 Đặc điểm tâm lý phát triển trí tuệ, hoạt động học tập của sinh viên .... 62
2.3 Giới thiệu môn Công nghệ kim loại.................................................... 64
2.4 Các yếu tố ảnh hưởng đến việc dạy – học môn Công nghệ kim loại
tại trường đại học ..................................................................................... 65
2.5 Thực trạng công tác kiểm tra đánh giá kết thúc môn CNKL tại
trường ĐH SPKT.TPHCM ....................................................................... 66
2.6 Ý kiến của giảng viên về vấn đề xây dựng NHCHTN môn CNKL ..... 76
Kết luận chương 2 .......................................................................................... 77
Chương 3: Xây dựng NHCHTN mơn CNKL trình độ đại học .................... 79

3.1 Xác định mục tiêu, phân tích nội dung môn học ................................. 79
3.2 Xác định đặc trưng môn học............................................................... 80
3.3 Lập dàn bài trắc nghiệm ..................................................................... 80
3.4 Biên soạn câu hỏi trắc nghiệm khách quan ......................................... 81
3.5 Lấy ý kiến tham khảo cho câu hỏi trắc nghiệm khách quan ................ 83
3.6 Thử nghiệm câu hỏi sau khi có ý kiến của chun gia ........................ 86
3.7 Phân tích kết quả thu được ................................................................. 91
3.7.1 Phân tích độ khó của câu trắc nghiệm ..................................... 91
3.7.2 Phân tích độ phân cách của câu trắc nghiệm............................ 96
3.7.3 Phân tích độ phân cách của câu trắc nghiệm............................ 99
3.7.4 Điều chỉnh các câu trắc nghiệm cho phù hợp ........................ 104
3.7.5 Phân tích kết quả học tập của học sinh .................................. 108
3.7.6 Đánh giá bài trắc nghiệm ...................................................... 111

vii


3.8 Lập bộ câu hỏi trắc nghiệm môn CNKL ...........................................
Kết luận chương 3 ........................................................................................
PHẦN C: KẾT LUẬN ..................................................................................
1.Kết luận ..............................................................................................
2.Những đóng góp của đề tài..................................................................
3.Hướng phát triển của đề tài .................................................................
4.Kiến nghị ............................................................................................
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................

viii

112
113

114
114
117
118
118
120


DANH MỤC BẢNG
Bảng 1.1: Bảng so sánh giữa kiểm tra thông thường và kiểm tra trắc nghiệm. ........ 20
Bảng 1.2: Bảng cấu trúc chung cho trắc nghiệm đúng – sai .................................... 21
Bảng 1.3: Thang nhận thức BLOOM ...................................................................... 33
Bảng 1.4: Bảng liệt kê các động từ được sử dụng trong xác định mục tiêu.............. 34
Bảng 1.5: Lập dàn bài trắc nghiệm ......................................................................... 36
Bảng 1.6: Kết quả trả lời câu hỏi trắc nghiệm của học sinh ..................................... 41
Bảng 1.7: Phương pháp tính độ phân cách câu hỏi trắc nghiệm .............................. 42
Bảng 1.8: Tỷ lệ phần trăm làm đúng 4 câu hỏi trắc nghiệm .................................... 43
Bảng 1.9: Chuẩn đánh giá câu hỏi trắc nghiệm ....................................................... 45
Bảng 1.10: Kết luận từ độ tin cậy ........................................................................... 50
Bảng 1.11: Điểm khác nhau giữa trắc nghiệm cổ điển và hiện đại .......................... 53
Bảng 2.1: Bảng thể hiện quy mô và số lượng đối tượng được khảo sát ................... 66
Bảng 2.2: Đánh giá nhận thức tầm quan trọng của việc kiểm tra, đánh giá chính xác
kết quả học tập của đối tượng khảo sát. .................................................. 67
Bảng 2.3: Bảng kết quả khảo sát tỷ lệ sử dụng các phương pháp kiểm tra, đánh giá
của giảng viên giảng dạy môn CNKL tại các trường ĐH, CĐ. ............... 68
Bảng 2.4: Bảng thống kê số lượng và tỷ lệ mức độ áp dụng các hình thức kiểm tra,
đánh giá đối với môn CNKL tại trường ĐHSPKT.TPHCM. ................... 70
Bảng 2.5: Bảng nhận xét hiệu quả của các phương pháp kiểm tra – đánh giá.......... 72
Bảng 2.6: Bảng thống kê số lượng và tỷ lệ giảng viên thực hiện quy trình các bước
xây dựng câu hỏi trắc nghiệm khách quan. ............................................ 74

Bảng 2.7: Bảng thống kê số lượng và tỷ lệ giảng viên giảng dạy môn CNKL về vấn
đề sử dụng thường xuyên câu hỏi trắc nghiệm khách quan trong kiểm tra –
đánh giá ................................................................................................. 77
Bảng 3.1: Bảng thống kê số lượng, tỷ lệ mục tiêu tương ứng với mức độ nhận thức. 80
Bảng 3.2: Bảng thống kê số lượng câu hỏi trắc nghiệm đã được biên soạn. ............ 82

ix


Bảng 3.3: Bảng tổng hợp ý kiến giảng viên về mục tiêu và nôi dung câu hỏi trắc
nghiệm. .................................................................................................. 85
Bảng 3.4: Bảng thống kê số lượng câu hỏi và điểm số cho đề kiểm tra q trình lần 1
mơn CNKL đối với phần công nghệ đúc................................................ 86
Bảng 3.5: Bảng thống kê số lượng câu hỏi và điểm số cho đề kiểm tra q trình lần 2
mơn CNKL đối với phần gia công áp lực................................................ 87
Bảng 3.6: Bảng thống kê số lượng câu hỏi và điểm số cho đề kiểm tra q trình lần 3
mơn CNKL đối với phần cơng nghệ hàn................................................ 87
Bảng 3.7: Bảng thống kê số lượng câu hỏi và điểm số cho đề kết thúc môn CNKL. 89
Bảng 3.8: Bảng thống kê số lượng câu hỏi và điểm số cho đề tổng hợp môn CNKL
Bảng 3.9: Bảng thống kê số lượng sinh viên tham gia thử nghiệm ở 4 mã đề trong bộ
câu hỏi trắc nghiệm môn CNKL. ........................................................... 91
Bảng 3.10: Bảng thống kê độ khó câu hỏi trắc nghiệm đề A. .................................. 93
Bảng 3.11: Bảng tổng hợp độ khó bộ câu hỏi trắc nghiệm mơn CNKL................... 95
Bảng 3.12: Bảng tổng hợp độ phân cách câu hỏi trắc nghiệm đề A. ........................ 98
Bảng 3.13: Bảng thống kê số lượng câu hỏi theo chỉ số độ phân cách..................... 99
Bảng 3.14: Bảng số liệu tính tốn độ lệch và bình phương độ lệch so với điểm thô thi
của sinh viên làm trắc nghiệm đề A. ..................................................... 102
Bảng 3.15: Bảng tính toán tỷ lệ trả lời câu hỏi của sinh viên................................. 103.
Bảng 3.16: Bảng kết luận độ tin cậy. .................................................................... 104
Bảng 3.17: Bảng thống kê số câu hỏi có độ phân cách kém. ................................. 105

Bảng 3.18: Bảng thống kê số lượng câu hỏi sau khi phân tích và lưu trữ thành bộ câu
hỏi. ...................................................................................................... 107
Bảng 3.19: Bảng thống kê và tổng hợp điểm số đạt được của hai nhóm thử nghiệm và
đối chứng. ............................................................................................ 108
Bảng 3.20: Bảng thống kê số câu hỏi theo từng loại trong bộ câu hỏi trắc nghiệm. 112

x


DANH MỤC HÌNH
Hình 1.1: Mối liên hệ giữa kiểm tra và đánh giá ..................................................... 11
Hình 1.2: So sánh giữa mục đích dạy học và kết quả đạt được ................................ 12
Hình 1.3: Chức năng của kiểm tra- đánh giá ........................................................... 12
Hình 1.4: Quá trình dạy học theo thuyết điều khiển ................................................ 15
Hình 1.5: Phân loại trắc nghiệm theo cách thực hiện việc đánh giá ......................... 18
Hình 1.6: Quy trình lựa chọn mồi nhử hay .............................................................. 26
Hình 1.7: Quy trình xây dựng ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm ................................. 30
Hình 1.8: Mơ hình SMART .................................................................................... 30
Hình 1.9: Các bước soạn trắc nghiệm theo phương pháp Popham ........................... 40
Hình 2.1: Biểu đồ đánh giá tầm quan trọng của việc kiểm tra – đánh giá chính xác kết
quả học tập của các đối tượng được khảo sát ......................................... 67
Hình 2.2: Biểu đồ thể hiện kết quả khảo sát tỷ lệ sử dụng các phương pháp kiểm tra –
đánh giá của giảng viên giảng dạy mơn CNKL tại các trường ĐH, CĐ .. 69
Hình 2.3: Biểu đồ thống kê số lượng và tỷ lệ mức độ áp dụng hình thức kiểm tra –
đánh giá đối với mơn CNKL tại trường ĐHSPKT TP.HCM .................. 71
Hình 2.4: Biểu đồ nhận xét hiệu quả của các phương pháp kiểm tra – đánh giá ...... 73
Hình 2.5: Biểu đồ thống kê số lượng và tỷ lệ giảng viên thực hiện quy trình các bước
xây dựng ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm khách quan ............................ 75
Hình 2.6: Biểu đồ thể hiện tỷ lệ ý kiến giảng viên giảng dạy môn CNKL về vấn đề
xây dựng NHCHTN được đưa vào sử dụng thường xuyên. .................... 77

Hình 3.1: Biểu đồ phân bố độ khó của câu hỏi trắc nghiệm .................................... 95
Hình 3.2: Biểu đồ phân bố tần số các câu hỏi trắc nghiệm theo độ phân cách ......... 99
Hình 3.3: Biểu đồ so sánh điểm của nhóm đối chứng và nhóm thực nghiệm ......... 108
Hình 3.4: Biểu đồ thống kê tỷ lệ câu hỏi theo từng nhóm trong bộ câu hỏi trắc
nghiệm

............................................................................................................... 112

xi


DANH MỤC VIẾT TẮT

STT

CHỮ VIẾT TẮT

CHỮ VIẾT ĐẦY ĐỦ

1

CNKL

Công nghệ kim loại

2

NHCHTN

Ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm

3

KT – ĐG

Kiểm tra – đánh giá

4

SPKT TP.HCM

Sư Phạm Kỹ Thuật Thành Phố Hồ Chí Minh

5

KQ

Kết quả

6

KTTT

Kiểm tra thơng thường

7

TN

Trắc nghiệm

8

ĐTN

Đề trắc nghiệm

9

SV

Sinh viên

10

GDH

Giáo dục học

11

GV

Giảng viên

12

ĐT

Đào tạo

13

CHTN

Câu hỏi trắc nghiệm

14

KTTN

Kiểm tra trắc nghiệm

xii


GVHD: Ts. Nguyễn Trần Nghĩa

PHẦN A: MỞ ĐẦU
1.Lý do chọn đề tài
Trong giai đoạn đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập
quốc tế, nguồn lực con người Việt Nam càng trở nên có ý nghĩa quan trọng, quyết
định sự thành công của công cuộc phát triển đất nước. Giáo dục ngày càng có vai
trị và nhiệm vụ quan trọng trong việc xây dựng một thế hệ người Việt Nam mới,
đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội. Điều này đòi hỏi giáo dục phải có chiến
lược phát triển đúng hướng, hợp quy luật, xu thế và xứng tầm thời đại. Nghị quyết
về đổi mới cơ bản và toàn diện giáo dục đại học Việt Nam 2006 - 2020 đã đưa ra
những giải pháp mang tính đột phá để nâng cao chất lượng giáo dục sánh ngang tầm
với khu vực ASIAN và tiếp tục phấn đấu hướng đến tầm quốc tế. Trong số những
giải pháp đưa ra, giải pháp “Đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá kết

quả học tập, kiểm định và đánh giá các cơ sở giáo dục” [18] hiện nay đã và đang
được nhà nước hết sức quan tâm, chú trọng. Cùng cới sự đổi mới và phát triển của
đất nước, hơn ba mươi năm qua giáo dục đại học của nước ta đã có nhiều thành tựu
nổi bật: cung cấp lực lượng lao động có trí thức, xây dựng các trường đại học không
chỉ ở các trung tâm thành phố lớn mà mỗi tỉnh thành đều có một trường đại học, số
lượng sinh viên và giảng viên tăng nhanh,việc đào tạo liên thông từ Trung cấp đến
Đại học tạo điều kiện học tập cho mọi cá nhân trong xã hội mong muốn học tập suốt
đời … Bên cạnh những thành tựu nổi bậc như trên, hạn chế lớn nhất của giáo dục
đại học nước nhà hiện nay là chất lượng đào tạo chưa đáp ứng được đòi hỏi của sự
phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và nếu khơng có giải pháp khắc phục quyết
liệt, mang lại hiệu quả cao thì đất nước sẽ mất đi lợi thế cạnh tranh quan trọng về
chất lượng và số lượng nguồn nhân lực.
Là một trường chuyên đào tạo giáo viên kỹ thuật, giáo viên dạy nghề ở các cấp
bậc trình độ khác nhau trên cả nước, là trường đầu ngành trong hệ thống Sư Phạm
Kỹ Thuật Việt Nam, tiếp cận, áp dụng những phương pháp và phương tiện giảng
dạy mới, là Trung tâm nghiên cứu, thực nghiệm trong lĩnh vực giáo dục nghề
nghiệp, Trường ĐHSPKT TP.HCM có sứ mạng quan trọng trong việc đào tạo và
HVTH: Nguyễn Phan Mai Khoa LLPP 18B

Page 1


GVHD: Ts. Nguyễn Trần Nghĩa

phát triển đội ngũ những người thầy trực tiếp đào tạo nguồn nhân lực chất lượng
cao cho cơng cuộc cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hướng tới nền kinh tế
tri thức. Với chính sách: “Không ngừng nâng cao chất lượng dạy và học nhằm
mang đến cho người học những điều kiện tốt nhất để phát huy tiềm năng sáng tạo,
nâng cao kiến thức, rèn luyện kỹ năng đáp ứng nhu cầu xã hội “ nhà trường đã
khơng ngừng có những bước cải cách, thay đổi hướng đến chất lượng đào tạo để bắt

kịp xu hướng phát triển của xã hội và của thế giới. Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng
đến chất lượng đào tạo nhưng trong đó việc kiểm tra đánh giá trình độ của sinh viên
mang một ý nghĩa quan trọng vì quá trình kiểm tra đánh giá là để đo khả năng tiếp
thu kiến thức trong mỗi môn học của sinh viên. Với chủ trương hướng đến sự cơng
bằng, nói không với tiêu cực trong thi cử trường đã đưa vào hình thức thi trắc
nghiệm khách quan đối với một số mơn học lý thuyết vì cho đến hiện nay hình thức
thi này vẫn ln được cơng nhận là một phương pháp khoa học nhất để kiểm tra,
đánh giá trình độ kiến thức của người học. Trong số những môn học lý thuyết mà
nhà trường đào tạo, môn CNKL là một mơn học mang tính chất quan trọng và là
nền tảng cho nhóm ngành kỹ thuật. Với tính chất quan trọng của môn học, bộ môn
Công nghệ kim loại đã đưa ra nhiều hình thức để đánh giá trình độ của sinh viên sau
khi hồn thành xong mơn học này và qua nhiều sự thử nghiệm lựa chọn bộ môn đã
áp dụng hình thức trắc nghiệm vì có nhiều ưu điểm từ việc đánh giá khách quan
trình độ người học, dễ dàng trong khâu tổ chức và đưa ra kết quả một cách nhanh
chóng. Từ năm 1995 hình thức trắc nghiệm đã bắt đầu được bộ môn thực hiện và
việc biên soạn câu hỏi trắc nghiệm được các giảng viên giảng dạy môn học này đảm
nhận đã đem lại nhiều hiệu quả tích cực trong hoạt động dạy và học của SV và GV
tuy nhiên qua nhiều năm, với sự phát triển của khoa học kỹ thuật trắc nghiệm khơng
cịn đơn thuần là hình thức biên soạn câu hỏi, xáo trộn theo chủ ý của giảng viên
bằng phương pháp thủ cơng mà thơng qua hình thức biên soạn dưới dạng phần mềm
soạn thảo trên Microsoft Word tích hợp với phần mềm lưu trữ và tự động lựa chọn,
xáo trộn một cách ngẫu nhiên đem lại hiệu quả tối ưu hơn trong việc đánh giá kỹ
năng học tập. Theo số liệu đã tổng hợp được thông qua các đề thi theo từng năm do
HVTH: Nguyễn Phan Mai Khoa LLPP 18B

Page 2


GVHD: Ts. Nguyễn Trần Nghĩa

bộ môn Công nghệ kim loại cung cấp và nhận xét của các giảng viên trực tiếp giảng
dạy mơn học này (4 giảng viên) thì hiện nay số lượng câu hỏi trắc nghiệm đang
được lưu trữ chỉ khoảng 200 câu và hoàn toàn là trắc nghiệm nhiều lựa chọn, qua
nhiều năm thi các câu hỏi hầu như đã quen thuộc với SV (tỷ lệ lặp lại các câu hỏi
trong một đề thi là 30 - 50%) và do không qua thử nghiệm và xử lý nên không thể
kiểm tra được sự phù hợp giữa bài trắc nghiệm và trình độ người học.
Dựa trên cơ sở vững chắc của kiến thức đo lường và đánh giá trong giáo dục và
để chuẩn hóa câu hỏi trắc nghiệm cho mơn học, người nghiên cứu đã hình thành ý
tưởng xây dựng bộ câu hỏi trắc nghiêm cho môn học CNKL từ khi cịn ngồi trên
ghế giảng đường và đến hơm nay người nghiên cứu đã mạnh dạn lựa chọn đề tài: “
Xây dựng bộ câu hỏi trắc nghiệm cho môn Công nghệ kim loại tại trường Sư
Phạm Kỹ Thuật Thành Phố Hồ Chí Minh” làm đối tượng nghiên cứu cho luận
văn này. Song trong khuôn khổ một luận văn thạc sĩ, người nghiên cứu khơng có
tham vọng trình bày tất cả các vấn đề về điều kiện dạy học, mà chỉ khảo sát trong
một cấp độ cụ thể đó là xác định tiêu chí, mục tiêu, nội dung, của một bài trắc
nghiệm để từ đó xây dựng ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm. Mục đích của việc làm
này là mong muốn góp phần cải thiện việc dạy học và đánh giá môn CNKL trong
nhà trường ngày một tốt hơn, giúp sinh viên chú trọng hơn trong môn học này và có
được kiến thức tổng qt nhất sau khi hồn thành môn học.
2.Mục tiêu nghiên cứu
Xây dựng bộ câu hỏi trắc nghiệm mơn CNKL tại trường ĐHSPKT TP.HCM
góp phần nâng cao hiệu quả kiểm tra, đánh giá nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy
của giảng viên và hoạt động học tập của sinh viên.
3.Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được mục tiêu đề ra, người nghiên cứu tập trung vào các nhiệm vụ sau:
- Nhiệm vụ 1: Nghiên cứu cơ sở lý luận để xây dựng NHCH kiểm tra, đánh giá cho
môn học CNKL

HVTH: Nguyễn Phan Mai Khoa LLPP 18B

Page 3


GVHD: Ts. Nguyễn Trần Nghĩa

- Nhiệm vụ 2: Khảo sát thực trạng công tác kiểm tra, đánh giá môn học CNKL đối
với các ngành thuộc khoa Cơ khí máy tại trường ĐHSPKT TP.HCM và nhu cầu cần
thiết phải có ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm môn Công nghệ kim loại.
- Nhiệm vụ 3: Xây dựng bộ CHTN cho môn học CNKL.
- Nhiệm vụ 4: Thử nghiệm, phân tích và điều chỉnh các câu hỏi trắc nghiệm, xác
định tính khả thi của các câu hỏi, đề thi khi áp dụng vào thực tiễn đánh giá kết quả
học tập của học sinh.
- Nhiệm vụ 5: Biên tập và lưu trữ thành bộ CHTN
4.Đối tượng và khách thể nghiên cứu
 Đối tượng nghiên cứu
Bộ câu hỏi trắc nghiệm kiểm tra, đánh giá cho môn học CNKL
 Khách thể nghiên cứu:
Mục tiêu dạy học mơn CNKL
Chương trình mơn CNKL
Sinh viên học mơn CNKL tại trường ĐHSPKT TP.HCM.
5.Giả thuyết nghiên cứu
Nếu xây dựng bộ CHTN cho mơn CNKL một cách khoa học đúng với trình
tự thực hiện thì sẽ góp phần đánh giá một cách đúng đắn chất lượng đào tạo, đảm
bảo yêu cầu mục tiêu đề ra của môn học, bảo đảm chuẩn đầu ra của SV đáp ứng
được yêu cầu của xã hội. Bên cạnh đó cịn tạo điều kiện thuận lợi trong việc tổ chức
thực hiện kiểm tra, đánh giá kiến thức cũng như kỹ năng trong suốt quá trình học
tập của SV.
6.Phương pháp nghiên cứu
 Phương pháp phân tích và tổng hợp tài liệu: Đọc, nghiên cứu các văn bản,
các tài liệu về trắc nghiệm, xây dựng ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm. Từ đó,

tổng hợp làm cơ sở lý luận cho đề tài.
 Phương pháp khảo sát, điều tra: Thu thập thông tin và đánh giá về “thực
trạng của hoạt động kiểm tra đánh giá môn CNKL đối với SV tại trường

HVTH: Nguyễn Phan Mai Khoa LLPP 18B

Page 4


GVHD: Ts. Nguyễn Trần Nghĩa

ĐHSPKT TP.HCM và nhu cầu cần thiết phải có bộ câu hỏi trắc nghiệm mơn
CNKL”.
 Phương pháp chuyên gia: Lấy ý kiến (thông tin phản hồi) của các giảng viên
có kinh nghiệm giảng dạy mơn CNKL và các chuyên gia trong lĩnh vực trắc
nghiệm.
 Phương pháp thử nghiệm: Biên soạn một số đề thi có nội dung được lấy từ
các câu hỏi trong bộ câu hỏi đưa vào thi thử nghiệm ở một số lớp, từ đó tiến
hành đánh giá, phân tích tính khả thi của ngân hàng CHTN.
 Phương pháp thống kê toán học: Xử lý số liệu thu thập được từ kết quả thử
nghiệm để có những điều chỉnh hợp lý.
-Sử dụng phần mềm chuyên dụng Excel nhập dữ liệu và xử lý số liệu.
-Sử dụng phần mềm trộn câu hỏi trắc nghiệm McMIX, Trngh5.4pr
(GV Phạm Văn Trung – THPT Bình Phú – Bình Dương)
7.Phân tích cơng trình liên hệ
Trong q trình thực hiện luận văn, người nghiên cứu đã tìm hiểu một số
cơng trình khoa học có liên quan đến đề tài của mình như:
-Hồng Thị Hằng. (2010). Xây dựng bộ câu hỏi kiểm tra, đánh giá cho môn
học Âu phục nam tại trường ĐHSPKT Tp. HCM. Luận văn Thạc sĩ Khoa học.
Trường Đại học SPKT TP.HCM.

- Huỳnh Thị Minh Hằng. (2006). Phân tích đánh giá và hồn thiện bộ đề trắc
nghiệm khách quan mơn Hố hữu cơ tại ĐH Y Dược Tp. HCM. Luận văn Thạc sĩ
GDH trường ĐH SPKT TP. HCM.
-Phan Thị Hà. (2011).Xây dựng ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm môn công
nghệ 12 tại trường Trung học phổ thông Nguyễn Đình Chiểu Tỉnh Bình Dương.
Luận văn thạc sĩ Lý luận và phương pháp dạy kỹ thuật trường Đại học SPKT
TP.HCM
8.Giới hạn đề tài
Vì thời gian hạn hẹp và một số điều kiện khách quan nên người nghiên cứu chỉ tập
trung thực hiện đề tài trong giới hạn sau:

HVTH: Nguyễn Phan Mai Khoa LLPP 18B

Page 5


GVHD: Ts. Nguyễn Trần Nghĩa

- Xây dựng bộ CHTN môn học CNKL và được thử nghiệm tại khoa Cơ khí chế tạo
máy của trường ĐHSPKT TP.HCM
- Trong bộ câu hỏi trắc nghiệm, người nghiên cứu tập trung biên soạn phần lớn là
các câu hỏi nhiều lựa chọn.
- Trường ĐHSPKT TP.HCM có số lượng SV Khoa Cơ khí máy là 5000 sinh viên,
trong đó số lượng sinh viên đăng ký học môn Công nghệ kim loại năm học 20112012 là 1500 sinh viên nên tác giả nghiên cứu thực nghiệm theo phương pháp chọn
mẫu ngẫu nhiên với số lượng khoảng 400 sinh viên.
9.Kế hoạch nghiên cứu
Thời gian
Nội dung

Tháng

1

Tháng
2

Tháng
3

Tháng
4-5

Tháng
6-7

Tháng
8-10

Nghiên cứu

1. Hoàn thành đề cương
nghiên cứu

X

2. Nghiên cứu cơ sở lý
luận của đề tài

X

X

3. Xây dựng mẫu phiếu
điều tra

X

4. Khảo sát

X

5. Thực nghiệm
6. Xử lý số liệu

X
X
X

7. Hoàn tất luận văn

X

HVTH: Nguyễn Phan Mai Khoa LLPP 18B

Page 6