i
TR
I H C THÁI NGUYÊN
NG
I H C NÔNG LÂM
NGUY N V N N M
NGHIÊN C U
C I
M CU TRÚC R
NG
C
A MT S TR NG THÁI THM THC
VT V
N QUC GIA HOÀNG LIÊN
TNH LÀO CAI
Chuyên ngành: Lâm hc
Mã s: 60 62 02 01
LUN V N TH C S KHOA H C LÂM NGHIP
Ngi hng dn khoa hc:
TS. ÀM V N VINH
Thái Nguyên, 2013
i
L I CAM OAN
Tôi xin cam oan r ng s li u và k t qu nghiên c
u trong lun v
n này là
hoàn toàn trung th
c và cha h s dng cho b o v mt hc v nào. Mi s
giúp
cho vi c hoàn thành lun v
n u ã c c m n. Các thông tin, tài li u trong
lun v
n này ã c ghi rõ ngun g c.
Tác gi lun vn
Nguy n V n N m
ii
L I CM
N
hoàn thành c b n lun v
n này, ngoài s
c gng n l
c ca b n thân,
tôi ã nhn c s
giúp nhi t tình và nhng ý ki n óng góp quý báu ca các
thy, cô giáo, bn bè ng nghi p. Nhân dp này cho tôi bày t lòng bi t n sâu sc
t!i thy giáo h!ng d∀n khoa hc TS.
àm V
n Vinh phó Tr#ng khoa Lâm
nghiêp và các thy giáo, cô giáo Khoa Lâm nghi p, Phòng qu n lý sau i hc
Tr∃ng i hc Nông lâm Thái Nguyên ã tn tình giúp tôi trong c quá trình
nghiên c
u và hoàn thi n lun v
n.
Tôi xin trân thành c m n Ban giám
c và cán b công nhân viên ca V∃n
Qu c gia Hoàng Liên, ã to iu ki n thun li cho tôi trong vi c iu tra, nghiên
c
u, thu thp s li u ti hi n tr∃ng và k th%a các s li u s&n có hoàn thành t t
lun v
n.
Vì iu ki n th∃i gian, nhân l
c và nhng khó kh
n khách quan nên b n lun
v
n này chc chn không tránh kh i nhng thi u sót. Tôi r∋t mong nhn c
nhng ý ki n óng góp ca các các thy cô giáo, bn bè ng nghi p lun v
n
c hoàn thi n hn.
Xin chân thành c m n!
Thái Nguyên, ngày 30 tháng 11 n m 2013
Tác gi lun vn
Nguy n V n N m
iii
M!C L!C
L(I CAM OAN
L(I C)M ∗N
M+C L+C
DANH M+C CÁC C+M, T, VI−T T.T
DANH M+C CÁC B)NG, BI/U
DANH M+C CÁC HÌNH V0
M ∀U.....................................................................................................................1
1. Lý do chn tài .....................................................................................................1
2. Mc tiêu nghiên c
u................................................................................................3
3.
i tng và th∃i gian nghiên c
u ca tài .........................................................3
Ch#ng 1: T∃NG QUAN TÀI LIU ......................................................................4
1.1. Khái ni m v th m th
c vt và phân loi th m th
c vt......................................4
1.2. Nhng nghiên c
u v c∋u trúc r%ng .....................................................................5
1.2.1. Trên th gi!i ....................................................................................................6
1.2.1.1. Nghiên c
u v c∋u trúc r%ng ..........................................................................6
1.2.1.2. Nghiên c
u v tái sinh r%ng ...........................................................................8
1.2.2. 1 Vi t Nam ....................................................................................................10
1.2.2.1. Nghiên c
u v c∋u trúc r%ng # Vi t Nam ....................................................10
1.2.2.2. Nghiên c
u v tái sinh r%ng # Vi t Nam .....................................................13
1.3. Nghiên c
u v th m th
c vt và h th
c vt VQG Hoàng Liên ........................15
1.3.1. Nghiên c
u v th m th
c vt # VQG Hoàng Liên.........................................15
1.3.2. Nghiên c
u v h th
c vt # VQG Hoàng Liên ..............................................15
1.4. T2ng quan khu v
c nghiên c
u ..........................................................................16
1.4.1. iu ki n t
nhiên VQG Hoàng Liên ............................................................16
1.4.1. 1. V trí a lý ..................................................................................................16
1.4.1.2. a hình, a mo: ........................................................................................16
1.4.1.3. a ch∋t và th2 nhng ................................................................................17
1.4.1.4. Khí hu .........................................................................................................18
iv
1.4.1.5. Thu3 v
n.......................................................................................................19
1.4.1.6. Tài nguyên r%ng và phân loi th m th
c vt r%ng .......................................20
1.4.1.7. Hi n trng r%ng và s dng ∋t ....................................................................22
1.4.2. 4c im Kinh t - Xã hi các xã trong vùng lõi VQG Hoàng Liên..............23
1.4.2.1. Dân tc, dân s và lao ng .........................................................................23
1.4.2.2. Lao ng và tp quán ...................................................................................24
1.4.2.3. V
n hoá xã hi..............................................................................................24
1.4.2.4. Tình hình giao thông và c s# h tng .........................................................25
1.4.2.5. ánh giá chung v kinh t - xã hi...............................................................26
Ch#ng 2: NI DUNG VÀ PH
NG PHÁP NGHIÊN C U..........................27
2.1. Ni dung nghiên c
u ..........................................................................................27
2.1.1. Nghiên c
u 4c im c∋u trúc tng cây cao....................................................27
2.1.2. Nghiên c
u 4c im c∋u trúc tng cây tái sinh..............................................27
2.1. 3. Nghiên c
u mt s y u t
nh h#ng
n c∋u trúc r%ng ...............................27
2.1.4. xu∋t mt s gi i pháp phc v cho công tác b o tn bn vng tài
nguyên khu v
c nghiên c
u............................................................................27
2.2. Phng pháp nghiên c
u....................................................................................27
2.2.1. Phng pháp k th%a s li u ...........................................................................27
2.2.2. Phng pháp nghiên c
u, thu thp s li u ngoài th
c a ..............................28
2.2.2.1. Phng pháp ô tiêu chu5n ............................................................................28
2.2.2.2. Phng pháp iu tra, ph ng v∋n.................................................................30
2.2.3. Phng pháp x lý s li u iu tra..................................................................30
Ch#ng 3: K%T QU NGHIÊN C U VÀ THO LUN ..................................37
3.1. 4c im c∋u trúc r%ng ca tng cây cao...........................................................37
3.1.1. C∋u trúc t2 thành và mt .............................................................................37
3.1.1.1. C∋u trúc t2 thành và mt r%ng # Qun h r%ng nhi t !i th∃ng xanh
gió mùa # núi trung bình( IA2c).....................................................................37
3.1.1.2 C∋u trúc t2 thành và mt r%ng # Qun h r%ng nhi t !i th∃ng xanh
tng
i 5m # núi cao (cn alpin): IA2d ......................................................42
v
3.1.1.3. C∋u trúc t2 thành và mt r%ng # Qun h tr ng c dng lúa trung bình
có cây g che ph d!i 10%, có hay không có cây bi (VB2): .....................45
3.1.1.4. C∋u trúc t2 thành và mt r%ng # Nhóm qun h tr ng c dng lúa trung
bình không có cây g, có cây bi (VB3) ........................................................46
3.1.2. Phân tích tham s th ng kê ca mt s trng thái th m th
c vt....................47
3.1.2.1 Phân tích mt s tham s ca D1.3 .................................................................47
3.1.2.2. Phân tích mt s tham s Hvn......................................................................50
3.1.3. Nghiên c
u mt s quy lut phân b lâm phn...............................................52
3.1.3.1. Phân b s cây theo ∃ng kính (N/D1.3) ...................................................52
3.1.3.2. Phân b s cây theo chiu cao vút ngn (N/Hvn) .......................................59
3.1.4. Quy lut tng quan ∃ng kính 1,3m và chiu cao vút ngn (H/D). ...........65
3.2. 4c im c∋u trúc tng cây tái sinh....................................................................69
3.2.1. C∋u trúc t2 thành và mt cây tái sinh .........................................................69
3.2.2. Mt cây tái sinh theo c∋p chiu cao............................................................71
3.2.3. Mt cây tái sinh theo ph5m ch∋t.................................................................72
3.2.4. Mt cây tái sinh theo ngun g c.................................................................74
3.3. Mt s nhân t
nh h#ng
n c∋u trúc th m th
c vt r%ng..............................74
3.3.1. Nhân t T
nhiên.............................................................................................74
3.3.1.1. Nhân t t
nhiên nh h#ng
n c∋u trúc tng th
: ....................................75
3.3.1.2. Nhân t t
nhiên nh h#ng
n c∋u trúc chiu cao qun xã th
c vt..........76
3.3.1.3 Nhân t t
nhiên nh h#ng
n s
bi n 2i thành phn loài th
c vt
ca qun xã th
c vt .....................................................................................77
3.3.2. Nhân t xã hi .................................................................................................78
3.4. xu∋t mt s gi i pháp nh m b o tn tài nguyên thiên nhiên ti khu v
c
nghiên c
u ......................................................................................................80
3.4.1. Chng trình hành ng..................................................................................80
3.4.2. Các gi i pháp c th ........................................................................................82
3.4.2.1. Quy hoch B o tn và phát trin bn vng VQG Hoàng Liên ...................82
3.4.2.2. Nâng cao nhn th
c v tài nguyên thiên nhiên và lut qu n lý b o v r%ng .82
3.4.2.3. Phát trin kinh t , nâng cao thu nhp cho cng ng...................................83
vi
3.4.2.4. T
ng c∃ng công tác qu n lý, b o v ...........................................................83
3.4.2.5. Làm t t công tác PCCCR .............................................................................84
3.4.2.6. T
ng c∃ng các hot ng nghiên c
u khoa hc và hp tác qu c t ...........85
3.4.2.7. Gi i pháp 2n nh dân s ..............................................................................86
3.4.2.8. Gi i pháp lâm sinh........................................................................................86
K%T LUN VÀ KI%N NGH&.................................................................................89
1. K−T LU6N ...........................................................................................................89
2. T7N T I ...............................................................................................................91
3. KI−N NGH8 ..........................................................................................................92
TÀI LIU THAM KHO.............................................................................93
vii
DANH M!C CÁC C!M, T
VÀ KÝ HIU VI%T T∋T
Hvn
:
Chiu cao vút ngn (m)
D1.3
:
∃ng kính thân cây ti v trí 1,3m
Dt
:
∃ng kính tán cây (m)
N/D1.3
:
Phân b s cây theo c∋p ∃ng kính 1,3m
N/Hvn
:
Phân b s cây theo c∋p chiu cao vút ngn
NL/D1.3
:
Phân b s loài theo c ∃ng kính
NL/Hvn
:
Phân b s loài theo c chiu cao
Hvn/D1.3 :
Tng quan gia chiu cao vút ngn v!i ∃ng kính ti 1,3m
OTC
:
Ô tiêu chu5n
ODB
:
Ô dng b n
N%
:
T3 l phn tr
m mt
G%
:
T3 l phn tr